Uitlevering of uitwijzing?
Touwtrekken om
Amerikaan
Narcotica-handelaar zit
„vrij" in Rotterdamse cel
URTIH
Rage
Beneluxbeleid ontmoet in
BONN niet alom
Men herinnert zich de reis
van De Gaulle naar Moskou
begrip
M
H
ASPRO
Portret van een generaal
Regeringsploeg
Om nooit te vergeten.
SPOTSPIEGEL
Verdediger:
„HU GAAT NIET
HET LAND UIT
0=®"
TOGSE
Eert jaargeld voor
Heintje Davids
Dit jaar twaalf
miljoen inwoners
ACHTERGRONDEN VAN FEDERALE POLITIEK
Het leiderschap
van Amerika
Politie noemt
buurtonderzoek
„verhelderend"
Brigade-generaal
Pieter van Santen
bij
IN NA
VOLGING
VAN
KENNEDy'S
KAg/NEJ DE QUAy
DlTJAAf^
teraowt*
Rotterdamse moord
f
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1963
PAGINA
AFSTANDSMARSEN
HATKIST
turgische
weekkalender
tondai —paars
^2.^.v-d-iondag —paars
ZONNIG
SPANJE
TORREMOLINOS
ikimaki
Bij haar 75ste verjaardag
GBENELUX Beleid in Duitsl
Zo kort na het bezoek, dat de
Amerikaanse onderminister
van defensie, Rosswel Gil-
patric, heeft gebracht aan Bonn,
beseft men nog eens extra, hoe
zeer de Duitse Bondsrepubliek in
het spanningsveld van de Weste
lijke alliantie een centrale plaats
inneemt. Dat is niet alleen in
militair opzicht zo, maar ook po
litiek en economisch. Als het gaat
om de kernbewapening van het
Westen, dan richten zich aller
blikken naar de kleine hoofdstad
aan de Rijn om te zien, of de
Bondsrepubliek zich van ganser
harte schaart achter Kennedy's
conceptie van een multilaterale
kernmacht, of dat ze eigenlijk een
geheime voorkeur onderdrukt
voor nationale atoomstrijd krach
ten, zoals de force de frappe van
president De Gaulle. Moet er een
antwoord komen op de vraag,
welke gestalte Europa dient te
krijgen binnen het kader van de
Westelijke samenwerking en wel
ke prioriteiten daarbij moeten
gelden, dan wordt opnieuw met
levendige belangstelling gewacht
op hetgeen Bonn in het midden
heeft te brengen. Wij maken op
het ogenblik een periode door,
waarin tal van politieke vragen
worden gesteld. Daarom kan het
van belang zijn een poging te wa
gen om uit verspreide uitlatingen
van de laatste tijd een enigszins
coherent beeld op te bouwen van
het Duitse standpunt, zoals dat
in de laatste maanden van het
tijdperk-Adenauer blijkbaar be
staat.
mg
Fri
Bescherm u tegen
Rillerig? Onprettig?
Vlug:
ROTTERDAM, 16 febr. De ver
dediger van de Amerikaanse hande
laar In verdovende middelen Carl
William Wallace, de Amsterdamse ad
vocaat mr. J. H. Smeets is vastbe
sloten de plannen van de Nederlandse
justitie om Wallace binnen een week
vrijwillig of na die tijd onvrijwillig het
land uit te krjjgen, te blokkeren. De
heer Smeets wenst (uiteraard) niet te
zeggen op welke manier hij de ver
mende justitiële dwalingen zal bestrij
den. ,,Het staat evenwel voor mij vast,
dat de uifleveringsplannen van justitie
op geweldpleging neerkomen, omdat
mijn cliënt helemaal niet naar Amerika
wil."
Wallace's verzet tegen uitlevering
naar Amerika is te Begrijpen: drie
jaar geleden werd de Amerikaan door
een jury in zijn land schuldig bevonder
aan smokkel in verdovende middelen
over de Mexicaanse grens. Hjj kon.
zoals dat in Amerika mogelijk is, tegen
betaling van een flinke borgsom vrij in
zijn land rondlopen. Zijn paspoort werd,
uit de aard der zaak, ingenomen.
Enige tijd later verdween Wallace
spoorloos; achteraf bleek, dat hij onder
een valse naam de nodige papieren
ha weten te krijgen en op een vracht
boot de Atlantische Oceaan was over
gestoken. In West-Europa nam hij de
draad van zijn vorige „beroep" weer
op en vormde er een goed geolied
team van handelaren in verdovende
miuc.elen. Eind 1960 liep bü in Neder
land tegen de lamp en werd in maart
van het jaar daarop door de Amster
damse rechtbank veroordeeld tot een
gevangenisstraf wegens smokkel van
morfine, heroïne en marihuana. Hij zat
als vreemdeling zijn straf uit in de
Haagse strafgevangenis.
Toen Wallace begin november 1992
de gevangenis verliet, begonnen de
moeilijkheden pas goed. In Nederland
wil men hem liever niet houden. Wal
lace wil en kan niet naar Amerika,
terwijl andere landen er niet aan den
ken de Amerikaan binnen hun grenzen
te halen. De plannen van het minis
terie van Justitie worden vooral ge
dwarsboomd door het feit, dat in het
uitleveringsverdrag tussen Amerika en
Nederland niet gesproken wordt over
zogenaamde „narcotics". In afwach
ting van verdere ontwikkelingen werd
Wallace op last van de justitie
overgebracht naar Rotterdam, waar
hij onderdak kreeg bij de vreemdelin
genpolitie.
NADRUK VERBODEN
17 f
^9aar r,donr«/Uarl: Sex«geslma; eigen
Srs- Pr#1- v. d. H. Drie-eenheid
bM*
~-Spaa^slV' zondag: 2e geb H.
fyjsr®da! if
ö^^rlbll"kCridogiwu_d' kathedraal;
H M" v'd'zondag ~paars-
- H Uuius.P®tr"r Stoel; eigen Mis; 2e
iw,4t«,„ d apostelen -wit—
NÜa ^8» H n
- r"kerkiPrafi'!r"8 Da|manu8, blsschop-
VjJ.,,, 8r' M1» ln Medio -wit—
Keh, HQuinquagesima; eigen
'e-^nheU Cred°i P»!f. v d.
(Advertentie;
(extra K.L.M.-vluchten)
15- en 22-daagse
vakantie-vliegreizen
naar
aan de
Middellandse Zee
Volledig verzorgd van
f 592.-, resp. f638.-af
<1) ~0
O) c
Kamer»
bad en
balkon
Nuerlands eerste reisbureau
voor een
voor een
goede
rei»
AMSTERDAM, 16 febr. Uit dank
voor hetgeen u zo lange tijd voor de
kunst hebt betekend". Dat is de argu
mentatie in de brief, waarin het ge
meentebestuur van Amsterdam Hein
tje Davids vrijdagmiddag tijdens de re
ceptie in theater Carré ter gelegenheid
van haar 75ste verjaardag verraste
met een jaargeld van f 1000 ingaande
in 1963.
Ontroerd zei de jarige tot mr. R. van
den Bergh, die haar als waarnemend
burgemeester had toegesproken: „Het
gevoel dat men mij nog niet heeft ver
geten is mij meer waard dan duizenden
guldens".
Mr. Van den Bergh had zijn persoon
lijke bewondering voor Heintje Davids
als volgt geuit; „Het is mij altijd on
duidelijk geweest waarom men de kunst
van de familie Davids kleinkunst
noemt. Dat moet dan beslist kleinkunst
met twee hele grote K's zijn".
Honderden hebben van de gelegen
heid gebruik gemaakt om Heintje Da
vids te feliciteren.
DEN HAAG, 16 febr. Blijkens door
het Centraal Bureau voor de Statis
tiek vastgestelde voorlopige gegevens
vermeerderde de bevolking van ons
land in het afgelopen jaar met ruim
168.000 inwoners (tegen 165.000 in 1961).
Wel was het geboorte-overschot in 1962
lager dan het vorige jaar, doch de
buitenlandse migratie bracht een aan
merkelijk hoger vestigingsoverschot.
Rekening houdend met de gemiddel
de maandelijkse toeneming der bevol
king over de laatste jaren, kan worden
verwacht, dat het inwonertal van Ne
derland eind september-hegin oktober
1963 de twaalf miljoen zal overschrij
den.
Inmiddels zit Wallace nu al ruim
twe». maanden als „vrij" man in een
cel. Gedurende die tijd hebben het mi
nisterie van Justitie en mr. Smeets
getracht een aanvaardbare oplossing
te vinden voor Wallace, die zich in
middels ongewenst vreemdeling liet
verklaren, omdat hi) ln Nederland geen
middelen van bestaan heeft. Het Ame
rikaanse cons-'taat wilde de Amerikaan
wel reispapleren verschaffen, maar al
leen die voor een reis naar Amerika.
Dit voorstel kon Wallace moeilijk aan
vaarden in verband met zijn Ameri
kaans verleden.
Nu is het ministerie van Justitie
gekomen met een ander „voorstel".
Als Wallace niet binnen een week
kan opgeven, welk land hem wil
ontvangen, wordt hij naar de Ver
enigde Staten uitgewezen. Mr.
Smeets is het helemaal niet eens met
de plannen. „Uitwijzen is juridisch
onmogelijk en als het uitleveren
moet zijn, kan dat al evenmin, in
verband met de lacune in het uit
leveringsverdrag", zo zegt hij.
De heer Smeets ziet als enige oplos
sing voor „de zaak Wallace" een vrije
doortocht van de Amerikaan naar een
land, waar de smokkel in verdovende
middelen niet zo zwaar wordt opge
nomen als in West-Europa en Amerika
en waar Wallace wel wordt toegelaten.
Daarvoor is echter een pas nodig en
de Amerikaanse consul is naar het
zich laat aanzien niet van plan er
een beschikbaar te stellen ,.Pm een
dergelijk paspoort voor mijn cliënt te
vernrij;.en zou ik dan een proces tegen
de Amerikaanse consul moeten begin
nen en die is niet verplicht voor een
Nederlandse rechter te verschijnen"
aldus de heer Smeets.
(Advertentie)
ROSSO. BIANCO EN EXTRA DRY V, f 6.95 Vj fles f 3.55
Wij houden van dansen. Wij drinken en klinken op elkaar,
op het feest. Met Martini Vermouth. Gekoeld? Met soda?
"On the rocks"? Kies maar uit en proef met smaak. Dat
sméókt. Martini verklapt het heerlijke geheim van sfeer en
vriendschap. Proost.
MARTINI - iets bijzonders bij elke gelegenheid!
Van Britse en Amerikaanse zijde
wordt wei eens de vraag gesteld, of
de mogelijkheid van een hernieuwd
conflict tussen Frankrijk en Duitsland
thans nog zo reëel is, dat daarvoor be
slist het verdrag van 22 januari j.l.
door president De Gaulle en bondskan
selier Auenauer moest worden gesloten.
Men vraagt zich ook af, of het tijdstip
van deze ondertekening tactisch wel
juist gekozen was. De Bondskanselier
heeft er na zijn terugkeer uit Parijs de
nadruk op gelegd, dat dit verdrag zijn
oorsprong al vindt in de late zomer van
1962, toen de Franse president zijn tri
omfale reiu maakte naar Bonn, Keulen,
Hamburg en het Duitse industriegebied.
Hij opperde toen het denkbeeld van
een bijzondere samenwerking tussen bei
de landen, een denkbeeld dat in Bonn
v cl aansloeg. Na zijn terugkeer in Pa
rijs riep De Gaulle het Franse kabinet
bijeen om zijn plannen «erder uit te
Werken. Frankrijk en de Bondsrepubliek
Duitsland wezen daarop elk een paar
hoge ambtenaren aan, en die hebben
het verdrag in de herfst en winter op
gesteld. Het voornemen om de onder- dig genoeg n
tekening door de regeringsleiders op ser deze kritiek op Frankrijk gaarne.
22 januari te doen geschieden bestond
al geruime tijd vóórdat de Franse pre
sident op 14 januari zijn beruchte zoge
naamde persconferentie hield. Op de
toon en op sommige gedeelten van de
inhoud van deze persconferentie was
de Bondsregering niet voorbereid.
Wie na wil denken over het al of
niet relevant zijn van het Frans-Duitse
verdrag, die zal er goed aan doen een
weinig terug te gaan zoals men in
Bonn ook gaarne teruggaat in de
geschiedenis. Ten tijde van Bismarck
waren Rusland en Duitsland verenigd in
een bondgenootschap tegen Frankrijk.
Een jaar na de afdanking van Bis
marck bracht een Frans vlooteskader
een bezoek aan Kroonstad en dat vorm
de de inleiding tot een Russisch-Frans
verdrag, dat gericht was tegen Duits
land. In 1944 spoedde De Gaulle zich
naar Moskou om dat oude anti-Duitse
verdrag te hernieuwen.
De Sovjets hebben waarschijnlijk, zo
als wei vaker, de draagwijdte van hun
handeling niet overzien, toen zij dit
Frans-Russische verdrag in mei 1952
opzegden, als represaille voor de on
dertekening door Frankrijk van het zo
genaamde „Deutschland Vertrag". In
fe;U namen ze toen elf een gewichtig
beletsel voor het Frans-Duitse verdrag
van 22 januari j.l. weg.
Robert Schuman heeft altijd ge
zegd, dat de Europese Gemeenschap
voor Kolen en Staal een wezenlijke
bijdrage leverde tot een Frans-Duitse
verzoening, omdat zij de regeringen
van beide landen in staat zou stellen
over en weer kennis te nemen van
eikaars produktle in een sector, die
juist voor de bewapening van zoveel
belang is. Men kan, ook om die re
den, stellen dat een gewapend treffen
tussen Frankrijk en Duitsland niet
meer voor de hand ligt. Maar bij de
Duitse overwegingen, die tot het ver
drag van 22 jan. hebben geleid, moet
men zeker ook rekenen de vrees, dat
Frankrijk zich anders wellicht weer
met Rusland tegen Duitsland zou ke
ren. Bonn Is bereid heel wat boze
gezichten van andere bondgenoten te
accepteren, als het maar kan verhin
deren dat er opnieuw een Einkrei-
sung van Duitsland optreedt.
en is er zich aan Duitse kant
volledig van bewust, dat Euro
pa zich op zijn eigen houtje
militair niet staande kan hou
den tegen Rusland. Om die reden is het
van eminent belang, dat Amerika de
leiding behoudt van de vrije wereld.
Aar. de andere kant geloven de Duit
sers niet, dat de Verenigde Staten
overeind kunnen blijven, als Europa
geheel onder Russische heerschappij
raakt. Men meent over aanwijzingen te
beschikken, dat in de Russische strate
gie de wenselijkheid is verdisconteerd
om in geval van oorlog het Duitse in
dustriële apparaat en ae Duitse man
kracht zo gaaf mogelijk in handen te
krfgen. Die oorlog zal er niet komen,
als Amerika en Rusland het eens kun
nen worden over een gecontroleerde ont
wapening. Die oorlog zal in ieder ge
val door de Russen niet moedwillig wor
den uitgelokt zolang in de wereld de
atoombewapening van de Verenigde Sta
ten de eerste plaats blijft bekleden.
Men reageert in de bondsrepubliek
soms wat ongemakkelijk op de opmer
king, dat het moeilijk zal zijn de strate
gische opvattingen van de Amerikaan
se beschermer te rijmen met die van
de Franse vriend. Het is bekend, dat
bondskanselier Adenauer het als pure
waanzin bestempelt, wanneer men het
voorstelt, alsof hij zou hebben te kie
zen tussen een Amerikaans en een Frans
leiderschap.
Maar dat neemt niet weg, dat het Gaul
listische Frankrijk bitter weinig bij
draagt gerekend in conventionele di
visies aan de voorwaartse verdedi
ging van de Bondsrepubliek. Merkwaar-
ig genoeg horen lang niet alle Duit-
Zij proberen veelal de Fransen te
verontschuldigen en een van die excu
ses luidt aldus, dat de Franse strijd
krachten door de oorlog in Algerije zo
ontredderd en gedesorganiseerd zijn,
dat ze geen „Schuss Pulver" meer
waard zijn. Met de reorganisatie en de
opbouw van een nieuv- Frans leger is
thans begonnen. De hier bedoelde Duit-
si zijn van mening, dat men minis
ter Messmer zijn tijd moet gunnen.
et is bepaald niet zo, dat er overal
in de Bondsrepubliek evenveel
begrip bestaat voor de bezwa
ren, die met name de kleine
EEG-landen koesteren tegen een geslo
ten gemeenschap, waarin Frankrijk en
Duitsland de dienst uitmaken. De mi
nisters Spaak en Luns genieten er ze
ker niet die mate van populariteit die
thans in het eigen land hun deel is.
Er zijn ongetwijfeld vele Duitsers,
die de belde heren beschouwen als que
rulanten. Willen zij dan soms liever,
dat Frankrijk en Duitsland met elkaar
overhoop liggen, zo vraagt men zich
af. En dan haalt men de verzuchting
aan van de bondskanselier, hoe het
toch mogelijk is geweest, dat de goede
God in Zijn wijsheid heeft toegelaten
dat wel de intelligentie van de mens
is beperkt, maar niet ijjn domheid.
De culturele uitwisseling, waartoe het
Frans-Duitse verdrag aanspoort, is
door Adenauer en De Gaulie bedoeld
om de beide volkeren straks zo dicht
bij elkaar te brengen, dat geen enkele
toekomstige regering het meer zal aan
durven zich in een bondgenootschap te
gen de ander te begeven. Een diepgaan
de Frans-Duitse verzoening, zo heeft de
kanselier in de Bondsdag gezegd, is
geen substituut voor een Europese inte-
fratie, maar ze is er wel de voorwaar-
e toe. Daarom meent men dat het ver
drag ook in het belang van Italië, Bel-
gië en Nederland is. Men heeft er in
luitsland soms enige moeite mee onze
bezwaren tegen een besloten, continen
taal en wellicht protectionistisch Euro
pa als reëel te onderkennen. Dat hoeft
ons niet te ontmoedigen. Wij moeten
er wel rekening mee houden.
Onze grote vijand, zegt men in Duits
land, is en zal dat nog zeer lang blij
ven, het atheïstisch communisme, en
geconfronteerd met dit gevaar zouden
de Europeanen er goed aan doen elkaar
mlr-der vaak en minder fel In de ha
ren te vliegen. Onze twisten, zo zegt
men, strelen het oog van Khroesjtsjev.
H. J. NEUMAN
jeugdige
GRAZ, 16 febr. Twee
Nederlanders zijn gisteren door de
Oostenrijkse politie gearresteerd, toen
ze een ruit van een juwelierszaak had
den vernield en er met juwelen en
horloges ter waarde van 50.800 schilling
vandoor gingen. Ook een inbraak in
een banketbakkerszaak wordt aan het
tweetal toegeschreven.
kJ
De nieuwe rage in Ame
rika is 80 kilometer wande
len binnen de 20 uur. Zij
stoelt op een oude, folklo
ristische order voor de of
ficieren van de marine uit
het jaar 1908. En president
Kennedy zelf heeft hem
nieuw leven ingeblazen. Nu
zijn niet alleen de officieren weer
gaan wandelen, maar een goed deel
van de bevolking is er achteraan ge
trokken- Lelijk. Een typische staal van
massaficatie.
Nu wil er nog wel eens iets uit de
nieuwe wereld naar de oude over
waaien. Dat heeft de ervaring ons ge
leerd. Een dollartje hier en een
atoombompje daar.
Dat jachtige wandelen echter moeten
we niet hebben in het belegen Euro
pa. Twisten is best, maar 80 kilometer
in de 20 uur is onzedelijk. En 20 kilo
meter in de 80 uur ligt ons beter.
Wij lopen immers op onze laatste
benen. En daarmee zelfs de hele we
reld rond in een paar luttele dagen,
als de geest over ons vaardig wordt.
Maar dan is het ook Carnaval.
(Var. een verslaggever)
BOTTERDAM, 16 febr. De verón-
derstelling, dat hef onderzoek zou zijn
doodgelopen mist tedere grond. Het na
gaan van schriftelllke, telefonische en
mondelinge tips vergt zoveel tijd, dat
we nauweijjks aan het eigenlijke re
cherchewerk zijn toegekomen". Dit
verklaarde gistermiddag hoofdinspec
teur C. M. J. van der Weljden, belast
met de leiding bij de speurtocht naar
de dader van de dubbele moord in
Rotterdam-Zuidwljk, een week geleden
gepleegd.
Met het horen van talrijke bekenden
van de slachtoffers ts men nog lang
niet gereed. Vijftien tot twintig man
werken constant aan deze zaak. Ver
schillende onderzoekingen worden aan
de diverse afdelingen toevertrouwd.
Een tiental mensen, werd na een eer
ste verhoor, een tweede maal om in
lichtingen gevraagd.
Het buurtonderzoek gaat voort. Er
zijn al opmerkingen uit voortgekomen,
die verhelderend hebben gewerkt. Ook
van buiten Rotterdam komen tips bin
nen. Het terreinonderzoek, vooral ge
richt op het vinden van het wapen,
waarmee de moorden zijn gepleegd,
zal worden hervat als de sneeuw ver
dwenen is.
(Advertentie)
Uw zorgen voor morgen bij DE OLVEH geborgen.
(Advertentie)
Griep
Griekenland Atheense studenten,
die gisteren demonstreerden voor ho
gere subsidies voor het openbaar onder
wijs raakten slaags met de politie. Ze
ven studenten werden gewond. (AFP)
Misschien komt majesteit,
maar waarschijnlijk lijkt
het me niet. Ik hoor, dat
prinses Margriet er wel
zal zijn. Dat is leuk. Oranje en
Bronbeek, daar is altijd een
sterke band tussen geweest. Mijn
93 zeer ouwe jongens, die hier
leven als geen andere bejaarde
in welk bejaardenhuis dan ook,
hebben dat aan Oranje te dan
ken. Aan Willem III. Wat Ma-
jeseit" honderd jaar geleden voor
ze deed, was progressief. Dal
woord gebruikte overigens toen
nog geen mens. Verder komt er
de negentiende een sleep auto
riteiten; we zitten dus op de
receptie in de entourage van de
hoge druk. Iedereen mag komen,
al nodigen we op geen stukken
na iedereen uit. Minister Visser
komt ook. Weet je, dat Excel
lentie hier gezien is onder mijn
bejaarde kornuiten? Met St.-
Nicolaas krijgen ze allemaal een
doos sigaren met zijn handteke
ning erop. Die bewaren ze, die
handtekening. Vroeger moest je
je benen uit je lijf lopen voor
een handtekening van een mi
nister, als je die dingen spaarde.
Mijn jongens krijgen ze cadeau.
Kijk maar niet naar de rommel;
we zijn aan het opknappen, 't Wordt een fijn huis, dat kan ik met de hand
op het hart verklaren, want ik heb er zelf geen steek aan gedaan."
Dit zegt Nederlands meest onformele, snaakse generaal; Pieter van
Santen (57), adjudant in buitengewone dienst van de koningin, zevende
commandant van het Koninklijk Militair Invalidenhuis aan de Velperweg
te Arnhem dat 19 februari officieel zijn eeuwfeest viert. Toen, honderd
jaar geledenschonk Willem lil het heerlijke buitenhuis met zijn gazons
en landerijen aan de Staat onder de voorwaarde, dat het zou blijven dienst
doen als verzorgingshuis voor K.N.I.L.-militairen beneden de rang van
onderluitenant.
Generaal Van Santen is geen militair meer, maar burger in uniform.
Hij heeft officieel brigade-generaal titulair. „En paar jaar geleden wilde
ik als actief officier ontslag nemen wegens mijn defect gehoor. Dat namen
ze niet. Ze vonden dat geen argument. Toen zei ik, dat ze me nog wel meer
konden vertellen, maar dat een defecte officier ongeschikt voor zijn werk
is. Dat was zeker nog nooit vertoond, dat iemand zichzelf wegens onge
schiktheid als militair wilde opheffen
Tenslotte kreeg generaal Van Santen in 1955 het gewenste ontslag als
kolonel der Grenadiers en werd commandant van Bronbeek als opvolger
van generaal-majoor N. L. W van Straten. „Je zal wel denken, wat zegt
die man gekke dingen, maar ik ben heus altijd doodernstig. Dat feest op
de negentiende wordt mooi. We krijgen twee witte pauwen als levende
stoffering van de gazonds. Het is een echtpaar; dat kan wat worden. En
de gemeente geeft een gestyleerd tuinstel. Ik kan er niet onderuit een
toespraak te houden; heel kort, dat is altijd de juiste lengte. Die toespraak
bereid ik grondig voor."
Wie het voorrecht heeft, de prachtmens Pieter van Santen van nabij
te kennen en niet slechts als de man op de gala-avonden van de NAVO-
Taptoe, staande op de tribune onder een knipperlicht, met de hand aan
de gala-pet, die weet, dat die toespraak, hoe kort ook, een van die onver
getelijke dingen van het komend eeuwfeest zal zijn.
Generaal Van Santen, drager van vele hoge onderscheidingen, waar
onder het Ridderkruis van de Militaire Willms Orde 4e klasse, kan het niet
laten, de dingen luchtig te relativeren, maar hi) kent precies de eisen van
het protocol. Hij geeft ook de geringste medewerker alle eer, maar heeft
zelf een eerlijke hekel aan eerbewijzen.
„De inwoners van Bronbeek willen me als cadeau myn geschilderd
portret geven. Toen heb ik gezegd: kalm aan, mannen. Een kunstenaar
schildert liever de directeur van de Shell of de AKU dan mij, dat snap je.
Gun de klandizie aan een goeie jongen. Geef b.v. een knaap van Kunst
oefening de kans. En zo hebben ze de klandizie gegund aan een Betuwse
jongen, die liefhebberij heeft voor het boerenbedrijf zowel als voor de
schilderkunst. Da's gezond. Hij werd me aanbevolen door zijn leraar, 't Hangt
in de salon Ze hebben tegen me gezegd: „Generaal, zo kijk je alleen maar
als je thee drinkt." En dat valt dus wel mee, want ln zo'n gouden medaillon-
lijst kan je misschien maar het best ernstig kijken."
De generaal is ziek, ma ar hoopt de negentiende beter te zijn. Hij heeft een
zware operatie met goed gevolg doorstaan en sukkelt nu in de genezende
fase van een bronchitis. Daarom blijft hij in zijn vorstelijke huiskamer
annex Renaissancezaal, Rode Zaal en Blauwe Zaal in het fijne paleisje
Bronbeek. Het zal hem de negentiende verrassen, hoe mooi het vernieuwde
interieur is geworden. Hij zal er de werkers, die er een jaar lang druk
mee geweest zijn, van binnen uit zijn grote, goede hart alle eer voor geven.
Voor zulke dingen is de snaakse generaal doodernstig.
Generaal Van Santen werd 2 januari 1906 in Vlaardingen geboren. Op
zestienjarige leeftijd kwam hij in dienst. In 1928 ging hij als K.N.I.L.-officier
naar Java, later naar Borneo In 1938 werd hij belast met het civiel bestuur
over de Zoelaheilanden. In 1939 ging hij naar Java terug, nam deel aan
de acties tegen de Japanners en raakte in krijgsgevangenschap. Meteen
na de bevrijding vormde hij een bataljon, dat de kiem werd tot het nieuwe
K.N.I.L. Na te hebben deelgenomen aan de beide politiële acties verliet hij in
Indonesië als laatste commandant van de zgn. Nederlandse rayons.
In 1951 kreeg de toenmalige overste Van Santen het commando over
de Limburgse Jagers te Roermond. Na zijn terugkeer uit Amerika, waar
hij een cursus „nieuwe militaire beschaving" had gevolgd, werd hij
commandant van het 41e Regiment Infanterie in de rang van kolonel der
Grenadiers en in 1955 commandant van Bronbeek. Sedert 1954 is generaal
Van Santen adjudant b.d. van H.M. de Koningin.
