Prinsen der Kerk begonnen met
Iger Joa
keuze opvo
Zware taak wacht
Paus
nnes
m voetspoor
van zijn voorganger
nieuwe
treden
Kennedy vraagt wettelijk
verbod rassenscheiding
openbare gelegenheden
Duidelijk- zichtbare rook
GEEN PA US
Een zaak van aanvaarden
VOTIEFMIS VAN DE HEILIGE GEEST
EN REDEVOERING VAN MGR. TON DINI
ff op
Op schudding om
30.000 kuikens
Let op een dun
sliertje, dat
„te laat" komt
L. A. van Nifterik
Indonesisch blad:
Ontmoeting prins en
president afgelast
VERWARRING ROND SIGNALEN
Wel of niet terug
naar Nederland?
Premies ziektekosten
verzekering hoger
I
DONDERDAG 20 JUNI 1963
ROME, 20 juni Het conclaaf
begonnen. Woensdagmiddag om
*7.30 uur schreden de kardinalen
processie vanuit de Zaal der
Paramenten in het apostolisch
Paleis door de Sala Ducale en de
®ala Regia naar de Paulinische
Kapel voor een korte adoratie,
^aama zij zich onder het zingen
van het Veni Creator naar de
Wakbij liggende Sixtijnse Kapel
Agaven, waar ieder zijn plaats
Jangegeven vond door een naam
bord.
Eugène kardinaal Tisserant, deken van het Heilig Collegetijdens de
Votiefmis van de Heilige Geest, waarmee het conclaaf geopend werd.
Inspectietocht
Heilige Geest
Moeilijke erfenis
Langs een erewacht van Zwitserse gardes in de schilderachtigedoor
Michelangelo ontworpen uniformen, betreedt Giovanni Battista
kardinaal Montini, naar men zegt een der meest-kanshebbende
papabiles, de conclaafruimten.
WASHINGTON, 20 juni (Rtr.)
President Kennedy heeft aan
het Congres gevraagd om de
rassenscheiding in hotels, restau
rants en plaatsen van vermaak of
winkels bij de wet te verbieden.
Het voorstel werd door de presi
dent gedaan in een speciale bood-,
schap aan het Congres, waarin hij
vroeg om grotere waarborgen
voor de uitoefening van de bur
gerrechten door negers.
ROME, 20 juni Een histori
cus en oud-redacteur van de Os-
servatore Romano schreef in het
Vaticaanse blad een artikel over
het rooksignaal uit het schoor
steentje boven de Sixtijnse Kapel,
wanneer tijdens het conclaaf na
telkens twee stemmingen de
stembriefjes in de Sixtina ver
brand worden. Er blijft maar ver
warring heersen en de schrijver
geeft enigszins kribbig vreemde
lingen daarvan de schuld en
bovenal die artikelenschrijvers,
die „nooit een voet in het Vati-
Cc &n zetten, tenzij voor een haas
tig en slordig bezoek". Vooral
sinds Paus Joannes met zijn be
grip voor pers en publiciteit zijn
wij zo een beetje kind aan huis
in de Citta del Vaticano, maar het
blijkt, dat ook wij teveel afdreven
op de stroom der legende-vorming.
Het volgende diene dan als recti
ficatie.
ÏSrfii
F?'
XXIII
(Van onze Romeinse correspondent)
Aan het altaar zong de kardinaal-
deken de oratie „Deus, qui corda
fidelium", waarop de prefect der ce-
femoniën, mgr. Dante, met het „Ex
tra omnes" bevel gaf dat iedereen,
ook de conclavisten, de kapel moes
ten verlaten om het Heilig College
alleen te laten. De deuren werden ge-
Sloten en toen werd volgens voorschrift
de constitutie over de pauskeuze voor
gelezen, waarna de kardinalen de eed
aflegden, die begint met de woorden:
>,Wij bisschoppen, priesters en dia
kenen, kardinalen der Heilige Room
se Kerk beloven, verklaren en zwe
ren tot op de letter en onverkort alles
te onderhouden wat in de constitutie
fan Pius XII en de aanvullingen van
Joannes XXIII over de vacatie van
de Heilige Stoel en de keuze van de
Roomse Pontifex staat...".
De kardinalen beloofden mede in deze
*ed strikte geheimhouding en verklaar
den alle invloed van de zjjde der wereld-
jilke macht af te wijzen en uit te slui
ten. Dan richtte de kardinaaldeken het
*Voord tot de vergaderden, een laatste
Aansporing om de regels precies te on
derhouden en gewetensvol te stemmen,
in de Sixtina werden dan toegelaten
de secretaris van het conclaaf, titel-
Aartsbisschop Francisco Carpino, de
gouverneur van het conclaaf, mgr. Fe-
derico Callori di Vignale, de maarschalk
Prins Sigismondo Chigi Albani della Ro-
Verse en de prelaten, die aangewezen zijn
dm de wacht te betrekken bij de zes
t Advertentie
draaikasten (Tourniquets), de enige ver
bindingen met de buitenwereld. Zij leg
den de eed af. Toen trok de rij van in
paarse togen, onversierde rochets en
paarse schoudermantels gekleden kerk-
prinsen de kapel uit en allen verspreid
den zich om hun kamers op te zoeken.
Nadat de klok in de Hof van St. Da-
masus driemaal geluid had, gingen de
acht pauselijke ceremoniemeesters door
de gehele conclaaf ruimte en lieten
overal het „Extra omnes" horen ten
teken, dat degenen die niet binnen het
afgesloten vertrek hoorden dat thans op
straffe van ex-communicatie terstond
moesten verlaten.
Daarop begon de inspectietocht van
de kardinaal-camerlengo. de drie hoof
den der kardinaalsordes met de prefect
der ceremoniën, de ceremoniemeesters en
de architect, die de zorg had voor de
afsluiting, om zich te vergewissen dat
niemand achter was gebleven. Het
moet nauwkeurig geschieden, zegt de
constitutie. In het al weifelende licht
weerklonk de harde stap der begelei
dende Zwitsers, de hellebaarden lieten
metaalachtige geluiden horen. De stoet
trok door de wijde gangen en hoge
zalen, door torengewelven, nauwe draai
ende trapperf, van de zolders tot de kel
ders, de Zwitsers lieten hun electrische
lantaarns door donkere hoeken spelen
en verder was het of geheel het immen
se paleis uitgestorven was. Intussen had
de sluiting buiten de Hof van Damasus
plaats, de enige plek waar zich dubbe
le toegangsdeuren bevinden. De gou
verneur, de maarschalk en de algemene
commissaris Van het conclaaf .met een
gewolg van geestelijken en leken sloten
aan de buitenkant de deuren en ver
trouwden de sleutels tod aan de maar
schalk, prins Chigi, wiens vlag zojuist
boven de Bronzen Poort gehesen was.
Aan de binnenzijde waren het de kar
dinaal-kamerling en de reeds genoem
de kardinalen en functionarissen die de
deuren sloten en de sleutels overhan
digden aan de secretaris van het con
claaf.
Van al deze handelingen werden de
voorgeschreven notariële akten opge
maakt. Gedurende het conclaaf zjjn de
draaikasten in werking van 8-10.30 en
van 15-16.30 uur. De kardinalen mogen
geen brieven of tijdschriften ontvan
gen of afgeven, zij zijn van de buiten
wereld geheel afgesloten. Radio, tele
visie, telefoon of telegraaf, ontvang-
zowel als zendapparaten, zijn verboden
binnen het conclaaf. Men zegt evenwel
dat een huistelefoon op eigen strikt in
tern net functioneert.
De woensdag werd om half tien in
gezet met een solemnele Votiefmis
van de Heilige Geest in de St. Pie-
ter. Celebrant was de kardinaal-deken,
die geassisteerd werd door kanunik-
ken der Basiliek. De tachtig kardina
len die 's middags het conclaaf in
gingen, waren aanwezig, dus ook de
zieke kardinalen Micara en Ohiarlo,
welke laatste zijn eigen arts als con
clavist mocht meenemen. Aanwezig
waren verder feitelijk alle curlale
functionarissen, leden van het Pause
lijk Hof, het corps diplomatique bij
de Heilige Stoel, velen van de Ro
meinse geestelijkheid en duizendenden
belangstellenden. Het Sixtijnse Koor
onder leiding van de directeur mgr.
Bartolucci zong de vierstemmig ge
toonzette mis „Emendemus" van Pier-
luigi da Palestrina. Tijdens de Heilige
Mis werd de speciale oratie voor de
Pauskeuze gezongen. Na het eind van
de Heilige Dienst sprak de Secreta
ris der Brieven aan de Vorsten, mgr.
Amleto Tondini in de Latijnse taal
de rede voor „De eligendo Pontefice",
over het kiezen van een Paus.
Mgr. Tondini wijdde (zoals gisteren
reeds in het kort gemeld in een groot
gedeelte van onze editie) de inleiding
zijner rede aan de gestorven Paus, die
reeds de bijnaam van de Goede heeft.
Degene, die de kardinalen als zijn op
volger zullen aanwijzen, krijgt een
moeilijke erfenis. In Joannes' voetspoor
zal hij zich moeten inzetten om in de
huidige morele en sociale verwarringen
de bovennatuurlijke beginselen in het
leven der christenen te herstellen. Hier
bij zal het zaak zijn, dat de Kerk open-
.ijk steun en bemoediging geeft aan
de katholieke cultuurdragers, terwijl de
Kerk van de technische verworvenhe
den onzer tijd gebruik moet maken om
haar leer sneller te verbreiden en om de
uitoefening van haar bediening meer
vruchtdragend te doen zijn. De buiten
gewone vooruitgang in de natuurweten
schappen hebben de volkeren dichter
bij elkaar gebracht, maar zij zijn nog
te ver af van een zedelijke en geeste
lijke eenheid.
De Kerk van Jezus Christus heeft tot
roeping de dwaalleer en de valse ideo
logieën terug te wijzen en zij is in staat
om onder de mensen een blijvende
broederlijkheid te vestigen. Paus Joan
nes heeft deze zaken voor ogen gehad,
toen hij het initiatief nam het Concilie
bijeen te roepen. Alle katholieken over
geheel de wereld hopen en bidden, dat
dit Concilie tot een goed einde gevoerd
wordt. Het is echter aan de Paus, die
het Heilig College zal kiezen, om het
tijdstip der hervatting vast te stellen
en er over te oordelen, of de vraag
stukken en studies die graad van rijp
heid hebben bereikt dat van hen het zo
nodige licht en de oriëntering zal kun
nen uitgaan in de heersende verwar
ring der denkbeelden. De Kerk moet
heden ten dage al haar energie inzet
ten om in het levenspatroon van ieder
de zin voor het bovennatuurlijke te be
waren of terug te brengen opdat mét
de ontwikkeling van een grotere socia
le gerechtigheid en van toenemende wel
vaart de gemeenschap werkelijk een
betere wordt.
In de internationale verhoudingen be
rust de vrede heden maar al te zeer
op vrees; de betrekkingen tussen de
volkeren vinden niet hun grondslag in
een morele orde of in wederzijds ver
trouwen. De Kerk en haar zichtbaar
Opperhoofd hebben de opdracht om te
werken voor het wederzijds begrip on
der de volkeren en hun bestuurders,
een opdracht, die zij alleen kan uitvoe
ren wanneer z(j zich plaatst boven elke
verdenking van partijdigheid. De Paus,
die gekozen gaat worden, komt midden
in al deze problemen te staan. Hij moet
uitmunten in deugden om het scheepje
van Petrus te kunnen besturen tot heil
der gelovigen en van de hele wereld.
Maar boven alles moet hp de liefde
bezitten om niet onwaardig de plaats
te kunnen bekleden van Hem, die zich
de Goede Herder noemde.
Wat de conclavisten, functionarissen
en het dienstpersoneel betreft: deze zijn
reeds dinsdagmiddag beëdigd ten over
staan van de secretaris van 'het con
claaf en de prefect der ceremoniën.
Gistermiddag had, voordat de kardina
len zich in hun „cellen" terugtrokken
in de Sixtina de identificatie der con
clavisten plaats. Een voor een moesten
zij, die volgens het voorschrift perso
nen dienen te zijn, welke „nimmer met
de justitie in aanraking kwamen en be
kend zijn om hun toegewijdheid aan de
Heilige Stoel" zich presenteren en door
de betreffende kardinaal herkend wor
den als de door hem aangewezen con-
clavist(en).
DJAKARTA, 20 juni (Reuter) Het
blad „Suluh Indonesia" schrijft, dat
een voorgestelde bijeenkomst in We
nen van prins Bernhard en president
Soekarno is afgelast omdat Nederland
te veel „economische eisen" had ge
steld.
Hierdoor was er „geen hoop" meer,
dat prins Bernhard en de Indonesische
president een samenkomst zouden heb
ben vóór de terugkeer op 25 juni van
president Soekarno in Djakarta.
Officiële kringen in Den Haag heb
ben gisteren nog eens verklaard dat
er nimmer sprake is geweest van een
ontmoeting tussen de prins en de pre
sident.
In zijn boodschap vraagt Kennedy
ook of het Congres aan de minister
van justitie de bevoegdheid wil verle
nen om processen bij de federale dis
trictsrechtbanken aanhangig te maken
tegen besturen van openbare scholen
of openbare instellingen van hoger on
derwijs, waar de rassenscheiding nog
niet is opgeheven.
De president zei, dat de federale
regering de macht en de plicht beeft
om discriminerende praktijken in open
bare gelegenheden te doen eindigen.
„Er zijn in toenemende mate open
bare demonstraties tegen deze vorm
van discriminatie gehouden - demon
straties, die maar al te vaak span
ning en geweld hebben veroorzaakt".
„Om deze redenen stel ik thans een
wettelijke maatregel voor om alle
burgers zonder onderscheid toegang
Advertentie
Elke OLVEH poll» is winstdelend.
(Van onze Romeinse correspondent)
Tot in de 16de eeuw werden de
stembriefjes in de Sixtijnse kapel of
later in die van het Quirinaal ver
brand in een open vuurbak. Toen de
rook de muurschilderingen en pla
fonds dreigde aan te tasten, liet de
kardi n aai-kamerlin g een kacheltje In
de kapel plaatsen met een erg pri
mitieve afvoer: een eindeloos lange
kachelpijp door het dak langs het
fronton der kapel en er met een kort
stukje door een hoedje afgedekt
boven uitstekende voor de trek.
De Romeinen, die op het Pieters
plein of op de Paarden berg voor het
Quirinaal kwamen kijken, ontdekten ai
spoedig die periodieke rook tijdens het
conclaaf. Zij beschouwden dit als een
signaal, want in de overgeleverde ver
halen speelden nog altijd rookseinen
bijvoorbeeld op de bergen een rol. De
ouders vertelden ervan aan de kinde
ren dat lang geleden bij het naderen
van de Saraceense zeerovers de omge
ving gewaarschuwd werd door rookte-
kens vanaf de hoogste berg der Ciocia-
ria, de streek zuidelijk van Rome. Die
berg heette daarom de Fumone, de
grote roker en in het spreekwoord
heette het: quando fumone fuma, tut-
ta campagna trema, als de grote ro
ker rookt beeft heel de campagna en
zo werd de rook boven de Sixtijnse
Kapel of de kapel van het Quirinaal
ook een signaal.
Heit Vaticaan kwam de mensen te
gemoet en het werd gewoonte om bij
de stembriefjes nat stro te voegen, zo
dat men op de gezette uren de rook
goed kon zien. Maar als de Paus ge
kozen was, werden (en worden) de
briefjes en andere papieren niet ter
stond na de stemming verbrand, dan
hadden andere zaken en ceremoniën
voorrang. Kwam tenslotte het ogenblik
der verbranding, dan deed de prefect
der ceremoniën geen stro bij het pa
pier. Het aanvankelijk uitblijven van de
rook en later een dun sliertje rook
vormde de aanduiding dat de Paus ge
kozen was.
Zo is het nu nog. Rook op het te
verwachten tijdstip, dit is heden ten
dage ongeveer half twaalf en omstreeks
half zes namiddag, betekent dat de
stemming niet tot enig resultaat leid
de. Het uitblijven van de rook om
streeks het goede ogenblik is een aan
wijzing en wanneer dian een stuk te
laat maar een dunne streep rook uit
de schoorsteen komt dan kan men spoe
dig de aankondiging van de oudste kar
dinaal-diaken verwachten op het baloon
boven de midden-ingang van de \Vati-
caanse Basiliek.
Witte of zwarte rook is een fabel. De
schrijver van het artikel geeft een uit
treksel uit de berichten in de Osserva-
tore Romano over de conclaves der
laatste honderd jaren. Pas in 1914 duikt
voor het eerst het verhaal over de
zwarte en witte rook op. Met de ver
gissingen van de wachtende menigte.
In 1922 leest men hetzelfde: de legen
de krijgt vaste voet. By de verkiezing
van Pius XII ging het juist zo, maar
het schoorsteentje heeft toen slechts
tweemaal gerookt, zodat de massa zich
maar een keer kon vergissen. De laat
ste maal in 1958 zorgde de rook voor een
comedy of errors vooral toen door een
toeval een der precies op tijd komende
en zware rookpluimen spierwit was.
De enige concessie, die het Vaticaan
deze maal aan de wachtenden doet, is
dat men niet meer afhankelijk wil zqn
van slecht brandend nat stro, maar dat
met de stembriefjes rookpatronen in de
kachel gedaan worden. Wit en zwart zijn
er echter nog steeds niet bij. Mocht de
Eurovisie u deelgenoot maken van de
spanningen op het Sint Pietersplein,
wilt dan onthouden: duidelijk zichtbare
rook op tijd betekent geen Paus, het
uitblijven van de rook is een voorslg-
nan] weest op uw hoede en een dun
sliertje te laat betekent de aankondi
ging dat binnen niet te lange tijd de
lichten in de Zaal der Zegeningen aan
zullen gaan en de protodiaconus Otta-
viani vanaf de loggia de naam van
de nieuwe Opperherder zal bekendma
ken, waarna deze zelf zijn eerste zegen
Urbi et Orbi komt geven.
te garanderen tot hotels, restaurants
gelegenheden tot vermaak en de
kleinhandel.
De andere voorstellen van president
Kennedy behelzen:
1) verlichting van de werkloosheid
onder de negers door verbreding van
het opleidingsprogramma en meer
geld voor uitvoering van diverse wet
ten waaronder die betreffende de be
roepsopleiding.
2) Opheffing van rassenscheiding bij
tewerkstelling
President Kennedy zei, dat hij van
plan was bij decreet een onafhanke
lijke dienst voor de betrekkingen tus
sen de diverse gemeenschappen zou in
stellen, die voor een plaatselijke ont-
DEN HAAG, 20 juni. Het lot van
dertigduizend Nederlandse kuikens, die
West-Duitsland zijn binnengesmokkeld,
heeft de bevolking van het Westfaalse
stadje Ahaus in beweging gebracht, een
lid van de Landdag tot tussenkomst ge
bracht en geleid tot dagenlange telefoni
sche onderhandelingen tussen regerings
functionarissen van Westfalen en func
tionarissen van het Nederlandse mini
sterie van Landbouw en Visserij en van
het produktschap voor pluimvee en
eieren. Het heeft echter niet mogen
baten; voor zover gisteravond bij het
ministerie van Landbouw en Visserij
bekend was, zullen de kuikens niet naar
Nederland mogen terugkeren.
De man, die de kuikens naar Duits
land smokkelde, werd door de Westduitse
grenspolitie aangehouden. Hij kwam
in het huis van bewaring terecht, han
gende het onderzoek van zijn zaak, en
de kuikens zouden krachtens de strengt
voorschriften van de Duitse gezondheids-
politie moeten worden gedood. De be
volking van Ahaus kwam echter hier
tegen in opstand en het regende bij dt
autoriteiten protesten en zelfs bedrei
gingen. Het overleg met Den Haag,
dat de Duitse diensten daarop openden,
strandde echter op de weigering
van het ministerie van Landbouw
om herinvoer van de fazantekuikens (de
gesmokkelde vogels zijn een de-, ganze-
en fazantkuikens) toe te staan. De her
invoer van de andere kuikens, die het
ministerie niet kan verbieden, werd
echter verboden door het produktschap.
Over (bij wijze van uitzondering)
door Nederland verleende toestemming
om de kuikens weer in te voeren, waar
over een bericht uit Duitsland sprak,
was gisteravond in Den Haag dan ook
niets bekend.
DEfrl HAAG, 20 juni. Enkele tien
tallen particuliere verzekeringsmaat
schappijen heeft als gevolg van de
stijging van ziekenhuistarieven en van
de honoraria van medische specialis
ten, besloten de premies voor de ziek
tekostenverzekering met ingang van
1 augustus te verhogen. De premiever
hoging zal al naar gelang de omvang
van de verzekering, de plaats van in
woning en de verzekerde klasse van
de ziekenhuisverpleging, variëren van
ongeveer tien tot twintig procent.
spanning tussen de rassen zou moeten
zorgen voordat een kritiek stadium zou
zijn bereikt. De president zei nog
maals, dat de rassenproblemen niet in
de straat kunnen worden opgelost,
maar hij voegde hieraan toe. dat de
kortgeleden gehouden demonstraties
waren voorgekomen „omdat het on
recht uit hoofde van rassenonderscheid
reëel is en er geen andere oplossing
in zicht was". Kennedy waarschuwde
echter tegen demonstraties die tot ge
welddaden kunnen leiden, doordat ,.het
probleem nu aan het Congres is voor
gelegd".
„Wanneer deze voorstellen worden
bekrachtigd", aldus Kennedy ..zullen
er wettelijke oplossingen van het pro
bleem voorhanden zijn en daarom doe
ik een beroep op alle leiders van de
gemeenschap, zowel zwart als blank,
om het uiterste te doen ter verminde
ring van de spanning en zelfbeheer
sing aan de dag te leggen".
£en mens moet de dingen in
het leven die gebeuren
móeten, aanvaarden." Dit
zegt de scheidende direc
teur van het Houtveem N.V. in
Amsterdam, de heer L. A. van
Nifterik. Door het 68 jaar lang
getrouw naleven van dit devies
kon hij nu zonder al te veel
weemoed afscheid nemen van
het imposante bedrijf, waar hij
zijn laatste arbeidzame dagen
sleet. „Sommige mensen", zo ver
volgt hij, „vinden het vreselijk
te worden gepensioneerd. Zij
mopperen en kunnen zich er niet
mee verenigen. Ik vind: ieder
mens weet, dat eens de dag komt,
waarop hij met werken moet
uitscheiden. En je hebt dat maar
te aanvaarden." Dit wil intussen
niet zeggen, dat de scheidende
directeur blij is nu eindelijk eens
vrij te zijn. Te lang en te veel
heeft hij in zijn leven gewerkt
om nu meteen aan die vrijheid
te kunnen wennen.
Op 19 mei 1895 werd de heer
Van Nifterik in Amsterdam ge
boren; hij bezocht er de lager
school en de HBS. Twee grote
hobbies, roeien en zeilen deden
hem na de schoolbanken zonder
al te lang aarzelen het zeemans-
beroep kiezen. Aan de kweekschool voor de zeevaart volgde hij de opleiding
met interesse waarna hij op achttienjarige leeftijd als schuchtere stuurmans
leerling aan boord van zijn eerste schip stapte. „Tien jaar heb ik gevaren"
vertelt hij, „jaren waarin ik over de gehele wereld ben gegaan. Die jaren
zijn mij ook goed bijgebleven. De eerste wereldoorlog was aan de gang.
Nederlandwas wel neutraal, maar op de reizen die wij maakten gebeurd
het wel dat wij midden in een zeeslag terecht kwamen. Bij Jutland bij
voorbeeld. Wij hebben toen nog mensen uit zee opgepikt."
Het huwelijk deed de jonge stuurman echter uitzien naar een walbetrek-
king en op 28-jarige leeftijd kon hij als assistent van de inspecteur van de
Maatschappij Nederland in het voormalig Nederlands-Indië komen. Er brak
een nieuwe periode in zijn leven aan, een periode van hard en lang werken,
een periode ook, die hij achteraf de mooiste in zijn leven noemt. ,JL,ater werd
ik chef etablissement en nog later directiesecretaris van het scheepvaart
kantoor in Nederlands-Indië. Wij werkten hard en ik verdiende geloof ik
ook niet zoveel, maar dat vond ie niet erg."
In 1935 werd de heer Van Nifterik aangezocht om directeur te worden
van het Soerabajaveem, een veelomvattend, maar verlopen bedrijf, waarin
de aandeelhouders nog maar nauwelijks brood zagen. De energieke Neder
lander beklom de hoge plaats, legde contacten, werkte en wist het veem
weer tot bloei te brengen. In november 1940 richtte de veemdirecteur samen
met de heer Van Enst een vereniging op die een zeer idealistisch karakter
had en later ook buiten Nederlands-Indië grote bekendheid kreeg: de
vereniging ,jfederland ter zee", hulp biedend aan zeelieden, die door het
uitbreken van de tweede wereldoorlog niet naar hun land konden terug
keren voor het oorlogsrumoer zou zijn verstomd en daarom de gehele oorlog
gescheiden bleven van hun gezin. „In 1942 moesten wij ons werk door de
komst van de Jappen staken, maar gélukkig hadden wij ook in het buiten
land al zoveel contacten gelegd, dat het werk daar werd voortgezet, onder
anderen in New York en Kaapstad."
De jaren van 1942-50 waren voor het gezin Van Nifterik evenals voor
zovele Nederlandse gezinnen in het verre Indië bijzonder moeilijk. Eerst
kwam de vreselijke tijd in de Japanse interneringskampen, later, na de
oorlog, in de Indonesische gevangenissen tijdens de revolutie. De heer Van
Nifterik stapt liever snel heen over dit alles, dat hij zich nog pijnlijk als de
dag van gisteren herinnert. Maar over de andere jaren van zijn tropentijd
vertelt hij enthousiast. Hij weet er ook heel boeiend en amusant over te
praten. Zijn belevenissen als sergeant van de stadswacht zijn lachertjes
van de eerste orde.
Op 27 mei 1950 stapte het gezin Van Nifterik in Nederland aan wal.
Een paar dagen later, op 1 juni, was de heer Van Nifterik al directeur van
het gloednieuwe Houtveem in de Amsterdamse haven. Voor de derde keer
in zijn leven haalde hij diep adem om een nieuwe taak tot een goed einde
te brengen. En op zijn laatste wandelingen over een kade of door een loods
van het bedrijf, dat hij moest starten en op gang helpen, kan hij met genoe
gen constateren, dat de zaak „loopt". In dertien jaar tijds werd het Houtveem
niet alleen een begrip in de Amsterdamse haven maar tot ver buiten de
grenzen. In die dertien jaar was de heer Van Nifterik niet alleen directeur
maar ook vaak een toevlucht voor personeel in nood. En evenals in de
tropen, zag hij kans zich ook buiten zijn werk dienstbaar te maken, bijv
beeld als lid van het college vriendelijke heren, die rtvtc:
Comité Amsterdam vormen, het comité van de Sint Nicolaasoptochten
andere grootse feestelijke gebeurtenissen in de hoofdstad.
