Nieuwe Haarlemsche Courant | 1963 | 4 juni 1963 | pagina 19

Wanbeheer van directeur
leidde tot faillissement
Bertels oliefabrieken

BENOEMING FORMATEUR
SPOEDIG VERWACHT

Prof. Romme vandaag met
rapport bij koningin

DE HELDEN ZIJN VERMOEID

Invoeroverschot in eerste
kwartaal ƒ937 (946) min.

A tax9 knorrende

de taxi9s van het eerste uur

Particuliere luchtvloot

in West-Duitsland

vertoont snelle groei

Krupp heeft
straalvliegtuig

Aangeboden Sumatra-tabak
maakt minder goede indruk

D

VAKANTIE!

IJZERWERKER
VERBRAND

CE

„CLOSE-U?"-
AFFAIRE

Pt

l

Vordering A'damsche Bank betwist

Verslag van

het

Centraal Orgaan

Nederl. Veem
9 (v.j. 8)

Iets gemakkelijker prijsbasis

Schemer over
Djakarta

Personeelstekort remt
produktiestij gin g
bij Willem Smit

E.N.I.-officials gingen
olie-industrie in
Rusland bekijken

lillllli!
"lliplii

Sliililillilli!

Ifcllli

De lege

Nieuwe deelneming
van Ned. Textielunie

DINSDAG 4 JUNI 1963

PAGINA 19

„Heb je om de
krani gedacht?"

door.

F< «ti.cis Burhridge

PAUL
VLAANDEREN

accu s

Uw dagblad gaat gaarne met
U mee. Geeft echter Uw adres
één week vóór Uw vertrek per
BRIEFKAART aan ons op en
vermeldt U daarbij Uw vaste
adres, Uw vakantie-adres, de
datum van ingang en de datum
van terugkeer.

Voor toezending naar een adres
in het buitenland worden de
extra portokosten in rekening
gebracht, d.w.z. 45 ct. per week.
Wij adviseren onze lezers
kranten naar Finland, Italië,
Noorwegen, Portugal, Spanje,
Zweden e.d. per luchtpost te
doen verzenden.

Hiervoor bedragen de extra
kosten 1.20 per week.

(alleen voor landen in Europa)
Indien verzending per lucht
post moet geschieden, dient
men dit duidelijk te vermelden.
Week-abonnees gelieven het
abonnementsgeld voor de
vakantie-periode vóóruit aan
onze bezorger te voldoen.

De administratie

AMSTERDAM, 1 juni Wanbeheer,
waarvoor de faillietverklaarde direc
teur persoonlijk aansprakelijk is ge
steld, heeft geleid tot het faillissement
van Bertels oliefabrieken n.v. en haar
zusterbedrijf Roest's pluimvee en vee
voederfabriek n.v. aan de Omval in
Amsterdam, waar inmiddels 115 perso
neelsleden zijn ontslagen en een liqui
datiekern van tien man is gehandhaafd.

Dit blijkt o.m. uit het verslag, dat
de curator in dit faillissement, mr. B.
L. Burwinkel, in de gisteren in het Am
sterdamse gerechtsgebouw gehouden
druk bezochte verificatievergadering
heeft gegeven. Het ANP heeft daar
over vernomen, dat van de 200 credi
teuren er 60 aanwezig waren, die on
der meer te horen kregen, dat de cura
tor van de ruim 21/» miljoen gulden
schuldvorderingen er enkele betwist,
waarvan de belangrijkste is die van de
Amsterdamsche Bank, welke aan
spraak maakt op ruim 1% miljoen
gulden. Aan activa is (inclusief de ge
taxeerde opbrengst van het gisteren en
vandaag geveilde roerend goed) slechts
1,7 miljoen gulden beschikbaar. De
passiva bedragen 2,5 miljoen gulden
plus 400.000 gulden boedelkostenBij
Roest n.v. bedragen activa en passiva
resp. 233.000 gulden en 631.000 gulden.

Tot hun grote schrik kregen de
crediteuren te horen dat op aandrang
van de Amsterdamsche Bank, die een
tweede krediethypotheek had op on
roerend goed van Bertels eind vorig
jaar voor ongeveer 2% miljoen gul
den, het fabrieksterrein van Bertels
inclusief de opstallen aan de Omval
in Amserdam is verkocht, en dat dit
inmiddels voor 5 miljoen gulden is
doorverkocht naar het Philips pen
sioenfonds. Daarover werden zure op
merkingen gemaakt

Voor de crediteuren in dit faillis
sement is in feite, volgens het verslag
van mr. Burwinkel, alles afhankelijk
van de beslissing die de rechtbank
zal nemen over de betwisting van
de vordering van de Amsterdamsche
Bank. Slaagt deze actie, dan bestaat
de mogelijkheid van volledige beta
ling aan crediteuren.

Bertels oliefabrieken, die in de boek
jaren 1960-'61, 1961-'62 en 1962-15 jan.
1963 werkte met verliezen van resp.
ƒ875.000, ƒ1.225.000 en ƒ800.000 be
hoorden, vojgens de accountant die
vorig jaar een toelichting op de ba
lans schreef, reeds op 31 mei 1962

(Vein onze parlementaire redacteur)

DEN HAAG, 4 juni Het is niet
Uitgesloten dat de koningin vanavond
de benoeming van een formateur be
kend maakt. Interessant is vooral de
opdracht die zij hem zal geven. Daaruit
'al iets blijken van de inhoud van het
rapport van prof. Romme, dat verder
geheim blijft. Vanmiddag om vijf uur
Jou prof. Romme in Soestdjjk zijn om
het Staatshoofd zijn bevindingen aan te
bieden en vanzelfsprekend ook monde
ling toe te lichten.

Verondersteld wordt, dat zijn infor
matie wel de conclusie zal bevatten,
dat een opdracht aan de komende for
mateur om een kabinet samen te stel
len van vijf partijen, waaraan zowel so
cialisten als liberalen deelnemen, geen
'in heeft. Het staat langzamerhand wel
»ast, dat deze opdracht zou mislukken,
cm dat de liberalen zich niet in een ka
binet met socialisten willen begeven,
terwijl anderzijds de socialisten en ook
de drie christelijke partijen in een der-
gclyke combinatie geen heil zien. Wat
"verblijft is dus een vier-parttfen-kabi-
det. Maar ook als de formateur een
cpdracht krijgt om daarheen te stu-
Fen kan er nog moeizame arbeid op
hem wachten.

Eerst wanneer een formateur de zaak
hu in handen gaat nemen, komen er
*°hte onderhandelingen. Hij neemt
daarbij als richtsnoer het regerings
program. dat hij zelf opstelt. Dan gaat
het om de combinatie waarmee dat
Program het best is te verwezenlijken.

Het kan enige tijd duren voor hij het
"iet de door hem uitgekozen partijen
eens is over alle détails. Daarna komt
Pan nog de bezetting van de verschil
lende portefeuilles aan de orde, het-
feen al evenmin een eenvoudige zaak
IS.

..Het ligt in de verwachting, dat dr.
fr® Kort, voorzitter van'de KVP-fractie
de Tweede Kamer, met de formatie
®ai worden belast. De socialisten, die
d« destijds zelf liever hadden gezien
"an het invoegen van een informa-
our, zijn thans over het werk van
Prof. Romme zo tevreden, dat zij nu
liefst zouden zien dat ook de forma-
aan hem zou worden toevertrouwd.

Prof. Romme zal zeker alles in het
werk stellen om van een dergelijke

1 iul" Het bestuur
torenï^ï Smit en Co's Transforma-
zettP 1 en deelt mede, dat de om-
KroBn Ja,n de tot de Smit Nijmegen
eerst behorende fabrieken zich in de
juli ,JïeP „maanden van het boekjaar
bewe l 1963 op hetzelfde niveau
Ü96l-!fi2) aIs m het vorige boekjaar

Het

nog steeds aanwezige

r>f>Qi«7 o.OTvu. oouvvcugc perso-
brei^v ort heeft ondanks een uit-
de L Is yan het aantal tewerkgestel-
m Ji?uenaandse arbeiders een rem-
ke stK werking op de zo noodzakelij-
daarr£Fln? ,van de produktie. Het is
de wSt S* ?eker dat de voortgaan-
VerheS; ugmgen tengevolge van de
gehoftf P,?ifn Yan lonen en salarissen
gen 1 'uilen kunnen worden opgevan-

van een concem-

drijfstelling

«trnS, tlet opbouwen

v°cr de groep wordt'g"oede
-Ag gemaakt. De verdere inbe-
sterk geme-
ek verloopt
,unaanKs enkele aanlooppro-

InSdriifst^U me-n de laatste fase der

maanden »}1"^ iin e komende twee
«waen af te kunnen sluiten.

opdracht af te komen. In ieder geval
zal hij geen zitting meer in een kabi
net willen nemen. Hij zou dus in het
uiterste geval alleen een kabinet kun
nen trachten samen te stellen waar

hij acht het ongetwijfeld juister, dat
nu het woord is aan de mannen
van de politieke praktijk.
Het verlangen van de socialisten is
overigens begrijpelijk. Zij hebben hun
kansen, naar zij menen, door de infor
matiewerkzaamheden van prof. Rom
me zien stijgen. Bovendien is bekend,
dat prof. Romme een voorstander is
van de brede basis met socialisten er
bij. De zaak zou voor de PvdA wat
onzekerder worden, wanneer een ander
formateur wordt.

te worden geliquideerd. De solva
biliteit was toen reeds ernstig aan
getast, o.m. als gevolg van gebrek
aan goede leiding, geen investeringen
direct na de oorlog en dergelijke.

De directeur van Bertels deed reeds
begin 1962 hardnekkige pogingen de
krediteuren van het lijf te houden,
waarna de Amsterdamsche Bank op
24 mei 1962, na een in oktober 1961 in
gesteld boekenonderzoek, het krediet
van 1% min gulden per 1 september.
Zeer scherp wordt in het verslag van
de curator het directiebeleid veroor
deeld. Voor de hele gang van zaken
stelt de curator de failliet verklaarde
directeur verantwoordelijk en aanspra
kelijk. Deze nam in 1960 de in 1917 op
gerichte n.v. Bertels over en ook de
dochtermaatschappij, waarvan het hele
aandelenkapitaal in handen was van de
familie Bertels. Destijds was hij direc
teur van een havenbedrijf in Amsterdam,
waar hij op dat moment een schuld van
ƒ150.000 had.

De curator gelooft dat zowel door de
transacties bij de overneming van de
n.v. als de daarop gevolgde Investerin
gen en het slechte zakelijke beheer, de
reeds aanzienlijk verslechterde liquidi
teit verder is verzwakt.

(Van een verslaggever)
AMSTERDAM, X juni Op de
scheepswerf Verschure en Co. in Noord
is gistermiddag een ernstig ongeluk ge
beurd, dat de 52-jarige ijzerwerker J.
A. van der Meer uit Amsterdam Oost
het leven heeft gekost.

Bij het aan elkaar bevestigen van
twee scheepswandsegmenten was een
bout scheef gedraaid. De heer Van der
Meer had opdracht de b ut stuk te
branden. Door nog onbekende oorzaak
is de slang van het brandapparaat los
geraakt. De kleren van de arbeider
vatten vlam. De heer Van der Meer
liep zo ernstige brandwonden op, dat
hij onmiddellijk overleed. Zijn stoffelijk
overschot is naar het Wilhelminagast-
huis gebracht. De politie stelt een on
derzoek In.

ROME, 1 juni (Reuter) Professor
Marcello Boldrini, president van de
Italiaanse oliemaatschappij E.N.I., is
aan het hoofd van een delegatie naar
Moskou geweest voor een bezoek op
uitnodiging van de Russische regering.

Na afloop van het bezoek van Bol
drini is mén in Italiaanse kringen in
Moskou van mening, dat er voor 1964
een vergroting te verwachten is van de
hoeveelheden ruwe olie, welke door de
Sovjet-Unie aan Italië worden geleverd.

Volgens een in oktober 1960 gesloten
akkoord zal de E.N.l. die eigendom
is van de Italiaanse staat, gedurende
vijf jaar twaalf miljoen ton Russische
olie afnemen, en op haar beurt 240.000
ton aan Italiaanse oliebuizen en ander
materieel leveren. Toen deze overeen
komst werd gesloten was wijlen Enrico
Mattei nog president van het concern.
Het is niet bekend, of er wijzigingen
zjjn gekomen in de bepalingen inzake
de uitvoer van oliebuizen sinds de Ver
enigde Staten bij hun N.A.V.O.-bond-
genoten bedenkingen uitten over de
levering van goederen van strategisch
belang aan Oosteuropese landen.

INTUSSEN, OP 'T KONTOOR VON

INSPECTEUR VOSPER..

HET 15 IN ORDE,
BARNES... ZE HEEFT
TEVEEL SHERRY
GEDRONKEN
IK BRENG Hf) AR
THUIS

DfltLOWSON "IS ENIGE KEREN
WEGENS SMAAD5CHR1FT VOOR
DE RECHTER GEWEEST. MAAR
DIE GRAIDeR-DAT IS EEN
ZWART 5CHAAP.

EsTlïl i;)ii\

NOOIT JOURNALIST GEWEEST
HU B'J DIT WEEKBLAD KWAM. WE
VERDENKEN HEM VAN CHANTAGE,
MAAR HU IS HEEL SLUW- WE KUN
NEN GEEN BEW'JS TEGEN HEM KR'J-

In de buurt van Wiesbaden, in West-Duitsland, moest gisteren een vossejacht,
die voor een groot publiek als show werd opgevoerd, even worden stopgezet
omdat de honden het lieten afweten. Zij hadden dorst en verdrongen zich rond
een koele vijver. Hun bazen begrepen het wel en accepteerden het oponthoud

met een glimlach.

DEN HAAG, 31 mei De invoer
heeft in het eerste kwartaal van 1963
een waarde bereikt van 3.053 min. In
vergelijking met het cijfer voor dezelfde
periode van vorig jaar 4.988 min)
lag de Invoer dus iets meer dan 1 pet.
hoger. Ten opzichte van het vierde
kwartaal 1962 is een stijging geboekt
van 3 pet, aangezien in dat kwartaal de
invoer een waarde had van 4.893 min.,
aldus meldt het Centraal Orgaan voor
de Economische Betrekkingen met het
Buitenland in haar kwartaalverslag.
De nitvoer toont een cijfer van

pilllliil?

AMSTERDAM, 1 juni
De taxi's spelen een vaste
rol in het Amsterdamse
straatbeeld. De hoofdstad
heeft er zo'n kleine zeshon
derd. Geen opvallend groot
aantal, maar de Amsterdam
se taxi is dan ook sinds jaar
en dag een moeilijke zaak.
Altijd spelen hier problemen
en een vaststaand feit blijft
dat hij te duur is. Tenminste
wanneer men de prijzen ver
gelijkt met vele andere grote
Europese steden. Men moet
er rekening mee houden min
stens tienmaal zo veel te be
talen dan de toeh ook niet
zo goedkope tram.

Ruim een halve eeuw gele
den deed de gemotoriseerde
taxi zijn intrede in Amster
dam. Hij kwam er als een
vreemdsoortig vehikel en
luisterde naar de naam Atax.

fv-*

Hoog op de wielen zag hij er
indrukwekkend uit. En dat
zelfde kon trouwens gezegd
worden van de chauffeur.

Als een vorst troonde hij op
de trillende motorkap, ge
huld in een zware, stugge
jas, de benen gestoken in le
ren kappen. De grote platte
pet bleef het teken van zijn
waardigheid. De Amsterdam
se Rijtuig Maatschappij was
met dit nieuwtje op de prop
pen gekomen. Zij had bij een
firma in Hamburg twaalf
van dit soort voertuigen ge
kocht. De voortstuwing ge
schiedde door middel van
electra. Daarvoor plaatste
men accu's in de wagens.
Men had nu geen last van
benzinestank en ook het la
waai was tot geringe propor
ties teruggebracht. Dat wa
ren trouwens de eisen die

het Amsterdamse gemeente
bestuur had gesteld, alvorens
zij de A.R.M. toestemming
verleende. En zo kropen er
op een goede dag 12 van die
„knorrende beesten" door
de hoofdstedelijke binnen
stad. Een nieuwigheidje waar
men met verbazing naar
staarde. De dure jongens lie
ten deze kans niet lang on
benut.

Het maakte dan ook wel
indruk. Met de Atax kon je
„showen", dat was duidelijk.

Maar erg lang heeft deze
pret niet geduurd. Al snel
bleef er van die „show"
niet veel over. Op de meest
ongewenste momenten was
de accu aan het einde van

zijn latijn. En de gevolgen aangeeft.

laten zich raden. De Ataxen
deinden langzaam uit en
vormden onmiddellijk mas
sieve obstakels voor het ove
rige verkeer. Zij moesten met
veel drukte naar de garages
worden gesleept om de accu's
te laten bijvullen. De 70-G-
20-70 was zo'n Atax. Hij
staat op deze prent links ge
parkeerd tegen het trottoir
van het Damrak, ter hoogte
van de plaats waar nu de
Bijenkorf staat. Dit waren
huis was toen gevestigd in
een noodwinkel op het Beurs
plein, waar men onlangs nog
de noodwinkel van C en A
wilde vestigen. Achter de
schutting was het grote wa
renhuis in aanbouw. Parkeer
problemen kende men toen
nog niet, zoals dit verruk
kelijke stadsbeeldje duidelijk

4.„16 min voor de eerste drie maan
den van 1963, hetgeen ten opzichte van
dezelfde periode in 1962 ',f 4.042 min.)
een ooruitgang van iets minder dan
2 pet. betekent. In vergelijking met het
vierde kwartaal 1962 4.479 riin.), valt
er een scherpe daling te constateren
van 8 pet. Teruggang in dit tijdvak is
een dikwijls voorkomend verschijnsel,
maar de percentuele daling is echter
iets groter dan voorgaande keren.
(1961/62 - 1 pet, 1960/61 - 3 pet. en
1959/60 - 6 pet.). Da"- he" prijsindex
cijfer voor 4" export een stijgende lijn
volgt, is de daling van het exportvo
lume op meer dan 9 pet. te stellen.

Het invoeroverschot heeft in at
eerste kwartaa' dus 937 min. bedra
gen tegen 946 min in dezelfde periode
van 1962. Het ekkingspercentage bleef
op 81 staan. In vergelijking met het
laatste kwartaal 1962, toen een invoer
overschot van 414 min geboekt werd,
is het dekkingspercentage met 11 pun
ten teruggelopen. De situatie vertoont
ook hierin veel gelijkenis met vorig
paar. De dekkingspercentages voor de
af zonderlij! e maanden van het eerste
kwartaal bewegen zich eveneens in ge
lijklopende stijgende lijn: jan. 74 (76),
febr. 83 (82) en maart 87 (86).

In januari bleven zowel d- invoer als
de uitvoer onder hun niveau van het
vorige jaar (resp. 1.706 min. tegen
1.731 min. e: 1.268 min. tegen
1.314 min). In maart bereikte de in
voer een hoogtepunt n.l. 1.770 min.
Het is moeilijk te constateren in hoe-
verrr de strenge winter invloed heeft
gehad op de goederenbewegingen.
Rechtstreeks hiermee verband houdend
is de verhoogde invoer van ruwe aard
olie enkele tientallen miljoenen
meer in januari en februari. In de
agrarische sektor viel eer sterke toe
name waar te nemen van d"> export
waarde van diverse produkten.

(Van onze correspondent in Bonn)
BRUNSEIJK, 1 juni Het aantal
bij het „Luftfahrtbundesamt" in Bruns-
wijk (Nedersaksen) ingeschreven parti
culiere vliegtuigen in de Bondsrepubliek
bedroeg op 1 mei 1.536. Eind 1957 be
droeg dit aantal 512.

Bij de ondertekening van de Parjjse
verdragen in mei 1955 waarbij de
Bondsrepubliek haar souvereiniteit her
won en opgenomen werd in het Atlan
tische bondgenootschap werden de
beperkende bepalingen voor de parti
culiere vliegerij, die de geallieerden na
de Duitse capitulatie in 1945 hadden uit
gevaardigd, opgeheven.

„Als deze ontwikkeling voortduurt, zal
het aantal particuliere vliegtuigen in
West-Duitsland over enige jaren op
nieuw zijn verdubbeld", meent men
bij het „Luftfahrtbundesamt".

Particuliere eigenaars en niet de
charter-maatschappijen bezitten de
meeste kleine toestellen. Voor de char
ter-maatschappijen vliegen maar 140
toestellen van de grotere soorten klei
ne vliegtuigen. Dan zijn er nog de
toestellen van de Aeroclubs. Ongeveer
duizend vliegtuigen zijn echter in par
ticuliere handen. In vele gevallen
staan deze toestellen op naam van on
dernemingen, het beste bewijs van de
rol die het vliegtuig in het Westduitse
bedrijfsleven speelt.

Reeds een half jaar na het herstel van
de Westduitse souvereiniteit liet de wa
renhuis-miljonair Horten als eerste een
particulier vliegtuin bij het „Luftfahrt
bundesamt" registreren. De fa. Krupp 'n
Essen bezit een hele vloot van particu
liere vliegtuigen. Alfred Krupp von
Bohlen und Halbach en de Frankfurtse
grootindustrieel dr. ir. Günther Quandt
(die tevens president is van de Duitse
Aeroclubs) bezitten als enigen in de
Bondsrepubliek straalvliegtuigen.
Krupp heeft een viermotorige „Lock
heed". Quandt een Franse ..Morane".

Tweemotorige vliegtuigen zijn in het
bezit van verschillende automobielfa
brikanten. radio- en t.v.-industriëlen
en warenhuis-directeuren. De vorst
von Waldburg zu Zeil .in Württem-
berg bezit eveneens een dergelijk toe
stel. 62 procent der particuliere vlieg
tuigen zjjn echter eenmotorige. Onder
de eigenaars bevinden zich de chef
van het Hohen'zollern-huis, prins Louis-
Ferdinand van Pruisen in Bremen en
verschillende filmacteurs, o.a. Hardy
Krüger, die met zijn vliegtuig velé
film-safari's in Afrika heeft gemaakt
om rolprenten te kunnen draaien voor
de Westduitse televisie.

AMSTERDAM, 1 juni Het Neder-
landsche Veem stelt over 1962 een divi
dend voor van 9 tegen 8 pet. over het
voorgaande jaar. De bedrijfsrekening
vertoont een saldo van 345.474
(328.585); aan dividenden en interest
kwam voorts een bedrag van 50.282
(47.301) binnen, er wordt minder afge
schreven, n.l. voor 95.484 (110.471).
Voor vennootschapsbelasting wordt
148.433 (131.188) gereserveerd. Na af
trek van een nadelig saldo diverse ba
ten en lasten ad 18.426 (7.135) blijft
eeu saldo winst van 133.414 (127.092).

Het boekjaar zette in met een verho
ging der lonen. Verschillende andere kos
ten stegen in de loop van het jaar even
eens. Dat niettemin een iets beter resul-
taa kon worden bereikt dankt men aan
een hogere omzet, lagere onderhouds
kosten der pakhuizen en een verhoging
van sommige tarieven.

Vrijwel het gehele jaar door was er
vee! werk en waren de pakhuizen zeer
goed belegd. Deze gunstige situatie
komt onvoldoende in het eindcijfer tot
uitdrukking omdat de winstmarge
daalde.

(Van onze tabaksmedewerker)

BREMEN, 30 mei Bjj de bezich
tiging van de monsters die het aanbod
van dc 5294 pakken Sumatra-tabak ver
tegenwoordigen, waarmee de Deutsch-
Indonesische Tabak Handelsgesellschaft
m.b.H. deze week de tabakscampagne
1963 in de Bremer Tabak 3örse opent,
valt het op, dat met de indeling van
de lengtes blijkbaar een ingrijpende
verandering heeft plaats gevonden. Er
zijn namelijk beduidend meer 1ste en
2de lengtes dan ooit tevoren en minder
3de lengtes, die trouwens doorlopend
onder de normale maat vallen. De
4de lengtes zandblad en zandblad-uit-
schot ontbreken ook dit jaar weer, al
thans voor zover het hier geen AD-
Ztjes betreft. Wanneer men deze mer
ken en lengteverdeling op papier ziet,
zou men wellicht tot een onjuiste
gevolgtrekking aangaande de uitval van
de oogst van 1962 kunnen komen.

Bij het doornemen van de monsters
kan men zich niet aan de indruk ont
trekken, dat deze oogst minder goed
geslaagd is, hetgeen vooral door de
diverse nogal vochtige, deels tamelijk
zware partijen bij het plukblad beves
tigd wordt. Zo heeft bijvoorbeeld de
88-Mandi een totaal mislukte oogst. De
69-Deli-P-ladingen zijn wel bladdig,
maar eveneens zwaar en vochtig. Een
goede plukbladlading is de 89-S en R-
Deli-2 (155 pakken), weliswaar iets ge
dekt, maar goedsoortig, tamelijk blad
dig en droogsoortig. In aansluiting hier
op noemen we de partij 82-Tandem-2
(144 pakken) ook van goede kwaliteit,

echter slechts matig van kleur.

Bij het zandblad en bij de zandblad-
uitschot-partijen zijn het de ladingen
79-KB-Langkat en 91-PG, die in soort
bovenaan staan, terwijl de ladingen
78-D-Langkat en 81-TL wel gedeeltelijk
tamelijk helder van kleur, maar zeer
matig van soort zijn. De vroegere Se-
nembah-gewassen zijn over het alge
meen genomen wel tamelijk bladdig,
maar doorlopend ook onrijp, zwaar en
vochtig. y

Of zich het hoge prijsniveau van ver
leden jaar ook dit jaar zal kunnen
handhaven, is niet met zekerheid te
voorspellen. De lange en strenge win
ter heeft de omzet van sigaren niet be
paald gunstig beïnvloed. Een iets ge
makkelijkere prijsbasis zou in verband
hiermee niet denkbeeldig zijn.

ROTTERDAM, 1 juni De netto voor
uitgang van het verzekerde bestand
van De Waerdye was in 1962 wederom
groter dan in" enig voorgaand jaar:
14,5 min (v.j. 13,1 min). Het ver
zekerde bestand bedroeg hierdoor per
ultimo 1962 82,1 (67,6) min. De ont
wikkeling in de guldenswaarde van de
waerdyfractie de op een belegging io
aandelen-Robeco gebaseerde rekeneen
heid van De Waerdye geeft van het
koersverloop van 1962 een duidelijk
beeld: januari ƒ1,65, juli ƒ1.31, sep
tember 1,36, november 1,30 en de
cember 1,39. In mei 1963 noteert de
waerdyefractie 1,48.

Vliegtuigen kunnen op afbetaling wor
den gekocht. Vandaar dat er in de rol
len van het „Luftfahrtbundesamt" in
Brunswijk enige malen als eigenaren
worden genoemd: ..Afbetalingsbank Es
sen" en „Kreissparkasse Freudenstadt".
De toestellen worden op naam van de
werkelijke eigenaren overgeschreven,
zodra ze zijn betaald.

HENGELO, 31 mei De Koninklijke
Nederlandse Textiel-Unie en Ames Tex
tile Corporation te Lowell (Mass.) zul
len op korte termijn gezamenlijk een
nieuwe vennootschap oprichten onder de
naam Ames Textiel Unie n.v. Deze nieu
we vennootschap zal te Enschede een
bedrijf vestigen, hetwelk zich in het bij
zonder zal toeleggen op de vervaardiging
van speciaal doek voor de coating-in
dustrie (in de Engels-sprekende landen
„knitbacks" genaamd), volgens een
door Ames Textile Corporation ontwik
keld en in de praktijk beproefd systeem,
waarbij gebruik gemaakt wordt van voor
dit doel ontworpen Amerikaanse appa
ratuur. Als afzetgebied voor het product
wordt in de eerste plaats gedacht aan
de landen van West-Europa, in het bij
zonder die van de EEG.

Ames Textile Corporation, een zeer
goed gefundeerde Amerikaanse textiel
onderneming, exploiteert fabrieken in
een vijftal steden van de Verenigde Sta
ten, alsmede een bedrijf in Westhough-
ton (Engeland). Met name op het ge
bied van „knitbacks" neemt Ames Tex
tile Corporation zowel in de Verenigde
Staten als in Engeland een zeer voor
aanstaande plaats in. De op dit gebied
verkregen „know-how" staat geheel ter
beschikking van de nieuwe Nederlandse
vennootschap.

Aan de in deze „knitbacks" te ver
werken garens worden zeer bijzondere
eisen gesteld. Verwacht mag worden,
dat door een goed samenspel tussen
de spinnerijen van de K.N.T.U., die als
leveranciers van het garen voor dit spe
ciale doek zullen fungeren, en Ames
Textiel Unie, het nieuwe bedrijf nog
vóór het einde van het lopende jaar in
regulaire produktie kan worden ge
bracht. Met de inrichting ervan is reeds
een begin gemaakt. Tot directeur van
Ames Textiel Unie is benoemd de heer
A. van Riel, voorheen directeur van
S.A. Orgaminer te Agadir (Marokko).

e Indonesische journalist Mochtar
Lubis, in conflict met het regiem
te Djakarta, heeft een aantal ja
ren geleden een boek geschreven,
waarin hjj een tijdsbeeld heeft gegeven
van het corruptie-gretige politieke
leven en de zedenverwildering in de
Indonesische hoofdstad. Tegenover de
faits et gestes van bepaalde partij
bonzen en hun handlangers heeft ntf
het tamelijk verwarde maar van idea
lisme niet ontblote streven van jongere
figuren gesteld. Men kan zich, bij het
lezen van dit in romanvorm gegoten
relaas, niet onttrekken aan het gevoel
dat de auteur een generaliserend ver
nietigende beoordeling beoogde. Een
veroordeling van het regiem waaronder
de beschreven excessen mogelijk wa
ren. Maar het vraagstuk is geen actu
ele. De omstandigheid, dat de Neder
landse vertaling eerst nu verschijnt,
een aantal jaren nadat de Indonesische
regering maatregelen heeft genomen
tegen hooggeplaatste functionarissen en
misbruikers van politieke macht in dat
land, ontneemt de roman elke actuele
politieke betekenis. Een anti-Djakarta-
stemming kan het boek m.i. slechts
kweken bij de lezer die daarvoor is ge
predisponeerd. Elke objectieve lezer
zal in de beschreven situaties te Dja
karta de kenmerken terugvinden van
een overgangsfase, die niet specifiek
Indonesisch is. Elders in jonge landen
z(jn dergelijke toestanden gesignaleerd,
nadat een gezag wegviel, dat uit hoofde
van zijn karakter zich streng had laten

felden. Een vacuum dat op vele ge-

ieden ontstond bood malafide politici
gelegenheid zich te verrijken. In de
sector van handel en economie bleek
voor velen de verleiding tot knoeien
te groot. Na-oorlogse tekorten schiepen
voor oneerlijke ambtenaren kansen op
extra-inkomsten. Het zijn alle zaken
waarmee de regeringen in diverse on
afhankelijk geworden landen te kampen
hebben gehad, korter of langer en
waarmee sommige zelfs nu nog kam
pen. De Duitse journalist Reinhard Al
brecht heeft een zestal jaren geleden
in zijn reisverhaal „Azië tussen West
en Oost" de gebeurtenissen en haar ge
volgen in de bezochte landen beschreven.
In het door hem geschetste patroon pas
sen de door Mochtar Lubis aangeduide
misstanden. Reinhard Albrecht schreef
met betrekking tot Japan o.a„ dat pas
toen (vele jaren na de oorlog) de ge
wone burger merkte welke grondige ver
anderingen er in het economisch bestel,
in de sociale structuur en in de levens
gewoonten waren gekomen, deze burger
zich bewust werd van de grote omwen
teling. En evenals Albrecht daar schrok
van de uiteenlopende verschijningsvor
men van de geïmporteerde democratie,
zo zot' hij in Seou. in Manilla, Bang
kok en Rangoon schrikken van de ge
volgen der tegenstellingen, frustratie, cor
ruptie. De donkere zijde van een radi
cale verandering, waarbij het vele ja
ren duurt aleer het nieuwe gezag zich
heeft geconsolideerd, het volk zijn ver
stoord norm-besef heeft hervonden, de
troebele atmosfeer is gezuiverd.

Afgescheiden van detailbeschrijvingen
die niet terzake doen, is Mochtar Lubis'
relaas sterk geschreven. Hij heeft zelfs
niet nagelaten een straf voor bepaalde
ontspoorde figuren te bedenken: de dood
of de gevangenis. En de idealisten laat
hij, na eindeloze gedachtenwigselingen
tot duidelijke conclusies komen. Zelfs
duidt hij aan hoe de verworven onafhan
kelijkheid tenslotte inhoud zal krijgen
en hoe aan de verwording paal en perk
zal worden gesteld. Men vindt hierin
welhaast een rechtvaardiging van de ge
leide democratie welke sindsdien in In
donesië is ingevoerd.

„Schemer over Djakarta" is versche
nen bit Uitgeverij en Drukkerij Hollan-
dia N."V. in Baam.

- dHs.