,lS 'WLT-o i- de lente? Inkomen van twaalf mille grens premiespaarregeling Algemene onzekerheid slechts 10 jaar geld Twijfels over het nuttige spaareffect SE Middelbare schooljeugd kiest heel andere Kamer Milieu-invloeden zijn meestal bepalend voor de keuze Weer-speculaties voor vakantie JUNI - zonnigste maand Oogstmaand kent regen- rijkste zomer-periode Haai schenkt leven aan zestien jongen Uitda9 Kennismaking met de 1300 EERSTE NIEUWE „GROTE" SIMCA'S IN NEDERLAND Zeg maar jij Aanklager van Mussert S5i/' 5SÖ jeugd SER ZAL REGERING ADVISEREN: Tijdens transport naar V accinatiebewijs vereist bij reis naar Stockholm Ziekenhuistarief blijft sthVende „Kranten zijn veel te goedkoop Nog geen besluit zetel Gasunie IS ER. •Schoner. TIJD VooQ- 31.000 LEERLINGEN TROKKEN NAAR DE STEMBUS Gezamenlijk program van KAB en NW Attentie voor pokken Mr. A. Stempels: Mr. Fock benoemd tot pres .-commissaris Jongen verdronken Mr. J. Zaaijer ZATERDAG 25 MEI 1963 PAGINA 5 B C^TY! R>> Liturgische weekkalender Staanplaatsen Augustus Hun liefde voor elkaar begon Eens op een Esso tankstation; Zij kwamen separaat daar aan En zijn toen samen heengegaan. De bromfiets heeft zoals verwacht Hen rap naar 't jawoord toegebracht, 't Bewijs voor bruidegom en bruid: Met Esso ben je beter uit! Voor deze twee geen huwelijksboot, Zij brommen naar hun wittebrood. Het ga U goed tweetaktisch paar En wéér staat Esso voor U klaar! MET ESSO BENT U BETER UITI Zeepost en jeugdpuistjes N^STockHQi (NADRUK VERBODEN) ^°nda8 na Hemelvaart; eigen Mis credo; pref. v. Hemelvaart -wit- ^Hemivaatt'-witl3' bel«der"kerkleraar; eiser? Wi?' Aufuatinus, bisschop-belijder; eigen Mrs; pref. v. Hemelvaart -wit- Mte Stehift Magdalena de Paazi, maagd. Mis Statuit; pref. v. Hemelvaart donderdag; Mis van Hemelvaart- 3e eeb H. Felix; pref. v. Hemelvaart —wit— r«jdag; H. Maagd Maria, Koningin- eigen Mis; 2e geb. H. Petronilla; credo; pref v- d. H. Maagd Maria wit Saterdag: Vigilie van Pinksteren; eigen Mis; ««do; pref. v. Pinksteren; Communie, en «anc igitur van Pinksteren —rood °«<Ug 2 juni: Hoogfeest van Pinksteren; "«en Mis; credo; pref. v. Pinksteren; Sunk), en Hanc igitur van Pinksteren blijkt uit: voorlopig (Van onze soc. econ. redactie) DEN HAAG, 25 mei De Sociaal- Economische Raad zal de regering; ad viseren de premies van de Algemene Premie-spaarregeling alleen te verle nen aan spaarders met een belast baar inkomen van ten hoogste 12.000 gulden per jaar. De premie ad. twintig procent zou moeten worden gegeven over maximaal 250 gulden per persoon per jaar. De SER adviseert daarmee tot vrijwel precies dezelfde regeling als in middels door staatssecretaris Schmel- zer aan de Tweede Kamer is voorge steld. De verschillen zijnDe raad, die nog niet overtuigd is van het nuttig ef fect van de APS, geeft de regering in overweging de regeling voorlopig aan een proeftermijn van tien jaar te bin den. Verder wil de raad de mogelijkheid openhouden dat indien technisch uitvoerbaar bij de inkomensgrens rekening wordt gehouden met de bur gerlijke staat (gehuwd of ongehuwd) en eventueel met het kindertal van de spaarder. Tenslotte adviseert de SER ook de aflossingen voor midden stands- en landbouwkredieten voor premiëring in aanmerking te brengen. Het was niet de eerste bespreking, die de SER aan de APS wijdde. In juni 1962 was men er niet in geslaagd een advies vast te stellen, ondanks een vrij gunstig concept-advies van een com missie van voorbereiding. Sindsdien hebben het CBS en het Centraal Plan bureau een groot aantal cijfers over de spaargewoonten bijeengegaard. Die cij fers gaven echter evenmin uitsluitsel over de belangrijkste vraag, die vorig jaar en ook nu weer in de SER speelde; „Als de staat jaarlijks aan premies on geveer honderd miljoen gulden gaat uit geven, is er dan enige garantie, dat met dat geld ook een redelijk bedrag aan extra-besparingen wordt uitgelokt? Of gaan bijna alle premies naar mensen, die toch wel zouden hebben gespaard? Vooral dr. Holtrop (president-direc teur van de Nederlandse Bank en kroon- lid in de SER) vindt, dat het nuttig effect, het „rendement" van de APS maar heel gering zal zijn. Anderen wa ren daar wat minder pessimistisch over en voegden daar sociaal-psychologische argumenten bij. Er moet een „klimaat" worden geschapen waardoor de verbrei ding van het bezit over brede lagen van de bevolking wordt bevorderd. Die stand punten konden eigenlijk ook gisteren niet worden verzoend, al verzette zich uiteindellijk niemand tegen de gedach te van een APS. Het advies, dat thans zal worden uitgebracht, vermeldt dan ook twee minderheidsstandpunten in de Raad. Vijf SER leden, waaronder dr. Holtrop, willen de regeling beperken tot spaarders met een inkomen beneden de loongrens voor de sociale verzeke ring (thans 8650 gulden) teneinde de premiëring van besparingen, die - toch wel zouden hebben plaatsgevonden al thans zoveel mogelijk te beperken. Veertien leden wensen in het geheel geen inkomensgrens voor deelneming maar aanvaarden slechts, dat bij een inkomen boven 12.000 gulden de premies niet meer belastingvrij zouden zijn. De echte inkomens grens van 12.000 gulden kreeg slechts een meerderheid van twintig van de 39 leden. De algemene onzekerheid spreekt verder uit het ad vies. om de APS voorlopig slechts voor tien jaar te laten gelden. Pas daarna zal aan de hand van de praktische er varingen kunnen worden uitgemaakt of het aanbeveling verdient de regeling te continueren. (Advertentie) (Van een verslaggever) AMSTERDAM, 25 mei Gelijktijdig me* stemgerechtigd Nederland zijn 15 mei ruim 31.000 leerlingen van middel bare scholen ter stembus gegaan om op een copie van het bekende biljet de kandidaat van hun keuze aan te strepen. Die stembus stond op school en de resultaten gingen naar de re dactie van de maandbladen „Reflector" en „Blik-opener" die op het originele idee waren gekomen de politieke ge zindheid van hun jonge lezers en leze ressen op deze wijze te toetsen. De les van de uitslagen was dat de middelbare schooljeugd in zjjn keuze allerminst een afspiegeling vormt van (Van onze weerkundige medewerker) Weinig verrassend maar wel be trouwbaar zou het vakantieweer in ons land zjjn wanneer het zich precies aan een gemiddel de hield. Wij zouden dan reeds nu met zekerheid kunnen aankondigen^ dat juni de droogste en zonnigste, juli de warmste en augustus de meest onsta biele zomermaand zal gaan worden. Elke zomer heeft zijn eigen aange name en onaangename perioden en als vakantieganger is het nu juist de kunst de vakantie zo te kiezen dat men juist van zo'n zomerse periode profiteert. Wel is het zo dat wanneer men tien jaar achtereen zijn vakantie neemt in de tweede week van juni men, althans in ons land, minder regen zal krjjgen dan in de laatste week van juli. Een heel enkele keer komt er een zo mer voor waarin het er niets toe doet wanneer men vakantie heeft. Dan is het, zoals in 1959, van half mei tot midden oktober fraai zomerweer. Talrijk zijn evenwel de zomers met in het geheel één of twee weken goed zomerweer ter wijl de overige dagen koel en regenachti blijven. Dit laatste beeld zullen velen zich nog van verleden jaar herinneren. Doordat in juni de scholen nog geen vakantie hebben is deze maand geen topper". Toch wordt er al meer vakan tie genomen dan vroeger, als gevolg van een spreiding maar ook omdat het in vele vakantiecentra dan nog rustig is terwijl het weer vaak niet minder is dan in juli of augustus. De zomermaand juni geeft gemiddeld het grootste aantal uren zonneschijn (in De Bilt 215 uren). Ook verleden jaar was de periode 1 tot 19 juni de droog ste en zonnigste. Vaak is de wind west tot noord. Hierdoor is een verblijf aan het strand in de voorzomer veelal min der prettig dan in de tweede helft. Het zeewater heeft bovendien nog enige tijd nodig om op temperatuur te komen. Zeewatertemperatuur bedraagt begin juni meestal omstreeks 14 graden. In het meer bosrijke binnenland is een vakantie in de gemiddeld wat min der warme junimaand vaak heerlijker dan in de hoogzomer. In juli beginnen de vakanties eerst goed los te komen om zo tijdens de „bouwvakvakantie" een hoog tepunt te bereiken. Bij hete dagen zijn er langs grote delen van ons strand dan alleen nog staanplaatsen. Juli is gemiddeld de warmste maand. Het kan vrij stabiel zijn met veel zon en zomerse dagen, af en toe ook is juli een uitgesproken regen maand met heel weinig mooie dagen. Het aantal onweersdagen in het bin nenland is in juli het grootste. Vroeger meende men, dat augustus de maand voor vakantie was. Daar is men in de loop der jaren van terug gekomen. Geeft de eerste helft nog wel eens een warme en mooie zomer dag, de tweede h'eMt ven augustus staat bekend als het meest regenrjjke deel van de hele zomer. Velen die vrij zijn in de keuze van hun vakantie geven dan ook een voorkeur aan begin september bo ven eind augusuts. Vooral aan het strand is het in deze periode, nu het zeewater meestal tot 17 a 18 graden is gestegen, aangenamer. De kille noordelijke win den die tot diep in juni voorkomen, ziji. in augustus hoogst zeldzaam. Alle voorspellingen ten spijt moet men zeg gen dat de drie zomermaanden voor de vakantie hun eigen voor- en nadelen hebben. het Nederlands gemiddelde. Een Ka mer samengesteld door het komend ka der van ons volk zou veel WD; meer PSP; veel minder PvdA en ook minder KVP kandidaten tellen. „Hieruit blijkt", constateerde de hoofdredacteur van de bladen, het zo juist gekozen KVP-Kame.lid mr. Mommersteeg, „dat lang niet alle be volkingsgroepen gelijkmatig in het middelbaar onderwijs vertegenwoor digd zijn." Het duidelijkst ligt de overeenstem ming bij de CHU, die twaalf zetels van de jeugd kreeg tegen dertien van de volwassenen. Bij de overigen waren de verschillen frappant: VVD 40 jeugd- zetels (in werkelijkheid 16)KVP 43 (50) PvdA 26 (43), AR 16 (13), CPN 1 (4), PSP 7 (4). De liberale staatspartij van Van Rappard kreeg van de jeugd twee zetels maar de boerenpartij van Koe koek moest het met één zetel stellen. Opmerkelijk was dat de r.k. middel bare scholen voor bijna 10 pet stemmen voor de WD opleverden en de prot. chr. scholen 1.23 pet. voor de KVP. In totaal hebben 290 gymnasia, lycea, hbs'en, mss'en, handelsdagscholen en kweekscholen deelgenomen. De verhou ding in de richtingen der scholen klopt ongeveer met het landelijk percentage. Alleen leerlingen die drie jaar voort gezet onderwijs achter de rug hadden, waren stemgerechtigd. Van de mogelijkheid om de stem te motiveren is druk gebruik gemaakt. Milieu-invloeden blijken daarbij nog steeds de overwegende factor bij het bepalen van de politieke keuze. Er wa ren voorkeurstemmen bij overvloed, zes maal zoveel als bij de gewone verkie zingen. Minister Luns bleek veler fa voriet. De argumenten varieerden van „Hij is zo charmant" tot „Hij verde digt ons zo goed in de EEG." UTRECHT, 24 mei Het NW en de KAB zullen een dezer dagen een gemeenschappelijk actieprogramma pu bliceren. Het CNV heeft enkele weken geleden reeds zijn sociaal-politiek pro gramma gepubliceerd, waarin zijn wen sen voor de komende parlementaire periode zijn samengevat. Bromantiek... DELFZIJL, 25 mei. Een voor het Delfzijls zeeaquarium bestemde ruwe haai heeft donderdag voor een unieke verrassing gezorgd, door tijdens het transport het leven te schenken aan zestien springlevende baaitjes. De moeder-haai (anderhalve meter lang en honderd pond zwaar) was 's- morgens in de Eemsmonding gevan gen door visser J. Wedda uit Termun- terzijl, die besloot zijn vangst te schen ken aan het Zeeaquarium. In een oude badkuip op een vrachtauto werd het beest vervoerd. Onderweg ging het tot aller verrassing baren. De in de loop van de middag en avond geboren baby-haaien gedijen uitstekend in Delfzijls zeeaquarium. Voor het leven van de moederhaai wordt echter gevreesd. (Van deskundige zjjde vernemen wij, dat haaien rond onze kusten (honds- en katshaaien) weliswaar gewoonlijk eieren leggeh, maar dat bij andere soorten het zogenaamde „levend baren" ook wel voorkomt. Zij het niet in letterlijke zin. In dat geval zoals nu in Delfzijl komen de eieren in het lichaam van de moederhaai uit. Zij houdt de jongen dan nog enige tjjd binnen tot deze voldoende weerstand hebben om in de nieuwe om geving zich te handhaven. - Red.). AMSTERDAM, 25 mei. Met de volgende schepen kan zeepost worden verzonden. De data, waarop de correspondentie uiterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan, tussen haakjes, achter de naam van het schip ver meld. Ver. Staten van Amerika: Kamper- dijk (29/5); Argentinië: Cap San Antonio (30/5); Brazilië: Cap Blanco (30/5); Brits- Oost-Afrika: Africa (29/5); Canada; Prins Fred Hendrik (30/5); Indonesië: Leverküsen (29/5); Ned. Antillen: Oranje Nassau (28/5); Suriname: Kreon (29/5); Rep. Z.-Atrika en Z.-W.-Afrika: Rempang (29/5. InUchtingen betreffende d everzendingsdata van post- p-.'-ketten geven de postkantoren (Advertentie) PUROL-POEDER ■mum f 1.60 - f Ir (Van onze verkeersredacteur) ALPHEN AAN DE RIJN, 24 mei Vandaag zijn in Avifauna de eerste exemplaren van de Simca 1300 en 1500 feestelijk in Nederland geïntroduceerd. Deze nieuwe modellen beleefden on langs op de Autosalon van Genève hun wereldpremière en zullen binnenkort ook in Nederland op de weg verschij- Simca lanceert met dit type een mo derne vfif-persoonswagen aantrekkelijk van carrosserie en uitgerust met een splinternieuwe motor, voor zover het betreft de 1500-uitvoering. De 1482 cc watergekoelde 4 cilinder koplUeppenmo- tor is speciaal ontworpen voor het le veren van een hoog vermogen: hij is goed voor 81 pk en geeft de wagen een topsnelheid van 145 kilometer per uur. Deze „top" èn de snelle acceleratie hebben de ontwerpers ertoe gebracht, de voorwielen van de Simca 1500 uit te rusten met schijfremmen. De 1300-uit- voering, waarmee wij enkele dagen voor d.* introductie, tijdens een proefrit moch ten kennismaken, herbergt onder de mo torkap een krachtbron die zijn sporen al heeft verdiend, de Rush motor van de „Aronde Montlhery" en de „Ariane". Dankzij een prettig hanteerbare vol ledig gesychroniseerde vierversnellings- bak (systeem Porsche) kan men van deze vertrouwde motor in een nieuw costuum profiteren; het nietiwe costuum biedt daarbij vele aantrekkelijkheden, als een goede accommodatie voor be stuurders en passagiers wij vonden de „zit" prettig en het uitzicht uitste kend een voortreffelijke wegligging en een uitgebalanceerd veer-systeem, dat ons zeer bevredigend tegen schok kende ervaringen beschermde. De ba gageruimte is economisch van vorm en dus gemakkelijk te gebruiken. Dankzij de 62 pk's die de 1290 cc motor weet op te brengen, kan volgens de con structeurs een topsnelheid van ISO kilometer per wsr worden gehaald. Men OMSm Simca 1300: modern van lijn. moet het ons maar vergeven, dat we die eerste wagen niet meteen tot dit „uiterste" hebben gebracht, omdat het exemplaar nog niet helemaal „los" was. Onze eerste indruk van deze Simca 1300 is: een prettige vieröeurs ge- bruikswagen, die zowel „rustig" als „sportief" te berijden is, voldoende ruimte biedt voor vijf personen, en voorzien is van moderne „gemakken" als royale ruiten, een goed veer-sys teem, krachtige remmen en een be schaafd interieur (wij reden in de Grand Luxe-uitvoering). De afwer king was goed. Persoonlijk zouden wij in een dergelijke auto een „pook" pre fereren, en geen stuurschakeling: wel licht dat men in de toekomst ook aan deze wens gevolg zeil kunnen geven, zoals het nu al mogelijk is liefhebbers van twee gescheiden voorstoelen in- plaats van één doorlopende bank op verzoek tevreden te stellen. Over de prijzen werd vandaag het volgende meegedeeld: de Simca 1300 Standaard kost in Nederland 6785 de Simca 1300 Grana Luxe 7185 en de Simca 1500 f 7895. De Standaard zal leverbaar zijn vanaf augustus, de Grand Luxe vanaf oktober. De liefhebbers voor de nieuwe Simca 1500 zullen tot het einde van het jaar moeten wachten. Interieur mm de ntsmsr Mmmm 1300 Grand Lamm. DEN HAAG, 25 mei Nadat in Stockholm twaalf gevallen van pokken zijn geconstateerd heeft de Geneeskun dige Hoofdinspectie in Den Haag enke le voorwaarden bekend gemaakt waar- aai. reizigers van en naar Stockholm moeten voldoen. Deze voorwaarden zijn vervat in een brief die aan alle Ne derlandse artsen is geadresseerd. Nederlanders die naar Stockholm gaan moeten in het bezit zijn van een geldig bewijs van inenting tegen pok ken. Een dergelijk bewijs is bij een eerste vaccinatie acht dagen na dato geldig en gaat bij revaccinatie in op de dag van de inenting. De vaccina tiebewijzen mogen niet meer dan drie jaar oud zijn. Reizigers die voor het eerst van hun leven tegen pokken moeten worden in geënt, dragen zelf het daaraan verbonde risico. Hun wordt geadviseerd, de reis uit te stellen. Reizigers die uit Stockholm komen ontvangen bij binnenkomst in ons land een zogenaamde gele waarscnuwings- kaart. Hun adres van bestemming wordt genoteerd en doorgegeven aan de geneeskundige inspectie. DEN HAAG, 25 mei. Teneinde de omvang van de nieuwbouw van zieken huizen en de technische uitrusting daarvan te kunnen volgen is een wets ontwerp in voorbereiding, waarbij een college van advies voor de ziekenhuis- bouw wordt ingesteld. Dit heeft de mi nister van Sociale Zaken en Volksge zondheid, dr. G. M. J. Veldkamp, de vaste commissie voor de volksgezond heid uit de Tweede Kamer meege deeld. De verbetering van de uitrusting van de ziekenhuizen is op zichzelf een belang voor de gezondheidszorg, dat niet door financiële overwegin gen al te zeer mag worden afge remd, aldus de bewindsman. Het verschijnsel van stijgende zieken huistarieven zal zich zijns inziens derhalve blijven voordoen. Naar de mening van de minister is moeilijk te beoordelen, of hierdoor ta rieven ontstaan, die voor de particu liere patiënten niet meer te betalen zijn. In ieder geval zal, aldus de be windsman, door verzekering van dit risico de stijging een geleidelijk ka rakter blijven dragen. Als de mening van het kabinet deel de de bewindsman mee, dat de behan deling „op korte termijn wenselijk is, daar de thans geldende prijsbeschik- king niet beschouwd kan worden als een voor normale omstandigheden wenselijk te achten regeling van zie kenhui starie ven VLISSINGEN, 25 mei. „De over heid moet voor de speciale positie van de journalist en zijn product meer oog hebben. Men kan een krant of tijd schrift nn eenmaal niet met hetzelfde sociaal-economische oog bezien als een pakje margarine. Dit dient tot niting te komen in de bemoeienis van de overheid met ionen en prijzen, als ook met het fiscale aspect van een krant of tijdschrift", aldus mr. A. Stempels, voorzitter van de Nederland se Journalistenkring, op de jaarverga dering van deze kring in Missingen. Mr. Stempels gaf voorts te kennen, dat de kranten z.i. veel te goedkoop zijn. „Er wordt te weinig voor be taald. De verhouding tussen adverten tieopbrengsten en abonnementsop brengsten is te ongunstig voor de abonnementen". Als oorzaken hiervan zag hij de strakke prijsbeheersing uit het recente verleden, die het publiek heeft gewend asm een te lage prijs. 99 Sommige mensen ztfn bijzonder vlot met tutoye ren en met het noemen van voornamen. Als u het mij vrsiagt zfin het door gaans de expsmsieve. om. niet te zeggen imperialis tische naturen onder ons. Zelfs wanneer zij begin nen met: „Zeg maar Hendrik." Want in dat geval hebben zij al lang met zichzelf afgesproken dat zjj maar Jan zullen zeggen tot de tegenliggende persoon. „Zeg maar Hendrik" is met meer dan een vooropgezet alibi; en van Jan wordt slechts verwacht dat hij er blindelings intuin In ieder ge val is „Zeg maar Jan" er voor Hen drik nooit bij. Stel je voor. Hij zei toch al lang Jan. Dit soort Hendriken be ginnen altijd met te leven in een vi cieuze cirkel. Er is voor de Jsmnen, geloof ik, maar één manier om hem de cir kel, bedoel ik - te doorbreken. Gister avond las ik in dit dagblad dat ds dichter Adriaan Rolsmd Holst zich te gen ene Piet, die hem benaderde met „Ik zal maar Jany zeggen", teweer stelde met een „Als ik dan maar niet Piet behoef te zeggen". Dit lijkt afdoende. Maar ik betwijfel of de onderhavige Piet de hint wel heeft begrepen. In dat geval immer* zou hij van meet af aan wel „mijn heer" hebben gezegd. Neen, ik geloof dat „Jany" meer correctief zou heb ben gewerkt als hij Piet zou hebben geantwoord: „Allicht Gerrit, natuur lijk zeg je JEUiy." Tien tegen een dat Piet dan nattigheid zou hebben ge voeld. Ofschoon, je moet met geboren zeg- maar-jij-ers wél uitkijken. Dat heb ik enige jaren geleden ondervonden toen ik te mijnen huize een jonge geeste lijke mocht ontvangen, die ik nog nooit van mijn leven eerder had ge zien. Ik serveerde hem een glaasje bier en hij verviel onmiddellijk in een gejij en gejouw, of het geen geld kostte, en ook gebruikte hij om de ha verklap mijn voornaam. Die kon hjj overigens en zulks in tegenstelling tot die van Adriaan Roland Holst alleen maar kennen van het naam bordje aan mijn voordeur. Maar dee te erger. En op een gegeven moment begon hij mij dus te verdrieten en ik zei on de bonnefooi: „Paul, nou moet je eens goed luis teren Ik zkg hem verbleken en tot mite verbazing viel zijn mond open. Hjj was verpletterd. „Hoe weet u", vroeg hij na enig be dremmeld stilzwijgen, „hoe weet u dat ik Paul heet?" Wat kon ik toen nog anders zeggen dan: „Mijnheer Klaas, neemt H tréf niet kwalijk". (Van onze correspondent) GRONINGEN, 25 mei Op de vergadering van de raad van commis sarissen van de N.V. Nederlandse Gas unie, gisteren in het provinciehuis al hier, werd besloten, behoudens goedkeu ring van de minister van Economische Zaken, tot president-commissaris te be noemen mr. C. L. W. Fock, commis saris der koningin in de provincie Gro ningen. Er werden voorts drie nieuwe com missarissen benoemd, te weten de he ren ir. J. Bloemendal (Staatsmijnen) jhr. H. A. van Kamebeek (Esso) en mr. E. Th. Baron van Voorst tot Voorst (Shell). Over het zeer belangrijke punt: de hoofdzetel van Gasunie, werd echter nog geen beslissing genomen. Het gezelschap heeft de lunch gebruikt ten huize vein de commissaris der ko ningin. AMSTERDAM, 25 mei De zeven jarige Robert Miller is gisteravond bij het spelen langs de Houtmankade alhier In het water gevallen en verdronken. (Advertentie) Rustig oud met OLVEH pensioen J Itijd heb ik geweten, dat /I het hoogtepunt van mijn ZlL carrière middenin lag." Dat zegt de man die de open bare aanklager is geweest van Mussert en Rauter. Die na de oorlog in een aantal spectacu laire processen de doodstraf heeft geëist. Die niet heeft aan vaard dat het door de regering te Londen beloofde „snel en streng recht over de landverra ders" werd vervangen door de „barmhartigheid" van de kabi netten Schermerhorn en Beel, en dat negen van de tien ter dood veroordeelde landverraders en oorlogsmisdadigers gratie kregen. „Er wordt wel recht gesproken, maar geen recht gedaan" heep: hij toen gezegd in zijn requisitoir tegen Piek in februari 1947. En nu, aan de vooravond van zijn zestigste verjaardag op 28 mei, verklaart deze zelfde mr. J. Zaaijer: „Formeel mocht ik dat natuurlijk niet zeggen, maar het was toen noodzakelijk dat het gebeurde, en mijn oordeel over deze dingen is niet veranderd." Sinds de opheffing van het Bij zonder Gerechtshof, waarbij hij procureur-fiscaal was, in juli 1949, is mr. Zaaijer advocaat- generaal bij het Gerechtshof te Den Haag. Vanuit dit rustige ambt in een rustige tijd ziet hij terug op de vier jaren, waarin hij hoofd van het parket van het Bijzonder Gerechtshof was en meer dan vijpigduizend zaken onder zijn leiding werden afgedaan, als een hoogst belangrijke en unieke periode in de Nederlandse strafrechtspleging. Jlet was een voorrecht daaraan vorm te geven." Dat was het hoogtepunt in de werkzaamheid van mr. Zaaijer, die zijn loopbaan in de Staande Magistratuur in 1931 te Leeuwarden begon. In de jaren '42-'45, toen hij „niets deed", nadat hij boven een aanstelling als substituut-officier van justitie te Aikmaar onder een NSB-officier ontslag had verkozen, leerde hij Russisch en Italiaans. Hij is bezitter van de voorvaderlijke boerderij in Dirksland op Overflakkee, waar zijn vader burgemeester was. Wat zijn karakter aangaat, maakt mr. Zaaijer de indruk een echte Hollander te zijn. Het portret spreekt in dat opzicht duidelijke taal: een man die altijd recht door zee gaat kijkt de bezoeker aan. De laatste krijgt even het onbehaaglijke gevoel, dat hij de forse, wit-grijze gastheer niet kan weerhouden op de bodem van zijn ziel te zien. Maar tegelijk stelt de twinkeling in de rustige ogen hem op zijn gemak: deze man is er niet op uit de mens tegenover zich te intimideren. Hij lijkt hem te ijken. Mr. Zaaijer stelt er prijs op de mensen au serieux te nemen, „leder heeft het recht voor zijn eigen daden in te staan," betoogt hij dikwijls voor het Gerechtshof en voor het Hoog Militair Gerechtshof in Den Haag. De toom waarin hij tijdens een requisitoir soms echt ontsteekt, geldt veelal psy chiaters en psychologen. „Hun rapporten werken demoraliserend: een ver klaring van de misstap is geen verontschuldiging van het misdrijf." Mr. Zaaijer weet wel, dat hij met deze mening tegen de stroom oproeit. Hij weet, dat ook de criminologie de invloed ondergaat van de sociale leer are de burger verzorgd wenst van de wieg tot het graf. Maar hij blyft erby, dat de strafrechtspleging de algemene maatschappelijke functie heeft het morele klima/r' in een land mede te bepalen. Jk geloof^ in een strafrechts pleging die de eigen verantwoordelijkheid erin hamert."

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1963 | | pagina 5