Mr. Krop man in Senaat in botsing met prof. De Quay Kabinet zou moeten aftreden als Mammoetwet wordt verworpen OOK MENINGSVERSCHIL OVER KROTOPRUIMING EEN KUSJE ONDER DE MISTLETOE Kamer akkoord met steun aan gemengde bedrijven Balans van eerste zittingsperiode Concilie Bankier en stroper H Minister legt zich neer hij motie tot verhoging van inkomensgrens van boeren VITAOilST Het ongerijmde Catalogus van beeldhouwkunst Mr. H. Albarda Haagse telegraaf in voormalig ziekenhuis Kamercommissie stelt vragen over kosten overdracht N. Guinea „GOED VOORBEELD AAN E.E.G." sr'p™t»V reis? Bromfietster overleden ma aanrijding WOENSDAG 12 DECEMBER 1962 PAGINA 5 wzim Geen optelsom Vorm en visie Vasthoudendheid met TABLET) fEN r°f. De Quay aan het woord in de Eerste Kamer. Geheel links minister Korthals gn rechts de ministers Beerman en Visser. Achter, staatssecretaris De Jong. (Van onze parlementaire redacteur) Ï>EN HAAG, 12 dec. Prof. de Quay I e«ft in de Eerste Kamer voor het J^atst als minister-president bij algeme- j e politieke beschouwingen in ons par- !e»nent gesproken. Hij karakteriseerde Oet beleid van de regering als volgt. J*®t heeft het beleid van voorafgaande Kabinetten, die de grondslag voor een jheuwe welvaart en sociale zekerheid selegd hebben, voortgezet. Het beleid «as echter ditmaal vooral gericht op jj® ontplooiing van de vrije krachten in a® maatschappij ®n een verruiming van 5® individuele verantwoordelijkheid. Jr.°k was het gericht op maatschappe- 'Oke solidariteit. Er zijn voorts veel of- ï®r* gebracht om de internationale ver banden, waaraan Nederland deel zal moeten nemen, een hechte grondslag te 8®ven. Ir. H. Vos (PvdA), die repliceerde, dit van het begin af aan doelstel- 'mgen van het socialisme zijn geweest *odat het kabinet-de Quay dit niet als *arakteristiek voor zijn beleid zou mo- ®en aanhalen, kreeg van de minister president de bal handig teruggekaatst: b«elnu, wanneer dit alles het ideaal vS11 de PvdA is, dan moet u zich toch wonder verheugen, dat dit beleid is yVerd." minister-president weersprak ook Te stelling van mr. G. Kropman, dat de Voorbeelden die deze had genoemd, zou den hebben bewezen, dat in ons land de parlementaire democratie zou zijn ach teruitgegaan. De gevaren die de demo cratie bedreigen doemen ook op, aldus Prof. de Quay, wanneer regeringen af treden indien het landsbelang eist, dat *0 hun verantwoordelijkheid blijven dragen." Mr. Kropman kwam ondermeer in botsing met de minister-president over de wijze waarop de minister Van Binnenlandse Zaken in de com- tnissievergadering in de Tweede Ka- ther is opgetreden. Mr. Kropman zei, dat mr. Toxopeus zich met een veto heeft afgemaakt van de wens, die de Kamer in de commissie naar vo- ren had gebracht inzake het bepalen van het passieve kiesrecht op 25 jaar en de wijziging van de kiesdeler, dit laatste ter voorkoming van het optreden van te kleine partijen. De Jhinister zou daarbij de indruk heb ben gewekt, dat hij de Tweede Ka- hier meer als een adviescollege be schouwt dan als een deel van de volksvertegenwoordiging. v ï*rof. De Quay verdedigde het gedrag vsn minister Toxopeus door te verwij- v6h naar de bedoelingen van de nieuwe ►pnandeling van de begroting in de jWeede Kamer. De minister heeft zijn ®to niet zo maar uitgesproken, maar !e£st nadat zich over deze zaak een ??bat had ontwikkeld. Dank zij de u'euwe procedure was dat een open- 2aar debat. Wat de ministers daar met J;® commissieleden behandelen ge- (^"'edt dus niet meer achter de scher en. Bovendien, aldus de minister-prè- Vtt nt> 'SF1 de Kamer bij de plenaire .pgadermg, waarin de definitieve be- 'issingen worden genomen, hierop te> hgkomen. De minister-president ging bij de re plieken nog even in op de komende behandeling van de Mammoet-wet in de Eerste Kamer. Mr. Kropman had te kennen gegeven, dat hij het niet helemaal onbedenkelijk vindt, dat het kabinet niet zou zijn afgetreden wan neer de Mammoet-wet in de Tweede Kamer in de afgelopen zomer zou zijn verworpen. De regering heeft deze hou ding destijds gemotiveerd door te ver wijzen naar het beslissende stadium, waarin de Nieuw-Guinea-zaak was ge komen. Mr. Kropman is van oordeel, dat het kabinet, wanneer onverhoopt en tegen de verwachting in de Mammoet wet in de Eerste Kamer zou worden verworpen, alsnog zou moeten aftreden. Dit bleek uit zijn antwoord aan de so cialist ir. Vos, die zich voor de houding van de KVP tegenover het kabinet over een zo belangrijke zaak uiteraard heftig begon te interesseren. Prof. De Quay zei er alleen dit van: Een besluit tot aftreden is iets waarmee zeer voor zichtig moet worden omgesprongen; kabinet en Staten-Generaal moeten naar bevind van zaken handelen. De minister-president wees mr. Krop man op de moeilijkheden, die aan meer voortvarendheid bij de krotop ruiming verbonden zijn. De katholieke fractieleider had daarop aange drongen in verband met de jeugd criminaliteit. Hij noemde Amsterdam als voorbeeld. Prof. De Quay zei, dat de jeugdcriminaliteit ook andere oor zaken heeft dan slechte behuizing en dat bij de huidige woningnood niet meer dan 15.000 krotten per jaar ver vangen kunnen worden. Zonder ver vanging kan men geen krotten gaan afbreken. Mr Kropman was met dit antwoord zeer ontevreden. Het pro bleem heeft zijns inziens niet vol doende aandacht van de regering. Zij wil niet inzien, dat het verschijnsel van de jeugdcriminaliteit, die auto matisch leidt tot criminaliteit van volwassenen, de laatste tijd juist daar sterk toeneemt, waar de meeste krot ten te vinden zijn. Dr. W. Berghuis (AR) bleek zeer ingenomen met de openhartige wijze, waarop was gesproken over de uitspra ken van de synode van de Nederlands- Hervormde kerk inzake de ontwape ning. Ook de socialist Vos stelt zich op het standpunt van de regering geen een zijdige ontwapening, wel steun aan ie dere poging to't wederzijdse ontwape ning. Mr. H. van Riel (WD) zei, dat de kerken verkeerd doen terzake een ethisch beginsel als uitgangspunt te nemen. De gevolgen zijn dan volstrekt onoverzienbaar. Men mag de regering, die van een ander standpunt uit rede neert, dan ook geen gedragslijn voor schrijven, alleen voorlichting geven. Dr. Berghuis acht de probleemstelling van de synode fout, wanneer zij zegt, dat christenen ertoe moeten bijdragen het vertrouwen tussen Oost en West desnoods voorlopig eenzijdig te bewa ren. Men vergeet dan, dat de Sovjet unie het aan zichzelf he danken heeft wanneer dit vertrouwen geschokt is. Zij immers heeft het probleem doen ont staan. UTRECHT, 11 dec. Na lange ja ren is verschenen - en voor ingewijden is voldoende begrijpelijk, waarom het zo lang heeft moeten duren de cata logus van de collectie beeldhouwkunst van het Aartsbisschoppelijk Museum in Utrecht. Deze catalogus geeft een uitstekend overzicht van de geschiedenis en de groei van de collectie. Sinds de jaren, dat mgr. G. W. Heukelum het initiatief tot het vormen dezer verzameling heeft ge nomen is er begrijpelijkerwijs heel wat gebeurd en, ook in kunsthistorische toe schrijvingen, veranderd. Het is een compliment waard, dat de verschijning van deze wetenschap pelijk verantwoorde catalogus nu met subsidie van verschillende zijden zijn beslag heeft gekregen. In een persconferentie, hedenmorgen in het museum aan de Agnietenstraat, heeft dr. D. Bouvy, dit werk, waaraan hij en zijn staf enorm veel arbeid heb- bc besteed, aan de sterk opgekomen pers gepresenteerd. (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 12 dec. Na zeventig jaar in de Prinsestraat gehuisvest te zijn geweest, is het telegraafkantoor 's-Gravenhage in haar lange historie een nieuwe periode begonnen in het tot telegraafkantoor omgebouwde en inge richte voormalige Rode Kruisziekenhuis aan het Om en Bij. Tijdens een plech tigheid in de kantine droeg de hoofd directeur van de dienst telegrafie en telefonie van de PTT, ir. R. Diks, gis teren het modern ingerichte en geoutil leerde gebouw over aan de directeur van het Haagse kantoor, de heer W. M. Kerkhof. Voor de heer Kerkhof was de officiële ingebruikneming van het kantoor aan leiding de merkwaardige geschiedenis van het voormalige ziekenhuis te rele veren. In 1840 werd het gesticht een oudemannenhuis, waar de minder be deelden aanvankelijk tegen een huur van zeventig cent en later tegen 1,25 per week een onderdak vonden. De functie van oudemannenhuis behield het gebouw tot 1942 toen het Rode Kruis het betrok, omdat zij op last van de bezet ters in verband met de bouw van de Atlantikwal haar eigen gebouw elders moest ontruimen. DEN HAAG, 12 dec. De vaste commissie overgangszaken Nieuw-Gui- nea van de Tweede Kamer wil weten hoe de regering aan een bedrag van honderd miljoen gulden is gekomen voor het nakomen van de verplichtin gen, die voortvloeien uit de overeen komst tot overdracht van het bestuur over Nieuw-Guinea. Aldus blijkt uit het voorlopig verslag van de commissie inzake het wetsontwerp over de over dracht. De commissie vraagt voorts of de Untea-begroting ter kennis van de Kame: zal worden gebracht. Secreta ris-generaal Oe Thant van de Veren'g- de Naties heeft de uiteindelijke zeggen schap over de grootte van de Neder landse bijdrage in de kosten van de Untea-begroting. «Bepaald is evenwel, dat zowel Nederland als Indonesië geraadpleegd zullen worden bij de op stelling van de Untea-begroting. De commissie wenst ook te worden geïnformeerd over de opvang en her plaatsing in Nederland van gerepatri eerde ambtenaren, alsmede of er op zal worden toegezien, dat de gouver nementsarchieven tijdig op zorgvuldige wjjze en compleet naar Nederland zul len worden overgebracht. Deze havenarbeiders in Southampton, die kisten met. mistletoe t( krsen, eisen ofschoon het nog geen Kerstmis is de traditionele kus onder dit gewas op van - een stenotypiste, die zich toevallig onder de kisten bi zvindt. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG, 11 dec. Wanneer over drie jaren de terugbetaling van de voorschotten aan de kleine gemeng de boerenbedrijven aan de orde komt, zal individueel worden bezien of de te rugbetaling inderdaad wordt gevorderd of dat de schuld zal worden kwijtge scholden. De Inkomensgrens, die wordt gebruikt om uit te maken of men al of niet voor een voorschot in aanmer king komt, zal worden verhoogd. Met deze toezeggingen heeft minister Marjj- nen de instemming van de Tweede Ka mer gekregen voor de steun-maatrege- len, die hij voor de kleine gemengde bedrijven had voorgesteld. De verhoging van de inkomens grens van 6000 tot 6500 gulden (of van de aanslag inkomstenbelasting van 350 gulden inplaats van 300, ge middeld voor de jaren 1958-1960) was (Advertentie) Uk ÏV w GRANDE MARQUE lTRAHCE Uftua haute QUAUTt cerqcttnn WtONNET grace auchotxM** «BBia de liqueur. Use ««uw* Proef de sfeer van Parijs in een glas Dubonnet Puik en ffactouevec un leste de cilrt** vte du sod*. ttr"™* oc, Cherry, tb-' Manoo Fondéo «o 1840 Hoe dnnkt U Dubonnet? Dubonnet puur en koudheerlijk'. Dubonnet tonic niet ijs.fris en opwekkend bet resultaat van een motie van de heer Engelbertink (KVP). De motie werd ook door de andere partijen ge steund en na een korte schorsing zei minister Marijnen, dat hij be reid was zich bij de wensen van de Kamer neer te leggen. De aanvaar ding van het gehele wetsontwerp was toen geen probleem meer. Alleen de heren Mellema, De Ruiter en Beer- nink (allen CHU) stemden tegen. De voorstellen van de minister hiel den in: instelling van een steun- en structuurverbeteringsfonds van 50 mil joen gulden,- waarvan de helft voor voorschotten aan de meest getroffen be drijven en de andere helft voor premies voor bedrijfsbeëindiging en voor struc tuurverbetering van de bedrijven. Ver der versterking van het borgstellings fonds voor de landbouw. Het debat verliep kalmer dan op grond van de acties van de boerenor- ganisaties verwacht had kunnen wor den. Weliswaar bleven er bezwaren te gen het feit, dat voorschotten en geen toeslagen zullen worden verleend, en te gen Je criteria voor de hulpverlening, maar dat liep niet bijzonder hoog, be halve voor 4e inkomensgrenzen. Alge mene instemming kreeg de minister voor zijn plan om 25 miljoen te be stemmen voor structuurverbetering. Mr. Marijnen beloofde, dat van de aanvragen om verlening van een voor schot (22.000) geen gebruik zal worden gemaakt om een aantal boeren te dwin gen het bedrijf te beëindigen. Ook stem de hij in met het voorstel om pas be ginnende boeren, die nog geen drie jaar inkomstenbelasting hebben betaald en dus eigenlijk niet voor steun in aanmer king zouden komen, alsnog gelegenheid te geven zich voor een voorschot aan te melden. De suggestie, om het hulp programma uit te breiden tot boeren op andere dan gemengde bedrijven en tot bedrijven boven vijftien ha., wees hij af. De minister zei zelfs niet aan de Europese commissie te hebben willen vragen of toeslagen zouden mogen wor den verleend. Hij is bang dat alleen al die aanvraag voor andere EEG-landen aanleiding zou kunnen zijn om tegen maatregelen te nemen. De bewindsman wil integendeel ,,een beetje apostolaat bedrijven", door aan de andere EEG- landen het goede voorbeeld te geven. AMSTERDAM, 10 dec. De Am sterdamse wiskundige, de heer P. Wij- dehes, viert zaterdag 22 december zijn negentigste verjaardag. De heer Wijdenes is befaamd gewor den door zijn meer dan honderd wis kundige leerboeken voor alle afdelin gen van het Nederlandse onderwijs. onze Romeinse correspondent) Rome, 12 dec. Zesendertig maal j* tussen 11 oktober en 8 december jpt tweede Vaticanum in generale C^gregatie bijeen gekomen. Er wa- C1 plus minus zeshonderd spreek maten en even zovele schriftelijk gediende sententies. Aan de gene- v congregatie °r algemene zitting mp- Concilie-term namen deel Csen 2400 en 2100 stemgerechtig Oft!' waren ongeveer vierhonderc Rciële door de Paus benoemde des- tj^digen bij en veertig gedelegeer- j,^-Waarnemers. Vele episcopaten Mw en daarenboven nog hun eigen C'seurs meegebracht. In de perife- Waren dan nog de Coneiliefunctio- r'ssen, beambten en bedienden. qNfn zegt, dat elke Conciliedag aan '0 tvSssen van d® Heilige Stoel circa V galden zou kosten. Dit bedrag W- ,8 maar een fractie van het 1 want de Vaders die dit V'hendragen de eigen reis- en Lij jaufkosten en die der hunnen. men nu getahen verder, dan 'ViLmen vast dat in de voorberei- ^ifpTeriode, die ruim drie jaar SjQt naar aanleiding van een en- .onder het wereldepiscopaat, de ,>HLGlnse congregaties en de katho- i?Cüu universiteiten, hogescholen en !f®n 'ten (in druk twaalf forse boe- Joho en drie delen met een analyti- Nda jam-nvatting)twaalf voorbe- tkfj®nde commissies en twee secre- ax®n 73 ontwerpen (schemata) van constituties en decreten hebben gemaakt, die samen 2060 pagina's gedrukte tekst besloegen. En vraagt men nu, doorcijferende, wat er aan tastbare resultaten in twee Conciliemaanden uit de bus gekomen is, dan is het antwoord zo dun als een Engelse stopnaald. Van de 73 schemata zjjn er vijf ter tafel gekomen. Van deze vijf werd alleen het schema over de Heilige Liturgie geheel doorgesproken en artikelsgewijze geamendeerd. De liturgische Conciliecommissie begon deze stof te verwerken en leverde paragraafsgewijze de verbeterde en veranderde teksten bij de Vaders in. Het Concilie keurde met een meerder heid die achter in de negentig procent lag, punt voor punt de nieuwe versie goed en het kwam klaar met de inlei ding en het eerste hoofdstuk (van de acht). Het schema over de sociale communicatiemiddelen (pers, film, ra dio, televisie en toneel) werd na alge mene beschouwingen globaal als werk stuk aanvaard en verwezen naar de commissie voor het lekenapostolaat, die er een fors stuk arbeid aan zal moeten geven om het te wijzigen vol gens de richtlijnen van het Concilie en het rigoureus in te korten. Het schema over de eenheid van de Kerk speciaal met betrekking tot de Orthodoxie ontmoette op verschillende punten bezwaren van Vaders; het kan echter met gewenste verbeteringen als basis dienen en de hoge vergadering verwees het naar een gemengde com missie, die dit schema met een ont werp van de theologische voorberei dingscommissie en een van het secre tariaat voor de eenheid der christenen moet gaan samensmeden tot één alge meen ontwerp. Dan was er het theolo- êische schema over de Bronnen der ipenbaring, het Concilie ter hand ge steld tegelijk met drie andere theo logische en moralistische studies. Dit schema heeft het niet gehaald, ook niet als grondslag voor verdere discussie. Het werd op last van de Paus terug genomen en een gemengde commissie kreeg de opdracht het geheel te her zien. De drie andere studies kwamen niet verder ter sprake. Het laatste schema ,,De Ecclesia" over de Kerk dat volgens velen het kernpunt van Vaticanum II zou worden, ontmoette bij de algemene beschouwingen op verschillende pun ten een tegenstand van dien aard, dat hadde men een voorlopige stem ming over het geheel gehouden, het een kans gemaakt had om dezelfde weg te gaan als de „Openbarings bronnen". Men heeft het voor deze zittingsperiode echter bij gedachten- wisselingen hierover gelaten. Dit is dus de materiële, de „uitwendige" optelsom van zovele officiële man uren en van nog veel meer onoffi ciële. Maar het is niet de balans. Het Concilie heeft zich in de afge lopen twee maanden gemaakt, zich vorm gegeven en een visie veroverd. De Heilige Vader noemde in zijn slui tingsrede verleden zaterdagmorgen deze periode een inlooptijd, een „lang zame en plechtige inleiding tot het grote werk". Opvallend is de eerste werkvergadering geweest. Tussen het Ite, Missa Est der Heilige Openings- dienst en het moment dat de Vaders in de stromende regen buiten stonden, waren niet meer dan twintig minuten verlopen. Kardinaal Liénart had een motie van orde ingediend, dat de Va ders eerst uitvoerig onderling moesten overleggen, voor men over kon gaan tot het aanwijzen der commissieleden. De bijval van de vergadering was zo duidelijk, dat de voorzittersraad de zitting ophief. Dit voorval was een tekenend symptoom. Vanaf het eerste ogenblik is de Kerkvergadering zich van de verantwoordelijkheid harer be sluiten of van haar adviezen aan de Paus bewust geweest en zij nam die besluiten in een zelfstandig oordeel. Dat de vorming daarvan t\jd kostte, is begrijpelijk. In dit licht is de ma gerte der boven gemaakte optelsom geen verlies, maar winst. Het Concilie heeft zich technisch moeten maken. Reglementen en be palingen steunden op voorveronderstel lingen, ervaring had niemand. Voor beelden van elders, van een parlement of van een VN-vergadering hadden alleen maar analoge waarde, want een Concilie is een grootheid op zichzelf. Bewondering dwingt het beleid van de Paus af. Hvj is de verdediger geweest van de openheid en de vrijheid van het Concilie, ook als die vrijheid aan vankelijk veel te veel tijd kostte. Hij durfde concessies doen ter wille van de vrede onder broeders, hij hielp door af te wijken van het reglement of door het in feite aan te vullen om de Kerk vergadering te redden uit dreigende impassen. Hjj had er ook geen be tegen om op eigen besluiten zwaar ug te i het om op eigen en, als d' Concilie was. Maar het meest bewonderenswaar dig is zjjn vasthouden aan de doel stellingen die hjj van meet af aan het Tweede Vaticanum gegeven had: om een open, pastoraal en de een heid aller christenen bevorderend Concilie te zijn. Dat de Kerk geen monoliet blok is, heeft men nu wel gemerkt. De verschillende stromin gen en scholen werden oog in oog met elkaar geconfronteerd in de voorbereidende studiecommissies. In de resultaten kwamen nu de ene, dan de andere op de voorgrond. De Paus liet commissies en secretaria ten ongestoord arbeiden. Maar op 11 september trok hij in zijn radiotoe spraak de lijnen opnieuw en zijn openingsrede van het Concilie op 11 oktober vormde een indrukwekkend program, een optimaal program, waarvan de verwerkelijking zou af hangen van de gevoelens en de theoretische, of praktische inzichten van de Vaders- Niet het herhalen van belangrijke hoofdstukken uit de kerkelijke leer is naar 's Pausen woorden, het doel van het Concilie, maar het moedig en zon der vrees verder gaan op de weg, die de Kerk bijna twintig eeuwen ging. Dit is door een en dezelfde leer uit te diepen, aan te passen en te formu leren naar de eigentijdse kennis, be grippen en behoeften. Wat de dwaling aangaat zei de Paus in onze tijd dient de Kerk de barmhartigheid te gebruiken in plaats van de wapens der gestrengheid, meer wijzen op de kracht van haar leer, dan het uitspreken van veroordelingen. Verder moet de Kerk de eenheid der christenen bevorderen en de eenheid van alle mensen. Deze richting „moedig en zonder vrees" is het Concilie ingeslagen op een over rompelend bevrijdende wijze en in een nog steeds groeiende meerderheid. De arbeid van de eerste periode is hier voor fundamenteel geweest. De saillan te punten hierin zpn stof voor het volgend artikel. (Advertentie ft luCLtt:" zonder slaap ziekte-.- ytgrwek- ken V w.Lnigt mee ^Tsmbe^roSaglr«. VIT AGIST 10 tabletten tabletten 11 P cent 9 Ei cent IEK N.V. In mijn stamcafé, waar ik op gezette tijden een beetje zit te schrijven, nam laatst een gebaarde man met een zwevende blik tegen over mij aan het tafeltje plaats, haalde een blocnote met ballpoint tevoorschijn en ging zitten peinzen. Hij schiep daarmee onmiddellijk de sfeer van het begin van een reünie van lieden, die één en hetzelfde gebrek belijden. Stel, u heeft een opvallende wipneus en daar wordt u onverhoeds geconfronteerd met een mens met het zelfde lichaamsdeel gelijk gericht. Dat geeft op zijn minst te denken. En misschien denkt u in dat geval wel aan een of andere geheime sa menzwering. Althans voelde ik het op dat mo ment aan het aangeduide café-tafel tje zo aan. En na geruime tijd van gemeenschappelijk en gemeenzaam nadenken wilde ik dus haring of kuit hebben en ik vroeg, afgaande op zijn handbewegingen „Dicht u?" „Soms", antwoordde mijn overbuur man sec, „u ook?" „Neen", zei ik „ik schrijf". .iO", zei hij, en begon neutraal naar het plafond te kijken. Hij ont kende mijn wipneus, dat was wel duidelijk. Nu ging ik op mijn beurt ook in trovert zitten zwijgen. Maar inmid dels stelde ik vast, dat zjjn dichten hoofdzakelijk uit doorstrepen be stond. Ook vocht ik innerlijk een soort forum uit over het verschil tus sen dichten en schrijven. De behoefte om gedachten op papier te zetten, zo zei ik tegen mijn fictieve tegen stander, kan ik begrijpen, maar waarom moet het nou per se op rijm wezen? Wat zegt u, het blanke vers? Laat me niet lachen, dan kun je net zo goed gewoon schrijven. Ik bleef zodoende enige tijd bezig, toen die baard aan de overkant ken nelijk vond dat hij genoeg had door gestreept. Hij stond althans op, reken de af en voegde mij toe; „Een volgende keer graag". Vervolgens wandelde hij hooghartig de deur uit. Enfin, ik heb tenminste een stukje uit hem gehaald. Maar ik zou zijn gedicht wel eens willen lezen. Of schoon het mij niet zou verbazen als het gewoon weer over een mooie blanke vrouw ging. Op rijm dan. WAALWIJK, 12 dec. Op de pro vinciale weg Waalwijk-Til'burg is gister middag een verkeersongeval gebeurd, waarvan de 62-jarige mevr. J. Waarts- van der Schans uit Sprang Capelle het slachtoffer is geworden. Mevr. Waarts sta.: nabij Sprang plotseling per brom fiets de weg over. Zij werd aangereden door een bestelwagen en overleed na aankomst in het ziekenhuis te Waalwijk. MAASTRICHT, 12 dec. Gistermor gen kwam de moeder van het elf maanden oude meisje Monica Peters tot de ontdekking, dat haar dochter tje dood in bed lag. De ijlings gewaar schuwde dokter constateerde, dat de baby in de dekens, welke zij in slaap over zich heen had getrokken, was ge stikt. (Advertentie) DE OtUVEH voor een levenpolis naar maat. oe komt iemancl, die zich voor zijn 33 roef schrift verdiepte in het mis bruik van recht" door een Franse grondeigenaar (die door het bouwen wan hoge, ijzeren torens het z erkeer op een naburig vliegi»?ld wilde hinderen) tot de fiinctie van secretaris-generaal iyp het mi nisterie van Financi n? En hoe wordt hij vervolge fis bankier, commissaris van vei te naamloze vennootschappen en vice-voor- zitter van de Raadvan Com missarissen van de Nederlandse Handelmaatschappij„Gewoon per toeval", antwoi wrdt mr. H. Albarda, die binnen] aort afscheid neemt als voorzitt er van het „Centraal Orgaan v c>or de eco nomische betrekkin1 ft;n met het buitenland", een fui i-ctie die hij naast al zijn andere werkzaam heden twaalf jaar heeft ver vuld. Mr. Albarda we rd net een dag te vroeg gebor in 28 fe bruari 1904 om geplaatst te worden voor de verjarings moeilijkheden van ,,schrikkel- kinderen". Zijn gi tmnasiumtijd verdeelde hij ove tr drie ste den: zijn geboortepl laats Leeuwarden, Dordrecht en Den Haag. Hij studeer de rechten in Leide n bij prof. Meijers en vindt het nog altijd een voorrecht bij zo'n bijzondere leermeester te hebben mogen werken. Toen kwam de ei fsis van de jaren dertig en de jonge mr. Albarda werd secretaris van de c ibmmissie-Welter, die voorstellen moest doen voor be zuinigingen in de S Ibaatsdienst. „Tegenwoordig, met de andere conjunctuur leer, denkt men di ie<r wat anders over", zegt mr. Albarda thans. Hij kan zich echter wel voorstellen dat het ooit nog wel eens nodig zou kunnen zijn om uitwassen, ■die bij elke organisatie in de loop van de tijd aangroeien, weg te snijden. Van de commissi e-Welter ging hij naar de Thesaurie van het ministerie van Financiën. Toti, eind 1940, want toen vertrok hij als waarnemend thesaurier-generaalen omdat hij zag aankomen dat de hoogste leiding van het departeme n t er ondanks alle goede wil niet in zou kunnen slagen de Duitse invloed begen te houden. „Met het wegvallen van de deviezen- grens tussen Neder and en Duitsland was het hek. van de dam. De gehele koopkracht van Du ltsland werd op het toen nog rijke Nederland losgelaten". Mr. Albarda we rd vervolgens firmant van Heldring en Pierson. Maar óók smeedde hij met een aantal vrienden, waaronder hoge ambtenaren van Financiënal plannen voor de geldzuivering van na de oorlog. Plan nen, die door min fcter Lieftinck later „briljant verder werd geconcipieerd en uitgevoerd". A ózn zou het van mr. Albarda, gezeten in een statige werkkamer in heit Haagse kantoor van de Ned. Handelmaatschappij niet zeggen, maar hij 'werd in diezelfde bezettingstijd ook door de Duitsers achterna gezeten r foegens stroperij. Slechts aan de fenomenale terrein kennis van de jac htopziener in het Wassenaarse duin heeft hij het te dan ken, dat hij bij z ijn in die tijd verboden jachtescapades niet werd gegrepen. Na de oorlog fc» wam hij terug op Financiën, ditmaal als secretaris-gene raal. Nog altijd h teeft hij een grote bewondering voor het apparaat van dit departement, 1 iat weer werd opgebouwd tot „een van de beste orga nisatiesm Neder lahd By zijn afscheidsdiner heeft hij gezegd, dat hij zich bij minister Lieftinck vaak voelde als de „stalchef" van een race- autofabnek.. y: f-n ^et allerbeste apparaat was bestand tegen de eisen, die prof. Lieftinc k als „coureur" eraan stelde. De volgende stap was het directeurschap vi m de Handelmaatschappij, een pósitie, die hij na tien laar verwisselde voor het commissariaat toen zijn overige werkzaamheden steeds toenamen. Veel heeft dat trouwens niet geholpen, want die taken groeiden even ha bd weer aan als zij werden afgesneden. „Langzamerhand loopt het vat vai izelf weer vol", zegt mr. Albarda. Een van de ni, ;uwe functies was het voorzitterschap van „het Centraal Orgaan Een fut tctie, die heel veel tact vraagt om de vaak tegenstrijdige oelangen van m Justrie, landbouw en handel en de afwijkende inzichten van topambtenar, in over de verruiming van het handelsverkeer met andere landen te verzoe yien. Soms lukt dat niet en je moet die zaken niet for- ceren Als je zi. et, dat het er niet inzit, kan je het er beter bij laten. Vaak komt de oplossing na enkele maanden vanzelf, soms ook niet." Na twaalf jau ar werd het tijd, dat de leiding eens in andere handen over ging, aldus mr. Albarda. Hij gelooft, dat het Centraal Orgaan in de heer Bentz v. d. Berg een uitnemende opvolger gevonden heeft. Het commissa riaat van de Handelmaatschappij blijft mr. Albarda aan houden. Evenals de functie van president-commissaris van de Bank voor Handel en Schei opvaart, waarbij hij te maken heeft met scheepvaartmaat schappijen, ertsltedrijven, de enige particuliere haven aan de Waterweg (Vlaardingen-Ooi;t), mijnen, een staalbedrijf en werven in Nederland en Duitsland. Hoe hij daart ussendoor nog tijd vindt voor zijn gezin (zes dochters, twee zoons), voor po urdrijden, jagen en skieën, wordt niet helemaal duidelijk. De tijd, die mr l Albarda op een mistige winter-namiddag voor ons heeft, kunnen uittrek1 ken is voorbij. Hij moet diezelfde avond nog naar Zwit serland.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | | pagina 5