Kleinere jas
Treinramp Harmeien
dinsdag jaar geleden
Algemene erkentelijkheid
voor schaderegeling
L E 0 LUX
LEOLUX
TOON
als de
HERMANS het best
clowneske
Liedjes vallen in zijn nieuwe
one-man-show wat tegen
Meer
comfort
behoeft
in woningen
duur te zijn
Bouwcentrum geeft kosten
opgave van verbeteringen
DRIE KONINGEN BIJ BISSCHOP
LUIK NAM AFSCHEID VAN
MGR. DR. L. J. KERKHOFS
Veel bewondering voor zijn
moed tijdens de bezetting
spotter
Beroep van VS
op TSJOMRE
Gezondheidszorg uitvoeren
TIEN PERSONEN BLIJVEND INVALIDE
blerick
Spoorwegramp in
Indië: 42 doden
Prof. dr. H. Oomen
utrecht
CK|°»I
kolieken helpen
r°testanten aan
VEmtAv,?11 orgel
^Wisverhoging voor
eden Raad van State
Batig saldo van Frans
Hals-ten toonstelling
Arthur H. Dean biedt
zijn ontslag aan
ZATERDAG 5 JANUARI 1963
PAGINA 5
7
g"tfonn -
hidelm/l 'e hopen dat Ki'; d ie nu
tipye 't O et voorzitterschap der direc-
C°asö|"]eCfeUr Va" Cen
Mo* was al 3aren aaa ?na-
tem£hXgne!'Jk dit °P 6igen kr^ht
Bestemd voor aankoop van
kunstwerken
ZITME U.BELE.N
ZITMEUBELEN
f-f aarlems bisschop, mgr. dr. J. A. E. van Dodewaard heeft dezer
i~t dagen een vererend bezoek gehad van drie koningen, die
blijkens hun kleding gelijkenis probeerden te vertonen met
dè Drie Koningen en daar ook enigszins in slaagden. Wat was de
bedoeling van deze ontmoeting? De pseudo-Koningen waren op een
rondgang om giften te verzamelen voor het werk van de Studenten-
Vincentiusconferenties op. de Oostelijke Eilanden te Amsterdam,
leder jaar komen zij met dat doel bij een aantal personen en instan
ties op bezoek. Zij meenden er goed aan te doen de bisschop van
Haarlem niet over te slaan. En zij hébben er goed aan gedaan, naar
zij achteraf bekenden.
e niedede-
de K.L.M. ook
Ar^'. '|S dan over rapport dat hel
Kirr" aatlS e^'ciency-bureau Mac-
trejSe^ 'n opdracht van de nu alge-
V - Pres'dent-directeur drs. E. tl.
i 1 er Beugel over de moeilijkhe-
a van de K.L.M. heelt uitgebracht
Been enkele officie
gee^n ^fdaan on is
één ZU1S voornemens er maar
enk |XV°?rd van openbaar te maken,
aj e o hoofdpunten eruit zijn toch
visè u'igelekt. Het rapport zou ad-
var,r?n '°t drastische reorganisatie
st; bedrijf en daarbij op de eer-
i. Plaats een inkrimping van de
rectie tot een driehoofdige leiding
^evelen:
j c'inisch
"g^ur.
dat 'i 's een Pun' aan de orde
Zor>d Ve'6 ma'en 's gesignaleerd,
Booif6' °°'t naar de steeds drin-
opl ,6r vvordende waarschuwingen is
Uisterd: de K.L.M.-leiding is
lc to-
een economisch, een
en een bedrijfseconomisch
j. Pzwaar opgezet. Een presidenl-
dri f jUr' v'd directeuren, zeven be-
dlrJ sd'recteuren en dertien onder
als I etEen kunnen een onderneming
e K.L.M. niet efficiënt besturen.
te er n'et wanneer de meeste direc-
j n en onderdirecteuren, al jaren
bedrijf
Veel
Qhde
rijt werkzaam, zicf
aan hun vroegere secties ge-
Co-. ,et1 voelen, om gezam'enlijk en in
k°er. 'na^'e ^et uitzetlen van één
Ve i|S 'e komen. Om een dergelijk
Ve ,°°fdig apparaat te leiden is bo-
6a i'6'1 ee" straffe hand nodig. Daar-
la-o 'ee^ ^et de K.L.M. juist in haai
0rUk moeilijke jaren al te zeer
*eru In de harde wereld van de
HrQ yaart komt men er niet met com-
jjf missen. dat heeft de nu naar een
Va' a' 'Sfn'' climax gegroeide gang
6a 1 Zf> bij de K.L.M. wel pijnlijk
k-je alve afstoting van de neven
"Satïj\
Hcht
PfQi
IV] r'.',Vf!n z()U liet zgn. rapport-
inde
een vergaande m-
P'f'g van het personeel rlood-
var)e a'( achten. Er is al een aantal
der 'VVeeduizend man genoemd, on-
he( Te z'ch achthonderd leden van
Bend personeel zouden beviri-
\v0t(j K.L.M. moet, anders gezegd,
die en teruggebracht tot een omvang
tot 'j? 6en redel ijker verhouding staat
de Je Van het kleine Nederland. En
o endien tol
e samenwer-
«pn ^"'schappij zal E
1. 'echte international
U)i nie' andere luehtvaartonderne-
jj-i 5fn, 'hotten geraken. Wat dat
*j; 6 j't de wind bij de K.L.M. te
Beleden raa'd' ^°S maar enkele jaren
fatie -1- meende zij zu'k een coöpe-
kvvam 6 i°en a's Union ter tatel
drs V KUnnen afwijzen. Maar zells
0n| an der Beugel heelt nog zeer
sa ari^s verklaard, de noodzaak van
^■oenvverking wel degelijk in te zien.
hg traBische is echter, dat de K.L.M.
o J^e' ver aUstaol van de krachtige
Vq erhandelingspartner. die zij tot
J}°r 'uttele jaren nog was.
dp president-commissaris der K.L.M..
dp 'r' K- Q. den Hollander, is van
AjtnP?dzaak van toetreding tot de
f-je|. teoion zeer goed doordrongen.
6l|eer^a,der'nSen gaat vervullen, en
dP l anderen die in de toekomst voor
HoorS'i6 'eiding der K.L.M. verant-
«lagen jZl'"en zi'n/ V) ZU"en
r;pL r eir^delijl< een doelbewust, ge-
hem te voert*"' Dat zal hel
tek" n Vön barde maatregelen be-
V0|Pnen' Er móeten vele ontslagen
Pn' dat was ook zondei het Arne
*6ak'n"T^ raPPort al een duidelijke
hlpa' r'est maar onvermijd elijk. Vijl
de,^" Beleden nog sprak de presi-
noodzakelijke
Bevpgr'fat'e van de produktie op on-
jh opi? e' 'n bereikte niveau, „om
.eitpu e. 'as te groeien Gegeven de
l®ter n an de K L M. thans echter
P't aljp39/ een kleinere jas uitzien,
«ge L|,'Rekent i ntussen een gevoe-
p6 K.L.iV]Voor de nationale trots, die
'e 'leeft j t°t een abnormale propor-
°en uitgroeien.
'"gezet door p/'"1' (KNP) De actie,
Venmt teerde Orde, afdeling
(Van onze Utrechtse redacteur)
UTRECHT, 5 jan. Dinsdag is het
een jaar geleden, dat ons land getrof
fen werd door de spoorwegramp in
Harmeien, de ggoofste in de geschiede
nis van de Nederlandsche Spoorwegen.
Er waren 93 doden te belreuren, ter
wijl 152 personen werden gewond.
De herinnering aan deze rampzalige
dag dóet het schrijnend leed bjj de
nabestaanden om het zo tragisch ver
lies van een dierbane eens te meer
voelen. Schrikkelijke/ beelden zullen
weer oprijzen bij de ongeveer duizend
reizigers, die de twee op elkaar gebot
ste treinen bevolkten. Men weel het,
de trein van Leeuwarden ui' Utrecht
komend, was nabij Harmeien door een
rood sein gereden en daardoor precies
9.19 in de morgen op de trein van
Rotterdam gevlogen, die via Harmeien
en Breukelen Amsterdam had moeten
bereiken.
In april werden noqr zeven personen
in een ziekenhuis verpleegd: op 18 mei
werd de laatste patiënt ontslagen. Voor
nabehandeling of observatie kan ie
mand nog eens opgenomen moeten
worden.
Droevig zijn vooral de gevolgen
voor de tien personen, bij wie van
blijvende invaliditeit sprake is. Zü
behoren tot de 37 gewonden, voor
wie de schaderegeling nog niet geheel
afgewikkeld kon worden, omdat de
invaliditeit eerst gestabiliseerd moet
zijn. Tot nog toe staat van één per
soon vast, dat hij een ander beroep
zal moeten kiezen, en wel van een
jongen, die zeeman wilde worden.
Waar nodig zjjn wel voorschotten
verleend, ook aan nabestaanden, voor
wie de uitkering nog niet vastgesteld
kon worden. Ten aanzien van 25 over-
lijdensgevallen kon nog geen definitieve
regeling getroffen worden, omdat de
volledige gegevens, als de uitkomsten
van een bedrjjf, de opbrengst van de
verkoop van een zaak of een toekom
stig inkomen door bestaande promotie
kansen. waarmee de N.S. bij de schade
vergoeding ook rekening houdt, nog
niet bekend waren. In tien gevallen
hopen partijen door een onderling ge
sprek spoedig tot overeenstemming te
komen en voor wat de andere vijftien
betfeft, is de zaak bijna gereed.
Bjj de N.S. is men bijzonder tevreden
over de medewerking van de assura
deurs, waarbij hier opgemerkt mag
worden, dat de N.S. dikwijls veel ver
der gaat en ook vergoedt waar zij juri
disch niet gebonden is. Alle 314 schade
claims worden geval voor geval be
keken, waarbij op de eerste plaats
menselijk te werk wordt gegaan, zo
dat geen bepaalde norm wordt aange
houden. In 252 gevallen is de schade
definitief geregeld, waarbij al naar
verkiezing een bedrag ineens werd
gegeven of een periodieke uitkering
wordt gedaan. Zo is ook een vergoe
ding gegeven aan een groot gezin, waar
een zoon student was en het plan had
zijn studiekosten later terug te betalen.
Begrafeniskosten zijn onverplicht tot
een bedrag van in totaal honderd
duizend gulden integraal vergoed. De
Nederlandse wetgeving kent in geval
len van overlijden geen smartegeld,
maar niettemin is dit bij de vaststelling
van de uitkering in bepaalde gevallen
toch een gunstige factor geweest. Alle
omstandigheden, waaronder de nabe
staanden van een gestorven slachtoffer
leven, zo goed als het milieu van de
gewonden, worden in aanmeiking ge
nomen. De periodieke uitkeringen zijn
waardevast aan de hand van de loon
index, genoemd in de Wet op de Ouder
domsvoorziening.
De overledenen verkeerden voor het
merendeel in de leeftijd van dertig tot
veertig jaar, terwijl een derde van hen
ongehuwd, de anderen gehuwd of kost
winner waren.
Het is tekenend voor de loyale en
echt menselijke wijze, waarop de
N.S. het leed althans in materieel
opzicht heeft verzacht, dat over de
schade-uitkering geen enkel proces
loopt. Ook niet aangaande de 69 ge
vallen, waarin uitsluitend materiële
schade werd geleden en waarvoor
venray, otn teertje Orde, afdeling
schap van Venr ^"testantse gemeen-
te helpen aan 6611 mp-uvv or-
ftlitterswijk een ou<' kerkje te
*or<ten '"l" v olledig succes
heef- aan Hef Deken A. Loonen
nen °verIlan* co»mté 32oo gulden kun-
apbrengst van*6"' Dit bedra£ was de
streefbedrag ^Too«bl*rMactie*Het
Burgemeester w-,,*,.
en toespraak vari i®rs .gewaagde in
jneenschap welke v1.nULlsteliike ge-
dat ,bewils van broeder^ Slert> van
is geleverd. rzm en liefde
<j"e protestantse gemeente ton.
Mn ^vke SereSsld in het oull1 J° 'f
1 'ijk ter kerke gaanerlye
Vr nieuw orgel, maar het
(Van onze Haagse redactie)
Hoi111 vanA?'t5 ^an' Leden van de
?6Senko State e" van de Al^empnp
S?"1" krijgen een eerstl sala
eètkenH|1"8 Va" Vijf Procent. Plus een
>Pen?Jneens e" een uitkering ter
f?fhOgi„atl® ^ana d® .voorlaatste huur-
k'atld hti dan is er nog achter-
.bheniN de rijksambtenaren. Deze zal
igt a 0rt worden ingelopen,
fli
c'St rto 1 worden ingelopen, zo kon
ken gl^minister van Binnenlandse Za
een rekening is ingediend. Bovendien
houdt de N.S. er rekening mee, dat
het aantal schade-claims door kwa
len, die zich later openbaren en een
gevolg kunnen zijn van bii de ramp
opgelopen en toen verborgen kwets
uren, nog verhoogd wordt.
Deze houding van de N.S heeft heel
veel leed enigszins verzacht, zoals
vele brieven getuigen. Een geestelijke,
die een broer en zwager in Harmeien
verloor, uitte alle lof voor wat de N.S.
gedaan had, daarbij nog opmerkend,
dat geen enkele kritiek hier op zijn
plaats was. Een reiziger, die een ver
goeding voor zijn kleding had ontvan
gen, stuurde het geld terug met ver
zoek dit in de kas van de stichting
Sociale Bijstand van de N.S. te storten.
Veel indruk hebben op de betrokkenen
ook gemaakt de troost en het mee
leven van de president van de N.S.,
ir J. Lohmann en de beide directeuren,
ir J. P. Koster en drs P. J. Wansink,
die binnen een week na de ramp de
getroffen families bezochten, terwijl
hun echtgenoten een bezoek brachten
aan de patiënten in de ziekenhuizen.
Op haar beurt is de leiding van de
N.S. vol lof over de ondervonden mede
werking van instanties als de gemeente
Utrecht, de politie, het Rode Kruis, de
Unie van Vrouwelijke Vrijwilligsters,
B.B. e.a. bij de zo zware gang van
de familieleden naar hun gestorvenen,
die daags na de ramp in de Buurkerk
waren opgebaard. Men herinnert zich,
dat de koningin een dag later de Buur
kerk bezocht en zich toen met enkele
families en personen, die aan het red
dingswerk hadden deelgenomen, onder
hield.
Door heel het Nederlandse volk en
ook uit het buitenland werd innig met
de getroffenen meegeleefd. Spontaan
kwamer. giften binnen, waaronder een
van zesduizend gulden van de paus.
Dit geld is volledig buiten de schade
vergoeding gehouden en aangewend om
aan 96 minderjarige kinderen van ver
ongelukte vaders 85 gulden extra uit
te keren.
Deze ramp is zoals ons van gezag
hebbende zijde werd verklaard voor
de verschillende instanties, die zich
met reddingswerk by catastrofes bezig
houden, een les geweest in die zin, dat
het hoogst noodzakelijk is uniform ma
terieel te gebruiken. Er worden daar
over op landelijk niveau reeds bèspre-
kingeii gevoerd, waarvoor contacten
zijn gelegd door dr A. A. Koopal, di
recteur van de Utrechtse G.G. en G.D.
HAARLEM, 5 jan. De in de afge
lopen zomer gehouden Frans Hals-
tentoonstelling heeft een batig saldo
opgeleverd van 230.000,-. In de wóens-
dag te houden vergadering van de
gemeenteraad van Haarlem zal een
voorste) van B. en W. aan de orde
komen om van dit bedrag f 105.000 te
besteden voor de aankoop van een
schilderij van de zeventiende-eeuwse
schilder Isaack van Ostade. Het reste
rende bedrag willen burgemeester en
wethouders gebruiken voor de aankoop
van moderne kunstwerken. Alle werker
zijn bestemd voor het Frans Hals
museum.
West-Duitsland De Bondsrepubliek
heeft een teveel aan artsen. Er zijn in
het land momenteel 88.129 artsen, onder
wie 17.165 vrouwen." (UPI)
Advertentie)
MEÏZ TOONT U DE VOLLEDIGE COLLECTIE
NIEUWE BINNENWEG 166-168-170-172 NIEUWE BINNENWEG I-NIEUWE BINNENWEG 22
MKT'S
PATNA, 5 jan. (Reuter) Op het
station van Oemesjnagar in de Indi-
che staat Oettar Pradesj is gistermor
gen een posttrein ingereden op een
stilstaande passagierstrein. 4? mensen
onder wie vijf vrouwen, kwamen om
het leven. Meer dan honderd mensen
werden gewond.
M/.A.STRICHT, 5 jan. De nieuwe
one-man show, die Toon Hermans gis
teravond in de Schouwburg alhier ten
doop hield, valt in twee delen uiteen.
Vóór de pauze brengt hij vrijwel uit
sluitend liedjes met hier en daar een
plukje verbindende conference, daarna
liggen de zaken precies omgekeerd. Wij
achten om te beginnen deze opzet van
het programma niet gelukkig bedacht.
Een van de charmes van zijn vorige
shows was de bonte afwisseling van
liedj. en praatje, die een feestelijK-guir-
landeachtige avond garandeerde. Bo
vendien bood deze programmaopzet het
voordeel dat een minder geslaagd
chanson niet al te zeer opviel in het
joyeuze geheel. En dat was van des
te meer Belang omdat, naar onze over
tuiging, Toon Hermans over het alge
meen genomen in zijn liedjes nu precies
niet op zijn best is, al wil hij ons kenne:
lijk het tegendeel suggereren. Nu wij
dus zo grondig en, voor wat het eerste
de" van de avond betreft, zo eenzijdig,
werden geconfronteerd met Hermans
de liedjeszanger, viel dat des te duide
lijker op.
Het is met die chansons chanson
netjes van Toon Hermans merk
waardig gesteld. Zij beogen niet zei-
(Van onze verslaggever)
ROTTERDAM, 5 jan. Tegen be
trekkelijk geringe kosten is het moge
lijk woningen veel leefbaarder te ma
ken en toe te rusten met voorzienin
gen, die zich van luxe tot Msen des
tijds hebben ontwikkeld. De stichting
heeft dit becijferd en de resultaten van
haar onderzoek samengevat in een
door het Bouwcentrum uitgegeven bro
chure, getiteld: „Wat kost 'net beter
te wonen?" Men is bij de berekeningen
uitgegaan van het meergezinshuis. en
wel het portiektype met drie en vier
kamers. Beziet men de uitkomsten,
dan blijkt het mogelijk om het comfort
drastisch op te voeren zonder dat daar
onoverkomelijk grote financiële conse
quenties tegenover staan. Er blijft
evenwel één ongewisse factor in mee
spelen; de grondkosten, voorzover die
bij de beoogde voorzieningen een rol
spelen, zijn gezien de sterke plaatse
lijke verschillen buiten beschouwing ge
laten.,
Het rapport opent met het opsom
men van enkele voorwaarden voor het
bereiken van een minimale geluids
wering. Hiervoor is o.a. noodzakelijk,
dat gemeenschappelijke trappehuizen
voorzien zijn van geluidsabsorberend
materiaal met een nagalmtjjd van ten
hoogste anderhalve seconde en dat van
zwevende dekvloeren gebruik wordt ge
maakt. Extra-kosten: ongeveer vier
honderd gulden ofwel vjjftig cént per
week hogere huur (In de „Voorschrif
ten en wenken" heeft de minister ge-
noemde maatregelen al laten opnemen,
maar een verplichting bestaat niet).
Een goede geluidswering eist verder
gaande voorzieningen en kost in totaal
750 gulden -per woning, ofwel negentig
cent per week.
Wat de,verwarming betreft wordt in
de brochure de gebruikelijke methode
met behulp van één warmtebron, zoals
een kolen- of oliehaard, en incidentele
bijverwarming in een ander vertrek,
afgewogen tegen de centrale verwar
ming van de volledige woning. Bij een
woningcomplex van voldoende omvang
zal deze laatste vorm van warmte-
leverantie een investering eisen van
2Q00 tot 2800 gulden per woning. Aan
gezien de exploitatiekosten van de
centrale verwarming, inclusief het
brandstofverbruik dan gesteld kunnen
wprden op zeven tot tien gulden per
week pei woning, en die van de tra
ditionele methode op vijf tot zes gulden
per week, komt het verschil uit op
twee tot vier gulden per week. Voor
dit hogere bedrag is echter gedurende
de 220 dagen, dat er gestookt wordt,
de praktische bruikbaarheid van de
woning aanzienlijk gestegen.
Een centrale radio- en TV-antenne
zal per woning ongeveer negentig
gulden investeringskosten vergen,
hetgeen neerkomt op vijftien cent
per week, en een boodschappenlift
is becijferd op twintig cent wekelijkse
exploitatiekosten. Een verbeterde af
werking op het gebied van kastin-
riehting, hang- en sluitwerk, ventila
tie enzovoort zou voor 250 gulden per
woning kunnen geschieden. ofwel
dertig cent per week, en een warm
watervoorziening voor de gezinswas
en andere doeleinden komt op twee
kwartjes.
Van ingrijpender aard is de moge
lijkheid de woning een grotere inhoud
te geven. Wie meent, dat met ruimte
lijke uitbreiding enorme bedragen zijn
gemoeid, wordt door deze brochure
wel uit de droom geholpen. Drie vier
kante meter méér zou driehonderd gul
den extra betekenen ofwel 35 cent per
week. Ook hier ztjn echter fle grond
kosten niet in de beschouwing opge
nomen, Die paar vierkante meter mo
ffen niet veel lijken, maar men kan
bijvoorbeeld de woonkamer toch een
breedte van 3,80 meter geven inplaats
van de bekrompen maat van drieën
eenhalve meter, zoals die nog veel
wordt toegepast.
Tenslotte merken de samenstellers
van de brochure op. dat de bouw van
vier woonlagen niet populair is en daar
om tot drie zou moeten worden be
perkt. Wel stijgt dientengevolge de
huur niet onbelangrijk, namelijk ge
middeld met f 1,40 per week.
(Van onze speciale verslaggever)
LUIK, 5 jan. Het bruisende indus
triecentrum Luik vertoonde gisteren
weinig uiterlijke tekenen uin rouw over
de dood van zijn emeritus-bisschop
mgr. dr. Louis-Joseph Kerkhofs, maar
het zou onjuist zijn om daaruit af te
leiden, dat zijn heengaan geen indruk
op de bevolking van „de vurige stede
van België" heeft gemaakt. Alle plaat
selijke dagbladen de socialistische
pers niet uitgezonderd schonken op
die dag immers ruime aandacht aan de
persoon van de overledene, die vier en
dertig jaar lang, van 1927 tot 1961 aan
het hoofd stond van het dichtbevolkte
bisdom Luik, omvattend de gelijkna
mige Waalse provincie en de vlaams-
talige provincie Limburg.
Als bisschop was hij. ondanks zjjn
Limburgse afkomst mgr. Kerk
hofs werd op 15 februari 1878 in het
dorpje Val-Meer geboren b\j zijn
franstalige cn nederlandstaligc on
derdanen geliefd, speciaal vanwege
zjjn krachtige houding tijdens de
tweede wereldoorlog. Juist over deze
Eeriode uit zijn leven schreven de
uikse dagbladen van gisteren in
zeer lovende bewoordingen. Breeduit-
gemeten releveerden zij o.a. het feit,
dat mgr. Kerkhofs de opperrabbijn
van België voor deportatie naar
Duitsland heeft behoed. Hij hielp hem
aan een geschikt onderduikadres en
een keer, bij een razzia in de stad
Luik schrok hij er niet voor terug
om de opperrabbijn voor die ge
legenheid als katholiek geestelijke
gekleed als zijn secretaris aan de
Duitsers voor te stellen.
Bij de begrafenisplechtigheden was
deze opperrabbijn aanwezig, evenals
ontelbaar vele kerkelijke en wereldlijke
autoriteiten uit heel België. Zij bezet
ten de monumentale St. Paulus-kathe-
draal van Luik tot de laatste plaats,
toen de opvolger van de overleden bis
schop, mgr. dr. Guillaume-Marie baron
van Zuylen, aldaar de pontificale heilige
Mis van Requiem opdroeg.
Rond het stoffelijk overschot van
mgr. Kerkhofs, waar militairen vanaf
donderdagavond de erewacht hadden
betrokken, waren vrijwel alle bisschop
pen van België gezeten, met aan het
hoofd, Zjjne Eminentie Leo kardinaal
Suenens, aartsbisschop van Mechelen-
Brussel, de apostolisch nuntius te Brus
sel mgr. Oddi en voorts de Belgische
aartsbisschop van Leopoldstad mgr.
Scalais, de bisschoppen van de aan-
grenzenden buitenlandse bisdommen,
onder wie mgr. P. Moors, bisschop
van Roermond, vergezeld van de de
ken van Maastricht mgr. P. J. M.
Jenneskens. Onder de wereldlijke auto
riteiten merkten we op de vertegen
woordiger van koning Boudewijn, ge
neraal Velghe, alsmede de ministers
A. Bertrand, J. Custers en G. Servais.
Kardinaal Suenens verrichtte de eerste
van de gebruikelijke vijf absoutes.
Tijdens het spelen van het Belgisch
volkslied door een militair muziek
korps defileerden vele gelovigen voor
bij het stoffelijk overschot. Dit laatste
afscheid van de Luikse bevolking nam
enkele uren in beslag.
Tegen vier uur werd het stoffelijk
overschot van mgr. Kerkhofs naar zijn
geboortedorp Val-Meer overgebracht.
In de eenvoudige dorpskerk van deze
Limburgse gemeente pontificeerde
mgr. Heuschen een avondmis, waarbij
vele inwoners van Val-Meer aanwezig
waren, evenals bij de daaropvolgende
avondwake. In de loop van vandaag
werd mgr. Kerkhofs in zijn geboorte
plaats, waar hij jaren geleden reeds zijn
eigen grafkelder liet bouwen, begra
ven.
WASHINGTON, 5 jan. (UPI) Ar
thur Dean, leider van Amerika's dele
gatie naar de ontwapeningsconferentie
in Genève, heeft om persoonlijke rede
nen zijn ontslag aan president Kenne
dy aangeboden. Het is nog niet bekend
wie Dean zal opvolgen. De naam is
genoemd van Adrian S. Fisher, onder
directeur van het Amerikaanse bureau
voor controle op de bewapening en ont
wapening, waarvan William Foster di
recteur is. De Amerikaanse delegatie
in Genève zal voorlopig worden geleid
door Charles C. Stelle.
der, kennelijk het leven in een paar
woorden en in een kleine poëzie sa
men te vatten. Dat lukt Toon Her
mans echter niet, althans niet hele
maal. Hjj heeft niet zo schandelijk veel
te bgweren. Hij heeft zeker geen
„boodschap uit te dragen". En als hij
in het programma schrijft: „Ik zeg
wel eens tegen jonge mensen, die in
de showbusiness willen gaan: probeer
eerst iets te begrijpen van de zin van
het leven en ga dan aan het werk",
dan krijgt men de neiging te antwoor
den: kom, kom, zo erg is het nu ook
wee. niet. Boven geciteerde ietwat
overspannen gedachtengang ligt echter
wei ten grondslag aan zulke topzware
en nogal sentimentele liedjes als
„Moe" en „Tien tranen". Met een lied
je over de pier van Scheveningen lig
gen de zaken dan weer heel anders.
Daar breekt de kolder door en daar
begint men de man ook te herkennen.
Toon Hermans is namelijk de man
van de kolder, van de bevrijdende kol
der die dan ook nog best eens zoals
de ervaring heeft geleerd subliem
zou kunnen zijn. Hij bezit als nauwe
lijks, een ander cabaretier het vermo
gen de menspn te laten lachen cm de
zotheid van menig aspect van het leven
en dan zal de zin van het leven hem
verder een zorg zijn. Die zal wellicht
tot hem doordringen als zij goed en
wel uitgeschaterd zijn. Het is ons,
eerlijk gezegd, een raadsel waarom
Toon Hermans niet meer gebruik
maakt van zijn grote talent dat hem
tot een unieke verschijning in het va
derlandse cabaret maakt -mensen
heerlijk en zorgeloos plezier te doen
hebben. Althans wil het ons voorko
men, dat hij dat minder doet dan vroe
ger Hij keert terug op zijn schreden,
terwij) hij toch zo duidelijk op het
goede pad was.
Na de pauze hebben wij ons gisteren
dus het beste kunnen vermaken. Met
de scherts-koe, die niet wilde loeien,
met de Toon, die een kolderiek verslag
gaf van zjjn deelname aan een „gala
banket" en die op een heerlijk-dwaze
manier manipuleerde met een onder-
scheidings-lint en vooral met zijn crea
tie als dirigent in diens verschillende
verschijningsvormen.
Het lijkt echter wel of Hermans zich
ietwat gaat generen voor die gave die
hem nu precies stempelt tot een groot
artiest: de gave namelijk van de clow
neske spotter. Hij wil ons wat zeggen.
Goed. Maar dat kan h\j dunkt ons het
beste doen door zo weinig mogelijk te
beweren en zoveel mogelijk zichzelf te
zijn.
Deze nieuwe one-man show bezorgde
ons dus een lichte teleurstelling. Maar
vooral dan inzoverre wij gespannen
waren op een prestatie van zeer hoog
niveau. Het publiek was enthousiast
en er waren dienovereenkomstig veel
applaus en bloemen. Terecht. Want
natuurlijk blijft het een uitzonderlijke
prestatie, zo'n avondvullend program
ma geheel ontworpen en uitgevoerd
door één man. En natuurlijk moet U
Toon Hermans toch gaan zien.
H. HN.
WASHINGTON, 5 jan. (Rtr) De
Verenigde Staten hebben gisteren een
beroep gedaan op president Tsjombe
om Katanga's afscheiding van de Con
go direct te beëindigen en te voorko
men, dat de belangrijke installaties
van de Union Minière schade oplopen.
Volgens hot Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken rust thans op
Tsjombe de zware verantwoordelijkheid
om de daden, waarmee hij heeft ge
dreigd, te vermijden en daarmee in
het belang van het gehele Congolese
volk te handelen.
Via Brazzaville, in het vroegere Fran
se Congo, richtte president Tsjombe
zich gisteren met een boodschap tot
het Katangaanse volk. (Over zijn ver
blijfplaats bestaat nog geen zekerheid).
Tsjombe deed daarin een oproep om
op het eerste teken een strijd tot het
einde te beginnen. Ik ben in uw midden.
Als dat nodig is zal ik mijn bloed voor
onze zaak vergieten", aldus Tsjombe.
Hij deed een felle aanval op de Ver
enigde Staten, die hij beschuldigde van
„neo-kolonialisme".
(Advertentie)
Uw zorgen voor morgen bij DE OLVEH gpborgen.
A Is ik iets van gewicht
ZJ zie in de richting van
9 9 de tropen dan is het
ie ontwikkeling spro-
blpmatiek", aldus prof. dr. H.
A. P. c. Oomen, de nieuwe
directeur van de afdeling tro
pische hygiëne en geographi-
sche pathologie van hel Tro
peninstituut. Hij is met grote
stelligheid van mening, dat het
instituut, voor wat Nederland
betreft, een coördinerende taak
móét rebben bij de ontplooiing
van activiteiten ten bate van
de ontwikkelingsgebieden. Prof.
Oom .71 heeft hierbij zeer dui
delijk voor ogen de toepassing
van wetenschappelijke verwor
venheden. Ons land kan wat
gezondheidszorg betreft putten
uit een groot reservoir prakti
sche kennis.- Een geheel ander
facet van de ontwikkelingspro
blematiek is het zuiver weten
schappelijke onderzoek.
Bij de afdeling tropische hy
giëne is de tropenervaring op
medisch gebied wetenschappe
lijk gebundeld. Daarom kan zij
sterke impulsen verschaffen
die op breder vlak de gezond
heidszorg in de ontwikkelings
landen stimuleren. In dit ver
band, zo meent prof. Oomen, is
het nodig de enthousiast aange
vatte activiteiten van afzonder
lijke groepen te bezien en te
toetsen op haar blijvend effect.
Dit is geen geringschatting
van die activiteiten maar een
eis van do "matigheid.
In zijn nieuwe functie acht
prof. Oomen 'ch mede ver
antwoordelijk voor de wijze
waarop Nederland als geheel
aan de oplossing der vraagstuk
ken van volksgezondheid in de
ontwikkelingslanden deelneemt.
Voo; het bereiken van de be
pleite coördinatie, de hulpverlening op brede basis, acht prof. Oomen her
oriëntering urgent. Dit niet alleen om tot de noodzakelijke samenhang te
komen bij de hulpverlening doch evenzeer om een nieuwe vorm van over
heidsbemoeienis met de ontwikkelingsproblematiek te organiseren. Een
intensievere aanpak waarbij, evenals dat in diverse buurlanden het geval
is, één overheidsinstantie de regering vertegenwoordigt. Men zou zelfs
kunnen denken aan een staatssecretaris als bevoegde autoriteit en manda
taris der regering. Nu is het zo, dat Buitenlandse Zaken, deels O., K. en W.
en deels ook Maatschappelijk Werk met de ontwikkelingshulp bemoeienis
hebben.
Tijdens het uitstippelen van deze lijn wijst prof. Oomen telkens opnieuw
op het reservoir van medische kennis bij de praktische gezondheidszorg in
de tropen vergaard. Wist hij daarvan door langdurige persoonlijke aan
raking reeds vóór de oorlog, ook nadien ivas hij in Indonesië en andere
tropische gebieden werkzaam, o.a. voor de Wereld Gezondheids Organisatie.
Voordat dr. Oomen in februari I960 tot bijzonder hoogleraar in de voe
dingsleer in de tropen aan de universiteit van Amsterdam werd benoemd,
was hij rèeds sinds november 1956 aan het Tropeninstituut verbonden. Hij
is in Nijmegen geboren in 1902, studeerde eerst zoölogie in welk studie
vak hij in 1926 bij prof. Jordan te Utrecht promoveerde, waarna hij met
de medicijnen-studie begon om deze vijf jaar later met het artsexamen
te besluiten.
Een jaar werkte dr. Oomen als assistent-chirurg te Nijmegen waarna hij
als eerste missie-arts naar Celebes vertrok. Een zeer drukke èn leerzame
periode van acht jaar bracht hij door in de Minahassa. Daar was het geen
uitzondering, dat tegen de honderdduizend mensen aangewezen waren op
één dokter. Het missie-ziekenhuis waarvan hj in Menado de leiding had
werd een centrum van curatieve gezondheidszorg in een toen ook voor
Indonesië reeds geavanceerd gebied. Na de oorlog vrijgekomen uit het
interneringskamp, keerde dr. Oomen van Java naar Celebes terug. Daar
heeft hij het nieuwe katholieke ziekenhuis „Stella Maris" (Makassar) een
moderne medische inrichting bezorgd en het vijf jaar als geneesheer
directeur geleid.
In zijn latere functie van voedingsexpert van de WHO maar ook nadien
heeft dr. Oomen nog vele studie-reizen gemaakt naar tropische gebieden,
eveneens daartoe door de WHO aangezocht. Een zestal weken geleden
keerde prof. Oomen terug van een studiereis door Zuid-oost-Azië. Met
twee andere artsen had hij zich bezig gehouden met de vraag wat het
gebrek aan vitamine-A te maken heeft met blindheid, vooral bij kinderen.
Of prof. Oomen ook in zijn huidige functie nog vele reizen zal maken
naar tropische landen? In ieder geval eisen organisatie-vraagstukken hem
de eerste tijd geheel op. En als wij het goed zien zal het Tropeninstituut
de komende jaren vaker in verband met de ontwikkelingsproblematiek
gebracht worden dan tot nog toe het geval was.
