In Rijen wordt voor Kerstmis
een stukje
BETHLEHEM
gebouwd
NEGENTIEN HERDERS
ROND EEN VUUR
m
ZONDAG COLLECTE
VOOR CONCILIE
Koningin Wilhelmina
in de West herdacht
schapen,
os en ezel,
krielkippen
Episcopaat vraagt ook voor
komende tijd extra gebed
Naast jurist, nu 50 jaar arts
mmm
Levende have:
Angstig avontuur
op IJsselmeer
Frater Rombouts f
Kirsten Flagstad
overleden
SE
het geheim
genoegens
Vrouw omgekomen bij
ongeval te Boekeio
Dunne ijslaag bezweek
U>' v
Krans bij monument
in AARDENBURG
AVONDKLEDING
NIEUW-ENGELAND
Dr. mr. R. Bromberg
MAANDAG 10 DECEMBER 1962
fAGINA 7
-
laatste hand aan een der negentien figuren die de herders moeten
voorstellen.
(Van onze correspondent)
OOSTERHOUT, 10 dec. In
•^n deel van Gilze-Rijen, in de
Nieuwe wijk die voornamelijk be
loond wordt door militairen van
de vliegbasis, in Rijen-Zuid, is een
sympathiek plan ontwikkeld om
tegen Kerstmis een stukje Bethle
hem te laten verrijzen, een plan
dat afkomstig is van aalmoezenier
Th. Fritschy van de vliegbasis.
Romeinse poort
Veel medewerking
Aalmoezenier Fritschy Tcijkt
toe hoe de poppenbroeder
een der koppen van de herders
gereed maakt.
m
1 ''nan en macht wordt gewerkt
aan de stal.
fatten"1,Worden door een broec,er ne-
^4. 'evensgrote poppen vervaar-
tehu?s°Ver de Sta' staat het mi'
Geïsoleerd
gtm
WmBm
;-:iiLu; v d f 1
w
'4 w -
W:-~
fs .~r - -
'::i 'Mi
-
Groot of klein, elk écht genoegen haalt
u even uit de sleur. Neem Arsenal: een
gróte sigaret in formaat, smaak en aroma.
Overigensrookt al Arsenal?
Voor de aanstaande
feestelijke dagen mogen
wij uw speciale aandacht
vestigen op onze heel
bijzondere collecties
DAMES
HEREN
Vorig jaar kwam deze aalmoezenier
2P.net idee, naast de kerststal die in
"hen reeds stond opgebouwd, ook
•i^uid" een stal te geven. Hij wist een
>>comité" van zes medewerkers voor
■wt plan te interesseren en in een
"'iiiimiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimimiiiiiiiiiiiimiiiii
'"""utiunmuiiniiiHiuuiuuMHUMuiiiiiuiiiniiiiMiiuiiii,
Paar dagen kreeg men het voor el
kaar. ..Zuid wilde wel iets anders dan
gewoon. Toen het Kerstmis werd ston
den er echte schapen bij de stal. Be
grijpelijk dat de kerststal vee! belang
stelling trok.
Aangemoedigd door dit succes kwam
de aalmoezenier met grotere plannen
ter tafel. ,,Dit jaar moeten we de zaak
eens flink uit gaan breiden", zei hij.
•>Ik zou graag een stukje Bethlehem
h mijn militair tehuis hebben". Ze
tegen aan het werk. Ontwerpen wer
den gemaakt, nieuwe ideeën kwamen
sprake en het resultaat was ver-
'uffend. Bond het militair tehuis zal
et hele kerstverhaal zo echt mogelijk
borden uitgebeeld. De levende have,
V°riS jaar alleen maar schapen, wordt
d uitgebreid met een os en een ezel
een stel krielkippen. En wat er al-
e°iaal komt te staan.
«Van de Julianalaan loopt een verhar-
dp ^eS naar het militair tehuis en ver-
w*1 de bossen in. Over dit weggetje
v°rdt een grote Romeinse poort ge-
(j Uwd. De bezoeker krijgt dus de in-
in een stadje binnen te komen.
- htnen de muren van Bethlehem treft
dp®b straks rechts een herberg aan;
herberg waarin geen plaats was
oor Maria en Jozef. Op een groot ter-
$Blr> daartegenover komt een blokhut
dj een tent; binnen een grote omhei-
lopen de schapen. Bij een vuur-
zitten de herders zich te warmen.
ziek. „Het gaat bij ons vooral om
Bethlehem, volgend jaar wordt er
stellig weer wat bijgebouwd, zo
juist mogelijk na te bootsen", zegt aal
moezenier Fritschy. „Daarvoor heb
ben we veel steun ondervonden van
ds. Karreman, die een bezoek aan het
H. Land heeft gebracht en ons waar
devolle adviezen heeft gegeven.
Overigens wordt van niet-katholieken
wel meer steun ondervonden. Tijdens
de „strooptocht" om het vele materi
aal bij elkaar te krijgen werden grote
en waardevolle partijen behangselpa
pier, hout enz. voor niets „geleverd".
Aalmoezénier Fritschy en zijn mede
werkers zijn alle gulle gevers uiter
aard bijzonder dankbaar maar vooral
de spontane medewerking van niet-ka
tholieken heeft hen erg veel goed ge
daan. In de kersttijd zijn er allerlei
evenementen in „Bethlehem". De kin-
tnf
v!°0iereo°P komt de stal zelf, veel
tph en groter dan vorig jaar. „Die
jteh gp'ë jaar was maar amateuris-
v'f van uts" zeggen de bouwers nu
lit K tv, un eerst zo trotse bouw-
terijg,
■■en groot aandeel
(fit do ho1 stverhaal zo goed mogelijk
bit, de ht^ekers levendig te maken,
ter, ®k klinkt straks oosterse
'bu .nerders spelen op hun flui-
J de stal hoort men kerstmu-
UTRECHT, 10 dec. (KNP) In een
herderlijk schrijven, dat gisteren in de
kerken is voorgelezen, wordt door kar
dinaal Alfrink en de bisschoppen van
Nederland een beroep op de gelovigen
gedaan om ter bestrijding van de zeer
grote kosten van het Concilie een stof
felijk blijk van dankbaarheid en mede
leven te geven aan de Paus. Het is de
bedoeling, dat komende zondag voor
dit doel in alle kerken en kapellen zal
worden gecollecteerd.
Sprekende over het Concilie, waar
van de eerste zittingsperiode zaterdag is
geëindigd, zeggen de kardinaal en de
bisschoppen onder meer het volgende.
„De aanwezigheid van het gehele we
reldepiscopaat te Rome heeft op ons al
len een zeer diepe indruk gemaakt. Wij
weten uit de vele contacten, die wij
met bisschoppen uit vrijwel alle landen
mochten hebben, dat velen van hen
slechts ten koste van de grootste offers
naar Rome z(jn gekomen. Zij komen uit
landen, waar de Kerk slechts sinds kor
te tijd wortel heeft geschoten, uit lan
den, die leven in grote armoede of aan
de grens van de nood, uit landen,.waar
de Kerk zo weinig bewegingsvrijheid
heeft, dat de gelovigen hun bisschoppen
niet stoffelijk kunnen steunen.
Zij allen en hun getal Is groot
zijn aangewezen op de steun van de H.
Vader. Zonder deze steun zouden zij
niet hebben kunnen komen, zonder deze
steun zullen zij in de komende zittings
perioden niet aanwezig kunnen zijn.
De H. Stoel, die de zorg heeft voor de
noodzakelijke enorme organisatie van
het Concilie, kan deze steun niet in vol
doende mate geven. Dit is een van de
redenen, waarom wij ons tot u richten
met het verzoek de Paus een gave aan
te bieden, die een werkelijke verlichting
(Van onze correspondent)
BOEKELO, 10 dec. Zaterdagmor
gen is de 46-jarige mevrouw L. Mel-
gert-Sprakel, moeder van drie kinde
ren, bij een verkeersongeluk op het
kruispunt Oude Beckkummerweg -
Windmolenweg in deze gemeente om
het leven gekomen. Mevrouw Melgert,
die naast naar man in een personen
auto zat, werd uit de wagen geslin
gerd, toen de auto in ootsing kwam
met een bestelwagen, die geen voor
rang verleende. Het slachtoffer kwam
met haar hoofd tegen een verkeers-
paaltje terecht en overleed ter plaatse.
De heer Melgert verwondde een been,
het zoontje van de familie liep geen
letsel op.
van de financiële zorgen betekent.
Wij durven u dit vragen, omdat wij
dagelijks geconfronteerd worden met de
grote zorgen van vele bisschoppen. Wij
zijn ervan overtuigd, dat in deze periode
van het Concilie de solidariteit met de
wereldkerk bij U nog is gegroeid; deze
solidariteit is een eer van de katholie
ken van Nederland, getuige de vele Ne
derlandse missiebisschoppen en missio
narissen, getuige de missionaire geest
van ons volk.
Het is niet onmogelijk, dat het Concilie
een lange tijd zal duren. Er moeten
nog vele onderwerpen ter sprake ko
men, die alle ten doel hebben de Kerk
steeds meer de Kerk van Christus in on
ze tijd te doen zijn. Wij hopen, dat u
het 'geduld niet zult verliezen als de
resultaten niet direct zichtbaar zullen
zijn. Met ons moogt u ervan overtuigd
zijn dat de beraadslagingen en de on
derlinge contacten van alle leden van
het wereldepiscopaat voor de Kerk ui
terst vruchtbaar zijn. Maar ons werk
vraagt de voortdurende kracht van de
H. Geest. Met de meeste aandrang vra
gen wij U daarom ook ons met Uw ge
bed te bleven steunen".
HILVERSUM Enige tientallen kin
deren hebben zaterdagochtend in le
vensgevaar verkeerd op het IJsselmeer
voor Muiderberg, toen het ijs, waarop
zü aan het spelen waren, van de kust
losraakte. Er vielen scheuren in de ijs
massa, waarop de kinderen aan het
schaatsenrijden en sleetjerijden waren.
De oudste kinderen waadden zelf naar
de kant, maar de jongsten durfden dit
niet. Door de sterke zuidwesten wind
dreigden afbrokkelende schotsen met
de kleintjes af te drijven. Een vader,
die erbij was, redde zjjn kind en Job
de Raadt, een jongeman van 21, met
een lengte "ar 1.90 meter, waadde tien
keer door het water heen en weer om
de andere tien kinderen, die in gevaar
waren, naar de wal te dragen. Alle kin
deren waren toen in veiligheid.
Vijf jongens uit Harderwijk hebben
vrijdagavond onvrijwillig enkele uren
doorgebracht op een in het Veluwe-
meer gelegen vogeleilandje. Zij waren
er per schaats heengetogen, maar toen
ze er weer af wilden gaan, begon het
ijs te kraken. De jongens durfden het
eilandje toen niet meer te verlaten. Om
streeks het middernachtelijk uur wer
den zij door politiemannen en enkele
tientallen militairen uit hun onvrijwilli
ge isolement verlost.
deren van de Van Helsdingenschool
voeren Tweede Kerstdag een spel op;
vervolgens worden kerstliederen ge
speeld en gezongen door koren en een
blokfluitclub. Als het een beetje wil
mee lopen kan het in de kerstnacht
helemaal echt worden. In vrijwel alle
voorgaande jaren heeft aalmoezenier
Fritschy in het militair tehuis tijdens
de nachtmis een dopeling gehad, waar
op dit jaar uiteraard ook stilletjes
wordt gerekend.
De „aal" loopt nog met het plan
rond om uit de kerkdorpen Gilze, Hui
ten en Molenschot de drie koningen,
met echte kamelen uiteraard,
naar de stal te laten trekken. We moe
ten ons al sterk vergissen als ook dit
idee geen doorgang zal vinden.
Het gebied rond het militair tehuis
is met zijn bosrijke omgeving volgens
het uitbreidingsplan der gemeente be
stemd voor recreatie; er mag dus niet
gebouwd worden. Voor deze bijzonde
re bouwwerken wordt echter een uit
zondering gemaakt. Bovendien is het
niet van blijvende aard. „Bethlehem"
is demontabel. Na de kerst wordt het
stadje netjes voor een jaar opgebor
gen om dan volgend jaar nog uitge
breider te worden opgebouwd.
TILBURG, 10 dec. In de leeftijd
van bijna tachtig jaar is vannacht in
het ziekenhuis van de fraters van Til
burg overleden Sigebertus Rombouts,
een van de bekendste onderwüsfiguren
van ons land.
Frater Rombouts is 15 januari 1883
geboren te Bergeijk. Hij bezocht de
kweekschool van de fraters van Til
burg, waar hij verschillende l.o.- en
m.o.-bevoegdheden behaalde. In 1909
werd hij leraar aan deze kweekschool,
in Nederlands, moderne talen en paeda-
gogiek. In 1915 ging hij aan de Leer
gangen bij prof. Hoogveld paedagogiek
studeren.
Vanaf 1913 was frater Rombouts me
dewerker en sinds 1919 hoofdredacteur
van het tijdschrift „Ons Eigen Blad".
In 1921 kreeg hij de leiding van de
Opvoedkundige Brochurenreeks, waar
in tot nu 209 nummers zijn versche
nen. Hiervan zijn er een kleine veertig
door Irater Rombouts zelf geschreven.
Daarnaast heeft hij verscheidene pae-
dagogische en psychologische mono
grafieën op zijn naam staan. Zijn leer
boek voor de kweekschoolopleiding is
zeer druk gebruikt. Ook verschenen van
zijn hand verschillende methodes voor
het lager onderwijs en _>en boek „Waar
heen met ons vreemde-talen-onder-
wijs?" voor het voorgezet onderwijs.
Frater Rombouts is tot enkele weken
geleden, toen hij ernstig ziek werd, een
zeer actief lid en levendig scribent ge
bleven.
De Requiemmis voor frater Rom
bouts zal a.s. donderdag om half tien
worden opgedragen in het moederhuis
van de Fraters van Tilburg aan de
Gasthuisstraat in Tilburg, waarna de
overledene op het kerkhof van de fra
ters ter aarde wordt besteld.
OSLO, 10 dec. Op 67-jarige leeftijd
is in een ziekenhuis in Oslo overleden
de vermaarde zangeres Kirsten Flagstad.
Zij werd reeds enkele maanden door een
ziekte geteisterd. Kirsten Flagstad ver
wierf vooral grote roem als Wagner-
zangeres.
(Advertentie)
„«jij»i*—**
\v •IvXv.v.v».'. I-V-'--
'.w#.-\-.v.w.v.. ■;-*>"■ v« v.'.
r...:
AARDENBURG, 9 dec. Zaterdag
morgen is in een ijzig koude wind bij
het monument in Eede bij Aardenburg,
dat werd opgericht ter herinnering aan
het feit, dat daar op 13 maart 1945
koningin Wilhelmina na een afwezigheid
van bijna vijf jaar voor het eerst de
landsgrens overschreed, een krans van
witte chrysanten gelegd namens het
provinciaal bestuur van Zeeland. De
waarnemend burgemeester, de heer A.
I. Catsman, legde een bloemstuk
namens de gemeente, waarna een aan
tal inwoners groen en bloemen aan de
voet van het monument neerlegden.
BRUSSEL Op initiatief van „Lim-
burgia", een Nederlandse vereniging in
Brussel, is gisteren in de kerk van Onze
Lieve Vrouw ter Zege een plechtige
H. Mis opgedragen ter nagedachtenis
van koningin Wilhelmina. Naast de Ne
derlandse ambassadeur, jhr. mr. D. D.
E. Texeira de Mattos, bevonden zich
onder de aanwezigen vertegenwoordi
gers van het corps diplomatique, leden
van de Nederlandse kolonie, hoge Neder
landse en Belgische ambtenaren van
Benelux en van de Europese gemeen
schappen, alsmede vertegenwoordigers
van verscheidene Belgische en Neder
lands-Belgische verenigingen.
WILLEMSTAD Bij net standbeeld
van koningin Wilhelmina, opgericht ter
herdenking van haar vijftigste verjaar
dag op het naar haar genoemde plein
in het centrum van Willemstad, werden
zaterdagmorgen onder grote belangstel
ling tal van kransen gelegd. Nadat was
gebeden en een minuut stilte in acht
was genomen traden gouverneur mr. N
Debrot en minister-president E. Jonck-
heer als eersten naar voren met een
prachtig bloemstuk, een huldeblijk na
mens de regering en bevolking van de
Nederlandse Antillen.
PARAMARIBO Op het Oranjeplein
in Paramaribo legden de waarnemend
gouverneur van Suriname, de heer A.
Currie, en de minister-president, mr. S.
D. Emanuels, kransen bij het standbeeld
van koningin Wilhelmina. Tot slot van
het officiële gedeelte werden twee minu
ten stilte in acht genomen. Na het ver
trek van de officiële personen maakten
zeer velen van de gelegenheid gebruik
om langs het standbeeld te defileren.
Tijdens dit voorbijtrekken werden op
nieuw bloemen bij het monument
neergelegd, ondermeer door eenvoudige
vrouwen, die vaak sterk ontroerd een
bosje bloemen neerlegden als een
laatste groet.
Nigerië West-Duitsland zal aan Ni-
gerië een lening van negentig miljoen
gulden verstrekken als bijdrage aan de
financiering van ontwikkelingsprojecten.
(Rtr).
(Advertentie)
Een OLVEH verzekering uw levensbelang.
Advertentie
VOOR
AMSTERDAM
KONINGSPLEIN
ROTTERDAM
KORTE HOOGSTR
EINDHOVEN
RECHTESTRAAT 29 - 33
/n februari 1958 trok dr. mr.
R. R. L. M. Bromberg (15
december vijftig jaar arts)
zich definitief terug uit
het openbare leven. Hij ver
huisde tezamen met zijn vrouw
naar Huize St. Liduina te Schie
dam. Gezondheidsredenen maak
ten dat voor beiden noodzake
lijk; twee jaar in het concen
tratiekamp Bergen-Belsen had
den hun slopend werk gedaan.
De overgang naar de min of
meer noodgedwongen rust van
de levensavond moet groot ge
weest zijn voor een man als dr.
Bromberg, die door zijn per
soonlijkheid en veelzijdigheid
een uitermate actief sociaal le
ven heeft geleid.
Hoewel in 1886 in Aken
geboren, werd dr. Bromberg
een getogen Amsterdammer. Hij
ging er op de eerste h.b.s., later
op het toen nieuwe Vos-
siusgymnasium. Vervolgens stu
deerde de heer Bromberg me
dicijnen aan de Amsterdamse
universiteit. Vele bekende jaar
genoten had hij, zoals profes
sor Weve uit Utrecht. Maar
evenals deze zijn ze allen al
overleden; „ik ben de laatste
der Mohikanen". In 1912 haal
de hij zijn artsexamen, een
paar maanden later, op 23 fe
bruari 1913, promoveerde hij op
het proefschrift „Functioneel
onderzoek bij chirurgische nier
aandoeningen".
Tijdens de eerste wereldoorlog werd ook dr. Bromberg gemobiliseerd. Hij
kwam als officier van gezondheid terecht tussen vele officieren, die rechten
hadden gestudeerd of die er nog aam bezig waren. Van de weeromstuit
dook ook de arts Bromberg in de rechtenstudie (aan de Leidse universi
teit), slaagde met gemak voor zijn kandidaatsexamen, zei toen hij ge
demobiliseerd werd: „waarom zou ik niet afstuderen?" en haalde de mees
tertitel. Zo ontstond de zeldzame combinatie medicus-jurist.
Dr. mr. Bromberg was scheepsarts en zag Indonesië en Zuid-Afrika, hij
was advocaat en procureur in Den Haag en vestigde zich in 1928 als huisarts
in Alkmaar, waar hij het Wit Gele-Kruis oprichtte. Later werd hij dioce
saan voorzitter van deze kruisvereniging. Nadat hij als medisch adviseur
in dienst was geweest bij de Raad van Arbeid te Breda, kwam dr. Brom
berg in 1939 tenslotte naar Roermond als voorzitter van de Raad van Be
roep Sociale Verzekeringen. In deze stad bekleedde hij vele functies, hij
was bovendien nog leraar staatsinrichting aan het lyceum van de Ursulinen
De Nazi's hebben het gezin Bromberg in de oorlog niet met rust gelaten.
Met vrouw en twee van zijn kinderen zat dr. Bromberg als chef-kamparts
in Bergen-Belsen. ,,Een wonder, dat we het overleefd hebben", zegt zijn
vrouw: geen van beiden wil verder over deze verschrikkelijke tijd spreken
Na de oorlog werd dr. Bromberg opnieuw produktief publicist. Vele
artikelen heeft hij op zijn naam staan. Hij was onder meer als vaste mede
werker verbonden aan De Nieuwe Eeuw.
Dit zo actieve leven ging tenslotte teveel eisen van de heer Bromberg. Op
27 februari 1958 verscheen in een Roermonds blad de volgende advertentie:
„De heer en mevrouw Bromberg, wegens ziekte verhinderd dit persoonlijk
te doen bij hun vertrek naar Schiedam, Huize St. Liduina, verontschuldigen
zich, dat zij op deze wijze afscheid moeten nemen."
Dr. Bromberg trok zich terug. „Een beetje wandelen in het Julianapark.
Veel meer kan ik al niet meer", zegt hij, maar toch recenseert hij nog vele
boeken (sinds 1939 al) voor de IDIL-boekenlijst. Vol trots ook laat hij de
zojuist verschenen aerde druk zien van .Staatsrecht", een populair boekje,
dat hij voor de ontwikkelingscursus var de KAB schreef na zijn pensio
nering in 1956, in welk jaar hij ridder werd in de Orde van de Nederlandse
Leeuw. „Ik lees en studeer nog veel en ben zo'n beetje plaatsvervangend
huisarts in Huize Liduina Er zijn hier zo n driehonderd bewoners en in de
vakanties van de dokter heb ik een hele praktijk hier."
Hoe hij in Schiedam is gekomen, een stad waarmee hij toch geen enkele
relatie heeft? Dr. Brombergs tweede zoon is pater Dominicaan (Neerlan
dicus in Nijmegen en hoofdaalmoezenier van de Kath. Verkenners) en deze
zorgde ervoor, dat zijn ouders bij de zusters Dominicanessen in Schiedam
van hun levensavond kunnen genieten. Bovendien woont dr. Bromberg nu
dicht bij zijn andere kinderen, zijn dochter in Voorburg en zijn oudste zoon
Piet (de befaamde bondscoach van het nationale hockeyteam) die in Was
senaar woont.
Op 15 december is dr. Bromberg vijftig jaar arts. Gelegenheid tot per
soonlijke gelukwensen is er niet. Dr. Bromberg is de vijftiende niet in Huize
Liduina; hoe beminnelijk gastvrij hy en zijn vrouw ook van nature zijn.
