Luns wijst op ernst van situatie
Kamer aanvaardt motie:
Engeland behoort in EEG
an Houten: Geen vrees
v°°r atoommonopolie FS
Melk straks
I ct. duurder
Reders willen
wel met KLM
samenwerken
Ervaring van
van de „Sirius was te gering
Gezagvoerder kan nooit
meer vliegen - Welke zin
ALPENLANDSCHAP" BIJ VOLENDAM
m
Commodore met dubbel leven
H
COLLEGA IN RAAD VOOR LUCHTVAART
-eis in V.S.
a%ewezen
5»
ontspanning
Zes jaar geëist
voor aanranding
en mishandeling
Sprong uit raam
tijdens verhoor
H
P. A. Verhoog
Suggestie van Larive
DONDERDAG 10 JANUARI 1963
PAGINA
Uini^,H"^AG' 10 jan. Minister
Ratno>. e,- gisteren in de Tweede
laten ui"»»->--
Jmg tot de
r Engelands
trei<ki'n uitkomen met be.
0v6r 3 tot de onderhandelingen
de gF^elands aansluiting bij
Leeft a Ee Tweede Kamer
fïfVtjx aaar°P een motie-Blaisse
ties „F r de viïf grootste frac-
Èey hPci ?rte'{en^ aangenomen.
gelan ^a,:ieve beslissing van En-
reU2pcot,°U ^tekenen dat wij met
^bronp 'r °P de weg naar de
a'dus .^nheid achteruitgaan,
de lancv m?ster Euns, die vooral
Ur van de onderhan-
';°°m;,nHfen bedenkelijk symp-
redip. at> temeer daar een even-
^tr. Lun SUitaat ontbreekt.
Spderharfa \S. van mening dat de
bgelana "Sspositie tegenover
'botie-pi. ls versterkt door de
?°%t an1SS?' die de regering uit-
ret Brit eS m wer^ te stellen,
vordor';° toetreden krachtig te
5ft»
Eén minister
Inspanning
Schelde-Rijn
heer l£iv%arinck en de
V Vi>n
S^Mseliappj™B[ia'leWezen* He betrokken
\Ve?»aF',"aS Airways Ltd en
TOMATENSAP
De dijkweg van Monnikendam naar Volendam is nog steeds versierd met sneeuwhopen, die een
Alpenlandschap doen vermoeden. Gisteren hebben bulldozers de héle dag nog gevochten tegen de
sneeuwmassa's. Een busje van het Leger des Heils baant zich een weg naar de bulldozers cm de
bemanning van he te soep te voorzien.
(Van
Onze oarlemonfaira
parlementaire redacteur)
a ._t.. 111 ue iweeae
duMelijk de ernst van de
&<^erlanclSeregeHng blijft het
C,nU van r"'lh,!vr,k '!«t de moeilyk-
afjbouw betrfff dievooral (le
'n"f v i u en' weI een tijdelijke
Mt-L 0vergan" bet. verdrag by wyze
Ren»* vvomm. toclatcn: er zal echter
fiei'toe h"f«en vastgehouden een
SL *hpra noti 15 I»nge
Va,.5Wor(|t °naal karakter
v0oMdirecte r zorK gehandhaafd.
r'op;~ n„„ °',ese verkiezingen zal
lrm°ok de 1,1 We' niets kunnen komen
<i,. .ht en vvt>eg:]heden van het par-
thfte.ko 7dl raad van ministers in
bes.k'n zijn "°K lang niet wat ze
nie'tt»!??8 tn'nister Luns. Hij
n van j1 het pessimisme ten
koni Pen vii«u toekomst. Wat in de
op i "heden n i11a" ondanks onvol-
hi:. a '8 bereikt.. *<*rhtvnnr<iifft
aan een
termijn,
van de
ter^n
bereikt, rechtvaardigt
optimisme, aldus de
tiipf^ris b?f'd 'lat minister
l fVV» Vrff-t ,T_ XT AT Ti-N
Let "^lJs Vov,^ muildier en staats-
v6rh ongnnRt?" de NAVO gaven, was
'n on v.g'. Mr. Luns wees in dit
hij Ofisi» succes van het Westen
de nf® ,helBn~r?r|d Cuba, welk succes
Secreta ?Pen (jkste gebeurtenis van
Vpr, r?r's ya Jbaanden noemde. Staats-
aanrtn ?rli)n Houten zei in de positie
hiet i hk van6fhetering te zien. De
reken s'at)hL ^et Westen mag zeker
ties V.0'" dat S1 en men kan &r °°k on
heef.v°Orjk Uusland thans nieuwe ac-
I'ar-; ™a.",r ook het Westen
iTr.,V5 is L.Paraatheid opgevoerd. In
.lie,
ter1 ha«leb^h^ i-'f afste NA VO-be ra ad
t?e Paraatheid be-
tijsj Wg,? r kar|nen nu, wanneer
drïg Rem een noodtoestand voordoet,
larlslijn2ieensc¥ppelilke politieke ge-
da.4eh ?h worden vastgesteld. Alle
.wafcr» ook^—
r. on
brecketaris
vastgesteld.
SKr"p' waar ook ter wereld,
aisseor??iddellyk reageren, aldus de
-reta—s
Van
Houten bleek
vrees
van dr. Schutjt (KVP) voor het Ame
rikaanse atoommonopolie niet te de
len. Amerika heeft toezeggingen ge
daan, die zo krachtig en overtuigend
zijn als maar wenselijk is, zo merkte
hij op. In de bondgenootschappelijke
regels met betrekking tot de even
tuele inzet van nucleaire middelen
ziet hij ,,de mogelijkheid tot een be
vredigende ontwikkeling".
In het debat dat eindigde met het
zonder hoofdelijke stemming aanvaar
den van de begroting van Buitenland
se Zaken, zijn nog de volgende mede
delingen gedaan
Inzake de reorganisatie van het
ministerie van Buitenlandse Zaken
za, minister Luns de nieuwe kabi
netsformateur adviseren de verant
woordelijkheid voor het gehele beleid
bi' één enkele minister te laten be
rusten. Hij noemde dit voor een
goede coördinatie essentieel. Zijn er
varingen in de afgelopen tien jaar
hebben hem steeds sterker de over
tuiging bijgebracht van de noodzaak
ook met het oog op onze presentatie
in het buitenland niet verder te gaan
dan het benoemen van enige topfi-
Eun
van 750 miljoen dollar zal worden ge
financierd, voornamelijk voor een
structurele verbetering van de econo
mie van deze landen.
Minister Luns heeft in het door dr.
Van Koijen gesloten akkoord over
Nieuw-Guinea ge e n aanleiding
kunnen vinden af te treden.
Het akkoord is helemaal niet het omge
keerde van het plan-Luns zo constateer
de hij. Mits het goed wordt uitgevoerd
wordt namelijk het recht tot zelfbeschik
king van de bevolking, waarvoor ook de
Nederlandse regering steeds heeft ge
vochten, daarmee wel degelijk bereikt.
Staatsrechtelijk is er dus niets verkeerd
gebeurd. „Dat u mij graag weg wilt heb
ben, is niet relevant", aldus minister
Luns.
DEN HAAG. 10 jan. De consump
tiemelkprijs zal. over het hele jaar
1963 gerekend, met een halve cent per
liter worden verhoogd. Pas later in het
jaar echter zal deze verhoging worden
gerealiseerd. Over het tijdstip en de
wjjze waarop dat gaat gebeuren zul
len minister De Pous en het bedrijfsle
ven nog overleg plegen.
De prijsverhoging zal voor een deel
een gevolg zijn van de verhoging van
de verrekenprijs, voor een ander deel
een gevolg van verhoogde kostenfaeto
ren bij latere stadia van verwerking en
afzet.
By het intrekken van de sneeuwcent
zal een zekere uitlooptijd in acht wor
den genomen, omdat de eerste sneeuw
al viel een week vóór het besluit tot
invoering van de sneeuwcent. Er is ook
gevraagd om een sneeuwcent voor in
de winkel afgehaalde melk en een over
heidsvoorschrift voor de verdeling van
de sneeuwcent tussen slijters en con-
sumptiemelkbedrijven. Dat verzoek
heeft de minister afgewezen.
(Advertentie)
üuropese
guren, met name voor het
beleid.
Minister Luns zal binnenkort een
nota over de ontwapening bij de
Tweede Kamer indienen. Hij stelde
zich achter de opvattingen van dr.
Schuüt tot de oplossing van het vraag
stuk: multilaterale en goed uitgeba
lanceerde beperking van de bewape
ning.
De twee delegaties hebben aanzien
lijke vorderingen gemaakt ten aanzien
van zeer belangrijke onderdelen van
het vraagstuk der Schelde-Kijnver-
binding. Alle détails zijn echter met
elkaar verbonden, zodat z.y als één ge
heel moeten worden behandeld. Van
daar dat nog geen mededelingen kun
nen worden gedaan. De vooruitzichten
zijn echter gunstig.
Minister Luns neemt de verantwoor
delijkheid op zich voor het resultaat
van de afdoening van de Duitse ver
plichtingen tegenover Nederland, die
in het z.g. Duits-Nederlandse ver
drag is neergelegd. Aanvallen van de
socialist Goedhart, die hem de ge
ringe betekenis van het bedrag voor
de oorlogsslachtoffers verweet, heeft
de minister met kracht afgeslagen.
De heer Goedhart is in 1958 als
woordvoerder voor de regering op
getreden. Staatssecretaris van Hou
ten wees er op, dat hij de Ka mei-
in 1960 wel degelijk uitvoerig heeft
ingelicht alvorens met Duitsland een
verdrag te sluiten. Daarmede ont
zenuwde hi) de socialistische kritiek.
Binnenkort zal de regering opnieuw
met de Nederlandse Jeugdgemeen
schap overleg plegen over het zenden
van vrijwilligers naar ontwikke
lingsgebieden. Zij stelt samen
werking met particuliere instituten
zeer op prijs.
Met achttien Afrikaanse landen is
in EEG-verband een associatie-over
eenkomst gesloten, waarbij een bedrag
He
"directeur E. H.
te besu;N-S-td 7» het 0ehoutu
"(nicl;-?£eh véd JAmsterdam ln
Vereeni3ke NPAaJ!aderiva van de
afsch/<Andsche Reeders-
deze id: Bij ci3 Benomen als be-
Tn°del Bemani3eieBenheid werd
tfCretawa" een ,,V-In-r- hel
rW d van dl ïe\,de algemeen
voorzitHJV.R.V., mr. J.
nGTon
kaans
Vn. «is
jan. (RTR) Een
Van H-ietsgerechtshof heeft
"■jllucht-
Amerikaanse
e dien»ten ln de Ver-
v°or d„ k,;-"-"' UB
^L?.egk'-nschapr,ferlUChtvilart
«6 h 8abenn"~» ^U" de KLM. BOAC,
«6 e ?ha Airways Ltd.
SrU>raa^P«™ padden het hof om
bui'gèrluehtv»r,W,aarbU do raad
75tl President v art zou worden
tbe§rLraad bevöl?etnnedy adv>se-
Is ken»Psters in rie l/,,te verklaren hun
?6eh k n- De ran a Ye,'?.nigde Staten af
^^Sliscin heext overifrens noi?
ahnbevebnggetotmhn1 en kan alsn°8
voegdheld by'^ SdlntYn"
AMSTERDAM, 10 jan. De voor
zitter van de Koninklijke Nederland-
sche Reedersvereeniging, de heer H.
Harinck, heeft gezegd sympathiek te
staan tegenover de gedachte over sa
menwerking - waar mogelijk - tussen
de zee-reders en de KLM. De heer
E. H. Larive, het nieuwe directielid
van de KLM en tot voor enkele dagen
directeur van Shell Tankers N.V., heeft
gisteren in een bijeenkomst van de
redersvereniging, waarin men van hem
als bestuurslid afscheid nam, aange
kondigd binnenkort een dergelijk voor
stel bij de vereniging te zullen indienen.
In een toelichting hierop zei de heer
Larive later dat als twee vervoers
maatschappijen beide passagiers en
vracht van en naar het buitenland ver
voeren, de gedachte aan samenwerking
vooi de hand ligt. „Het kan beide
ondernemingen voordeel bieden, dat
voel je met je klompen aan. Passagiers
Kuivr6??1 kant(x>r binnengaan om een
ruj?toZc boeken, zullen heus niet
w.mIaÏF de voorkeur geven aan een
boottocht, omdat in hetzelfde kantoor
rf.UJ, scheepvaartmaatschappij is geves-
,,gdi,.*?at. geldt ook omgekeerd. Samen-
de heer 611 m°geiyk"' aldus
Na leren en studeren een les in ont
spanning... genieten van een vol glas
Hero tomatensap. Hero is zo heerlijk
royaal met volrijpe zonnige tomaten.
Hero tomatensap is een bron van vita
minen-C. Proef dat unieke fruit-aroma,
die klasse apart. Maak het tot een
gezonde en plezierige gewoonte: na de
dagelijkse inspanning de dagelijkse
ontspanning van Hero tomatensap.
Naturel of Cocktail (licht gekruid).
heeft dan de vordering
AMSTERDAM, 10 jan. De officier
van justitie bij de rechtbank heeft zes
jaar gevangenisstraf met aftrek van
het voorarrest geëeist tegen een 25-jari-
ge kelner en een dertigjarige kermis
exploitant die ervan worden beschuldigd
in een woning aan de Fagelstraat in
Amsterdam een zeventienjarig Hilver-
sums meisje op beestachtige wjjze te
hebben mishandeld en aangerand.
Het meisje zou 28 augustus haar
werk beginnen bjj een Amsterdams
schoonmaakbedrijf. In verband daar
mee logeerde zij bij een getrouwde
zuster aan de Boerhavestraat. Omdat
ze nogal vroeg van huis was gegaan,
was ze omstreeks half zeven eerst een
kopje koffie gaan drinken in een koffie
huis in de Albert Cuypstraat, waar de
nachtvlinders en onderwereldfiguren
elkaar gewoonlijk ontmoeten. Daar
kwam zü in contact met de verdachten,
die haar stompend en trappend zouden
hebben gedwongen mee te gaan naar
een bar aan de Amstelstraat. Daar zou
ze opnieuw zijn gestompt en geslagen
en voorts gedwongen zes glazen cognac
en vier glazen bier te drinken. Het
meisje werd in een auto gesleurd en
naar de woning van de kelner aan de
DEN BOSCH, 10 jan. Gistermid
dag omstreeks vijf uur werd in de
verhoorkamer van het politiebureau
een 21-jarige arbeider uit Tilburg
verhoord, die onder verdenking van
diefstal was gearresteerd. Plotseling
sprong de jongeman onder de ogen
van de politiemannen dwars door de
grote spiegelruit van de kamer op de
eerste etage. Bijna zes meter lager
kwam hij neer; hjj liep verschillende
fracturen en ernstige snljwonden op.
Hjj is in een ziekenhuis opgenomen.
Zijn toestand is niet levensgevaarlijk.
Fagelstraat gebracht. Uit het politie
onderzoek is gebleken dat de verdach
ten het meisje in dit huis hebben aan
gerand en mishandeld, waarvan zy
overigens elkaar de schuld geven.
Overdekt met brand- en andere wonden
werd het slachtoffer achtergelaten.
Zeven uur later kwam ze by kennis en
alarmeerde zü door hulpgeroep eerst
de buren en daardoor de politie.
Toen deze zaak bekend werd, kwam
een soortgelijke zes weken tevoren ge
pleegde aanranding in dezelfde woning
aan het licht. Daarvan wérd een 32-
jarige vrouw het slachtoffer. Een 23-
jarige kelner, eert vriend van voornoem
de kelner, werd na een eis van twee
jaar vrijgesproken. De officier van justi
tie heeft tegen dit vonnis evenwel appel
aangetekend.
DEN HAAG, 10 jan. De raad vooi
de luchtvaart heeft zich gisteren ondei
voorzitterschap van mr. R. P. Cleve-
ringa beziggehouden met het nader
onderzoek naar de oorzaak van het
ongeval op 12 juni 1961 nabij de lucht
haven van Cairo overkomen aaii de
K.L.M.-Electra, „Sirius". Het toestel,
met 29 passagiers en zeven beman
ningsleden in de nacht onderweg van
Rome naar Cairo vloog tijdens de
landingsprocedure in de vroege mor
gen tegen een heuveltop in de nabij
heid van het vliegveld. Van de passa
giers kwamen zestien personen om;
ook drie bemanningsleden verloren het
leven, waarbij de tweede bestuurder.
De gezagvoerder, de Engelsman K. J.
Reynolds (39), was op deze vlucht
voor het eerst gezagvoerder op een
„Electra". Hij heeft tengevolge van
het ongeluk lichamelijk letsel opgelo
pen dat geheugenverlies tot gevolg
heeft gehad, geniet een invaliditeits-
uitkering, heeft sinds het ongeluk door
de opgelopen verwondingen niet meer
kunnen vliegen, bezit de bevoegdheid
niet meer en zal nooit meer als vlieg
tuigbestuurder werkzaam kunnen zijn.
De directeur-generaal van de rijks
luchtvaartdienst, de heer W. J.
Kruys, die als opvolger van de heer
J W. F. Backer, gisteren voor het
eerst in de raad voor de luchtvaart
optrad, vorderde echter tegen de ge
zagvoerder het ontnemen van de be
voegdheid, gedurende drie maanden
als gezagvoerder op een in Neder
land ingeschreven luchtvaartuig
dienst te doen. De directeur-generaal
zei van oordeel te zyn dat het on
geluk moet worden toegeschreven
aan het falen van de gezagvoerder.
Naar aanleiding van deze vordering
vroeg mr. H. Warners die, met gezag
voerder A. H. Cameron, de heer Rey
nolds bijstand verleende, wat wel de
zin van de vordering van de directeur-
generaal zou mogen zijn. Overigens
zei mr. Warners aan te nemen dat
de directeur-generaal bij het bepalen
van de .vordering in aanmerking had
genomen dat de luchtvaartrampenwet
het bestaan van schuld voor het doen
van zulk een vordering veronderstelt.
Het komt mr. Warners echter voor,
zo zei hij, dat het de raad voor de
luchtvaart wel heel moeilijk zal vallen
tot de conclusie te komen dat hier
inderdaad sprake is van schuld. De
raad zal woensdag 6 maart uitspraak
doen. tenzy hij eerder met de vast
stelling van de uitspraak gereed
komt.
Gezagvoerder Reynolds verklaarde
tijdens het verhoor onder meer, dat
hij de tweede bestuurder had gevraagd
de landingsbaan van Cairo in het oog
te houden en hem te waarschuwen
wanneer Kjj de bocht moest inzetten
om in een goede positie te komen bij
het laatste gedeelte van de landing.
Boordwerktuigkundige J. Voogt, die tij
dens de vlucht aan boord dienst deed,
verklaarde positief te weten dat de
tweede bestuurder geen antwoord heeft
gegeven op de vraag van de gezag
voerder, de baan in het oog te houden;
het is wèl mogelijk dat de tweede be
stuurder een handbeweging heeft ge
maakt ten teken dat hij de vraag had
begrepen.
De boordwerktuigkundige zei voorts
dat vlak voor het ongeluk het motor
vermogen van de vier schroefturbine-
motoren was teruggenomen. De gezag
voerder weet hier niets meer van.
Gezagvoerder Reynolds heeft, volgens
zijn zeggen, met het oog op liet ont
breken van een instrument-landing
systeem op de baan, °P zicht gevlogen,
met behulp van de visuele waarnemin
gen van de tweede bestuurder en niet
„op instrumenten". Het by de vlieg-
kaart van Cairo gevoegde voorbeeld
van een landingsprocedure ging uit
van een hoogte van 1200 voet; gezag
voerder Reynolds vloog hoger; 2000
voet, met het oog op het gevaar van
de heuvels in de nabijheid van het
veld. Deze grotere hoogte maakte der
halve een steilere daling noodzakelijk,
maar niet zodanig dat dit enig gevaar
zou opleveren. By de nadering van het
veld een rechterbocht, rapporteerde de
tweede bestuurder aan Cairo: zjjn op
2000 voet, in de wolken. Het was pik
donker; er was geen licht op de grond
te zien. De landingslichten van het
vliegtuig waren nog niet ontstoken, om
dat de gezagvoerder voornemens was
deze, zoals gebruikelijk is, pas te ont
steken op een hoogte van 300 voet. De
botsing met de heuveltop kwam voor
de bemanning als een volkomen ver
rassing. Zij dacht dat het vliegtuig zich
hoger in de lucht bevond dan de 520
voet van de heuvel. De baan bleek
later te zijn verlicht met olielampen.
Gezagvoerder R. J. Stam, hoofd
stafgroep vliegtechnische zaken van
V'F\
-
de KLM zei van oordeel te zyn dat
moderne vliegtuigen zoals de „Elec
tra" haast alleen nog „op instrumen
ten" kunnen worden gevlogen en niet
meer „op zicht naar buiten". Gezag
voerder Blomberg bleek te menen,
dat de gezagvoerder van de „Sirius"
vermoedelijk onbewust, motorvermo
gen heeft doen terugnemen en een
snelle daling heeft gevolgd. De maxi-
mumdaalsnelheid van de „Electra"
is 2000 voet Der minuut.
Gezagvoerder Crmeron merkte ter
ondersteuning van zyn vroegere col
lega Reynolds onder meer op, dat deze
als gezagvoerder op de vlucht naar
Cairo was ingedeeld vlak nadat hy
drie weken verlof had genoten. Naar
het oordeel van gezagvoerder Cameron
is het, met het oog op de ingewikkeld
heid van de moderne toestellen zoals
de „Electra" ongewenst, dat men na
een dergelijke tijd ineens weer als ge
zagvoerder op zulk een modern type
wordt ingedeeld.
De heer Cameron die ook herinnerde
aan het ongeluk by Cairo met de KLM-
DC6-B „Van Linschoten", op 19 febru
ari 1958 onder gelijksoortige omstandig
heden, zei verder van mening te zijn
dat de 1 iding uit de hand moet zijn
gelopen. „Hij had gebrek aan ervaring
op het nieuwe type vliegtuig, gebrek
aan lokale ervaring te Cairo en gebrek
aan ervaring in het landen op de
baan." Gezagvoerder Cameron acht
het mogelijk dat zijn collega overbelast
is geworden, onbewust en handelende
als zat hij nog in een „Convair", mo
torvermogen heeft teruggenomen zon
der te beseffen dat de „Electra" met
de vier schroefturbines daarop heel
anders en feller reageert dan de „Con
vair" met de twee zuigermotoren. De
heer Cameron merkte nog op dat nie
mand die de „Electra" bestuurt tevre
den is met de hoogtemeter; men kan
niet duidelijk genoeg aflezen hoeveel
hoogte wordt aangegeven, zei hy.
De gezagvoerder van het verongelukte
K.L.M.-vliegtuig „Sirius", de 39-jarige
Engelsman Kenneth James Reynolds
(midden achtergrond) verlaat na zijn
getuigenis het gebouw van de Hoge
Raad, waar de Raad voor de Luchtvaart
zitting hield. De heer Reynolds, werd
destijds zwaar gewond uit het wrak
gered en is nu nog slechts gedeeltelijk
hersteld.
et aantal zeelieden dat
met schrijversplannen
rondloopt, blijkt telken
male verrassend groot.
Naarmate de altijd wisselende
deining meer vat krijgt op hun
innerlijke gemoedstoestand, ont
staat bij velen de neiging eens
wat op papier te zetten. Ze wor
den lyrisch en ook wel dich
terlijk soms, in heel hun zilte
isolement. Meestal beperken
deze gevoelens zich tot veelbe
lovende mijmeringen tijdens de
wachturen op de brug en visioe
nen vol beloften in de warme
beslotenheid van de scheeps-
kooi. Want de harde werkelijk
heid werkt zo ontnuchterend en
mèt de eerste, schuchtere po
gingen, die in kleine propjes aan
het schuimende kielzog worden
prijsgegeven, verdwijnt als re
gel ook dat onbestemde verlan
gen tot het leveren van waar
devolle bijdragen aan de nau
tische lectuur. Er zijn door de
eeuwen heen natuurlijk uitzon
deringen op deze regel geweest,
telkens weer mannen gekomen
die wèl de pen stevig ter hand
namen en tenslotte ontdekten,
dat zij eigenlijk bevoorrechte
lieden waren. De zee als bron
van inspiratie bleef hun bewer
ken en tenslotte werd in hun
de schrijver-zeeman geboren.
Of het zo met Pieter Verhoog
gelopen is, valt niet met zeker
heid te zeggen. Ergens moet hij
reeds van jongs af aan literaire
kiemen in zich hebben meegevoerd. Vast staat daarentegen wel dat hij
eenmaal vertrouwd op de zeven zeeën, al gauw zijn arbeidsliefde heeft
moeten verdelen tussen het schip en de pen. En daarin is Pieter Verhoog
meesterlijk geslaagd. Hij leidde onvermoeibaar het dubbele leven van de
doorgewinterde zeekapitein enerzijds, de romanticus, dichter en schrijver
anderzijdseen „pas-de-deuxdie tenslotte zijn bekroning vond als com
modore op de Hieuw Amsterdam, lange tijd het trotse vlag geschip van
de Holland-Amerika Lijn.
Morgen wordt Pieter Verhoog zeventig jaar en niemand zal kunnen
beweren, dat hy na zyn indrukwekkende carrière buiten adem is. ln zijn
woning, dicht achter de vloedlijn van het Noordwijkse strand vormen
de zee en het schrijven nog altijd een combinatie, welke Pieter Verhoog
tn de loop van zijn levensavond de grootste voldoening schenkt.
De jonge Amsterdammer Verhoog begon via de hoofdstedelijke Kweek
school voor de Zeevaart aan zijn actieve zilte loopbaan. Hij kwam onder
cie Rotterdamse vlag van de Ho Hand-Amerika Lijn en is die tot het Laatst
we irouw gebleven. Merkwaardig genoeg bracht ook zijn debuut hem oo
een Hieuw Amsterdam, net toenmalige eerbiedwuardiye Viermasl-siuom-
scnip, waarmee ny m 1910 als stuurmansleerling net grote avontuur be
gon onel en Hartstochtelijk, kan men zeggen. Op 30-jarige leeiitjd was
Verhoog al eerste stuurman, een arnouieuie eerste stuurman die veel tas
studeerde en schreef, voortdurend zijn geestelijke bagage uitbreidde. En
dat leverde al direct de nodige resultaten op: gedichten, korte verhalen,
vertalingen en toneelstukjes. „Zijn laatste reis" was er zo een, maar het
benodigde decorwerk bleek zo duur dat het nimmer aan een opvoering is
toegekomen. Beter verging het „Olie", waarvan Jan Mus en zijn gezel
schap een goede vertolking gaven. En misschien zijn er nog Rotterdammers,
die zich de eenacter „Zyn bezigheden buitenshuis heboen", herinneren,
waaraan destyds de jonge criticus Victor van Vriesland lovende woorden
wij acte.
vLk weet nog dat de mensen er hard om moesten Lachenvertelde ons
Fieier Verhoog. „Maar net altijd op de momenten dat ik echt niets grap
pigs bedoelde. Maar goed, hei liep. Het was m de dagen van de Wall
ütreetcrash, de crisistijd met ook in ons bedrijf grote problemen. Je kon
van je gage nauwelijks je ene uniform in orde houdenIk kon dit soort
schnabbeltjes dus goed gebruiken. Vet waren ze niet en ik was gebonden tot
en met. len hoogste voor twee acteurs moesten ze geschreven worden.
Enfin, ik heb er m die moeilijke dagen toch altijd wat extra's mee ver
diend."
Pieter Verhoog heeft de hoogste trap van zijn beroep bereikt. Hij werd
commodore op ae Nieuw-Amsterdam. Een geliefd gezagvoerder juist op de
voor kapiteins zo bewerkelykegrote passagiersscnepen. Zijn grote kennis
van zaken, en breae belangstelling maakten hem zeer gezien. Men legde op
alle mogelijke manieren beslag op hem en het is eenvoudig een raadsel
waar Verhoog de tijd vandaan haaide om de pen actief te houden, liet
ene boek na net anu ere liep van stapel, er weraen bijdragen geleverd a an
kranten en tijdschriften en op herhaalde verzoeken van uitgevers nautische
bestsellers vertaald. „Onder de tropenzon", „Schipper Willaèrt", de verta
lingen ,,'lwee jaar voor de mast" „Hellevaart", en „Platero en ik" van de
Spaanse nobelprijswinnaar Jiménez en „De ontdekking van Amerika voor
Columbus", om maar een greep te doen.
De actieve zeemansloopbaan mocht dan in 1953 op de pensioengerechtigde
leeftyd zyn beëindigd, tiet lezen, schrijven en studeren heboen Pieter
Verhoog nog altijd vast in de greep. Thans vormt het leven van ae varende
De Ruyter, zijn grote liefde. Het eerste resultaat daarvan werd De reis
van M. A. de Ruyter van 1664-1Ö65", de inleiding tot de tweede"Engelse
zeeoorlog, waarin de nationale zeeheld vooral als navigator wordt behandeld
Verhoog heeft voor deze prachtige uitgave een ware jacht op oude journaals
ontketend en aan de hand daarvan deze zeer spectaculaire reis van De
Ruyter in kaart gebracht.
Aan de voet van de Noordwijkse vuurtoren worden nog tal van nieuwe
plannetjes gesmeed. De zee blijft inspireren, houdt het grote avontuur van
Pieter Verhoog onverminderd op niveau. Zijn boeken, lezingen voor studenten
en bemoeienissen ten behoeve van het zeevaartonderwijs in Nederland het
alles krijgt er zijn deel van. Voor Pieter Verhoog het goed in de gaten
heeft ts hij in de kring der nautische tachtigers opgenomen.
