Rajakowitsch vervolgde
de Joden in Nederland
In 1941 in opdracht van
Heydrich naar Den Haag
Conflict met
Sevss-Inquart
BLOEMETJE VOOR SOFIA LOREN
Vijf Nederland-programma s
voor Amerikaanse televisie
Een nieuwe
lente
ontpopt zich
MEDEWERKER EN VRIEND VAN EICHMANN
AXI 13000
I
Shell Service-station
Roosenhart
LEO MEYERS N.V.
4 m11
Koelkasten
Koelkasten
Koelkasten j
Koelkasten
DE BETERE KOELKAST
HENDRIKS
blijf jong,
ZETTER-
0PPAKER
Autohandel „Sassenheim'
7
deze
TESTLABEL
geeft U
zekerheid.
1
President China
in Indonesië
Jongen Voorburg
nog steeds zoek
Koffie K R E M E R Thee
Na Pasen begint
voorbereiding
Ongeregeldheden
in SERA WAK
NIEUW
^Autohandel „SASSENHEIM"S
biedt aan:
Model
ONDERWERPEN VASTGESTELD
ATAX-TAXI
ZATERDAG 13 APRIL 1963
PAGINA 8
AMSTERDAM, ie april -
„Ben je bang voor mij? Zie ik er
uit als een moordenaar? Toch
word ik ervan beschuldigd dat
ik duizenden Joden heb laten ver
moorden." Dit zei gistermorgen
de Oostenrijker dr. Erich Rajako
witsch in een hotel in Bern tegen
de dochter van de hotelhoudster.
Blijkens een bericht van AFP
heeft Rajakowitsch, naar wie de
politie van enkele Europese lan
den dagenlang intensief speurde,
de nacht van maandag op dinsdag,
uiteraard onder een valse naam,
in dat hotel doorgebracht. Hij zei
ook nog tegen het meisje: „Ik
ga naar Wenen om dr. Simon
Wiesenthal een proces aan te
doen wegens smaad."
stoutenbeek
Rapport bestuursweten
schappelijke studie
Geen pardon
Handelskantoor
mhups| Radio Moors,
■sf -li
i M
R.K. Clubhuis „De Spil"
viert eerste lustirum
Sportveld in
Amstelveen
Amsterdamsevaart 32
Tel. 16773 - Haarlem
m
Klik bfl
naar «oe geiser van na
voor het gas
van morgen11:
LEO MEYERS N.V. HAARLEM
G E ZIN S K R E D I E T
NATIONALE VOLKSBANK
BEERKENS
Hü
GED. OUDE GRACHT 1(6
TELEFOON 13110
ook in huurkoop via G.E.B.
DE TIJDPERS
TELEFOON: 02552—8415
EEN FIETS VOOR NIETS
Fa. F. Verhoeve
Zoon
Vogelenzang
R DOZEMAN
Deze bungalowtent
hebben wij tevens
in de
verhuur.
U kunt hem
bezichtigen op onze
PAAS-SHOW,
welke wij houden op
13,15,16 en 17 april
in ZAAL: FABEL
PRETORIAPLEIN,
HAARLEM.
KENT U HET GEMAK VAN EEN LAADBAK?
G. A. VELDHUUZEN
1.2.3.4.5
(Van een onzer verslaggevers)
Het lijkt niet waarschijnlijk dat Raja
kowitsch dat inderdaad zal doen. Dr.
Wiesenthal. die directeur is_ van het
Joodse dokumentatieeentrum in Wenen,
kan wijzen op duidelijke feiten als hij
beweert dat Rajakowitsch, naast Eieh-
mann. een van de belangrijkste Joden
vervolgers was tijdens de tweede we
reldoorlog. Speciaal voor Nederland is
deze zaak van het allergrootste belang,
want Rajakowitsch was de man die in
april 1941 naar Den Haag kwam om in
ons land een „Zentrastelle für Jüdische
Auswanderung" te organiseren. Het
Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie
I Advertentie
KIJK
iS
35
ZOEK I u ccN óCJfcü
TAPIJT
Verschillende soorten
vast tapijt en ook gor
dijnstoffen en matrassen
zijn bii Stoutenbeek Wo
ninginrichting onderschei
den met de testlabel.
Oat betekent dat deze
artikeien zijn beoordeeld
op kwaliteit kleurecht
heid bindina en slijtweer-
stand
Ze rijn beslist oeter dan
de andere soorten in de
zelfde orijskiasse Kies
daarom rustig uit de
enorme sortering san
Stoutenbeek Woningin
richting want„Een test-
-«.«.I a-tiWel is een veilig
WONINGINRICHTING BEVERWIJK
250 MODELKAMERS
DEN HAAG, 13 april In druk ver
schenen is het rapport van de Com
missie bestuurswetenschappelijke stu
die, uitgebracht aan de minister van
Onderwjjs, Kunsten en Wetenschappen.
Het rapport bevat voorstellen met be
trekking tot de organisatie van de be
stuurswetenschappelijke studie, in de
zin var. het openbaar bestuur gerichte
studie, aan de Nederlandse universi
teiten en economische hogescholen.
t Advertentie)
beschikt over voldoende papieren om
zijn zeer grote schuld onomstotelijk aan
te tonen.
Vanmorgen heeft het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie, dat onder
leiding staat van dr. L. de Jong, een
boekje opengedaan over de activitei
ten van deze Rajakowitsch, niet alleen
in Nederland maar ook in Wenen en
Praag. Dr. de Jong vertelde daarbij
dat het R.O.D. een belangrijke rol
heeft gespeeld bij de gebeurtenissen,
die verleden week hebben geleid tot
Raja's (zo noemt hij zich sinds de
oorlog) plotselinge vlucht uit Milaan.
Reeds op 27 oktober 1961 ontving het
R.O.D. een brief van het Joodse docu
mentatiecentrum in Wenen, waarin werd
gevraagd om zoveel mogelijk gegevens
over Rajakowitsch. (Dr. Wiesenthal, de
leider van het Weense bureau, was ook
de man die veel heeft gedaan voor het
bekend worden van de feiten over Eich-
mann.) De wetenschappelijke staf van
het R.O.D. ii daarop maandenlang be
zig geweest met het opstellen van een
uitgebreid rapport over Rajakowitsch.
Uit dit rapport, getiteld: „Die Tatigkeit
des dr. E. Rajakowitsch bei der Juden-
verfolgung m den Niederlanden (april
1941-august 1942)", blijken de volgen
de feiten
In april 1941 ging Rajakowitsch naar
Nederland, in opdracht van de beruchte
Heydrich. Zijn taak was het in ons land
een „Zentralstelle" op te richten, die
model zou kunnen staan voor alle door
de Duitsers bezette gebieden in Europa.
Waarmee de „Zentralstelle" zich zou
moeten bezig houden was toen al dui
delijk genoeg: het organiseren van de
deportatie van alle Joden uit Nederland.
Andere centrales in andere landen ver
richtten diezelfde taak.
Rajakowitsch had, toen hij naar Ne
derland kwam, zijn sporen op het ter
rein van de Jodenvervolging reeds
lang verdiend. In maart 1938 had
Eichmann, na de „Anschluss", een
„Zentralsteile" opgericht in Wenen. In
november 1938 trad Rajakowitsch in
Wenen bij Eichmann in dienst, vrijwil
lig en op eigen verzoek. Hij was tot
die tijd een succesvol advocaat ge
weest.
Al spoedig bleken de organisatori
sche kwaliteiten van Rajakowitsch.
Hij was de man, die op het (in Nazi
termen gedacht) geniale idee kwam de
Joden hun eigen deportatie te laten be
talen. Hij stichtte daartoe het zoge
naamde Auswanderungsfonds, waarin
reeds vast stond dat alle gedeporteer-
alle gelden werden gestort, die ter be
schikking kwamen door de confiscatie
van Joodse eigendommen en goederen.
Uit dit fonds werden alle deportatie-
kosten betaald. Zo bedroop de Joden
uitroeiing zichzelf, dank zij een idee
van Rajakowitsch
heitshauptamt in Berlijn. In die stad
leidde Eichmann afdeling IV B 4 van
het RSH.4, dat zich speciaal met de
Jodenvervolging bezig hield. En wat
de taak van Eichmanns bureau was
in Berlijn, maar dan op Europees ni
veau, dat was de taak van IV B 4 in
Den Haag, op Nederlands niveau.
Opmerkelijk was dat Rajakowitsch
niet de leider werd van afdeling IV
B 4 in Nederland. Zijn werk was ge
daan: de Jodenvervolging in Nederland
was nu goed georganiseerd. Later werd
Rajakowitsch officier bij de Waffen-SS.
volgende maanden verloor Seyss-
Inquart deze strijd echter geheel. In
Hij diende aan het Oostfront en schreef
in die tijd nog eens een brief aan Rau-
ter waarin hij hun oude vriendschap
ophaalt.
De grote schuld van Rajakowitsch
blijkt uit dit alles zonneklaar. Na de
oorlog verdwijnt hij dan ook. Een aan
tal jaren geleden bleek dat hij, onder
de naam Raja, aan het hoofd stond
van een handelskantoor in Milaan, dat
vooral handel drijft met landen achter
het ijzeren gordijn. Het Joodse doku
mentatieeentrum begon zich voor hem
te interesseren. Met de uit Nederland
verkregen gegevens op zak reisde dr.
Wiesenthal naar Rome en Milaan om
de Italiaanse autoriteiten te bewegen
over te gaan tot arrestatie. Tegen de
tijd dat het net zich rond Raja
kowitsch ging sluiten was de vogel ech
ter gevlogen. Verleden week vrijdag
verdween hij. Gisteren werd hij gesig
naleerd in Bern. Vanmorgen duikt hij
op in Lugano. De Zwitserse politie zet
hem over de grens. Hij mag zelf kie
zen welke...
(AdecrtentMJ
(Advertentie)
TELEVISIE - RADIO
erkend gediplomeerd
KRUISSTRA VT 38, HAARLEM
Tel. 14609
LONDEN, 13 april (UPI) De com
munistisch Chinese president Lioe Sjao-
Tsj is gisteren begonne aan een
..vriendschapstournee" door Indonesië.
Bij aankomst op het vliegveld van Dja
karta prees het Chinese staatshoofd de
„broederlijke vriendschap tussen onze
volkeren". Lioe sprak van een „dage
lijkse versteviging van de banden en
samenwerking" aldus is door het com
munistische persbureau „Nieuw China"
medegedeeld.
Het bezoek van de Chinese president
volgt onmiddellijk op een periode van
intensief overleg in Djakarta tussen In
donesiërs en de Russische minister van
defensie maarschalk Radion Malinov-
ski, die het land enkele dagen geleden
heeft verlaten.
Moskou en Peking betwisten elkaar
de Indonesische sympathie voor hun
wijze van communisme. De Russen be
roemden zich er op dat zij de Indone
siërs aan hun zijde hadden, maar het
lijkt er meer op dat de regering Soe-
karno naar China lonkt.
(Van onze Haagse redactie)
VOORBURG, 13 april. Ondanks
uitgebreide naspeuringen is de zesjari
ge Wim Slee, die sinds donderdagmid
dag wordt vermist, nog steeds niet ge
vonden. De rijkspolitie te water heeft
een deel van de Vliet afgedregd. Ook
het water van de Broeksloot werd af
gezocht. Bovendien werd op een be
paald terrein, waar donderdag zand
was gestort, gegraven. Voor vandaag
is ondanks de „vrije zaterdag" perso
neel van brandweer en plantsoenen
dienst opgeroepen om het zoeken met
kracht voort te zetten.
Nadat zjj in Wenen hun taak had
den volbracht vertrokken Eichmann
en Ra.jakowitch, die inmiddels dikke
vrienden waren geworden, naar
Praag, waar zij eveneens een „Zen
tralstelle" oprichtten. Nieuwe depor
taties, op grote schaal, volgden. Het
Rijksinstituut voor Oorlogsdocumen
tatie heeft uit de papieren, die uit
de oorlog zijn overgebleven, kunnen
vaststellen dat Rajakowitsch geen
pardon kende. Er waren vooraan
staande nazi's, die bezwaren hadden
tegen de depor
taties (en de daarop volgende ver
gassing) van half- en kwart-Joden.
Eichmann en Rajakowitsch verwier
pen dit standpunt en zij brachten
waar dat in hun vermogen lag, hun
eigen opvatting in praktijk: Ook
half- en kwart-Joden moeten worden
uitgeroeid.
In de eerste maanden van zijn ver
blijf in Nederland was Rajakowitsch
niet erg succesvol. Dat kwam doordat
zich een prestige-strijd ontwikkelde tus
sen hem en Seyss-Inquart, die de Jo
denvervolging volledig in eigen hand
wilde 'houden. In de loop der daarop
het najaar van 1941 kwam Rajako
witsch aan het hoofd te staan van een
..Sonderreferat Juden". In die tijd kon
hij er voor zorgen dat zo weinig moge
lijk Joden er in slaagden zich als niet-
Jood te laten registréren. Hierbij mag
niet worden vergeten dat sinds juni
de en te deporteren Joden werden of
zouden worden vergast.
Rajakowitsch hart zijn Sonderreferat
opgericht als tegenhanger voor de af
zonderlijke acties van Seyss-Inquart,
(lie werkte met een eigen „Jodencom
missaris". In januari 1942 werd het
werk van het „Sonderreferat" echter
overgenomen door het Referat IV B 4
in Den Haag. De oprichting van dit
Referat betekende het einde van Seyss
Inquarts ambities ten aanzien van de
Jodenvervolging. De zaak was nu rond.
Referat TV B 4 ressorteerde, via de
chef van de Sicherheitspolizei en de
Sicherheitsdienst in Nederland, dr. Wil
helm Harster, onder het Reichssicher-
Bij Itaar aankomst te Los Angeles wordt de vermaarde filmster Sofia horen
een ruiker aangeboden door Mdcdonald Carey, voorzitter van de commissie, welke
de Oscars (een Amerikaanse film-onderscheidingverleent. Sofia Loren heeft
ze gisteravond uitgereikt. In het midden van de foto haar echtgenoot Carlo Ponti.
(0J0f3]3£)
(Advertentie)
DEN HAAG, 10 april In Amster
dam, Rotterdam, Nijmegen, de Keuken
hof en Haarzuilen zullen eind deze
maand gedurende vijf dagen complete
televisieprogramma's worden opgeno
men, die reeds 24 uur later tien mil
joen Amerikaanse bijkers zullen berei
ken. Deze tv-programma's vormen ge
durende een week het hoofdthema van
de populaire en invloedrijke Today-
show, die dagelijks twee uur via de 185
stations van de N.B.C. over de gehele
Verenigde Staten wordt uitgezonden.
Maandagochtend 15 april arriveert al
een voorbereidende groep van zes NBC-
medewerkers op Schiphol. In totaal ko
nten tenminste 25 Today-showmedewer-
kers naar Nederland.
In samenwerking met de ANVV heeft
de NBC de vijf onderwerpen van de
programma's vastgesteld. De na-oorlog-
se industrialisatie, de plaats van Ne
derland in de EEG en de Europoort
komen aan bod in het op 25 april in
Rotterdam op te nemen programma,
waarbij de gehele Today-show, inclu
sief 35 ton technische apparatuur, ver
moedelijk aan boord van een schip zal
worden gebracht.
De omgeving van de Waalbrug te
Advertentie)
PIANO'S
VLEUGELS
HAARLEM - Z1JLWEG 57 - TEL. (02500) 11036
Nijmegen zal op 26 april de achter
grond vormen voor een programma
over Nederland en de tweede wereld
oorlog. De Nederlandse kunst en lite
ratuur worden op 27 april gepresen
teerd nabij een Nederlands kasteel. De
voorkeur gaat uit naar het kasteel „De
Haar" te Haarzuilen. De Keukenhof is
de aangewezen plaats om de Ameri
kaanse tv-kijkers alles over Nederland
en zijn bloemen te vertellen. De opna
me voor dit bloemenprogramma vindt
daar plaats op 29 april.
Tenslotte volgt op 30 april Amster
dam, waar nog een definitieve op
nameplaats in de open lucht moet
worden vastgesteld. In dit program
ma komen onder meer de aantrekke
lijkheden van de hoofdstad naar vo
ren. Voorts zal de plaats van Neder
land als zee- en luchtvarende natie
in dit programma worden belicht, ter
wij] ook de grote waterstaatswerken
de volle aandacht krijgen.
Nadat aiie voorbereidingen zullen
zijn voltooid arriveren op 24 april de
topfiguren van de Today-show per
KLM op Schiphol. Hugh Downs, Jack
Lescoulie en Pat Fontaine, die voor
het Amerikaanse tv-publiek een be
grip zijn geworden, zullen dan op hun
speciale wijze Nederland aan hun kij
kers gaan presenteren. De ANVV
houdt het voor zeer waarschijnlijk,
dat vele Amerikanen alsnog zullen
besluiten in ieder geval Nederland in
hun Europese reis te betrekken.
SERAWAK, 13 april (UPI) Zestig
gewapende mannen in uniform hebben
donderdag een aanval gedaan op een
politiepost in Teboetoe, 5 km. van de
grens tussen Serawak en Indonesië, al
dus is door officiële woordvoerders be
kend gemaakt.
De regering van Serawak maakte
bekend dat éen politie korporaal werd
gedood en twee soldaten verwondin
gen opliepen. De aanvallers zouden,
volgens de regeringsverklaring, in het
bezit zijn geweest van automatische
wapens en karabijnen. Zij namen eni
ge wapens en munitie mee van de
politiepost, alvorens zij zich terugtrok
ken. De regering heeft voorzorgsmaat
regelen genomen.
IJMUIDBN, 13 april Na de intieme
viering door de staf hebben de leden
van het r.k. clubhuis „De Spil" en hun
ouders nog altijd een feestavond te
goed ter gelegenheid van het eerste
lustrum van dit jeugdwerk. Voor deze
viering is het patronaatsgebouw bespro
ken en wel op woensdag 17 en donder
dag 18 april. De jeugdafdeling van de
toneelvereniging „Jan van Dommelen"
uit Sanpoort zal dan onder regie van
Jan Velzeboer opvoeren „Prinses Ezels
vel", geschreven door mr. H. M. Plan
ten. Beide uitvoeringen beginnen om
half acht.
AMSTELVEEN, 19 april Als de
raad akkoord gaat zal aan de Burge
meester Haspelslaan het eerste sport
veld in Amstelveen worden aangelegd,
dat primair bestemd zal zijn voor de
leerlingen der lagere scholen. Het
sportveld komt op een terrein, waarop
ook het door het architectenbureau
Maaskant ontworpen scholencomplex
en twee semi-permanente kleuterscho
len zijn gebouwd. Door enkele eenvou
dige voorzieningen zal het 's winters
ook als ijsbaan kunnen dienst doen.
Bij het sportveld zijn ook drie klei
nere veldjes gedacht, als wijkvoorzie-
ning. Aan de raad wordt voor de aan
leg 312.000 gevraagd.
Maar vergeet bij al die lente-vreugde
uw auto niet. Ook die heeft het in de
afgelopen maanden zwaar te verduren
gehad! Breng hem daarom naar onder
staand adres voor een verjongingskuur!
Het verhoogt zijn waarde èn... uw rij-
veiligheid!
SHELL
Toonkameps: Spekstraat 10,
telefoon 16479
voor keuken, douche en vaste wastafels
f 1<9.50 met normale roestvrij-stalen brander
f 184.- met roestvrii-stalen aardgasbrander
1 189.50 met universele roestvrii-stalen brander
KORTE VEERSTRAAT 3 - TEL. 15474 -11623
Verkoop uitsluitend via Uw installateur.
-„r r>T ENINGEN ZONDER BORG vanaf f 100,- tot f 2000 - naar
GEDDLENlNOfc«_fldraagkracht direct beschikbaar voor
ambtenaren en werknemers in vaste
dienst. Wettelijk geregelde voorw., geen
looncessie. BESTANTSCHÜLD VER
VALT BIJ OVERLIJDEN. Lichte af
lossing. Vlog. zakelijk, diskreet, des
gewenst geheel schriftelijk.
DEN HAAG I KOTTERDAM
W e s*t einde 1* I RiYiervismariftl Mauritsweg45
Telefoon 23»» Telefoon «3 I Telefoon 13 s7 43
OPGERICHT 1926
AMSTERDAM (O
e
Bent U van plan een koelkast te
kopen?
Stapt U dan eens bij HENDRIKS naar
binnen. U vindt daar een prachtige
serie koelkasten met vele voordelen
welke wij U gaarne zullen tonen.
O.a. hebben wij de gehele serie
Fiat-koelkasten (van de vermaarde
auto- en vliegtuigfabrieken) in voor
raad.
Hieronder bevindt zich een koelkast
met volautomatisch ontdooien. Dat wil
zeggen dat de koelkast 's nachts tussen
1-3 uur ontdooit, het water afvoert en
verdampt (spec. Fidt-patent)
Verder bezitten de kasten:
le. een geëmailleerde binnenkast
2e. een vleesbak waar royaal een rollade in past
3e. een praktische kastindeling
4e. een aan twee kanten ingebouwde verlichting
5e. een ringvormige vrieskamer (betere koeling)
Verder vindt U bij ons KOELKASTEN
van 120 tot 250 liter en prijzen van
f 289,— tot f 689,—.
U koopt bij de vakhandel.
SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS/SSSSSSSSSSSS/SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSJ
k
in Amsterdam vraagt
voor townt «n
periodieks».
of longgezei die hier
voor op koMe termijn
wil worden opgeleid
Nadere inlichtingen
nedrijfskantoor van
DE TIJDPERS
N.Z. Voorburgwal 69 78
Amsterdam
v.w.
V.W. 1500
Simca Elysee
Opel bestel
Studebaker Lark VI
(cabriolet)
Renault R4 Combi
V. W. busje
Peugeot 203
D.A.F.
V.W. Pick-up
Borgward Arabella
'61
'62
'60
'60
'61
'61
'60
'58
'60
'60
'63
Austin A 40 Farina '59
Taunus FK 1250 bestel '60
Fiat T 1100, 1350 kg
bestel '62
Bedford best, type CAV '59
Renault Floride (cabr.) '60
Taunus 17 M *60
Taunus 17 M 4-deurs '59
Opel Rekord '57 - '58
Ford Anglia *58
Peugeot 403 '59
Peugeot 403 Combi,
Diesel '61
Drie maanden garantie. Financiering In 6, 12, 18
maanden binnen een half uur gereed. Vraagt
vrijblijvend inlichtingen of bel eens op. Geopend
van 922 uur. ook 's zaterdags.
HOOFDSTRAAT 349 - SASSENHEIM
lichtgewicht BUNGALOWTENT
Afteen bij de vakman.de
erkende fietsenhandelaar
hebt u keus uiteen ruime
sortering goede fietsen.
Bij ons bent u altijd verze
kerd van een vakkundig
advies.
Koop uw nieuwe -fiets
tussen 30 maart enljuni,
u heeft dan kans op...
WIJ vertellen u graag meer hierover.
Monseigneur
Borretlaan 1
Telefoon 02502-6604.
Speciale aanbieding lichtgewicht
tent voor 4 personen, weegt slechts
25 kg. Uitstekend geschikt en aan
bevolen voor kleine auto's, zoals:
volkswagen, Dafje, Lelijk Eendje en
dergelijke! De prijs is laag: 1279.-.
BEN VILJOENSTRAAT13 RD.
tik HAARLEM - TELEFOON 51196
voor de afvoer van vuil, bouwafvallen enz.
Te plaatsen op bouwwerk, fabrieksterrein
en zonodig op straat, kortom daar waar
behoefte bestaat.
PRACTISCH ECONOMISCH
ALB. THIJMLAAN 5 - BLOEMENDAAL
Telefoon 02560—8351—8240
Mobilofoon service dag en nacht