ZIJN VERPLEEGDEN TE BEKLAGEN?
Voor Groningen is rijksasiel
nog steeds strafgevangenis
Nieuwe functie
voor 80 jaar
oud gebouw
VenJtcuJe
t
Drs. J. R. M. van Ratingen:
in
Waarom juist
Groningen oproer?
Situatie sterk verbeterd
directeur vooruitstrevend
Ook margarine duurder,
als de boterprijs stijgt
Tekort militair personeel
duurt voort - ondanks
dure wervingscampagne
Korter dienen
bij marine na
Nw.-Guinea
Genade of recht?
LANDMACHTSTERREN VERHUIZEN
V'
mm m
vfelfi-' V fej
^I^END RUITEN IN SCHERVEN
ÏJspegelbombardernent op
broeikassen in Strijp
h°°gspan
MINISTER VISSER
uniervragen over
°pstand in asiel
Ulnders„Haal
nmgs-
kabels toch
weg
htnE'eS
Winterpret
Waarschijnlijk geleidelijke verhoging
VetihaSt
Volgend jaar ook
duurder brood
Britse officieren
verlaten Indisch
schip
na ruzie
4WiS m wmmm: Mm
i ■'j 1
^cht-bros beschuit
beschuit
Inkrimping telefoon
verkeer met Hollandia
Violisten begeleiden
OSCAR BACK
op zijn laatste gang
Rotterdammer geeft
zich in Frankrijk uit
voor dierenarts
jppaiiail.
DfNBDAG 8 JANUARI lttS
PAGINA 5
Mmmmi
S bH den ook zondagavond tegen half
hoofjPp de wachtcommandant op het
'feizen i?-u van P°litie de eerste mel-
Wa'fi binnenkwamen, heette het:
t»ra en opstand in de gevangenis! De
ftsiis i?er rukte ook uit naar de gevau-
*ronL wanneer men een gemiddelde
»siei^8er vraagt: Waar is het rijks-
taW Z»1 zij zeker de schouders op-
W* ®en weet-ik-veel-gebaar. Stoute
eren wordt vermanend voorgehou-
*èn« i s ruaar op, je belandt nog
aan de Hereweg..."
kranks
k>
Een grimmig, somber gebouw aan de Groningse H ereweg: tachtig jaar geleden gebouwd als straf
gevangenis, in de volksmond als zodanig nog be kend, maar functionerend als rijksasiel voor ter
beschikking van de regering gestélde psychisch gestoorden.
L99
i>en haag g
testperiode*; i^he? toch bpste strengG
tegels hebben «El? sc.hade die deze
s^deliflr aapgericht zal ver-
S3
:;r-:
v.^
Gft <Van onze correspondent)
4J» OMNGEN, 8 jan. De opstand
gep^"daSavond plotseling oplaaide en die
Pitt. Sing met brandstichting, woeste
kl^Pen en glasgerinkel, heeft eens-
a"e aandacht gericht op het „rjjks
JW °°r ter beschikking van de rege-
6a ?estelden" te Groningen, hier in
tevan °nd heter bekend als „straf-
Iëbèn^ "et grimmige, sombere
'tefcka ,aan de Hereweg met zjjn indruk-
ki»p ,'"'e entree gemarkeerd door hoe-
«D loo, "telen is namelijk tussen 1882
dn ml ''us tachtig jaar geleden, inder-
«o y. febound als strafgevangenis. En
heeft uat '1et ook nu nog bekend, al
fetegpn ,pt feu geheel andere functie ge-
9*v„k; d'e van de resocialisering van
>cWse,h gestoorden.
interne verbouwingen en
Wpasain2 van nieuwe inzichten heeft
gebouw voor de buitenwacht de
yjv! gevangenis gehouden. Ook
- r de aldaar verpleegden? Deze
de h? is oeniraa' komen "te staan in
j hww'n?en over de achtergrond
j-, de plotseling opgelaaide herrie.
bjp-jPstand had gelukkig wel een on-
«jivuig karakter en zo zeet men van
«fi,
zo zegt men van
din»lële 2U<*e niemand liep verwon-
ruit °P- Maar met de gesneuvelde
WrJfn van ettelijke cellen neen:
v»7 Vei"trekken aan de hoofdgang
via, e eerste verdieping van de noord-
ma,^1 en vernield en verbrand
tylfybüa&r men toch met de vraag:
de» ls de eigenlijke achtergrond van
0Pstand? Waarom hebben twintig
<je aertig opgewonden verpleegden op
Wc,? jMjze de aandacht van de buiten-
gen"
te I
Wijde,. "g ll't de maatschappij zijn ver-
W(j7p En dan is er de grief over de
v»n huisvesting. De verpleegden
a°g t«?*® vleugel voelen klaarblijkelijk
hls: op 'terk het begrip: strafgevange-
•tand j?*erkeiyk daarbij ls dat de op-
^ïsl gewoed in de noordelijke
>eh' ''at ls het nog niet verbouwde
Tda tan het complex. De gedeti-
Hj in het andere gedeelte, dat wel
upend is verbouwd, hebben zioh vol-
buiten het conflict gehouden.
ba verbouwing van het voormalige
jSvvangenisgesticht is sinds 1 juli 1958,
het complex is aangewezen voor
?e opneming van psychisch gestoor-
?e gedetineerden, regelmatig ter hand
«enomen. Zo zijn onder meer de woon
trekken comfortabeler gemaakt.
k£Ie.t het oog op het feit dat het a6iel
hg5laa-l is aangewezen voor hei opne-
van psychisch gestoorde delinquen-
willen trekken?
grote grief van de „opstande-
te zijn de lange duur van
schikkingstelling. Zij vinden dat
"Tl li Ur-
t bleek te zijn de lange duur van
beschikkimrstellimz. Zii vinden dat
dan is er de grief over de
(Advertentie)
8 jan. Het Tweede
^gen A. jkvr. Wttewaall van Stoet-
Pstpr JpWJ) heeft schriftelijk de mi-
£"1 i, a" Justitie gevraagd of hij be-
„."pdedelingen aan de Kamer te
SJtaitaWde feitelijke toedracht en
«frjdiengeleid hebben tot de in-
W aEs„ln bet rijksasiel te Groningen,
S? .lajdphd. „Indien het onderzoek er-
bers, dat bepaalde maatregelen
^eaiin ««troffen ter voorkoming van
Ka^hs'i^il de minister dan deze
kennis brengen van de
2° vraagt het Kamerlid.
ten zijn er enige psychiaters en een
psycholoog aan verbonden. De psychia
trische behandeling is gericht op indivi
duele psychotherapie ên op groepsthe
rapie. Voorts zijn er sociale verzorgers
die in nauw contakt staan met de re
classering. Verder zijn er in dit rijks
asiel verplegend personeel, geestelijke
verzorgers en uiteraard geüniformeer
de bewakers, die ook een rol hebben
te spelen in de resocialisering van de
gedetineerden.
Hoever de verbouwing van dit com
plex is gevorderd konden wij niet ge
waar worden, bij het asiel, noch bij het
ministerie van Justitie. Zeker is dat de
zuidelijke vleugel is verbouwd en ver
deeld in verdiepingen, waarbij elke ver"
dieping een min of meer zelfstandige
eenheid is geworden met een eigen ver-
blijfruimte voor de mannen wanneer ze
buiten hun woonvertrekken zijn, met een
eigen eetruimte, eigen toiletten enzo
voort. Hierdoor is selectie mogelijk
en kan men groepen gelijkgerichte psy
chopaten onderbrengen op dezelfde ver
dieping.
En wat de nog niet verbouwde noor
delijke vleugel betreft, deze opstand heeft
in elk geval bewerkstelligt dat de minister
van Justitie, mr. A. C. W. Beerman zich
gisteren drie uur lang ter plaatse op de
hoogte heeft gesteld van de recente
moeilijkheden. Hij was in gezelschap van
de inspecteur van het gevangeniswezen,
mr. M. A. Petersen en dr. G. H. Verin-
ga, hoofd van het stafbureau weten
schappelijke adviezen van het ministe
rie. Het gezelschap voerde besprekin
gen met de directie van het asiel en
bezocht een aantal cellen. Mr. Beerman
gaf na overleg met de geneesheer-di
recteur, de heer J. A. van Belkum te
kennen, het niet juist te achten op dat
ogenblik commentaar te geven op de
gebeurtenissen van zondagavond.
iimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiimiiiMimiHiiiiiiiiHiHiitHi
(Van een onzer verslaggevers)
OTTERSUM, 8 jan. Naar aanlei
ding van de opstand onder de ver
pleegden in het asiel te Groningen
hebben wjj een gesprek gehad met drs.
J. R. M. van Ratingen, die als psycho
loog is verbonden aan de inrichting
voor diepzwakzinnigen „Maria Roep
aan" en lid is van de sectie psycho
patenzorg van de centrale raad van
advies voor het gevangeniswezen en
psychopatenzorg. Daarbij toonde hij
zich verbaasd, dat deze onregelmatig
heden zich juist in Groningen voor
deden, omdat de situatie daar z.i.
sinds negen maanden aanmerkelijk is
verbeterd en de verpleging een duide
lijk medisch stempel heeft gekregen.
Vroeger stond er een gevangenis
directeur aan het hoofd, terwijl wel
een medicus aan de inrichting was
verbonden, doch tegenwoordig is de
leiding in handen van een genees
heer-directeur, J. A. van Belkum,
door de heer Van Ratingen be
schouwd als een zeer vooruitstrevend
man. „Ik vind het jammer, wat daar
gebeurd is", aldus drs. Van Ratin
gen. „omdat de toestand daar beter
en de behandeling deskundiger is dan
in Avereest en Doetinchem". Hij
geeft toe dat er een afdeling slecht
is geaccommodeerd 'de isoleeraf
deling), doch wijst dan toch ook op
een grote verbouwing, terwijl nog
een andere in uitvoering is.
Volgens drs. Van Ratingen is er de
laatste jaren in de verpleging van
psychopaten in het algemeen veel ver
beterd. „Men probeert nog nieuwe
verbeteringen door te voeren, al gaat
het niet erg vlot." Het beste voorbeeld
van psychopaten-behandeling noemt hij
die in de Dr. van Hoevenkliniek in
Utrecht, waarvoor prof. Baan baan
brekend" werk heert verricht. In Nij
megen is thans een katholieke inrich
ting in aanbouw en daarbij iaat de
betreffende commissie, waarvan drs.
Van Ratingen voorzitter is, zich inspi
reren door de Utrechtse kliniek.
,,Op de eerste plaats moet de psycho
patenzorg", aldus drs. Van Ratingen,
„meer zijn dan opbergen. De ver
pleging moet duidelijk het accent van
behandeling hebben, waarbij wordt ge
probeerd de mensen weer in de maat
schappij te brengen. Op de tweede
plaats moet men er rekening mee
houden, dat de behandeling van deze
patiënten langdurig en ingewikkeld is."
De heer Van Ratingen maakt, wat
het laatste betreft, een vergelijking
met de verpleging van mensen, die
aan longtuberculose leden. „Het komt
er vooral op aan, dat er een menselijk
contact wordt gelegd, wat veel meer
(Van onze Haa
es« redactie)
foei, "_aoor n.v. te
een civiele
«PaJJJ?en uV;rP,£pye zö" bedrogen
hw "Sskabels die bT '?a' (le ho°B-
- p tu»nderüen jii„ herfst boven
h»de met ««Pannen, geen
,NU 7'"h 7,ouden brengen.
eo7?k vriidae tilal zover. Vorige
|SL(3e tuindprijen?SfeennilJ,gsdraden bo~
gap. |k tienduizenden guldens bedra-
Want niet alleen die kleine duizend
ruiten van dertig tot veertig gulden
per stuk zijn het slachtoffer gewor
den. Kassen waarvan tientallen rui
ten stuk zijn, kunnen in deze tijd van
het jaar niet op temperatuur worden
gehouden. De groente di' er dus nu
staat, vooral de sla. bevriest. De turn
de rs uit Strijp vragen zich af, of de
EZH dit allemaal wil vergoeden.
Van de zijde van dit bedrijf is een
volmondig ,,ja" het antwoord pp die
vraag. Maar daarmee zijn de tüinders
niet tevreden gesteld. Zij hebben een
comité gevormd, dat een civiele proce
dure voorbereidt. Daarin zouden zij
het zover willen krijgen, dat de EZH
wordt verplicht alsnog de leiding „in
de grond te stoppen" zoals de tuinders
in bezwaarschriften tegen de boven
grondse leidingen over hun bedrijven
al hebben gevraagd.
Bij de EZH is men echter van me
ning, dat een bombardement als vori
ge week niet meer zal voorkomen.
Men vermoedt, dat zulke lange ijspe
gels konden ontstaan, doordat de lei
ding nog niet in bedrijf was (en is).
De hoogspanningskabels boven Strijp
behoren tot de tweede voeding van het
net 's-Gravenhage van het verdeelsta
tion bij Delft af, waarvoor een trans
formatorstation achter Strijp in aan
bouw is. De warmte die de elektri
sche stroom door de draden voert, zou
de vorming van pegels voorkomen.
In samenwerking met politie en militai
ren herstelde de bewaking na een kort
stondige opstand de rust in het asiel te
Groningen. Op deze foto verlaten enkele
gewapende militairen de voormalige
strafgevangenis.
waard is dan een gezellige entourage
met een bloemetje. De mensen moeten
werken en het gevoel hebben, dat er
voor hen wordt gezorgd. Dan hindert
het niet, als de omgeving ouderwets
mocht zjjn. De behandeling moet ech
ter ook zakelijk goed gericht zijn, wat
wel eens grote strengheid met zich
mee kan brengen."
Wat het Groningse geval betreft,
dient men er volgens de heer Van Ra
tingen tenslotte rekening mee te hon
den, dat men daar met „hard mate
riaal" heeft te doen. De meest gevaar
lijke en agressieve patiënten worden
nu eenmaal naar het asiel ia Gro
ningen gezonden.
Naar ik mag aannemen
zijn wij allen nu wel ge
acclimatiseerd in het nieu
we zalige jaar 1963. En dat
is dan ook de reden dat ik
maar weer de pen opneem.
Zij het met ietwat verstijfde
handen. Want geacclimati
seerd aan het barre klimaat
dat het boze De Bilt ons nu al weken
lang voorschrijft raak ik nooit.
Ik weet niet hoe u de barre on
gunst der tijden doorstaat, maar ik
heb haar ondergaan ik onderga
haar als een verfijnde fysieke en
psychische marteling. Omstreeks oud
en nieuw heb ik een vastberaden
heer op visite gehad die, weer of
geen weer, iedere morgen om zes
uur opstond om een ochtendwandeling
te maken. Dat was karaktervormend
zei hij. En dat is dan wel mogelijk,
maar ik vind, dat je je karakter ook
in bed of bij de kachel kunt vormen.
Ik geloof niet dat enig psycholoog dat
zal kunnen ontkennen.
Eén keer ben ik in de afgelopen
dagen in een vlaag van naar ik hoop
en verwacht tijdelijke verstandsver
bijstering naar buiten gegaan om een
sneeuwfort te bouwen voor mijn zoon.
Toen ik tot aan mijn knieën in de
sneeuw stond merkte ik ineens dat
ik vergeten had mijn pantoffels voor
schoenen te verwisselen. Ik heb mijn
zoon uitgegraven, ben weer met hem
naar binnen gegaan en heb sindsdien
mijn haardstede niet dan in slechts
uiterste noodzaak verlaten.
Overigens, mijn vrouw heeft voor
haar kind een paar schaatsen gekocht,
En zij wil hem de bijpassende, ijzige
sport nog bijbrengen ook. Maar tel
kens als zij op pad dreigen te gaan
zegt mijn zoon:
„Laten we het mórgen maar doen".
Als u het mij vraagt heeft die jon
gen tóch karakter.
Kortom, wij zijn overtuigde jongens
van Jan Salie. Hij leve hoog. En
vooral warm.
(Advertentie)
DEN HAAG, 8 jan. Op verzoek
van de telefoondienst op westelijk
Nieuw-Guinea is de radiotelefoonver
binding Amsterdam-Hollandia voortaan
nog slechts geopend op dinsdag, donder
dag en vrjjdag, zo deelt de P.T.T. mee.
Tot nu toe was het verkeer mogelijk
van maandag tot en met vrijdag.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 8 jan. Met ingang
van 1 januari ig de duur van de eer-
ste oefening voor bepaalde categorie
ën dienstplichtigen van de koninklijke
marine teruggebracht tot 21 maanden.
Tegelijkertijd is de maatregel tot op
schorting van ontslag van een aantal
categorieën beroepspersonee! van alle
krijgsmachtonderdelen grotendeels op-
geheven. Beide maatregelen zijn mo-
gelijk geworden dor het vrijkomen
van personeel uit Nieuw-Guinea. Dit
deeli minister Visser mee in <le memo
rie van antwoord aan de Tweede Ka
mer op de begroting van Defensie.
Anderzijds blijkt echter uit de me
morie dat land- en luchtmacht blij
ven kampen met gebrek aan voldoen
de bekwaam personeel. Een wer-
vingsacie, die van 1 maart 1961 tot
1 november 1962 in heel het land is
gehouden en die het rijk 600.000 gul
den heeft gekost aan advertenties,
folders, brochures en andere vormen
van voorlichting heeft het tekort niet
kunnen opheffen. De werving van
kortverband-vrijwiligers en vrij
willig nadienende dienstplichtigen is
beneden de behoefte gebleven. De
campagm heeft naar de mening van
minister Visser echter het positiëve re
sultaat, dat er een evenwicht tussen
aannemen en ontslag van beroeps-
personeel kan worden bereilct
Dat het aantal aanmeldingen voor
een opleiding tot beroepsonderofficier
bij land- of luchtmacht is gedaald, wijt
de bewindsman minder aan binnen de
militaire dienst werkende factoren dan
aan oorzaken van buitenaf. Een van
die oorzaken ziet de bewindsman in de
in sommige kringen bestaande bezwa
ren van godsdienstige, politieke en ethi
sche aard tegen de doelstellingen van
de krijgsmacht. Hij heeft de indruk,
dat vrijwillige dienstneming als mili-
taix vaak door ouders, onderwijzers,
leraren of predikanten wordt ontraden.
In de memorie wijst de -bewinds
man erop, dat nu de verdediging van
Nieuw-Guinea is beëindigd, dit niet
betekent, dat er voor de Nederland
se strijdkrachten buiten het konink
rijk in Europa geen taak meer is.
Men vergeet, zo zegt hij naar aan
leiding van opmerkingen, dal ons
land op grond van het statuut da ver
plichting heeft Suriname en de Ne
derlandse Antillen te verdedigen.
De minister is niet van plan dienst
plichtigen die bij hun indiensttreding in
het bezit zijn van een rijvaardigheids
bewijs een bijzondere beloning of ver
goeding te geven. Een dergelijke maat-
reg( stuit naar de mening van minis
ter Visser op overwegende bezwaren,
omdat door de afwijkende militaire
eisen vele dienstplichtigen met een
burgerrijbewijs niet als militair chauf
feur kunnen worden ingedeeld. Vele
dienstplichtigen moeten bovendien op
grond van hun kwaliteiten worden be
stemd voor functies, waarvoor geen rij
opleiding is vereist.
Uit de memorie blijkt voorts nog,
dat minister Viser niet bereid is vrij
stelling van dienstplicht te verlenen
aan dienstplichtigen, die zich beschik-
baai stellen om enige jaren in de ont
wikkelingslanden te gaan werken.
Slecht» bij hoge uitzondering zal hier
van worden afgeweken.
(Van onze soc.-econ. redactie)
DEN HAAG, 8 jan. Aan een ver
hoging van de margarineprjjs valt niet
te ontkomen, wanneer in het kader
van het gemeenschappelijk EEG-zuivel-
heleid de boterprijs in Nederland om
hoog zal moeten, zo meent men in
landbouwkringen. Zoals bekend kan
worden verwacht, dat de Nederlandse
boterprijs als gevolg van de EEG zal
stijgen van ca. vier tof ongeveer zes
gulden per kilo. Wanneer de marga-
rineprijs niet met een overeenkomstig
percentage stijgt (tot 59 a 55 cent per
pakje), is een aanmerkelijke teruggang
in de boterafzet te venvachten. De
boeren zijn overigens met een ver
hoging van de boterprijs belangrijk ge
baat. De subsidies die zij thans via
het Landbouw-Egalisatiefonds uit de
schatkist ontvangen, komen dan im
mers te vervallen.
Het Hjkt niet uitgesloten dat de EEG
in dat geval aan de Nederlandse re
gering zou toestaan een aflopende con
sumentensubsidie op boter te geven,
zodat de verhoging voor de consument
pas geleidelijk merkbaar wordt. Dit is
ook gebeurd met het broodgraan,
waarvoor kortgeleden een Europees be
leid tot stand is gekomen. De regering
geeft thans nog een subsidie op brood
graan, maar volgend jaar moet daar
weer een stukje af. Wanneer de graan
prijzen op de Europese markt onge
wijzigd zouden blijven (maar niemand
kan zeggen hoe deze zich zullen ont
wikkelen) zou de subsidie-afbraak voor
1964 een prijsverhoging van 0.7 cent
per brood van 800 gram noodzakelijk
(Van onze correspondent)
DRIEHUIS, 8 jan. Vier bekende
Nederlandse violisten, Willem Noske
Theo Olof, Herman Krebbers en Jean-
Louis Stuurop, speelden gistermiddag
in de aula van het crematorium te
Driehuis-Westerveld twee langzame de
len voor vier violen van Telemann. Op
deze wijze brachten zij de laatste eer
aan de bekende vioolpedagoog Oscar
Back, ook hun leermeester, wiens
stoffelijk overschot hier stond opge
baard. Vorige week op 83-jarige leef
tijd te Brussel overleden, maakte hij
Nederlandse bodem zijn laatste
gang. En zeer velen uit de Nederland
se toonkunstenaarswereld hebben deze
gelegenheid aangegrepen om hem
daarbij te vergezellen.
Everard van Royen, directeur van
de Vereniging Muzieklyceum, was al-
Ier tolk in een treffelijke lijkrede. Hier
wordt de laatste eer gebracht aan een
stoffelijk omhulsel, aldus de heer Van
Royen, maar in ons verdere leven
willen wij trachten eer te blijven be
wijzen aan zijn geest. Wij hebben ons
zovele jaren mogen laven aan deze
bron. In onstoffelijke zin kunnen wij
in verbinding blijven met de krachten,
die deze bron gaf. Hij beschikte over
unieke eigenschappen, gaf een groot
voorbeeld en stelde onverbiddelijke' ei
sen. Zijn groot respect voor de kunst
ging gepaard met een onuitputtelijke
mensenliefde.
De organist Piet Haisema speelde bij
de aanvang van de plechtigheid Pre
ludium in Es van J. S. Bach, tijdens het
dalen van de kist „Ich ruf' zu Dir,
Herr Jesu Christ". Nadat de heer Van
Royen de familie dank had gebracht
dat deze uitvaart in Nederland kon ge
schieden en namens de familie alle
aanwezigen voor hun blijken van mede
leven, speelde Piet Haisema tot besluit
een Fuga van Bach.
VERSAILLES, 8 jan. (AFP) Een
35-jarige Rotterdammer is gistermiddag
hier in de gevangenis opgesloten we
gens oplichting en misbruik van ver
trouwen. Hij had in Nederland een auto
gestolen en was daarmee naar Frank
rijk gegaan waar hij zich, onder de
naam van dr. Vernie, uitgaf voor die
renarts, verbonden aan het ministerie
van Landbouw en Visserij. Onder het
voorwendsel van studie bezocht hij
Franse boeren en veefokkers en beroof
de hen van geld. Hjj wordt er ook van
verdacht, in Frankrijk wonende landge
noten opgelicht en geen van zjjn hotel
rekeningen te hebben betaald.
NAVO De secretaris-generaal van
de NAVO, mr. D. U. Stikker, zal zater
dag in Bonn besprekingen voeren met
bondskanselier Adenauer. (UPI)
maken. De verhoging van de marga-
rineprijs door een heffing lijkt ook
daarom noodzakelijk, omdat zonder die
heffing de margarinefabrikanten zelf
hun prijs met ca. tien tot vijftien cent
zouden kunnen verhogen zonder dat in
de prijsverhouding met boter een wijzi
ging komt en dus zonder dat het
marktaandeel van de margarine klei
ner wordt.
Een heel andere vraag is wat even
tueel met de opbrengst van de mar
garineheffing zou gebeuren. Deze zou
onder meer kunnen worden aangewend
voor steun aan de met de EEG ge
associeerde Afrikaanse gebieden, die
voor een belangrijk deel de grondstof
fen leveren, die voor de margarine-
fabricage worden gebruikt. Een van de
andere mogelijkheden is, dat deze gel
den rechtstreeks in de schatkist vloei
en. Hierdoor en door het wegvallen
van de zuivelsubsidies aan het LEF.
zou een belastingverlaging mogelijk
zjjn, waardoor de prijsverhogingen voor
de consument althans ten dele zouden
kunnen worden gecompenseerd.
TERNEUZEN, 8 jan. Na de moei
lijkheden, die zich zaterdag in Sluiskil
aan boord van het Indische vrachtschip
„Gargi Jayanti" uit Bombay hebben
voorgedaan, zijn de vijf Britse officie
ren en twee opstandige Indische be
manningsleden in Terneuzen van Boord
gestuurd. De Britten vertrokken gister
avond met de nachtboot naar Harwich.
De twee Indiërs zulle* naar Bremen
gaan om bij dezelfde maatschappij op
een andere boot te worden geplaatst.
Volgens de oudste van de vijf Britten,
Leslie Price, is hiertoe besloten met
wederzijdse instemming, omdat hier
geen gerechtelijke actie kan worden
ondernomen. Een en ander is het resul
taat van het overleg, dat de Britse vice-
consul in Rotterdam, de heer A. E.
Garland, een vertegenwoordiger van de
Britse vereniging van officieren ter
koopvaardij, de eer Seaman, de kapi-
téin van het schip, George T. Watson,
en de officieren hebben gevoerd.
Evenals in de gevangenis van
Spandau bevinden zicb in een Neder
landse gevangenis nog de laatste
Duitse oorlogsmisdadigers, die een
levenslange gevangenisstraf uitzitten.
Voor deze laatsten, een viertal, Heb
ben prol. mr. J. M. van Bemmelen en
prof. mr. W. P. J. Pompe in het Ne
derlands Juristenblad een pleidooi
gehouden om gratie en invrijheidstel
ling voor ben te verkrijgen. De argu
menten. die door deze befaamde
strafrechthoogleraren voor hun plei
dooi tot vrijlating worden aangevoerd,
zijn verschillend, maar niet alle even
sterk. De vergelijking met commune
misdadigers, die tot levenslange ge
vangenisstraf zijn veroordeeld en vrij
wel altijd na een kortere periode dan
de betrokken Duitsers thans hebben
uitgezeten, bij wijze van gratie hun
straf in een meer tijdelijke omgezet
zien, om daarna voorwaardelijk in
vrijheid te worden gesteld, gaat, zo
als bijna alle vergelijkingen, zicht
baar mank. Immers, geen commune
misdadiger, die in ons land tot le
venslang wordt veroordeeld, heeft zo
vele en zo ontstellende misdaden op
zijn geweten als het onderhavige Duit
se viertal. Het argument, dat dit vier
tal na een eventuele begenadiging
niet in ons land zal blijven, wat met
Nederlandse misdadigers wèl het ge
val pleegt te zijn, maar onmiddellijk
naar hun „Heimat zou worden uitge
wezen, snijdt meer hout. Dat deze vier
oorlogsmisdadigers hun verschrikkelij
ke misdrijven hebben gepleegd tijdens
de algemene zedenverwildering en
zedenverruwing en de grote zenuw
spanningen, welke de oorlogstijd ken
merkten, terwijl zij als Duitse ambte
naren aan veel zwaardere druk van
de nationaal-sociaiistische dictatuur
bloot stonden dan de Nederlanders,
die zich aan dergelijke misdrijven
schuldig maakten (wie zijn die Ne
derlanders?) en dat zij in ieder geval
geen landverraad hebben bedreven,
vinden wij dierminst vn doorslag
gevende betekenis. Ook in tijden van
oorlog dient de mens zijn persoonlijk
geweten niet te laten verstikken en
zijn individuele verantwoordelijkheid
te erkennen. Deze vier waren over
tuigde nationaai-socialisten, die niet
alleen vrijwillig het Duitse ambte
naar-zijn hebben aanvaard en volge
houden, maar ook in oorlogstijd tot
een weerzinwekkende konsekwentie
met grote ijver hebben doorgevoerd
overeenkomstig hel mensonwaardige
robot-motief van „Befehl ist Befehl
Meer indruk heeft op ons het argu
ment gemaakt dat levenslange gevan
genisstraf. geheel ten uitvoer gelegd,
zinloos is en schadelijk, omdat ze de
menswaarden schendt. AI bestonden
hun misdrijven juist in het schenden
van de menswaarde, ja, in de volsla
gen miskenning daarvan, daarom be
hoeven wij deze vier nog niet met
gelijke munt te betalen, te minder nu
althans de mogelijkheid mag worden
aangenomen, dat zij het verloren be
grip van de menswaarde hebben te
ruggevonden. Het meest echter spreekt
ons het beroep op de edelmoedigheid
van het Nederlandse volk aan. dat de
heide hoogleraren doen. Na vijftien
jaar is in Nederland zoveel vergeven
en vergeten, dat enkele Nederlanders,
die niet bepaald brandschoon uit de
tweede wereldoorlog kwamen, thans
meer dan in ere zijn hersteld.
(Advertentie)
Zekerheid: DE OUVBH staat achter u.
orige week is de landmacht begonnen met de invoering van een nieuwe
uniformuitmonstering. De veranderingen zijn: verplaatsing van de
koperen tak-van-dienst-emblemen van de epauletten naar de kraag en,
voor de militairen boven de rang van sergeant-majoor en volgens
buitenlands voorbeeld, verplaatsing van de rangonderscheidingstekenen van
mouw of kraag naar de vrijgekomen epauletten; bovendien ver
vallen de gekleurde strookjes die tot nu toe boven aan de schouder
de regimentsnaam aangaven. Op de foto twee kapiteins, de linker met oude,
de ander met nieuwe uitmonstering.
