Kamer keurt uitstel van Bijlmermeer af faire goed Zelfs V.V.D. niet onverdeeld tegen Een vrije boer veroordeeld SPAGHETTI BRACHT HEN TEZAMEN Prinses Beatrix hervat wereldreis in april Bezoek aan keizer Hirohito, pres. Kennedy en Oe Thant Nederlandse medewerking aan Duits atoomschip tn is nog steeds het JOODSE carnaval 0£ Bescheiden expositie met hoopvo akkoord in de Amsterdamse Waag DIAMANTEN KONING Burgemeester Van Hall keek toe Mr. J. N. Scholten naar Indonesië Interpellatie over affaire- Bidault Fusie EMS-Carré nu definitief Malversaties door ambtenaar Juwelen gestolen uit etalagedrie man snel gepakt Staat leent 300 min. onderhands (rente 4J- pet.) Reactor Centrum helpt bij ontwerp scheepsreactor Bossche hofacht jaar voor moord Sprang Capelle pagina Betere relaties op nieuive basis Actiecomité ivil gedupeerden steunen Bemanning verlaat gestrande Fiducia Aandelenruil op basis 3:4 Commissie uit P.v.d.A.: „Gemeenteclassificatie moet verdwijnen" In Amsterdam: Oogoperatie voor mr. Van Rijckevorsel I Penning van Tilburg voor prof. Heere Studeren de Papoea's na 1 mei nog hier? Amsterdam opgenom#1 in vaarschema van Duitse rederijen Bestuur Nationale Ballet beraadt zich over moeilijkheden t w Francis Ourbridge V WOENSDAG 13 MAART 1963 4 f- O WolfgafJ door VLAANDEREN ,ÉÜi (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG, 12 maart Met 84 tegen 26 stemmen heeft <le Tweede. Kamer vanmiddag besloten, het debat over de Bijlmermeer uit te stel len tot na de komende verkiezingen van 15 mei a.s. Een poging door mr. Geertsema (WD), om deze datum te vervroegen tot 1 april, mislukte. Vier leden van de WD, voor wie mr. Van Leeuwen als woordvoerder optrad, maakten zich los uit hun tractie en stemden toch vóór. Bü het debat was de burgemeester van Amsterdam mr. Van Hall in de loge aanwezig; minister Toxopeus, voor wie dit voorstel van de commis sie een grote teleurstelling is. was niet aanwezig. Bij de behandeling van een voorstel van orde hoeft de minis ter niet in de Kamer te zijn. Mr. Geertsema bracht namens het grootste deel van de V.V.D. overwe gende bezwaren naar voren tegen het voorstel. Hij zei dat het niet alleen ging om Amsterdam en de Bijlmer meer, maar ook om de opheffing van de gemeenten Weesperkarspel, Korten- hoef enz Tegen een verder uitstel is van alle zijden bezwaar naar vo ren gebracht. Dan mag de Kamer deze zaak ook niet laten rusten, aldus de liberale woordvoerder. Bekwame en scherpzinnige Kamerleden zoals de he ren Scheps en Albering, die van de commissie van voorbereiding deel uit maken, zouden, wanneer de datum van uitstel op 1 april wordt vastgesteld, zich best kunnen verdiepen in de con sequenties van de nieuwe voorstellen van de minister, om door een beslis sing van de Kroon de Wet Gemeen schappelijke Regelingen toe te passen. Daartegenover stelde dr. Albering MR. J. N. SCHOLTEN .onderweg. (Van een onzer verslaggevers) SCHIPHOL, 12 maart Vóór zijn vertrek naar Indonesië, alwaar hij een maand zal verblijven, heeft mr. J. N. Scholten, voorzitter van de Ne derlandse Staatkundige Studenten Fe deratie, vanmorgen op Schiphol het drieledige hoofddoel van zijn reis uit eengezet. Hij zal ten eerste de even tuele komst naar Nederland van een In donesische studenten-delegatie voorberei den, voorts zal hij nagaan of in Indo nesië onder de jongeren de wens be staat om in Nederland te studeren en zo ja of deze wensen algemene of spe cialistische studie betreffen en ten der de of men in Indonesië positief staat tegenover het stage lopen daar te lan de van Nederlandse studenten. De heer Scholten, die in oktober in Amsterdam zijn meesterstitel behaalde, is in Leiden ingeschreven voor een aan tal aanvullende colleges. Hij zal zijn studies voortzetten na terugkeer uit In donesië. Behalve Java hoopt hij ook Sumatra en Celebes te bezoeken. Of hij nog aan Nieuw-Guinea een bezoek zal kunnen brengen is, in verband met het programma dat hij zich voorstelt af te werken, niet zeker. Zijn reis naar en van Djakarte be taalt de heer Scholten zelf. De uitno diging tot het bezoeken van Indonesië heeft hem bereikt namens de regering in Djakarta en de Indonesische studen tenfederatie (de Perhimpoenan Perse- rikatan Mahasiswa Indonesia), die 21 afzonderlijke verenigingen omvat. Hij reist met de K.L.M. naar Bang kok, vandaar met een Thais vliegtuig naar Singapore en van Singapore met een toestel van de Garoeda Indonesian Airways naar Djakarta. Op de heen reis blijft de heer Scholten enkele da gen in Cairo over voor besprekingen; op de terugreis onderbreekt hij de vliegtocht in Beiroet. Deze besprekin gen betreffen een studentenexcursie die de NSSF voor volgend jaar op haar programma heeft staan. De contacten van de NSSF met de Indonesische studentenorganisatie in Duitsland dateren van begin vorig jaar. Het perspectief is betere betrek kingen tussen Nederland en Indone sië, op nieuwe basis. De heer Schol ten zal in Indonesië de gast zijn van ver schillende ministers. Dat hij ook door president Soekamo zal worden ontvan gen is niet onwaarschijnlijk, doch staat niet vast. Belangstelling voor de reis van de heer Scholten is in Nederlandse poli tieke kringen evident. In christelijke or ganisaties ziet men met levendige sym pathie uit naar de resultaten van dit streven van de NSSF. (K.V.P.), dat een uitstel tot 1 april zeer vermoedelijk zou meebrengen dat het wetsontwerp helemaal niet meer in behandeling komt. Hij zag alle reden om een nader oordeel omtrent de con sequenties van wat de minister thans wil, te vormen, waarvoor enige tijd no dig zal zijn. De heer Smallenbroek (A.R.) achtte uitstel niet gewenst. Amsterdam heeft zelf op spoed aangedrongen, zo betoog de hij. Ook zag hij in de nieuwe oplos sing, die de minister thans op het laat ste moment naar voren heeft gebracht, geen novum. Het toepassen van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen is reeds bij de algemene beschouwin gen betrokken geweest. Vandaar dat hij vond dat het wetsontwerp thans rijp is voor ten openbare behandeling. De heer Scheps (PvdA) stond daar entegen op het standpunt, dat wel de gelijk het voorstel van de minister een behoorlijke studie nodig zou maken. Voor het raadplegen van deskundigen hetgeen hij noodzakelijk achtte zou zeker geruime tijd nodig zijn. Het wetsontwerp niet voldoende voorbereid te gaan benandelen, verwierp hij. Mr. Beemink (CH) zei, dat de Kamer in derdaad het wetsontwerp best zou kun nen behandelen, maar hij vond als voor zitter van de vaste commissie, die het ontwerp heeft voorbereid, dat rekening moet worden gehouden met de wens van de meerderheid van deze commis sie, die het wetsontwerp niet rijp acht. Vandaar dat hij zich aansloot bü het voorstel der commissie. Ook mr. Van Leeuwen (WD) zei, dat er zoveel facetten aan het nieuwe voor- (Van onzi parlementaire redacteur) DEN HAAG, 12 maart Van twee zijden is vanmiddag in de Tweede Ka mer aangedrongen op het houden van een interpellatie over de bemoeiingen van het kabinet met de voorgenomen KRO-uitzending van het interview met Bidault. De eerste die verlof vroeg voor deze interpellatie was mr. Kranenburg (P.v.d.A.). Zijn vragen zullen, wan neer de Kamer toestemming verleent, worden gericht tot de minister-presi dent. Zeer waarschijnlijk zal de inter pellatie donderdagmiddag worden ge houden. Morgen zal de Kamer beslis sen of er aanleiding is de aanvrage toe te staan. Na de heer Kranenburg kwam mevr. Van Someren-Downer (V.V.D.) op het onderwerp terug. Het lag in haar be doeling over dezelfde kwestie een inter pellatie te houden, die zij had willen richten tot de staatssecretaris van O. K. en W. en tot de minister van Bui tenlandse Zaken. Zij zei dat zij even tueel daarvan zal afzien wanneer aan het verzoek, dat mr. Kranenburg thans tot de Kamer heeft gericht, zal wor den voldaan. (Van onze correspondent) EMMEN, 12 maart De econo mische politierechter in Assen heeft de vrije boer Klaas Hartman uit Hol- landsche Veld, die de vorige week op last van het Landbouwschap uit zijn boerderij is gezet, bü verstek veroor deeld tot vüitig gulden boete of tien dagen hechtenis. H. had namelijk op nieuw geweigerd aan het Landbouw schap gegevens over zün Inventaris te verstrekken. Met hem moesten nog vjjf andere boeren terechtstaan, allen af komstig uit Hollandsche Veld. De of ficier van justitie had tegen deze vrije boeren 100 boete geëist, omdat naar zün mening men nu maar eens goed moet voelen dat het verstrekken van gegevens aan het Landbouwschap wet telijk is verplicht. In de gemeente Hoogeveen is Inmid dels een actiecomité begonnen met het inzamelen van geld voor de drie gedu peerde vrüe boeren. Onder leiding van de heer J. Bruinsma was op 12 okto ber 1961 al een actiecomité opgericht. Het betaalde vlak voor de gerechtelijke verkoop van zeven boerderüen voor vier landbouwers de heffingen aan het Landbouwschap. Het comité zegt noch met het Landbouwschap, noch met boer Koekoek te sympathiseren. De vorige week heeft het comité pogingen in het werk gesteld de boerderijen te bewaken tegen mogelijk brandstich tingen. Men heeft hiervan afgezien toen de politie deze taak overnam. Men gaat thans met intekenlijsten rond. HOEK VAN HOLLAND, 13 maart De 228 ton metende Nederlandse kust vaarder Fiducia is vannacht aan de binnenkant van de Zuiderdam van de Nieuwe Waterweg vastgelopen. Het schip maakte water in de machineka mer. Een reddingsboot trachtte tever geefs het schip te bereiken. Men heeft daarom een lijn van de reddingsboot naar de Fiducia overge bracht.Langs deze lün konden de zeven bemanningsleden op een rubbervlot hun schip verlaten. BRUSSEL, 12 maart (UPI) De commissie van de E.E.G. heeft een of ficiële verklaring doen uitgeven waarin wordt meegedeeld, dat de vice- voorzitter, dr. S. L. Mansholt, niet niet overweegt af te treden. Volgens de E.E.G.-commissie zün er geruchten, dat dr. Mansholt in ver band met de aanstaande verkiezingen in Nederland afstand zou willen doen van zün Europese funktie en zich kan didaat zou willen stellen voor de Partij van de Arbeid. Er is echter geen spra ke van dat dr. Mansholt ooit aan de verkiezingen had willen deelnemen als kandidaat van welke partij voor welke zetel ook, zo werd meegedeeld. stel van de minister te vinden zün, dat hü het niet juist zou achten het wets ontwerp nu reeds aan de orde te stel len. Daarna werd door de heer De Kadt (PvdA) hoofdelijke stemming ge vraagd. Hieruit bleek, dat de AR, de SGP, de VVD op vier leden na en d.e heer Diepenhorst van de CH tegen het voorstel van de commissie waren, ter- wül de PvdA, de KVP, de PSP, de CPN en de rest van de CH en de WD, te zamen 84 stemmen opbrachten, die met een ruime meerderheid de doorslag heb ben gegeven, zodat uitstel tot 15 mei thans een feit is geworden. AMSTERDAM, 13 maart De be sturen van Theater Carré en Exploita tie Maatschappü Scheveningen (E.M.S.) hebben overeenstemming bereikt inza ke een fusie tussen beide vennootschap pen door middel van een aandelenruil. Voor vier aandelen Carré kunnen drie aandelen E.M.S., verkregen worden. Het geplaatste kapitaal van Carré be draagt 350.000. Als alle aandeelhouders hun aandelen omwisselen zullen hier voor 262.500 aandelen E.M.S. worden afgegeven. Gisteren bedroeg de koers van de (oude) aandelen E.M.S. 850 pet. g.b. Op ba sis van deze koers komt de overne- mingsprüs op 2.231.250. De exploitatie van het theater zal worden voortgezet; directie en perso neel blüven in functie. AMSTERDAM, 13 maart Een commissie van de Partij van de Ar beid onder voorzitterschap van prof. dr. ir. A. Vondeling is tot de conclusie ge komen dat de afschaffing van de ge meenteclassificatie als noodzakelijk moet worden beschouwd. Op de eer ste plaats zal dit kunnen en ook die nen te geschieden voor het overheids personeel. De commissie concludeert voorts dat onder de gewijzigde loonpolitieke ver houdingen op het bedrijfsleven de plicht rust binnen de gegeven econo mische grenzen naar afschaffing van de classificatie te streven. De commis sie ha4 tot opdracht over dit onder werp een advies op te stellen voor het verkiezingsprogramma 1963 van de P. v.d.A. De commissie stelt dat naarmate de differentiatie in de loonpolitiek is voort geschreden, het steeds minder gemak kelijk gebleken is uniformiteit in de toepassing te handhaven. De klasse-in deling loopt van C.A.O. tot C.A.O. sterk uiteen, de classificatie wordt ver der in toenemende mate doorkruist door pendel en forensisme. ,,Aan een formele classificatie is eigenlijk de grondslag ontvallen. Deze verschillen zullen verdwijnen of ver minderen wanneer een succesvolle po litiek van industrie- en bevolkingssprei ding wordt gevoerd. Intussen is het on juist kunstmatige classificatie-verschil len te hanteren met enkel en alleen een nadelige sociaal-psychologische werking", aldus de commissie. (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM, 13 maart In hel hoofdbureau van politie is in bewaring gesteld een 29-jarige ambtenaar die, werkzaam op een afdeling van het raadhuis, in het tijdvak van februari tot september 1962 malversaties tot een bedrag van 7710 gulden zou .hebben ge pleegd. Hü zou valse orderstukken, rekenin gen en kwitanties hebben uitgeschreven en deze van gefingeerde handtekenin gen hebben voorzien. De bedragen, die hü hiervoor uitbetaald kreeg, stak hü in eigen zak. Dit is de twintigjarige Italiaanse Wilma, die dank zij een pak spaghetti aan haar man, de Amerikaanse Italiaan Luigi Pelliccio uit New York, is gekomen. Wilma, die in een spaghettifabriek in Formia werkt, stopte haar foto met adres in een pak spaghetti, dat voor de export was bestemd. Helemaal in Amerika ving Luigi het „foto-signaal" op, toen hij eens ouderwets Italiaans wilde eten op zijn vrijgezellenkamer. 7lij schreef en op de andere foto ziet u het resultaat: Wilma en Luigi trouwden gisteren in Formia. (Telefoto's) AMSTERDAM, 18 maart Drie jongemannen hebben gisteravond om streeks tien uur, na met een ijzeren staaf een ruit te hebben ingeslagen, uit uit de etalage van een juwelierszaak aan de Leidsestraat een aantal juwe len, sieraden etc. geroofd, waarmee ze in een auto verdwenen. Een voorbijganger, die getuige was van een deel van deze snelle dieven- actie, waarschuwde de politie. Hü kon daarbü meedelen dat de auto een Opel was, voorzien van een Frans ken teken en de beide laatste cyfers van het nummer opgeven. Deze bijzonder heden werden aan alle politie-radio- auto's getelefoneerd, zodat in betrekke lijk korte tüd de gezochte auto werd opgemerkt, achtervolgd en aan het ein de van de Cruquiusweg klem gereden. De drie mannen werden gearresteerd en naar het hoofdbureau van politie overgebracht. Het zijn een 21-jarige electricien, een 28-jarige schilder en een 22-jarige mili tair allen geboren in Joegoslavië. De beide eersten gaven op woonachtig te zyn in Brussel, de laatste in Rijssel. Op hen werd voor een waarde van meer dan 10.000 gld gevonden aan kostbare horloges, ringen, juwelen en andere sieraden. DEN HAAG, 12 maart Het minis terie van Financiën deelt mede dat de Staat der Nederlanden, onder overeen komstige voorwaarden als die van de jongste staatslening, een onderhandse lening heeft aangegaan met het Alge meen Burgerlijk Pensioenfonds tot een bedrag van f 300 miljoen. De stor ting op deze onderhandse lening zal op 1 april geschieden ten laste van de voorinschrqfrekening. De vorige in februari uitgegeven le ning ad f 300 miljoen draagt een rente van 4V«%, terwijl de inschrijvingskoers 99% bedroeg. Zoals bekend was voor een zodanig bedrag ingeschreven, dat hiervan 1,79% werd toegewezen. DEN HAAG, 13 maart Prinses Beatrix zal in april Japan, de Verenig de Staten en Canada bezoeken. De prinses vertrekt 1 april en keert 28 april naar Nederland terug, aldus blükt uit een vanmorgen alhier uitge geven communiqué. Zoals bekend, moest de prinses in november van het vorige jaar haar se- mi-officiéle reis naar een aantal Azia tische landen in Hongkong afbreken wegens het overlüden van koningin VVil- helmina. Tydens haar bezoek aan Japan van 2 tot 11 april zal keizer Hirohito de prinses ontvangen. Het bezoek aan de V.S. en Canada, dat ook in het aanvankelüke reisplan was opgenomen, draagt geen officieel karakter. De prinses hoopt in Washington een bezoek te brengen aan president Ken nedy. Verder ligt het in de bedoeling dat de prinses in New York de secre taris-generaal van de V.N., Oe Thant, zal ontmoeten. De prinses reist 1 april met een U1n- vliegtuig van de K.L.M. via de Pool- route naar Yokio. Voor Amerika staan op het programma een bezoek aan het peace-corps en het leggen van een ge denksteen in het nieuwe Nederlandse ambassadegebouw. Voorts zal de prin ses in Washington een concert bijwo nen van het Residentie-orkest uit Den Haag, dat in die tijd onder het patro naat van de koningin een tournee van vüf weken door de V.S. maakt en o.m. werken van de Nederlandse componis ten Badings, Hellendaal en Diepen- brock ten gehore zal brengen. Ten aanzien van de gezondheidstoe stand van prinses Beatrix deelt de rüksvoorlichtingsdienst mede, dat de prinses voorlopig nog het bed moet houden. Haar toestand is echter voor uitgaande. DEN HAAG, 12 maait Het Twee de-Kamerlid mr K. van Rüekevorsel is opgenomen in het ooglljUersgasthuis te Utrecht voor het ondergaan van een oogoperatie. De heer Van Rüekevorsel was juist hersteld van de gevolgen van een nieroperatie. TILBURG, 12 maart Te zünen huize is aan prof. dr. W. R. Heere, oudhoogleraar In de sociografie aan de- katholieke economische hogeschool, door loco-burgemeester N. H. Pontzen de zilveren leCTenning der gemeente overhandigd. Dit op grond van zyn by- zondere belangstelling en daadwerke- lyke medewerking als adviseur by het oplossen van stedebouwkundige vraag stukken. Prof. Heere heeft ook enige tüd het gemeentelük bureau voor statistiek als adviseur ter züde gestaan en deel uit gemaakt van de gemeentelüke onder- wü'scommissie. UTRECHT, 12 maart. Het Reac tor Centrum Nederland heeft het ver zoek ontvangen van een Duitse indu striële combinatie mee te werken aan het ontwerpen van een kernreactor be stemd voor een Duits koopvaardij schip. De Duitse maatschappij voor kernenergietoepassing in de scheeps- bou en scheepvaart te Hamburg die de opdracht heeft gegeven tot de douw van dit nucleair koopvaardüschip, heeft aan twee industriële groeperingen in Duitsland verzocht een ontwerp voor de te gebruiken reactor te maken. Een van deze Duitse groepen heeft nu (Van onze correspondent) DEN BOSCH, 13 maart Het Ge rechtshof heeft een kantoorbediende uit Sprang Capelle wegens moord op de gebroeders van Zeist veroordeeld tot acht jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest en terbeschikkingstel ling van de regering. De Bossche rechtbank had hem ver oordeeld tot twintig jaar gevangenis straf met aftrek en terbeschikkingstel ling van de regering. Aanvankelijk eis te de advocaat-generaal in hoger be roep bevestiging van het rechtbankvon- nis, doch nadat een psychiatrisch rap port was uitgebracht, dat tot vermin derde toerekeningsvatbaarheid con cludeerde, bracht hü deze eis terug tot twaalf jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest en terbeschikkingstel ling van de regering. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG. 12 maart Van de in Nederland studerende Papoea's 43 in het geheel van wie 20 op kosten van de regering gaan 21 wegens het aflopen van hun studietermijn vóór 1 mei naar Nieuw Guinea terug. Daar onzekerheid bestaat inzake de verdere financiële steun aan hen die op kosten van de Nederlandse rege ring hierheen kwamen, heeft de Ne derlandse Staatkundige Studenten Fe deratie met bezorgdheid contact op genomen met Den Haag, zonder uit sluitsel te krügen. Thans is de voor malige Papoea-student Frits Kirihio in Nederland om over deze kwestie overleg te plegen. Minder bezorgdheid over mogelyk verder studeren hier te lande bestaat waar het de Papoea-jongeren betreft die op kosten van missie of zending hierheen kwamen. yfjjl een beroep op de medewerking het R.C.N. gedaan. D: heeft prof. dr. M. hoogleraar te Eindhoven en als 8 ge. seur aan het R.C.N. verbonden, gedeeld in een voordracht, uitg °nef' ken op het congres over ,,Kerne ,n gie en scheepvaart", dat vanmid"8* Utrecht is gehouden. „Bij de bouw van deze zogen»810„. druk-water-scheepsreactor zullen f getwijfeld goede kansen komen y t, de Nederlandse industrie tot het e. krijgen van een deel van de c°n „rak tie", zo zei prof. Bogaardt. Hij sPvjg- over de wisselwerking tussen de Qp derlandse industrie en het R-C-P"- het terrein van de ontwikkeling eer scheepsreactor. Reeds sedert enkele jaren is de n? cleaire scheepsvoortstuwing onder*;' jj van studie in ons land. Dit onderz is een deel van het zogenaamde dat wordt uitgevoerd het R.C.N., in samenwerking met EL, van het zogenaamde ■- RO-project, dat wordt uitgevoerd o het R.C.N., in s ratom, en door ae neaenanass strie. Het R.C.N. zal gedurende 0 jaren aan de ontwikkeling van scheepsreactor, waarmee in totaal e bedrag van f 18 miljoen is SeIP? 0P werken. Het onderzoek is gerichlt de verlaging van de splijtstofk?st op het verkrijgen van reducties iTLrit. investeringskosten en op het ver®" gen van inzicht en ervaring betreiif de speciale fabricagetechnieken 11, behoeve van de industrie. Aan dit l88, ste gedeelte van het onderzoek nern ook deel het TNO. de Technische gescholen, het Nationaal Scheepsbou kundig Proefstation in Wageningen een aantal buitenlandse onderzoeken tra. Het te bouwen Duitse handelsscj1 P is een ertstanker met een lengte V8J, 167 meter en met een vermogen v 10.000 p.k. AMSTERDAM, 12 maart De NoJ^ Deutscher Lloyd te Bremen en Hamburg-Amerika Linie te Hambuy» hebben Amsterdam opgenomen in n vaarschema van hun gemeenschap!?^ lüke dienst naar Pacific Column18' Equador, Peru, Bolivia en Chili. ürr Zulks in nauw overleg met de b-Y ninklijke Nederlandsche Stoombp8 maatschappü. Dit betekent dat de» beide Duitse lijnen gezamenlijk wek lyks directe afvaarten zullen bie"je van Amsterdam naar havens op °n westkust van Columbia, Equador Peru en veertiendaags naar havens 18 Chili. AMSTERDAM, 13 maart Het bé stuur van de stichting Het Nation8'' Ballet heeft zich gisteren hier be»1» gehouden met de recente perspub}1' katies over nieuwe moeilijkheden de Nationale Balletformatie, De V'®L gadering stond onder leiding van vice-voorzitter dr. Jos Wouters 'x Hilversum. Er is geen communis11 over de vergadering verstrekt. AMSTERDAM, 12 maart. Er hoeven geen extra politledeta- chemonten meer naar de oude Amsterdamse Jodenbuurt te gaan als de Joodse kalender Poerim aanwyst, maar er is een tyd geweest dat het feest der „Uitred ding" het carnaval concurrentie aan deed. Poerim was toch het feest waar vrij gedronken mocht worden en waar de leut en de spot hoogtij vierden, want herdachl hel niet de ondergang van de jodenhatei Human, die zelf aan de hoogste galg werd gehangen waaraan hij de Joden had gewild, en vierde het niet tevens de triomf van Mordechai en zijn schone nicht Es ther? Ais de rol met het spannende verhaal in de synagoge werd voorge lezen, weerklonken de ratels van' de kinderen telkens als de verfoeilüke naam Haman werd genoemd En in vroeger tyden sloegen de jongeman nen met stenen op een grote kei, die Haman was genaamd, net zo lang tot die ik stukken brak. In de diaspora is het feest verstild, want na Haman is er een gekomen, die niet weerhouden werd door een rechtvaardige koning Ahasveros, maar in Israel laait de feestvreugde elk jaar luider op. De herinnering aan net oude Poe rimfeest der diaspora kan men, tot 12 april a.s., terugvinden in het museum De Waag aan de Nieuwmarkt in Am sterdam. Saartje Vos, de legendari sche schrüfster van het klassieke kos- here kookboek, verwelkomt de bezoe ker met eer recept voor Hamansoren (kiesjeliesch), een zoet gebak dat evenzeer mot Poerim was verbonden ais de oliebol met Oudejaarsavond. Thuis werd het verhaal uit een fraai bewerkt en versierde Esther-rol voorge lezen, maar buiten ventten de schnor- rers 'bedelaars' met de vermakelyke „Poerimkrant" die ,n boertigheid niet voor de Carnavalskrant onder deed Liederen werden gezongen over de melich (koning), die sjikker (dron ken) was en de feesttafel met „Ap- felkuchen mit knoblichwursoht" werd alle eer aangedaan In de achttiende eeuw was de Am- sterdame Poerim befaamd. Sjloume Duikelaar, die ais Slome Duikelaar nog steeds voortleeft, schreef de teks ten van spelen er liederen; in alle huizen werden gemaskeroe bals ge houden en gedanst. In de late negen tiende eeuw kwam het tot een be scheiden revival. Op de expositie kan men de Poerimkranten zien. Het zyn rrf/kvynrMt* r, av.'VjVrttZS *ar iU nv^'3-» .->»•* tYxrf. a ejjjar.'-7rVw -9- t Vy;-* +*--?•' fa*vw y-y rv- 7—5 MN fsfrygjftiiWIT.* ra-W*" *3- ys s.-7ï*-sv?» mvz-* va"- J*! T-*-Ar* ,rp-.'N V ,-x xjrV" K'+Z r x it—it Hoewel de godsdienstige voorschriften elke versiering van gebedenboeken ve*-. bieden, werd wel eens de hand gelicht met rollen voor huiselijk gebruik. Dat deze achttiende-eeuwse Esther-rol clowns en hansworsten de tekst omgeven niet zo verwonderlijk als men weet dat Poerim het Joodse carnaval was. er talrüke en sommige dateren ai uit de zeventiende eeuw. fin Rembrandt, die ir. de Jodenbuurt woonde, heeft zich misschien by het zier der feeste lijkheden laten inspireren tot een te kening en een ets over de Triomf van Mordechai. Beide zijn op de expo sitie te zien. Feesten laten meestal weinig spo ren ra, maar in de bescheiden expo sitie klinkt toch nog een hoopvol ak koord na in de vorm van talrijke tekeningen, die de leerlingen van de Joodse lagere school aar het grote gebeuren hebben gewijd. Misschien blijft de hoge galg voor de Hamans van de toekomst overeind staan. Het zou de mooiste Poerim var hun leven zyn Wie de expositie bezichtigt rn zich beslist van het bezit van <3eJJTeU- ke catalogus verzekeren. Otto n man heeft er de vorm aan gegfjt-, van een Esther-rol en de Stadsdr kerli heeft er een fraai drukwer van gemaakt. jj. BERLIJN, 12 maart Langhoff, sinds 1946 leider V8H „an- Deutsche Theater" en de daarbtl 8 r, gesloten „Kammerspiele" in OoSt-R^j lün, is uit zyn functie ontheven. nS ziin opvolger zou zjin benoemd n,ej» Dieter Made, laatstelyk algemeen der van het stedelyk toneel in li nitz DIE ONTMOETTE 7E HIER WEER IN rf. ÖT CALAIS. EEN 15 GEWOND, DE ANDER WJN VERONDER STELLING WA5 JUIST, INA. MICHELLE SMOKKELDE DAT COLLIER HIERHEEN IN ONZE AUTO. V00RTVLUCHTIG-MET HET COLLIER, DENK IK. MICHELLE LIGT MET EEN SHOCK IN HET ZIEKENHUIS. EN DE MANNEN DIE WE ONDER WEGHIEL PEN? PIC0T IS ONDER WEG... IK GA NAAR HET ZIEKENHUIS OM MICHELLE EN DE GE WONDE TE VERHOREN.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1963 | | pagina 2