Betoog van Khroesjtsjev
zeer gematigd van toon
Bij wil een ideologische
apenstilstand met China
etl compromis voor Berlijn
ONSTUIMIG ENTHOUSIASME VOOR NIKITA
I?
taaie boer
Jonge
zal winnaar zijn
van Elfstedentocht
Befaamde rijders vorige
tochten van de partij
GLADHEID VEROORZAAKT
OVERAL STAGNATIES
Elfstedentocht
op de T.V.
Gaitskell in
levensgevaar
DRAMA VOOR DE BALTISCHE KUST
52Ü. oMf''STRAAT 5 -
WEER GEEN APPLAUS VAN CHINA
<dl
m
DE ECHTE BAKKERS
VOLKORENBROOD
T.
y°ÏeiLlKJN' 17 1an- (AFP) -
weer
Ongerustheid over wegblijven van
huisgenoten bezorgde politie in
Amsterdam regen van telefoontjes
EXTRA treinen
naar Leeuwarden
Veerboot buitenom
naar IJ muiden
^DERDAC 17
JANUARI 1963
86ste JAARGANG No. 31335
liet vn evoesde waarnemers is
laj}ge 0'TTaamste kenmerk van de
s5ev vre<^e' d'e premier Khroesjt-
Iti q an de Sovjet Unie gisteren
St-Berlijn heeft uitgespro-
wêuij!
TWEEDJASSEN
IVeinig wind
Vei weer in Europa
8"we Groenmarkt 2
ei.Cronjéstraat18
- !®demteU5220-57900
ken, gematigdheid. Ten aanzien
van de kwesties Duitsland en
West-Berlijn gaf de Russische lei
der duidelijk te verstaan, dat hij
niets wil forceren en dat hij reke
ning houdt met de mogelijkheid
tot een vreedzame regeling van
deze vraagstukken te komen door
onderhandelingen met de weste
lijke mogendheden. Khroesjtsjev
gebruikte herhaaldelijk de uit
drukking „redelijk compromis"
en legde er de nadruk op, dat de
Sovjet-Unie van de regeling van
het Duitse vraagstuk niet wenst
te profiteren om de status quo in
Europa uitsluitend te eigen bate
te wijzigen.
Voorwaarden
Ceen nreuws
Pretenties
fa
Én
mMM
-
Een foto die het bestuderen waard is: reacties van de deelnemers aan het Oostduitse partijcongres
op de rede van Khroesjtsjev.
PROGNOSE FRIEZEN-OP-DE-WAL:
Drukte van belang
Medisch advies:
Voeten ivassen voor
elfstedentocht
Jongetje verdronken
Morgen in Friesland
Dispensatie van het
onthoudin^sgehod
Op het nippertje ontsnapt
Isolai.ie waddeneilanden
Ameland per luchtbrug
van voedsel voorzien
Ook vandaag moeten wij
de lezers vragen begrip te
hebben voor de moeilijkhe
den, welke door het slechte
weer worden veroorzaakt,
waardoor de expeditie en be
zorging van ons blad kunnen
worden vertraagd.
DE DIRECTIE.
HAARLEM
At>onnCm ac,le 21544< Advertenties 21543
^n,oorenBlen 20800 Postgiro 143480
'kantoor o!VDerïl"Jo' 2ees,raat 50: telef. 4790
en Ked. ömuiden: Leeuweriklaan 30
Öirort: Telefoon 5790
M CuuH- Leijdeckers en
Mr. w. A. M. van der Kallen.
Oota IVI v
0,dredactie: Drs. H.
v. RUN en W. Se verin.
NIEUWE HAARLEMSCHE C
ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer millimeter
hoogte. Omroepers 16 cents oer m m noogte
De administratie behoudt zich het recht vooi
advertentiën eventueel zonder oogave var
redenen te weiaeren
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
t 2.65 per maanc f 7.90 oe' kw-ctaal
Voor klachten over de bezorging s avonds
tussen 5.30 en 7 uur, tel 21544
f Advertentie,
^4^JQR|STR,'':i4XARL^M' TEL.
TO KOMnhtpn-m, amSIÉRDAM fEL 1255%
tot vrijdagavond
,0Pgemaakt te 11.15 uur)
Sn ®Hit
veel bewolking, maar geen
ftfaui. van betekenis. Overwegend
veranderlijke wind. Matige
atff
C0|1;
enSe vorst.
s VRIJDAG:
Mo-17.02. Maan: 1.21-12.25.
t\a ,^T, 17 jan. Wij beginnen er
ti3tn wennen: de vorst blijft des
sKJk za?S streng. Ook in de komende
dit in het grootste deel van
rc,';' Weer het geval zijn. Het ho-
Pis'ag, ^Lrum, dat vanmorgen bij Os-
•Jem^rirt 0tnt noS ieLs dichterbij. In
VeJtoCfu 's morgen tijdens de Elfste-
6nu ,^cht en vrijwel zelfde weertype te
In W Jfh als vandaag, met kans op
is fe jv-^kenvelden maar droog weer.
at) ?r§enuren, wanneer hét helder
raden vriezen,
lijven de tem-
12 tot 15 gr:
in Europa bli
zeer laag.
Weer
onbew.
onbew.
onbew.
zw. bew.
onbew.
ÖS» onbew:
onbew.
V l^aeen
onbew.
zw. bew.
onbew.
onbew.
sneeuw
onbew.
onbew
onbew
geh. bew
zw. bew.
temp
temp
algei
max i
min
neersJ
gisteren
24 uur
—5
—8
0
-5
—12
0
+1
—9
0.1
—7
—12
0
6
—13
0
7
—13
0
5
—11
0.2
2
—13
2
—15
—16
2
—7
—16
1
—9
—21
0
—7
—10
0
1
—6
0.4
—7
—11
0.1
—2
—10
1
—2
—13
7
+3
—5
0.3
8
2
0
(Advrtentiej
toon radi%rammo-
ttonL.COmbinatie ir> teak of
24 m "n?ten uitvoering.
re^aanden volledige ga-
rS,er°P,het hele appa-
eeri't 't kan alleen met
Volm eiS^e' dat technisch
ke ^aakt is! 2 luidspre-
Fm 'u 9°'tbereiken w.o.
«"ener ge en 'a9e toon-
liitk -1® aansluitmoge-
JKheid VQOr bandrecor_
Vni=.e1 extra luidspreker.
Wioau,0matlsche platen-
velaar, klaar voor Hi-
4 sno?u stereoweergave -
beta?- Zonder aan-
Vveei<'ri?!.s'echts 5>" POT
per
ÏELE-
RAMA
Lenin heeft alles gedaan am de eer
ste wereldoorlog te verhinderen, aldus
de Russische premier, maar de Euro
pese arbeidersbeweging bleek te zwak
om deze taak te volbrengen. Pas toen
de „imperialistische ooriog" was uit
gebroken, gaf Lenin bevel de oorlog
tussen de staten te transformeren tot
een burgeroorlog, tot een revolutie.
Een woordvoerder van het Britse mi
nisterie van buitenlandse zaken ver
klaarde naar aanleiding van Khroesjt-
sjevs suggestie, dat de westelijke troe
pen in West-Berlijn onder de vlag van
de Verenigde Naties worden gesteld en
dat een oplossing van de Berljjnse kwes
tie nodig is, vóórdat vorderingen kun
nen worden gemaakt met het ontwa-
peningsvraagst.uk, dat Engeland drie es-
sentiele voorwaarden stelt voor een op
lossing van het vraagstuk-Berljjn. Deze
voorwaarden zijn:
1. De westelijke mogendheden moe
ten bun recht behouden troepen in Ber
lijn te legeren.
2. Deze troepen dienen vrij en on
voorwaardelijk toegang tot de stad te
hebben.
3. De politieke vrijheid en de econo
mische levensvatbaarheid van West-
Berlijn moeten gehandhaafd blijven.
Officiële Amerikaanse kringen noem
den de toon van Khroesjtsjevs rede
gematigd. „De rede bracht niet veel
nieuws van belang", zo merkten zij
op.
In kringen, die nauw contact onder
houden met het Franse ministerie
van buitenlandse zaken, zei men dat
Khroesjtsjev in zijn rede in Oost-Ber-
lijn „niets nieuws heeft gebracht".
Wat de gematigde toon van de Rus
sische partijleider betreft, merkte een
Franse regeringswoordvoerder op, dat
Frankrijk steeds van mening is ge
weest, dat Khroesjtsjev milder wordt
naarmate het westen meer voet bij
stuk houdt.
De Russische leider betrachtte ook
matiging ten aanzien van het geschil
met communistisch China, dat de laat
ste weken aanmerkelijk is verscherpt.
Knroesjtsjev verklaarde dat hij veel ge
duld in deze zaak wil betonen. Hij stond
evenwel afwijzend tegenover het Chi
nese voorstel, dat onlangs op het con
gres van de Tsjechoslowaakse commu
nistische partij werd gedaan, om een
nieuwe internationale conferentie te
doen beleggen van alle partijen om de
geschillen bij te leggen. Onder de hui
dige omstandigheden zal een dergelijke
conferentie waarschijnlijk niet het ge
wenste resultaat hebben, aldus
Khroesjtsjev. Hij stelde in plaats daar
van een „ideologische wapenstilstand"
voor, opdat de tijd zijn werk zal kunnen
doen en de gemoederen tot bedaren
kunnen komen.
De Chinese afgevaardigde, Woe, ap
plaudisseerde niet na afloop van de
rede van Khroesjtsjev. Hij stond wel
op. Hij reageerde ook niet bij het
tussentijdse applaus. Zijn voorbeeld
werd gevolgd door de gedelegeerden
van Noord-Korea en Noord-Vietnam,
Khroesjtsjev verdedigde krachtig
maar rustig zijn beleid tegen degenen,
die hem verwijten dat hij in feite niets
heeit bereikt sinds zijn bekende ulti
matum inzake Berlijn van november
1958. Hij stelde het optrekken van de
muur tussen beide delen van Berlijn
voor als een „belangrijk succes", waar-
dooi de soevereiniteit van Oost-Duits-
land aanzienlijk is versterkt.
Afwijkend van de tekst van zijn rede,
aldus zeggen de waarnemers verder,
liet Khroesjtsjev zich dikwijls ironisch
uit over de pretenties van de „Albanen
en anderen die zich als de enige werke
lijke uitleggers van de revolutionaire
leer beschouwen". Lenin heeft er nooit
aan gedacht het socialisme te laten
zegevieren door oorlogen tussen de sta
ten te ontketenen.
pp
\v«-«'!ïv v o:'.
(Van onze sportredacteur)
LEEUWARDEN, 17 jan. „Een ver-
schrikkelijke Elfstedentocht dit jaar",
zeggen de Friezen. Een barre tocht,
vervolgen zij, en dan komt de prognose:
niet de man die schaatsen kan, maar
een ijzersterke, een jonge, taaie boer,
in de kracht van zijn leven, vermoede
lijk Iemand, van wie men nog nooit
heeft gehoord, zal de winnaar zijn van
deze Elf stellen toch! De man-in-de-
straat blijkt in zijn prognose niet al
leen te staan wat betreft de omstan
digheden waaronder deze tocht zal moe
ten worden gereden. Ook de arts, die
het Elfsteden-bestuur terzijde staat,
heeft er het zijne van gezegd. Hij heeft,
zij het dan figuurlijk, alle deelnemers
naar hun moeders teruggestuurd. „Doe
vooral een luier om", luidt het klem
mende advies, dat de Elfsteden-arts
alle deelnemers heeft gegeven.
Bar, bijna afschrikwekkend mag de
Elfstedentocht van morgen dan lijken,
het heeft de enthousiasten er niet van
weerhouden zich naar de Friese hoofd
stad te spoeden. Vanmorgen om acht
uur stonden de eersten al in de rij om
zich als deelnemers te melden. De wed
strijdrijders in „De Groene Weide", de
eentraalpost van het organisatie-comi
té; de tourrijders in de Beurs. En dat
DEN HAAG, 17 jan. In geheel
Nederland met uitzondering van de
provincies Groningen en Friesland, de
weg Utrecht-Arnhem en in de Achter
hoek, waren de wegen gisteren en van
nacht moeilijk tot zeer moeilijk be
gaanbaar tengevolge van gladheid.
Tevens kwam plaatselijk stuifsneeuw
voor. De grootste voorzichtigheid was
geboden. Automobilisten ondervonden
zeer grote vertragingen ten gevolge
van filevorming. Bovendien was het
ondoenlijk harder dan veertig km per
uur te rijden.
De verkeersstagnaties. door de rulle
sneeuw in Amsterdam gisteren veroor
zaakt, zetten zich de gehele dag voort.
De voertuigen kwamen slechte kruipen
de vooruit en hoewei nun aantal veel
geringer was dan normaal, omdat ve
len hun auto, fiets of ander voertuig
thuis hadden gelaten en te voet of per
tram waren gegaan, zijn er toch tel
kens grote verkeersstremmingen ont
staan. Die waren vooral te wijten aan
de lange zware vrachtauto's, welke
met tegen hoge bruggen of andere
hoogten, zoals op Ie Martelaarsgracht,
op konden tornei en dan midden op
de rails bleven it i Is taan, zodat de
tiams, die met zeer versterkte dienst
reden, ook niet verder konden rijden
en zelfs een half uur vertraging kre
gen. Pas als met vereende krachten
van trampassagiers en voorbijgangers
de zware auto's verder waren geko
men was de straat weei vrij Men zal
dan ook deze auto's het gebrui' van
sneeuwkettingen moeten voorschrijven
oi ze zelfs in de binnenstad moeten
verbieden.
De Amsterdamse politie heeft con-
siant veel meldingen van aanrijdingen
en opstoppingen gekregen, anderhalf
maa' zoveel als normaal, maar ver
keersongelukken bleven in hoofdzaak
beperkt tot „blikschade"
Zelf- belden vele ongeruste huisge
noten de politie op als een lid van
het huisgezin niet tijdig thuisgeko
men was, maar de politie kon uiter
aard niets anders doen dan aan te
raden geduld te hebben want velen
waren gaan lopen, omdat trams en
bussen ook maar uiterst langzaam
vooruit kwamen, vooral als ze achter
een van die genoemde grote vracht
auto's moesten aansukkelen
Op sommige punter bediende de po
litie de verkeerslichte' met de hand,
omdat het automatisch verspringen de
opstoppingen steeds groter maakte.
het inschrijfgeld vergeleken met ruim
een jaar geleden, ferm is verhoogd
(van 7.50 tot 10,-) was voor niemand
aanleiding tot enig commentaar.
Van de „grote namen" was op dit
vroege uur nog niemand te beken
nen. Desondanks kan al worden ge
meld, dat in de wedstrijd tal van be
faamde rijders uit de vorige Elfste
dentocht van de partij zullen zijn.
Daar is natuurlijk Jeen van den
Berg, de winnaar in 1954, zesde in
1956, de laatstgehouden Elfsteden
tocht.
Van die beruchte Elfstedentocht van
1956, de tocht die vijf rijders tegelijk
als eersten over de eindstreep oplever
de, zijn vier van die vijf rijders mor
gen weer present: Anton Verhoeven,
inmiddels 42 jaar oud, de nu 36-jarige
Jeen Nauta, de 31-jarige Jan van der
Hoorn, en de 30-jarige Maus Wijnhout.
By de deelnemers zal ook zijn Klaas
Schipper uit Steenwijkerwold, die in
1947 tweede werd.
De „grote namen"; de inschrijving
was vanmorgen nauwelijks twee uur
aan de gang, toen de eersten, die reeds
officieus hadden laten weten de wed
strijd te zullen rijden, zich in „De Groe
ne Weide" presenteerden. De eerste
was de Arnhemmer Lamberts, een op
vallende figuur uit de tocht van 1954.
Onmiddellijk daarna kwamen Friese
cracks als een Wieru Wynia, vierde in
1954, Jeen Nauta, een van de „beruchte
vijf" van 1956, Libbe Kerstma, de jonge
rijder uit IJlst, die deze winter win
naar is geworden van de Ronde van
Wist en de Ronde van Langweer, en
Klaas Leffertstra, de 43-jarige Fries
uit Stobbega.
In de loop van vanmorgen is het in
tussen wel duidelijk geworden, dat er
een enorme belangstelling voor de Elf
stedentocht, zowel voor de wedstrijd als
de tourtocht, zal zijn. Toen de inschrijf-
posten drie uur waren geopend, hadden
zich precies honderd wedstrijdrijders en
ongeveer 3500 tourrijders gemeld.
Vooral in het beursgebouw, waar de
tourrijders zich moeten melden, was
het een drukte van belang. Honderden
stonden tot ver op straat in de rij,
wachtend tot zij aan de beurt waren.
En, toen moesten de treinen met de
„Hollanders en Brabanders", zoals de
Friezen hier zeggen, nog aankomen.
In het beursgebouw zag men de
vreemdste taferelen. Niet alleen de
drukte rond de inschrijving, maar
ook hadden zich daar gevestigd aller
lei standwerkers, die artikelen tegen
de kou stonden aan te prijzen. Tot
zeemleren lappen toe.
Voor de stad Leeuwarden, die wel
iswaar het centrale knooppunt van de
Elfstedentocht is. maar van het eigen
lijke schaatsfestijn verstoken zal zijn
omdat de grachten nog open zijn,
heeft het Elfstedenbestuur vanmorgen
een „troostprijs" bedacht. De winnaar
zal morgen, onmiddellijk na de finish,
met een lauwerkrans worden orahiin
gen, en gaat daarna met de muziek
voorop langs de stadsgrachten naar
„De Groene Weide".
UTRECHT, 17 jan. Voor de vrij
dag te houden Elfstedentocht heeft de
N.S., om het ongetwijfeld drukke rei-
zigersvervoer naar Friesland te ver
werken, speciale maatregelen geno
men. Zo zal vanmiddag een aantal
extra treinen van Zwolle naar Leeu
warden lopen, terwijl vanavond een
aantal treinen wordt ingezet op de
trajecten van Groningen en Sneek
naar Leeuwarden.
Dit betreft de treinen uit Gronin
gen die volgens de dienstrege
ling in Leeuwarden zullen arriveren
om 20.18 - 21.18 en 22.18 uur, uit
Sneek aankomsttijd 22.14 en uit
Zwolle tijd van aankomst 15.10 -
16.10 - 17.10 20.10 21.10 uur.
Bovendien zal er morgenochtend een
extra trein van Sneek naar Leeuwar
den rijden, die omstreeks half zes in
de Friese hoofdstad arriveert. Voor de
terugreis op vrijdagavond blijft de
treinendienst zoals hij dan gewoonlijk
is, omdat op deze avonden toch reeds
met groot materieel wordt gereden.
LEEUWARDEN, 17 jan. Van be
voegde medische zijde is er nadrukke
lijk op gewezen, dat de deelnemers aan
de elfstedentocht voor het vertrek voor
al hun voeten goed moeten wassen,
Deze aanbeveling is gegeven naar aan
leiding van drie sterfgevallen na de
tocht van 1942, toen de omstandighe
den vrijwel gelijk waren aan die, welke
men voor morgen verwacht. Drie rij
ders overleden in 1942 ten gevolge van
tetanus omdat, naar later bleek, zij hun
voeten niet hadden gewassen en door
bevriezing tussen de tenen vrieswon-
den waren ontstaan. De besmetting had
toen zelfs nog gemakkelijk kunnen
doorwerken.
NIEUW BEIJERLAND17 jan. -
Gistermiddag is het vierjarig zoontje
Leen van de familie M. Berkhout alhier
in een wak geraakt en verdronken.
HILVERSUM, 17 jan. De N.T.S.
zal rechtstreekse en gefilmde reporta
ges van de Elfstedentocht verzorgen.
Twee reportagewagens zuilen in Fries
land worden ingezet. De eerste repor
tagewagen zal aan de finish worden
gestationeerd voor het uitzenden van
een live-reportage van de aankomst.
De tweede reportagewagen za) wor
den opgesteld langs de route onder
Dokkum. die tweemaal door de deel
nemers moet worden gereden. Men
zal hen dus tweemaal op de heen-
en terugweg langs de camera's zien
passeren.
Voorts zai de N.T.S. vier filmploe
gen en drie lichtploegen voor de
nachtopnamen naar Friesland stu-
Filmopnamen zullen worden ge-
rde
ren.
maakt van de start in Leeuwarden
en de doortocht bij: Sneek, Sloten,
Staveren, Hindelopen, Workum en
Bolsward. De films zullen met tien
auto's en een helikopter zo snel mo
gelijk naar Bussum worden overge
bracht. Vanuit de helikopter zullen
ook opnamen van de (barre) tocht
worden gemaakt. De N.T.S. hoopt vrij
dag om half twaalf de eerste beelden
van de Elfstedentocht uit te zenden.
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN. 18 jan. - Van be
voegde kerkelijke zijde is medege
deeld, dat vrijdag heel Friesland zal
zijn gedispenseerd van het onthou
dingsgebod. Alle in Friesland verblij
vende katholieken mogen op die dag
in verband met de Elfstedentocht
vlees eten.
ASSEN, 17 jan. Op een niet bevei
ligde overweg even buiten Assen is
gistermiddag een personenauto van de
rijbaan gegleden en op de rails terecht
gekomen. De bestuurder kon nog net
uitstappen voordat de trein op zijn
wagen inreed.
TERSCHELLING, 17 jan. Gister
middag is de veerboot Oost-Vlieland"
erin geslaagd het open water van de
Noordzee te bereiken en met passa
giers van de eilanden Terschelling en
Vlieland aan boord ..buitenom" naar
IJmuiden te varen. De veerboot weid
bij zijn poging om open water te berei
ken geassisteerd door de zeesleper
„Stortemelk", die daarna doorvoer
naar Harlingen met het doel petroleum
en olie te halen voor de bewoners van
Terschelling.
Samenwerking tussen enige parti
culiere ondernemingen heeft ertoe ge
leid dat de tot heden grootste lucht
brug met Ameland gisteren in functie
was. Dank zij deze samenwerking
werd ongeveer 14.500 kilogram krui
denierswaren en groenten van allerlei
aard naar Ameland vervoerd.
Ook werd weer een patiënt via de
luchtbrug vervoerd. De heer P. Wijn
berg, die in Leeuwarden moest worden
opgenomen, is samen met zes anderen
van het eiland naar de vliegbasis in
Leeuwarden gebracht. Drie personen
kwamen via de luchtbrug naar het
eiland.
De koninklijke marine stelde een
helikopter beschikbaar voor vier emi
granten, de familie Reitsma. uit Den
Burg op Texel, die gisteravond om
negen uur van Schiphol naar Canada
moest vertrekken. De Texelse veer
dienst liet namelijk verstek gaan door
de ijsgang op de Waddenzee. De familie
Reitsma arriveerde op tijd op Schiphol.
De heer en mevr. D. Smit uit Den
Hoorn kwamen ook met de helikopter
naar de vaste wal. Zü moesten van
morgen in Alkmaar zijn. waar hun zoon
in het huwelijksbootje stapte.
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, 17 jan. Hugh Gaitskell,
de leider van de Britse Labourpartij,
die op 4 januari voor de tweede keer
in korte tijd werd opgenomen in het
ziekenhuis wegens een virusinfectie,
verkeerde gisteren in levensgevaar.
Gisteravond om half zes werd een bul-
leth) gepubliceerd waarin het heette dat
zijn toestand ernstig was. Twee uur
latei werd opnieuw een bulletin gepu
bliceerd waarin gezegd werd dat zijn toe
stand verergerd was. Later op de
avond ontving hij een bloedtransfusie.
Zijn echtgenote besloot de nacht door
te brengeD in het ziekenhuis.
(Advertentie)
verzorgen Uw verwarming.
gebakken van de BESTE
ZEEUWSE TARWE,
met méér caloriën en
méér eiwitten, dus MééR
WEERSTAND.
Verser en lekkerder.
iiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiitn
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimii
Ken dramatische foto van de ondergang van hel schip Lohengrin voor de Baltische nan Duits' m lei schip
•naakte zwaar slagzij en de kapitein, de 63-jarige Gerhard Stuff, beval de reddingboten u t te zetten ZelJ leidde hij
lil werk. De zwarte pijl op de foto wijst naar hem. Even later werd de kapitein door een hoge golf meegesleurd. Hij
verdronk in de ijskoude golven. Het stoffelijk overschot werd later opgepikt door een helikopter. De overige leden van
de bemanning werden gered.
