Importeurs zouden nog
voorraad genoeg hebben
V
Groningse dorpen
uit isolement
PER HELIKOPTER NAAR ZIEKENHUIS
Mil j oenenschade
bij enorme brand
in Amsterdam
Invoeg moei redding brengen
ervoer enige
knelnunt
Droge kou
Lek bij Culemborg voor licht
autoverkeer opengesteld
„Kolenoproer"
in Amsterdam
Record aantal
branden
Opperhoutvester
Afschot zwijnen
°p Het Loo nodig
China achter
<)l°m ba-voorstel
Het weer-
Chinese handels
delegatie in
Wenen
Drie panden in
de as; negentig
man in de strijd
Het weer in Europa
Tanker vast op bed
voor nieuwe pier
Woning te Oss in
vlammen opgegaan
Beslissing over een
„koudetoeslag" bij
Rijksbemiddelaars
Leeftijdsgrens Tweede
Kamer wordt 25 jaar
^NSDAC 22 JANUARI 1963
86ste JAARGANG No. 31339
Den HAAG, 22 jan. Het ligt niet in de bedoeling tot een lan-
~elijk distributiestelsel voor huisbrandkolen over te gaan, zo deelt
f*et ministerie van Economische Zaken mee. Dat de brandstoffen-
handel als gevolg van de sterk gestegen behoefte in vele gevallen
niet aan alle vraag kan voldoen, is duidelijk, maar er zijn op het
Ministerie geen bijzondere klachten ontvangen, noch van de zijde
^ar> de spoorwegen, noch van de mijnen in Limburg, over moeilijk-
heden, die de kolenaanvoer zouden belemmeren.
sfèè MORRIS 'êeforeipu êuif!
FALCON REGENJASSEN
(Rtr)
Tegenover de geweldige vuurzee
aan de Amsterdamse Spuistraat
leverden brandweerlieden en vrij
willigers van de Bescherming Be
volking een aanvankelijk hope
loos uitziende strijd.
(Van een verslaggever)
AMSTERDAM, 22 jan. „Dit
is de grootste brand die ik sinds
mijn komst in Amsterdam heb
meegemaakt". Deze woorden
sprak gisteravond de comman
dant van de hoofdstedelijke
brandweer de heer P. A. Riedel
tijdens de „zeer grote uitslaande
brand" die omstreeks half zeven
's avonds aanvankelijk als „mid
delbrand" in het pand Spuistraat
250 in de verwarmingskelder van
de firma Westor - groothandel in
carriers en rijwielen - was uitge
broken. „Ik ben sinds 1957 in
Arrtsterdam, maar zo'n vuurzee
als vanavond heb ik hier nog
nooit gezien", aldus de heer Rie
del. Het was inderdaad een ko
lossale brand die omstreeks het
etensuur duizenden Amsterdam
mers op de been bracht. Vanuit
een café aan de overzijde van het
perceel hadden enkele stamgas
ten het snel aanwakkerende vuur
gadegeslagen. Toch was het een
der bedreigde bewoners - de heer
Wessels van het damesconfectie
bedrijf Weco aan het Singel - die
de brandweer tenslotte alarmeer
de. Zowel de groothandel Westor
aan de Spuistraat (één doorlo
pend perceel naar het Singel), het
naastgelegen gebouw van het ad
vertentiebureau J. Poen Kzn. als
het Singelpand van de firma We
co zfjn geheel vernield. Het ga
ragebedrijf van de firma Tabak in
de Spuistraat werd voor een groot
gedeelte verwoest. Volgens een
ruwe schatting zou de schade vele
miljoenen bedragen.
Klassieke fik
(Vervolg op pagina 7)
V oorlopig nog
geen KOLEN-
distributie
|3 kolensituatie wordt volgens het
^p'histerie in hoofdzaak bepaald door
tie Verv°erscapaciteit. Er is ten aan-
Go 1 van dit I)Unt gisteren voortdurend
Va"'act geweest tussen het ministerie
tie" E''on°misclie Zaken en de instan-
hehè die met het vervoer te maken
iai!r n- Er is evenwel nog geen aan-
h, 'nS tot het nemen van speciale
"aatregelen.
b„he Nederlandse behoefte aan huis-
'andkolen wordt voor ongeveer 55
b,°Cent gedekt door de mijnen in Lim-
In de rest wordt hoofdzakelijk
Au°r invoer uit Duitsland, Engeland en
"■srika voorzien.
stPe Nederlandse mijnen zijn niet in
bj?at hun produktie belangrijk te ver-
h,,?°,n om aan de gestegen vraag naar
^visbrandkolen te voldoen Naar van
e£.z'jde der Staatsmijnen werd mee-
6oüee'd' zal de grolere vraag alleen
rip r een grotere invoer kunnen wor-
hfï1 gedekt. Overschotvoorraden aan
a'sbrandkolen zijn er niet in Lim-
de Limburgse mijnen hebben al-
k, hun gehele huisbrandproduktie
Unnen afzetten.
Van de zijde vah de importeurs
'ijn geen klachten over onvoldoende
J'oorraden ontvangen. Vermoedelijk
^schikken de importeurs over rui-
"le voorraden; er zijn althans in het
afgelopen jaar op grote schaal in
voervergunningen afgegeven voor
SP'en. Of deze gerealiseerd zijn is
tflans niet na te gaan.
ri„P° mijnen in Limburg zijn inmid
dels in contact getreden met de Ne-
lCr,Vandse Spoorwegen om gedaan te
in (§en- dat er- nu alle kolenvervoer
J Nederland per spoor moet geschie-
v"> meer wagons voor het vervoer
Kp" hun produkt beschikbaar worden
ai tfld. De spoorwegen hebben zondag
boven het normale schema 76 ex-
bit goederentreinen laten rijden met
Otn drieduizend wagons, De weers-
ephl digheden spelen de spoorwegen
«itii °°k parten in de wagons. De
Van ie ls momenteel namelijk zo, dat
«lenu ladinS van een kolenwagen
'ost s, eenderde vlot kan worden ge-
De rest vriest aan vloer en wan-
22 jan. Naar aanlei-
harri ;?n de jachtpartij, die prins Bern-
Het il?et enkele gasten kortgeleden op
0"tw7?0 hefih gehouden en die de ver-
Jhins hra'g'ng van de Dierenbescher-
hontvp2feh opgewekt, heeft de opper-
L°0 st|r van het kroondomein Het
grofwild' Reinders, verklaard, dat het
^Gerhio waarop gejaagd is, volledig
6 conrvt- was en in Prima lichamelij
ke V| "'tie verkeerde. Van verminder-
°°r h-, ,snelheid was geen sprake.
stanri J® behoud van een gezonde wild-
"bso,.* "fschot juist in deze maanden
van na_ "oodzakeiyk. Om het aantal
pt> Hp, gteveer duizend wilde zwijnen
^vilri vall d'e onder het schadelijk
hrenttlfi1' tot goede proporties terug
bepaairf b 's het afschot voor 1962-1963
>Jat kom, 45°- Dat 's extra veel, maar
i tlompm°mrtat er de laatste jaren op
gejaa^ri nJef meer op wilde zwijnen
PerQB„' Reinders voegde aan
Vv1 legen vniu mening n°S toe> dat
,'as het komen correct is geschied,
ti^vvoordenfu®FS dan zou htj als ver-
- h Uk beheerder van de jach-
Vv legen ,,'ir e mening nog toe, dat
,'as het komen correct is geschied.
ti^vvoordeMiu®FS dan zou hij als ver-
\v? °P ernf5 .beheerder van de jach-
<akta iachl bes?isliebben' ïïo&l
*anv INQ, 22
bpnveardt tl3 Jaa- <AFP) - China
lohiK le in"Jl. 'kmspl" de voorwaar-
tpkeli>"C0nferenHlOOr8tellei1 van de Co"
"'hn n» van u v"or een vreedzame
r»w 'I 1 hot ChinApp j:i
ï">ltP. ervat ziin "inees-lndiscne ge-
^Cö?P0ePcn. ,J,"' zo ,,ceft radio-Peking
den.'1 hart ,|V, Chinese vice-premier
RpHo ®e" bantL, ,vo'gens de radio tij-
*C0t van "vf1 ,,er rrr van zijn ambf-
]hp|fl ke?.pK(| ,Pa\. Toelsi Gir., in Pe-
^Gllp', °°k i. heeft zieh, zoals ge-
vere'nigdPrincipe" met de voor'
den vast, omdat de kolen na het was
sen vochtig in de wagons worden ge
stort.
De N.S. hebben een dringend beroep
gedaan op alle belanghebbenden, om
vooral de kolenwagons zo snel moge
lijk te lossen. Gebleken is, dat er het
afgelopen weekeinde, zowel op zater
dag als op zondag, volle kolenwagens
bleven staan zonder dat ze werden ge
lost. Hierdoor wordt dc omloopsnel
heid van deze voor 's lands economie
zo belangrijke wagons aanzienlijk ver
minderd.
Verwachting tot woensdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Droog weer met enkele wolken
velden en ïn de nacht en ochtend
hier en daar mist. Overwegend zwak
ke wind. Vannacht matige tot strenge
vorst, morgenmiddag matige tot
lichte vorst.
WOENSDAG:
Zon: 8.34-17.10. Maan: 6.47-15.06.
DE BILT, 22 jan. In de algemene
vorsttoestand komt weinig verandering.
Ook in de komende nacht zal het b;j
helder weer opnieuw streng vriezen.
Ook morgen kan via Skandinavië en
N.W. Duitsland geleidelijk iets minder
koude lucht ons land bereiken, al duurt
de vorsttoestand voort.
Advertentie)
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 225596
Station.
Weer
temp
temp
algei
gisteren
24 uur
Den kelder
onbew.
—6
—11
0
Ypenburg
onbew.
—7
—13
0
Vlissingen
onbew.
—5
—12
0
Eel de
onbew.
—8
—18
0
De Bilt
onbew.
—5
—14
0
Twente
onbew.
—5
—16
0
Eindhoven
onbew.
—5
—13
0
Zd-L.imburg
onbew.
—5
—14
0
Stockholm
zw. bew.
—7
—7
0
Oslo
onbew.
—6
—12
0
Kopenhagen
licht bew. 6
—3
0
Londen
onbew.
—1
—8
0
Amsterdam
onbew.
—6
—13
0
Brussel
onbew.
—7
—12
0
Luxemburg
onbew.
—7
—12
0
Nice
geh. bew
10
(Van onze verslaggevers)
GRONINGEN, 22 jan. Het vier
honderd inwoners tellende dorp Garst-
huizen in de kop van Groningen is gis
termiddag, dankzij de vrijwillige hulp
van vele inwoners, uit zijn isolement
verlost. Het dorpje Jukwerd was al
eerder bereikbaar gemaakt; na drie
dagen kon eindelijk weer bij de boeren
de melk worden opgehaald. Militairen
boden hier evenals elders in het land
de helpende hand. In de zuid-westhoek
van de provincie Friesland zijn echter
nog enkele dorpen afgesloten. In Son-
del en Nijerr.irdum slaagde de bevol-
Het zevenjarige zoontje Lody van de familie Bremer uit Oosterend op Texel
moest wegens een acute blindedarmontsteking opgenomen worden. De bootdienst
op het eiland ligt echter tengevolge van de vorst geheel stil. Gelukkig bracht de
marine in Den Helder uitkomst door een helicopter naar Texel te sturen, die
Lody in een wip naar Den Helder bracht.
AMSTERDAM, 22 jan. Op de markt
in de Albert Cuypstraat is gistermid
dag oproer uitgebroken onder enkele
honderden mensen, die bij een kolen
handel in een tientallen meters lange
rij stonden te wachten. De politie moest
eraan te pas komen om de verhitte
gemoederen van de verkleumde menig
te tot bedaren te brengen.
De vaste klanten van de firma kon
den bestellingen opgeven voor februari.
Reeds om half acht 's morgens had zich
bij de kolenhandel een vijftigtal mensen
verzameld, die niet te laat wilden ko
men. Toen de rij 's middags evenwel
een lengte van bijna honderd meter
bereikte en klanten, die reeds bestelde
kolen wilden afhalen, aanspraak op voor
rang wilden maken, kwamen de wach
tenden in actie. Er ontstonden woor
denwisselingen en kleine vechtpartijen.
Het gedrang in de drukke marktstraat
nam toe en de politie had enige tijd
nodig om iedereen weer in een uitge
strekte rü te plaatsen.
IJMUIDEN, 22 jan. Vanmorgen
omstreeks tien uur is de 13.918 ton me
tende Liberiaanse tanker Resolute van
Soc. Nav. InteramTicana S.A. te Pa
nama, bij het naderen van de haven
mond van IJmuiden vastgelopen op het
stortsel voor de nieuwe zuidpier. op on
geveer tweehonderd meter ten zuiden
van de IJM 1-boei. De sleepboot Titan
van Wijsmuller voer spoedig uit om
assistentie aan te bieden.
OSS, 22 jan. Aan de Industriesin
gel is de woning van de familie Wei-
nands man, vrouw, en vijf jonge
kinderen gistermorgen in vlammen
opgegaan. De brandweer kon door de
strenge vorst het vuu: niet anders dan
met een nevelspuit bestrijden.
De oorzaak van de brand is gelegen
in het ontbreken van een regu
lateur aan de zaterdagavond in gebruik
genomen nieuwe kachel. Daardoor kon
den de kachelpijp en de schoorsteen te
heet worden en vatte het rieten dak
vlam. Het gemeentewoninkje, deels met
riet en deels met pannen gedekt, ging
geheel verloren. De schade wordt ge
schat op achtduizend gulden. Van de
inboedel van de familie Weinands werd
niets gered; de bewoners waren niet
tegen brand verzekerd. De gemeente
kon de daklozen nog dezelfde dag aan
ander onderdak helpen.
NIJKERK Gistermiddag is de ca
fetaria van de heer Kraay aan de Vee-
nestraat door een felle brand verwoest.
Alleen de muren staan nog overeind.
De brand werd door buren ontdekt. De
eigenaar van de cafetaria was niet
thuis; hij was op bezoek bij zijn vrouw,
die in een ziekenhuis ligt. De kinderen
waren naar school. Hoe de brand is ont
staan, kon nog niet worden vastge
steld.
DEN HAAG Gistermiddag is op
de hoek van de Katwijkselaan en de
Scheveningselaan te Kijkduin een hou
ten bungalow uitgebrand. Het vuur was
sneller dan de brandweer.
Frankrijk. Te Nice zijn maandag
drie voorbijgangers gewond bij een
vuurgevecht tussen politiemannen en
enige onderwereldfiguren, ^en van de
laatstgenoemden werd aangehouden.
king er slechts in door de sneeuw een
pad te banen voor voetgangers en fiet
sers.
Het zuidelijk deel van de Biesbosch
kan sedert vrijdagmorgen niet meer
per boot worden bereikt. Ongeveer twin
tig gezinnen zijn daardoor volkomen ge
ïsoleerd. Een helikopter van de Kon.
Luchtmacht heeft vanmorgen levens
middelen, brandstoffen en medicamen
ten naar dit gebied gebracht. De Lucht
macht alsmede particuliere maatschap
pijen onderhouden ook nog steeds de
luchtbrug met de Waddeneilanden. In
tussen begint op Schiermonnikoog de
brandstofpositie precair te worden. Ove
rigens zijn Terschelling en Vlieland weer
per schip te bereiken. Van Texel moest
evenwel gisteren nog een zevenjarig
jongetje, dat een acute blindedarmont
steking had, per helikopter naar Den
Helder worden overgebracht.
De ijstoestand op kanalen en rivieren
is bij de aanhoudende vorst niet ver
anderd. Twaalf ijsbrekers werden in
gezet om het ijs op het Hollands Diep en
de Nieuwe Merwede los te maken, opdat
het ijs naar open water en de Noord
zee kan afdrijven. Alle nog in de vaart
zijnde schepen hebben te kampen met
grote ijsafzetting. De bemanning van de
kustvaarder „Regina-Ida", die zondag
de haven van Maassluis binnenliep,
moest ongeveer dertig ton ijs loshak
ken.
De Lek is nu zover dichtgevroren,
dat het ijs bij Culemborg is openge
steld voor licht autoverkeer. Tiengeme-
ten werd gisteren wel per boot bevoor
raad, maar op een nog al ongewone
wijze. Men laadde namelijk een roei
boot vol en duwde deze vervolgens over
het ijs naar het eiland. Het ijs op het
IJsselmeer is al zo dik, dat gisteren
zonder gevaar een schaatstocht van
Medemblik naar Staveren kon worden
gehouden; er meldden zich tweeduizend
liefhebbers.
De toestand onder de dieren is nog
steeds zeer benard. Er zijn naar schat
ting van de heer K. Visser van het Co
mité wintervoedering vogels in Den
Haag zeker al tienduizend vogels om
gekomen. Enige Amsterdammers zijn
een actie begonnen om compressoren
ter beschikking te stellen voor het in
leven houden van de vis in de binnen
wateren.
WENEN, 22 jan. (UPI) Een Chi
nese delegatie van ijzer- en staaldes-
kundigen is in de Oostenrijkse hoofd
stad aangekomen voor een bezoek van
twee weker op uitnodiging van de Oos
tenrijkse kamer van koophandel. De
delegatie zal een bezoek brengen aan
de voornaamste ijzer, en staalfabrie
ken in Oostenrijk.
In de afgelopen jaren is de handel
tussen China en Oostenrijk bijna tot
nul gereduceerd omdat de Chinezen
hun deviezen hebben gebruikt voor de
aankoop van graan. Uit het bezoek
blijkt dat China weer pogingen in het
werk stelt om met Europa in handels
contact te komen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiHiiiiimit
(Van onze sociaal-economische redactie!
DEN HAAG, 22 jan. De drie vak
centrales hebben, zoals wij gisteren
reeds in een deel van onze editie kon
den berichten, aan de Stichting van den
Arbeid gevraagd het geven van een
„koudetoeslag" aan de lagere loontrek-
kenden te overwegen. Dit beraad zou
moeten plaatsvinden tijdens de verga
dering van het bestuur van de stichting
komende vrijdag.
De Stichting van den Arbeid kan niet
zelfstandig over het geven van zo'n kou
detoeslag beslissen, maar moet hierover
het College van Rijksbemiddelaars ad
viseren. Na een gunstig advies zou dap
het coMege eventueel een beschikking
kunnen uitvaardigen, waarin wordt
vastgesteld hoe groot de toeslag zal
zijn, voor welke groepen deze mag gel
den en of de toeslag algemeen verplicht
zal zijn of slechts zal worden toegela
ten
De beslissingsbevoegdheid van de
Stichting ,'an den Arbeid over loon-
kwesties strekt zich alleen uit tot voor
stellen voor nieuwe collectieve contrac
ten. Ook in het nieuwe loonsysteem
blijft het College van Rijksbemiddelaars
de beslissende instantie voor bijzondere
beloningen, waaronder ook de eventuele
koudetoeslag valt.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 22 jan. De leeftijd
voor het lidmaatschap van de Tweede
Kamer zal worden verlaagd van 30 tot
25 jaar. Voor de verlaging van deze
leeftijdsgrens hebben de minister-pre
sident en de minister van Binnenland
se Zaken thans bij de Tweede Kamer
een wetsontwerp ingediend tot wijzi
ging van de Grondwet.
In de memorie van toelichting op
het ontwerp delen de bewindslieden
mee, dat zij tot hun besluit zijn geko
men, omdat hun is gebleken, dat er
bij de leden van de Tweede Kamer
grote eenstemmigheid bestaat in het
verlangen om tot verlaging van de
leeftijdsgrens voor het lidmaatschap
van deze Kamer over te gaan.
De leeftijd voor het lidmaatschap
van de Eerste Kamer, zo blijkt ver-
de.' uit de memorie, blijft gehandhaafd
op 30 jaar.
Denemarken. De Russische mi
nister van buitenlandse zaken, Gromy-
ko, zal van 7 tot 10 maart een bezoek
aan Denemarken brengen, na zijn be
zoek aan Noorwegen dat eind februari
plaats vindt. Dit is maandag te Ko
penhagen bekendgemaakt. (Rtr)
(Van een verslaggever) 'i
AMSTERDAM, 22 jan. De
hoofdstedelijke brandweer heeft
gisteren een wel uitzonderlijk
drukke dag gehad. Op het moment
dat de grote brand aan de Spui
straat uitbrak, was men al diverse
malen uitgerukt om „vuren en
vuurtjes" verspreid over de hele
stad te doven. Toen de melding
van de Spuistraat-brand de cen
trale seinzaal bereikte, bleek er
op vijf verschillende plaatsen in
de stad brand te zijn. Dat is de
reden dat de brandweer niet direct
op het alarm „middelbrand" in de
Spuistraat met al het beschikbare
materiaal is uitgerukt.
In totaal heeft de brandweer
gisteren maar liefst 25 branden
moeten bedwingen.
Op de melding „middelbrand" was
de brandweer onmiddellijk met groot
materieel uitgerukt. Tien wagens had
men ingezet. Met veertig stralen be
streed men de brand. Aanvankelijk
zag het er naar uit dat men het vuur
spoedig zou kunnen bedwingen, maar
al gauw spoot een dodelijke steek
vlam door het dak en stonden plot
seling drie verdiepingen in lichterlaaie.
Men liet direct meer materieel aan
rukken. De B.B. werd voor het eerst
in Amsterdam bij een brand actief
ingeschakeld. Met twee dieselspuiten
en dertig vrijwilligers leverde zij haar
aandeel in deze waarlijk heroïsche
strijd tegen de gretig om zich heen
grijpende vlammen. Het vuur sloeg
al gauw over en breidde zich uit
van het pand Spuistraat 250 tot num
mer 242, waar de fa. Poen geves
tigd is en naar de Singelkant. Daar
zag men de vlammen onheilspellend
en gretig onder de zoldering likken.
„Jan, op die ramen moet je spuiten",
riep een brandweerman. De spuitgast
richtte onmiddellijk op de bedreigde
plekken. De gevolgen waren ruïneus.
De ramen vielen kletterend op de
grond, het vuur sloeg naar buiten en
begon vraatzuchtig het naastgelegen
Singelpand van de firma Weco aan te
tasten.
Tientallen Amsterdammers sloegen
van het ijs op dc gracht af deze „klas
sieke fik" gade. Zjj moesten eraf toeir
de brandweer bemerkte dat op de spui
ten te weinig druk stond wegens be
vriezing. Gebruikmakend van bijten in
het ijs slaagde men er in de druk op te
voeren, zodat een eerlijk gevecht weer
mogelijk werdTienduizenden liters
water werden vanuit de gracht in de
vuurzee gespoten. Aan de Spuistraatkant
was de strijd bijna beslist. De kolkende
hel had er even tevoren voor gezorgd
dat omstreeks half acht de gehele
voorgevel van de r(jwielgroothandel met
een naargeestig ratelende slag was
ingestort. Over een lengte van meer
dan twintig meter was de muur naar
beneden gekomen. Brandweerlieden, po
litieagenten, persmensen en belangstel
lenden konden zich slechts op het aller
laatste ogenblik in veiligheid brengen.
Overeind stond toen nog een hoge gevel
van het pand Spuistraat 252. Ieder mo
ment kon ook dit gevaarte naar bene
den komen. Reden te over voor de
brandweer om haar wagens een eind
uit de buurt te zetten.
Telpf SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
oon: Redactie 21544, Advertenties 21543
BijkanntemeB,en 20800 Postgiro 143480
Bi Ir-n, Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790
°or en Red. Ilmuiden: Leeuweriklaan 30
Ph Telefoon 5790
rectie: W. C. H. Leijdeckers en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofd
redactie: Drs. H. v. RUN en W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cenis oer millimeter,
hoogte. Omroepers 16 cents eer m m. hooqte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder oogave ven
redenen le weiaeten
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents pet week
2.65 per maanc 1 7 90 pet kw- taai.
Voor klachten over de bezorging s avorwk
tussen 5.30 en 7 uur, tel 21544
