Opmerkelijke welvaart in Oost-Nieuw-Cuinea Politieke ontwikkeling verloopt nog traag w DE GAULLE WIL FRANS PARLEMENT TOESPREKEN Afrika in Addis Abeba op zoek naar eenheid LEMON HART V D HBM VERLENGT ROTTERDAM'S WILLEMSBRUG President heeft de smaak in Athene te pakken gekregen Brokje omroepgeschiedenïs afgesloten GEEN aangifte Circus Harry Belli Tonelisten in de dop Van Nassau tot Ottawa Grondwetswijziging is nodig Ethiopisch keizer gastheer Krantenjongens in Turkije mogen niet schreeuwen Universiteit van Alabama moet nü negers toelaten Moskou wil A-wapens uit Middellandse Zeegebied weren 25 doodvonnissen in Rusland sinds april Na mislukte putsch Rechter bepaalt: [Hl EEN WONDER OP WIELEN WOENSDAG 22 MEI 1963 PAGINA 7 PORT MORESBY, mei Toen ik met de Trans Australian Air ways (motto: „Fly T.A.A., the friendly way") in Port Moresby aankwam, stapte ik uiteraard in de TAA-bus naar de stad. Even daarna was de Papoea-chauffeur echter bij me: „This bus native People only, master. Master ride other bus." En ik werd verwezen naar een ander busje van de TAA, dat mij met nog slechts één mede- blanke naar de stad bracht. Het Was een vreemde gewaarwording. buitenlandse land zou ook voor N.zorgen. In punt deze kennismaking met rassen onderscheid, dat in Oost-Nieuw- Guinea nog steeds wordt toege past. Vooral als men uit West- Nieuw-Guinea komt, waar zozeer werd gestreefd naar een volko men gelijke behandeling van Pa poea en blanke, schrikt men daar wel wat van. Ook in het oosten van Nieuw-Guinea streeft men er overigens naar opvallende rassen discriminatie te vermijden. Het is vaak meer een scheiding, die bestaat als een soort stilzwijgende afspraak. Sinds enige maanden zijn de Papoea's in Oost-Nieuw- Guinea bijvoorbeeld gerechtigd in openbare gelegenheden alcohol houdende drank te gebruiken, maar men vindt ze zeiden teza men met blanken in één lokaal. Dat wordt vergemakkelijkt door het feit dat de café's net als in Engeland gescheiden lokalen heb ben, en doorgaans is het in Papua' New-Guinea nu zo, dat als de blanken de „private bar" bezoe ken, de Papoea's de „public bar" nemen. Niemand maakte overi gens een aanmerking toen ik met een paar Papoeavrienden uit West-Nieuw-Guinea in de „saloon bar" van het Hotel Papua in Port Moresby een biertje dronk. rra GOEDEN JAMAICA RUM nra; Op <Je N.A.V.O.-conferentie die Vandaag in Ottawa begint, zullen plannen besproken worden die voort gekomen zijn uit het Akkoord van Nassau. In Nassau, op de Baliama- eilanden, werd van 18 tot 21 decem ber 1962 een Amerikaans-Britse top conferentie gehouden over gemeen schappelijke defensieproblemen. De aanleiding tot deze bespreking tus: vn Macmillan en Kennedy was, dat Amerika Engeland geen Skybolt- ïaketten kon leveren, zoals in 1960 Was toegezegd, en dat de Britten nu dus op een andere manier geholpen moesten worden. In Nassau werd door Kennedy aan Macmillan de levering van Amerikaanse Polaris- raketten aangeboden, welk aanbod door de Britse premier werd aanvaard. De Britten zouden zelf onderzeeboten bouwen vanwaar de Polaris-raketten konden worden af- revuurd, en Enge- de kernladingen KRONIEK van die raketten zeven van het Ak- JJ Van Nassau werd echter be- L "^e Pres'dent en de premier zijn het er over eens dat de bedoeling van hun regeringen met de beschik baarstelling van de Polaris-raket moet zijn het ontwikkelen van een multi laterale N.A.V.O.-kernmacht in nauwste samenwerking met andere N.A.V. O. -bondgenoten. Zij zullen bun uiterste best doen dit te berei ken". In de vijf maanden die verstreken Zijn sedert deze Amerikaans-Britse afspraak is er echter wel het een en ander gebeurd. Het begon met de afwijzing van het multilaterale plan door president De Gaulle in diens historische persconferentie van 14 Januari. Vervolgens werd het plan op «en belangrijk punt geamendeerd: Voorlopig zou men de Polaris-raket- ten niet op onderzeeboten, maar op bovenwaterschepen plaatsen. Maar naast het plan voor een mul tilaterale N.A.V.O.-kernmacht werd het denkbeeld gelanceerd van een ttmltinationale of intergeallieerde •NA.V. O.-kernmacht. Dit nieuwe b'an wordt op het ogenblik vooral hoor de Britten naar voren geschoven, t-ngeland ziet hierin een mogelijkheid ®m voorlopig een nationale onafhan kelijke atomaire afschrikkingsmacht "deterrent) te behouden. Een multi- zterale kernmacht zou een geïnte greerd militair apparaat zijn, terwijl multinationale macht uiteraard «*n veel lossere structuur zou hebben. M.S. blijven streven naar een ft)ultrlaterale opzet, maar zij zouden multinationale organisatie als ssenfase kunnen aanvaarden, ook omdat hiermee Frankrijk de ge- «genheid gegeven wordt mee te doen. Amerika heeft echter zelf, uit lou- «r militair oogpunt bezien, geen be- oette aan een N.A.V.O.-kernmacht "Wlttlateraal of multinationaal). Zo n ■M-O.-kernmacht zou maar wei- Tkunnen toevoegen aan de slag- acht van de Amerikaanse nationale 0 a*ef'sc'le kernmacht, die beschikt kin' erden intercontinentale ra- t ,en' verscheidene atoomonder- d*tjFS Eolarig-raketten en hon- «r en bommenwerpers van het Stra- grsch Luchtcommando (S.A.C.). ennedy interesseert zich slechts voor en N.A.V.O.-kernmacht om poli- o e redenen: de versterking van de jantische solidariteit en de beper- og van de toeneming van het aantal 1 tlül' kernmachten. (De multi- a ale kernmacht zou tegemoet omen aan de Duitse wens naar een oelangrijkere rol in de N.A.V.O.). J v zullen de ministers van e 1 V.O.-Ianden nu het probleem Sn een N.A.V.O.'-kernmacht onder ogen zien. Wat komt er nog terecht I*T_J verwezenlijking van het Ak- oord van Nassau, waaraan mtussen gedokterd ia? Wie uit West-Nieuw-Guinea komt wordt in Oost-Nieuw-Guinea onmid dellijk getroffen door de veel grotere economische vooruitgang daar. Niet al leen dat de winkels er welvoorzien zijn (dat was in West-Nieuw-Guinea een jaar geleden ook het geval), maar er is sprake van een werke lijke welvaart. De economische ont wikkeling is er veel verder en men heeft een behoorlijke export van ko- nra, rubber, hout en goud, terwill de laatste jaren ook koffie en cacao steeds belangrijker worden. Als men ziet hoezeer in enkele jaren tijds de export in Oost-Nieuw-Guinea gestegen is, begrijpt men meteen waar de mo gelijkheden van West-Nieuw-Guinea (behalve wat het goud betreft dan) liggen Maar Oost-Nieuw-Guinea heeft op West-Nieuw-Guinea een grote voor sprong gehad wat zijn ontwikkeling be treft; het gebied is bovendien gunsti ger gelegen en dichter bevolkt. Van uitermate veel belang voor de ontwik keling van Oost-Nieuw-Guinea is voorts dat men daar prioriteit heeft gegeven aan de aanfeg van wegen. Terwijl in West-Nieuw-Guinea elk transport door de lucht moet plaatsvinden (en wat de kustplaatsen betreft over zee), zijn verscheidene van de belangrijkste plaatsen in Oost-Nieuw-Guinea verbon den door wegen, terwijl er zelfs een lange weg het centrale bergland in leidt. In totaal heeft Oost-Nieuw-Gui nea 10.000 kilometer weg en dat is voor West-Nieuw-Guinea wel iets om jaloers op te zijn. ie in West-Nieuw-Guinea naar het centrale bergland gaat, naar de Baliemvlakte of de Wisselmeren, vindt daar nog een volkomen primitieve bevol king, vrijwel ongekleed, die slechts schelpen accepteert voor de weinige dingen die zij te verhandelen heeft. Alles maakt nog een erg armoedige en primitieve indruk. Het is dan ook geen geringe verrassing als men na het bergland in West-Nieuw-Guinea be zocht te hebben nu eens naar dat in Oost-Nieuw-Guinea gaat. Komt men dan bijvoorbeeld in een plaats als Go- roka, dat ook nog maar net tien jaar in ontwikkeling is, dan vindt men daar een mooi hotel, vele fraaie bun galows met uitgestrekte en welver zorgde gazons en tuinen, een zwembad, golfvelaen, tennisbanen, een bioscoop, een sociëteit, diverse banken, tal van winkels, enz. enz. Men weet gewoon niet wa' men ziet als men niet anders kent dan het bergland van West-Nieuw- Guinea Wat meer is: de mensen dra gen vaak reeds kleding en in elk ge val draagt elke man een broek en niet een koker zoals in het bergland van het westen. Ook is er een wekelijkse markt, waarvoor de bevolking een overvloed aan groente en fruit aan voert. Grappig is daarbij dat alles ver kocht wordt voor één prijs: een shil ling. Een kam bananen, een aantal sinaasappels, een stapeltje princesse- bonen, alles is zo afgemeten dat de eenheidsprijs opgaat. Is men verrast door deze welvaart en vooruitgang in het bergland van Oost-Nieuw-Guinea, de achterstand in de steden aan de kust bij die van West-Nieuw-Guinea is even dui delijk Niet dat de mensen niet goed- gekleed en welgevoed zijn, al kan men dan ook tot zijn verrassing soms ineens slechts in een klein ve zelrokje geklede vrouwen in de gro te warenhuizen van Port Moresby te genkomen. Er is echter een enorme achterstand in positie voor de Pa poea's in verhouding tot die van West-Nieuw-Guinea. Dat komt tot uiting in de rassenscheiding en in het feit dat Papoea's nog geen enke le leidende positie bekleden in Oost- Nieuw-Guinea. In West-Nieuw-Gui- nea heeft men Papoea's die be stuursambtenaar zijn, inspecteur van politie, kantoorhoofd, in Oost- Nieuw-Guinea is daarvan nog geen sprake. Elke leidende positie is in handen van een Australiër, en zelfs heel wat lage posten worden doipr Australiërs bekleed. Zo was het in West-Nieuw-Guinea gebruikelijk dat een Papoea optrad als barkeeper, in is dat ondenk- Oost-Nieuw-Guinea baar Symbolisch voor de positie van de Papoea in Oost-Nieuw-Guinea is de laplap, het rokje dat tot de adatkleding behoort, maar dat de moderne Papoea verfoeit. In de ho tels in Oost-Nieuw-Guinea wordt men e.liter aan tafel bediend door Papoea's gekleed in laplap (met de initialen van het hotel erop) en in bloot bovenlijf. En de Papoea-politieagenten in Oost- Nieuw-Guinea dragen een afschuwelijk zwart uniform met laplap Zelf zijn ze ''aai zeker niet gelukkig mee. Maar ook al wonen er in Oost-Nieuw-Guinea in ronde cijfers twee miljoen Papoea's en 20.000 Europeanen, het zijn de Euro peanen die de dienst er uitmaken. (Daarnaast wonen er nog een 5.000 Chinezen). Toch begrijpt men natuurlijk wel dat men niet door kan gaan de bevolking op haar huidige politieke ontwikkelings peil te laten. Veel heeft Australië reeds gedaan aan het onderwijs in Oost-Nieuw- Gumea. aan gezondheidszorg, aan eco nomische ontwikkeling, en dat gaat steeds verder. Er is dan ook geens zins sprake van een wingewest, integen deel, Australië draagt jaarlijks onge veer tweederde van de begroting van het gebied; het laatste jaar betekende dat een bijdrage van ongeveer 140 miljoen. Maar nu begint dus de tijd te komen voor politieke ontwikkeling, vooral ook als men en dat doet men bedenkt wat er in West-Nieuw- Guinea is gebeurd. Australië heeft een plan uitgewerkt waarbij de Papoea's volgend jaar de meerderheid zullen krijgen in de vertegenwoordigende raad; het heeft ook verklaard dat de Papoea's onafhankelijk zullen zijn zo dra zijzelf de wens daartoe kenbaar maken, wanneer dat dan ook mag zijn. Er is dus wel degelijk vooruitgang, ook in politiek opzicht, maar de niet zo bijzonder talrijke Australiërs die zich in dii soort problemen verdiepen be twijfelen of het wel genoeg is. Er is algemeen bezorgdheid over wat er in West-Nieuw-Guinea gebeurd is en over de invloed die dit op Oost-Nieuw-Gui nea zou kunnen hebben. En men vraagt zich af of men wel genoeg doet om de dreigende gevaren het hoofd te bie den. C. H. SCHAAP. Advertentie Ga «ent gezellig naar de kermis, dat li een van de talloze attracties van Miniatuurstad MADURODAM Den Haag Scheveningen (Advertentie) De Hollandsche Beton Mij. te Den Haag is druk doende de Willemsbrug te Rotterdam te verlengen, zulks in opdracht van de Gemeente Rotterdam. Het viaduct heeft ten doel het verkeer van de Willemsbrug rechtdoor te voeren in de richting Blaak. Via een aan te leggen verkeersplein kan het verkeer dan in verschillende richtingen afgewikkeld worden zonder de verkeersstroom op de overbelaste Willemsbrug te stagneren. MOSKOU, 22 mei (UPI) Rusland ieeft gisteren voorgesteld van de Mid- 'dellandse Zee een kernwapen-vrije zone te maken. Dit voorstel is er klaarblijke lijk op gericht het terugtrekken van de Amerikaanse Polaris-onderzeeërs uit dit gebied te bewerkstelligen. De eerste re acties in Washington waren „uitermate negatief". De Russische ambassadeur Anatoly Dobrynin overhandigde de nota gisteren aan de Amerikaanse ondermi nister George Bali in Washington. Gelijkluidende nota's werden overhan digd aan Engeland, Frankrijk, Italië, Turkije, Algarjje, Griekenland, Israël, Cyprus, Libanon, Libië, Marokko, de Verenigde Arabische Republiek, Syrië, Tunesië en Spanje. Het nieuwe voorstel gaf een nieuwe wending aan eerder gedane Russische suggesties voor 'atoomvrije zones in Oost-Europa, de Balkan, Afrika en Azië. Volgens Rusland zullen de Amerikaan se onderzeeërs het Middellandse Zee gebied „onmetelijk gevaarlijk" maken, terwijl de omringende landen het doel wit zullen worden van „verwoestende militaire akties". (Van onze Partfse correspondent) PARIJS, 22 mei Generaal De Gaulle heeft gistermorgen, zoals het ge bruik is, het onlangs nieuw gekozen bu reau van de Nationale Vergadering op het Elyseé ontvangen en daar de pre sident zo pas terug was van zijn tot volle tevredenheid verlopen staatsbe zoek aan Griekenland grote viering aldaar van Frankrijk en van generaal De Gaulle was dit uiteraard onder werp van gesprek. In het bijzonder één detail had de aandacht: het feit dat ge- nenraal De Gaulle het parlement te Athene had toegesproken in een buiten gewone bijeenkomst. (En niet alleen heeft hij het toegesproken, maar hij heeft het zelfs vanuit het voorzittersge stoelte gepresideerd, na zijn in het Frans gehouden speech in het Grieks „de zitting opgeheven" verklarend). In een gedachtenwisseling hierover met de leden van het assemblee-bureau betoogde nu generaal De Gaulle, dat het hem als nogal paradoxaal voorkwam dat het hem bij gelegenheid wel ver gund was buitenlandse parlementen toe te spreken behalve in het Griekse heeft hij ook reeds in het Amerikaanse en in het Britse parlement het woord gevoerd maar dat hij dit niet mocht doen in het eigen Franse parlement. De grondwet beperkt het contact, dat de president met het parlement mag onderhouden tot geschreven boodschap pen, die voorgelezen moeten worden door de voorzitters van respectievelijk Nationale Vergadering en Senaat. En generaal De Gaulle gaf gisteren ondubbelzinnig te verstaan, dat hem een parlementair initiatief tot grondwets wijziging op dit punt welkom zou zijn. W(j achten het echter geen- zaak die zwaar genoeg was om er een referen dum over uit te schrijven. En inder daad lijkt het er niet veei toe te doen, behalve dan blijkbaar voor hemzelf. Zoals men zich wellicht zal herinne ren heeft generaal De Gaulle al eens eerder, in een min of meer vertrouwe lijk gesprek, een balletje over de onder havige aangelegenheid opgegooid. Het werd niet opgevangen, de toenmalige Nationale Vergadering, voorgangster van de huidige, had in grote meerder heid geen oren naar de presidentiële suggestie. In de huidige assemblee lig gen de verhoudingen echter wel enigs zins anders en het verluidt dat een ini tiatief in door De Gaulle gewenste zin daar in de maak is. Volgens het ver maarde artikel 89 van de grondwet is voor grondwetswijziging zonder referen dum vereist dat Nationale Vergadering en Senaat verenigd in congres met 2/3 meerderheid die wijziging aanvaarden. En een onvoorwaardelijke Gaullistische 2/3 meerderheid is in de verenigde Kamer bij lange niet voorhanden. In eerste aanleg zal de door generaal De Gaulle gisteren te kennen gegeven wens dan ook vooral nieuwe bijkomstige stof leveren in de strijdvraag die politi ci hier bezighoudt, of het huidige regiem ai dan niet dient te evolueren naar een regelrecht presidentieel regiem, d.w.z. een regiem waarin de president voor honderd procent het werkelijke hoofd is van het uitvoerend bewind, met daarte genover een onontbindbare Nationale Vergadering. Vooral in de Republikein se Volksbeweging treft men voorstan ders van een dergelijke hervorming aan. Binnen de Unie voor de Nieuwe Republiek werpt vooral Michel Debré zich op als tegenstander, waarbij het hem vooral er op aan schijnt te komen dat de president de bevoegdheid tot Kamerontbinding behoudt. ADDIS ABEBA, 22 mei (Rtr., UPI) Vandaag begint in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba een topconferen tie van hoofden van onafhankelijke Afri kaanse staten, die, namens een 250 miljoen mensen, willen pogen de fun damenten te leggen voor eenheid van het Afrikaanse vasteland. Een keizer, een koning, meer dan twintig presiden ten en verscheidene premiers zullen drie dagen confereren in de hoog op getrokken „Afrikaanse Hal". De kei zer is die van het gastheerland Ethio pië, dat zelf reeds sedert Bijbelse tij den onafhankelijkheid geniet, de "0-ja- rige Haile Selassie, de „Leeuw van Ju- da", die van Salomon en de koningin van Saba zou afstammen. De koning ter conferentie is Mwam- boetsa van het pas onafhankelijk ge worden Boeroendi met tweeëeneenhalf miljoen inwoners. Koning Hassan II van Marokko en de 73-jarige koning Idris van Libië zuilen niet aanwzig zijn. Hassan blijft weg omdat Mauretanië, dat door Marokko wordt opgeëist, ook op de conferentie vertegenwoordigd is. De ministers van buitenlandse zaken der betrokken staten, die de topconfe rentie hebben voorbereid, zullen waar schijnlijk de staatshoofden aanbevelen een secretariaat voor coördinatie tus sen de verschillende regeringen in te stellen totdat een Afrikaans Handvest tot stand zal zijn gekomen. Dit hand vest willen zij zelf in december te Da kar (Senegal) opstellen. Volgens een andere aanbeveling zou een commissie van deskundigen moe ten worden ingesteld om een nadere studie te maken van: de mogelijkheid van instelling van een vrijhandelsgebied van Afrikaan se staten, instelling van een Afrikaanse beta- lings- en clearingsunie, geleidelijke vrijmaking van de na tionale valuta van buitenlandse bin dingen en oprichting van een Afri kaanse valutazone. Voorts zou geadviseerd zijn de Afri kaanse minsters van economische za ken en financiën in juli in Khartoem' te laten vergaderen om de nodige maatregelen te nemen voor de oprich ting van een Afrikaanse Ontwikkelings bank. De industriële landen zou ver zocht moeten worden om opheffing van beperkingen op de invoer uit Afrikaan se landen. De conferentie zal vermoedelijk gun stig beslissen over een resolutie, waar in president Kennedy gevraagd wordt bijzondere maatregelen te treffen om de rassenscheiding in de Amerikaanse staat Alabama ongedaan te maken. De de legatie van Guinee heeft de resolutie voorgesteld. MOSKOU, 22 mei (AFP) Blijkens et" b richt in het blad „Pravda osto- ka" zijn dezer dagen in de Sovjet-repu bliek Oezbekistan een dirr 'teur van een spinnerij en zijn atelierchef ter dood veroordeeld wegens verduistering van gelden tot een bedrag van ruim 1,7 miljoen gulden. In hei geheel wa ren bij deze '.ak dertien personen be trokken, van wie er verscheidenen werkzaam waren bij de plaatselijke jus titie en militie-organen. Met inbegrip van de terechtstelling vn de spion Penkovsk is hiermede het aantal doodvonnissen, dat sinds be gin april in de Sovjet-Unie is uitge sproken, op vijfentwintig gekomen. ANKARA, 22 mei (AFP. Rtr. UPI) De Turkse regering, die zopas een staatsgreep door ontevreden oud-mili tairen de baas is gebleven, heeft tal Ankara. Istanboel en Izmir de staat van beleg afgekondigd en een avondklok in gesteld. Tevens is voor krantenverko pers een verbod van kracht op straat te schreeuwen. In Ankara bevonden zich gisteravond 23 personen in arrest. Tot hen behoorde de leider van de mis lukte putsch, ex-kolonel Talat Aydemir. Hij weïd buiten Ankara aangehouden in de auto, waarmee hij trachtte te vluchten. Ook bevinden zich onder de arrestanten drie leden van een groep van officieren, die in mei in conflict kwam met de meer gematigde elemen ten in de leiding van de militaire om wenteling van die dagen. Deze drie oud officieren hebben later diplomatieke functies vervuld in het buitenland. Volgens onbevestigde berichten zijn in Istanboel 50 personen aangehouden, onder wie de gepensioneerde generaal Ordan Turkan, voorzitter van de ver eniging van 7.000 officieren, die na (Je revolutie van mei 1960 zijn gepensio neerd. Er zouden reeds voorbereidingen wor den getroffen voor de instelling van een bijzonder tribunaal, dat de volgelingen van Aydemir zal berechten en hun even tueel de doodstraf kan opleggen. Het centrum van de putsch is de Ho gere Krijgsschool in Ankara geweest. Bij de gevechten die ontstonden iHjn zeven mensen gedood en 24 gewond. BIRMINGHAM, 22 mei (UPI) Een federale rechter te Birmingham heeft gisteren geweigerd de Universiteit van Alabama toestemming te geven de toe lating van twee negers nit te stellen. De universiteit, die 132 jaar oud is en die gevestigd is te Tuscaloosa, had de beide negers als studenten geaccep teerd, maar uitstel van hun toelating gevraagd in verband met de gespannen toestand van enige tijd geleden. Rechter Grooms wees niet alleen het verzoek af, hij gelastte de deken van de universiteit, Hubert Mate, bovendien redenen aan te voeren waarom hij, de deken, niet wegens minachting van het gerecht zou veroordeeld moeten worden. Want het verzoek, aldus rechter Grooms, was in strijd met het bevel de negers toe te laten. Gouverneur Wallace van Alabama heeft gisteren nogmaals gezegd, dat hij desnoods in de toegangsdeur van de universiteit zal gaan staan als dit het enige middel is om te voorkomen dat de beide negers zich onder de blanke studenten begeven. Het openbaar onder lijs in zijn staat zal nooit geïntegreerd worden, zo beloofde Wallace, die zich overigens „zeer verbitterd" toonde over het besluit van rechter Grooms. (Advertentie) importeurs: J. MSCHERS Wi „OUFANT" SCHIEDAM 's Lands Kroniek reugde en verdriet zijn gisteren hand in hand gegaan in het bouwvallige schouwburgzaal tje achter het Hilversumse Hof van Holland. Weemoed was er omdat weer een brokje omroepgeschiedenis werd afgesloten met de laatste pla- tenopname die hier door een gram mofoonplatenmaatschappij werd ge maakt, blijdschap evenwel omdat het een opname betrof van de zojuist nieuw geformeerde Dixieland Pipers, die zich hiermee binnenkort zullen presenteren. War eens te boek stond als de „grote studio" van waaruit alle om- (Advertentie) De Dixieland Pipers in nieuwe forma tie: Van links naar rechts Herman Schoonderwalt (leider), Cees Tanger, Lex Cohen, Hans van Assenderp, Paul Schwippert, Koos van der Houwen en Paul Ruys. 'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiii roepen geregeld uitzendingen ver zorgden, is nu, ruim 35 jaar later, niet meer dan een wat moeizaam in stand gehouden bouwval. De vensters zjjn, deels om het geluid te weren, met hardboardplaten dichtgespijkerd en een niet meer zo stevige houten vloer ligt op toneelhoogte over de rijen rood pluchen fauteuils die eer tijds plaats boden aan een gewaar deerd theaterpubliek. Die stoelen, mogelijk aangevreten door motten en houtwurmen, zijn voor de bezoeker niet te zien, maar ze staan er nog steeds. Wel voor iedereen waarneem baar zijn de fraai beschilderde wan den voorzover deze dan niet door ver kleurd ribcarton zijn afgeschermd. Zo ook de sierlijke ornamenten als harpen en bazuinen die tegen het helaas bijna over agescheurde pla fond nog steeds de boventoon voeren. En tot slot het intieme balkon dat allang zijn functie heeft verloren en is weggewerkt achter stapels kisten, dozen en vergeeld reclamemateriaal. Van deze omgeving heeft men gis teravond afscheid genomen. Bulldo zers en slopershanden zullen over enige weken het „schouwburgje van Zomerdijk en Bussink" met de grond gelijk maken waarna het geëffende terrein zal dienen als parkeerplaats voor het erbij gelegen hotel restau rant. De maatschappij heeft evenwel de beschikking gekregen over het Gerard Majellahuis dat in augustus geheel gemoderniseerd als „echte" studio dienst zal gaan doen. De heer Nico Boer, hoofd van het programmabureau van de platenon- derneming, heeft dinsdagavond nog even wat historie opgehaald daarbij geassisteerd door Guus Weitzel, een van de omroepers van het eerste uur. Zij herinnerden eraan hoe o.m. Helène Cals en Richard Tauber hier hadden gezongen, grote orkesten als dat van Jack Hilton er uitvoeringen hadden gegeven, en vertelden hoe allen hoog opgaven van de uitste kende akoestiek die hét zaaltje ken merkte. Tot slot was toen het woord aan Herman Schoonderwalt en zijn Dixieland Pipers (opgericht in 1946), die na de opname althans mochten blazen tot de stukken er van af vlogen e ambtenaren van de Burger lijke Stand in Hengelo beleef den dinsdag een bijzonder rus tige dag. Er waren geen aan giften voor geboorten, er werden geen huwelijken gesloten en er waren geen paartjes die zich lieten inschrij ven voor het aangaan van een huwe lijk en er kwamen ook geen mensen aan het loket om aangifte te doen van een overledene. Voor een stad van bijna 65.000 inwoners mag dit als iets bijzonders worden aangemerkt. Het bekende Nederlandse circus van Harry Belli, dat vanaf begin ember vorig jaar een grote en succesvolle tournee door Zuid-Amerika maakte, vertoeft sinds enkele dagen weer in ons land. Met een geheel nieuw programma, waarvoor enkele nummers uit Ame rika zijp gecontracteerd, presenteren Harry Belly en zijn echtgenote Elly Strassburger het circus aan het Ne derlandse publiek. De première is in Etten, waarvoor twee dagen de ten ten zijn opgeslagen aan de Kerek- werve. Daarna trekt circus Belli naar Oosterhout, waar men drie dagen aan de Hertogenlaan vertoeft. De grote sensatie is het nummer „Tijger te paard" van Harry Belli, waarmee hij in Parijs de „Circus Oscar" behaalde. Bij de vele dierennummers is voorts opvallend het optreden van vier ge dresseerde varkens. Met hetzelfde programma wordt deze zomer weer opgetreden in het vaste gebouw te Scheveningen. Zaterdag zullen de eindexamen kandidaten van de Amsterdamse Toneelschool een openbare de monstratie geven. Daarna zullen zij, naar zij hopen, gecontracteerd wor den door de verschillende ensembles. Hoopvol kijken de kandidaten (van bo ven naar beneden: Hans Kemna, E-lsje Scherjon. Hein Boele, Ineke Swgne,- velt en Huub Broos) naar de toèkOThst in hun toneelwereld.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1963 | | pagina 7