HOOGHARTIGHEID LEIDT TOT TRAGEDIE
Men neemt aan in
Westminster dat
hij weldra weggaat
HIER KOMT HET CONCLAAF BIJEEN
Zeer voorzichtig
concept-program
van drDe Kort
VVD en PvdA
Nog geen rendez
vous in ruimte
Valentina versliep zich
in haar capsule
Monsterbeeld van
gips
valt
in
puin
Miletic wilde bevolking
zijn gelijk bewijzen
OUDERS
iets toegegeven
Astronauten maken het best
TRANEN IN ZAANDAM
TIMMERT U MEE
Mindszenty mag
naar conclaaf
maar gaat niet
Het
weer-
Moeder doodt haar
vijf kinderen, haar
man en zichzelf
Koud
DINSDAG 18 JUNI 1963
87sfe JAARGANG No. 31464
Althans uiterlijk nog vol zelfvertrouwen begeeft premier Macmülan
Kich op weg naar het parlementsgebouw voor het debat over het
Profumo-schandaal.
LONDEN, 18 juni Na alle
geruchten en insinuaties, alle
schandaal en onthullingen, kwam
gisteren eindelijk het bitter debat,
Waarin Macmillan de taak had
zijn beleid te verdedigen in de
Profumo-affaire. Over het alge
meen was het debat waardig.
Slechts aan het eind, toen de uit
slag van de stemming bekend
Werd, weerklonk het gebruikelijke
spreekkoor van de oppositie, dat
schreeuwde om Macmillans ont
slag. Niet, natuurlijk, dat Mac
millan de stemming had verloren.
Hij kreeg een meerderheid van 69
stemmen, normaal voldoende om
te kunnen spreken van een bevre
digende overwinning. Maar het
ging om Macmillans eigen positie
en zijn politieke carrière. En het
feit, dat zevenentwintig conser
vatieve Lagerhuisleden zich ont
hielden van stemming in een ver
trouwensvotum, zal waarschijn
lijk beslissend blijken. Men ver-
Wacht in Westminster dat Mac
millan weldra zal heengaan.
Profumo ontkent
In de Sixtijnse Kapél, waar de kardinalen in Conclaaf bijeenkomen,
zijn baldakijnen geplaatst boven de zetels van de leden van het Heilig
College. Na de verkiezing van de nieuwe Paus zal alleen de baldakijn
boven diens zetel overeind blijven.
GAAT U VERHUIZEN?
F. DAMIAANS EN ZN.
BOCHUM, 18 juni (UPI)*
Uit metingen die verricht zijn
door het observatorium te Bo-
chum kan worden opgemaakt dat
de beide Russische ruimteschepen
op het ogenblik oog te ver van
elkaar verwijderd zijn om zeer
binnenkort een ontmoeting in de
ruimte te kunnen hebben. Dit is
meegedeeld door dr. Heinz Ka-
minski, directeur van het obser
vatorium. De afstand tussen de
Vostok 5 en de Vostok 6, aldus
Kaminski, „is op dit ogenblik nog
te groot". Wei verwachtte hij dat
later in de vlucht de afstand klei
ner zal worden.
ZAANDAM, 18 juni Wat de
Zaandamse autoriteiten gevreesd
hebben is maandagmiddag gebeurd,
het kunstwerk van de Joegoslavische
beeldhouwer Miletic verpulverde tot
puin. En dat juist op het moment
dat de kunstenaar de Zaandamse be
volking wilde bewijzen dat het Zaan
damse college van B. en W. het
grootste ongelijk van de wereld zou
hebben, door zijn kunstwerk, na ad
vies van professor Esser uit Amster
dam, niet te accepteren vanwege de
gigantische proporties.
iW'MORRIS 'êeforcipu(hui!
SUèDE - NAPPA VESTEN
Zie onze advertentie
op pagina 10
3s$S5&
K*EAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
ïelefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telet. 4790
Bijkantoor en Red. Umuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
tofectie: W. C. H. Leijdeckers en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
"Oofdredactie: Drs. H. v. RUN en W. Severfn.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents Der millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents oer m m.-hoogte
De administratie behoudt zich net recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen le weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents oer week
t 2.65 per maanc 7.90 oei kwartaal.
Voor klachten over de bezorging 's avond»
tussen 5.30 en 7 uur, tel. 20800.
Macmillan wint en verliest
tegelijk in Profumo-debat
BUTTER (Pennsylvania, V.S.), IP juni
(UPI) Een 44 jaar oude vrouw
heeft in Butter haar vijf kinderen
en haar echtgenoot dood geschoten, de
provinciale lijkschouwing opgebeld en
daarna zelfmoord gepleegd. Toen de lijk
schouwer, Atwell, met de politie bij het
huis arriveerde, vond hij de stoffelijke
overschotten van mevrouw Gregor,
haar echtgenoot Joseph (52) en hun
vijf kinderen: de 14-jarige Joseph jr.,
de 12-jarige Rosemary, de tweeling Ri
chard en James van 10 en een baby
van 19 maanden.
(Van onze Londense correspondent)
Het zou niet moeilijk zijn mee te voe
ten met de eerste minister van Groot-
Hrittannië. Het is slechts zijn hooghar
tigheid, die hem verleidde een te grote
afstand te bewaren tegenover de klei
nere dingen van het politieke leven, die
geleid heeft tot deze tragedie.
®n ofschoon Macmillan als premier en als
hoofd van de veiligheidsdiensten de
eindverantwoordelijkheid draagt, is er
•prake geweest van een reeks om
standigheden die het bijna moeilijk ma-
*en om Macmillan méér te verwijten
Pan dal zün ergste tekortkoming neer-
*Omt op schuldige onwetendheid. Het is
Macmillan tenslotte moeilijk kwalijk te
nemen dat hjj teveel vertrouwen had in
een door hemzelf benoemde ministerië
le collega, die zo brutaal, zo herhaalde
lijk en zo overtuigend iedereen, met in
begrip van zjjn eigen juridische advi
seurs, zijn vrouw, zijn chef en colle
ga's, de secretaris van het kabinet en
anderen voorloog. En ofschoon Mac
millan de verantwoordelijkheid heeft
voor de veiligheidsdiensten en hierin te
kort is geschoten, is het te verklaren
dat hij geen lont rook vanwege het dom
me en zielige feit, dat de veiligheids
diensten hem van alles onkundig lieten,
zelfs toen het ging om het bespieden
van een van zijn eigen ministers.
En al moge Wilson, leider van de
oppositie, Macmillan verwijten dat hij
onvoldoende aandacht had besteed aan
de inlichtingen, die Wilson hem in ver
trouwen gaf over de gedragingen van
Profumo, als ook aan inlichtingen die
Macmillan, eveneens in vertrouwen,
ontving van de pers, is het niet ge
heel onbegrijpelijk dat de ietwat ou
derwetse en wereldvreemde eerste mi
nister geen haast had om te handelen
op grond van informatie die afkom
stig was van lichtekooien, afpersers,
souteneurs en andere verdachte indi
viduen uit Londens onderwereld. Kan
men het Macmillan werkelijk kwalijk
nemen dat hij geloofde in de leugens
van Profumo, toen laatstgenoemde
zijn beruchte verklaring aflegde in het
parlement op 23 maart? Voordat
Profumo deze verklaring aflegde, werd
hij op de morgen van dezelfde dag
verhoord door een groep ministers,
waaronder gehaaide en door de wol
geverfde politici zoals de voorzitter
van de conservatieve partij, minister
Macleod, de ervaren chief-whip van
de fractie, minister Redmayne, en
twee juridische ministers, bekwaam
in kruisverhoor en vertrouwd met leu
genaars krachtens hun ervaring in de
gerechtshoven. Macmillan moge te
kortgeschoten zijn, maar hij heeft op
zijn minst afschuwelijk pech gehad en
is deerlijk in de steek gelaten door de
veiligheidsdiensten en door collega's,
die op zo onbegrijpelijke wijze de
woorden van Profumo geloofden.
Wilson begon zijn rede met te ver
klaren dat het gaat om een debat zon
der precedent in de geschiedenis van
het Lagerhuis. Er zijn onthullingen ge
daan, welke het geweten van de natie
hebben geschokt. Er zijn duidelijke be
wijzen van het bestaan van een vunzig
netwerk in de onderwereld, waarvan
men de omvang niet kan meten. Hü
meende dat de gevoelens, verwekt in
de gehele natie, hun weerklank vonden
In het Lagerhuis, en dat er vele minis
ters en conservatieve fractieleden zijn
in het Lagerhuis die terneer geslagen
zijn door de onthullingen, zoals dit ook
het geval is in de Labourfractie. De
persoonlijke tragedie van de afgetre
den minister Profumo is niet de zaak
waarom het gaat in het debat. Het gaat
er ondermeer om dat de minister het
Huis heeft voorgelogen op een ogenblik
waarop een minister normaal werd ge
acht te goeder trouw te spreken in een
persoonlijke verklaring (dit laatste
doelt op de leugenachtige verklaring van
Profumo in het Lagerhuis op 23 maart).
Het parlement is geen zedengerecht.
In dit opzicht moet men het oordeel
overlaten aan de natie (lees: het elec
toraat). Waar het om gaat is, de kwes
tie van de veiligheid van de staat en
Macmillans nalatigheid in dit opzicht.
Lagerhuisleden en de pers wisten
reeds maandenlang van geruchten
welke de ronde deden. Wilson en an
dere leiders van de oppositie wisten
van deze geruchten, maar wilden van
de zaak geen partijkwestie maken.
De leiders van de oppositie hadden
hun best gedaan om te voorkomen dat
er van hun kant in het Lagerhuis vra
gen zouden worden gesteld.
Maar op 21 maart kwamen er vragen.
Het gevolg was dat een aantal minis
ters de volgende morgen minister Pro
fumo ondervroegen. Profumo ontkende
de juistheid van de geruchten en iegde
vervolgens op de zelfde dag zijn persoon
lijke verklaring af, waarin hij zei dat er
niets oneerbaars was geweest in zjjn
omgang met Christine Keeler. De heer
Wilson vertelde vervolgens hoe opmer
kingen van een socialistisch Lagerhuis
lid over dr. Ward, de osteopaat en
vriend van Christine Keeler en de Rus
sische diplomaat Ivanov, voor de televi
sie hem deden besluiten om een onder
houd te verzoeken met het betrokken
Lagerhuislid, George Wigg. Dit onder
houd vond plaats korte tijd na de leu
genachtige Laerhuisverklaring van Pro
fumo. Ward deed onthullingen welke
Wigg vastlegde in een document dat
hij overhandigde aan Wilson. Het docu
ment onthulde walgelijke bijzonderhe
den over de Londense onderwereld, over
ontucht, bedwelmende middelen, waar
onder marihuana, chantage, geweldple
ging en misdaad, alsook verwijzingen
naar Profumo en naar de Russische-di
plomaat Ivanov.
(Vervolg op pagina 6)
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 18 juni Dr. de Kort
heeft aan de vijf fractieleiders een zo
voorzichtig geformuleerd program voor
gelegd, dat zü het allemaal na bespre
king met hun fracties wel zullen hebben
aanvaard. Het antwoord van enkele
fracties werd vanmorgen nog niet gege
ven. De PvdA moest nog bijeenkomen.
De CH heeft het nodig geoordeeld eerst
nog nadere aanvullingen te vragen.
Fractievoorzitter mr. Beernink is van
morgen naar dr. De Kort gestapt, om
te informeren hoe het zit met de bere
keningen van de kosten waarover bij
het concept met geen woord wordt ge
sproken. De fracties zijn vele uren be
zig geweest hun standpunt te bepalen.
De KVP vergaderde gisteren van vier
uur in de middag tot bijna half negen
's avonds.
Het indienen van dit program zonder
cijfers en zonder gedetailleerde uitwer
king van allerlei belangrijke zaken is
beslist een taktische manoeuvre van de
formateur om door de moeilijkheden
heen te komen. Na de nog meer sum
miere „leidraad" van informateur Rom-
me is dr. De Kort nu een bescheiden
stapje verder gegaan. Hij heeft althans
een eigen document geproduceerd,
waarop na aanvaarding verder kan
worden onderhandeld. Het ontwerp-ba-
sisprogram zal echter in de volgende
fase zeker wel aanleiding geven tot be
sprekingen over nadere uitwerking. Wie
zich nu akkoord verklaart kan later;
nog wel eens voor beslissingen komen
te staan, die bij hem het verlangen
doen opkomen toch maar liever niet
mee te doen. De bedoeling van de for
mateur is duidelijk: elementaire zaken
kunnen wanneer ze eenmaal worden
aanvaard, in elk geval niet meer wor
den herroepen. Ze liggen schriftelijk
vast. Later zal men dr. De Kort wel
licht dankbaar zijn voor deze procedu
re, waarvoor prof. Romme de grond
slag heeft gelegd.
Het basis-program houdt onder
meer in, dat de socialisten op het
stuk van de woningbouw in vergelij
king met de leidraad-Romme wat
wordt toegegeven. Zij zullen wel niet
de 75.000 gesubsidieerde woningen
krijgen die zij hadden gevraagd (het
worden er 70.000) maar in plaats van
de 25.000 woningen in de vrije sector
worden er slechts 20.000 toegestaan
terwijl de premiebouw met vijfduizend
stuks wordt opgevoerd tot 25.000.
naast nog 45.000 woningwetwoningen.
Het streven naar belastingverlaging,
door de liberalen gewenst, staat boven
dien niet vermeld in dit basis-program.
(Advertentie)
Verlangt u goed vakwerk?
Vraag ons eens vrijblijvend offerte.
Zijlvest 41, Haarlem
Telefoon 12456—14155—17616—52514
Men heeft gistermiddag ln Bochum
de beide ruimtevaarders hun controle
post op aarde horen oproepen. Valen
tina Teresjkova in de Vostok 6 kwam
zeer duidelijk door. overste Valery By-
kovsky in de Vostok 5 was aanmerke
lijk slechter te verstaan.
MOSKOU, Volgens nauwkeuriger
gegevens over de banen van de om de
aarde cirkelende Russische ruimtesche
pen Vostok-5 en Vostok-6, was de kleine
afstand tussen beide ruimtevaartuigen
in de eerste baan van hun gezamenlijke
vlucht ongeveer vijf kilometer, aldus
deelt het Sovjet-persbureau Tass mee.
Valentina Teresjkova had gisteravond
drieëntwintig maal een vlucht om de
aardbol gemaakt, waarbij zij een af
stand van negenhonderdduizend kilome
ter had afgelegd. Op dezelfde tijd was
luitenant-kolonel Bykovsky aan zijn vier
en vijftigste ronde bezig. Hjj vertoeft
al vier dagen in zijn Vostok-5. Volgens
het Russische persbureau Tass voélen
beide astronauten zich uitstekend. In
hun ruimteschepen functioneert alles
bevredigend. De eerste „ruimtevrouw"
bleek in een opperbeste stemming want,
zo zegt Tass, men hoorde over de radio
dat z(j een liedje zong. Haar collega
Pykovsky liet een verzoekplaat draai
en. een pianoconcert van Tsjaikovsky
Eerder op de dag was bekend ge
worden dat Valentina zich verslapen
had tijdens haar eerste overnachting
in de ruimte. De grondcontroleposten
poogden haar te bereiken vanuit het
commando-centrum. Het radiocontact
werd slechts met een diepe stilte be
antwoord. Hierna nam men contact op
met Valeri Bykowski en vroeg men
hem zijn vrouwelijke collega te wek
ken. Met meer succes: Valentina, die
sliep als een roos, hoorde Bykowsky's
vermaningen, nam contact op met de
aarde en verontschuldigde zich voor het
verslapen. (Zoals reeds eerder gemeld,
schijnt men in ruimtecapsules zeer goed
te kunnen slapen: Bykowsky sliep de
eerste maal niet minder dan negen
uur.).
(Zie ook pagina 0)
Men kent de voorgeschiedenis, Sla-
vomir Miletic afkomstig uit Zuid-Sla-
vië, had een paar maanden in Parijs
doorgebracht, kwam met een Neder
lands meisje Elisabeth Toutenhoofd,
dat hij trouwde, naar Amsterdam om
vandaar uit rfieuw emplooi te vinden.
Voor een Zaanse industrie maakte hij
een voortreffelijk beeld dat in de tuin
voor het grote kantoor werd geplaatst.
De Zaandamse wethouder zag het
beeld, vond het goed en gaf Miletic een
voorlopige opdracht voor een soortge
lijk beeld, dat later geplaatst zou wor
den op de Beatrixbrug. Miletic kreeg
een Onderkomen toegewezen, kreeg een
atelier, verdiende elke week een aar
dig salaris en het eerste ontwerp dat
hij niet forse crayonstrepen op grote
witte vlakken van zijn ateliermuur aan
de burgemeester en wethouder liet
zien, gaven een goede indruk wat voor
beeld het zou worden: een houtwerker
in actie.
De afmetingen vond men echter wel
wat groot, doch het was een voorlopi
ge schets en men meende dat alles
wel tot de juiste proporties in verband
met de plaats, teruggebracht zou wor
den. Dat geschiedde niet. Want met een
enorm élan wierp de kunstenaar zich
op zijn opdracht en maakte een kleimo-
del van wel vier meter! Dit model viel
door de strenge vorst uiteen, op welk
tijdstip de gemeente-architect de kun
stenaar vroeg een klein kleimodel te
vervaardigen, opdat dan later de
juiste afmetingen konden worden vast
gesteld. De kunstenaar was echter be-
Het drama voltrekt zich. Het beeld
valt in stukken.
zeten door zijn opdracht, negeerde het
verzoek opnieuw en began weer met een
vier meter hoog) standbeeld.
Bij een tusseninspectie door twee des
kundigen, waaronder professor Esser,
werd het gemeentebestuur geadviseerd
in te grijpen want dat het beeld ernstig
zou detoneren. De kunstenaar negeerde
Ook dit is een concessie in de socialis
tische richting. Bij het huurbeleid ech
ter wordt de lijn van het kabinet-De
Quay duidelijk voortgezet: matiging
van de subsidieveriaging wordt aanbe
volen, voorzover de noodzaak daartoe
blijkt uit een onderzoek naar de woning
behoeften. De liberalen kunnen daarop
niets tegen hebben. Ook moet voor hen
aantrekkelijk zijn, dat er een eigen ri
sico voor ziekenfondsverzekerden in
het program staat.
Het eigenaardige controversiële punt
van de lijkverbranding heeft geleid tot
een compromis. Een nader onderzoek
van de commissie-Kan zal moeten uit
maken of de gemeenten alle gelijkbe
rechtigd zijn terzake van het oprich
ten van crematoria. In de sociale pa
ragraaf wordt nu definitief afgerekend
met de grens van 14.000. waarboven
zelfstandigen wel premie voor de kin
derbijslag moeten betalen maar geen
uitkeringen krijgen. Dit laatste wordt
door de liberalen, naar verluidt, ge
slikt. Zij hebben daartegen ook tijdens
de informatieperiode geen bezwaar meer
gemaakt.
(Vervolg op pagina 6)
WENEN, 18 juni (KNP) Kardi
naal Mindszenty heeft besloten niet
naar het Conclaaf te gaan daar de
Hongaarse regering geweigerd heeft
toestemming te geven het land weer
binnen te komen en zijn vrijwillig ge
kozen ballingschap in de Amerikaan
se legatie voort te zetten. Naar wij uit
welingelichte kringen vernemen was
kardinaal Mindszenty besloten naar
Rome te gaan en onderhandelingen
daarover zouden vorige week in Rome
hebben plaatsgevonden.
De Hongaarse regering blijft echter
bij haar besluit, dat zij kardinaal
Mindszenty wel een vrijgeleide wil ver
schaffen het land te verlaten, maar
niet om er weer terug te keren. Onder
deze omstandigheden uil de kardinaal
niet aan het Conclaaf deelnemen.
(Advertentie)
B^RTELJORISSTR- HAARLEM TEL 13439
LEID8ESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN AMSTERDAM TEjL 2235<76
Verwachtipg tot woensdagavond,
(opgemaakt te 11.15 uur)
Koud weer met aanvankelijk nog
af en toe regen, later verspreide op
klaringen maar ook enkele buien.
Matige tot krachtige, langs de kust
tijdelijk harde, mogelijk stormachtige
westelijke wind.
WOENSDAG:
Zon: 4.19—21.03 Maan: 3.09—18.33
(Advertentie)
het verzoek van het gemeentebestuur
en ging door. Het gemeentebestuur liet
toen weten, dat het zes duizend gulden
zou betalen aan Miletic, en dat hjj
het beeld kon behouden omdat de ge
meente het in deze vorm onmogelijk
kan accepteren.
Er ontstond een gespannen verhou
ding, boze ingezonden stukken, vragen
in de gemeenteraad welke echter ach
ter het college van B. en W. stond om
dat de deskundigen waren geraadpleegd
terwijl Miletic in allerijl een gipsafdruk
klaar maakte van het monsterbeeld,
dat maandagmiddag voor het publiek
tentoongesteld zou worden.
Gedurende het gehele weekeinde,
geholpen door de Zaandamse jeugd
is het echtpaar Miletic letterlijk en
figuurlijk in touw geweest. De arbei
ders van de gasfabriek van Zaandam,
in welke omgeving Miletic werkt,
hadden alle hulp toegezegd.
Niemand voorzag de débacle en Mi
letic, op een publiciteitsstunt uit, had
zich de haren wel uit het hoofd en de
baard kunnen trekken, toen na koorts
achtige oren van inmense spanning, de
hele gipsberg in elkaar stortte, tot ont
steltenis van de vele honderden toe
schouwers. Twee kinderen liepen zelfs
een shock op! De ruïne was compleet
en met de ton gips lag ook een illusie
volledig in puin.
(Advertentie)
