PAUS
van
op
president
Feestelijke rit door Rome
naar het QUIRINAAL
bezoek b>j de
ITALIË
EERSTE VRIJWILLIGERS
voor ontwikkelingslanden
KOG DIT JAAR GEREED
Zaken gaan
voor Nasser
niet goed
Rit
naar
met
de
totaal
autobus
vrijheid
mislukt
EUROPABRUG OVER OOSTENRIJKS DAL
I
Nadenken voor
Jevtoes jenko
VERLANGEN NAAR VREDE ONDERSTREEPT
Mr. Luns op KVP -jongerencongres
Olie in Suriname?
KNIPOOG NAAR HET KIND
TRAGIEK IN BERLIJN
Harline Respati komt spelen in ons land
Dag der duizend
moeders
Tjasker in Oldemarkt
Befaamde „Gavioli" van Utrecht naar Essen
Jongen (9) redt
driejarig meisje
,Der Stellvertreter
Alom in Duitsland
vertoond
b K pril IfijJi MBBI
MAANDAG 13 MEI 1963
PAGINA 7
5PME, 13 mei Zaterdag-
'ddag om kwart voor zes ging
ar»gzaam de pauselijke vlag om
oog 0p ,je klokkentoren van het
Quirinaal, waar hij naast de Ita-
aanse bleef wapperen tot zeven
c''e tijd vertoefde de Paus
"et paleis, dat thans de ambts-
'oning is Van de Italiaanse presi-
i;e.nt' Voordien was het konink
je Paleis en van 1582 tot 1870
^ausresidentie.
KOOP LIEVER
ZE ZIJN
Minister somher
over institutionele
vormgeving EEG
met
Op het balkon
Het gezellige boekje
is het
van de
(t/m 18 mei)
Het ligt voor u klaar bij uw foto
handelaar!
jr- 'A-
mm
l)e ttiUi iuy oct>- iiet btu-uu. zal een nvt *e, e vei o.nu.ng vo,
tussen Innsbruck en de Brennerpas. De brug, die bijna gereed is,
wordt 820 meter lang. De hoogte in het midden is 190 meter.
A. F. K. Pairee overleden
fj~v
SCHUMANN-HUIS
IN BONN
i^an onze Romeinse correspondent)
Ui"* was de tweede keer sinds het
oePen van Rome tot hoofdstad van
ItaijVereniKde Italië, dat een Paus het
fius Vï80 staatshoofd bezocht. Paus
XII ging op de regenachtige mor-
QuiriVa" december 1939 naar het
Iea?l om een tegenbezoek af te
koning Victor Emmanuel na
opvvaehtingr, die de koninklijke far
jua'A.e?n week eerder ten Vaticane ge-
had. Dit althans was de officiële
Paus g' In werkelijkheid wilde de
de ?Pe"Hl'k zijn verlangen naar vre-
hezw rePen en 'n clh geval
den \ren 1 huiten de oorlog te hou
der Uss°hni stuurde nu eens In meer
baar' <ian weer in mindere mate, al
gen gelanS zijn wisselende stemmin-
lanti *W* een ontstellend politiek dilet-
nsme op deelname aan de oorlog
Tijdens het bezoek van de Paus aan
prof. Segni in het Quirinaal overhan
digde de Italiaanse president de H. Vader
een prachtige kelk.
aan. De Duce
ten Quirinale.
verscheen destijds niet
Het bezoek van Paus Joannes vond
(Advertentie)
(Van onze parlementaire redacteur)
UTRECHT, 13 mei Nederland
hoopt nog dit jaar gereed te komen met
?e vooroereidmg van de eerste vijftig
zestig jonge vrijwilligers die zullen
gorden uitgezonden naar de ontwikke-
.ngslanden om daar hulp te gaan bie-
hu 1)0 bedoeling is dat de jongeren
de Acnnis rechtstreeks overdragen aan
o bevolking van deze landen. Zowel
komKa en -tzic als Latijns-Amerika
ttie?611 'n aanmerking. De Dedoeling is
^.ot alleen kennisoverdracht op hoog
j'eau, maar op alle niveaus, speciaal
a middelbaar en lager.
t6], heeft minister Luns meegedeeld
ïen aanvulhng op de plannen om jonge-
Van ln •te scnakelen bij de uitzending
ttn vrijwilligers van Nederland.
De
6s. - minister sprak voor een enthousi-
u, Senoor van ruim duizend jongeren
de v R en gal nader nieuws omtrent
Vr-ai ^derlandse versie van Kennedy's
deel skorPs. Wat hij zei was een onder
zij.. Van een omvangrijk overzicht van
bn Werkzaamheden ais minister van
kahi„ ndse zaken, speciaal onder het
®iet-De Quay.
drfÜ 2eUe uiteen, dat de jongeren eerst
iuten a vier maanden in Nederland
°-a k1* Worden geirama, waaruy zy
taai ejfena zunen worden gemaakt met
WaanK11 omslanuigneden m de ianoen
Vrijwi en zy vertrekken. De jeugdige
Veer iafiers zunen daarginds op onge-
bevon/eL welvaartsniveau leven van de
Hij a'ng zelf. Misschien iets hoger,
aan ri„ üie jongeren van de KVP
gebip, werk vuor ue onderontwikkelde
om n deel te nemen, „niet alleen
Ook 0 'eren en wijzer te worden, maar
m een nuttig olfer te brengen",
doennhbm^ter uccrue mee, aal ue be-
Jaar uat ue jongeren voor iwee
den.
feamteruanu v^uruen uicgezon-
Wora-d Projekten zunen mei zorg
V°or geselecteerd. Ais voorbeeld
ettigg 11 projekt noemae hij de sinds
devein,rren feeas werkende community
heie Ident tverbetering van de ge-
eue,aaa Schappijonder leiding van
ïoen AUueis m een aeel van Kame-
team jauuear uat in een uit te zenden
een uueeniopende vrijwilligers
aers ntais moeten kragen, underwij-
^Pistes hoeren, verpleegsters en
ft»en .üle tezamen een team vor-
hten' O, Pfojekt in Kameroen hoopt
jaar vv-St Umtenianase zwanen nog uit
hianiien Nederlanders te be-
Mr.
0atwAk„,UUs hemt over de hulp aau
Kslanuen U0K "et voigeutte
hfeet ito1? ."eeut geen waarde aan de
nat 'eder tand één procent van
a°u inn.! maonien voor die hulp
01 te .VI. "esieden. Dat kan te veel
dat de ''"'k 'tl11, want net gaat erom
het i,, "1" "e kapnaaisuoom eflec-
erover uP|le|neu. wei zyn wij net
nou- uat het tempo vail de hulp
Nenp genjk moei zijn.
Va« isjia.n.a lleej;t zÜn hulpverlening
?Pgevoera W^°uvttn tut ""u miljoen
J0 iituii J 01iJven aan muitiiatera-
Jhternati 0 ^Uf^eur geven, ornaat de
huip aan 'f'h mnusen waarover de.
keoutuieern adiiumstrauei het beste
yertrcjuwen t l»en §mds een groter
Nedenand utn leu' ÖOventhen dhju
Se*t tmdiëeen paaLstitfaan h6t andere
kenngsmuuen1 aZi'et hulp aan ontwik-
Van uet a een typiacü voorbeeld
de takeVnvae, kaa« verlengde "Sgen van
en van de °^®se Economische
Hii n At'ant'S€he gemeenschap,
tien Pessinustisch gestemd ten aan-
aUn -dei mog;''Ukheid om Engeland
htisschirn k® aeuaheien bij de EEG.
kan het in het vlak der con
sultatie, maar verder zullen wij voor
lopig wel niet komen, zei hjj
Ook de nog weinig met de Europese
democratische tradities overeenstem
mende ontwikkeling van de EEG vindt
hij weinig hoopgevend. Het zal vooral
met het oog op de Franse houding niet
eenvoudig zijn, zelfs stapsgewijze ver
der te komen en het Europees parle
ment wetgevende en budget-rechten te
verlenen, laat staan Europese verkie
zingen te houden, aldus mr. Luns Het
ontbreken van ministeriële verantwoor
delijkheid tegenover het Europees par
lement vindt hij een bewijs dat de
juiste voedingsbodem ontbreekt, waar
uit de Europese zaak gestimuleerd
kan worden.
Het succes van de EEG op econo
misch gebied is onmiskenbaar, maar
de institutionele vormgeving schiet in
vele opzichten tekort en loopt groot
gevaar niet verbeterd te worden door
de houding van het Franse staats
hoofd. Het minimum blijft voor Ne
derland het supranationaal gezag en
het open karakter der EEG.
Minister Luns zei, dat wel steeds
duidelijker wordt, dat de internationaal
rechtelijke toestand ln de wereld er niet
op vooruitgaat. Maar katholieken zfjn
juist dan geroepen een beslissende rol
te spelen in de strijd der ideologieën,
waar alles toch om draait. Hij is ver
heugd over de belangstelling van de
katholieke jongeren voor de buitenland
se politiek. „Zij beoordelen de proble
men soms duidelijker en scherper dan
de andere generaties", aldus mr. Luns.
WILLEMSTAD, 13 mei De heer J.
Pengel, de kabinetsformateur van Su
riname, die zaterdag op Curagao is aan
gekomen, heeft bij zijn aankomst ver
klaard, dat begin augustus in Surina
me begonnen zal worden met het bo
ren naar olie. Er is bij de betrokken
maatschappij die de proefboringen heeft
verricht nogal optimisme over de even
tuele vondst van olie. In augustus be
ginnen de definitieve boringen en daar
mee is voorlopig een bedrag gemoeid
van twee miljoen dollar, aldus de heer
Pengel.
onder heel wat minder dramatische
spanningen plaats, maar ook hier was
de vrede de aanleiding, 's Pausen be
doeling is tweeledig geweest: deelne
men aan de plechtige slotzitting van
de uitreiking der Balzan-prijzen, om
door zijn woord en in zijn persoon te
getuigen „dat de katholieke kerk vre
destichtster en lerares van de vrede
is. Wij zeggen dit met een gerust ge
weten. De Kerk zet in de wereld de
zending voort van haar stichter,Je
zus Christus, die de profeet „Vorst
des Vredes" noemde."
De tweede bedoeling van het pause
lijke bezoek „aan de plaats, die geheel
de natie vertegenwoordigt en samen
vat", naar de woorden van president
Segni, is een geste van vrede geweest,
een definitieve en publieke streep door
het verleden en een getuigenis, dat de
verhoudingen tussen kerk en staat in
Italië, ruim een generatie na de beëin
diging van de Romeinse kwestie, geheel
genormaliseerd zijn.
De tocht door Rome was heel feeste
lijk. De zwarte Opel Mercedes met de
nummerplaat SCV 1, waar de H. Va
der in gezeten was met zijn secretaris
mgr. Capovilla, werd geëscorteerd door
de Romeinse motorpolitie en gevolgd
door vier andere wagens, waarin
's Pausen gevolg. Langs de weg, onge
veer de oude „via Papale", stond op
deze vrije zaterdagmiddag half Rome
en ook heel wat vreemdelingen. De
stoet reed langzaam en er was veel
hartelijke geestdrift onder de mensen.
Alleen het laatste stuk van de route
was afgezet met troepen van de Ita
liaanse zee-, land- en luchtmacht. In
het ambtspaleis duurde het onderhoud
onder vier ogen tussen de Italiaanse
president prof. Segni en de Paus langer
dan voorzien was, namelijk vijfentwin
tig minuten. Daarna begaven de H. Va
der en zijn gastheer zich door de onver
gelijkelijk fraaie zalen naar de zoge
naamde feestsalon, terwijl in die ver
schillende zalen de hoogstgeplaatste
aanwezigen de Paus begroetten.
President Segni sprak, daarna sena
tor Gronchi, en vervolgens hield Joan
nes XXIII een korte rede, zich om te
beginnen verontschuldigend dat hij zit
tende het woord zou voeren. Na afloop
onderhield de Paus zich o.a. met de
ovérige door de Balzan Stichting be
kroonde personen.
Onwillekeurig was er speciale belang
stelling, toen de H. Vader de Russische
mathematicus Kolmozorov (die veel op
Pasternak lijkt) begroette. De Rus"
sische geleerde boog diep en de Paus
schudde hem hartelijk en langdurig de
hand.
Vóór het heengaan van de H. Vader
ontstond er kennelijk een kleine ver
warring. Wie van degenen, die de Paus
omringden, de zegen vroeg, is ons on
bekend. Wii vermoeden echter dat deze
zegen niet voorzien was. Maar Joannes
XXIII, die het protocol volgt, maar ze
ker niet op rigoureuze wijze, loste de
situatie op door te zeggen: Wij zullen
onze zegen geven, niet plechtig, „ma
una piccola benedizione, altrettanto
utile e benefica", een kleine zegen, die
overigens nuttig is en weldoend».
Buiten het paleis op de „Paarden-
berg", zoals vanouds net plein ervoor
heet, stond het achter de soldaten vol
van mensen. President Segni leidde
ook dit naar wij menen buiten de pro
tocollaire opzet zijn gast naar het
grote balkon boven de hoofdingang van
het paleis, om de menigte te groeten.
De president zelf trad daarbij terug.
Toen hij even later de Paus bij diens
vertrek naar buiten begeleidde de
Pausmars en het Italiaanse volkslied
weerklonken gaf Segni de H. Vader
een arm om de zeven stoeptreden af
te dalen. In de stad was het aantal
belangstellenden eerder gegroeid dan
afgenomen en de terugtocht van de
Paus naar het Vaticaan werd weer ge
tekend door hartelijke feestelijkheid.
BAGDAD/DAMASCUS, 13 mei (AFP,
UPI) Het rommelt stevig in de
(nog in oprichting zijnde) nieuwe Ver
enigde Arabische Republiek van Egyp
te, Syrië en Irak. Zaterdag is de Iraak-
se regering van premier Achmed Has
san el Bakr afgetreden. Deze regering
was aan de macht sinds februari,
toen generaal Kassem werd vermoord.
Premier El Bakr, van huis uit een ge-
neraal-majoor, heeft inmiddels een nieuw
kabinet gevormd.
Ook in Damascus, de hoofdstad
van Syrië, ontstond zaterdag een ka
binetscrisis. Premier Salah Bitar
trad met zijn regering af. De Revo
lutionaire Raad heeft de minister
van cultuur, Sami el Joendi, opge
dragen een nieuwe regering te vor
men.
El Joendi streeft naar de vorming
van een „regering van het midden",
waarin geen volgelingen-door-dik-en-dun
van president Nasser zitting hebben,
maar ook geen felle tegenstanders van
de Egyptische sterke man. El Joendi
was het enige lid van Bitars regering,
dat geen lid was van de (socialistische)
Ba'ath-partij. Radio Cairo noemde de
gebeurtenissen in Syrië gisteren „een
coup van de Ba'ath-partij en een open
lijke breuk met de eenheidsverklaring
van Cairo".
Hoewel nog niet bekend is van
welk kaliber de nieuwe regering van
Irak zal zjjn, menen waarnemers in
Londen dat door de ontwikkelingen van
zaterdag de totstandkoming van een
nieuwe V.A.R. onder leiding van Nas
ser op losse schroeven is gezet.
Wat president Nasser zelf betreft:
die is zondag voor een officieel bezoek
van vier dagen aangekomen in Joego
slavië, waar hij de persoonlijke gast is
van president Tito.
Verenigde Naties. De secretaris
generaal van de VN, Oe Thant, is van
uit Londen naar New York terugge
keerd. Hjj heeft met Britse regerings
functionarissen geconfereerd over de
Britse koloniale politiek. (UPI)
Cuba. Cubaanse ballingen in Miami
beweren dat bij recente gevechten tus
sen Cubaanse regeringstroepen en op
standelingen in het Escambray-geberg-
te aan beide zijden vierhonderd solda
ten zijn gesneuveld. (UPI)
(Advertentie)
BERLIJN, 13 mei (Reuter-DPA)
Twaalf Oostduitsers hebbeu gisteren
vergeefs geprobeerd in een autobus
door de muur tussen Oost- en West-
Berljjn te breken en het Westen te be
reiken. De inzittenden, jonge mannen
en vrouwen van 20 tot 28 jaar, kwamen
met grote snelheid uit een zijstraat de
Invalidenstrasse opgereden, die langs
de Sandkrug-brug voert. Deze brug is
een kruispunt, dat toegang geeft tot de
Britse sector van Berlijn.
De bestuurder van de bus wist,
door een zigzag-koers, de hinderpalen
te vermijden, die 'n de Invaliden-
strasse zijn aangebracht om het ver
keer tot langzaam rijden te dwingen.
Toen reed hij, onder een hevig vuur
van de Oestduitse Vopo's naar de
doorlaatpost voor het verkeer by de
Sandkrug-brug. Hij schatte echter,
onder deze moeilijke omstandighe
den, de breedte van de doorlaatpost
niet helemaal goed en kwam aan één
kan* in botsing met de muur, die
hier anderhalve meter dik is. Hij
reed achteruit om een nieuwe poging
te wagen, maar moest toen stoppen
als gevolg van het hevige Oostduitse
vuur, dat zeker al tien minuten had
geduurd. Naar schatting zijn verschei
dene honderden kogels op de bus afge
vuurd.
Tenminste drie inzittenden van de
bus naar later bleek een autobus
voor het passagiersvervoer naar en van
het Oostberlijnse vliegveld zijn ge
wond. Deze drie inzittenden werden op
draagbaren weggevoerd. Drie vrouwe
lijke inzittenden werden, met de handen
boven het hoofd, door Oostduitse Vopo's,
die machinepistolen op haar ruggen ge
richt hielden, weggebracht.
Een vierde in het groen geklede man
werd op een draagbaar weggedragen.
Mogelijk is dit een Oostduitse grens
wacht, die door het vuur van zijn ka
meraden werd gewond.
Zes inzittenden van de bus renden
in alle richtingen weg, in een vergeefse
poging aan hun schietende belagers te
ontkomen. Allen werden gearresteerd.
Üe mislukte vluchtpoging werd om
ongeveer één uur 's middags onderno
men. Ongeveer een kwartier later werd
de autobus door twee Oostduitse pant
serwagens weggesleept. Een ervan
keerde later terug en versperde de weg.
De Oostduitse grenswachten op de
Jcndkrug-brug werden met dertig man
versterkt. Ook een Russische jeep reed
naar de brug.
AMSTERDAM, 13 mei Op 68-jari-
ge leeftijd is te Naarden overleden de
heer A. F. K. Paree, secretaris van de
Ned. Journalistenkring en bestuurslid
van de federatie van Nederlandse jour
nalisten. Hij is o.a. hoofdredacteur van
de „Bussumse Courant" geweest en ve
le jaren redacteur van het „Algemeen
Handelsblad". De begrafenis is vrijdag
middag op de Nieuwe Oosterbegraaf
plaats te Amsterdam.
Harline Respati is een klein Ja
vaans meisje dat in Parijs als
actrice werkzaam is. Ze heeft
een vaag-bruine huidskleur en
grote, amandelvormige ogen. Haar
sierlijke handen bewegen ritmisch
traag. De oriënt ten voeten uit. Men
is verwonderd, wanneer men zich
door haar in perfect Nederlands
hoort begroeten. Officieel is Indone
sië buitenland; sinds kort weer een
bevriende natie. Maar dan toch be
slist niet alleen bevriend in de forme
le, staatsrechtelijke zin van het
woord. De vriendschap tussen Ne
derland en Indonesië vindt haar na
tuurlijke uitdrukking in de nog altijd
bestaande, persoonlijke vriendschap
pen tussen mensen van ginds en
mensen van hier.
De toneelschrijver Hans Keuls
heeft dat ervaren, toen hij vorig jaar
oktober samen met Cruys Voor-
bergh in Parijs was. Het toeval
bracht hel tweetal in contact met het
Indonesische meisje Binnen een oog
wenk zat Cruys Voorbergh zijn In
dische herinneringen op te halen en
sprong de vonk van gemeenschappe
lijke ervaringen over. Hans Keuls
was verbijsterd door dit plotselinge,
menselijke contact. Hij praatte met
Voorbergh en met Harline Respati.
Toen stond het voor hem vast: hier
zit een stun in.
Het stuk is er nu. Het heet „Pang-
gilan", het Indonesische woord voor
„De roepstem" Het verhaalt van
een oud-resident. een idealist, die
min of meer teleurgesteld naar Ne
derland is teruggekeerd met het
meisje, dat voor zijn dochter door
gaat. De man houdt van Indomesic.
Wat er tussen Nederland en Indo
nesië gebeurd is, ontstelt hem en
maakt hem bedroefd. In het Javaan
se meisje, dat voor zijn dochter door
gaat. is Indonesië gepersonifiëerd.
Hij kan er geen afstand van doen.
Maar een vroegere huisvriend, die
door zijn toedoen destijds uit Indone
sië gezet is, wil weten wat er pre
cies aan de hand is. Hij legt de wer
kelijke verhoudingen bloot. Het meis
je weet dan tenslotte dat de oud-re
sident niet haar vader is. Zij wordt
zich bewust wat zij onbewust
steeds geweten heeft dat zij ginds
thuis hoort.
Het stuk heeft zekere thriller-ef
fecten. Het is geschreven op een pro
blematiek, waarmee nog dagelijks in
ons land duizenden geconfronteerd
worden: de verhouding Nederland-
Indonesië. Politiek gesproken is aan
de conflict-situatie een einde ge
maakt. Maar menselijk is de proble
matiek gebleven.
Hans Keuls kent Indonesië niet. Hij
heeft wel kennis gemaakt met de
Nederlandse kant van de zaak en de
gevolgen in ons land. Zo schreef hij
destijds voor de televisie „Het dos
sier Karpaan", dat zich hezighield
met het vraagstuk van de spijtop
tanten. In Cruys Voorberght voor wie
de rol van de oud-resident in het bij
zonder geschreven is, vond Keuls
een deskundig adviseur. Evenals
trouwens in Harline Respati. die in
september de rol van de Javaanse
pseudo-dochter gaat spelen bij de to
neelgroep „Centrum".
Harline Respati officieel gehe
ten Raden Adjeng Harline Respati
Harsojo Moektisangköjo spreekt
vloeiend Nederlands hoewel ze hier
nooit eerder is geweest. Zij stamt uit
een oud Javaans geslacht in Solo.
Haar grootvader was bestuursambte
naar in Semarang; haar vader rech
ter in Bandung. Zeven jaar geleden
verliet ze de tekenacademie in Ban
dung om zich in Parijs te gaan be
kwamen in de Franse taal. Een jaar
op de Indonesische ambassade; een
jaar studie aan de Sorbonne; toneel
lessen bij André Prévaux. Anderhalf
jaar lang speelde ze de titelrol in
„Chérie Noire". Later nog andere
stukken. Ze speelde en danste voor
de televisie en binnenkort gaat ze
naar Denemarken om voor de tele
visie te dansen.
Ook in het stuk van Hans Keuls
zal zij een Javaanse dans van de
kris uitvoeren, eeat uitbarsting van
haar oosterse ziel, tegenover het
westerse leven dat zij leiden moet.
En straks? Terug naar Indonesië.
De schoonheid van het land vastleg
gen in tekeningen en schilderingen.
Misschien ook nog wel acteren, hoe
wel het toneel in de westerse zin
van het woord in Indonesië praktisch
HARLINE RESPATI
spelen bij „Centrum"
niet beoefend wordt. In augustus
komt ze voor een paar maanden
naar ons land om de rol van het
Javaanse meisje te spelen in een
stuk, waar ze bijzonder mee ingeno
men blijkt te zijn. Geen wonder ook,
ze is zelf de directe aanleiding ge
weest tot het ontstaan ervan.
n Oisterwijk is zondag, als uit
vloeisel van de festiviteiten in
verband met het feit dat het dit
jaar 750 jaar geleden is dat aan
Oisterwijk stadsrechten werden
verleend, een „Dag der duizend moe
ders" gehouden. Onder deze 1000
moeders met de familieleden mee
waren zo'n kleine 4000 personen naar
Oisterwijk gekomen was er zelfs
een die uit Milaan kwam. Voor de
gasten waren er tal van attracties
met als slot een bijeenkomst in de
grote feesthal, welke muzikaal werd
opgeluisterd door een Beiers orkest
uit Regensburg en het Eerste Utrecht
se Huisvrouwenorkest. De enige vrou
welijke burgemeester van Nederland,
mevrouw G. C. T. M. Smulders-
Beliën uit Middelbeers, declameerde.
Zaterdag waren de jubileumfeesten
begonnen met een dienst in de St.
Petruskerk, waarbij de gezamenlijke
Oisterwijkse koren met begeleiding
van orgel en strijkers van het Bra
bants Orkest de Missa St. Johannes
de Deo van Joseph Haydn uitvoerden
en een bijeenkomst in hotel „Weijen-
bergh", met als sprekers prof. dr.
W. J. M. A. Asselbergs (Anton van
Duinkerken), die een geschiedkundige
beschouwing hield, en de Vlaamse
auteur en ere-inspecteur van het rijks
lager onderwijs in België, Emiel van
Hemeldonk, die de gelukwensen van
de bevolking van de Kempen over
bracht. Een kwartet, gevormd uit le
den van het Brabants Orkest, ver
zorgde de muzikale omlijsting. Gedu
rende beide dagen werd een aantal
personen benoemd tot ere-poorter,
t.w. de echtgenote van de burgemees
ter van Oisterwijk, baronesse van Hö-
vell van Wezeveld en Westerflier-
Westerwoud, prof. Asselbergs, Emiel
van Hemeldonk, de initiatiefnemer
van de „Dag der duizend moeders",
de heer Jos Biemans en de journalist
Ton Zeelenberg. De slotbijeenkomst
van de „Dag der duizend moeders"
werd onder meer bijgewoond door de
echtgenote van de commissaris der
koningin in Noord-Brabant, mevrouw
Kortmann.
Een bijzonder type watermolen na
melijk de zogenaamde Tjasker, die
vroeger vooral in het noorden des
lands veel werd gebruikt voor de be
maling van kleinere polders, maar
die na de in gebruikneming van gro
ap verdwe-
men door de activiteit van het Staats
bosbeheer. Dit heeft namelijk ln de
loop der jaren in Noordwest-Overijs
sel vele honderden hectare uitgeveend
land aangekocht, onder andere aan
de Hogeweg in de gemeente Olde
markt. Hier is een poldertje aange
legd dat door een nieuwe Tjasker zal
worden bemalen. De Tjasker werd
gebouwd door de heer R. W. Dijksma
te Giethoorn, die vroeger met zijn
vader vele honderden molens, ook van
dit type, heeft gemaakt Het molen-
makersbedrijf is later op de achter
grond geraakt. De molen zal 28 mei
in gebruik worden genomen. Tegelijk
zal dan een aangekochte turfmakers-
woning in het zelfde gebied als mu
seum worden geopend.
tere malen uit het landschap
nen is, zal opnieuw in gebruik ko-
luiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimi
I ijdens de van 15 tot 22 mei in Essen te nouaen Nederlandse week zal hei
befaamde Utrechtse orgel „De Lange Gavioli" daar spelen. De uitzending
van dit monumentale kermisorgel geschiedt door de Steenkolen Handels
vereniging dank zij de medewerking van de eigenaresse Stichting
„Stadsontspanning Utrecht?', het museum „Van Speeldoos tot Pierement" en
VVV Utrecht. Het orgel werd in 1903 gebouwd door de Italiaan Gavioli in
Waldkirch (Schwarzwald). Het is een zgn. 87-toets boekorgel met o.a. de
registers viool, piccolo, trompet en trombone, voorzien van een xylofoon. Het
front, waarin vijf bewegende beelden zijn opgesteld, heeft een breedte van
vijf meter. Na vele omzwervingen langs Europese kermissen en jaarmarkten
kwam het in 1955 in het bezit van de Stichting „Stadsontspanning Utrecht"
BUSSUM, 13 mei Het is voor de
kleine drieënhalf jarige Irma Turkse-
ma, uit de Kruislaan, gisteren een dag
geweest om niet vlug te vergeten. Zij
werd door de negenjarige Freddie Kui
per van een wisse dood gered, toen deze
haar uiteraard onder de modder
hier het Mouwtje trok bij de dr. Frede-
rlk van Eedenweg, waar een 7-jarige
jongen haar tot tweemaal toe onder
duwde.
Haar redder kwam uit de KInderkerk
in de Julianaschool op weg naar zijn
huis aan de Anthonie van Leeuwenhoek-
weg 15. Bij de dr. Frederik van
Eeaenweg zag hij juist bij de bocht dat
een andere jongen iets in het water
stond te duwen. Nieuwsgierig ging Fred
die kijken en zag toen het hoofd van een
meisje. Zonder aarzelen greep hij het
dn
kind en trok haar op het droge.
Blijkbaar was de kleine hevig ge
schrokken want zij holde huilende weg,
om onder de heg bij de weg door te
kruipen. Daar bleef zij, met een ge
scheurde matrozenkraag vast zitten,
tot Freddie haar opnieuw beetpakte.
Van andere kinderen l.oorde hij wie
het meisje was, en zo bracht hij haar
thuis.
Tot vreugde van vader en moeder
Turksema, die een gezin met zeven kin
deren hebben, enwaar over ehkele we
ken de achtste verwacht wordt. De klei
ne Irma was door de zevenjarige jon
gen spelend meegenomen.
Freddie Kuiper heeft zelf geen zwem
diploma. Wel is hü op 6 april geïnstal
leerd als welp bij de Gooiberggroep
Freddie Kuiper (9) is er uiteindelijk
toch wel een beetje trots op dat hij de
3%-jarige Irma Turksema uit Bussum
uit het Mouwtje heeft gered.
van de N.P.V. Hij zit in de derde klas
van de Prins Hendrikschool. „Mijn va
der doet veel aan sport", vertelt
Freddie trots, „hij geeft sportlessen
en is instructeur aan de Hogere Politie
school in Hilversum. Van mijn vader
krijg ik wel eens judolessen. Ik vind
het leuk dat ik Irma gepakt heb".
BONN, 13 mei Het toneelstuk „Der
Stellvertreter" van Rolf Hochhuth zal
met ingang van 1 juli gedurende enkele
maanden worden opgevoerd in de nieu
we schouwburg van de „Freie Volks-
bühne" in West-Berlijn. Wederom on
der regie van Erwin Piscator. Premi
ères van „Der Stellvertreter" zijn er
verder in Frankfurt, Bielefeld (woon
plaats van Hochhuth), Flensburg en
Giesen
In Frankfurt voert regie General-
intendant der Stadtische Bühnen, Har
ry Buckwitz. in Bielefeld Horst Alexan
der Stelter, in Flensburg Benno Hat-
.^sen. De intendant van het Thalia-
theater in Hamburg, Willy Maertens,
heeft ook 'n optie op Der Stellvertreter
Erwin Piscator is uitgenodigd om in
Tel Aviv in het Habimah - nationale
theater het stuk als gast-regisseur te
leiden Intussen zal in een tv-uitzending
op 29 mei de Hessische omroep in
Frankfurt een forum-discussie over
„Der Stellvertreter" uitzenden onder
de titel „Mag de Paus zwijgen?".
BERLIJN. 13 mei (Rtr) De Oekr
iense schrijver Oles Hontsjar heeft
zaterdag op een forum in Oost-Berlïjn
gezegd dat Jevgeni Jevtoesjenko, de
Russische jonge dichter die veel kritiek
heeft uitgelokt, „ergens naar toe ge
gaan is om over de dingen na te denken
en ik denk dat hij in de komende tijd
wel rijper zal worden."
Hontsjar zei dat er veel jonge Rus
sische schrijvers zijn „die minstens zo
veel talent hebben als de tamelijk over
schatte Jevtoesjenko". Deze laatste
heeft „goede en minder goede werken"
geschreven, maar „zijn onverantwoor
delijkheid en frivool gedrag in het bui
tenland wordt eenstemmig veroordeeld,
vooral door de Russische jeugd."
Hontsjar zei dat er in de huidige ideo
logische strijd geen neutrale zones zijn
en dat „men niet met één been op het
Rode Plein en het andere op Broadway
kan staan".
(Van onze correspondent in Bonn)
BONN. 13 mei Toeristen, die tot
dusverre in de Bonngasse het ,Beet-
hoven-Geburtshaus" plachten te bezoe
ken, kunnen sinds gisteren hun schre
den richten naar de stadswijk Endenich.
Daar is nl. het huis waar de componist
Robert Schumann in 1856 is gestorven,
gerestaureerd en als stedelijk monu
ment voor het publiek opengesteld. Het
huis werd bij de bomaanval van febru
ari 1945 ernstig beschadigd.
Het Schumann-huis is gevuld met
zorgvuldig uitgezochte herinnerings
stukken aan de componist, aan zijn
vrouw Clara en aan zi)n vele vrienden.
Het bevat voorts een muziekbibliotheek
met 4.000 banden, partituren en gra-
mofoonplaten. In het huis zal het Max
Reger-instituut worden gehuisvest, dat
een complete Reger-uitgave van Schu-
manns werken van 35 banden voor
bereidt.
Spanje. In 1960 waren ruim vier
miljoen Spanjaarden ondervoed. Spanje
heeft een tekort van één miljoen wo
ningen. Ruim tien procent van de bevol
king kan lezen noch schrijven. (AFP)
Egypte. Een Egyptisch vliegtuig
met 34 inzittenden is zondag neergestort
in de Nijldelta. Er zijn geen overleven
den, zo meldt het Nieuwsagentschap
voor het Midden-Oosten. (AFP)