Nachtelijke vuurzee in hart van
Amsterdam bedreigde winkelcentrum
KLEDINGMAGAZIJN C. EN A.
DOOR BRAND VERWOEST
Brandweer redt de naast
liggende warenhuizen
VELE MILJOENEN SCHADE
^een sloepenrol, slechte
Marmering, weinig hulp
PASSAGIERS MAASDAM
OP NIETS VOORBEREID
Gelukkige afloop van wat
grote ramp had kunnen zijn
ottgering
Mrvumu
A-duikboten naar
Middellandse Zee
^ËUBELFABRIEK
IN VLAMMEN
Dooifront loopt vast
Haute Coiffure
f2,-
f 1,-
PEUGEOT
SKODA
GARAGE VERBEEK n.v.
CHRISTIAANSE
Op 1 april
^ERDAC 16 FEBRUARI 1963
fcnn^en,en 20800
86ste JAARGANG No. 31361
-
(Van onze verslaggevers)
AMSTERDAM, 16 febr.
Een laaiende vuurzee heeft van
nacht in ongeveer vier uur tijds
het grote winkelmagazijn voor
dameskleding van C. A. Bren-
ninkmeijer en het hoedenmaga-
zijn Gieskes aan het Damrak en
de Nieuwendijk volkomen ver
woest. De inzet van vrijwel alle
materiaal van de Amsterdamse
Brandweer ïeeft nauwelijks
kunnen voorkomen, dat de
naastgelegen winkel- en kan
toorpanden ook vlam vatten. Een
begin van brand in het kleding
magazijn H. Smoorenburg aan de
overzijde van de Nieuwendijk, dat
enige tijd de volle kracht van de
meters ver uitslaande vlammen te
verduren kreeg, kon met moeite
worden geblust.
In Bloemendaal
Or.Lberiings toeslag aan
gemeeniteperisonieel
Tegen de door vlammen ver
lichte nachtelijke hemel tekent
zich scherp het beeld af van de
spuitgast, die hoog op de ladder
I het vuur bestrijdt aan de zijde
i van de Nieuwendijk (foto hier-
I naast) terwijl ook aan de zijde
van het Damrak de brand
hevig woedt (foto hieronder).
(Van een verslaggever)
<}gBREMen, 16 febr. Tegen
j. Voorschriften in is er op de
V tS^am' donderdagmiddag, bij
t>en r°^ Rotterdam, geen „sloe-
*J°1" gehouden. Er was een
gezi OP het schip was een
haa P io feeststemming, dat
le~r Sfemerhaven voer ter ge-
hw eid van de opening van de
VVe Holland-Amerika lijn-
BremerhavenNew York.
hu een „avontuur" heet, had
hrarna kunnen worden. De
der(j ^lrn. met aan boord vierhon-
gjer h°manningsleden en passa-
hinclo waaron(ïer vrouwen en
Van ^reh kwam in de monding
Weser, drie uur varen van
erhaven, in gevaar. Het
Schip i ^0n metende passagiers-
^hssie uP op 6611 wrak van een
Sagief vrachtvaarder. De pas
tij waren er niet mee ver
bod Semaakt hoe het schip in
0(1 ta verlaten.
weggeworpen
Loods kende wrak
Bellen en fluiten
iWMORRIS "kfore tjou dut/!
Suède dames- en herenjasjes
De schade van G. A., zo deel
de een directielid mede, loopt in
de talrijke miljoenen. In het pand
waren, naast de grote verkoop
afdelingen, ook de kantoren van
het concern gevestigd. Zij zijn vol
komen verwoest.
Snelle uitbreiding
Paniek dreigde
Angstig imposanl
TIJDELIJKE AANBIEDING
stomen
N.V. CARROSSERIEFABRIEK
UITDEUKEN
REPAREREN
Te]g(AU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
soon: Redactie 21544, Advertenties 21543
n,°or Beve
ant00' en Red Umuiden: Leeuweriklaan 30
Bijk,
öi,
Postgiro 143480
rwijk Zeestraat 50 teiet. 4790
Telefoon 5790
ec'ie: W. C. H. Leijdeckers en
Ho ^r' W A' van der ballen.
0 ^redactie: Drs H. v. RUN en W. Severin.
NIEUWE HAARLEM COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer millimeter
hoogte Omroepers 16 cents oer m m. hooqte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week,
2.65 per maanc., i 7.90 pei kwartaal.
Voor klachten over de bezorging 's avonds
tussen 5.30 en 7 uur, tel. 21544.
BLOEMENDAAL, 16 febr. B. en
W. van Bloemendaal vragen de raad
akkoord te gaan met de uitkering van
een ontberingstoeslag van 35 aan het
gemeentepersoneel.
De regen van vlammende textielresten
die op de omgeving neerdaalde noopte
de brandweer om de kolonne van de
B.B. te alarmeren, die de wacht betrok
bij het Paleis op de Dam en de Nieuwe
Kerk. Talrijke woningen in de omge
ving moesten wegens het brandgevaar
worden ontruimd. Toen omstreeks zeven
uur het grootste gevaar geweken was,
kon de brandweercommandant, de heer
P. A. Riedel met enige opluchting con
stateren dat het gehele winkelcentrum
van Nieuwendijk en Damrak aan een
groot gevaar was ontsnapt. Als de
n,, rs
spreken de uitgenodigde
kit ^autorite?» koninklijke kapel, de
kin, et vertegenwoordigers
«h rv^Uw£? dam,se bedrijfsleven met
..i», hitenlo».i enkinderen, en binnen-
dse Journalisten van een
öe"'"' ervaring", een „tragi-
V. sdam heeft slechts wat ave-
16 febr. Een
°°rzaalr eKBewopP6n lucifer is er
h! hifiu),'. Van keweest, dat gisteren
ÏSWa "M®vak" van de ge
ween t"nevel,nk 111 korte Ujd In
Woonhn- °PgeKaan' Een aangren-
,uls braadde gedeeltelijk uit.
rij onder de waterlijn opgelopen en
maakte door het binnenstromende wa
ter een graad of tien slagzij.
Merkwa -digerwijs waren het
naast de vrouwen en kinderen voor
al de bemanningsleden, die angstig
waren en bevreesd voor een ramp. De
bemanning zat vaak eerder nog in de
boten dan de vrouwen en kinderen.
Enkele ouderen onder de passagiers
moesten zelfs door medeopvarenden in
de sloepen geholpen worden. De zee
lieden hadden het te druk met hun
eigen besognes. Bij het neerlaten van
de sloepen wisten sommigen niet eens
hoe dat precies in zijn werk ging.
Soms kwam men haast op een boot
terecht, die reeds gestreken was. Er
zjjn meer fouten gemaakt. Er was een
slechte alarmering, onvoldoende hulp,
onvolledige kennis van zaken. Er heeft
zich slechts door de samenloop van
omstandigheden, geen ernstig ongeval
voorgedaan. Slechts de kok J. Vermeu
len uit Rotterdam belandde door een
misstap in het water. Maar ook hjj
werd gered. Het had anders kunnen lo
pen. De meeste passagiers hebben het
gebeuren als een „grappig incident"
opgevat. Gelukkig, want dit heeft pa
niek voorkomen.
In betrekkelijke rust ging men aan
boord van de toegeschoten loodsboot.
De vierhonderd „schipbreukelingen"
behielpen zich al grapjes makend met
de eenvoudigste middelen. Men stilde
de honger met droog brood en dronk
met drie of vier man uit één mok
koffie. Mariniers zaten te praten met
enkele Duitse eindexamenleerlingen
van de school voor reisbureaus, die als
slot van hun opleiding de reis met de
Maasdam meemaakten. Deze meisjes
hebben zich in de moeilijke omstan
digheden bewonderenswaardig gedra
gen.
Voor de gezagvoerder, kapitein A. H.
Lagaay, is deze eerste reis wel heel
ongelukkig verlopen. Hij was juist be
noemd tot gezagvoerder van een pas
sagiersschip, na een prachtige staat
van dienst op vrachtschepi van de
HAL. De 38-jarige gezagvoerder maak
te zijn eerste reis op de Maasdam. En
direct al voer men onder zijn ogen op
een wrak, waarvan de reeds aan boord
gekomen loods al jaren wist, dat het
er lag. Hoe het is kunnen gebeuren,
kan niemand zeggen. Op het laatste
ogenblik heeft men iets gemerkt, is
„volle kracht achteruit" gegeven. Het
was te Iaat. Het schip liep in zjjn
vaart door en scheurde zijn bodem
open.
Gezagvoerder Lagaay besloot de pas
sagiers en de bemanning, die gemist
kon worden, in de reddingboten te la
ten gaan. Het was een maatregel voor
het zekere. De zee was spiegelglad. Het
sneeuwde weliswaar licht, maar de
zon brak door.
Even na acht uur werd gebeld en
gefloten. Wij dachten: het signaal
voor het ontbijt. Op de gang ant
woordde een steward op de vraag
wat er aan de hand was: „Ik denk
dat we aan de grond zitten". Hij liep
haastig verder. Er werd geadvi
seerd naar de reddingboten te gaan
op een toon alsof het over „tafelen"
ging. De meesten wisten niet waar hun
zwemvest was, kenden het nummer
van hun sloep niet.
In de loodsboot „Gotthilf Hagen",
die uiteindelijk de meeste passagiers
opnam, kwamen de avonturen-verha-
len los. Een mengeling van fantasie
en werkelijkheid. Nauwelijks later dan
de loodsboot liep de Maasdam de
Bremerhaven binnen.
(Vervolg elders In dit blad)
(Advertentie)
BARTEUORISSTR HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223396
(Van onze weerkundige medewerker)
DE BILT, 16 febr. Een zwak
dooifront zou dit weekeinde boven ons
land tot staan komen. In de zuidelijke
helft van ons land is overdag wat
lichte dooi te verwachten, maar elders
blijft het kwik juist beneden het nul
punt met 's nachts nog weer lichte
vorst. De neerslag is van weinig be
tekenis. Een nieuwe depressie steekt
de Oceaan over en zal na zondag een
nieuwe aanval op de winter in Europa
inzetten. Of dit succes zal hebben, is
niet zeker, want de winter blijft zich
als zeer hardnekkig gedragen.
Zondag:
zon: 7.5417.56, maan: 2.2311.39.
Maandag:
zon: 7.52—17.58, maan: 3.28—12.12.
vorst de hevigheid had gehad van enkele
weken geleden zou het vrijwel onmoge
lijk zijn geweest de talrijke grote win
kel- en warenhuizen te redden.
Twee dames, de gezusters v. d. Eeden,
die in het pand wonen, konden zich
tijdig uit de voeten maken. In het win
kelpand werken ongeveer vierhonderd
maai personeel. Het naast het verbrande
pand gelegen kantoor van de holding-
company van het concern, de UNICENA.
bleef gespaard.
De brand werd ongeveer kwart voor
drie 's nachts ondekt door enige jonge
lui. die een rossige gloed zagen achter
de etalages aan de zijde van de Nieu
wendijk. Zij alarmeerden de 69-jarige
A van Oosterhout, die nog aan het
werk was in de nabijgelegen luncn-
room van Harkema. Deze vertrouw
de het aanvankelijk niet en ging eerst
zelf kijken, voordat h(j de brandweer
opbelde.
Onmiddellijk werd groot alarm ge
slagen. De eerste brandweerlieden, die
het winkelmagazijn binnenkwamen kon.
den nog tot de eerste verdieping door
dringen, waar echter reeds een vuur.
zee woedde in de omvangrijke voor
raad kleding.
In allerijl werd een maximum hoeveel
heid slangen uitgelegd om te pogen de
brand nog in de kiem te smoren. Het
bleek al spoedig dat dit niet meer moge
lijk was. In een razend tempo joeg het
vuur van verdieping naar verdieping.
Dc zeven meter brede Nieuwendijk
ontnam de brandweer de mogelijkheid om
de brand daar met jroot materiaal aan
te vatten. Op een ladder staande heeft
een spuitgast urenlang een heldhaftig ge
vecht geleverd met de vlammen, voor.
dat tenslotte ook hy gedwongen werd
terug te trekken.
Na ongeveer een uur dreigde aan de
zijde van de Nieuwendijk, waar het vuur
toen met 'n onvoorstelbare kracht woed
de, 'n catastrofe. Het vuur spoot meters
ver uit de ramen, waarvan de ruiten met
hevige knallen gesprongen waren. De te
genover liggende winkelmagazijnen van
Piet v. d. Brul, Wassen en Smoorenberg
werden direct bedreigd. Brandweerwa
gens moesten uit de straat worden terug
getrokken.
Ondanks een regen van» stenen, bran
dende stukken hout en glas waagden
zich talryke spuitgasten in de nauwe
straat om de voorgevels van deze maga-
zijnen nat te houden.
De vlammen tastten het pand van
Smoorenburg aan. Ruiten kwamen rin
kelend omlaag, daklijsten stonden in
brand. Na een gevecht van ongeveer een
half uur was het ergste gevaar daar ge
weken.
De regen van vliegvuur dreigde een
paniek te veroorzaken in de wijde om
geving. Bewoners gingen naar het dak
om de brandende textielresten te doven.
Anderen begonnen hun woning al te
ontruimen.
Toen de achterzijde van het pand aan
de Nieuwendijk vrijwel was uitgebrmd
vrat het vuur zich een weg naar de
kantoren aan de Damrakzyde, waar aan-
vankelijk nauwelijks iets van de brand
te zien was geweest. Met een gloed, die
tot ver in de omgeving van Amsterdam
te zien was en die hoog oplaaide toen
het dak was ingestort, verscheen de
brand om ongeveer half vijf aan de
Damrakzijde, waar, ondanks het vroege
uur, honderden Amsterdammers de blus-
singswerkzaamheden volgden.
De brede raampartijen van het win
kelpand sneuvelden de een na de ander.
Het kantoorgebouw van Arnold Gi-
lissens Bank, dat deel uitmaakt van
het complex, liep direct gevaar. Spuit
gasten waagden zich op de hoge daken
vanwaar zij ondanks de vette rook het
vuur, dat een deel van het dak van de
bank reeds had aangetast, na een ge
vecht van meer dan een uur wisten te
verdrijven.
Het aanzicht van het grote winkel
pand, dat in doorsnee bijna vyftig meter
is, was even angstwekkend als spectacu
lair. Een directeui van C A die met
enige medewerkers de ondergang van
het moederpand van alle C A-bedrij-
Advertentie
Het resultaat van een kapsel-ontwerp, door
een specialist gecreëerd, na nauwkeurige
studie van stand, vorm en kleur der ogen,
vorm van het gezicht en de teint.
Een persóónlijk kapsel, dat Uw charme
accentueert en onweerstaanbaar de aan
dacht trekt, wordt voor U ontworpen door
'i~.iT.
DEPOSIT AIRE
ANTOINE - GERMAIN MONTER-
LANVIN - WORTH - ROGER - GALLET
ETC. ETC
ven in Nederland, machteloos aanzag,
noemde, telkens als het vuur voor een
ander raam verscheen, de ruimten die
er achter waren gelegen. Directiekamers,
vergaderzalen, administratieruimten
veranderden in een vuurzee.
Toen het vuur het pand vrijwel geheel
had verwoest, begonnen de verdiepingen
met daverend lawaai en ontzettende
vuurzeeën in te storten. Het dreunend
gekraak deed de menigte, die door de
politie op grote afstand werd gehouden,
telkens angstig terugdeinzen. De poppen
in de etalage, die zich aanvankelijk als
onbewogen schimmen tegen de branden
de helrode achtergrond aftekenden, vat'
ten tenslotte ook vlam voor zover zij niet
bedolven werden onder de instortende
plafonds.
De brandweer werd gehandicapt
door een geringe waterdruk op som
mige brandkranen, een gevolg nog van
de vorst. Over de gehele lengte van
het Damrak werden zware voedings-
slangen uitgelegd naar het Open Ha
venfront bij het Centraal Station, waar
de druvende motorspuit Jason
lag, die ondanks het ijs nog tot
op zestig meter van de kant was door
gedrongen. De motorspuit fungeerde als
pompstation voor de waterkanons, die
aan het Damrak werden ingezet. De
tonnen water, die van alle kanten op
de vuurzee werden geworpen, bleken
echter machteloos tegen het geweld
van de brand.
Brandweercommandant Riedel ver
klaarde later dat men aanvankelijk nog
gepoogd had de bedrijven van C. A.
en Gieskes te redden. Toen dit onmoge
lijk bleek heeft men zich vooral be
paald tot het redden van de talrijke
grote winkelmagazijnen in de omgeving.
Het laatste is met grote moeite gelukt.
De vorst speelde gelukkig geen grote
rol. Bij de grote brand in de Spuistraat
van enkele weken geleden, die thans
in omvang door die van C. A. is over
troffen waarschijnlijk is de brand
vannacht zelfs de grootste sinds de
oorlog in Amsterdam kampte men
met de handicap dat de slangen aan de
straat vastvroren, waardoor ze niet
meer verplaatst konden worden. Dit was
thans, gelukkig, niet het geval.
(Zie ook pagina 2)
(Advertentie)
costuum tïZr'tn*#* r 3
mantel AfiSr
japon (eenv.)
■35»
pantalon
OtM-
rok
•3)25-
jumper
4ï»
Grote Houtstraat S tel. 10771
Amsterdamsevaart 30 tel. 11561
Binnenweg 137 tel. 30433
(Advertentie)
Komplete uitrustingen
voor alle maatschappijen van de
Uniformspecialisten
Zijlstraat 71 Haarlem
(Advertentie)
Bloemendaal se we.z 1-9 Bloemendaal
Telefoon 52301
(Advertentie)
Lange Herons'r. 36 - 38 Haarlem
Telefoon 14371
WASHINGTON, 16 febr. (XJPI) De
Amerikaanse plaatsvervangend minis
ter van defensie. RoseweU L. Gilpa-
tric, heeft gisteren in Washington be
vestigd dat Amerika drie Polarisonder-
zeeboten, die nu op de Atlantische
Oceaan gestationneerd zijn, naar de
Middellandse Zee zal sturen. Dit zal in
april gebeuren.
Gilpatric heeft tijdens zijn vijfdaagse
reis naar Europa Rome, Bonn en Pa
rijs bezocht. Volgens Gilpatric zullen de
onderzeeërs onder commando van ge
neraal Lyman L. Lemnitzer, de opper
bevelhebber van de NAVO, geplaatst
worden.
Volgens Gilpatric zal de eerste Po-
laris-onderzeeër op 1 april in de Mid
dellandse Zee aankomen. Hij wilde
geen mededelingen doen over de havens,
die in aanmerking komen als bases
voor de atoomduikboten.
Beieren - Het Beierse Rode Kruis
heeft bekendgemaakt, dat de Beierse
bergen in 1962 aan 50 mensen het leven
hebben gekost. Bijna 2700 mensen lie
pen verwondingen op. (DPA)