Op laatste nippertje compromis op GATT-conferentie
Toltarieven worden verlaagd
Economisch
op
gelijkheid
Vrijdag conclusies over
samenstelling Kabinet?
PROF. ROMME THANS EEN
ONBEREIKBAAR MAN
Washington huldigt
astronaut Cooper
Schoos huishoudafdeling
W etsontwerp
voor derde TH
Opvolger van wijlen Ben-Zvi
Zalman Sjazar gekozen
als Israels president
voet van
afgerand!
KOELKASTEN
Verzoening
van het
onverzoenlijke
6 0 0
Sov jet-kunstmaan
KOSMOS 17 in
de ruimte
Trachtte Charles
Aznavour meisje
mee te nemen
Problemen KLM-
beladers opgelost
Senator Morse wil
af van waarborgen
aan West-Europa
k
Nieuw isotoop van
N obeli urn ontdekt
Mr. J. Cals hoopt op
terugkeer voor einde
kabinetsformatie
Minister Klompé: ,Niet
gering slijtage-proces'
BARKER'S BEHANG
2, 4, 6, négen
merken
268.-
Schoos service
Marechaussee haalt
haar uit vliegtuig
Atlantische defensie
WOENSDAG 22 MEI 1963
87ste JAARGANG No. 31443
GENèVE, 22 mei (Rtr, AFP,
UPI) De zes landen van de
Europese Gemeenschap (E.E.G.)
zijn dinsdagavond laat met de
Verenigde Staten tot een akkoord
gekomen inzake de verlaging van
de douanetarieven. Op de laatste
dag van de G.A.T.T.-conferentie
is tegen alle verwachtingen in een
compromisvoorstel aanvaard,
waarbij Amerika en de E.E.G. in
beginsel overeen komen de tol
tarieven wederkerig op billijke
wijze te verlagen. De verlagingen,
waarover de eigenlijke onderhan
delingen 4 mei 1964 beginnen,
zullen gelden voor alle grote
industrielanden.
Instemming
éee M ORRIS "êeforc Ijou ('hu!
FALCON REGENJASSEN
service
In verband met het feest
van 's Heren Hemelvaart zal
ons blad morgen, donderdag
23 mei, niet verschijnen.
DE DIRECTIE.
BUREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
o Jkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790
Bijkantoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
«Wecti®: W. G H. Leijdeckers en
- Mr. W. A. M. van der KaHen.
hoofdredactie: Drs. H. v. RUN enW.Seewta»
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents oer m.m.-hoogte
De administratie behoudt zich net -echt voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week
2.65 per maanc.. t 7.90 oei kwartaal.
Voor klachten over de bezorging s avond»
tussen 5.30 en 7 uur, tel. 20800.
Akkoord tussen Amerika en
E.E.G. over douanerechten
.V. /.v,
De informateur prof. Romme verlaat liet
ministerie van Algemene Zaken in Den
tiaag na zijn ontmoeting die hij gisteren
nad met de ministers.
De onderhandelingen worden vooraf
gegaan door een reeks technische con
ferenties, waarop de uitzonderingsrege
lingen worden vastgesteld en de uit
zonderlijk hoge tarieven bijgeschaafd.
Midden juni zal een werkgroep bijeen
komen ter bespreking van de zeer in
gewikkelde, technische kwestie. De
groep zal 1 augustus verslag uitbren
gen.
Het na drie dagen van intensief on
derhandelen bereikte akkoord brengt de
EEG economisch op voet van gelijkheid
met Amerika. Het akkoord zal een uit
breiding van de wereldhandel bevorde
ren en de ontwikkelingslanden in staat
stellen hun levenspeil te verhogen.
Het compromis-voorstel werd aanvan
kelijk nog fel bestreden door drie lan-
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 22 mei. Ook van
daag heeft professor Romme zich als
informateur de gehele dag bezig ge
houden met het verzamelen van gege-
Veng voor de bestudering van de poli
tieke situatie. Wanneer hij vrijdag in
®n Haag terugkeert, na de Hemel
vaartsdag voor afronding van deze
*tudie te hebben benut, kan verwacht
gorden dat hij, althans voor zichzelf,
i°t conclusies kan komen. Dat de in
formateur intens bezig is valt _o.m. af
leiden uit het feit, dat hij op de
jT.en die hij thuis doorbrengt, per te-
jO'oon nauwelijks te bereiken is. Prof.
r^hime laat zich kennelijk niet sto-
nu hij de koningin zo snel moge-
S** moet rapporteren over de politie-
situatie na de verkiezingen.
u Aan de hand van dit rapport zal de
oningin tot beslissingen moeten ko-
'vh over de eigenlijke kabinetsfor-
een waaraan de benoeming van
j-?b formateur nog vooraf moet gaan.
ziet Prof. Romme zijn taak beperkt
lin is reeds gebleken uit de medede-
Van' dat z'ch n'et met de keuze
taf Personen die voor ministerspor-
lat 'IlGS worden aangezocht, zal in-
acen fij-j is terrein verkenner en daar
óm, bemiddelaar. Wel zal hij zich
va« bemoeien met de samenstelling
Da*} het kabinet. De bemiddeling zal
"lijken, wanneer hij zijn eerste
Tn s. heeft afgerond.
uph het onderhoud dat hij maandag
hm I ëehad met het demissionaire ka-
w.heC heeft de informateur met de
kJh'sters afgesproken, dat hem op de
e" 'st mogelijke termijn afzonderlijke
heie-ae,ns worden verstrekt over de
ie'dskwesties die op de verschillen-
MOSKOE. 22 mei. (Reuter) Vol-
bfLk Pravda hebben Russische
eri>, Si,c' *}I,ls.dag verklaard, dat zij
van hff iag z'ïn ®en nieuwe isotoop
um kunstmatige element Nobelr-
um te verkrijgen.
mi^r dan*™! ?en hoeveelheid van
tna pnh»? a atomen van een tot nu
ment e,p1S0t0°P va" het ele"
Britaó ln 1957 voor het eerst door
lpprniu Amerikaanse en Zweedse ge-
bnmwJLiZ0U Z1'1n verkregen door een
Bombardement van het element curi
um met koolstofionen.
de departementen aanhangig zijn. Een
tweede bron van studiemateriaal
wordt gevormd door een vergelijking
van de verkiezingsprograms van de
grootste partijen. Ook dit materiaal
is weer aangevuld met gegevens tij
dens de gesprekken, die prof. Romme
vandaag heeft gevoerd met de vijf
fractievoorzitters, die hem in Den
Haag in zijn werkkamer bezocht heb
ben.
In de dagbladen wordt de ren-
trée van prof. Romme in de prakti
sche politiek over het algemeen met
vreugde begroet. Uit de kranten
blijkt, dat men dit initiatief van het
staatshoofd op prijs stelt. De libe
rale NRC veronderstelt wel, dat het
even zal duren voor de kabinetsfor
matie in een volgend stadium gaat
komen, gezien de degelijkheid waar
mede prof. Romme de kwesties
thans bestudeert.
Het Handelsblad vraagt zidh af, of
hij erin zal slagen ditmaal ,,het on
verzoenlijke te verzoenen" zoals hij
zich destijds als Kamerlid reeds voor
stelde te doen, toen hij samenwerking
met de socialisten zo lang mogelijk
bleef volhouden, totdat in 1958 het
juist voor hem duidelijk vaststond, dat
die samenwerking moest worden op
gegeven. Ook van prot.chr. zijde is
instemmend over zijn aanstelling als
informateur geschreven. De waarde
rende wijze waarop het socialistische
Vrije Volk hem tegemoet trad hebben
wij gisteren reeds vermeld.
Met de vraag, welke richting het
uit moet met de basis waarop het
nieuwe kabinet zal steunen, weet nog
niemand goed raad. Het Handelsblad
ziet voortzetting van de politiek van
het kabinet-De Quay als het meest
waarschijnlijke. Het socialistische Pa
rool daarentegen wijst erop, dat prof.
Romme een voorkeur heeft voor een
vijfpartijenkabinet. De prot.-chr. Nieu
we Haagse Courant stelt de vraag of
socialisten en liberalen of slechts één
van deze beide partijen aan het kabi
net moet deelnemen, afhankelijk van
de vraag, of beide elkaar zullen ver
dragen. Een reden om een van hen
te bevoordelen is er niet. De NRC,
constateert dat men bij de samenstel
ling van het kabinet nog alle kanten
uit kan, zowel een vijfpartijen- als
een vierpartijenkabinet. De kans op
een kabinet dat slechts uit christelijke
partijen zou bestaan acht ook dit blad
zeer gering.
De veronderstelling, dat er een kans
zou bestaan, dat prof. Romme, na als
informateur te zjjn opgetreden, de lei
ding van een nieuw kabinet op zich zou
nemen, is door hem stellig tegengespro
ken. Z(jn medici, verzetten zich tegen
zyn opnieuw deelnemen aan de actieve
politiek met kracht. Prof Romme heeft
ons laten weten, dat hij er dan ook niet
aan denkte, een ministerschap te aan
vaarden.
den van het Gemenebest Australië,
Nieuw-Zeeland en Canada en tot het
laatste ogenblik heeft het er naar uit
gezien dat het vergelijk getorpedeerd
zou worden. Maar tenslotte kon de Zwit
serse voorzitter van de GATT, de heer
Schaffner, toch meedelen dat alle pro
blemen waren opgelost.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, Dean Rusk, toonde zich
verheugd over het bereikte akkoord. In
een verklaring, uitgegeven voor de bij
eenkomst van NAVO-ministers in Otta
wa, zei hij o.m. dat de landen van het
Atlantische bondgenootschap door hun
overeenkomst hun eenheid "en hun be
sluit getoond hebben samen vooruit te
gaan.
Officiële woordvoerders in Washington
verklaarden op een persconferentie dat
de vier principiële eisen welke de V.S.
hadden gesteld, in hoofdzaak zijn ver
vuld, n.l.:
Het opnemen van landbouwproduk-
ten onder de artikelen, waarvoor de ta
riefsverlaging zal gelden;
overeenkomst in beginsel dat alle
landen hun tarieven met eenzelfde per
centage zullen verlagen;
het instellen van een mechanisme
dat ook andere handelsbelemmeringen
dan alleen tarieven kan wegnemen;
dat de minder ontwikkelde landen
kunnen deelnemen aan de algemene ta
rieven verlaging, hoewel niet op basis
van volledige wederkerigheid.
De conferentie aanvaardde in haar
plenaire zitting voorts een resolutie,
waarin wordt aangedrongen op de vor
ming van een werkcomité om de onder
ontwikkelde landen te steunen bjj het
werkprogramma, dat zij bp de conferen
tie hebben ingediend. Het comité moet
verdere „positieve maatregelen" inlei
den en coördineren om de ontwikkelings
landen te helpen bjj de versterking van
hun produktiepotentieel en exportca
paciteit.
De New York Herald Tribune schrijft
over de GATT-conferentie, „dat het ge
zond verstand tenslotte heeft gezege
vierd; geen der partpen kon zich een
mislukking veroorloven". Volgens het
blad was het de zwaarste krachtproef
van de vrije wereld sinds de totstand
koming van de Euromarkt. Het schrijft
het bereikte akkoord voor een belang
rijk deel toe aan de Duitse minister van
Economische Zaken Ludwig Erhard.
«re
WASHINGTON, 22 mei (AFP, Rtr,
UPI) Zelfs mevrouw Jacqueline Ken
nedy wilde gisteren de officiële begroe
ting van de zesde Amerikaanse ruim
tevaarder, majoor Leroy Gordon Coo
per, niet missen. In de rozentuin van
het Witte Huis onderhield zij zich met
de vrouw en de beide dochters van de
majoor tot het moment aanbrak, waar
op haar man, de Amerikaanse presi
dent, Cooper onderscheidde met de me
daille voor bijzondere verdiensten van
het Nationale Bureau voor Lucht- en
Ruimtevaart (N.A.S.A.)
Het gezin Cooper was met het per-
f 4
De tweede uitbarsting van de vulkaan Goenoeng Agoeng op Bali heeft opnieuw
groot leed en ontsteltenis op het Indonesische eiland te weeg gebracht. In de
buurt van het dorpje Sibetan waar veel slachtoffers vielen, brengt een groepje
overlevenden dank aan zijn goden en smeekt te worden gespaard voor nog meer
onheil (Telefoto).
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG, 22 mei Het schijnt»
vi .1 de duur van de kabinetsformatie
af te zullen hangen of mr. J. M. L. Th.
Cals nog terugkomt op O., K. en W.
Mej. dr. M. Klompé deelde gisteren
in de Eerste Kamer mee, dat de mi
nister hoopt in de laatste beheersfase
de leiding van het departement zelf
weer ter hand te kunnen nemen. Mr.
Cals moet echter nu nog rust houden,
in verband met ernstige vermoeidheid.
„Hij is niet teruggevallen in de ziekte
va., het vorig jaar en er zijn geen or
ganische kwalen", aldus mej. Klompé.
T heer Van Hulst had gezegd, dat
mr. Cals meer van zichzelf gevergd
heeft dan van een minister gevergd
mag worden. „Dat is juist", bevestig
de minister Klompé; zij sprak van
,,eei niet gering slijtage-proces".
Bij de behandeling van de begroting
in de Eerste Kamer zou het de 25-ste
maal zijn geweest, dat minister Cals
zijn begroting verdedigde. De minister
ad interim heeft nu met een schorre
stem, waar zij zich voor excuseerde,
een aantal hoofdpunten van het beleid
besproken.
De begroting van O. K. en W. werd
zonder hoofdelijke stemming aanvaard.
(Advertentie)
BArTÊuÖrÏsStT" HAARLEM TEL. 13439
.lElDSESTRAAT .(BIJ KONINGSPLEIN): AMSTERDAM TEL. ?2359fe
(Advertentie)
Rrrt..
Machinaal uw rollen afgerand.
Plaktafel met borstel als kofier
voor het meenemen. 600 dessins
uit 5 landen in voorraad. Goede
raad: alleen vékmensen helpen
u. Kom bladeren in de 100 reu-
zenstalen van de Behangbar.
Rollen op zicht mee! Of vraag
de heel grote stalenboeken
thuis!
Gen. Cronjéstraat 135 - Haarlem
Telefoon (02500) 55432
soonlijke vliegtuig van de president uit
Florida overgebracht naar Washing
ton. In helikopters ging het vervolgens
van het vliegveld Andrews naar de tui
nen van het Witte Huis.
In zijn toespraak herinnerde Kennedy
eraan, dat de ontvangst van Cooper
precies plaats had op de 36ste verjaar
dag van de intocht van Charles Lind
bergh, die in 33 uur en 29 minuten de
Atlantische Oceaan was overgestoken.
De president zei er voorts van over
tuigd te zijn, dat vóór 1970 een Ameri
kaan op de maan zal landen.
Naar schatting een kwart miljoen men
sen juichten Cooper vervolgens toe,
toen hij per auto van het Witte Huis
naar het Kapitool ging. Daar sprak hij
beide Huizen van het Congres toe. Bij
z{jn binnenkomst zowel als bij zijn ver
trek werd hem door senatoren en afge
vaardigden een staande ovatie gebracht.
Een feestelijke lunch in het nieuwe
ministerie van buitenlandse zaken, die
hem werd aangeboden door vice-presi
dent Lyndon Johnson, besloot de ont
vangst door de federale hoofdstad. Van
daag worden de Coopers verwelkomd
door New York.
MOSKOU, 22 mei (Tass, UPI) Bij.
na met de regelmaat van een klok
gaan de Russische ruimtevaartgeleer.
den voort met het lanceren van onbe
mande kunstmanen van het type Kos
mos, die dienen voor het onderzoek
van de ruimte. Vanmorgen hebben zij
Kosmos 17 in een baan rond de aarde
gebracht, een satelliet die in bijna 95
minuten rond de aarde draait. De af
stand tot de aarde varieert van 260
tot 788 kilometer. De zender aan boord
van Kosmos 17 zendt nit op een fre
quentie van 20.005 megacycles. Het we
tenschappelijk instrumentarium aan
boord functioneert goed, aldus meldt
Tass.
Hoewel de Russen dit nog nooit met
evenzoveel woorden hebben gezegd is
het duidelijk dat de zeventien Kosmos-
satellieten, die tot nu toe zijn gelan
ceerd, onderdeel uitmaken van de voor
bereidingen voor nieuwe en spectacu
laire bemande ruimtevluchten. Sommi
gen verwachten dat de Sovjets nog de
ze zomer zullen proberen een ruimte
cabine met twee astronauten aan boord
in een baan rond de aarde te brengen,
een experiment waar de Amerikanen
op z'n vroegst pas volgend jaar aan
toe zijn.
Een andere mogelijkheid is dat de
Russen zullen proberen op korte ter
mijn een „rendez-vous" in de ruimte
tot stand te brengen, dat wil zeggen
het bijeenbrengen en daarna aan el
kaar vastkoppelen van twee bemande
(of één bemande en één onbemande)
kunstmanen.
(Advertentie)
Siemens, Bosch, Indus, Fiat, Bendlx, Silo,
MarIJnen, Crossly, Sigma - mét voorlich
ting, mét betalingsvorm die u schikt. Kijk,
dat is pas kiezen. Dat is pas kopen wat u
wilt, zonder spijt achteraf. Voor üw gezin,
üw keuken, üw beurs. Ja zelfs voor uw auto
Kom de verschillen horen. Schous verbloemt
ze niet. Kom - want frisheid, gemak en
geen bederf beginnen ai bij Silo 132 liter
tafelmodel voor
IS (voor en na) 6BI
Oude Groenmarkt 14-16
Haarlem -Tel. 11266 (02500)
Tijdens een plechtigheid in de tuin
van het Witte Huis in Washington
heeft president Kennedy astronaut
Gordon Cooper de medaille van ver
dienste van de NASA, het Ameri
kaanse nationale bureau voor lucht
en ruimtevaart, opgespeld. (Bovenste
foto). Op de andere foto laat mevr.
Kennedy haar zoontje John kennis
maken met Cooper. De kleine is
echter doodverlegen. (Telefoto's).
llltmimHftHtlHHimlHHHtHIHUIIIIIIIIMIMIHHItlllllllllIHMI
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM, 22 mei. Ingrijpen
van een marechaussee heeft voorko
men dat een negentienjarige Amster
damse studente in gezelschap van de
Franse zanger Charles Aznavonr via
Schiphol naar Frankrijk is gereisd.
Hoewel beiden hun ticket enkele-reie
Nice onafhankelijk van elkaar toonden,
vatte de marechaussee enige achter
docht op. Zij belde met de ouders van
het meisje, die op vakantie bleken
te zijn in Luxemburg. Haar grootou
ders, die de telefoon opnamen, verwe
zen voor informaties naar een oom
van het meisje. Deze verklaarde dat
de reis beslist niet de instemming van
de ouders kon hebben.
Het vliegtuig was inmiddels naar de
startbaan getaxied. Via de verkeers
toren werd de piloot van de DC-7C
van de KLM verzocht terug te keren.
Door bemiddeling van een lid der be
manning werd het minderjarige meis
je verzocht bij de marechaussee terug
te komen. De zanger, die naast haar
was gezeten, nam met een handku»
afscheid en vroeg de omslag van haar
ticket terug. Op deze omslag alleen
geeft de maatschappij echter geen te
rugbetaling. De studente is naar haar
woning teruggekeerd.
Het is de gewoonte van de mare
chaussee op Schiphol, om een oog te
houden op minderjarige passagiers.
Als er reden tot achterdocht is, wordt
er met de ouders gebeld om te infor
meren of de reis hun goedkeuring
heeft.
(Van onze onderwjjsredacteur i
DEN HAAG, 22 mei De minister
van OJK. en W. ad interim mej. dr.
M. Klompé heeft gisteren in de Eerste
Kamer medegedeeld, dat binnenkort
een wetsontwerp zal worden ingediend
inzake de Technische Hogeschool op het
landgoed Drieneroord nahy Enschede.
Bij dit wetsontwerp zal een nota wor
den overgelt gd, waarin een uiteenzet
ting wordt gegeven over de planner
met het Campus-systeem, zodat de
volksvertegenwoordiging zich ook over
dit voor ons land nieuwe systeem sal
kunnen uitspreken.
In de Kamer is de vrees geuit, dat
door het Campus-systeem het regiona
le karakter van de Hogewchooi ge
weld zal worden aangedaan. Mej. Klom
pé zei, dat men op dit punt gerust kan
zijn, aangezien het de bedoeling is een
ruim aantal plaatsen op de Campus te
reserveren voor studenten, afkomstig
uit het gebied binnen de lijn Emmen-
Kampen-Apeldoom-Nijmegen en de
Duitse grens.
TEL AVTV, 21 mei (AFP, UPI)
De 73-jarige socialist Zalman Sjazar is
gisteren tot president van Israël geko
zen, als opvolger van de onlangs over
leden Ben Zvi. De keuze geschiedde
door het parlement. Sjazar werd bij de
eerste stemming gekozen. Hy kreeg 67
stemmen, terwijl de enige andere kan
didaat. de liberale leider Perez Bern
stein, die vroeger de Nederlandse natio
naliteit heeft bezeten. 33 stemmen op
zich verenigde.
De nieuwe president wordt be
schouwd als een van de leiders der so
cialistische Zionistische „oude garde".
Hij werd als Zalman Sjneor Roebasjov
in de omgeving van Minsk in Rusland
geboren. Zyn opleiding kreeg hij in het
oude Sint Petersburg en aan enige
Duitse universiteiten. Zijn wetenschap
pelijke belangstelling is gericht op de
Joodse geschiedenis en de Joodse mys
tiek.
In 1924 kwam hij voor de tweede
keer naar Israël (hij was er in 1911 al
eens geweest) en hij werd er medewer
ker van het socialistische blad „Da-
var". Hij werd een der voornaamste or
ganisatoren van de socialistische bewe
ging in Israël. Na de vorming van de
nieuwe staat werd hij minister van on
derwijs. Een verzoek aan Moskou om
hem als ambassadeur te aanvaarden
werd afgewezen op grond van zijn vroe
gere socialistische en Zionistische ac
tiviteit in Rusland.
Sjazar nam als lid van het dagelijks
bestuur van het Joodse Agentschap,
waar hij belast was met de afdeling on
derwij- en cultuur, een belangrijke
plaats in in de internationale Joodse
gemeenschap.
Hi) was een der naaste vrienden van
wijlen Ben Zvi wiens artikelen hij uit
het Russisch in het Jiddisch vertaalde.
DEN HAAG, 22 mei. De directie
van de KLM heeft gisteravond in een
communiqué meegedeeld dat de moei
lijkheden met het beladingspersoneel
zijn opgelost. Door de bemiddeling
n de erkende vakverenigingen is
„een bevredigend compromis" be
reikt.
ZALMAN SJAZAR
WASHINGTON. 22 mei (Rtr.) De
Amerikaanse Democratische sena
tor Wayne Morse, die lid is van de
Senaatscommissie voor buitenland
se betrekkingen, heeft gisteren gezegd,
dat de Verenigde Staten hun beloften
Westeuropese bondgenoten te verdedi
gen moeten herzien. Hy zei by een
toespraak in de Senaat, dat door ver
anderingen in de laatste tien jaar de
Noord-Atlantische Verdrags Organi
satie „in grote mate is verouderd
Verscheidene Europese partners han
delen daarnaar, zo zei Morse.