B1LL1E HOLIDAY:
Haar stem is de
stem van de jazz
is
N
0
O
LEO FE
„GEEST VAN DE DUIVEL"
H
PARIJS
VRIJT
ANDERS
De Grieken gaan
anders denken
over bruidsschat
MAKEN
KLEREN
DE MAN?
VRIJEN (VI)
De Instuif 99
ontlokt nog
meer kritiek
Oscar Peterson:
JHE SOUND OF THE TRIO"
m
Bossa Nova
T egendeel
Vrijbrief
*1
Modieus
„The
Great
Lady
Day"
Getrouwd
Modern
Smalend
Met broer
1
Sf o"vïg»£» .KS •"»-
ZATERDAG 13 APRIL 1963
f
tfllf
99
SïüSlK? frangaise'', m «Hg
-
pliii®
•"V tfe/%
WmSL
4, --
,4?
v» »«..<- .„.,L
S°ikii&£uw* Ve™e"LP «1.
Waarheid of leugenf
Nell
nlangs is een
wel buiten
gewoon waar
devolle LP
verschenen van een
live-concert in Ber
lijn, dat gegeven
Werd door de be
faamde Billie Ho
liday. United Ar
tists, het merk dat
zich toelegt op het
uitbrengen van
nieuwe, nog niet
eerder in de han
del gebrachte, uit
zonderlijke in
vele gevallen
unieke opnamen
van beroemde jazz-
artiesten, heeft vele
verzamelaars aan
zich verplicht met
de uitgave van dit
prachtige album
(69 013 A) van de
„The Great Lady
Day". Het is een
ontroerend docu
ment geworden van
een der grootste
Jazz-zangeressen
aller tijden.
Wie haar autobiografie
the blues" heeft gelezen zal haar twee
de bijnaam „The dark lady of the
«onnets" beter verstaan. Wie het ramp
zalige, in-trieste levensverhaal van
Billie Holiday kent zal haar muziek,
haar stem, haar voordracht beter be
grijpen. „Ladylove" is de titel van
een LP waarin Billie Holiday zingt
zoals „vroeger".
Het concert is opgenomen in 1954.
Het was de eerste en enige keer dat
zij een bezoek bracht aan Europa. Zjj
was opgetogen over de ontvangst hier.
Voor enkele weken slechts kon zij de
ellende, de rampspoed die haar in de
Verenigde Staten weer te wachten zou
staan vergeten. Billie .Holiday is op de
zeniaat beter op dreef dan ooit. „Haar
stem" zegt Leonard Feather tijdens de
inleiding op, dit concert, „is de stem
van de jazz'
elis Pieters uit „De Blauwe
Druif", eeu nmsieruums care m
net centrum van de stad, is in
z(jn element wanneer liü op zijn
„„uier ue ouue Weswsrtofeu uezing..
Geze zingende Kastelein, voor zijn Klan
ten beter bekenu ais „Ome .sens
heelt twee liedjes laten opuemen, die
aiieuei net al jaren „doen tromaua,
Ztitj 402 irj. biet net Koor en orkest
o.l.v. aacK Ouderman zuigt lnj: „.mm
de voet van die oude Wester" en „Wit
te hozen", het laatste eeu zgu. getoe-
iig lied, dal onze ouders al kenden. Wie
.velis wel eens bezig heelt gezien ais
hij zingt zal zich nu ook, bij net beluis
teren van uit plaatje, hem Kunnen voor-
stenen: oreed, joviaal en met een groot
geuaar. Zijn hart zit op de juisie p.aals
en zijn stem hoort heiemaai bij nein.
ilet is wel persoonlijn wat nij auemaai
met die liedjes uithaalt en er Klinkt
een zekere vanzellsprekendneid ua Ue
manier waarop tuj de in het gehoor
liggende wijsjes brengt. Zijn bas is krach
tig en het enigszins hese in zijn stem
hoort er helemaal bij. Wat opvalt is dat
hij zich niet aanstelt. En dat is nogal
eea prestatie bij dit soort muzikale ge-
voeisexplosies.
Zizi
„Lady sings
BILLIE HOLIDAY
nlangs heeft men in het Amster
damse Carré nog de wervelende
show van de grote Franse ve
dette Zizi Jeanmaire kunnen
zien. Philips heeft thans een EP-tje uit
gebracht waarop vier van haar succes
sen zijn vastgelegd (432.734 BE). Natuur
lijk heeft men niet vergeten het brui
sende „Mon truc en plumes", dat on
weerstaanbare nummer waarvoor in
Amsterdam de bezoekers zich van hun
zetels verhieven om Zizi een staande
ovatie te brepgen, op te nemen. Toe
gegeven: men ziet dit briljante show
nummer niet, maar de muziek is ook
alleszins de moeite waard. En boven
dien: wie haar Music-Hall-programma
heeft gezien, denkt de rest er wel bij.
Het prachtige „Drole de musique", de
ondeugende tango „Les bras d'An-
toine" en het Johnny Hallyday-succes
„Je te tuerai d'amour" staan ook nog
op dit plaatje. Het orkest van Jean-
Michel Defaye begeleidt Zizi voortref
felijk. Hoe zou het toch komen, dat ais
men Zizi niet ziet, haar stem veel be
ter uitkomt...?
UlllllllllllllllllllllllillilllllllllllllllllilllllllllilllllillllllllllilllllllllllMlllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllli
et fameuze chanson „Paris ca
naille" fameus vooral door de
vertolking die het kreeg van Ca
therine Sauvage is alweer elf
jaar oud. Zijn maker, de in hart en
ziel Parijzenaar geworden Monegask
„Lady Day" brengt op deze plaat ve- Leo Ferré, die al in 1940 zijn eerste
le bekende nummers uit haar reper- chansons schreef, behaalde er zijn eer-
toire met het navrante, en tegelijk ont- s(e grote, internationale succes mee.
wapenende „My man" als hoogtepunt. Ferré is blijven schrijven. Tot oprech-
Haar fraseringen, haar Blues-intone- te vreugde van alle ware liefhebbers
ring haar intens muzikale voordracht; van het Franse chanson. Want al ver
zij schenkt het haar diep onder de schijnt zijn werk zelden in de diverse
indruk geraakte publiek allemaal, hitparades (het met de Grand Prix du
Over de negen nummers op deze Disque bekroonde „Le piano du pau-
plaat o.a. een jam-session met Red vre" was een der uitzonderingen), zijn
Norvo Buddy de Franco, Jimmy Ra- muziek en vooral zijn teksten maken
ney, Beryl Booker, Red Mitchell en toch wel dat Ferré, Trenet en Brassens
Sonny Clark ligt een gesluierde Voor velen de grote drie van het chan-
weemoed, een nostalgische herinnering son zijn. Afgezien van de waarde die
aan dat wat zij heel vroeger als meisje aan „populariteit moet worden toege-
moet hebben gekend: een beetje ge- kend en ook al beperkt deze zich in het
luk. Op de eerste kant van de plaat geval Ferré tot een bepaalde kring,
zingt z\j een zevental songs met bege- de nu 46-jarige oud-student m de filoso-
leiding van pianist Carl Drinkard, bas- f j<> en de rechten verdient zeker de
sist Red MTitchell en de beroemde waardering die hij geniet als tekstdich-
yrouwelijke slagwerker miss Elaine ter, componist en vertolker. Zqn nieu-
êlfn >n' pe tweede kant opent met we i.p (Barclay 80.185) is er het zo-
Billie s blues", een elf-en-een-halve- veelste bewüs van.
minuut durende jam-session waarin
het hart van de jazz klopt. Het snelle
„Lover come back to me" besluit dit
album, dat geen jazzliefhebber mag
missen.
The Down Town Jazzband waagt
een nieuw gokje m de bewege
lijke wereld van de Bossa Nova.
De oude' „Tiger Rag" moet hier
het vuurtje opstoken en het dient ge
zegd, Roefie Huetings' mannen doen er
erg hun best op. Toch z«n wij er van
overtuigd dat Nick La Rocco tranen
wiet tuiten zou huilen bi) het beluiste
ren van deze vertolking van zijn flit
sende Tiger Rag. Voor „Jazz Parade
- 1het-
veelste bewijs
Waardering doet Ferré_ intussen
uiterlijk weinig. Hij lacht bijna
achtend om zijn succes en houdt vol
dat hij zijn chansons (naast zijn sym
fonisch werk bijvoorbeeld) alleen
maar schrijft om een goede boter
ham te verdienen. Als dat waar is
wij hebben uit een gesprek met hem
eens de indruk gekregen dat hij het
inderdaad méént dan heeft hij toch
in elk geval alleen al recht op res
pect om het feit dat hij blijft weige
ren, Zijn chansons doelbewust tot voor
Hij maakt het Franse niet-Parijze- nieuwe .,cbad®dn? en waarin hn
naars zelfs moeilijk, zijn teksten J cause frangais... c est un plan-
woord voor woord te begrijpen door sirlaat horen hoe ook in het land
eenriiiTeebrufk van het argot van De Gaulle de omgangstaal door een
een ruim gebruik van net argot. overmatig en onnodig gebruik van An-
In zijn teksten ontziet Ferré niets en gelsaksische woorden en uitdrukkin-
Ferré kijkt door
LEO FERRÉ
Het is misschien niet de
moeite waard, maar ik kan
toch niet laten te vragen: wa'
is dat voor een mallotig stukje
in „Zeg maar jij" van zater
dag 30 maart? Als dit voor de
jeugd, bestemd is, zo vol denk
fouten
Het begint met „Het is we
reldbekend: geen land waar als
in Frankrijk en vooral geen
stad waar als in Parijs.en
dan komt er zo'n (wereldbe
kend!) vooroordeel in de trant
van „Parijs, stad der zonde",
dat op hetzelfde plan van
denken ligt als „Joden zijn op
lichters, katholieken zijn schijn
heilig, negers zijn gevaarlijk
voor vrouwen, zigeuners zijn
dieven" enz. enz.
Dan wat de inhoud betreft:
verliefdheid zou in Frankrijk
en vooral Parijs „een open
baar schouwspel" zijn. Het te
gendeel is waar; zelfs familie
leden omhelzen elkaar niet op
straat. De Fransen zijn daarin
zeer preuts naar onze opvat
tingen. Een Frans goed-opge-
voed meisje gedraagt zich
bijzonder ingetogen. Wat heeft
deze schrijver dan gezien?
(Als hij op een zomeravond
eens in een Romeins park ging
kijken, zou hij zijn inleidings
zin wel wat veranderen!).
Over het Quartier Latin
spreekt hij, een heel apart we
reldje i n Parijs, bevolkt als
het is door vele niet-Parijze-
naars, die er voor een deel
(de studenten) ook maar kort
blijven, en over de tuin van
het Luxembourg (niet „in het
(Van onze medewerkster)
Op het dakterras staat
wijdbeens in slacks
Georgia. Ze wikkelt een
vliegertouw af. Even
verderop loopt een buurjon
getje, een in de straat berucht
soort Dik Trom, die luistert
naar de naam Socrates. Hij
draagt een grote vlieger die
straks, als het vleugje wind
vanuit de Aegeïsche Zee een
beetje meewerkt, schuin bo
ven de Akropolis zal staan.
Dezelfde Georgia staarde
twee weken terug verrukt naar
haar bruidsbed, dat door tien
uitbundige vriendinnen werd
opgemaakt. „Strooien!" maan
de ze, „strooien!" En wjj
gooiden handenvol bruidssui
kers en rjjst over de kussens
en dekens. Want Georgia was
die week de bruid en het pit
tige matroosje Kyriaki was
haar bruidegom. Zes jaar wa
ren ze verloofd geweest, had
den ze elkaar eens in de
twee jaar een paar weken ge
zien. En in die zes jaar had
den ze gespaard en nog eens
gespaard. Voor het bruidsbed,
de lakens en dekens. Voor ser
viezen, lampen, meubels en
tenslotte voor de bruiloft.
Georgia riep ongerust:
„Mama, stróói dan toch!" Uit
mama's toegewijde handen
kletterden de bruidssuikers op
de toilettafel en de rijstkorrels
ruisten tussen de lakens en op
het nieuwe slaapkamerkleed
je. Want bruidssuikers en rijst
moesten het paar een geluk
kig huwelijk en gezonde kin
deren garanderen. Mama was
een kwartiertje tevoren gear
riveerd. Ze had twaalf uren
met de trein gereisd om van-
„Ik heb", zei ze, „drie zus
ters, tussen de twintig en der
tig. en we mogen alleen uit,
ais onze broer van achttien
meegaat. We kunnen wel trou
wen als we een bruidsschat
meebrengen. M'n vader is niet
rijk. Maar hij heeft ons een
goede opvoeding gegeven, we
zijn op de beste school van
Iraklion geweest".
„Ik weet bijna zeker, dat
mijn vader betwijfelt of alle
tradities op Kreta wel zin heb
ben en daarom mocht ik, als
meisje, gaan studeren in Athe
ne. Alles was al geregeld,
maar op het laatste ogenblik
trok hij zijn toestemming in.
Hij durfde het niet aan om
mij alleen in Athene te laten
wonen. Daarna heb ik op de
Amerikaanse basis hier ge
werkt en ik heb gezien hoe
anders de Amerikaanse vrou
wen leven. Niet dat ik wil rui
len", zei ze en viel toen heftig
uit: „maar ik wil niet om geld
getrouwd worden!"
„Als mijn vader me ver
biedt om alleen uit te gaan",
wist Soso, „doet hij dat voor
mijn bestwil: voor mijn huwe-
ljjkskansen. Maar soms be
nauwt dit eiland me zo, soms
stik ik bijna". Met haar vrien
dinnen komt ze altijd op dit
ene onderwerp terug: moet
het huwelijk een handeltje
zjjn?
Intussen is het een handel,
op Kreta en in andere streken
van Griekenland. Soso zei:
„Als de mannen arm zjjn, kan
ik dat begrijpen. Maar som-
4
brengen, een vrouw die alles
kan repareren, die van oud
nieuw maakt en die overal
raad op weet. die de gehei-
men kent van oude huismid
deltjes en die adresjes weet
voor de beste honing en olijf
olie. En die bovendien een ge
waardeerde kracht is op kan
toor of in de winkel.
Ze weet waar ze aan toe is.
want bij een Griekse vrijage
wordt aan grenzen niet ge
tornd. En ook haar vriend
weet waaraan hij zich heeft
te houden.
De Griekse man, die zijn
zusters van bruidegom en
bruidsschat moet voorzien,
voordat hij zelf kan trouwen,
is meestal niet jong meer als
hij zijn familieverplichtingen
heeft volbracht. Veel mannen
trouwen tussen hun dertigste
en 35-ste. Voor die tijd voelen
ze zich vrij.
Maar zijn ze eenmaal ge
trouwd, dan voelen ze zich
zeer verantwoordelijk voor hun
gezinnen. Ze spelen de- baas
in huis, soms met veel nadruk,
maar niet zelden in de stijl
van: „Ik ben de baas en wat
mijn vrouw zegt gebeurt".
Want ondanks hun zachtheid
en vrouwelijkheid ziin de
Griekse meisjes geen doetjes
en ze weten precies wat ze
willen. Of hun huwelijk er één
wordt van gedeelde verant
woordelijkheid, van werke
lijke eenheid en van hulp aan
elkaar, hangt, precies als in
Nederland van de partners af.
Natuurlijk verandert er in
Athene westerse stad met
oosterse accenten veel. We
hebben hier pas nog de Griek
se film „Orgie" kunnen zien,
een lamentabel „dolce vita"-
verhaal over de wilde plezier
tjes van de Atheense jeugd,
voor zover ze over wat meer
geid beschikt.
Dat echter is niet de wereld
van Georgia, die naar de vlie
ger, nu hoog boven het flatge
bouw tuurt.
a.' t at zal er in de praktijk
\M/ van de vooruitstrevend-
rf heid in de herenmode
terecht komen? De he
ren zijn wel enthousiast als
zij een ander met een panta
lon met uitlopende pijpen en
toreador-achtige regencape zien
lopen. Ze lachen, als een ver
koopster ze iets opvallends wil
aanpraten, maar zijn blij, dal
ze een onopvallende demi en
glimmende gepoetste schoenen
hebben.
Toch zullen er wel enkele
kleinigheden veranderen: de
splitten in het colbertje wor
den langer, de rug iets ruimer
al of niet door een ceintuurtje
bijeengehouden.
Als na een tijdje iedereen
weer aan deze kleine dingetjes
gewend is geraakt, zullen het
toch weer alleen de persoon
lijke kwaliteiten zijn, waar
door de mannen opvallen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiHii'iiiiiiiiiiiiniiiiiiiiinmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiii
nan de keerzijde geldt trouwens nei- niemand. Alle ondeugden van mens en gen wordt vergiftigd. Ferré kijkt dooi
zelfde. De liefhebbers van^ de Bossa maatschappij haalt hij onbarmhartig elke fagade van protserige welstand,
Nova kennen wat dit betreft geen syru- over de hekel, nu eens ais de genade- etiquette en schijnheiligheid
Pules. Zii kunnen aan het werk met loze felle sarcast, dan eens als een wat dwingt iedereen die naar hen
CBS-CA 282752. En dat is natuurlijk vriendelijker spottei
°°k de bedoeling. aan het woord
mm,,,,
Voor ziin T.P The Trio" versche- gen werd hem het beeldje uitgereikt pias
Oen on Verve (MGW 9006) weril door Willem Duys, Artone heeft thans het
?a» pïanlsT Oscar pSerson het vorig het vervolg op de bekroonde LP in de Bat
£aar de „Edison" toegekend. Op het handel «ebrai>.The sound of the
c°ncert van zaterdag jfl. in Schevenm- trio (MGW »uzi).
heen en
Pules. Zij kunnen aan het werk mei loze felle sarcast, dan eens als een wat dwingt iedereen die naar hem luistert,
CBS-CA 282752. En dat is natuurlijk vriendelijker spotter. De laatste is b.v. mee te kijken. Dat gebeurt op deze
°°k de bedoeling. aan "et woord in „La langue plaat onder meer in „Les bonnes ma-
■«lllllllllllllililHllinilllllillllim«l""ll|,l,l,,l,,,l,l,lll,llll,l,lll,,MI11,ll,l»miniinillinïllllllllllllllllllllll1llllllllllllllllllll rocïc^Coco!" Rauw1 ztjn^oms^erré"
chansons; rauw klinkt, als hij ze zelf
zingt, dén ook zijn eigenaardige, sterk
vibrerende stem. De ene keer drijft
hij de spot met alle valse romantiek en
sentimentaliteit om een volgende
maal te laten horen wat een goed, eer
lijk-romantisch chanson kan zijn. „La
rue" bijvoorbeeld, of het in de „Nouvel
le anthologie de la poésie frangaise"
opgenomen „L'amour". Of, op deze
plaat, „T'es chouette", „EP-love" en
weemoedige „La vieille pélerine",
at zijn vooral de teksten waarbij
heerlijk melodieuze muziekjes behoren
(over de muziek gesproken: luister
eens naar „Les triganes"!).
De enige concessie, die hij zijn pu-
hartje van het Quartier Latin"
alweer zo'n gemeenplaats
maar terzijde ervan gelegen).
Zo zou een Fransman over Ne
derland kunnen vertellen na
een avondje tussen onze „Leid-
sepleinjeugd" te hebben door
gebracht.
Dan wordt overgestapt op de
libertinagedie in zwang"
zou zijn onder de moderne
Franse jeugdDeze zou min-
der verbreid zijn dan literatuur
toneel en film te vermoeden
gaven. (Die geven echter nooit
iets over uitgebreidheid te
vermoeden). Hoe het dan wèl
is, wordt ons echter niet ver
teld, want doorgaansleidt
het meisje de jongen in de
meest ordelijke banen. Men
blijft zich dan afvragen wat
met de adjektieven „vlot en
uitgebreid" wofdt bedoeld, die
op zo verwarrende wijze aan
het aardige woord „copain"
zijn toegevoegd.
Volgt een beschouwing over
de economische basis van het
1 huwelijk: er worden minder
belang enhuwelijken gesloten,
maar veel jongelui berekenen
wel wat beider inkomen zal
zijn. Maar aangezien het nor
maal is, dat de gehuwde vrouw
werkt (of: de werkende vrouw
huwt), is er dus wat de econo
mische kant van het huwelijk
betreft geen verschil tussen
vroeger en nu, zou ik zeggen.
W
Het zijn opnamen van dezelfde session
in het London House in Chicago. Toch
is deze tweede plaat iets minder dan bEek wil doen, zo kan men aan Ferré's
The Trio"-opname, die mij vrijwel in meuwste LP opnieuw vaststellen, ligt
alle nummers_kon boeien. Ér staan op m het fe,t riat h" zlln meiodieen en nt-
green dolphin
over het
in het feit dat hij zijn melodieën en rit-
ver
zijn
,t is
zoals ze
nlp-pmeenTs Peterson's spel wat vlak T de_, knappe arangementen, zoals ze
pn soms tè geroutineerd. Natuurlijk; d.00r de orkesten van Aussman en Mau
TD kriiet zeldzaam fraaie intro's te ho- rlat worden gespeeld, zelfs bij de
mpn krii 't een maximum hoeveel- 2waarste geluidsexplosies of het
,ren' men r Awinv voortgezet en ^lm van het koortje-op-de-a<
de
wee
achter-
OSCAR PETERSON
icil, swine- voorteezet en s^aim van net koortje-op-
harmonieën zyn zoals altya boeiend, Twaalf nieuwe chansons van Leo
maar het geheel maakt toch een matte Ferré, die bezeten heet te zijn van de
daEvooraHn eTn numn'ier ais „On green ".^est van de duivel". Die geest doet
dolohin street" hele mooie dingen ge- zich misschien deze keer wat minder
beuren. De wijze waarop Peterson deze boos voor als in ouder werk van Ferré
oorspronkelijke filmmuziek tot een heer- La we, het j
een weergaloze muzikaliteit. „Ill Wind interprète wat milder geworden in zijn
is een hommage aan Art Tatum en ik 00rdeel over mensen en dingen. Maar
moet zeggen dat men alleen al om eze chansons zjjn als vanouds de moeite
„Nog een losse opmerking tot
besluit." Deze bestaat niet, zo
als men verwacht, uit een eigen
opmerking, maar uit het no
teren van de smalende opmer
king, die men „jaloerse blanke
jongens" „wel kan horen ma
ken," als ze een mooi blank
meisje met een jongen van
andere, vooral zwarte huids
kleur „zien gaan". En dit wordt
zonder commentaar, blijkbaar
met instemming, en nogal als
slotzin, gegeven. Hieruit spreekt
zo'n moreel-onwaardige menta
liteit en zo'n geestelijke gemak
zucht (de woorden alleen al!),
dat het me onnodig lijkt mijn
reactie precies te verklaren. Ik
kan dan alleen maar heel bitter
en hatelijk worden. Ik zeg Uw
blad ook niet op, want dit stukje
valt ver beneden het niveau
waarop bijna al het andere staat.
Hoogachtend, maar kwaad,
M. BENT-MEULMAN
AMSTERDAM.
iiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimimimit
uit het bergdorpje naar Athe
ne te komen. Alle vriendinnen
zaten aan de likeur en het
leek verbluffend op een Hol
lands meisjespartijtje: kwek
ken, kwekkenKyriaki deed
enigszins beschroomd zijn best
om al die gesprekken met
boeiende opmerkingen te sti
muleren. En toen werd er ge
beld mama. Een mager, ge
bogen vrouwtje, van top tot
teen in het bruin. Bruine rok,
bruine omslagdoek, bruine
kousen en schoenen.
Tien modieuze Atheensen
hurkten om haar heen, kusten
haar, brachten haar koffie en
likeur, Turkse lekkernijen en
fruit. Trots liep het zorgelijke
vrouwtje die zondag naast
haar in witte tule gehulde
dochter naar het altaar en na
afloop van de ceremonie knik
te ze bijzonder voldaan tegen
de pappas, de Griekse pries
ter.
Nu wandelt Georgia weer
elke morgen onder haar mo
derne, hoge kapsel naar de
firma, waar ze gouden letters
op agenda's drukt. Ze is te
vreden. Met de oude tradities
en haar nieuwe slacks, met
haar werk en met Kyriaki.
Want ze weet dat hij een goe
de echtgenoot zal zijn en zelfs
als hij tussen San Francisco
en Tokio op en neer vaart, is
hjj heer en meester in het
Atheense flatje. Zo wil Geor
gia het, ondanks haar moder
ne slacks en haar zelf ver
diende drachmen, het liefst
hebben.
Ze heeft het getroffen met
haar Atheense man, die be
grijpt dat Georgia wel wil wer
ken, maar dat ze dan ook haar
plezier moet hebben en een
beetje vrijheid.
Ze heeft het gemakkelijker
dan Soso, dat kwieke meisje
uit Kreta. Wij hebben drie
maal bij Soso's gastvrije ou
ders kruidenthee moeten drin
ken, voordat ze hun dochter
voor één avond met ons mee
lieten gaan.
Die avond zijn we haar
woonplaats Iraklion ontvlucht
„want", zei Soso, „als we hier
gaan dansen ben ik mijn goeie
naam kwijt". Hoe dat op Kre
ta toegaat vertelde ze in de
Bamboeclub, een terras in de
bergen met kleine lampjes
tussen geurende rozenstruiken,
waar twee Kretenzische vio
listen elk proberen de meest
virtuoze te zjjn met eindeloos
herhaalde trillers in een fasci
nerend ritme.
Twee Kretenzische vrienden
luisterden mee met sym
pathie, maar zonder begrip,
zo van: „Zo leven we nu een
maal en zo leven we al sinds
eeuwen en daar kunnen we
moeilijk wat aan veranderen,
omdat 't Soso niet bevalt".
migen zjjn rijk en dan nóg wil
len ze geld..."
Dat de bruidsschat nog in
gebruik is, komt natuurlijk
deels door de armoede. De
Atheense Fifi voluit Iphige-
nia wil dolgraag trouwen
met de Griekse kantoorbedien
de Giannis. „Maar", vertelde
ze, „Giannis is een bad boy,
want hij moet 100.000 drach
men van me hebben". Gian
nis werd er verlegen onder.
„Met 100.000 drachmen", ver
dedigde hij zich, „kunnen we
iets beginnen. Met mijn sala
ris is het onverantwoord- om
te trouwen". In elk geval
vond Fifi haar Giannis een bad
boy en Giannis was verlegen.
De Grieken en vooral de Athe-
ners gaan langzaam dus an
ders denken over de bruids
schat.
Er zijn intussen van ouds
her families geweest waarin
een huwelijk om geld een
schande wordt gevonden en
die van het trouwen uit liefde
een traditie hebben gemaakt.
Niet al die handelshuwelij
ken worden ongelukkige hu
welijken. Ik geloof niet dat de
onderhandelingen over de fi
nanciële consequenties veel af
breuk doen aan de vrijages.
zegnm
De Instuif blijkt voor som
migen een steen des aanstoots
geworden. Enkele commenta
ren op ons vorige artikel, waar
in kapelaan Hageman aan het
woord was, laten wij hier vol
gen. Allereerst iemand die da
gelijks met jongeren optrekt,
die zich indertijd heeft inge
spannen voor het welslagen
van de Instuif als instituut
voor vrije jeugdvorming. Hij
is een vooraanstaande katho
lieke dansleraar, die zijn naam
liever niet in de krant ge
noemd zag om te voorkomen
dat men hem van een concur-
rentiepoging gaat verdenken.
„Heeft de Instuif ervoor ge
zorgd, dat de katholieke jeugd
tegenwoordig kan dansen zon
der dat de ouders bezwaar ma
ken?" vraagt hij zich af. „Dat
heeft een aantal dansleraren
dertig jaar geleden al gedaan
door buiten de iessen om ook
nog dansavonden te organise
ren. Maar dat doet er niet toe,
ook niet voor de Instuif. De
opzet van de Instuif was de
jonge mensen van de paro
chies samen te brengen en door
middel van dansen, gespreks-
avonden, films, cabaret en mu
ziek te komen tot vorming vein
de jeugd in een christelijke zin.
Men heeft er veel energie aan
besteed, ook veel kapitaal voor
het inrichten vein lokalen, het
engageren van artiesten en het
aanschaffen van materiaal. Me
de doordat de toeloop lang niet
altijd massaal was, kwam men
er met de centen niet goed uit.
Men verwaarloosde tegelijker
tijd te bouwen aan een goede
kern van jongeren die de sfeer
zouden kunnen bepalen.
Omdat men die massale toe
loop blijkbaar wenselijk achtte,
liet men in tal van plaatsen
ook niet-katholieken toe en
vaak de jongeren die vooral
veel zin hadden in keet te
schoppen. Onervaren en onbe
kwame Instuif-leiders wisten
niet wat ze daar mee aan moes
ten. En in vele Instuiven werd
het een vervelend, losbandig
troepje. Voor mij werd het een
reden om maar liever niets
meer met de Instuif te maken
te hebben, met die „dansavon
den, geëxploiteerd door katho
lieke jongeren". Er zijn zich
gekke verschijnselen gaan voor
doen. In de hoofdstad bijvoor
beeld zijn er officieel slechts
een zevental Instuiven aange
sloten bij de Nationale Stichting
Katholieke Instuif. Maar er zijn
naar ik meen in Amsterdam
zeventien clubs, die zich In
stuif noemen en dansavonden
op poten zetten. Om vaak fi
nanciële reden hebben zij zich
niet aangesloten. De ouders
denken dat hun dochter of
zoon in veilige haven is. ter
wijl er door gebrek aan goede
leiding veel aan mankeert. De
leiding grijpt nauwelijks in.
want men is veel te bang
vooral in de steden om de
betalende klantjes te verliezen.
Maar wat heb je aan een slui
tende begroting als de sfeer
van de Instuif verpest dreigt
te worden? Kan men dan niet
beter wat bescheidener doen
en met een kleiner groepje
van een bepaalde beschaving
aantrekkelijke avonden verzor
gen? Dan gaat het na afloop
ook wat beschaafder toe. Een
goede leiding vindt dan ook de
sfeer om andere idealen te ver
wezenlijken."
Een andere criticus heeft
zich verbaasd over de bewon
dering die kapelaan Hageman
heeft voor de Duitse „Offene
Tür-huizen". Om te beginnen
kennen wij in Nederland al van
dat soort tehuizen, die
dan wijkgebouwen of buurt
huizen kunnen heten. Daar
wordt gedaan aan open jeugd
werk en als dit uitgaat van
een jeugdzorg-instantie is het
meestal ook gesubsidieerd
door de overheid. Men behoeft
dus niet zo jaloers naar Duits
land te kijken, te meer daar
onze zegsman uit eigen aan
schouwing kon opmerken, dat
het in Duitsland lang niet al
tijd even best gaat. Men kan
tal van katholieke Duitse jeugd
leiders en geestelijken hun on
behagen over deze vorm van
jeugdwerk horen uitspreken.
Men kan het met kapelaan
Hageman eens zijn, dat de
Instuif aan een zekere hervor
ming in de opzet toe is. Maar
laat men niet klakkeloos spec
taculaire voorbeelden van el
ders nasipen. De Instuif-ge-
dachte heeft ongetwijfeld zijn
verdienste, maar onze mening
is dat elke opzet staat of valt
met de kwaliteiten van de lei
ders.
IIIIIIIIIIIIUIIIMUIMIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIi
De knoop van je jas
het glas waar we wijn uit
dronken
veranderen
als de storm je meeneemt
als we elkaar loslaten
op de waterlijn van het leven
zal de wdnd niet meer
door onze haren spelen
en op de weg
die zomaar zal eindigen
struikelen we misschien
over kleine steentjes
stille getuigen
van het afgebroken huis
Gertjan Nooy
Jongemastraat 25
Bolsward
Onze goede vrienden George
en Mania hebben elkaar ge
vonden na overleg van hun
families en daarbij is een
bruidsschat op tafel gekomen.
George bakt nu omelettes, ter
wijl Mania de baby verzorgt
en dat gaat in volmaakte har
monie.
Het Griekse meisje weet
voor haar huwelijk precies
waar ze aan toe is. Want is
het huwelijksfeest omgeven
door tradities, de verkering en
verloving zijn dat niet minder.
In die verlovingsjaren (zes
jaar verloofd zijn is geen uit
zondering) spaart de Griekse
en ontwikkelt zich tot een goe
de huisvrouw. Dat wil hier
zeggen: een vrouw die van
weinig geld een uiterst ver
zorgd maal op tafel weet te
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHllllllilllillllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHII
OUDENBOSCH
Een plompe koepel breekt abrupt de grijze band,
Waar doelloos weggesmeten in het lage land
Een dorp ligt weggezonken
Oranje licht verscherpt het zwart van lemen landerijen
Het glimmend asfalt kaatst het weg op zinverloren rgen
Van troosteloze huizen, die gelaten,
Hun uitzichtloos bestaan weerspieg'len in de straten
Een vettig vocht verpest de lucht, van mest en volle weiden
Die in de nacht vergaan een scherpe stank verspreiden
Bewust onttrokken aan het oog, dat krachteloos berust
Vergleden in onzichtbaarheid van een vervloekte rust
P. M. J. i. Dolné
Van Welderenstraat 122
Nijmegen
