Ray Charles als
pseudo-cowboy op
het westernpad
DEE DEE SHARP
SPRINCFIELDS
SINCAPURA
HILDEGARD
KNEF
FILMLIEDEREN
Scheveninöse badstranden
mogen geen gevaar lopen
RIOOL WA TERZUIVERING,
Australiërs bevreesd voor
expansiedrang van Aziaten
Azië is overbevolktmaar
Australië is bijna „leeg"
probleem met
haken en ogen
voor Den Haag
George Jones
Oude bekenden in
nieuwe versies
SQEKARNO'S INTOCHT IN CANBERRA
- eigen stijl -
- niet zichzelf -
- veel tranen -
- lage stem -
- rijke plaat -
Elektronische
amusements*
muziek
Herinnering
aan het
songfestival
ANZUS-pact wordt
dikwijls genoemd
ZATERDAG 22 JUNI 1963
PAGINA 13
Country
and
Western
„The Comedy"
In „The Sumday Male Maga
zine", een blad dat wordt
uitgegeven, volgeschreven en
Uitgevent, door studenten in
Brisbane, stond onlangs onder de
Aankondiging van de TV-pro-
gramma's de volgende mededeling:
»10.00 uur Australian Scene:
ABC-cameras cover Soekarno's
triumphal march into Canberra.
Soekarno told reporters: This is
the last territorial gain I will
hiake in South East Asia." (10.00
Uur Panorama van Australië:
ABC-camera's verslaan Soekar-
ho's zegevierende intocht in Can
berra. Soekarno vertelde verslag
gevers: Dit is de laatste territo
riale winst die ik in Zuid-Oost-
Azië wil behalen")Een wat flauw
grapje misschien, maar een dat
de wezenlijke angst van de
■Australiërs weerspiegelt, dat hun
Uitgestrekte en dun bevolkte land
tvel eens de expansielust zou kun
nen opwekken van het dicht
bevolkte Azië. Dat is mede een
van de redenen dat emigratie
haar Australië zo wordt aange
moedigd. Australië heeft minder
inwoners dan Nederland en, wat
Ureer is, de inwoners zijn voor
Uteer dan de helft geconcentreerd
in de grote steden (Melbourne en
Sydney hebben elk een twee mil
toen inwoners), terwijl het bin
nenland en het noorden van
Australië praktisch leeg zijn.
^aar zijn natuurlijk oorzaken
v°or, met name vooral het gebrek
aan water, maar het feit blijft
bestaan.
Ruimte genoeg
De zuiveringsinstallatie bij Houtrust, die een gigantische fabriek was geworden, wanneer zij was
afgebouwd.
ggjfgj5g|
Ray Charles en zijn orkest.
Isic.
ay Charles heeft
een groot zwak
voor de country-
and-Westermnu-
Een belangrijk
deel van zijn reper
toire is er dan ook uit
opgebouwt De oude
songs van het westen
heeft Ray kundig en
bekwaam door de wringer van zijn eigen
stijl gehaald. En wat er uit kwam, was
in de oren van de kenners iets heel bij
zonders. Sid Feller, de grote man van de
ABC-Paramountgrammofoonplaten, was
er zelfs kapot van. En dat heeft Ray
Charles beslist geen windeieren gelegd.
De laatste maanden heeft de Country-
and-Westernmusic in de typische stijl
van Ray Charles op grote schaal zijn
weg naar de langspeelplaten gevonden.
Blijkbaar vinden die een grote aftrek.
De liefhebber van het echte country-
and-western-genre zal bij het beluiste
ren van deze platen wellicht wat teleur
gesteld worden. Van de gebruikelijke
versie heeft Charles niet veel overge
laten.
Songs als „Half as Much", Just a
little lovin"', de grote hit van Hank
Williams, zoals ook „You win again"
en „Hey good lookin'" komen hem heel
vreemd voor, al zal hij moeten toe
geven dat Charles met zijn lange, ietwat
schorre uithalen en zijn voortreffelijke
begeleiding op de achtergrond er toch
echt wel iets bijzonders van gemaakt
heeft. Artone heeft hier twee ABC-
Paramount lp's van Charles' country-
and-westernmusic uitgebracht. Op de
nummers MGAP 9416 en MGAP 9422
kan men behalve de reeds genoemde
songs „I can't stop loving you", „You
are my sunshine", „Making believe"
en „Hang on your head in shame"
beluisteren.
Wie liever bij zijn eigen stek wil blij
ven, George Jones is zijn man. ,,I love
you because" en „Revench our man"
■zijn twee ras-songs uit het wilde westen
en Jones brengt ze ten gehore in de
stijl waarin ze gemaakt zijn. Zijn wat
harde, droge stem, onmisbaar in dit
genre, onderscheidt zich op Mercury
records 127 102 1F niets van de stem
men op de EP 126083 MCE van Mercu
ry, waarop Faron Young, Leroy van
Dyke, Darrell McCall en Claude Ray
hun westernsongs ten gehore brengen.
Allemaal jongens die de gouden voet
sporen van Roy Rogers, Hank Snow en
Hank Williams drukken. En zoals zij
ondervonden hebben, mèt succes. De
country-songs blijven erg populair in
Amerika, zoals ook de westernfilm
zich handhaaft. Niet zozeer in de bios-
The Jubilee Four, sinds jaar en dag
een gewaardeerde Vocal-group in
de Amerikaanse lichte muze. Zij
bewandelt het gouden pad, waar
op bijvoorbeeld het beroemde Golden
Gate Quartet al zo vele triomfen vier
de. De swingende spirtuals, met veel
vaart en allure gebracht. Eigen arrange,
menten vormen de grote kracht van
deze vier geroutineerde zangers, die op
Reprise EPRR 5606 met „Shadrach'
„Go where I send Thee", „I", „John"
en „Noah had a hammer" de aan
dacht vragen en verdienen. Sterk in
een eigen genre is ook Jerry Lee Le
wis, een wat hitsige jongeman, die met
begeleiding van vlot pianospel, popu
laire meloidiëen in een eigen vorm giet.
Jerry doet dat niet onaardig en zijn
naam komt dan ook regelmatig terug
op de labels. Londen brengt op RE-S
1140 o.a. zijn jongste successen „Who
le lotte Shakin Going on" en „Great
Balls oi Fire". De naam van mr. Ac
ker Bolk is gevestigd. De Paramount
Jazz Band geniet een goede reputatie.
Dus kan mr. Acker Bilk rustig het bre
de terrein afgrazen. Dat hij nu in de
Zuidamerikaanse sferen is terecht ge
komen maakt in wezen niets uit. Ook
„Trinidad, dad!" en „Manana pasado
manana" zijn in de stijl van dixieland
te gieten. Wie het niet gelooft? Dat
hij luistere naar Columbia 45 DB 4999.
In het spoor van de Bossa Nova is de
„Tamouré" gekomen. Geen zorg vrien
den, vee) verschil is er niet. Men kan
ook deze nieuwe versie best bij slof
fen. Hollandse Paula Dennis en Sjakie
Schram hebben er zich bijzonder ijve
rig opgeworpen met „Winni-Wini" en
„Hawaiian Melodie". Dat zijn de lied
jes waarop zij hun hoop hebben geves
tigd. Eerlijk gezegd vielen ze ons niet
mee op Artone DR 25.178. Naar ons
gevoel kwam dat door de „smartlap
stijl", die door de jengelende electri-
sche guitaren nog eens extra werd be
nadrukt
coop weliswaar, maar wèl op grote schaal
op de TV, waarvoor de ene rolprent na
de andere wordt vertoond, met heel de
romantiek van de rokerige saloons, de
zwiepende klapdeurtjes en de dubbele
whiskey's op de morsige toog. Een spel
van harde mannen met een taal en mu
ziek die daarbij behoren.
Hard en mannelijk van dit pad
is Ray Charles met name wel erg ver
afgedwaald. Hij zoekt het meer in de
stijl van de blues. Maar nogmaals,
slecht doen zijn songs het niet in dit
genre.
Een zangeres die op dit ogenblik op
de verschillende hitparades steeds
hogere ogen gooit is Dee Dee
Sharp. Niet in het minst waar
schijnlijk omdat zij temidden van alle
vervelende crooners haar eigen stijl
probeert vast te houden en zich boven
dien niet houdt aan de zo zeer
aan mode onderhevige dansritmen.
Twee „toppers" van haar „Do the Bird",
(ICP. 26.374) en „I wil follow him"
(Cameo parkway 26.374) zijn goed in
het gehoor liggende melodietjes, met
een pakkende entourage, die het geheel
een „rockerig" aanzien geeft. „He's so
fine" (CP 26.376) is iets minder ge
slaagd.
René Frank deelt kennelijk onze
mening over dit negerzangeresje. In
ieder geval zingt hij op Philips een
leuke vertaling van „I will follow
him". „Ik wil je" (318.903 PF) klinkt
wat mannelijker, wat forser ook, en
heeft zijn eigen woorden.
The Springfields, het Engelse trio
van één zangeres en twee jongens met
een gitaar, zijn in deze rubriek gepre
zen om hun originaliteit. Nu echter
zingen zij op Philips 329 900 JF een
vertaling van het „Au clair de la Lune"
en dat loopt op een teleurstelling uit.
„Say I won't be there" doet niet alleen
veel kwaad aan het chanson, The
Springfields komen er zelf ook niet zo
bijzonder goed uit omdat zij niet hele
maal zichzelf kunnen zijn. Dat brengt
een spanning teweeg die duidelijk
merkbaar is. De achterkant „Little
Boat" is ook al van mindere kwaliteit
dan men van hen gewend is, hoeveel
vaart er ook in zit.
Ilonka Biluska verkiest Singapura bo
ven Soerabaja, waarvan ze met een on
hollandse weemoedigheid rept. Een or
kest onder leiding van Jack Buiterman
zorgt voor een karakterloos gamelan-
hawaian- en koffiehuis-achtergrondje
als Ilonka verzekert dat „Singapura haar
dag en nacht voor ogen staat." Het is
verontrustend. Men dient dit te beper
ken tot 's avonds voor het slapen gaan.
Er zijn evenwel mensen die reeds na
een bezoek aan Oldholdswolde (O) we
kenlang 's nachts in hun bed liggen te
woelen.
Weemoed ook aan de andere zijde.
„Lasz mein Herz nicht weinen" wordt
bij Ilonka Jij bent heel mijn leven en
mijn zonneschijn". Wel de tranen, maar
niet de zon wil doorbreken. Het alles
mag niet verhinderen dat Ilonka in ieder
geval een prettige stem heeft.
Sinds haar laatste televisie-optreden
is de ster van Hildegard Knef
snel gestegen. De mooie vrouw
met de wonderlijk lage stem en
de vreemde, wat schizofrene liedjes
heeft in korte tijd heel wat bewon
deraars gekregen. Decca heeft nu een
singletje (19441) uitgebracht waarop
Hildegard twee liedjes zingt. Het eerste
„Es war beim Bal paré", is veruit het
aardigst. „Er hiess nicht von Oert-
zen" dat aan de andere kant staat, is
een bleek muziekje zonder betekenis.
Toch blijft het lage, gevoileerde timbre
van de mooie Hildegard een attractie.
Aleen: zij doet er veel minder mee dan
een Mariene Dietrich bijvoorbeeld.
Het laatste op Stereo-gebied kan
men beluisteren op de LP
„Great Film Themes from Many
Lands", verschenen op DECCA
(PFS 4021) De International „Pop" All
Stars spelen bekende, Indringende
thema's uit wereldberoemde produkties
als „La Dolce Vita", „La Strada", „La
ronde de l'amour", „Forbidden Games",
„Black Orpheus", „Never on Sunday"
en „Adieu Tristesse".
Hoewel de meeste grammofoonpla
ten-luisteraars nog niet op stereo zijn
overgegaan, betekent deze opname
(..Phase 4-Stereo i.m. 20. c.r.", staat
er volmaakt onduidelijk op de fraai
uitgevoerde hoes) toch een aanwinst
voor iedere vooruitstrevende platen-
liefhebber. De muziek van de voortref
felijk spelende International „Pop" All
Stars krijgt er dank zij het nieuwe pro
cédé een dimensie bij. Opnameleider
Peter Plum verdient dan ook eer. extra
complimentje. De All Stars (helaas
heeft men nagelaten him namen te
noemen; een ernstig verzuim) slagen
er in de sfeer en het éigen karakter
van de diverse films op de luisteraar
over te brengen. Een bijzondere plaat,
deze Decca stereo-LP.
|om Dissevelt en Kid Bal tan, twee
Nederlandse musici hebben enke
le jaren geleden veel succes ge
had met hun electronische werk
jes „The March of the River Kwai"
en „Song of the Second Moon". Popu
laire electronische muziek is er nog
niet veeL En het zal nog wel even du
ren alvorens deze muziek zich een de
finitieve plaats heeft veoverd in de Ar
beidsvitaminen van de AVRO. Toch is
de poging die beide musici op de Phi
lips LP „The Fascinating World of Elec
tronic Music" (PL 08 168) hebben on
dernomen alleszins het beluisteren
waard. Want boeiend is deze wereld
zeer zeker. Dichters vinden er inspira
tie in, technici en musici gespreksstof
voor jaren en de BUMA een respec
tabel aantal nieuwe problemen.
De inventiviteit van John Lewis is
schier onuitputtelijk. Na de op
figuren uit de Commedia dell'arte
gebaseerde suite Fontessa",
heeft Lewis nu de jazz-suite „The Co
medy" gecomponeerd. Een stuk waar
in, al de bekende Commedia dell'arte
figuren als Colombine, Pierrot en Har
lekijn door het Quartet muzikaal wor
de uitgebeeld. Lewis heeft eens gezegd
dat de figuren uit de Commedia dell'
arte duidelijke -overeenkomsten vertonen
met bepaalde sentimenten in de jazz.
Hjj heeft deze bewering in een boeiend,
muzikaal betoog willen staven. En hij
is daarin geslaagd, naar ons gevoel.
De suite wordt geopend en besloten
met het bekende thema uit Fontessa.
„Ongehoord" is het prachtige zingen
van Diahann Carroll met haar klassiek
geschoolde stem in „La Cantatrice", een
capricieus werkje, vol muzikale vond
sten, dat ongetwijfeld een grote indruk
zal achterlaten. Evenals het hele album
trouwens.
NANA MOUSKOUR1
Was het het Deense echtpaar Jörgen en
Grethe Ingmann dat in Londen op het
Eurovisiesongfestival dit jaar met een
simpel dansliedje de eerste prijs weg
sleepte, de meeste indruk maakte op
die finale het Joodse zangeresje Esther
Ofarim, dat met „T'en vas pas" de
Zwitserse eer hooghield. Op indrukwek
kende wijze bereikte zij er de tweede
plaats mee. Niet voor niets dan ook
voert Esther Ofarim de vier vedetten
aan, die op de EP van Philips (430 050
BE) het songfestival doen herleven op
de draaitafel.
Opvallend sterk en meeslepend klinkt
op de plaat ook „A force de prier" van
de Griekse Nana Mouskouri. Nana is
bekend van haar eerste plaat „Never
on Sunday", maar ,,A force de prier"
heeft veel meer kwaliteit, stelt ook
meer eisen aan de zangeres, eisen
waaraan Nana Mouskouri vol bezieling
voldoet. Het liedje zal echter wel niet
dezelfde graad van populariteit halen
als Never on Sunday dankzij de film
verwierf.
„Eurovision Song Festival 1963" telt
verder nog de Engelge troef Ronnie
Carroll met „Say wonderfull things to
me" en Heidi Brühls „Marcel". Het
was voor de Duitsers nogal een ver
rassing dat een gerenommeerde platen-
ster als Heidi Briihl in Londen niet
op de Europese troon kwam. Hoewel
ook wij niet twijfelen aan een succes:
volle come-back van Heidi nadat zij
door een ernstige ziekte het bed heeft
moeten houden, „Marcel" was mis
schien iets te %'roeg daarvoor en boven
dien niet direct van die klasse om een
come-back op zo'n hoog niveau te kun
nen bewerkstelligen. De Engelse zan
ger Ronnie Carroll maakt het kwartet
vol met het goed in het gehoor liggen
de „Say wonderful things to me". Zo
als ook in Londen valt hij er op de
Ep niet mee uit de toon. Ronnie zingt
het melodietje met joyeus gemak en
dat komt het nummer zeker ten beste.
over eens dat hiermee niet kan worden
doorgegaan.
Jarenlang is men bij Houtrust al aan
uitvoering van het gigantische plan be
zig en ook daarom is de ommezwaai
van het college zo onverwachts en zo
gedurfd. Men heeft hiertoe besloten met
de wijze spreuk in de hand „Beter ten
halve gekeerd, dan ten hele gedwaald.
Deze spectaculaire beslissing is vooral
een triomf voor één raadslid: mr. G.
J. de Lint van de protestants-christe
lijke fractie. Indertijd heeft ook hij voor
de bouw van de biologische zuiverings
installatie gestemd, maar later is hij
tot het inzicht gekomen dat de beslis
sing niet juist was. Hij heeft daaruit
de consequentie getrokken en heeft
nooit opgehouden hiervan blijk te ge
ven. Met een hardnekkigheid, die niet
onderdeed voor die van de oude Cato,
die Carthago verwoest wilde zien, greep
hij elke gelegenheid aan tegen het plan
te fulmineren, hoewel hjj wist dat er
tezelfdertijd al voor honderdduizenden
guldens aan werd gebouwd. De raads
leden werden er kregel van, B. en W.
niet minder. De heer De Lint zal zijn
triomf volgende week niet in de raad
vieren: hij is met vakantie.
Hoe zeker het college van zijn zaak
was dat er een zuiveringsinstallatie
moest komen en dat afvoer van het
vuil door een kilometerslange buis in
zee niet verantwoord was blijkt dui
delijk uit de antwoorden die het zwart
op wit gaf aan hen die schreven dat
men op de verkeerde weg was. Dat
was bij voorbeeld het bedrijfschap
Horeca, die hogelijk in de kwestie ge
ïnteresseerd was door de toeristische
belangen die met de rioolwaterzuive
ring en de frisheid van de zee
voor Scheveningen op het spel
stonden. Het bezwaar van het bedrijf
schap was namelijk dat het effluent,
het voor meer dan negentig procent
gezuiverde water dus, op vrij korte
afstand van de badstranden zou wor
den geloosd. Het schreef:
„Het psychologische aspect hieraan
verbonden, dat kan worden uitgedrukt
in de term dat de badgasten in wa
ter baden, dat voor een deel uit riool
water kan bestaan, wordt door de
voorgenomen zuiveringsplannen op ge
nerlei wijze ondervangen." Antwoord
van B. en W.„Wjj betreuren dat na
zo'n langdurige en moeizame tijd van
voorbereiding, waarbij ruimschoots
gelegenheid is geweest kennis te ne
men van ons standpunt en bezwaren
naar voren te brengen uwerzijds, in
dit stadium twijfel wordt geuit aan
de juistheid van de genomen beslis
sing. Dit geldt temeer, daar zich
sinds 1957 geen enkel novum heeft
voorgedaan, dat aanleiding zou kun
nen geven tot een hernieuwd onder
zoek naar de mérites van een oplos
sing als door u bedoeld." Die oplos
sing was lozing van het vuil op een
afstand van vijf kilometer uit de kust,
desnoods ongezuiverd.
Ook de Commissie Industriewater was
tegen de zuiveringsplannen. De indus
trie zou namelijk voor hoge kosten ko
men te staan door de zuiveringsplan
nen. Eén fabriek in Delft bij voorbeeld
zou jaarlijks al voor de lozing van haar
afvalwater de gemeente Den Haag
1.250.000 gulden per jaar moeten beta
len. Ook de industrie was geporteerd
voor de veel goedkopere oplossing van
verlenging van de rioolmond ver in zee.
Maar ook deze commissie kreeg in 1961
te horen „dat er geen enkele aanlei
ding was op het weloverwogen raads
besluit terug te komen."
Verleden jaar bij de begroting trok
de heer De Lint weer fel van leer te
gen wethouder Dettmeijer over het
plan. Hij noemde de zuiveringsinstalla
tie een „antiek plan". Een buisleiding
zou dertig miljoen goedkoper zijn. „Wij
zullen ons hiermee historisch blame
ren," zo riep hij uit. „Met het bezin-
kingsbassin in de installatie scheppen
we ons een enorme beerput, van een
Mammoet of een holenbeer"Hij
kwam weer terug op het „Engelse
plan", de buisleiding, maar hjj kreeg
te verstaan: U hanteert gegevens die
u verstrekt zijn door de fabrikant die
de buis wil maken, een waardeloos par
tijstuk dus.
De aanleiding om op het „welover
wogen besluit" terug te komen is een
unaniem rapport dat onlangs over de
kwestie het zoveelste is uitge
bracht door de commissie Volkers, die
de problemen rond de zuivering van
afvalwater in de Randstad Holland be
studeert in opdracht van de minister
van Verkeer en Waterstaat. Lozing van
het vuil gespreid over een afstand van
twaalfhonderd tot zeventienhonderd me
ter uit de kust zou voor de volksge
zondheid niet ongunstiger zijn dan lo
zing op kortere afstand van rioolwater
dat tot meer dan negentig procent is
gezuiverd, zo luidde de conclusie. Om
dat deze oplossing veel goedkoper Is
en bovendien eerder gereed kan zijn
is het nieuwe college voor deze argu
menten gezwicht. Binnenkort komt het
voorstel om „door de wind" te gaan
in de raad. De wethouder heeft als
sterk wapen in handen de mededeling
dat ondanks de reeds langdurige bouw
werkzaamheden aan de installatie nog
geen cent over de balk is gegooid: de
installatie zover die nu is gevorderd,
is ook noodzakelijk voor de oplossing
met de buisleiding. Maar om de ver
dere bouw niet te stagneren zal nu dan
ook spoedig de definitieve keuze moe
ten worden gemaakt. De nieuwe ra
ming van de kosten van het eerste pro
ject komt volgens mr. Dank el man uit
op 55 miljoen gulden, de oplossing met
de 2200 meter lange buis komt op hoog
uit 35 miljoen. Bovendien zou het laat
ste project over twee jaar al gereed
kunnen zijn, jaren eerder dan wanneer
de zuiveringsinstallatie in gebruik ge
nomen zou kunnen worden.
Alhoewel dat door B. en W. nooit toe
gegeven zal worden, is er een duide
lijk verband te zien tussen het recente
ontslag (na ruzie) van de directeur
van gemeentewerken ir. J. Bolomey en
de ommezwaai. De heer Bolomey was
namelijk een groot voorstander van het
eerste systeem. Hij heeft er voor ge
vochten, dronk zelfs gezuiverd rioolwa
ter als was het jus d'orange om aan
te tonen dat lozing hiervan in zee of
elders geen enkel kwaad kan doen. Het
college heeft in deze uitermate gecom
pliceerde en technische kwestie geva
ren vrijwel uitsluitend op het kompas
van de heer Bolomey en daarmee heeft
men nu abrupt willen breken. Er zijn
nog twijfels over de nieuwe oplossing,
ook bij de heer Dankelman, want reeds
nu heeft hjj het argument gehanteerd
dat wanneer de badstranden toch last
blijven houden van het rioolwater later
alsnog een combinatie gevormd kan
worden van beide systemen: eerst zui
vering en dan toch nog lozing op grote
afstand. Maar dit zou een vrijwel on
betaalbaar project worden van zo'n hon
derd miljoen gulden en het is niet te
hopen dat de gemeenteraad ooit voor
deze beslissing gesteld zal worden. De
buis, die door de heer Dankelman
wordt voorgestaan, zou dan door de
raad weieens als een onvergeeflijk a-
buis kunnen worden aangemerkt met
alle bananenschil-effecten van dien.
Officieel heeft Australië zes provin
cies: Queensland, New South Wales, Vic
toria, Tasmanië, Zuid-Australië en West-
Australië. Als zevende heeft men dan
ook nog een gebied dat men geen pro
vincie noemt maar een „territory", the
Northern Territory, hoofdstad Darwin.
In een artikel in „People" wees Jeff
Carter er onlangs op dat, terwijl er op
de bevolking van geheel Australië (tien
miljoen) maar 40.000 aborigines (de oor
spronkelijke gekleurde bevolking) en
30.000 gemengdbloedigen zijn, de verhou
dingen in dat noordelijke gebied wel
wat anders liggen. Daar immers wo
nen 18.000 aborigines, 2500 gemengd
bloedigen en 26.000 Europeanen. Boven-
hebben de aborigines daar een bevol
kingsaanwas van duizend zielen per
jaar, zodat het niet zo lang zal duren
voor zij de meerderheid hebben. Car
ter wijst er in zijn artikel voorts op
dat deze aborigines in het verleden goe
de betrekkingen hebben onderhouden
met handelslieden uit Java en Makas
sar, die door de Europeanen die naar
Australië kwamen onmogelijk werden
gemaakt, en dat het dus geenszins on
denkbaar geacht moet worden dat zij
uiteindelijk, als zij de meerderheid heb
ben, zelfbestuur zullen gaan vragen en
zullen gaan zoeken naar een band met
„Zuid-Irian".
Het lijkt allemaal nog wat ver ge
zocht, maar ergens is deze mogelijk
heid natuurlijk inderdaad aanwezig.
Australië zit reeds met het probleem
dat het bezit van Oost-Nieuw-Guinea
schept (of liever van het zuidelijke
deel daarvan, dat officieel „Papoea"
heet, terwijl Australië het noordelijke,
dat naar de naam „New Guinea",
luistert, voor de VN beheert: in de
praktijk zijn die twee gebieden ech
ter goeddeels samengevoegd), een ge
bied dat zeker geen wingewest is en
dat men daarom eigenlijk wel kwijt
zou willen als het niet zo'n goede buf
fer voor Australië zelf vormde.
Men is bovendien bevreesd in Can
berra dat, als men eenmaal begint iets
af te stoten, het einde zoek zal zijn.
De ontwikkeling in West-Nieuw-Guinea
heeft daar toch reeds genoeg bezorgd
heid gewekt. Vooral daarom is het stre
ven van de Australische regering erop
gericht het land tot een zo groot moge
lijke welstand te brengen en vooral geen
bronnen van natuurlijke rijkdom onge
bruikt te laten. Op die manier hoopt
men andere landen het motief te ont
nemen dat in Australië goed land onbe
werkt wordt gelaten als aanleiding voor
een streven naar expansie. In de eigen
defensie heeft men weinig vertrouwen,
maar het is toch opvallend hoe Austra
lische kranten in hun hoofdartikelen tel
kens weer refereren aan het ANZUS-
pact.
Australië is een land dat zich erop
kan verheugen enorm veel ruimte
te hebben. Flats zijn er vrijwel
onbekend, huizen op een rijtje
ook. Praktisch iedereen woont in een
vrijstaand huis, dat doorgaans modern
is uitgerust en ingericht. Daarbij heeft
men het voordeel van een zacht kli
maat en van een enorm achterland voor
recreatie. Er zijn volop prachtige stran
den (al vormen de haaien een perma
nent probleem), bossen en bergen. Men
kan m Australië zelfs aan wintersport
doen. De steden zijn modem en het ge
hele leven in Australië is gerieflijk en
niet duur. Werk is er voor iedereen
die bereid is alles aan te pakken, En-
genls kent en niet te oud is (zodra
men de 35 gepasseerd is begint het al
moeilijker te worden). Zelfs het afge
sneden zijn van de Europese cultuur
is een probleem dat de Australiër steeds
minder kent, naarmate het eigen land
meer aandacht aan cultuur gaat beste
den. Het klinkt allemaal erg gunstig.
Maar bij dat alles voelt de Australiër
als nadeel toch vooral die geïsoleerde
ligging van zijn land, of liever: zijn
werelddeel. Azië is overbevolkt en de
bevolking blijft er toenemen. In welke
mate zal dat op den duur voor Austra
lië een wezenlijk gevaar gaan vormen?
Uiteraard is het zo dat het antwoord
op de vraag of er inderdaad sprake zou
kunnen zijn van een bedreiging van
Australië in eerste instantie zeker niet
bij Australië zelf berust. Het antwoord
daarop moet komen van de Aziatische
landen in kwestie, met name van In
donesië. Nu is er op dit ogenblik geen
sprake van dat Indonesië zelfs maar
zou overwegen aanspraken te doen gel
den op enig deel van -Australië. Zelfs
de mogelijkheid dat Oost-Nieuw-Guinea
(evenals Noord-Borneo en Portugees Ti-
mor) op den duur deel zal gaan uit
maken van Indonesië wordt door Indo
nesiërs voorshands nog slechts als een
privé-opinie naar voren gebracht. Het
lijkt ook niet logisch dat Indonesië of
enig ander Aziatisch land ooit aanspra
ken op Australië zou willen doen gel
den. Iets anders zou het echter kunnen
zijn met aanspraken op een bepaald
deel van Australië, met name het dun
bevolkte tropische noorden. Voorshands
is dat echter nog maar een vage kans,
al maken sommige lieden in Australië
zich nu al bezorgd daarover en pro
beert de Australische regering nu reeds
erop voorbereid te zijn.
C. H. SCHAAP.
(Van onze Haagse redactie)
Het wethouderschap van openbare
werken in Den Haag is de laat
ste tien jaar een ietwat penibele
post geweest, voornamelijk van-
**'®ge het vraagstuk van de rioolwater
zuivering. De. kwestie ligt op het pad
deze stadsbestuurder als een ba
nanenschil, waarover het gemakkelijk
jbtgljjden is. Dit zal bij voorbeeld drs.
V- van Lutterveld willen beamen, die
«joh in 1952 genoodzaakt zag plotseling
fyi ontslag aan te bieden om deze
ï^estie. Zijn opvolger, partijgenoot D.
dettmeijer (VVD) heeft er ook veel
fijee te stellen gehad en ook voor de
Nieuwe wethouder van Openbare Wer
den, mr. J. A. Dankelman wordt het
®en moeilijke zaak, vooral door de spec
taculaire recente ontwikkelingen.
.Zoals al eerder gemeld, zullen B. en
de gemeenteraad binnenkort voor
ntellen voor wat betreft het rioolwater-
Juiveringsvraagst.uk een volkomen om-
"lezwaai te maken, een spectaculaire
nalto die hopelijk geen salto mortale
«al worden. Het vernieuwde college zal
®en voorstel doen op de reeds jaren
geleden gekozen oplossing van biologi
sche zuivering van het rioolwater terug
t® komen en te besluiten tot de aanleg
tjan een lange buisleiding in zee, waar
voor heen de onvoorstelbaar grote hoe
veelheden rioolwater meer dan hon
derd miljoen liter per etmaal zal
moeten worden afgevoerd. Het pijnlijke
aspect is vooral daarin gelegen dat
deze alternatieve oplossing reeds jaren
lang van diverse kanten is aanbevolen.
Maar iedereen die hier tegen het col
lege over durfde beginnen, werd in niet
mis te verstane bewoordingen beant
woord. Dit was ook nauwelijks be
vreemdend omdat het besluit, tiental
len miljoenen guldens te steken in een
rioolwaterzuiveringsinstallatie, die het
grootste project in zijn soort van West-
Europa zou worden, werd genomen na
zeer langdurige, diepgaande studies.
Toen in 1957 het principebesluit was
genomen het rioolwater tot meer dan
negentig procent te doen zuiveren door
middel van een kostbare installatie al
vorens het in zee te lozen werd dat
gedaan na vjjf jaar intensieve voorbe
reiding. Talloze deskundigen waren ge
hoord, het vraagstuk had toen al de
politieke val teweeg gebracht van de
heer Van Lutterveld en werd alleen
daarom al bepaald niet onderschat.
Enkele jaren geleden, onder het be
wind van wethouder Dettmeijer, kon
een begin met de uitvoering worden ge
maakt. De raad moest bijna veertig
miljoen voteren, maar deed het, om
dat er grote belangen, namelijk die van
de badplaats Scheveningen, mee zijn
gemoeid. Nu immers w it de dag in
dag uit een onvoorstelbare grote, vieze
baggerstroom op slechts vierhonderd
meter uit de kust vrijwel ongezuiverd
in zee gestort. Iedereen is het er wel
