16 waarnemingsposten gaan dit jaar
rapport uitbrengen
Le f.yl
bi
dubbel bij De Spar
De Spar
sparjam
135
Koop bij de
Spaar bij de
LEVEN OP DE METEORIETEN?
so
4® stok gratis
SCHEEP V AARTBERICHTEN
m
.1'
m
WÊÊÊBÊÊÊ
Cocosrofsjes 250 gram
-■ M
98-20,,
49
WOENSDAG 9 JANUARI 1963
PAGINA 6
NADAT DE AMERIKANEN HUN eerste
„Explorer" de wereldruimte ingestuurd hadden,
hebben ze maanden moeten wachten, tot alle
gegevens door deze satelliet verkregen, bijeen
gezameld waren. Deze gegevens, gebaseerd op
uitzendingen der instrumenten en apparaten in
de kunstmatige maan, waren op een aantal waar
nemingsstations op verschillende punten van de
aarde opgevangen. Er konden reeds direct enkele
conclusies uit getrokken worden, maar het grote
werk moest toch nog in de centrale observatoria
en laboratoria worden gedaan. De eerste rappor
ten van de in totaal zestien waarnemingsposten
kwamen uit de Verenigde Staten, hetgeen voor de
hand ligt. Ze werden aangevuld door die uit
Woomera (Australië), Singapore, Ibadan
(Perzië), Nigerië, Antofagasta (Chili) ètc. Tal
van geleerden gingen aan de slag en tenslotte
beschikte men over vele nieuwe gezichtspunten
ten aanzien van de constellatie van het heelal
overigens slechts een uiterst klein gedeelte
er van en de mogelijkheden voor een veilige
ruimtevaart. Men bleef evenwel met een grote
moeilijkheid zitten. De z.g. Geigercounter, welk
apparaat de radioactieve uitstralingen meet, had
op een vrij grote hoogte (ongeveer 2000 kilo
meter) gezwegen, na tevoren steeds de aanwezig
heid van kosmische stralen aangegeven te hebben.
Groot was de verrassing der geleerden. Op grond
van de verzamelde gegevens toog men aan het
theoretiseren. De Geigercounter, die op grote
hoogte niet meer gewerkt had, hervatte zijn taak
op lagere hoogten. Er was derhalve vermoedelijk
geen defect ontstaan. Verder redenerend, tevens
afgaande op hetgeen men al bij vroegere proeven
ervaren had, kwam men tot de conclusie, dat de
Het behoeft niet zonder meer te worden aangenomen, dat het bericht,
als zou Venus geen of slechts een zwak magnetisch veld hebben, in
het licht van deze ervaring bekeken moet worden. Wel zou het
mogelijk zijn, naar sommige astronomen veronderstellen, dat het
magnetische veld dezer ster wellicht lager ligt dan de afstand
waarop de „Mariner haar gepasseerd is en bepaalde omstandig
heden een ivaarneming er van onmogelijk maakten. Desalniettemin
blijft het een belangrijke winst voor de wetenschap te weten, dat het
magnetisme rond Venus minder groot is dan algemeen verwacht
werd. Magnetische velden rondom een planeet veronderstellen een
hete, vloeiende kern, zoals de aarde er één van ijzer en nikkel
heeft. Volgens prof. Elsasser van de universiteit van California, die
zijn theorie in 1933 ontivikkelde, dankt onze aarde haar magnetische
velden juist aan die kern, welke elektrisch geladen is. Ze ontstaan
door de rotatie van de aarde en ongeveer op de wijze, waarop een
enorme dynamo zou werken.
Meteoren
en meteorieten
Het televisiescherm, waarop in code de signalen
worden weergegeven van de „Mariner 1I„ op
34.500 kilometer- afstand van Venus, na een reis
van meer dan 200 miljoen kilometer. De langste
telecommunicatie, ooit tot stand gebracht.
kosmische stralen op grote hoogten zo sterk
waren, dat het apparaat ze niet meer kon ver
werken Bij latere experimenten is deze con
clusie door de praktijk bevestigd....
Internationale
organisatie
mÊÊKÊÊÊÊÊfM
I tl - i
w,i 1
7
•4
Roodmerk
ook andere soorten Sparthee deze week met 20% korting!
Elk doosje
Theebuiltjes
'n Voordelige rijstmaaltijd!
RIJST zak 500 gram
SPAAR
RUNDVLEES
■f 9 zegel
Vitaminen in blik, extra voordelig
SPINAZIE literblik
SPAAR
f
7 A zegel
%Jr met I t ct voordeel
SPAAR
CAPUCIJNERS
4.4.4.4.4.^.^.4.^.4.^.^.4.4.4.4.^.4.4.4.4.4.44.4.4.4.4.4.4.^.^.^.^.^.4.4.^,^.^,^,^
SPAAR
hfr+
PRUIMEN gedroogde, zakje 225 gram 82 met 16 ct voordes,
CHOCO'S rol ÏIO met 22 ct vZLl
MUSKETFLIKKEN 150 gram
PINDAKROKANT zakje
BOTERHAMWORST 200 gram
met 20°fo korting!
Huishoudjam QQ mtl 20
Originele Noorse levertraan met certificaat
LEVERTRAAN 0.4 üter
SPAAR
LEVERTRAAN
CAPSULES flacon met 80 stuks
Bij 3 stukken
fo
zegel
- W ct vptwdeei
KOPEN BIJ DE SPAR IS SPAREN BIJ DE KOOP
tfe-
Naar onthulling van Venus'
- Wt x
«HHHi' -
Coleman van de Universiteit van Call-
fornië op een te Philadelphia gehou
den bijeenkomst. Ook hier zal weer de
nodige reserve betracht moeten worden.
De afwezigheid van een magnetisch
veld bij Venus of de uiterste zwakheid
daarvan mitsgaders andere gegevens
hebben overigens ook aangetoond, dat
de veronderstelling, als zou er een tem-
i peratuur van om en bij de 315 graden
op de planeet heersen, niet juist is. De
metingen, tot dusver te dien aanzien
van de aarde uit gedaan, moeten be
trekking hebben op de ionosfeer van de
planeet, zoals reeds in het kort gemeld
kon worden. De grote hitte zou dus ver
boven de oppervlakte heersen. Deze
sterk verhitte ionosfeer wordt veroor
zaakt door het ontbreken van een dicht
magnetisch veld, waardoor de kosmi
sche stralen van de zon en door de zon
uitgestoten gassen de oppervlakte als
het ware geregeld bombarderen. Des-
ondanks zou er leven in de een of an
dere vorm mogelijk zijn. aldus Prof.
Coleman.
Wat dit leven is, zal uiteraard nog
nader onderzocht moeten worden. In
verband hiermede is het wel interes
sant, hier het een en ander aan te halen
uit een artikel, verschenen in „De Esso- j
bron" van november. Hierin wordt er
aan herinnerd, dat drie Amerikaanse
geleerden, dr. Nagy en dr. Hennesy van
de (katholieke Fordham Universiteit te
New York en dr. Warren van de. afde- I
ling Wetenschappelijke Onderzoekingen
dezer oliemaatschappij hadden aange
toond, dat zich in een bij Orgeuil in
Frankrijk neergekomen meteoriet kool
waterstoffen bevonden, in belangrijke I
mate overeenkomend met die, welke
ook in aardse levensvormen worden aan
getroffen. Ze waren het er over eens
dat hetgeen ze ontdekt hadden, niet het
„leven" zelf was, maar toch het bewijs,
dat ergens buiten de aarde leven moet
hebben bestaan. Wij voor ons hebben
in vorige artikelen van deze ontdekking
reeds gewag gemaakt en tevens gewe
zen op het verzet, hetwelk onder tal
van andere geleerden tegen de uitspraak
der drie Amerikanen ontstaan is. Men
opperde de mogelijkheid van een be
smetting met aardse stoffen. Anderzijds
herinnerde men er aan, hoe weinig nog
eigenlijk van de herkomst van meteo
ren en meteorieten bekend is. Tussen
haakjes, met meteoren worden in het
algemeen zichtbare verschijnslen in de
.dampkring aangeduid, met meteorieten
de eigenlijke meteoorstenen.
gelijkenis vertonend met algen, andere
leken in niets op aardse organismen.
Ook de conclusie van dr .Claus is op
veel verzet gestuit. Als gevolg daarvan
werd een stuk van de meteoriet van
Orgeuil naar dr. Sapin gezonden, een
specialist op het gebied van fossielen
onderzoek.
Hij ging volgens een andere methode
dan die van dr. Claus te werk en ont
dekte nog vijf of zes soorten fossielen
en tevens iets, dat buitenaards weef
sel zou kunnen zijn. Ondanks zijn grote
kennis van aardse fossielen kon hij geen
van de in de meteoriet gevonden orga
nismen identificeren. Toch deden de fos
siele organismen in sommige opzichten
denken aan enkele van de eerste vor
men van organisch leven op onze aar
de. Klaarblijkelijk is z.i. dit buitenaard
se leven, waar het ook een aanvang
heeft genomen op dezelfde manier be
gonnen als het leven op aarde. De brok
stukken bezitten ongeveer dezelfde ouder
dom als het leven hier. Waar ze van
daan komen is echter totaal onbekend.
Hoewel de in vier verschillende meteo
rieten gevonden organismen opvallende
verschillen vertonen, bezitten ze toch
ook weer genoeg overeenkomst om te
doen veronderstellen, dat de onderzoch
te gesteenten eens deel hebben uitge
maakt van een en hetzelfde hemellichaam
Deze feiten hebben weder tot een nieu
we theorie geleid. Het leven zou door
meteorieten hier op aarde zijn gebracht.
Evenwel, een andere theorie van dr.
Urey, Nobelprijswinnaar en autoriteit
op het gebied van meteorieten, gaat er
van uit, dat het leven in ons zonnestel-
stel op aarde is ontstaan. Van de aarde
uit zou het dus naar andere planeten
gekomen zijn. Opnieuw 'r theorie, waar
voor nog de nodige bewijzen moeten
worden aangevoerd!
Wat de meteorieten betreft, waardoor
onze aarde al sinds onheuglijke tijden
gebombardeerd is, volgens algemene op
vatting moeten ze uit ons eigen zonne
stelsel afkomstig zijn, omdat hun ouder
dom gelijk is aan die van de aarde, en
van de andere planeten. De banen, wel
ke door de meteorieten in onze damp
kring beschreven worden, zouden hier
van een bevestiging zijn. De kans, dat
een fragment van een ander planeten-
HET ZAL ONGEVEER EEN
JAAR duren, voordat de ge
gevens, door de „Mariner II" in
de wereldruimte en speciaal om
trent het gebied rond de planeet
Venus verzameld, volledig zullen
zijn uitgewerkt. Alsdan zal men
met meer zekerheid op tal van
vragen kunnen antwoorden, die
door de wetenschappelijke we
reld en door ons, leken, worden
gesteld. Op enkele vragen is al
een min of meer bevestigend
antwoord gegeven. Er is voorts
een belangrijke ontdekking ge
daan. Men kan hiernaast daar
over het een en ander lezen.
systeem op onze aarde terecht zou ko
men, is voorts wiskundig bezien bijzon
der gering, alhoewel niet volslagen on
mogelijk. Het is overigens onnodig, een
gemeenschappelijk punt van herkomst
binnen of buiten ons zonnestelsel voor
alle meteorieten aan te nemen. Iedere
dag opnieuw suist een miljoen „vallen
de sterren" de aardatmosfeer binnen.
Door de wrijving in de dampkring over
leven daarvan slechts vijf of zes per dag
hun vurige reis daardoor. Ze branden
er bijna allemaal in op, om dan als
meteorietfragmenten neer te komen. Tot
nu toe is slechts een betrekkelijk klein
aantal van deze fragmenten ontdekt.
Het aantal waargenomen „vallende ster
ren" waarvan fragmenten zijn gevon
den bedraagt ongeveer 1600.
Als voornaamste „leveranciers" van
meteorieten worden door de astronomen
Mars en Jupiter aangewezen. Speciaal
een sateliet van de laatste zou bijzon
der actief zijn. Deze zou na een explosie
om zich heen een gordel van astroïden
(babyplaneten) gevormd hebben, waar
van vele vaak een diameter van slechts
enkele kilometers hebben en waarvan
nog steeds stukken afbrokkelen, die de
wereldruimte in geslingerd worden. Dat
naar verhouding weinig meteorieten fos
sielen bevatten, is geen bewijs, dat er
op die Jupiterplaneet of op Jupiter zelf,
nooit enig organisch leven zouden heb
ben bestaan of enigszins ontwikkelde
wezens zouden hebben geleefd of nog
leven. Want indien onze aarde uiteen zou
ploffen, zouden er eveneens slechts frag
menten gesteende de wereld in geslingerd
worden, misschien ook alleen met fos
sielen van primitief leven. D egeleerden
van een planeet, waarop de aardse brok
stukken zouden neervallen, zouden
slechts kunnen gissen, zoals wij nu doen,
hoe ver de evolutie van de levensvor
men voor de catastrofe was gevorderd.
De geleerde wereld heeft zich na re
cente vondsten van meteorieten op de
studie er van geworpen. Voor deze stu
die heeft men nieuwe vondsten nodig
vooral van meteorieten of fragmenten
daarvan, die de zeldzame koolstof bevat
ten. Ter opsporing daarvan is kort gele
den een internationale organisatie opge
richt.
j De „Marinier II" zal ons omtrent de
meteorieten niet veel wijzer maken, al
heeft deze sateliet, die voor altijd rond
de zon zal blijven draaien min of meer
aangetoond, dat het gevaar voor kos-
i monauten, om door een meteoriet ge
troffen te worden, tamelijk gering Is. Ze
heeft op weg naar Venus meer dan 200
i miljoen kilometer veilig afgelegd. En
i of ze bewijzen zal leveren voor het voor-
1 komen van enig organisch leven, in wel-
j ke vorm dan ook en van hogere aard,
is betrekkelijk van minder belang. Want
naar schatting telt de enorme sterren
wolk, welke wij de Melkweg noemen een
miljard planeten, waarop enig leven mo
gelijk zou zijn. De vraag, tot welke hoog
te het buitenaarse leven er zich ontwik
keld heeft en de daarmede samenhan
gende v-raag, of er op andere plane
ten intelligentere wezens voorkomen
dan de mens, ze vallen momenteel nog
niet te beantwoorden. Voorlopig ig slechts
de veronderstelling gerechtvaardigd, dat
er buitenaardse leven bestaat of op zijn
minst bestaan heeft. Tot zover het arti
kel in „De Essobron".
De beroemde historicus Toynbee heeft
intussen onlangs gemeend te moeten
waarschuwen tegen een al te grote vrij
moedigheid van de mens tegenover de
wereldruimte Volgens hem ig er geen
enkele reden om te geloven, dat de
mens daarin het machtigste levende ele
ment ls
OBSERVATOR.
Een lintvormig fossiel, in een meteoriet
aangetroffen. Bewijs van buitenaards
leven in het heelal?
-
'li
Proj William Pickering, de man, die
de .Marinerll" construeerde, overi
gens met assistentie van een aantal
bekwame ingenieurs, onder wie een
Japanner.
Mocht Venus geen magnetische vel
den hebben, zoals onze aarde, dan zou
de planeet vermoedelijk ook niet op een|
hete vloeiende kern kunnen bogen en j
de situatie er op de korst heel anders
zijn dan hier. Het blijft overigens moge- I
lijk, dat Venus als gevolg van de ge-
ringere snelheid waarmede ze om haar
as draalt, een uiterst zwak magnetische
veld of velden heeft. Echter, ten aan
zien van de snelheid, waarmede ze om
haar as draait, heeft de „Mariner H"
inmiddels gegevens opgeleverd, welke j
doen twijfelen aan de door talrijke astro-
nomen tot dusver aangehangen theorie, I
dat ze niet of uiterst langzaam om haar
as draait en vermoedelijk altijd dezelf-
de zijde naar de zon keert, hetgeen
weer de onmogelijkheid van organisch
leven in zich houdt, vanwege de enorme
hitte en felle koude, respectievelijk aan
de ene en aan de andere kant.
Overigens heeft de „Mariner II" ook
wat betreft de mogelijkheid van enig le
ven een onthulling gedaan. Het zou juist
de buitengewone lichtheid van het mag
netische veld van Veaus zijn, waardoor
er organisch leven op Venus zou kun- 1
nen bestaan. Bovendien, volgens de ge-
gevens van de „Mariner II" welke men
bereids heeft kunnen verwerken, draalt
Venus inderdaad langzaam om haar
•s, echter niet zo langzaam, als tot dus
ver werd aangenomen. De dagen en
de nachten zijn er evenel langer dan j
hier en ook de zonsop- en ondergangen
nemen meer tijd in beslag. Ze voltrekken
zicb eveneens langzamer dan op de
sarde. Dit is medegedeeld door prof. i
De drie Amerikanen zetten hun onder
zoek van de meteoriet voort en consta
teerden er een hoeveelheid koolwater
stof in van een vijftig maal sterkere
concentratie dan hier op aarde wordt
aangetroffen. Bovendien bleken de kool-
waatstoftypen geheel verschillend. Ze
kregen steun van de kant van dr. Claus,
microbioloog aan de Universiteit van
New York. Dr. Claus en diens assisten
ten troffen in de metenriet van Orgeuil
en In brokstukken van drie andere me
teorleten, in Frankrijk, India en Afri
ka neergekomen, een aantal deeltjes
aan, die ze als fossiele fragmenten
meenden te kunnen aanwijzen. Tegen
decmebr 1981 hadden ze er 25 verschil
lende soorten van ontdekt. Sen riige had
den iets weg van eencellige structuren,
W'"-' Si™ m.
v.',,;-,:. !S WmmW. I
«Ws:"-V-;
zegelvoordeel
met
9 zegel
cf voordeel
blik 350
gram
mm ÉSmi met Jtmct voordeel
literblik 1 A zegel
Ör met I i" ct voordeel
72 met 1 <4 ct voordeel
olie soorten Sparjc,m deze week me* 20% korting!
met IV cf
reukloos smaakloos heilbotlevertraan
in 3 moderne
O)
0)
f zeget
*V'l
Acila 8 280 m zw Freetown
n. Ango Ango.
Alca 8 v. Palermo n. Milazo.
Almdijk 8 30 m o Kaap Bon
n. Avonmouth.
Annenkerk 8 170 m zw Ras
Hafun n. Aden.
Archimedes 8 Hamburg
n. Bremen.
Bali 9 te Bangkok.
Batavia 8 v. Singapore n.
Bangkok.
Calamares 8 v. Pto Barrios
n. Pto Cortes.
Caltex Napels 8 rede Port
Said n. Bahrein.
Camerounkust 8 v. Bordeaux
n. Dakar.
Cities Service Valley Forge
8 200 m zw Fayal n.
Paulsboro.
Cradle of Liberty 10 te
Port Said.
Crania 8 950 m zw Azoren
n. Manchester.
Dorestad 8 420 m zw Azoren
n. Curacao.
Eos 8 60 m zo Syracuse n.
Piraeus.
Geeststar 8 980 m zw
Terceira n. Preston.
Geestland 8 630 m zzw
Terceira n. Dominica.
Giessenkerk 8 70 m zw
Ceylon n. Aden.
Grotedijk 8 15 m z Portland
n. Port Everglades.
Tecuba 8 800 m no Pto Rico
n. Europa.
Japara 8 v. Beira n. L.
Marques.
Jason 8 v. Hamburg n.
Antwerpen.
Joseph Frering 8 320 m nno
Las Palmas n. Pepel.
Kara 8 v. Pto Miranda n.
B. Aires.
Kamperdijk 9 te New York.
Keizerswaard 9 te Stanlow.
Kopionella 8 300 m nno
Paramaribo n. Takoradl.
Korovina 8 200 m no Azoren
Curasao,
Laertes 8 25 m z Ceylon n.
Aden.
Lombok 8 te Djibouti.
Maureen 8 45 m o Nuevitas
n. Panama City.
Medon 8 95 m zw Ouessant
n. Le Havre.
Nestor 8 v. Latakkia n.
Iskenderun.
Nijkerk 8 v. Istanbul n.
Genova.
Papendrecht 8 in Dardanel-
len n. Ateendal.
Prins Casimir 8 v. Haifa n.
Valencia.
Purmerend 8 240 m wnw
Mona Passage n. Curasao.
Pygmalion 8 v. Alexandrië
n. Beiroet.
Reza Shah the Great p. 8
Fayal n. Rotterdam.
Rijnkerk 8 dw. Kaap Bon.
Sepia 9 te Mena.
Spaarnekerk 9 te Manilla.
Stad Amsterdam 8 50 m ono
Gibraltar n. Emden.
Stad Maastricht 8 420 m nno
Azoren n. Hampton Roads.
Straat Cumberland 9 te Dar
es Salaam.
Tamo 8 480 m zzw Kaap
Verd. eil. n. Rio de Jan.
Tjitjalengka 8 te Penang.
Togokust 8 te Antwerpen.
Ulysses 8 ter hoogte
Baranqui'lla n. Curasao.
Van Linschoten 8 130 m no
Diega Suarez n. Singapore.
Van Noort 8 135 m ozo
Billiton n. Fiji Island.
Vasum 8 550 m o Portland
n. Portland Maine.
W. Alton Jones 8 310 m zzo
Suez n. Ras Tanura.
Wonosari 8 v. Antwerpen
n. Amsterdam.
tl»
Amerskerk 7 v. Colombo n.
Aleppey,
Ampenan 8 v. Kuwait n.
Ras el Khafje.
Amstelkroon 7 rede
Chittagong.
Amstelmolen 8 75 m no
Brisbane n. Noord-China.
Amstelsluis 8 25 m ozo
Cape Scalambri n.
Bremen.
Andijk 8 v. Le Havre n.
Antwerpen.
Area 8 20 m w Casquets n.
Curaao.
Bawean 8 240 m w Flores
n. Duinkerken.
Bengkalis 8 10 m zo Saigon
n. Manilla.
Bosco 7 v. Aden n. Port
Said.
Burl. S. Watson 8 te Weser
n. Bremerhaven.
Caltex Delft 8 te Mombasa.
Caltex Pernis 8 29 m ozo
Socotra n. Bahrein.
Caltex Rotterdam 8 66 m zo
Djeddah n. Rotterdam.
Celebes 8 100 m ono Port
Sudan n. Bahrein.
Esso Amsterdam 8 75 m wtz
Little Quoin n. Mena.
Fina Nederland 8 25 m zzw
Cochin n. Abadan.
Forest Hill 8 90 m ozo Kaap
Bon n. Hamburg.
Fravizo 8 te Ventpils.
Gaasterkerk 8 v. Vlissingen
n. Rotterdam.
Graveland 8 180 m zzw Kp
Verd. eil. n. Recife.
Groote Beer 8 te Miami.
Gulf Italian 8 160 m z
Jidda n. Perz. Golf.
Karimun 8 v. Dunedin n.
Cristobal.
Kelletia 8 te Stockholm.
Kleldrecht 8 te Suez.
Kinderdijk 8 te Antwerpen.
Lelykerk p. 8 Gibraltar n.
Antwerpen.
Maasdam 8 50 n 32.10 w
New York n. Cobh.
Mentor 8 v. Pto Cortes n.
La Ceiba.
Minos 8 5 m nw Visby n.
Turku.
Modjokerto 8 65 m zw
Ouessant n. Rotterdam.
Naess Commander 8 90 m
nnw Muscat n. Landsend.
Naess Lion 8 120 m o Aden
n. Suez.
Neder Waal 7 1800 m ono
Tahiti n. Noumea.
Neder Weser 7 v. Penang
n. Aden.
Onoba 8 te Suez.
Overijsel 8 te Port Said.
Prinses Margriet 8 110 m o
Malta n. Haifa.
Scherpendrecht 8 660 m zzw
Hongkong.
Serooskerk 8 te Bremen.
Sinoutskerk p. 8 Gibraltar
n. Antwerpen.
Slamat 8 v. Singapore n.
Djibouti.
Sloterkerk 8 v. Melbourne
n. Sydney.
Stad Alkmaar 8 85 m zw
Stavanger n. IJmuiden.
Tahama 8 110 m nno Las
Palmas n. Hamburg.
Utrecht 8 130 m n Guam n.
Singapore.
Van Heemskerk 8 540 m z
Hongkong n. Hongkong.
Viana 8 v. Suez n. Mena.
Westerdam 8 v. Antwerpen
n. Hamburg.
Westertoren 8 370 m o
Mombasa n. Durban.
Zaria 8 41 m ozo Ras Muscat
n. Mena
Zonnekerk 8 v Port Said n.
Tripoli.
Bennekom 8 160 m nno
Santander n. Bilbao.
Grootekerk 8 200 m zotz
Kangaroo Island n. Port
Firee
Gulf Swede 8 139 m w Kreta
n. Rotterdam.
Straat Rio 8 310 m no
Mauritius n. Mauritius.
Waikelo 8 Ras Hafun n.
Mombasa.
Amstelsluis 8^5 m n Malta
n. Bremen.
Joh. v. Oldenb. 8 560 m wnw
Wellington n. Wellington.
Maasdam 8 880 m wtz Kaap
Clear n. Cobh.
Ondina 8 150 m otn Bahrein
n. Kawasaki.
Straat Colombo 8 100 m zto
Diega Garcia n. Durban,
tïz
Esso Rotterdam 7 v. Umm-
said n. Suez.
Hilversum 8 v, Antwerpen
n. Le Havre.
Leersum 8 390 m nw Aden
n. Aden.
Oranje 8 ver. te Wellington.
Oranjefontein 9 verw. te
Tenerife.
Philippia 8 20 m zo Mugam
n. Suez.
Riouw 7 v. Lourenco Mar
ques n. Beira.
Straat van Diemen 9 verw.
te Hongkong.
Vivipara 7 v. Mena n.
Rotterdam.
Gaasterdijk 7 620 m w
Scyllies n. Miami.
Gooiland 7 640 m nno Mar
tinique n. Antwerpen.
Oranjestad 7 500 m zwtw
Madeira n. Madeira.
Tamara 7 560 m nto Kp
Maysi n. Punta aardon.
Wonogiri 7 80 m zzw Aca-
pulco n. Los Angeles.
Aalsum 7 v. Providence n.
Curacao.
,f,
Agamemnon 8 verw. te
Taguaria.
Alphard 8 260 m no Rio de
Janeiro n. Santos.
Ameland 7 140 m zw Puerto
Rico n. New York.
Arkeldijk 7 850 m wzw
Flores n. Antwerpen.
Balong p. 8 Aden n.
Djeddah.
Breda 8 v. Willemstad n.
La Guaira.
Crania 7 9250 m ono Som
brero n. Manchester.
Izalco 8 verw. te Salaverry.
Johannes Frans 8 verw. te
Balbao.
Kreon 8 verw. te Parama
ribo.
Lawak 9 aank. te Balboa.
Limburg 7 140 m zo New
Orleans n. Halifax.
Marnelloyd 8 verw. te Bre
merhaven.
Memnon 8 aank. te St. Kitts.
Montferland 8 v. Rio de
Janeiro n. Bahia.
Mach. 1
Ootmarsum 7 v. Curagao n.
Loriënt.
Oranje Nassau 8 te Pto
Limon.
Osiris 8 te Carupano.
Pericles 8 te Antwerpen.
Sarpedon 8 te Orinocoriver.
Servaaskerk 8 v. IJmuiden
n. Rotterdam.
Stad Utrecht 8 te Vltorla.
Themis 7 500 m zw Lands
end n. Le Havre.
Waingapoe 8 te Tripolis.
W. Alton Jones 7 v. Suez
n. Ras Tanura.
tk
Abbekerk 7 v. Vlissingen n.
Antwerpen.
Algol 5 te Genua.
Alphacca 8 te Antwerpen.
Andijk 8 v. Le Havre n.
Rotterdam.
Balticborg 5 te Delfzijl.
Bengalen 5 te Los Angeles.
Blitar verm. 9 v. Tanga n.
Mombasa.
Caltex Amsterdam p. 7
Vlissingen n. Antwerpen.
Ceres 7 te Cartagena.
Doelwtjk p. 8 Gibraltar n.
Mena al Ahmadi.
Friesland-SSM 9 v. Stettin
te Rotterdam.
Bovenkerk 6 te Dar es
Salaam.
Gaasterkerk 8 te Vlissingen.
Hilversum 8 Vlissingen
n. Le Havre.
Isis p. 8 Vlissingen n. Fort
de France.
Kinderdijk p. 8 Vlissingen
n. Antwerpen.
Kreeft 9 te Rotterdam.
Laga 6 te Fowey.
Markab verm. 8 v. Abidjan
n. Rijeka.
Neder Weser 8 v. Penang
n. Aden.
Ocean Sprinter p. 7 Gibral.
tar n. Las Palmas.
Poolster verm. 9 v. Londen
n. Rijeka.
Randfontein 7 te Durban.
Roebiah 7 te Labuan.
Schelde Lloyd 8 te Napier.
Schiekerk 6 te Zanzibar.
Seine Lloyd verm. 9 v.
Duinkerken n. Antw.
Situla 7 v. Montevideo n.
Paranagua.
Sommelsdijk 7 te Port
Everglades.
Stad Den Haag 9 te
Rotterdam.
Togokust 7 v. Le Havre n.
Antwerpen.
Waterman verm. 12 v. Rot
terdam n. Limassol.
Wonosobo 7 v. Suez n.
Djeddah.
Aomaea 7 60 m w Pto Rico
n. Boston.
Artemis 7 45 m i Finisterre
n. Bremen.
Baarn 7 40O m w Cabo
Villano1 n. Le Havre.
Balong 6 v. Djeddah n.
Bahrein.
Barendrecht 7 300 m no
Azoren n. Rotterdam.
Beninkust 7 te Novore-
dondo.
Caltex Gorinchem 7 v. Kiel
n. Frederlcia.
Casamance 7 v. Caen n.
Duinkerken.
Cities Service Valley Forge
7 70 m z v. Santa Maria
n. Paulsboro.
Delft 7 540 m nno Barbadoe
n. Aruba.
Diogenes 8 te Santa Marta.
Dorestad 7 230 m zw Azoren
n. Curagao.
Esso Amsterdam 7 200 m o
Muscat n. Mena al
Ahmadi.
Geestland 7 375 m zzw
Terceira n. Dominica.
Gooiland 7 24.02 n 54.06 W
Cartagena n. Amsterdam.
Ivoorgust 7 v. Burutu n.
Lagos.
Kaap Hoorn 7 300 m nw Pto
Rico n. Providence.
Kara 7 v. Pta Cardon n. Pto
Miranda.
Karachi 7 te Genua.
Kinderdijk 7 v. Le Havre n.
Antwerpen.
Kopionella 7 54 m o Tobago
n. Takoradi.
Korovina 7 300 m w
Finisterre n. Curacao.
Maasdam 7 540 m o v. Cape
Race n. Cobh.
Maureen p. 7 Mayaguana n.
Panama City,
Moordrecht 8 te Portsmouth,
Mijdrecht 7 v. Paulsboro
n. El Palito.
Oranjestad 7 28.36 n 24.46 w
Paramaribo n. Madeira.
Purmerend 7 500 m o Cape
Canaveral n. Curacao.
Reza Shah the Great 7 460 m
w Azoren n. Rotterdam.
Rossum 7 40 m n Aruba n.
Amuaybay.
Senegalkust 7 v. Dakar n.
Freetown.
Stad Delft 7 v. Vitoria a.
Rotterdam.
