Spannende dagen voor de Heilige Roomse Kerk
Keuze is
gekozene
zijn
pas geldig als de
verklaart dat hij
benoeming aanvaardt
D
N
M
maar:
Beslissing blijft nog uit
Groningse kans op hoofd
kantoor Gasunie gering
Vele redenen pleiten voor
vestiging in Den Haag
Restauratie Dan
de ideologie?
Zwijgplicht
voor alle
deelnemers
Lijm snél en muurvast met Ceta-Bever CM Cl riy
De eerste vrouw
Paul Alkan
Geen plaats voor confectie
Première Amsteltoneel voor Mgr. De Reeper
Beierse jongelui op
Duitse begraafplaats
in IJsselstein
Rechtbank behandelt
52 inbraken in
Utrecht en omgeving
DINSDAG 18 JUNI 1963
PAGINA 5
De negen rouwdagen voor
Paus Joannes XXIII zijn
voor by. De tijd dringt om
°ver te gaan tot de keuze van een
nieuwe Romeinse Pontifex. Vijf
den, uiteriyk achttien dagen na
de dood van de H. Vader moet de
keuzevergadering voor zijn op-
volger beginnen, beveelt de con
stitutie „Vacantis Apostolicae
Sedis" van 8 december 1945, aan
gevuld door de Motu Proprio
r
BUITENLANDSE
KRONIEK
„Summi Pontificis Electio" van
Paus Joannes XXIII. Gedurende
het interregnum heeft het kardi
naalscollege het administratief
bestuur gevoerd en hoofdzakelijk
die wonderiyke verkiezing voor
bereid, die achter slot en grendel
plaats heeft en waarbij de kiezers,
samen opgesloten, dat is „in con
clave", onder de diepste geheim
houding van het besprokene, een
nieuwe bisschop van Rome be
noemen, een nieuwe opperbis
schop van de Kerk tevens. En de
kiesmannen, 82 in getal, zyn voor
het merendeel bejaarde heren, die
een heel leven achter de rug heb
ben in alle 's Heren landen, af
komstig uit een zestigtal volkeren,
merendeels uit eenvoudige fami
lies stammend, in wonderiyke rode
gewaden gehuld. Men spreekt hen
aan met: Zeer Uitnemende vorst.
De Romeinen uit de vyfde eeuw
zouden raar opgekeken hebben
als iemand hun gezegd had hoe
het veel later met het aanwy'zen
van hun bisschop zou gaan en dat
er by hoge uitzondering een of
twee echte Romeinen aan te pas
zouden komen, zij, die juist als
met Ambrosius' uitverkiezing in
Milaan, gewend waren om zelf
iemand uit hun midden aan te
wijzen: „Laat Felix onze bisschop
zyn".
Aan de vooravond van het Conclaaf maken zelfs de leden van het
Heüig College van Kardinalen zich wél eens vrolijk over alle
speculatiesdie de buitenwereld opstelt over de verkiezing van een
nieuwe Paus. Dit is een opname van twee Italiaanse kardinalen, die
in die speculaties druk worden genoemd: links Giacomo kardinaal
Lercaro, aartsbisschop van Bologna, en rechts Luigi kardinaal
Traglia, pro-vicaris generaal van Zijne Heiligheid voor de stad Rome.
MOEDGEVENDE INJECTIES
Ce ideale kontaktlijml WIiImLbB I*V
PROCEDURE PAUSKEUZE
TOT IN DETAILS GEREGELD
(Van onze Romeinse correspondent)
Vandaag is in Moskou het Cen
trale Comité tijeen van de Commu
nistische Partij van de Sovjet-Unie.
Aanvankelijk zou deze bijeenkomst
reeds vorige maand hebben plaats
Sehad. Een verklaring voor het uitstel
ts niet gegeven. Sinds vele jaren be--
raadt het Centrale Comité zich voor
namelijk over economische en alge
meen-politieke onderwerpen. Heden
•taat, tot veler verrassing, de ideologie
op de agenda. De deelnemers aan de
conferentie zullen zich een opinie
moeten vormen over de toekomstige
taken van de communistische ideolo
gie. De voornaamste spreker zal, voor
zover het zich nu Iaat aanzien, niet
premier en partijsecretaris Khroesjt-
ijev zijn, maar Leonid lljitsjev, die de
laatste tijd meer en meer de indruk
wekt, dat hij Mikhail Soeslov als
chef-ideoloog van de Russische partij
Paar de kroon wil steken.
De opkomst van de Sovjet-Unie
als een moderne
industriële mogend
heid heeft natuur
lijk geleid tot de
vorming van een
technische en we
tenschappelijke
zijn zachtst gezegd,
élite, die, op
nauwelijks warm loopt voor de stel
lingen van het Marxisme-Leninisme.
De geleidelijke toeneming van de
Welvaart heeft voorts een zekere be
duchtheid geschapen voor de al te
'adicale consequenties van de com
munistische leer. De inwendige struc
tuur van het Amerikaanse en West-
Curopese „kapitalisme'' heeft zich de
'natste jaren zo ingrijpend gewijzigd,
dat de analyses van wijlen de com
munistische aartsvaders er geen vat
meer op hebben. Amerika heeft, vlak
Ua de Tweede Wereldoorlog, bewe
gen dat een grote wapenindustrie geen
levensvoorwaarde is voor de vrije
•conomie; West-Europa is niet be
sweken aan de dekolonisatie, en de
yerpaupering van de arbeidersklasse
neeft, zo op het oog, nog geen frap
pante vormen aangenomen.
Deze en dergelijke dingen hebben
'én twijfel veroorzaakt, die nog wordt
Versterkt door de destalinisatie en
oor sommige ervaringen, die binnen
et kader van de „vreedzame coëxis-
er>He zijn opgedaan. Een eerste
factie op dit alles is een zekere ver-
inging van de ideologie geweest,
kunstenaars hebben de strikte regeis
Vftn het „socialistisch realisme" willen
Vergeten en zelfs de hoeders der recht
zinnigheid hebben soms stellingen
"meten wegmoffelen, die volstrekt
Onhoudbaar waren gebleken. Er zijn
oommentaren verschenen van men-
te!?' die uit deze de-ideologisering
ebben geconcludeerd, dat de dood
VaG, communistische ideologie
"a ij was. Dat lijkt op zijn minst
oorbarig. De betekenis van de com-
unistische leer voor de spankracht
an het regime zelf en voor de plaats
an ui* regime aan de top van de
Oostelijke hiërarchie maakt het on
waarschijnlijk, dat de Sovjetleiders
onder een vin te verroeren zullen
jCrusten in de dood van de ideologie.
jUist de eerder genoemde lljitsjev
ee t zich in de voorbije maanden
beijverd d
le Russische kunstenaars
eer in het gareel te dwingen. Over
e\entien dagen moet Soeslov een
e egatie van de Chinese c.p. onder
gen komen. Waarschijnlijk zal het
entrale Comité vandaag in Moskou
fmberen de ideol,
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiinimu»miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiii)i
Hoe dit ook zjj, nu gelden de kerke
lijke regels van onze tijd en die schrij
ven voor, dat alleen kardinalen een
Paus kunnen kiezen. De Kerk bindt hun
op het hart, dat zij op die persoon hun
stem dienen uit te brengen, die zjj
„voor God menen te moeten kiezen",
naar de telkens herhaalde eed, zonder
opdracht van anderen, zonder enig mo
tief dan het welzijn van de Kerk, het
heil van de zielen. Om deze kiesman
nen te vrijwaren van wereldse invloe
den, van politieke intriges en bedrei
gingen, om hun de grootste menselijke
maat van vrijheid van handelen te ge
ven groeide door vele eeuwen heen het
vestingachtige systeem van een strikt
besloten en zwaar bewaakte verkiezing.
Voor onze tijd zijn de voornaamste be
weegredenen voor de tijdelijke hechte
nis in het conclavistisch huis van be
waring vervallen. Maar zinvol blijft de
retraite, de strikte afzondering in en
rond het stemvertrek, dat geen verga
derzaal is, maar een kerk, zoals over
leg en beraad, stemming en herstem
ming in wezen liturgische handelingen
zijn. Want bü alle menselijke overwe
gingen van mensen over mensen geldt
niet de mens als maat aller dingen,
maar de levende Christus in zijn Mys
tiek Lichaam.
De constitutie heeft om verwarrin
gen en misverstanden, in het ergste
geval scheuringen en schisma's te
voorkomen, alles wat op de Pauskeu
ze betrekking heeft minutieus 'gere
geld. Woensdagmiddag zal de stoet
van kardinalen, door het Kruis voor
afgegaan en onder het aanroepen van
de H. Geest in de hymne „Veni
Creator", de conclaafruimte betre
den. In de Sixtijnse Kapel met
zijn 82 paarse tronen, waar boven het
aitaar een kostelijk gobelin hangt, dat
de nederdaling van de Geest over de
apostelen op Pinkstermorgen voor
stelt, leggen de kardinalen de eed af,
nadat hun nogmaals de constitutie
met de regels voor de Pauskeuze is
voorgelezen. Elders zweren de con-
clavisten, de functionarissen en de
dienende geesten van het Conclaaf
gehoorzaamheid aan de wet en aan
de hun opgelegde zwijgplicht. Dan
zoeken de kardinalen hun kamers of
cellen op, voor een aantal een kwar
tier gaans, en zij treffen elkaar voor
het eerst weer in de eetzaal, waar
voor een ruim vertrek in het Borgia-
appartement is ingericht.
De eigenlijke keuzevergaderingen be
ginnen donderdagmorgen. Op het lui
den van negen begeven de kardinalen
zich naar de Sixtina. Daar wordt eerst
de Mis van de H. Geest opgedragen
en de heren, die zelf niet de Mis gele
zen hebben aan een van de vele, in ve
le zalen opgeslagen altaren, communi
ceren onder deze „Conventsmis". Ken
nelijk is het reglement nog niet aan
het denkbeeld der concelebratie toe.
Daarna beginnen de stemmingen. Er
zijn er twee in de morgen en twee
's middags, als de vergadering om
16.00 uur hervat wordt. De tweede
stemming geldt telkens als een aan
hang van de eerste. De stembriefjes
worden daarom maar tweemaal daags
verbrand, dus op het St. Pietersplein
lUtlKII P'TPn.
logie weer enigermate
kan de menigte slechts tegen de mid
dag én tegen de avond het rooksignaal
verwachten. Behalve dan, wanneer na
een eerste morgen- of middagstemming
de Pauskeuze werkelijkheid wordt.
e kardinalen hebben hun plaats
langs de wand van de Sixtijnse
Kapel. Onder een smalle paars
beklede trocm. staat een een
voudige stoel (met nog al vals contras
terende hel rode pluche zitting) en er
voor een vierkant, geheel met paarse
stof overtrokken tafeltje. Iedere kardi
naal krijgt enkele stembriefjes en de
lijsten, waarop de namen van alle kar
dinalen gedrukt staan. De constitutie
kent drie soorten van stemmingen. De
eerste „per inspirationem" zou men in
de wereld „bij acclamatie" noemen,
wanneer dus op voorstel van één, allen
zich duidelijk uitspreken voor één en
dezelfde persoon.
De tweede manier wordt genoemd
„per compromissum". Wanneer, waar
schijnlijk in bijzonder moeilijke omstan
digheden, de kardinalen niet tot een
besluit kunnen komen of vrezen dat
niet te kunnen, hebben zij, mits daar
toe met algemene stemmen besloten,
het recht om een college van wjjze
mannen aan te stellen, drie, vijf of ze
ven in getal, die afzonderlijk gaan ver
gaderen om uit aller naam de nieuwe
Paus aan te wijzen.
De gewone vorm echter, „per scru-
tinium", is die van de stemmingen,
die zó lang herhaald worden tot een
kandidaat minstens tweederde van de
stemmen op zijn naam verenigd ziet.
De vergadering benoemt tevoren uit
haar midden het college der drie
stemopnemers, verder der drie infir-
marii, de „ziekenoppassers", die de
(Advertentie)
Vrijdag 21 juni geeft het Amsteltoneel in De Kleine Comedie een nacht
voorstelling aanvang 12 uur van: „De brief van de generaal"
van Maurice Mcloughlin.
De opbrengst van deze première is voor de Masai van Mgr J. de Reeper.
Kaarten alle dagen verkrijgb. aan de zaal (tel. 230130). Normale prijzen.
Na de Koempoelan in Overasselt, waar spontaan 1400.voor
Mgr de Reeper werd bijeengebracht, zorgt het Amsteltoneel voor de
tweede verrassing.
Mgr de Reeper in 't ziekenhuis in Heerlen heeft moedgevende
injecties nodig. Voor de 100.000 Masai-negers in Kenya die aan alles
gebrek hebben. Wanneer U (minstens) 5.per jaar stort op giro
926203., Ned. Credietbank te Nijmegen, met bijvoeging Masai-Cahiers,
helpt U de Masai, maakt U de Reeper weer gezond en ontvangt U
driemaal per jaar een Masai-Cahier. (Aangetekende brieven: postbus
81, Nijmegen: MASAI-CAHIERS. Tot ziens in Amsterdam, vrijdag
21 juni, middernacht, De Kleine Comedie.
stembriefjes gaan ophalen aan de
sponden van de eventuele zieke kar
dinalen en tenslotte dat van de drie
stemcontroleurs, die de geldigheid
van de ingediende stembriefjes en de
juistheid van de telling controleren.
adat ieder zijn stembriefje heeft
ingevuld (dat is achter de ge
drukte tekst: „Ik kies tot hoog
ste Pontifex de hoogwaardige
heer, de here kardinaaleen
naam heeft ingevuld, brengt elk van
de kiezers, te beginnen met de (naar
benoeming) oudste kardinaal-bis
schop, het toegevouwen briefje dit
in de opgestoken hand dragend, zegt de
constitutie naar de tafel van de
stemcommissie en hij laat het via een
pateen in de gereedstaande kerk glij
den, maar met dan na elke keer voor
het altaar de zo direkte eed te hebben
afgelegd: „Ik zweer bjj Christus, die
mij oordelen zal, dat ik degene kies,
die ik voor God meen te moeten kie
zen".
De stemopname begint met het tellen
van de stembriefjes. Daarna neemt de
commissie de voorgestelde namen op,
het derde lid noemt die telkens luid op.
De commissie houdt de lijst bij en dat
Kunnen alle kardinalen natuurlijk ook
met eigen aanstrepingen doen. De
stembriefjes worden daarop aan een
draad geregen en bewaard om na elke
tweede stemming verbrand te worden.
Paus Joannes heeft in zijn Motu Pro
prio bepaald, dat de aantekeningen
van de kardinalen niet verbrand moe
ten worden, zoals voordien gebeurde,
maar verzegeld en wel met het ver
slag van de stemmingen in het archief
voor later moeten worden opgeborgen.
De Paus was zelf een verdienstelijk his
toricus en hij zag zoals heel wat
meer historici niet in, waarom de
mensheid over een eeuw of meer niet
mag weten, hoe de stemmingen in een
bepaald Conclaaf verliepen.
Als dan het ogenblik komt, dat min
stens tweederde van de vergaderden
zich uitspreekt voor een persoon, staat
de deken van het H. College op. Hij
gaat naar die ene God weet, hoe ont
zettend eenzame kardinaal toe en
vraagt hem: „Neemt gij de wettelijke
keuze tot Paus aan?" Wellicht heeft
de betrokkene zijn meerderheid zien
aankomen, zoals dat bjj kardinaal Pa-
celli gebeurde en waarschijnlijk ook bij
Roncalli. Dan heeft hij zich tevoren
kunnen beraden. Misschien overvalt het
hem en hjj heeft het recht om tijd te
vragen voor overleg, overleg met zich
zelf, zo nodig niet minder om overleg
met zijn broeders in het ambt. Gesteld
dat de gekozene precies de tweederde
meerderheid haalde, dan kan men zich
voorstellen dat hij als het ware een pei
ling vraagt hoe de anderen, de éénder
de minderheid, over zijn eventueel
Pontificaat denken. In ieder geval be
paalt het kardinaalscollege de termijn
voor beraad van de man die dan nog
steeds hun collega is. Want niet de
verkiezing, maar de toestemming uit
vrije wil, en deze alleen, maakt iemand
tot Paus.
ocht (in theorie) een gekozene
geen priester zijn of geen bis
schop, dan is aan zijn toestem
ming onverbrekelijk de voor
waarde verbonden, dat hij zich tot
priester en bisschop zal laten wijden.
Maar zijn kanonieke macht en zeg
gingschap, ook al kan hij zijn volle
priesterlijke bediening nog niet geheel
uitoefenen, gaan met de toestemming
in. In woorden, die contrasteren met
de taal van een reglement, zoals de
constitutie, vraagt Pius XII in artikel
99: „De rechtmatig gekozen Paus, on
ze erfgenaam en opvolger, smeken wij,
(Van onze soc.-economische redactie)
DEN HAAG, 18 juni De kansen
voor Groningen als vestigingsplaats
voor het hoofdkantoor van de Gasunie
de maatschappij die belast is met de
exploitatie van het aardgas lijken
thans tot vrijwel nihil te zijn gedaald,
hoewel de maatschappij zelf nog geen
definitieve voorkeur heeft uitgesproken.
Minister De Pous heelt enige tjjd ge
leden de Tweede Kamer meegedeeld,
dat hjj over de keuze van de vesti
gingsplaats zou worden „geraadpleegd".
Men vraagt zich in Den Haag af of dat
dc reden is, dat het besluit nog op zich
laat wachten. De minister die overi
gens géén beslissende stem heeft zou
zeker begrip hebben voor de Groningse
verlangens. Verlangens die voorname
lijk op gevoelsmatige overwegingen
rijn gebaseerd (het is „Gronings" gas).
Werkgelegenheidsbelang is er met de
vestiging van het hoofdkantoor in Gro
ningen echter nauwelijks gemoeid. Men
neemt aan, dat de personeelssterkte van
dit kantoor uiteindelijk niet groter zal
behoeven te zjjn dan ca. honderdvijftig
personen.
Er zijn echter een aantal zwaarwe
gende zakelijke redenen om Den Haag,
of althans het westen van het land, als
vestigingsplaats te kiezen. De Gasunie
is sinds enkele maanden met een kern-
staf haar werkzaamheden begonnen in
een primitieve behuizing in Schevenln-
gen. Dat men hier is gestart, zo menen
ingewijden, was vrijwel onvermijdelijk.
Er moest en moet nog voortdu
rend een beroep worden gedaan op de
outillage van de oliemaatschappijen,
die alle in Den Haag zijn gevestigd. Tot
voor kort had de Gasunie zelfs hetzelf
de telefoonnummer als de BPM.
Ook voor de eerstkomende jaren
lijkt echter vestiging in de onmid
dellijke omgeving van het regerings
centrum noodzakelijk. Voor de aan
loopperiode totdat, over ca. vier jaar,
het leidingnet is aangelegd, het gehele
land is aangesloten en „de zaak
draait" Is veelvuldig nauw contact no
dig met de instanties die in Den Haag
zijn gevestigd. Met het ministerie van
Economische Zaken voor de afzetpoli-
tiek. Met Verkeer en Waterstaat en
met Landbouw voor de vaststèiling
van het tracé en de verwerving van
gronden voor het leidingnet. Met Bui
tenlandse Zaken en wederom met
Economische Zaken voor de onderhan
delingen over export en voor het con
tact met de E.E.G., voor zover het
Nederlandse aardgas een rol gaat
spelen in de Europese Energie-poli
tiek.
De buitenlandse ambassades en het
Landbouwschap, waarmee eveneens con
tact nodig zal zijn, zijn al evenzeer in
Den Haag gevestigd. De firma's, die
zich met de aanleg van de technische
outillage zullen belasten, zijn vanuit het
westen van het land gemakkelijker be
reikbaar dan vanuit Groningen. Die
outillage leidingen, pompstations en
dergelijke zal worden ontworpen door
een Amerikaans technisch bureau. „Dit
(Advertentie)
is een kwestie van jaren werk en waar
kan men die technici en hun gezin beter
ontvangen dan in Den Haag. waar bijv.
een internationale school is gevestigd?"
zo redeneert men hier.
Strikt genomen zou men na de aan
loopperiode een verhuizing naar Gronin
gen kunnen overwegen. Dat zou echter
een vrij ingrijpende operatie worden,
die ook zijn bezwaren heeft. In de ko
mende tijd zal het personeel voor het
hoofdkantoor geleidelijk moeten worden
uitgebreid. De werving zal zeker op ex
tra moeilijkheden stuiten, wanneer nu
reeds zal worden uitgemaakt of wan
neer die mogelijkheid zal worden open
gelaten) dat dit kantoor over enkele ja
ren in Groningen zal worden gevestigd.
Tenslotte voert men in Den Haag aan,
dat toch ook zowel de Staatsmijnen als
de particuliere mijnindustrie hier om
weloverwogen zakelijke redenen hun
centrale verkoopkantoren hebben. (De
president-directeur vein de Gasunie, de
heer Zoetmulder, die zelf de leiding
heeft gehad vem het verkoopkantoor
van de Staatsmijnen, kent die redenen
bete" dan wie ook. Hiervan doet niets
af, dat de hoofdzetel van de mijnindu
strie in Limburg gevestigd is. Daar be
vindt zich nu eenmaal het belangrijk
ste onderdeel, de produktiebedrijven. De
Gasunie echter is alleen maar verkoop
maatschappij. Zij produceert geen aard
gas en de winning wordt door de
N.A.M. verzorgd. In dit licht bezien
heeft de Gasunie in Groningen „niets te
zoeken", zegt men in Den Haag. Voor
de overname van het gas van de
N.A.M. zijn praktisch gesproken slechts
enkele technici nodig om de apparatuur
van het „overname-station" te bedienen
en „van de metertjes af te lezen hoe
veel gas het centrale leidingnet binnen
stroomt". En dit overname-station wordt
niet eens in Groningen maar in Hoge-
zand gebouwd.
Met dat al is, zoals gezegd, de be
slissing nog niet gevallen. Men vraagt
zich hier af of het niet in ieder geval
voor alle betrokkenen beter zou zijn,
dat dit besluit op korte termijn wordt
genomen. Aan de nog bestaande onze
kerheid zou dan tenminste een einde
zijn gekomen.
dat hij zich niet uit angst voor de
zwaarte zijner taak daaraan onttrekt,
maar dat hij zich deemoedig buigt voor
de Goddelijke wil. Als God iemand een
last oplegt, geeft hij ook de kracht om
die te torsen. Want hij die het ambt
verleent, helpt bij de uitoefening. Hij
die tot deze waardigheid iemand>roept,
geeft ook de kracht, dat hij niet gebro
ken wordt door de grootte der gena
de".
Paus Leo X zou een sieraad geweest
zijn voor elke vorstentroon, uiterst
kunstzinnig, een groot heer, een be
minnelijk mens, een man ook van on
besproken gedrag. Hij heeft gezegd:
„Laten wij ons verheugen in het Paus
schap, dat God ons gegeven heeft" en
hij deed het! Het Vaticaan was het
meest verfijnde en in tijdelijke termen
gesproken edelste hof van zijn tjjd.
Maar Leo liet de Kerk verkommeren.
Heden is het Pausschap een ambt dat
buiten ambities en eerzucht ligt. Uit
de dagboekblaadjes en retraite-aante
keningen van een gaaf en oergezond
mens als Paus Joannes blijkt, dat hij
zich in zijn ambt kon schikken en zich
erin thuis voelen „alsof ik nooit iets
anders gedaan had". Ook in tegenslag,
verdriet en tenslotte zwaar lichamelijk
lijden was hjj een gelukkig
mens. Maar niet in de zin van Leo X
Als binnenkort de oudste kardinaal aan
de man, die de Senaat van de Kerk
als Paus wenst aan te wijzen, de vraag
zal stellen: „Aanvaardt gij", dan zal
deze mens weten, dat hjj met zijn ja
woord het overgrote deel van de ban
den afsnijdt, die hem gewoon en na
tuurlijk binden met het menselijk eige
ne.
(Vervolg op pagina 6)
IJSSELSTEIN, 18 juni. Dertig jon
geren uit Beieren gaan hier in hun va
kantie onder Nederlandse leiding het
Duitse soldatenkerkhof verzorgen; er
liggen 31.232 in Nederland gesneuvel
de Duitsers begraven. De jonge Duit
sers beginnen 7 juli en blijven tot eind
augustus. Zij zullen onder meer de
afrastering vernieuwen en de vijvers
verzorgen. Het ministerie van Defen
sie heeft voor de hulpverlening toe
stemming gegeven: het initiatief er
voor ging uit van de Duitse oorlogs
gravenstichting. Van de te IJsselstein
begraven Duitsers zijn er nog 4500 niet
geïdentificeerd. Aan dit werk zijn
thans 45 militairen van het 402 deta
chement van de gravendienst bezig:
per dag worden ongeveer veertig iden
tificaties verricht.
fTot op heden heb ik al
tijd ietwat sceptisch tegen
de ruimtevaart aangekeken.
Maar nu er ook een vrouw
in het spel is geraakt zou
ik haast zeggen: laten we de
zaak nog eens opnieuw on
der ogen zien. Weliswaar ii
het nog niet helemaal zeker
dat er een rendez-vous-in-de-ruimte
tussen Valentina Vladimirovna Teresj-
kova en de enige dagen tevoren weg
geschoten Valeri Bykovsky gearran
geerd kan worden, maar wél hebben
Valentina en Valeri al een beetje met
elkaar kunnen praten. En van het een
komt al gauw het ander. Dat is uitein
delijk een kwestie van technische ont
wikkeling.
In dat verband geeft een bericht
uit het orgaan van de R<ussische com
munistische jeugdbeweging alle hoop.
Het schrijft dat de Russische ruim
teschepen in de nabije toekomst
voorzien zullen worden van een bad
kamer en dat het ook niet lang meer
zal duren, of de ruimtevaarders kun
nen tijdens hun vluchten hun maal
tijden zelf bereiden. Ik ben er van
overtuigd dat, wanneer het eenmaal
zover is, het aantal vrouwelijke as
tronauten snel en zelfs zienderogen
zal toenemen en dat met name de
Amerikaanse vrouwen die nu reeds
„hartstochtelijk" haar wens te ken
nen gaven „om óók bij de ruimte
vaart betrokken te worden" niet meer
te houden zullen zijn. In dat geval
immers zal er ook in de ruimte onge
twijfeld het een en ander te beredde
ren zijn. Gevolg? Het ene rendez-
vous-in-de-ruimte" na het andere. En
daar weer het gevolg van? Het alom
om zich heen vretende besef dat de
oprechte gezelligheid niet alleen geen
tijd, maar ook geen ruimte kent.
Kortom, sinds zondag begin ik te
geloven in de ruimtevaart. Dat wordt
gewoon een kwestie van „draaien, al
tijd maar draaien". Net als dat op
de aarde zelf, geloof ik, al een poos
je het geval is.
l'TRECHT, 18 juni. Drie achter
eenvolgende dagen heeft de rechtbank
uitgetrokken voor de berechting van
twaalf Utrechtenaren, ervan verdacht
in verschillende groepen oj»ererend
in de afgelopen winter, voorname
lijk in Utrecht en omstreken, 52 inbra
ken te hebben gepleegd, die hun een
buit van enkele tienduizenden guldens
opleverden. In december van het vo
rig jaar werd een groepje Utrechtena
ren in samenwerking met Interpol door
de politie te Aken gearresteerd na een
inbraak bij een uitgeverij. Opvallend
is dat deze en ook de meeste andere
diefstallen en inbraken volgens de ten-
.asteleggingen werden gepleegd bij
vroegere werkgevers van de verdach
ten, hetgeen de officier van justitie als
een bijzonder kwalijke noot aanrekent.
Tegen de 37-jarige leider van de
twaalf eiste de officier van justitie we
gens inbraken in een tweetal garages
twee straffen, elk van twaalf maan
den gevangenisstraf met aftrek van
voorarrest. Tegen een 21-jarige ver
dachte eiste hij wegens dezelfde delic
ten tweemaal tien maanden met af
trek; tegen een 21-jarige jongeman
acht maanden met aftrek en twee jaar
en zes maanden, door te brengen in
de jeugdgevangenis te Zutphen. Van
daag hebben andere leden van de ben
de terechtgestaan. De rechtbank wijst
2 juli vonnis.
(Advertentie)
Elke OLVEH polis is winstdelend.
r Nederland is men op het
gebied van de mode nogal
conservatief. Men gaat wel
goed gekleed maar is toch
altijd een beetje huiverig voor
iets nieuws. De Nederlandse
jeugd echter staat anders te
genover de mode. Er is een dui
delijke verandering op komst."
Dit zegt de heer Paul Alkan,
de oudste directeur van Alkan
Nijssen Confectie (ANCO c.v.),
die 1 juli 75 jaar wordt en
die men zonder overdrijven een
van de nestors op het gebied
van de Nederlandse confectie-
industrie mag noemen. De heer
Alkan is zestig jaar lang op
dit terrein werkzaam en het
boeit hem nog dagelijks. ,Jk
doe mijn werk met liefde en
plezier," zegt hij „en denk er
voorlopig nog niet aan er mee
uit te scheiden. Wat moet men
thuis doen? Bovendien wil ik
graag nog van nabij de grote
ontwikkelingen op internatio
naal gebied meemaken. Ik wil
erbij zijn om te zien hoe de
EEG zich verder ontwikkelt.
Ik geloof dat ik mij thuis toch
zou zitten opvreten. En," ver
volgt hij lachend, „ik teil de
jeugd zo lang mogelijk inwer
ken en steunen."
Met deze jeugd bedoelt de heer Alkan dan heren van 58 en 42,
die ook reeds hun sporen op modegebied hebben verdiend en 2djn naaste
medewerkers zijn in het vak, waarin hij zelf als jong, enthousiast mode
ontwerper op achttienjarige leeftijd schuchter zijn intrede deed.
De heer Alkan werd 1 juli 1888 in het Duitse Coburg in Thüringen
geboren. Toen hij vijftien was moest hij een beroep kiezen. De mode trok
hem wel aan en hij ging opnieuw naar school, nu, om voor mode-ontwerper
te studeren. Drie jaren later stapte hij met een brevet van vakbekwaamheid
verwachtingsvol de wereld in. Hij ging naar Berlijn, de grote stad, waar
altijd wel een baantje was te vinden. Jk werkte hard," zegt hij, „veel harder
dan men nu doorgaans werkt en ik ben er toch gezond bij gebleven. Op
de vijfdaagse werkweek heb ik helemaal geen kritiek" corrigeert hij snel,
„maar wel op de mentaliteit die een hoop mensen vandaag de dap ten aanzien
van het werken tonen."
Na de eerste wereldoorlog, in 1918, kwam de heer Alkan naar Neder
land. „Eerf heerlijk land," zegt hij, „maar te klein voor de confectie-industne,
je zit zo aan het plafond." De energieke modeontwerper had het, toen hij
naar ons land kwam, reeds zover gebracht, dat hij zich op dertigjarige leef
tijd in Amsterdam als compagnon vestigde van de firma Vriesland Sluizer,
die al sinds 1908 bestond. Toen kwam in Duitsland de inflatie. „Je kon daar
alles voor een appel en een ei kopen," zegt hij „de klanten gingen er ook
kopen, dus besloten wij ook daar een zaak te openen." In 1925 ging de heer
Alkan terug naar zijn geboorteland. Hij bleef er acht jaar. „Toen kregen
wij Hitier. Sluizer zei: „Kom Alkan, het wordt onze tijd, wij gaan weer
vertrekken." De heer Alkan toog ten tweede male naar ons land. De oor
logsjaren waren er moeilijk; hij moest onderduiken en het confectiebedrijf
werd door de bezetter overgenomen.
In 1945 begon Alkan opnieuw met frisse moed, nu als directeur van
Alkan Nijssen Confectie, een voortzetting van Vriesland Sluizer. Hij
ontwierp japonnen, die hun weg naar alle Europese landen vonden. En
nog steeds drukt hij zijn stempel op het gebied van de damesmode. „De
Nederlandse japonnen hebben nu gelukkig ook in het buitenland allure
gekregen," vertelt hij. „Daar heb ik voor gevochten en daar vecht ik nog
steeds voor. Ik houd er van nu en dan een stunt op touw te zetten. Ik heb
de bekende schilder Van Meegeren eens dessins voor mijn stoffen laten
ontwerpen. Die waren zó. In het buitenland bestond er overigens meer
belangstelling voor dan hier. Nog niet lang geleden heb ik een collectie
laten verschijnen geïnspireerd op de schilderijen van Frans Hals, ter gelegen
heid van die tentoonstelling in Haarlem. Die stunt deed het ook goed. Ik
ben nu wéér met een stunt bezig." Hij heeft al voorpret om de reacties die
op zijn nieuwe idee zullen komen.
Hoewel zijn uitspraak nog steeds zijn geboorteland verraadt, spreekt de
heer Alkan uitstekend Nederlands. Hij is ons land als zijn tweede vaderland
gaan beschouwen en de Nederlandse modebelangen gaan hem niet alleen
uit commercieel oogpunt ter harte; hij was een van de eerste leden van de
Nederlandse kleding conventie en is ook reeds jarenlang bestuurslid van de
Nederlandse Vereniging van Japonnen fabrikanten. De japon ligt hem wel
zeer na aan het hart. „De Nederlandse mantels doen het in het buitenland
goed, die hebben een naam, maar de japon moet er nog meer inkomen. Dat
lukt wel als wij er ons best maar voor doen."
