Nieuwe Haarlemsche Courant | 1962 | 31 december 1962 | pagina 5

Wout Klijssen viert zijn

ijsdrift bot op de Gouwzee

Hausse in snert
van Vaals tot
Roodeschool

Schaatsen met stevens
bieden stug verzet
tegen dure Noren

Het symbool van vertrouwen!

N.V. AMSTERDAMSCHE RIJTUIGMAATSCHAPPIJ

Houtplein 21 - Haarlem -Tel. 22020 en 12128

AUTOMOBIELBEDRIJF HARDEBELT

Rijksstraatweg 249 - Tel. [phone]

beg

ONGELUKKEN
OP HET IJS

ut4

De romantiek van het Hollandse ijsvermaak

Slachtoffers gas
vergiftiging

raven

CHU-kandidaten
voor de Kamer

een wereldmerk - een wereldorganisatie

Dr. de Kort: reden
tot een eerlijke
waardering voor
kabinet-De Quay

1111

Koek

VERMOUTH

Groningse dijken nog
niet bestand tegen

„superstormen"

Vier nieuwe namen bij
de eerste twaalf

Onderscheiding

M

pamm:

mwf n

Hill.

en sopie

ïoen de

sneeuwstorm even ging liggen "konden op de Gouwzee de
ijszeilers in actie komen

„Sorry boy"

an na twist overleden

r 111i

BON Zend mij s.v.p. gratis de Dauphine-foider.

Naam:
Adres:

Woonplaats:

Invullen en in open envelop (waarop postzegel van
4ct) opsturen aan RENAULT NEDERLAND N.V.,
Wibautstraat 224, Amsterdam. d 62-3

Dauphine

inclusief verwarming en defroster

MONNICKENDAM, 31 dec. Zijn
Mg» stonden waterig en aan zijn neus
bibberde een dikke druppel. De snij
dende „ooster" streek wild door hel
dunne vlashaar onder de schipperspet.
ehele manier van doen van de 12-
jarige Wout Klijssen bewoog zich
tussen de knorrigheid van een kindse
8r'|saard en de plechtige waardigheid
van een patriarch. In zijn naamloze
ussehuit suisden wij in tomeloze vaart
«ver het gladde vlak van de Gouwzee,
"jamen wij formidabele aanlopen om
uan plotseling ai te remmen in een
*n v pirouette, tollend om de as de
HriL.UW 'n "olken omhoog. De kou
ujakte meedogenloos in onze oren en

"."«gestreken wangen. Wij moesten er
lemen fa,nv ook! Dat hadden we Wil-
ju"1 al enkele malen dringend verzocht,
joe r ,^out wist van geen ophouden,
Jv-fS.zijn vermaledijde Ijszeilers onver-
a'n«erd voort in het halfdonker van de
°nd. Telkenmale langs het vertrouw-

*tönStbi(}u£t Van Monnickendam en heel
hs>o~,,?.l«*te van snert en warme lie-

oaairliinü van snert en warme be-
«Is sehin Toen hebben we Wout
'PPer afgezet, ten einde raad de

helmstok uit zijn verkleumde handen
gewrongen en de boot op haar scherpe
glijvlakken in de wind gedrukt. We zijn
er haastig uitgesprongen en wegge
sneld, mèt het spook van de bevriezing
op de hielen. Achter ons kwam de ijs-
schuit weer in beweging, draaide terug
naar de vind en verdween in de duiste
re richting van Marken. De zeilen klap
perden, het touwwerk kraakte en de
ijzers krasten, maar bepaald angstaan
jagend was Wouts hoge spottende
lach, die in een lange galm over de
Gouwzee dreef.

We weten niet wat de oude Wout
Klijssen mankeerde, die kille zaterdag
avond in Monnickendam. Met deze ve
teraan onder de ijszeilers en enkele
van zijn jonge collega's hadden wij onder
aan de dijk een warme neus gehaald en
voor de morsige toog van Harry Out
uitvoerig gesproken over de romantiek
van deze ruige wintersport. Uit de vage
herinneringen kwamen Kees „de
Snoever", Willem Slaats, Siem Wals en
„de Woesteling" als de ongeëvenaarde
kampioenen te voorschijn, de grootmees
ters van de onstuimig trillende helm
stok van zo'n snelheidsduivel op de ijs-
piste. Zij leverden destijds op de Gouw
zee moordende duels tussen de boeien
van de wedstrijdbaan, volkomen gecon
centreerd op de ballans tussen de tui
gage en de ijzers onder het schip. Geen
van allen leeft nog, maar hun namen
bezitten nog immer een magische
klank, hier aan de kromming van wat
ooit de onberekenbare Zuiderzee was.
En het zal dan ook wel een vonkje van
hun onvergetelijke strijdvuur zijn ge
weest, dat in de oude Wout woeste
nsdriften ontstak. De man, die anders
de rust zelve is, met behulp van de
elektriciteit van de sluiswachter een
heerlijk imitatie-orgeltje op het ijs laat

spelen, kreeg nu weer even de smaak
van vroeger te pakken. En wij, die als
gast het laatste tochtje mee mochten
maken, moesten dit bezuren. IJszeilen is
een buitengewoon opwindend genoegen.
Maar wie niet de spanning aan het roer
draagt, moet er na een kwartiertje echt
mee stoppen. Het wordt hem eenvoudig
te koud. De oude Wout hield daar in
het vuur van zijn woeste spel geen re
kening mee, was ook voor geen enkele
reden vatbaar, alle beloftes van snert
en andere opkikkertjes ten spijt. Per
slot van rekening heeft ook zo'n
ijsschuit een echt commando. Een heel
belangrijk commando zelfs, zoals „Olym
pus" dappere deelgenoot in dit ijzige
avontuur op de sportpagina uit de
doeken doet.

Met de muiterij op de ijsschuit van
Wout Klijssen beëindigden wij een
tocht door het Hollandse ijsvermaak,
het zo by uitstek vaderlandse festijn op
het bevroren watervlak. Wij Nederlan-

De Volendammer jeugd, laat zich niet spoedig uit het veld slaan door sneeuw of koude wind. Als er ijs ligt, wordt er
in het kleine haventje geschaatst. Het probleem voor de fotograaf is tegenwoordig de nodige klederdrachten in zijn
lens te krijgen, want de moderne ijssportkleding komt ook in Volendam meer en meer in zwang. Gelukkig voor hem,

is niet iedere Volendamse schone in skibroek gekleed

ders zijn daarin eenvoudig niet te klop
pen. De prachtige ijsfeesten op de Ne-
wa of de mondaine glijpartijen in het
Bois de Boulogne noch de sfeerryke
kolfpartijen op de vijvers van Londen
kunnen ook maar enigszins tippen aan
onze activiteiten op dagen als nu. Sinds
vele generaties is het Nederlandse qs-
vermaak een familie-aangelegenheid. Dat
was vroeger al zo toen de vader des
huizes met „syn bestemoêr, syn wyf,
syn kij'ren en syn peetje" gleed over
sloten en vaarten, dat is thans nog zo
op ons wijdse wateroppervlak, waar va
der, moeder, broer en zus, in groten
getale de kou trotseren. Op de valreep
van het jaar is Nederland in de iis-
pret gedoken. Van Vaals tot Roode-
sehool op de gladde ijzers; van het
uiterste noorden tot het diepe zuiden
goede zaken voor t Koek en sopie
een formidabele hausse in snert, als het
ware voor dit uur geschapen. Het uur
van de tintelende sensatie bij het glij
den, de vedelstreek van het ijzer als
een hemelse muziek.

Wij hebben een keuze moeten maken;
zijn diep het Waterland in getrokken,
waar het majesteitelijke groen verbor
gen is onder een dik sneeuwtapijt. Het
vertrouwde van elk wintergezicht domi
neerde ook hier, het beeld van de diep
voorovergebogen rijder, met forse sla
gen tussen de houten zwiepbrugge-
tjes en de bonte knusper-knasperhuisjes
van Ransdorp, Durgerdam en Stompe-
toren. Men zwaaide en zwierde met
een natuurlijke gratie en elégance,
draaide in grote cirkels, man en vrouw
arm in arm, of ploeterde moeizaam,
heldhaftig en vastberaden met gebogen
voeten achter een stoeltje in de altijd
moeilijke beginfase. Jong en oud. Ieder
een was er in dit ijzige uur, waarin de
natuur toch eigenlijk tegen iedereen is.

Druk bleek het ook ln de haven van

Volendam, waar binnen het carré van
de ingevroren „toekers" en „spekbak-
ken" een prachtige ijsbaan was uitge
zet. Tout Volendam cirkelde er rond,
van de kleine blozende meid op haar
smalle priksleetje tot de knoestige tach
tiger Puck van Lievert, compleet in
blempie, ruige pijbruik met zilveren
klapstukken. En met zijn jaren waren
de echte „apmanders" meegegaan, het
oer-oude vaderlandse model met de
krullen. Stoere Puck is niet van het
ijs weg te krijgen, gaat nog regelmatig
met de jongeren mee lange tochten
maken, ver het Waterland in. H;j kan
ze nog best bijhouden... Met een mok
warme chocolademelk in de handen ge
klemd hebben we de Volendammer fjs-
pret gadegeslagen. Het dorp wist van
wanten. „De Witbol" en „de Boffert"
waren zijn grote coryfeeën. Zij beves
tigden ook hier de hegemonie van de
Noren, de schaats van de wereldkam
pioenen. Maar meer dan elders zagen
we hier ook de typisch Nederlandse mo
dellen, waarbij de schaats een steven
heeft, een neus zoals een schip, be
stemd voor lange tochten in een hoog
tempo. Zü zaten met de bekende feeste-

ïyke oranje banden onder de voeten ge
snoerd en hielden braaf stand tussen
de dure concurrentie.

Zoals gezegd eindigde ons ijsvermaak
in Monnickendam, in dagen als deze
een waar wintersportcentrum. In de
straten en steegjes is het er gezellig
druk. En in de keukens van café's en
restaurants dampt er de snert. De
hoofdschotel is hier als vanouds het
y'szeilen, de Gouwzee blijkt er zelfs
gedeeltelijk voor gereserveerd. Zo'n
twintig van de dertig y'sschuitjes, die
Monnickendam bezit, zwieren er rond,
als speelse vvinterlibellen. Veruit de
meesten zeilen er voor een „snabbeltje".
De goed ingepakte belangstellenden
kunnen er tegen betaling een tochtje
mee maken, wat absoluut een sensatie
is door de hoge snelheid en het mees
terschap van de schippers. Op deze al
oude stunt komen dan ook heel wat
vliegen af, uit het binnen-zowel als bui
tenland. Dat bleek ons uit de in een
zwarte pij gehulde gedaante, die wij in
de duisternis op het ijs by'na onderste
boven liepen. We moesten heel even
denken aan Claude Rains als „Het
spook van de opera", maar toen de kap
even werd teruggeslagen keken we in
het breedlachende gezicht van een ne
gerin, die met het Amerikaanse slang
in haar donkere stem opgewekt „sorry
boy" riep.

Het oude Monnickendam lag stil en
sluimerend in het decor van dit gran
dioze ysvermaak. Het ademde alle ele
menten van stemming en sfeer, de lau
we hartige lucht van de rokeryen als
een blgvende wierook omhoog langs de
oude speeltoren, zoals die onvermoei
baar de uren van het Hollandse ysver
maak wegspeelt.

HAYE THOMAS

(Advertentie)

CINZANO

WAALWIJK, 31 dec. Op de be
graafplaats van de St.-Clemensparochie
te Waalwpk zqn zaterdag de vqf leden
van het gezin Trimbach (vader, moe
der en drie kinderen) die in de nacht
van 25 op 26 december door gasver
giftiging om het leven kwamen, ter
aarde besteld. Het zesde slachtoffer,
de 7-jarige Heninie van Dalen, die
bp de familie Trimbach logeerde, werd
in Kaatsheuvel begraven. Velen in
Waalwük trotseerden de koude om van
de droeve plechtigheid getuige te zqn.
Bloemen en kransen bedekten de vqf
kisten, die in een graf werden bygezet.
De kisten van de kinderen, twee doch
tertjes van tien en vier jaar en een
zoontje van acht jaarl werden gedra
gen door schoolvriendjes.

De zeshonderd zitplaatsen tellende
St.-Clemenskerk was bijna geheel ge
vuld toen pastoor Van den Brekel de
Requiemmis celebreerde. Het parochi
aal koor zong plechtig de vierstemmi
ge mis van Perosi. Op de begraaf
plaats gaf kapelaan Kooien de absoute,
waarna velen, onder wie ook het col
lege van Burgemeester en Wethouders,
ontroerd langs de met bloemen over
dekte kisten schreden. Politieverster-
king was nodig om het verkeer in
goede banen te leiden. Ook by de be
grafenis van het zesde slachtoffertje in
Kaatsheuvel was het medeleven en de
belangstelling groot.

HEERENVEEN, 31 dec. Vrijdag
heeft de tienjarige Froukje Rozenberg
te Oudehorne tijdens het schaatsen een
dodelijke val gemaakt. Het ongeval
liet zich aanvankelijk niet ernstig aan
zien en het meisje werd daarom naar
haar ouderlijke woning overgebracht,
's Avonds is zij echter aan de gevol
gen van de val overleden.

COEVORDEN. Zaterdamidddag is
de 21-jarige J. Klaassen uit Vossebelt
bij het schaatsen op het Zwinderse ka
naal door het ijs gezakt en verdron
ken.

GRONINGEN, 31 dec. De toestand
van de waterkeringen in de provincie
Groningen is thans zodanig, dat norma
le en vrü hevige stormvloeden zoals
die van 16 en 17 februari van dit jaar
goed kunnen worden doorstaan. Ds
dijken, welke toen zqn beschadigd,
voornamelük die van de Linthorst Ho-
manpolder en van de Émmapolder,
zqn hersteld; de glooiing van de zeedyk
van de Émmapolder is zelfs zeer in
grijpend verbeterd. Het is echter twy.
felachtig of de dijken bestand zijn
tegen superstormen; vandaar de dijk
verzwaringen, waaraan nu ingevolge
de Deltawet wordt gewerkt, aldus Ge
deputeerde Staten van Groningen in de
zojuist verschenen memorie van ant
woord op de in de afdelingen gestelde
vragen. Over de voorgenomen indijking
van de pollard konden GS geen andere
mededelingen doen. De van rijkswege
ingestelde Dollardcommissie heeft nog
steeds geen definitief rapport aan de
minister van Verkeer en Waterstaat
uitgebracht.

DEN HAAG, 31 dec. Het dagelijks
bestuur van de Christelijk-Historische
Unie heeft thans de samenstelling van
de kandidatenlijsten voor de komende
verkiezingen officieel vastgesteld. Het
dagelqks bestuur zowel als het hoofd
bestuur hebben voor de eerste twaalf
plaatsen op de kandidatenlijsten aanbe
volen de acht zittende Kamerleden, die
zich herkiesbaar hebben gesteld, te we
ten jonkvrouwe mr. C. W. I. Wttewaal
van Stoetwegen en de heren mr. H. K.
J Beemink, dr. I. N. Th. Diepenhorst,
mr. J. W. van Gelder. H. Kikkert, drs.
D. F. van der Mei, J. T. Mellema,
C. F. van der Peijl. Voorts in alfabe
tische volgorde mr. C. A. Bos. weten-
sehappeiyk ambtenaar aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam, W. Schol
ten, inspecteur der belastingen in Den
Haag, dr. H. A. Schuring, onderdirec
teur van de ohristeiyke H.B.S. en ge
meenteraadslid te Aalten en drs. A. D.
W. Tilanus, arts en directeur van de
„Stichting maatschappeiyk werk in Gel
derland" te Arnhem. Mr. Beemink. de
unievoorzitter, is in het advies genoemd
als landeiyk lijstaanvoerder.

Wanneer de kiesverenigingen, die op
9 februari in groepsvergaderingen de
kandidateniysten zullen vaststellen het
advies van het uniebestuur zullen op
volgen, kan van een sterke verjonging
van de C.H.-fractie in de Tweede Ka
mer worden gesproken. Mr. C. A. Bos
is 39 jaar en lid van het hoofdbestuur
der Europese beweging en van de bui
tenlandse oommissie van C.H.-jonge-
ren. Hy zou volgens eén woordvoer
der van de C.H.U. in de Kamer bui
tenlandse zaken van dr. J. J. R. Schmal
kunnen overnemen, die na de verkie
zingen niet meer als C.H volksverte
genwoordiger terugkeert. De heer W.
Scholten (35 jaar) zou de plaats kun
nen innemen van wijlen de heer F. H.
van de Wetering, die in de Kamer fi
nanciën voor zqn rekening nam. Dr.
Schuring (35 jaar) is een onderwqs-
specialist en als zodanig aldus de
zegsman een opvolger van dr. Tila
nus. De zoon van dr. Tilanus is een
deskundige op het terrein van het maat
schappelijk werk. Als hij Kamerlid
wordt, blijft de naam Tilanus dus aan
de C.H.-fractie verbonden.

AMSTERDAM, 31 dec. Het consulaat-
generaal van België deelt mee, dat de
onderscheiding van ridder in de Orde
van Leopold II is toegekend aan de
heer P. Leffelaar, directeur van de
stichting Singer Memorial Foundation
l te Laren.

DEN BOSCH, 31 dec. Ondanks
hoogtepunten en dieptepunten in hel
regeringsbeleid van het kabinet-
De Quay in de afgelopen jaren, is er
aUe reden tot groot vertrouwen en eer-
Rlke waardering, aldus dr. W. de Kort,
rt°or£itter van de katholieke fractie in
«e Tweede Kamer, die zaterdagmid
dag in een vergadering an de Rijks-
kieskring Den Bosch van de K.V.P.

uiteenzetting gaf over het rege-
ringsbeleid.

.Het dieptepunt lag volgens dr. De
Aort in het begin van de regerings
periode van het kabinet, toen he VA
RA op Oudejaarsavond Wim Kan lie)
Z1ngen: „Lijmen Jan". Het was de pe
riode van de motie-Van Eibergen oypi
«e woningbouw en van de heersende
™«kerheid over de houding van hel
kabmet met betrekking tot tal van be-
langrijke aspecten van het regcrines-
k i!^: was ooster toen al één ze-
®/heid, namelijk dat er geen socialis-
"sch alternatief te bekennen viel; van
2® zijde kwam er alleen maar nega
tieve kritiek.

Ho tt?s' aan het einde van 1962 heeft
Ka bekend gemaakt, dat Wim

{ra" «>t jaar zijn conference niet zal
uuaen, de socialisten hebben hun me-
Dn?erking toegezegd voor de grootse
P S'ng tot vrijere loonpolitiek, die met
van 1 januari ondernomert gaat
rein zu^s nadat zij óók reeds be-
Wet *zi;,n Sebleken vóór de Mammoet-
j) stemmen, twee feiten, die dr.
eerai ort naar zijn zeggen ziet als de
ÏN„?» zwaluwen in de lente van de
■\VjhA. Mét de VARA hoopt hij, dat
kim„ volgend jaar weer wél zal

beta„en' ^ant het zou niet in het Iands-
Ven ,g indien de PvdA zou blii-

siicfi ,5 aan de Pacifistisch Soci-

WaarH Partii- Met bijzonder grote
bekwatnrLg .sPrak dr. De Kort over de
in rtti v i_.eid van een aantal ministers
kaniD met name van dr. Veld-

"e pG?le hij het enfant-terrible voor
Sm- Tc-no?mde.

r ntio J Z1°h niet te ontveinzen, da)

xarrm rii van ul. v

de hij het enfant-terrible voor

Spr A noemde.
er nj» j Zlch niet te ontveinzen, da)
aanzien Slderata zijn gebleven ten
ambtena>.Van de volkshuisvesting, de
aanzin» nsalariëring en vooral ten
derat-n .^an het landbouwbeleid, desi-
die ook de volle aandacht van

de A u,e °ok de volle aandi
katholieke fractie hebben.

- HAARLEM, 3l dec. De 64-jarige
f M. is zaterdagavond kort na een
_lst in een café alhier op straat in-
®®bgeZakt en aan een hartaandoening
verleden. De man had zich opgewon-
«en over een uitlating van de caféhou-
hie een zwager van hem was, en
met een glas gegooid.

De caféhouder en een bezoeker wer-
glasscherven licht gewond en
Verbind Z in een ziekenhuis laten

(Advertentie)