Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | 15 december 1962 | pagina 11

CONTACT

,0.*TV ontketent nieuwe rage

Ivanhoe - ridder zonder
vrees of blaam - heeft
ons land veroverd

i

Jongens hangen hun raimte-
vaartpakjes aan de kapstok;
helm en zwaard doen opgeld

O

LUISTEREN NAAR

KIJKEN NAAR:

DOOD TIJ OP ARBEIDSMARKT

Werkgevers gaan weer letten
op kwaliteit van personeel

Officiële cijfers geven
geen betrouwbaar beeld

3£uliLa

Voortreffelijke
T.V.-avond

Zaterdag

Maandag

Zondag

Zaterdag

Zondag

Maandag

G0LDSC1EDING

Tiveede NTS-journaal
oktober 63 sober

kerstfeest op het Loo
t over radio

Buitenland

Buitenland

Buitenland

Vanavond

Zondagavond

ZATERDAG 15 DECEMBER 1962

PAGINA 11

Wan onze radio- en tv-redactie)

HILVERSUM, 15 dec.
"AaaaaaaêajfunhóóóóAls deze
- et door de straat klinkt doet men
ST°ed aan tegen de muur te gaan

ff
ftaali

Want ieder ogenblik kan er een

- ™e jongens voorbij stormen, die op-
do n Plastic zwaarden en stokken
»i °r de lucht laten klieven. „Ivanhoe-
0 spelen" noemen ze dat. Het lijkt
H?pf ''ig, maar wie wel eens een tik

et zo'n zwaard heelt gekregen, denkt
der1" ')cs''st anders over. Als vele an-
ha raKes is ook deze uit Amerika
Ke»r ons 'aIK' overgewaaid, al moet
sio worden, dat onze eigen televi-
e daar een stevig handje aan meege-
n'Pen heeft,
hio n laar geleden wist de lieve jeugd
niet of nauwelijks wie Ivanhoe
V(vf' KRO-televisie heeft er echter
v?°r gezorgd, dat deze ridder zonder
rén S ó'aam binnen de kortste ke-
.en de meest populaire figuur in Ne-
lP! and is geworden. De eerste af-
V„'erino van de filmserie, die werd
tei .ardigd door Screen Gems, de
'eyisie-afdeling van Columbia Pictu-
On ^ln Amerika, kwam 21 oktober 1961
j' de beeldbuis. Nu wemelt het in ons
ker van kleine Ivanhoetjes. Een en-
jG'Jbg loopt nog in een ruimtevaart-
ZHn e' waarschijnlijk omdat hij het van
Zon ï??e<3Sr mt>et afdragen. Het liefst

- «IJ 7nn ropvoorlnli" tAwfimw mof

vervaarlijk kostuum met
geweer aan de kapstok
aan en om met het zwaard de strijd
ro»,.te binden tegen ziin sneelkame-
t^djes, die helemaal

den

eui ."v zyn
ï'ektronisch
ahgen om
a te binden tegen zij:

-idles, die helemaal „ridder zijn"
a. Ul de straaljagers over hun hoof-
gieren.

TA e held uit het boek van Sir
I Walter Scott wordt zo nauwkeu-
rig mogelijk geïmiteerd. In het
j prille begin trokken de school-
J-bgens er met stokken op uit. Maar
Pen de speeltuigfabrikanten in de ga-
kregen wat er aan de hand was,
werden er in ijltempo plastic zwaar-
gemaakt, die de simpele stokken
boesten vervangen. Nog „echter"
®td het toen er ook plastic helmen
Vei sclli'den op de markt kwamen. En
haVt Adders sloeg de schrik om het
rt bij het zien van advertenties met

Hoe benard de situatie ook is Ivanhoe weet zich er steeds uit te redden.

paardrijden" om in de termen van de
kijkertjes te blijven. Dan is de tweede
serie van dertien op. „Misschien ko
men er nog vijf of zes bij, maar zeker

BUSSUM, 15 dec. Gisteravond
bracht de VPRO de cabaret-kroniek
„Mens durf te leven" op het scherm.
Het was de derde maal dat dit ver
rukkelijke programma werd uitgezon
den. De samenstellers Wim lbo en Thijs
Chanowski gaan uit van een originele
opzet die drie kwartier kijkgenot ga
randeert. De rubriek is actueel maar
gaat ook aan het verleden niet zonder
meer voorbij. Gisteravond werd het
vijftien jaar geleden opgerichte, doch in
middels ontbonden journalistencabaret
„De Inktvis" herdacht. Het werd een
sfeervolle herdenking waarbij een van
de grote figuren uit het gezelschap An
nie M. G. Schmidt in het zonnetje werd
gezet. Zij schreef veruit de meeste teks
ten voor „De Inktvis".

Hét tweede deel van de kroniek was
geheel aan deze grote humoristische
schrijfster gewijd. Gerenommeerde ar-
tisten als Conny Stuart, Maya Bouma,
Hetty Blok en Enny Mols de Leeuwe
brachten hoogtepunten uit Annie
Schmidt's werk opnieuw tot leven. Zo
zagen de kijkers „Sjaan" en „Willem"
uit de radiofamilie „Doorsnee" nu in
levenden lijve hun heerlijke dialoog
herhalen en bracht Donald Jones „Pen
sion Hommeles" weer in de herinne
ring. Onvergetelijke versjes als „Trio-
lologie" en het „zelfmoord" liedje van
Conny Stuart bleken ook nu nog in
staat het publiek tot „tranen toe" te
amuseren.

„Mens durf te leven". Deze titel had
gisteravond ook boven de medische ru
briek van dr. Van Swol kunnen staan.
Het programma handelde namelijk
over „hart en vaatziekten" en was
daardoor ongetwijfeld verzekerd van een
grote kijkdichtheid waarbij dan de col
lectieve angst wel de drijfveer was.
Hartspecialist professor Durrer heeft
door zijn opvallende openlijke en bemoe
digende manier van spreken vele men
sen opgelucht doen ademhalen. Instruc
tieve filmfracmenten van het hart-on-
derzoek verduidelijkten deze uitnemen
de uitzending die voor velen ongetwij
feld een heilzame uitwerking zal hebben.

In de „oude draaidoos" verteldè de
grote filmkomiek Harold Lloyd in zijn
Hollywood-paleisje aan Simon van Col-
lem zijn levensverhaal. De story werd
geïllustreerd met kostelijke fragmenten
uit enkele van zijn vroegere films. Een
documentaire over de werkzaamheden
van de Britse organisatie „Amnesty" die
zich ten doel stelt mensen die om gods
dienstige of politieke redenen gevangen
zitten vrij te krijgen, completeerde deze
gevarieerde, voortreffelijke tv-avond.

F.B.

nkde laatste afleveringen in to
taal zijn er 39 want die zijn niet
zo aardig," zegt Fred Bredschneyder.

Fred Bredschneyder aast op een
Winnetou-serie, maar die is er niet.
Voor een Amerikaanse familie-serie
als „Father knows best" voelt hij niet
veel.

ïvanhoe-pakken. Twee „Sinterklazen"
en één verjaardag hadden de meesten

hodig om zich in vol ornaat op straat
te kunnen begeven, afgunstig nageke
ken door de vriendjes wier ridder-uit-
^Usting nog niet compleet was.

Bjj de KRO-televisie heeft men de
ontwikkeling van deze Ivanhoe-rage
toet verbijstering gevolgd. Fred
Bredschneyder, hoofd van de KRO-
filmsectie, heeft nooit durven hopen,
dat zijn keuze zo zou inslaan. „Ik
zocht een filmserie om het half uur
voor het journaal te kunnen vullen.
Het moest een serie voor alle leef
tijden zjjn, want die voor boven de
veertien mogen pas na negen uur op
bet scherm. Ik wist, dat de Amen-
kanen een Ivanhoe-serie hadden ge
blaakt en vroeg er twee van op zicht.
Hater ben ik er in Londen twintig
Saan zien, waaruit ik de eerste den
ben afleveringen heb gekozen. Wij
bloeten er altijd dertien afnemen,
V'ant de Amerikaanse ontracten zijn
gebaseerd op een wekelijkse uitzen
ding. Dertien is bij hen dus een
«wartaal."

Fred Bredschneyder bracht de serie
naar Nederland min of meer in
de verwachting, dat het Ivanhoe-
- verhaal de jeugd niet veel zou
Ej-Sgen. „Het boek was immers bestoft
al lang vergeten." Na de eerste
'wending bleek al dat hij te pessi
mistisch was geweest. De figuur van
a? heldhaftige ridder, die iedere keer
2's overwinnaar uit de strijd weet te
gmen, ging er in als koek. De KRO
I, eeg stapels brieven gericht aan
Aanhoe. Ook nu komt er nog dagelijks
anmail voor de dappere ridder bin-
ufb. „Het merkwaardige is dat veel
•bbderen geloven, dat ridder Ivanhoe
v?ht bestaat. Een meisje vroeg bjjvoor-
sld: „Meneer Ivanhoe komt u eens
om koffie te drinken." Een jon-
?9e schreef het volgende briefje:
jtyleneer Ivanhoe, kan ik in uw leger
ortien? Ik ben nu nog te jong, maar
v,er twee jaar ga ik van school af.
nt u mij niet vast leren knokken
-..Paardrijden?"

ih'°°r hen is Ivanhoe een realiteit,
dir, re kinderen weten wel de schei-
filrl te maken tussen de figuur en de
Of ,.ster. Zo willen veel meisjes weten

blmster Roger Moore getrouwd is.
V» "00s zijn de verzoeken om foto's
de held. De KRO liet een partij

N^LVERSUM, 14 dec. Het tweede

ïann °-urnaal' dat met insans van 1

ftfion n 1963 zal worden uitgezonden na
°P van het gewone televisieprogram-
de ',,Za' tot 1 oktober 1963 geschieden in
hieel.0rm van een kort bulletin, onder
ge^ra i?n de hand van kaarten en foto's
c'Pe door een niéuwslezer. In prin-
filrn uzul'en de uitzendingen geen
'htus- vatten. Na 1 oktober, wanneer
brCjri Gn de personeelsbezetting is uitge-
Je 0 2al deze tweede uitzending grote-
het Jyreenkomst vertonen met die van
erste journaal.

Sin» ^ERSUM, 15 dec. De uitzen-
clkse aa een reportage van de jaar-
v'hkliii, "-erstfeestviering van het ko-
gezin met het gezamenlijk
2®t ral?neel, die voor donderdag in
®s 0 d'0-programma van de NCRV
e ffno?len' zal met doorgaan,
fp.geven gin heeft de wens te kennen
liirte Het°Tm deze Kerstviering ten pa-
Hoo ditmaal wegens het over-
Vj^kt map koningin Wilhelmina in
hdea sl°ten kring te doen plaats-

drukken van enige duizenden ansicht
kaarten van de ridder in volle wapen
rusting, maar binnen enkele weken
was men door de voorraad heen.
„Het werkte als een sneeuwbal. Als
een schooljongen na lang zeuren van
de portier van de studio een foto had
gekregen stond een half uur later de
hele klas voor de deur. Het aantal
foto's dat nu reeds is uitgegeven loopt
in de tienduizenden."

Met foto's alleen komt men er niet,
'de jeugdige kijkers willen ook alle bij
zonderheden over hun idool weten. Nu
heeft Screen Gems op de bekende
Amerikaanse wijze voor een macht ge
gevens gezorgd. De KRO destilleerde
er een eenvoudig verhaaltje uit, dat
op stencil wordt verspreid.

ok de kinderen vooral meis
jes die meer geïnteresseerd
zjjn in de persoon van Roger
Moore, kan de KRO-tv helpen.
Met de biografie van Screen Gems
komen de televisiemensen een heel
eind, al zullen zij er tevergeefs in
zoeken naar de leeftijd van de film
ster. Daarnaast zijn er echter wei
nig vragen, waarop zij het antwoord
schuldig hoeven te blijven.

Het rijtje „vital statistics" levert al
het volgende op:

Naam: Roger George Moore.
Geboorteplaats: Londen, Engeland.
Geboortedatum: 14 oktober (wanneer
staat er niet bij).

Lengte: 1,88 meter.

Gewicht: 175 pond.

Haren: Licht bruin.

Ogen: Blauw.

Ouders: George (Police officer) and
Mary Moore, Londen.

Gehuwd: Dorothy Squires, 6 juli 1953
in Jersey City.

Of de Nederlandse kijkertjes Ivanhoe
ook zullen zientrouwen met Rowena
is nog maar de vraag. Voorlopig
tot oktober 1963 houdt de held van
de beeldbuis het bij „knokken en

Jongens spelen „Ivanhoetje", terwijl de straaljagers over hun hoofden vliegen.

HILVERSUM I, 402 m. KRO: 18.00
Kunstkron. 18.30 Corte Metten: licht
programma. 18.50 Praatje voor politieke
voetgangers. 19.00 Nws. 19.10 Act. 1.9.30
De Oelewappers, licht progr. 20.00 Po
pulaire klassieken (opn.) 20.50 Lichtba
ken, lezing. 21.00 Tierelantijnen: gevar.
progr. 22.00 Lichte gram. 22.20
22.25 Boekbespr. 22.30 Nws. 22.40 Wij lui
den de zondag in. 23.00 Nwe klass. gram.
met comm. 23.55-24.00 Nws.

HILVERSUM II, 298 m. - VARA: 18.00
Nws. en comm. 18.20 Amerikaanse opera
muziek (gr.). 19.00 Artist, staalk. VPRO:
19.30 Nwe vaart, progr. over de ver
nieuwing van de christelijke kerk in deze
tijd. 19.45 Klass. gram. 19.55 Deze week,
lezing. VARA: 20.00 Nws. 20.05 Oude en
nieuwe dansen. 20.40 Specialiteiten-thea
ter, gevar. radio-show. 21.35 Soc. comm.
21.50 Nederalndse artisten op de plaat.
22.10 Na twintig jaar, hoorspelletje. 22.30
Nws. 22.40 Babysitten: licht progr. 23.10
Dansmuz. 23.45 Lichte gram. 23.55-24.00
Nws.

ENGELAND, BBC Home Service, 330
m.18.00 Gevar. muz. 18.15 V. d. jeugd.
18.40 Gevar. muz. 19.00 Nws. 19.15 Sport-
progr. 19.45 Pari. overz. 20.00 Amus. muz.
20.30 Gevar. muzik. progr. 21.30 Hoorsp.
22.45 Gram. 23.00 Nws. 23.10 Boekbespr.
23.45 Avondgebeden. 24.00 Nws. 0.02-0.45
Kamermuziek.

ENGELAND, BBC Light Porgramme
1500 en 247 m.: 18.00 Sportrep. 18.00
Gevar. muz. 19.30 Lichte ork. muz. 21.31
Quizprogramma. 22.00 Gevar. muz. 23.30
Nws. en sportber. 23.40 Latijns-Ameri
kaanse muz. 0.31 Lichte muz. 0.55-1.00
Nws.

NDR-WDR, 309 m.: 19.00 Nws. 19.30
Koorzang. 20.00 Ork. muz. 21.45 Nws.
22.10 Symf. conc. 22.30 Gevar. muz. 23.30
Gevar progr. 24.00 Nws. 0.10 Dansmuz.
1.00 Schlagers. 2.00 Weerber. en gevar.
muziek.

FRANKRIJK III, 280 en 235 m.21.10
Nws. 21.16 Hoorspel. 23.40 Gram. 23.53-
24.00 Nws.

BRUSSEL 324 m.: 18.00 Orgelrecital.
18.28 Paardesportber. 18.30 V. d. sold.
19.00 Nws. 19.40 Lichte muz. 20.00 Vlaam
se liederen. 20.30 Operettemuz. 21.00
Gevar. belg. muz. 22.00 Nws. 22.15 Ge-
varieerde muz. 23.00 Nws. 23.05 Lezing.
23.30 Gevar. muz. 23.55-24.00 Nws.

BRUSSEL. 484 m.18.38 Gram. 19.30
Nws. 20.00 Hoorsp. 22.00 Wereldnws. 22.15
Jazzmuz. 22.55 Nws. 23.00 Lichte muz.
23.55 Nieuws.

m.: 12.20 Verz. progr. 13.10 Kritieken.
13.55 Weerber. 14.00 Nws. 14.10 Klankb.
14.40 Praatje. 15.00 Wenken v. d. tuin.
15.30 BBC Northern Orkest: moderne en
klass muziek. (In de pauze: lezing).
16.45 Symf. conc. 17.15 Klankb. 18.00
Hoorspel. 18.35 Voordr. v. gedichten.
18.50 Praatje. 18.55 Weerber. 19.00 Nws.
en journ. 19.45 Lichte ork. muz. 20.30
Brief uit Amerika. 20.45 Godsd. progr.
21.25 Liefdadigh. oproep. 21.30 Klass.
muziek. 22.30 Lezingen. 23.00 Nws. 23.10
Klankb. 23.40 Gevar. muz. 23.50 Epiloog.
23.59 Weerber. 0.02-0.45 Platenmuziek.

ENGELAND, BBC Light Progr.. 1500
en 247 m.: 12.30 Kerkd. 12.55 Progr.-
overz. 13.00 Verz. progr. 14.30 Gevar.
muziek 15.00 Gevar. progr. 15.30 Hoor
spel. 16.00 FUmprogr. 17.00 Gevar. muz.
18.00 Verz. progr. en interv. 19.00 Chan
sons 19.30 Gevar. progr. 20.30 Nws.
20.35 Gevat, muziek. 21.30 Godsd. sa
menzang. 22.00 Gevar. muz. 23.00 Lichte
muziek. 23.30 Nws. 23.40 Lichte muz.
0.30 Gevar. muziek. 0.50 Avondgebeden.
0.55-1.00 Nieuws.

NDR, WDR, 309 m.12.00 Ork. en
sol.klass. muziek. 13.00 Nws. 13.10 Or
kest en sol.: lichte muz. 15.00 Verz.
progr. 16.30 Dansmuz. 18.15 Adventsmuz.
19.00 Nws. 20.00 Amus. progr. v. d.
jeugd. 21.45 Nws. 22.15 Hoorspel. 22.50
Dansmuz. 24.00 Nws. 0.15 Jazzmuz. 1.00
Weerber. en gevar. muziek.

FRANKRIJK 3. 280 en 235 m.12.00
Nws. 12.10 Lichte ork. muz. 13.40 Hoor
spel 15.50 Opera. 17.45 Lichte ork. muz.
13.40 Hoorspel 15.50 Opera. 17.45 Lichte
ork. muz. 19.30 Gram. 21.30 Kamermuz.
22.30 Gevar. muz. 23.53-24.00 Nieuws.

BRUSSEL, 324 m.: 12.00 Nws. 12.03
Lichte muz. 12.30 Weerber. 12.35 Amus.
muziek. 12.50 Progr. overz. 13.00 Nws.
13.15 V. d. sold. 14.00 Opera- en Bel
Cantoconc. 15.00 Sportkron. 18.00 Piano-
ree 18.30 Godsd. uitz. 19.00 Nws. 19.30
Gevar. muz. 20.00 Oost West, Thuis Best.
amus progr. 21.30 Dansmuz. 22.00 Nws.
22.15 Gevar. muz. 22.30 Cabaretprogr.
23.00 Nws. 23.05 Variété-ork. 23.55-24.00
Nieuws.

BRUSSEL. 484 m.12.18 Chansons.
13.00 Nws. 13.15 Verz. progr. 16.02 Verz.
progr. 17.00 Nws. 19.30 Nws. 20.00 Mu-
sique aux Champs-EIysées. 21.25 Muz_.
en poëtische uitz. 22.00 Wereldnqs. 22.55
Nws. 23.00 Jazzmuz. 23.55 Nieuws.

tuinb. 12.33 Lichte lnstrum. kwintet. 12.53
Gram., event, act. 13.00 Nws. 13.15
Licht ens. 13.45 Lichte gram. 14.05 School
radio. 14.35 Lichte gram. 15.45 Licht
strijkork. 16.00 Bijbeloverd. 16.30 Alt, cel
lo en clavecimbel. 17.00 V d. kleuters.
17.15 V. d. jeugd. 17.30 Hawaiian klan
ken. 17.40 Beursber, 17.45 Regeringsuit
zending: Suriname, de Nederl. Antillen
en de Wereldomroep, door drs. L. F.
Tijmstra.

HILVERSUM n. 298 m. AVRO:
7.00 Nws. 7.10 Ochtendgym. 7.20 Lichte
gram. 8.00 Nws. 8.15 Amus. muziek. 9.00
Gymn. v. oudere luisteraars. 9.10 De
groenteman. 9.15 Klass. gram. 9.40 Mor
genwijding. 10.00 Arh. vitaminen. 10.50
V. d. kleuters. 11.00 Even bijpraten, pro
gramma v. d. vrouw. 12.00 Hammond-
orgelspel. en zangsol. 12.30 Meded. t.b.v.
land- en tuinb. 12.33 Voor ons platte
land. 12.40 Lichte ork. muz. 13.00 Nws.
13.15 Meded., event, act. of gram. 13.25
Beursber. 13.30 Lichte ork. muz. 14.00
Zangrec. 14.30 Musetteens. 14.45 Voordr.
15.00 Hary JAnos, zangspel. 16.40 Per
seus en Andromeda, hoorsp. 17.15 Gram.
17.30 Licht instrum. combo. 17.50 Koor
zang.

HILVERSUM I, 402 m. NCRV: 8.00
Nws. en weeroverz. 8.15 Klass. gram.
IKOR: 8.30 Goede Morgen: lez. en muz.
9.00 Protest, morgendnst. KRO: 9.30
Nws. 9.45 Kerkorgelconc.oude muz.
9.55 Inl. Hoogmis. 10.00 Hoogmis. 11.30
Fragm. u. h. klass. en romantisch reper
toire. 12.05 Klein beraad: vragen soms
ook antwoorden. 12.15 Melodieën-Casca
de. 12.50 Buitenl. comm. 13.00 Nws. en
meded. 13.10 De stemvork: Belcantopro
gramma. 13.45 De kerk in Spanje, lezing.
14.00 V. d. kind. 14.30 Klass. gram.
15.00 Dubbelkwart.geestelijke liederen.
15.15 Thee met babbelaars, progr. v. d.
oudere luisteraars. 15.55 De hand aan
de ploeg, lezing. 16.00 Sport. 16.30 Ves
pers. CONVENT VAN KERKEN: 17.00
Baptisten-kerkdnst. NCRV18.30 Oude
muziek. 19.00 Nws. u. d. kerken. 19.05
Kerkconc. 19.30 De openbaring van Jo
hannes, lezing. KRO: 19.45 Nws. 20.00
Het geoliede hart, hoorsp. 20.50 Lichte
gram. 21.00 Klass. klarinctkwintet. 21.30
Wissewassen..., licht progr. 21.50 Kinder
koren en instrum. ens. 22.20
22.25 Boekbespr. 22.30 Nws. 22.40 Avond
gebed. 22.50 Volksmuz. m. comm. 23.20
Hedendaagse muz. m. comm. 23.55-24.00
Nieuws.

HILVERSUM II, 298 m. - VARA: 8.00
Nws. en soc. strijdl. 8.18 Weer of geen
weer, gevar. progr. 9.45 Geestelijk leven,
toespraak. VPRO: 10.00 Geef het door.
praatje. Vervolgens: zondagshalfuur v.
d. jeugd. IKOR: 10.30 Remonstr. kerk-
dnst. 11.30 Vraag en antwoord. VPRO:
11.45 Nws. van eigen erf. AVRO: 12.00
Musical- en operette fragm. (plm. 12.30
Event, afgelastingen van wedstr.). 13.00
Nws. 13.07 De toestand in de wereld,
lezing. 13.17 Meded. of gram. 13.20 Gevar.
progr. v. d. strijdkr. 14.00 Literair pro
gramma. 14.15 Moderne kamermuz. 15.10
Lichte gram. 15.40 Kunstnotities. 16.00
Licht ork. en zangsol. 16.30 Sportrevue.
VPRO: 17.00 Cultuur en Godsdienst van
Mesopotamië V, lezing. 17.15 Stad en
land, gesprek. VARA: 17.30 V. d. jeugd.
17.50 Nws., sportuitsl, en sportjournaal.
18.30 Salonork. en zangsol. 19.00 Bij na
der inzien, journalistenforum. 19.40 Vrij
entree, cabaret. AVRO: 20.00 Nws.
20.05 Zing met ons mee. 20.30 Voordr.
20.45 Licht instrum. kwintet. 21.00 Liefde,
hoorspel. 21.40 Klass. gram. 22.05 Chan
sons. 22.30 Nws. 22.40 Act. 22.55 Meded.
en sportuitsl. 2e kl. voetbal. 23.00 Symf.
ork. van Chicago en sol.mod. muz.
23.25 Dansork. m. zangsol. 23.55-24.00
Nieuws.

HILVERSUM I, 402 m. NCRV: 7.00
Nws. en SOS-ber. 7.10 Dagopening. 7.20
Klass. gram. 7.35 Sportuitsl. van zater
dag. 7.45 Radiokrant. 8.00 Nws. 8.15 Gees
telijke muziek. 8.30 Lichte gram. 9.00
V. d. zieken. 9.35 Waterst. 9.40 V. d.
vrouw. 10.10 Gram. 10.20 Rondom het-
Woord: theol. etherleergang. 11.05 Piano-
ree mod. muziek. 11.35 Lichte muziek.
12 05 Lichte gram. 12.25 Voor boer en
tuinder. 12.30 Meded. t.b.v. land- en

ENGELAND, BBC Home Service, 330
m.12.00 Pop. liedjes. 12.30 Klankb.
13.00 BBC Welsh Ork.klass. muz. 13.55
Weerber. 14.00 Nws. 14.10 Gevar. muz.
m. comm. 14.40 Klankb. 15.10 Mars- en
walsmuz. 16.00 Hoorspel. 17.30 Progr. v.
oudere luisteraars.

ENGELAND, BBC Light Progr., 1500
en 247 m.12.00 Voordr. 12.15 The Da-
les. dagb. 12.31 Lichte ork. muz. en zang.
13.00 Gevar. muz. 13.31 Gevar. progr.
14.31 Licht progr. 14.45 V. d. kinderen.
15.00 V. d. vrouw. 16.00 Dansmuz. 16.31
Muz. b. h. werk. 17.15 The Dales, dag
boek. 17.31 Uitsl. races. 17.32 Gram.pla-
ten v. d. jeugd.

NDR. WDR, 309 m.: 12.00 Lichte ork.
muziek. 13.00 Nws. 13.15 Symf. ork.:
Lichte muz. 14.15 Omroep ork.lichte
ork. muziek. 16.00 Dansmuz. 16.20 Mo
derne dansmuz. 17.00 Nws. 17.45 Amus.
progr.

FRANKRIJK III, 280 en 235 m.: 12.00
Nws. 12.10 Ork. conc.lichte en klass.
muziek. 14.30 Hoorspel. 16.00 Nwe. gram.
17.30 Gram. 18.05 Kamermuz. 19.00 Nws.
20.00 Radio Filharm. ork.: lichte ork.
muziek. 22.25 Gevar. muziek. 23.10 Solis-
tenconc. 23.35 Gevar. muziek. 23.54-24.00

BRUSSEL, 324 m.12.00 Nws. 12.03
Lichte muz. 12.30 Weerber. 12.35 V. d.
landb. 12.42 Pianorec. 13.00 Nws. 13.15
Kamermuz. 14.00 Lichte ork. en piano
muziek. 14.20 Opera. 16.00 Beursber. 16.06
V. d. zieken. 17.00 Nws. 17.15 Zangrec.
m. pianobegeleiding. 17.45 Franse les.

BRUSSEL. 484 m.12.30 Gevar. progr.
en act. 14.18 Kamermuz. 15.03 Lichte
muziek. 16.08 Operetteselectie. 17.00 Nws.
17.15 Panorama v. d. Belg. muziek.

KRO: 19.30 De avonturen van Ivanhoe,
TV-film. NTS: 20.00 Journ. KRO: 20.20
Brandpuntact. beeldmagazine-buitenl.
21.00 De Boyd Bachman-show. 21.45 Dat
geelt te denken, een test van algemene
ontwikkeling en intelligentie. 22.10 In
specteur Bollinger van Scotland Yard.
film. 22.35-22.45 Epiloog.

DUITSE TELEVISIEPROGR.
(Reg. progr.: NDR: 18.35 Programma
overzicht. WDR: 18.40 Hier und Heute,
journ. NDR: 18.45 Die Nordschau. WDR:
19.15 Alles draait om moeder. NDR:
19.25 Funkstreife Isar 12.20.00 Journ.
en weeroverz. 20.20 Trefpunt Telebar:
Op bedoek in Berlijn. 21.50 Honeimoon:
aan de mooie blauwe Donau. 22.10 Laat
ste nws. 22.20 Het woord voor de zondag
22 30 Kampioenwedstrijden van de tjs-
hockeybond.

DUITSE TELEVISIEPROGR.

TWEEDE PROGRAMMA
Reg pro.: 19.30-20.00 WDR: Prisma
van het Westen. 20.00 Journ. en weer
overz. 20.20 Besuch auf der Achalm. 20.40
24 Augen, speelfilm.

FRANS-BELGISCHE TELEVISIEPROGR
18.30 Ber. 18.33 Lily et le Pollcier,
spel. 19.00 België in de geschiedenis.
19 30 Journ 20.00 Vader weet het beter,
TV-feuiU. 20.55 Gevar. progr. 21.20 Dre-
lin-Drelin, wedstr. progr. 22.00 l'Affaire
des Cent Mille Dollars, film. 22.50 Journ.

VLAAMS-BELG. TELEVISIEPROGR.
19.00 Religieus progr. 19.30 Echo. 20.00
Nws. 20.25 Het manneke. 20.30 Het is
altijd Dennis, TV-feuilleton. 20.55 Judy
Garlandshow. 21.45 Wapensmokkel, TV-
speelfilm. 22.35 Nws.

ventsdienst gereformeerd)NTS: 19.30
Weekjourn. 20.00 Sport in beeld. AVRO:
20.30 Open het dorp. 21.00 Kunstkron.
21.30 Domino, gevar. progr. 22.10-22.30
Een bekende auteur beantwoordt vra
gen.

DUITSE TELEVISIEPROGR.

11.00 In einer Zeit, die nicht -lehr die
nen will: Brot für die Welt hilft Afrika,
film. 11.30 Weekjourn. 12.00 Internat, bor
reluurtje. 12.50 Overz. v. d. progr. v.
d. lopende week. 13.10 Reg. weekjourn.
14.30 V. d. kind. 15.00 Circusprogr. 16.10
Landliche Werbung, komedie. 17.00 Na
de overwinning..., filmrep. 17.30 Sport-
wedstr. 18.45 Sportjourn. 19.15 Rep. -
analyses - meningen. 20.00 Journ. en weer-
overzicht. 20.15 Koorzang. 20.25 1 Pagliac-
ci, opera. 21.40 Progr. over de tijd van
de Restauratie tot de klassenstrijd. 22.10
Nws. 22.15 Rep. over de eerste fase
v. h. tweede Vaticaanse Concilie.

DUITSE TELEVISIEPROGR.

TWEEDE PROGR.

20.00 Journ. en weeroverz. 20.15 Sport-
uitz. 21.00 Dlamantenwirbel. blijspel.

VLAAMS-BELG. TELEVISIEPROGR.

15.00 Reisroutes: Israël. 15.30 De week
in beeld. 16.00 Festival v. h. Italiaanse
lied te Zürich: Eurovisie. 17.30-17.50 V.
d. kleuters. 18.55 De jagers, filmrep.
20.00 Journ. 20.25 Het manneke. 20.30
Wie weet wat?, spelprogr. 21.45 Sport-
act. 22.10 De grote vlucht, doc. film.
22.35 Nieuws.

FRANS-BELG. TELEVISIEPROGR.

11.00-11.45 H. Mis. 15.00-18.00 Le Dl-
manche en Pantoufles, gevar. progr. La
Déese d'Or, feuilleton. 20.00 Journ. 20.30
Guet-Apens chez les Sioux, Western
film. 21.55 Kwartet Ronnie Scott, 22.30
Journaal.

ENGELAND, BBC Home Service. 330

NTS: 11.30-12.30 Eurovisie: Adventslied.
in de Kathedraal van Salisbury. CON
VENT VAN KERKEN: 17.00-18.00 Ad-

DUITSE TELEVISIEPROGR.
17.00 Zien is kunnen, licht progr.
17.20 Kron. v. d. vrouw. 17.50-18.20 In
einer Zelt, die nicht mehr dienen will:
Brot fur die Welt hilpt Afrika, film.

HILVERSUM, 15 dec. Ridder Ivan
hoe krügt vanavond te maken met een
moord in de herberg. De KRO-TV zendt
dit nieuwe avontuur van half acht tot
acht uur uit. Na de rubriek „Brand
punt" presenteert Jos van der Valk
„De Boyd Bachmanshow, waarin optre
den Joe Castor, Lena Martell, de Dou
glas Squires Dancers en the three Spen
cers. Jos van Loon en Pirn Dikkers zet
ten de kijkers en twee teams van drie
personen een aantal vragen voor om
de algemene ontwikkeling en intelligen
tie te testen. Dat geeft inderdaad te
denken. Voor het scheiden van de markt
zorgt inspecteur Bollinger van Scotland
Yard (met zijn hond) voor de nodige
spanning in The Pursuers. Pater Leo
pold Verhagen O.E.S.A besluit het tele
visieprogramma met de epiloog.

Het middelpunt van de Tirelantijnen-
show van de KRO-radio is vanavond
Johnny Kraaykamp. Als gastheer ont
vangt hij Rijk de Gooyer, die jarenlang
met hem is opgetreden, Johnny Teupen,
Johnny Jordaan, Johnny Meyer en John
ny Pirns, Het is te hopen, dat de show
meer variatie vertoont dan de voorna
men van de artisten.

De AVRO brengt zondagavond een
televisie-programma in het kader van
de actie Open Het Dorp. Pierre Janssen
presenteert om negen uur zijn program
ma „Kunstgrepen". In AVRÖ's Club
des Vedettes treedt zondagavond de
Franse chansonnière Patachou op.
Haar liedjes worden ingeleid door gast
vrouw Denise Maes. Van tien over tien
tot half elf wordt Godfried Bomans on
dervraagd door Mies Bouwman.

De KRO-radio zendt zondagavond het
tweede deel uit van het luisterspel Het
geoliede hart" van Hans Friedrich
Kühnelt

(Van onze soc.-economische redactie)

DEN HAAG, 13 dec. „Er z)jn re
denen om aan te nemen, dat zich een
geringe ontspanning op de arbeidsmarkt
zal voordoen. Men dient rekening te
houden met een voortduren van de druk
op de lonen en prijzen", schreef ons
blad op 18 september j.l. naar aanlei
ding van de toen verschenen „verken
ning" van het Centraal Plan Bureau.
Er schqnt thans enige aanleiding te
zijn om eens na te gaan, in hoeverre
er aanwijzingen zijn, dat deze ver
wachting zal uitkomen. Daar is in de
eerste plaats het feit, dat in november
van dit jaar de geregistreerde arbeids
reserve voor het eerst sinds lange tijd
iets hoger was dan die van de over
eenkomstige maand in het jaar tevoren.

In de tweede plaats is men in ver
schillende bedrijfstakken bezig met on
derhandelingen over een nieuwe collec
tieve arbeidsovereenkomst. De metaal
nijverheid heeft daarvan de meeste aan
dacht getrokken. Juist in de metaalnij
verheid is door de werkgevers bij de
onderhandelingen aangevoerd, dat de
spanning op de arbeidsmarkt nu reeds
niet onbelangrijk is verminderd en dat,
bij een te grote stijging van de loon
kosten, de werkgelegenheid in gevaar
zou komen. De werknemers hebben van
hun kant gewezen op het aantal nog
openstaande aanvragen bij de arbeids
bureaus (37.000) waartegenover slechts
1.000 werkzoekenden staan geregistreerd.
Dit verschil van visie komt ook tot
uitdrukking in de loononderhandelingen,
waar het aanbod van werkgeverszijde
belangrijk afwijkt van de eisen van
de werknemers.

Hoe is het nu werkelijk gesteld met
de arbeidsmarkt, en dan met name
in de metaalindustrie, die zoals de
werkgevers stellen wat eerder de
gevolgen van een matiging in de con
junctuur ondervindt dan andere bedrijfs
sectoren? Informaties hierover bij in
dividuele bedrijven leveren niet veel

op. Zo graag bereid als de werkge
vers collectief zijn om te spreken over
toenemende concurrentie, verminderde
winstmarges en de meerdere moeite die
nodig is om de ordei-portefeuilles ge
vuld te houden, zo weinig geneigd zijn
zij om individueel voor het eigen be
drijf een antwoord te geven op de
vraag „of ze zouden schrikken, wan
neer het arbeidsbureau 20 mensen bij
hen langs zou sturen".

Zelfs ai zit men vrij ruim in het
personeel, dan is men, ook al tegen
over de concurrentie, toch niet gauw

waren de besluiten bij DAF en Phi
lips om de organisatie wat te „stroom
lijnen". Dat zou dus inderdaad wijzen
op een wat grotere voorzichtigheid, al
schijnt de maatregel vooral betrekking
te hebben op administratief oersoneel.
Andere activiteiten, <iie een beeld van
de arbeidsmarkt kunnen geven, zijn wer
vingsacties, de belangstelling voor bui
tenlandse werknemers en het verloop van
de pendel. Wat zeggen de officiële in
stanties er van en in hoeverre zijn de
cijfers over de openstaande aanvragen
betrouwbaar. Ook hier is het slechts

geneigd, dat toe te geven. Van de
andere kant zou een verklaring, dat
men nog om mensen zit te springen,
de onderhandelingspositie van de
werkgevers als collectiviteit verzwak
ken. Bij de besprekingen van de vo
rige week over de CAO kwamen de
vakbonden al aandragen met een ar
tikeltje in een (metaal)werkgevers-
blad, waarin bezwaren werden geop
perd tegen de vestiging van nog meer
buitenlandse metaalbedrijven in Ne
derland, juist i.v.m. de situatie op
de arbeidsmarkt. De werkgevers zijn
met dit artikeltje niet erg gelukkig
en haasten zich te verklaren, dat dit
niet de officiële opinie van de werk
geversorganisatie is.

Men komt dan, om zich toch een in
druk te kunnen vormen, al gauw te
recht bij officiële instanties en bij de
vaak toevallig bekend geworden
activiteiten van Bedrijven op het gebied
van de personeelsvoorziening. Het op
merkelijkst in deze laatste categorie

met moeite mogelijk, zich een in
druk te vormen. Statistieken geven pas
een duidelijk beeld als een ontwikke
ling al enige tijd aan de gang is en het
staat wel vast dat, als men over een
verminderde spanning kan spreken, dit
pas een ontwikkeling is van zeer re
cente datum. Bovendien, ook de officiële
cijfers geven geen volledig beeld. In
het totaal aantal van openstaande aan
vragen van werkgevers komen dubbel
tellingen voor. Ook staat wel vast, dat
sommige werkgevers gevraagd hebben
om méér arbeiders, dan zij in feite
zouden kunnen gebruiken, in de hoop
althans iemand te krijgen. Van de an
dere kant zijn er bedrijven, die zich
niet meer de moeite getroosten een
officiële aanvraag in te dienen, omdat
het tot nu toe toch weinig heel't uit
gehaald. Op het moment is de situatie
zo dat het aantal aanvragen althans
niet verder stijgt.

De pendel en de werving van bui
tenlandse arbeidskrachten kunnen iets
meer aanwijzingen geven. Deze arbei

ders zijn voor een werkgever duur, in
vergelijking met werknemers uit de
eigen omgeving. Men zegt, dat een
Nederlandse pendelarbeider aan reis
kosten, reisvergoeding e.d. 50,- per
week extra kost. Voor buitenlandse ar
beiders worden deze extra kosten door
pensionvergoedingen, verplichte terug
reis e.d. uiteraard nog groter. Het blijkt
nu, dat de vraag naar buitenlandse ar
beidskrachten inderdaad wat afneemt.
Weliswaar staan er nog aanvragen open
voor 400 Spaanse metaalarbeiders, maar
de teruggang is onmiskenbaar. In de
binnenlandse pendel is die ontwikkeling
minder duidelijk. Er worden b.v. in
West-Brabant nog steeds wervingsac
ties gehouden voor bedrijven w.o.
uit de metaalsector in Dordrecht,
Rotterdam en omgeving, maar het
tal van deze acties vermindert wat. Ook
verschijnen er nog steeds talrijke ad
vertenties waarin personeel wordt ge
vraagd.

„De resultaten zijn niet indruk
wekkend", zegt men op de plaatse
lijke arbeidsbureaus. Men heeft daar
ook niet de indruk, dat er veel
pendelaars ontslagen worden, die dan
vervolgens om werk in eigen streek
komen vragen. Wel komt het voor,
dat „moeilijke jongens" terugkomen,
die zich een tijd lang door de span
ning op de arbeidsmarkt als vakman
hebben kunnen uitgeven. Zij vinden,
eenmaal ontslagen, moeilijk ander
werk, omdat de hoge eisen, die zij
stellen, niet meer worden gehono
reerd. Maar, en dit is weer de keer
zijde, als ergens een bedrijf moet
sluiten, zijn andere bedrijven er als
de kippen bij om de vrijkomende ar
beiders van goede kwaliteit over te
nemen.

Het totaalbeeld uit al deze gegevens
is, met de nodige voorzichtigheid ge
formuleerd en rekening houdend met
de grote verschillen, die zich binnen
een bedrijfstak en zelfs binnen één on
derneming kunnen voordoen, dat de
spanning op de arbeidsmarkt niet meer
zó scherp is als vorig jaar. Het is

(Advertentie)

De piano voor
moderne men
sen. Vraagt het
Kuhla-boekje
met alle modellen.

Grote Markt 8, Haar
lem, Amsterdam - Rot
terdam - Hilversum -
Kampen - Goes

„dood tij". Dit komt minder tot uit
drukking in de vraag naar arbeids
krachten als zodanig, als in de kwali
teitseisen, die thans door de bedrijven
worden gesteld. Goede arbeiders, die
als ongeschoolde, halfgeschoolde of
vakman hun geld waard zijn, worden
door vrijwel iedere werkgever met
open armen ontvangen. Mensen die
hogere eisen stellen dan met hun kwa
liteit overeenkomt, vinden wat moeilij
ker werk.

Het is nog te vroeg om thans reeds
een oordeel te geven over de verdere
ontwikkeling in de naaste toekomst.
Blijft het bij een lichte ontspanning of
slaat de schaal door naar de andere
kant? Psychologische invloeden kunnen
hierin een belangrijke rol spelen. Als
de loonkosten té sterk stijgen en de
concurrentiepositie achteruit gaat, als
de invloed van de verminderde inves-
teringsdrang merkbaar wordt, kan het
zijn, dat een tot dan toe verborgen
ruimte ineens zichtbaar wordt. Dit kén
een sneeuwbal-effect hebben. Arbeiders
die vast werden gehouden zonder dat
er eigenlijk voldoende werk voor hen
was, worden losgelaten. Mensen die
moeilijkheden veroorzaken, die de sfeer
in het bedrijf bederven, worden ont
slagen. Arbeiders uit de landbouw, die
als ongeschoolden werk in de industrie
hebben gevonden, moeten weer terug
naar de landbouw, waar voor hen óók
geen werk is. De bezwaren van de
werkgevers in de onderhandelingen
over de Metaal-CAO lijken dus op dit
moment wel wat erg zwaar gewogen,
maar de voorzichtigheid gebiedt er
toch niet helemaal aan voorbij te gaan.
Werkgevers en werknemers staan
en dat is toch wel weer een ervaring
waar wij niet meer zo aan gewend
waren tegenover elkaar. Dat zij elk
in de gegeven onderhandelingspositie
het eigen standpunt in het openbaai
met enige absoluutheid verdedigen, b
geen van beide partijen kwalijk
nemen.