Mijnen kunnen niet meer
concurrerend werken"
Noodkreet van voorzitter
Katholieke Mijnwerkers-
hond om overheidshulp
PTT.
Vlagget jesdag afgeschaft
Zware discussies in Kamer
over Grondwetsherziening
Troonopvolging vormt het
voornaamste probleem
BETONSTORTEN bij
14 GRADEN VORST
mmm
El
Mijnwerkers nog bereid een
kolenslagte leveren?
GROOTSTE WASMIDDEL
Uitvinding maakt doorbouwen
in winter voortaan mogelijk
Drie stipendia
geweigerd
Vijfduizend ondergronders te weinig;
te lage beloning stoot de jongeren af
„Waarom £een
subsidie in de
sociale sfeer?"
Verificatie en
aspiraties
w maakt
iü
„Maak gasflessen
niet te warm"
IV slis
Eigen luchtvaart
bedrijf Antillen?
In brood alleen
keukenzout
Geen bespoediging
overdracht
bestuur N-Guinea
Brand in Deventer
conservenfa brie k
Verlaging van de
kiesrechtleeftijd
vindt instemming
Moeïlijkheden met
oesterproeven in
Zeeland besproken
Dii::r-Ievin^ kwam het nooit
da a's aen verrassing, wanneer
Niet tevreden? Dan
2 x uw geld terug!
DONDERDAG 24 JANUARI 1963
PAGINA 5
BUITENLANDSE
KRONIEK
tapkin (b,
TJit d ^nen'
zwirsrtL band
(9ebr- 'zelnZ)™' Pr8"né
Tm
■w
Wenken in koupeiripde
Süf
HfF fH lil IÜ
Martins Air Charter"
biedt medewerking aan
Kappersbedrijf akkoord
over vijfdaagse week
HEERLEN, 24 jan. m De positie
•[an de kolen op de energiemarkt is
a e,nig rooskleurig om niet te zeggen
Precair, maar desondanks zijn de Lim-
®Urgse mijnen toch nog in staat om
«©durende een zeer lange periode con
currerend te werken, althans wanneer
[j© Nederlandse regering bereid is om
uitzonderingspositie van deze be-
rjrijfst^k te erkennen en daarvan ook
jj© consequenties te aanvaarden. An-
uers gezegd, de Nederlandse regering
faI de onzekerheid bij onze mijnwer-
?©rs over de toekomst van de steen-
^ulen moeten wegnemen. Zij zal dit
•boeten doen door een eind te maken
~an de scheve concurrentieverhoudin-
«®JJ binnen de K.S.G., alsmede door de
mijnwerkers beduidend hogere lonen
P© te staan dan aan alle overige ar-
uerders. Gebeurt dit niet. dan zal het
steeds toenemende tekort aan jon-
R© ondergrondse mijnwerkers inmid
dels al opgelopen tot rond vijfduizend
hooit kunnen worden weggewerkt en al
evenmin zal de Nederlandse mijnindus-
Hle dan de met een miljoen ton ge
zonken jaaiproduktie weer op het ren
dabele peil van de twaalf miljoen ton
«Ui
unnen brengen.
Een en ander
is gisteren door de
De technische problemen die zijn
Afbonden aan een verbod van kern
proeven zijn te groeperen onder twee
"dofdstukken, namelijk de opsporing
df de verificatie. Beide partijen heb
ben er belang bij te weten, of de
dodere zich wel strikt aan dit verbod
"oudt. In de laatste jaren heeft de
techniek het ver gebraqht in de op-
'Poring van kernexplosies. De grote
kernmogendheden zijn het er nage
noeg over eens, dat alle ontploffingen
van deze aard onder water, in de
atmosfeer en daarbuiten kunnen vvor-
hon opgespoord door de aanwending
technische hulpmiddelen, die
Oesnoods gestationeerd kunnen zijn
buiten de grenzen van het land dat
experimenten uitvoert. Zelfs is het
hfogelijk met deze hulpmiddelen in
*eu aantal gevallen onderscheid te
galeen tussen seismische verschijnse-
au en ondergrondse kernontploffin
gen. In een aantal,
maar niet in alle
gevallen. Steeds
zullen er verschijn
selen optreden,
waarvan men niet
afdoende kan vast
zeilen, dat het geen ondergrondse
ernontploffingen zijn geweest. Van
aar, dat de Verenigde Staten en
root-Brittannië altijd de eis hebben
^esteld, dat een volledig verbod op
ernproeven gepaard zou moeten gaan
aan aantal verificatiebezoeken ter
P'aatse.
^a Russische deelnemers aan de
h Kk1* a^°n 'n Denève
ben soms wel de indruk gewekt,
Ito' jZ^ me* ^eze eis een eindweegs
L n en meegaan. Minister Gromyko
j^e dezer dagen toegegeven, dat zijn
^er'ng in februari 1959, tijdens het
1 aan ^d°skou van Macmillan
®a bloyd. heeft ingestemd met
klein aantal van dergelijke verifi-
'ebezoeken. Maar aangezien objec-
g]o^e 'uspectie strijdig is met het ge-
gc^en karakter van een communisti-
die Ussen de concessies op dit punt,
Cr\ ZC me* de ene hand hadden ge-
na n' m©l de andere hand weer terug-
herLen'. Dfamier Khroesjtsjev heeft
den 9a. 1^ Sazegd, dat men vreem-
eu da?'6' 'r" Z'^n s'aaP^amer toelaat
\voorj ^er,'icatie ter plaatse een ander
bet h 'S VCi0r sP'onage. Laatstelijk is
als 1 ^g'nsel van de verificatie - zelfs
l«n u°rdt toegepast door neutra-
Koe?no,'n Genève verworpen door
pkin ik°V ^in augustus j.l.) en Tsa-
toch DR^'1e'den aanwijzing, dat er
'tandni'i i P'we8ing zat in het Sovjet-
toen T |NSam °P D november j.i..
®6stie r> 'n Genève een sug
JPunt,
bsarapki
ZiinJ0 ^ugwash-conferentie tot
aarne
om over en weer ro-
H^udopk 'l'rS °P nationale
"ïtvart^ I '0e "C 'aten' zogenaam-
n©t, of "te dozen De Russen deden
*atie %v u het Probleem van de verifi
eert de °Pgp'ost, maar in feite zou-
Haring ;Mtarle dozen alleen de op-
t0esjtsjev ^"«bvisseling tussen
en Kennedy is nu ge-
voorzitter van de Nederlands Katholie
ke Mijnwerkersbond. de heer Frans
Dohmen, op een alhier gehouden pers
conferentie meegedeeld.
,,Het kan zijn", zo vervolgde de
heer Dohmen, „dat Nederland van
mening L, dat onze energie-voorzie
ning de Limburgse kolen best kan mis
sen en dat men het energieverbruik
met olie. aardgas, kernenergie of ko
len van andere landen kan dekken,
maar laat de regering dit dan dui
delijk stellen, opdat Limburg tijdig
de daaraan verbonden gevolgen kan
opvangen. Een proces, waarmee min
stens tien jaar gemoeid zjjn. Boven
dien is het zó, dat op dit moment van
wege de ruime werkgelegenheid mak
kelijker maatregelen kunnen worden
getroffen om de mijnwerkers elders
te werk te stellen, dan wanneer men
de beslissing uitstelt totdat, de toe
stand op de arbeidsmarkt verslechterd
is".
Overigens viel uit de woorden van de
heer Dohmen op te maken, dat hij voor
alsnog niet serieus rekening houdt met
de mogelijkheid, dat Nederland zijn
eigen kolenproduktie zal afschrijven.
De eerste consequentie is dan echter,
dat Nederland een gecoördineerde ener-
iepolitiek gaat voeren, temeer nu daar
van in het raam van d- Kolen- en Staal-
Gemeenschap geen sprake is. Daarbij
dient de positie van de kolen duidelijk
te worden bepaald. „Een mijn is nu
eenmaal geen fabriek en derhalve is
geen behoorlijke mijnbouw mogelijk,
wanneer men niet weet, waar men aan
toe is." Het kan best zijn. dat niemand
oen antwoord kan geven op de vraag:
Wat d" toekomst van de mijnindustrie
zal zijn? maar reeds dit gegeven
het niet weten wat de toekomst bren
gen zal. verplicht de overheid om een
bestaande energiebron in stand te hou
den en op volle toeren te laten draaien.
Daarvoor zijn jonge mijnwerkers no
dig. maar die kun je niet aantrekken
rider behoorlijke beloning en derhalve
zal de overheid de mijnindustrie krach
tig moeten gaan steunen. Tot nu toe
hebben de Limburgse mijnen het nog
aardig ..gerund". Ontslagen op grote
schaal behoefden niet te worden ver
leend en al evenmin moesten verzuim-
diensten worden ingevoerd, zoals in het
buitenland. Op dit moment is de situa
tie evenwel 7.0, dat de Limburgse mij
nen het niet meer zonder overheids
steun kunnen stellen.
De mljnindustrieraad heeft de minis
ter van Economische Zaken onlangs (26
november) van een en ander op de
hoogte gesteld; de bij die gelegenheid
gevraagde nadere gegevens zijn de mi
nister inmiddels overgemaakt. De re
gering bestudeert de situatie thans. Ge
zien de keiharde cijfers, die de minis
ter hebben bereikt, heeft de heer Doh
men wel enig vertrouwen in een gun
stig resultaat van deze studie.
Tot die „keiharde" gegevens behoort
allereerst de moeilijke concurrentiepo
sitie, waarin de Limburgse mijnen zich
in E.G.K.S.-verband bevinden. Alle lan
den van de Gemeenschap verlenen gro
te overheidssteun, behalve Nederland.
Duitsland bijvoorbeeld treft invoermaat-
regelen ten aanzien van olie en kolen
(Advertentie)
ch°colade ar"Bken
v°°r uw fijnste dessen
""beperk, s arl"tlee.
kh houdbaar
J^^SebruHt
«T»"
- 1 j
bleken, dat dt Russen deze zienswijze
aanvaarden en dat ze sinds 19 decem
ber weer eens instemmen met verifi
catie ter plaatse. Hoe duurzaam en
boe opreebt deze koerswending is,
moet blijken in de gedetailleer
de besprekingen, die Amerika en En
geland thans in Washington voeren
met de Sovjet-Unie. Het probleem
van het aantal inspecties (twee a drie
zoals de Sovjet-Unie wil, of acht a
tien zoals Amerika schsnt te willen)
is zeker niet zonder belang. Ook kun
nen de wijze van verifiëren, de natio
naliteit van de inspecteurs en de
maatregelen, die de Russen denken te
nemen om zich tegen „spionage tebe-
schermen, de totstandkoming van een
akkoord uiteindelijk verhinderen. En
minister Gromyko beeft nog een punt
aangeroerd dat wel zo belangrijk is.
De Sovjet-Unie en de Verenigde Sta
ten hebben ieder een bondgenoot die
fel belust is op bet bezit van kernwa
pens. Zelfs al worden Kennedy. Mac
millan en Khroesjtsjev het eens, boe
kunnen zij De Gaulle en Mao Tse-
toeng ertoe brengen hun aspiraties op
te geven en zich bij bet akkoord van
de andere drie aan te sluiten?
uit derde landen, bovendien verleent
dit land bijdragen aan de mijnindustrie
om de hogere risico's en de lasten van
deze bedrijfstak te compenseren.
Globaal genomen kan nen de Duitse
overheidssteun voor de kolen stellen
op één miljard D. Mark ofwel op 10
D.M. per ton. In Nederland bedraagt
deze steun hooguit 75 ct. per ton. Ook
blijft dit land. de zgn. aanwezigheids
premie uitbetalen, ofschoon het Hoge
Gerechtshof van de KSG, naar aanlei
ding van een klacht van Nederland,
heeft uitgemaakt, dat dit in strijd is
met het verdrag. België heeft in 1962
zijn jaarlijkse kolensubsidie van vier
miljard Belgische francs nog met drie
honderd miljoen verhoogd en in Frank
rijk, waar de mijnen genationaliseerd
zijn, wordt 22 procent van de loonsom
door de overheid betaald. De staat
dekt daar de verliezen van de mijnen,
welke in 1962 zijn opgelopen tot vijf
honderd miljoen nieuwe francs.
De Hoge Autor;teit kan aan deze toe
stand weinig veranderen omdat de na
tionale regeringen nog vrijwel autonoom
zijn op het gebied van de lonen en
arbeidsvoorwaarden.
„Wü kunnen maar niet begrijpen",
aldus de heer Dohmen, „waarom ons
land geen maatregelen treft, welke
overal elders in de Gemeenschap wél
mogelijk zijn. Deze maatregelen be
hoeven niet persé in strijd met het
verdrag te zijn. Met name kan men in
de sociale verzekeringssector de las
ten van de werkgevers verlichten.
Men kan niet zonder meer stellen,
dat de andere landen het verdrag ont
duiken, men kan namelijk ook stel
len: ons land interpreteert het ver
drag niet goed. Volgens de heer Doh
men zou de overheidssteun voor de
Limburgse mijnen circa vilf gulden
per ton moeten bedragen.
Ook wreekt zich in ons land, de ge
bondenheid aan het landelijke stelsel
van lonen en prijzen. Maar men zal
moeten gaan inzien, dat de mijnen een
uitzonderingspositie innemen en dat de
beloning, ook al heeft dit gevolgen voor
de prijzen, navenant moet zijn.
Pas wanneer die beloning beduidend
beter is dan in andere bedrijfstakken,
kunnen weer jonge mijnwerkers worden
aangetrokken. Voor het werk aan het
kolenfront zijn jonge krachten nodig.
Boven de 45 jaar zijn de meeste mijn
werkers niet meer geschikt om in de
pijlers te werken. Met de weinig suc
cesvoile wervingen van buitenlandse
mijnwerkers de arbeidsmarkt in
Spanje en Italië is vrijwel afgeroomd
kan men het tekort aan mijnwer
kers niet wegwerken.
DEN HAAG, 23 jan. - De Ver
eniging technische commissie Vloei
baar Gas heeft in recente ongeluk
ken met butaangasflessen aanleiding
gevonden enige wenken te geven over
de behandeling van deze flessen in
deze koudeveriode. Bij temperaturen
beneden het vriespunt levert een
butaangasfles geen gas meer, zo deelt
de commissie mee, zodat men er
dan wel toe overgaat de gasfles te
verwarmen. Dit verwarmen geschiedt
vaak op onoordeelkundige wijze. Bij
te 'sterke verwarming bestaat name
lijk het gevaar, dat de butaanfles de
dan optredende abnormaal hoge gas
druk niet kan weerstaan, met alle
gevolgen van dien. Het is dus zaak
de butaanfles zodanig op te stellen
dat deze een temperatuur boven het
vriespunt aanneemt, bijvoorbeeld, in
een normale kamertemperatuur. Een
gasfles mag echter beslist niet bloot
gesteld worden aan overmatige ver
hitting, dus niet bij een brandende
kachel of komfoor worden geplaatst
of in een heetwaterbad. Ten slotte
is het noodzakelijk steeds de fles-
kraan bij het niet gebruiken van
het kooktoestel of vertoarmingsap-
paraat te sluiten, ook al is de fles
ogenschijnlijk leeg, wat bij tempe
raturen beneden het vriespunt, ook
binnenshuis, geenszins het geval be
hoeft te zijn. Bij openstaande fles-
kraan en oplopende binnenhuistem-
peratuur zou de butaanfles weer gas
gaan leveren, hetgeen eveneens tot
ongelukken aanleiding zal geven.
Advertentie
bleekt
if sl
blauwt
UT
WILLEMSTAD, 24 jan. De Antil-
liaansj minister-president E. Jonckheer
heeft op diens verzoek Martin Schreu-
der, directeur van Martins Air Charter
te Amsterdam, ontvangen, zo meldt het
Antilliaanse dagblad „Beurs- en
Nieuwsberichten". De heer Schreuder
zou de premier hebben meegedeeld, dat
zijn onderneming bereid is, medewer
king te verlenen in verband met de
eventuele oprichting van een eigen An-
tilliaans luchtvaartbedrijf. Daarbij zou
het in de eerste plaats gaan om de ver
binding tussen de Antilliaanse eilanden
onderling.
Zoals bekend zijn vorig jaar tussen
Antilliaanse autoriteiten en de directie
van de KLM besprekingen gevoerd over
medewerking van de nationale lucht
vaartmaatschappij aan een op te richten
bedrijf in de Nederlandse Antillen, met
steun van de regering. De plannen zijn
echter nog niet in een definitieve vorm
tot stand gekomen.
HEERLEN, 24 jan. De langdurige
en ongewoon strenge vorstperiode, met
de daaraan verbonden moeilijkheden
op de kolenmarkt, heeft nog niet geleid
tot een nationale oproep tot de Lim
burgse mijnwerkers om weer eens. zo
als in het verleden, een zogenaamde
kolenslag te leveren, in de vorm van
wei ken op vrije dagen. De voorzitter
van de Nederlandse Katholieke Mijn
werkersbond, de heer Frans Dohmen,
heeft dit gisteren op een alhier gehou
den persconferentie meegedeeld. Te
vens voegde hij hier aan toe, dat een
dergelijke oproep wellicht ook overbo
dig zal zijn, wanneer het namelijk zó is
dat de huidige schaarste op de vaste
brandstoffenmarkt geen kwestie van
onvoldoende voorraden, maar van ver-
voersmoeilijkheden is.
Afgezien van dit feit is het voorts
nog de vraag of de mijnwerkers nog
we; bereid zijn een nieuwe „kolen
slag" te leveren, daar hun opoffe
ringsgezindheid wel wat is afgeno
men in de loop der jaren. Pal na de
bevrijding en ook enkele jaren later
leverden zij nog in 's lands belang de
verlangde prestaties, hetgeen in bre
de kring zeer werd gewaardeerd,
maar het valt te betwijfelen of zij
daartoe nog altjjd bereid zijn, aange
zien van waardering weinig sprake
meer was, toen de mijnwerkers zelf
in moeilijkheden verkeerden.
De heer Dohmen zei in dit verband
te denken aan de moeilijkheden in 1957,
toen de Limburgse mijnwerkers een
prestatie-naar-loon-aktie (beter bekend
als langzaamaan-aktie) ontketenden.
Bij die gelegenheid viel in Nederland
een ontstellend onbegrip voor de mijn
werkers waar te nemen, hetgeen ook
thans nog vaak het geval is, wanneer
het er op aan komt de mijnindustrie de
vereiste prioriteit toe te kennen.
Bovendien, aldus de heer Dohmen,
toont deze ongewoon strenge winter
duidelijk aan, dat de mijnbouw pas dan
op zulke eventualiteiten voorbereid kan
zijn, wanneer een beleid op lange ter
mijn gevoerd kan worden. De mijn
industrie kan niet meteen reageren op
incidentele wisselvalligheden. Voor
dergelijke reacties moeten in de voor
afgaande jaren reserves kunnen wor
den gecreëerd. Hadden de mijnen reke
ning moeten houden met de winter van
dit jaar, dan hadden zij enkele jaren
geleden b.v. niet de Italiaanse arbei
ders, na afloop van hun tweejarig con
tract, moeten afvoeren. In plaats daar
van ha men deze mensen in reserve
moeten houden voor tijden dat een ge
brek aan geschikte arbeidskrachten
zou optreden.
Vermeldenswaard in verband met
deze strenge winter is nog, dat cijfe
raars van de Kolen- en Staalgemeen
schap berekend hebben dat één graad
meer of minder vorst gelijk staat met
een daling of stijging van de vraag
naar kolen met ettelijke tonnen.
nylon-actief
Daardoor is Sunil bij uitstek geschikt voor de grote witte was èn tegelijk voor
nylon en andere moderne stoffen. SUNIL WAST STRALEND WIT.
Een speciaal ingrediënt in Sunil gaat het
vergelen van nylon e.d. tegen.
Neem zelf de proef. Vergelij k
Sunil met welk ander was
middel ook. Mocht u niet
tevreden zijn over Sunil,
schrijf dan waarom en stuur
uw aangebroken pak aan
Lever's Zeep-Maatschappij
n.v.,Postbus6y5, Rotterdam.
U krijgt dan tweemaal het
aankoopbedrag van het pak
per postwissel overgemaakt.
SUNIL
IJMLTDEN, 24 jan. De traditio
nele „Vlaggetjesdag" bij het begin van
een nieuw haringvisseizoen komt niet
weer. Daarvoor in de plaats wordt een
„Dag van de Nederlandse zeevisserij",
dit jaar in IJmuiden gehouden. Zoals
de naam doet vermoeden, wordt het
een dag van het gehele Nederlandse
zeevisserijhedriji en niet alleen voor ha-
ringdrijf net loggers, maar evenzeer voor
treilers, treilloggers en kotters.
„Vlaggetjesdag" werd door de jaren
heen gehouden in Vlaardingen, Scheve-
ningen en IJmuiden. Het was reeds tot
de afspraak gekomen, dat om beurten
het hoogtepunt van vlaggetjesdag in
een van deze drie havensteden zou
plaats hebben. Met de invoering van
de dag van de Nederlandse zeevisserij
wordt de viering van die dag in één
van deze steden geconcentreerd. Daar
het hoogtepunt van vlaggetjesdag 1963
in IJmuiden zou hebben gelegen, orga
niseert IJmuiden de eerste dag van
de Nederlandse zeevisserij op zaterdag
18 mei.
Het besluit tot dit alles ingegeven
door het afnemen van de betekenis van
de haringdrijfnetvisserjj, waaruit vlag
getjesdag voortkwam is genomen
door de commissie „propaganda haring'
van het produktschap voor vis en vis-
produkten en de daarbij betrokken ver
enigingen. Vertegenwoordigers van de
redersvereniging in Katwijk en in IJ
muiden hebben met vertegenwoordi
gers van de VW in IJmuiden
zitting genomen in het comité „IJmui
den" van de „Dag van de Nederlandse
zeevisserij".
DEN HAAG, 24 jan. Gebleken is,
dat sommige bakkers door de schaar
ste aan zout hun toevlucht trachten te
nemen tot technische zouten of tot
kleurzout, dat door slagers wordt ge
bruikt bü de bereiding van vleeswaren.
Het ministerie van Volksgezondheid
deelt mee, dat het niet toelaatbaar is
deze zouten voor de bereiding van brood
te bestemmen. Daarvoor mag alleen
keukenzout of het zogenaamde jobrozo-
zout worden gebruikt. In geval van twij
fel kunnen de bakkers zich hierover
steeds tot de keuringsdiensten van wa
ren wenden.
Van meet af aan heeft
het niet willen boteren
tussen de telefoon en mij.
Ik herinner mij nog wel
hoe ik destijds een van
mijn eerste gesprekken
voerde. Aan de andere
kant van de lijn hing de
heer Cats. Hij zei dus:
„Met Cats hier"
„Juist", antwoordde ik „met Kots".
En ik gaf de hoorn over aan degene,
die destijds mijn superieur was en zei:
.Jlier is ene Kots voor U"
Het desastreuze misverstand heeft
toen, geloof ik, bijna mijn baas een
van zijn beste klanten gekost! In ieder
geval kostte het mij mijn baan, wan/
wie wil er nou Kots heten?
Waar echter lag de schuld van alles?
Natuurlijk, bij het zwarte ding. Waar
schijnlijk heb ik het. destijds dan ook
uit dep it verwoest. Maar in ieder geval
heb ik sindsdien altijd moeilijkheden
met de telefoon gehouden. En waar
achtig niet om al dan niet betaalde re
keningen.
Ik heb sindsdien werkelijk wel veel
en in velerlei omstandigheden en zelfs
standen opgebeld. Maar in negen van
de tien gevallen ging er iets mis. Er
begon iets te kraken of ik hoorde al
lerlei merkwaardige geluiden, die ner
gens zelfs niet door de meest ver
fijnde technicus konden worden
thuisgebracht. En na verloop van vele
jaren kan ik wel zeggen, ik heb niets
meer tegen de telefoon-an-sich, maar
de telefoon achtervolgt mij met haar
wraak tot stervens toe. Kort samen
gevat kan ik misschien wel dit stellen:
wanneer ik opbel is iedereen altijd in
gesprek of afgesloten word ik
opgebeld, dan ben ik in gesprek, zij het
nét niet afgesloten.
In ernst. Vorige week nog in Middel
burg belde ik mijn Uw krant op.
Ik draaide nauwgezet kengetal en ge
woon nummer en, jawel hoor, daar
klonk aan de andere kant een stem,
die zei:
„Ben jij het Rinus?"
Ik rook zogezegd de exquise dranken,
die de geachte spreker buiten mij om
had geconsumeerd-
„Welnee", zei ik, „ik ben Rinus hele
maal niet".
„Nou goed", antwoordde de stem
nou moet je eens goed luisteren, Ri
nus, we hebben morgen bij jullie een
vergadering van het bestuur. Zaaltje
acht. Reserveer je even?"
„Ik bén Rinus niet", zei ik, ofschoon
ik wél geïnteresseerd was.
„Roep Rinus dan effe", zei de stem,
na enig aarzelen imperatief. Ik ging
naar binnen en zei tegen de ober:
„Hier is iemand, die Rinus wil spre
ken".
Hij ging er heen en ik bedacht aan
mijn tafeltje dat automatisch telefoon
verkeer wel een hele vooruitgang was,
maar dat het ook maar gewoon auto
matisch blééf.
Enige tijd later trad de gérant op mij
toe.
„Had u zojuist iemand aan de tele
foon?" vroeg hij, „zeker", antwoordde
ik „hij moest Rinus hebben".
„Weet meneer misschien ook wie het
was?", vroeg hij. Bijna had ik geant
woord:
„Ene Kots".
NEW YORK, 24 jan. (AFP) Naar
uit goed ingelichte zijde werd verno
men, heeft secretaris-generaal van da
V.N., Oe Thant, geweigerd, het tijdstip
te vervroegen van de overdracht van
het bestuur over westelijk Nieuw-Gui-
nea aan Indonesië.
De Indonesische regering had hem
een verzoek daartoe doen toekomen.
De secretaris-generaal houdt zich aan
de datum van overdracht, zoals deze
is vastgelegd in de overeenkomst tus
sen Nederland en Indonesië, te weten
1 mei 1963.
(Advertentie)
Rustig oud met OLVEH pensioen.
DEVENTER, 24 jan Een felle
brand heeft gisteravond voor naar
schatting vijftig a zestigduizend gulden
schade aangericht in de rokerij van
de NV Fijne Vleeswaren- en Conser-
venfabriek Anton tliinink. De brand
weer, die het vuur bestreed met acht
stralen en twee nevelstralen was de
brand na een uur meester. Negen rook-
instaliaties met inhoud zjjn verloren ge
gaan. Het bedrijf was tegen brand
verzekerd.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN' HAAG, 24 jan. Een Grond
wetsherziening, die ten doel heeft de
leeftijd zowel voor hel actief als voor
het passief kiesrecht te verlagen, de
naam Nieuw-Guinea uit de Grondwet
te schrappen en een betere regeling te
treffen omtrent de troonopvolging, heeft
in de Tweede Kamer reeds bij eerste
lezing aanleiding gegeven tot moeilijk
heden. Politieke wrijvingen zullen er
niet uit voortkomen, maar technisch is
er nogal wat kritiek, omdat de rege
ring naar het oordeel van verschillen
de Kamerleden in haar haast om nog
vóór de verkiezingen deze inderdaad
nodige correcties aan te brengen, niet
alle consequenties daarvan voldoende
heeft doordacht. Daarom zal de behan
deling eerst kunnen worden voortgezet
na een nieuw mondeling overleg tussen
de bijzondere commissie en de minister
van Binnenlandse Zaken, die begonnen
is deze zaak in de Kamer, in aanwezig
heid van de minister-president en de
beide gevolmachtigde ministers van
Suriname ende Antillen, te verdedigen.
De meerderheid bleek geheel akkoord
met de leeftijdsverlagingen. Na aan
vaarding van de beide voorstellen zul
len niet alleen alle 21-jarigen aan de
verkiezingen deelnemen, ook zullen
dan kandidaten voor de Tweede Kamer
kunnen worden gesteld, die 25 jaar oud
zijn. Een amendement van dr. Vonde
ling wil deze laatste leeftijdsgrens tot
23 jaar terugbrengen, maar minister
Toxopeus vindt dit een al te ver gaande
ingreep. Hij acht een verlaging van 30
tot 25 al ver genoeg en is van mening,
dat de nieuwe grens een .goed gemiddel
de is tussen de verlangens van de meest
vooruitstrevenden en de meer behoud-
zuchtigen.
De socialistische kritiek bü dit punt
gold tevens de procedure. De regering
wil namelijk, uit vrees dat de Eerste
Kamer de Grondwetswijziging wel eens
niet zou aanvaarden, zoals ook in 1952
is gebeurd, de leeftijd voor de Eerste
Kamer onveranderd laten. Vandaar dat
zq verschillende wetsvoorstellen afzon
derlijk heeft ingediend.
De gedachtegang van minister
Toxopeus is, dat de Eerste Kamer zelf
maar moet beslissen of zij ook een
leeftüdsverlaging wil Zij kan haar
wensen dan kenbaar maken en deze
kracht bijzetten door het wetsont
werp, dat alleen op de Eerste Ka
mer betrekking heeft, niet te aan
vaarden. Wanneer óit gebeurt zal de
minister ongetwijfeld aanstonds een
nieuw ontwerp indienen en de Eerste
Kamer haar zin geven.
Volgens de socialistische woordvoer
der dr. Vondeling nu zou dit een ver
kapt recht van amendement zijn, dat
aan de Eerste Kamer, tegen de regels
van het staatsrecht in, zou worden toe
gespeeld. Anderen, waaronder ook de
minister, bleken het daar niet mee
eens. De Tweede Kamer kon volgens
hen best een systeem voorstaan,
waarbü een zekere vrijheid aan het be
treffende college wordt gelaten om haar
eigen leeftijdsgrenzen vast te stellen.
Dat Is dan de vrijheid van de Tweede
Kamer. Het is maar een wijze van
doen en heel wat anders dan het intro
duceren van een recht van amendement.
Moeilijker zijn de aspecten van de
troonopvolging. Het gaat er allereerst
om het Huis van Oranje als stamhuis
in de Grondwet vast ie leggen. Thans
is hel zo, dat bij de opvolging door het
nageslacht van een koningin een ander
stamhuis wordt geïntroduceerd, name
lijk dat van haar gemaal. De regering
wil ook voorkomen, da. er zich geval
len voordoen, waarbij eventuele kinde
ren van de kroonprinses (men denke
aan prinses Beatrix) bü overlijden van
hun moeder hei recht op de troon zou
den verliezen. Volgens de huidige
Grondwet zou dat hel geval zijn. Er
word' nu een beperking van de opvol
ging in de zijlinie aangebracht, terwijl
de wijzigingen dus tevens gericht zijn
op een blijvend nationaal koningschap.
De commissie van voorbereiding voor
dit belangrijke wetsontwerp heeft bo
vendien een amendement ingediend om
een zekere achterstelling yan vrouwe
lijke bü mannelijke erfopvolgers uit de
Grondwet weg te werken. De commis
sie wij voor een prins of een prinses de
zelfde situatie scheppen, wanneer zij een
huwelpk zouden sluiten zonder toe
stemming van de Staten-Generaal. Voor
een prins ontstaat in dal geval geen
verlies van rechten op de kroon, voor
een prinses wel. Prof. Oud ging echter
verder zoeken en vond bü deze geamen
deerde tekst nieuwe moeiJpklieden. Daar
over zal het mondeling overleg eerst
uitkomst moeten brengen.
DELFZIJL, 24 jan. Betonstor-
ten 'j veertien graden vorst is moge
lijk. De betoncentrale Eemsmond N.V.
heeft daarvoor een systeem ontwikkeld,
dal in de praktijk goed voldoet; bq de
AKU-Amoco, die zeer veel spoed zet
achter de bouw van haar petrochemi
sche fabriek in Delfzijl, is het beton
onder meer voor het kantoorgebouw in
bijna normaal tempo gestort.
Het „geheim" van de betoncentrale
is, dat men de zand- en grindvoorra-
den met grind afdekt en met stoom ont
dooit. De stoom wordt opgewekt in
twee grote heiketels, die naast de si-
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 23 jan. De vaste com
missie voor Landbouw en Visserij heeft
vanmorgen een onderhoud gehad met
de beide ministers Marijnen (Land
bouw) e" Korthals (Verkeer en Water
staat). Hierbij is door de bewindslieden
de toezegging gedaan dat zij nog voor
maart een beslissing zullen nemen in
zake de moeilijkheden met de oester-
prooven in Zeeland.
Besloten is dat een nota, die daarna
zal verschenen, nog voor de verkiezin
gen in de Kamer zal worden behandeld.
Daarbü kan dan tevens aan de orde
komen de motie-Van Dongen (KVP),
die in het landbouwdebat niet is afge
handeld. In deze motie wil de Kamer
de regering vragen om zo spoedig moge-
lük een proefbassin te bouwen voor de
oesterteelt en de mosselverwatering.
UTRECHT, 24 jan. De organisa
ties van werkgevers en werknemers in
het kappersbedrijf hebben overeenstem
ming bereikt over invoering van de vijf
daagse werkweek, verhoging van het
loon en aanpass'ng van de vakantie
toeslag. Het overeengekomene zal ter
goedkeuring worden voorgelegd aan de
Stichting van den Arbeid en het College
van Pijksbemiddeiaars.
lo's zijn geplaatst. Twee krachtige he-
teluchtkachels zorgen ervoor, dat de in
de openlucht opgestelde voorraadbun-
ker eveneens op temperatuur blqven.
Een dag voor men een voorraad beton
moet afleveren begint men reeds met
het stomen. Vlak voor het betonmaken
wordt dan ten slotte het toe te voegen
water warm, alweer door stoom, in de
tank gejaagd. Het beton heeft zo een
temperatuur van twaalf tot veertien gra
den Celsius en koelt tüdens het trans
port naar het werk hoogstens één
graad af. Bekisting en betonijzer zqn
vorstvrij, doordat een grote tent boven
de bouwplaats staat, die wordt ver
warmd met heteluchtkanonnen.
De bedrijfsleider van de „Eems
mond", de heer S. P. Duitsch, heeft
het „warme-beton-maken" uitgepie-
kerd op verzoek van de AKU. Hij
baseerde zijn systeem op een vorst
van vier graden, maar boekte zelfs
succes bü vee ."tien graden.
De heer Duitsch gelooft stellig, dat
het met betrekkelijk beperkte middelen
mogelqk is elke betoncentrale in Ne
derland, ondanks de winter, te laten
draaien. Hij is van plan zün systeem
nog te perfectioneren. „Laten we net als
in Denemarken en in Zweden bouwver
gunningen afgeven met de dwingende be
paling, dat het karwei Vóór de winter
onder dak zit en glasdicht is. Er zün
vele projecten, die voor een dergebjke
werkwijze in aanmerking komen."
De bouwwereld in het noorden heeft
grote belangstelling voor het experi
ment.
AMSTERDAM, 24 jan. Na kennis
neming van het afwijzend standpunt dat
staatssecretaris Scholten, blijkens zijn
uitlatingen op de persconferentie, ten
opzichte van de schrijversactie inneemt,
hebben de auteurs Hans Andreus,
Adriaan Morricn en Sybren Polet uit
voering gegeven aan de plannen die
reeds waren openbaar gemaakt door
hei „Actiecomité Schrijversprotest". Zij
hebben elk een toegekend stipendium
van 5.00 geweigerd. De staatssecretaris
ris is h'ervan per telegram op de hoogte
geMeid. Deze drie uittors waren de
enigen aan wie een stipe ndium was ver
leend.
