Bevrijding uit clichés van de koude oorlog
Politieke stoomcursus van
KENNEDY slaat aan, ook
Vakantietijd
WILLEM II
fantastica
Noordwijkerhout zal
moeten uitzien naar
geschikt ander terrein
President noemde eis van
gemeente
kras
Centrale verzorgingspost
SVD-missie in Teteringen
Jaarlijks voor meer dan
half miljoen goederen
Romance
astronautique
Pionierswerk verricht
A
...dan willen wij
het beste proeven
Drs. Bogaers legt
KAB-taak neer
Méér steden of
grotere steden
vrij
Schipper randde
meisje aan in
zijn auto
slaags met
Duitse politie
SNELFIX de snelle lijm"9|^ Ceta-Bever
Tivee Nederlandse
militairen gewond
bij auto-ongeluk
August Vörding
Onderscheiding
Congres Huisvesting en
Ruimtelijke Ordening
KORT GEDING TEGEN BOER MEILAND
In Celle (Did.):
DONDERDAG 27 JUNI 1963
PAGINA 5
louter lichte
geurigheid
29 CTS
BERLIJN, 27 juni Burge
meester Willy Brandt heeft gelijk
gehad toen hij de aanwezigheid
van president Kennedy in Berlijn
de kroon noemde op diens tournee
door Duitsland. De dramatiek, die
zelfs onuitgesproken besloten ligt
in de geïsoleerde positie van
West-Berlijn, verleende aan dit
bezoek een aparte dimensie. Maar
er was ook de ontknoping van wat
men de politieke thriller van de
afgelopen dagen zou kunnen noe
men. De vraag was, of de Ame
rikaanse president verder zou
gaan dan het bevestigen van de
Amerikaanse garanties voor de
bescherming van West-Europa en
of hij het aan zou durven met
name de Duitsers ook te verwij
zen naar de op zijn minst theore
tische kans dat er in de koude
oorlog met de communisten bete
re mogelijkheden zitten dan al
leen de status quo. Hij hééft het
aangedurfd en met feilloze zeker
heid heeft hij zijn juiste gehoor
gekozen: de hoogleraren en de
studenten van het vrije Berlijn.
Anti-Duits?
Erenaam „Berlijner"
I
99
7 99
bij de Westberlijners
(Advertentie)
UTRECHT, 27 juni Drs. P. C. W.
ftl. Bogaers, directeur van het weten
schappelijk adviesbureau van de KAB,
heeft verzocht van deze functie te
borden ontheven. Zijn lidmaatschap
Van de Tweede Kamer en zijn vele
Internationale activiteiten in het kader
Van de EEG maken het hem niet moge
lijk zich volledig aan zijn taak bij de
KAB te geven.
De heer Bogaers, die 39 jaar oud is,
Ivas sinds 1948 aan de KAB verbonden
®n volgde prof. dr. J. van den Brink op
als economisch adviseur van de katho
lieke vakbeweging, toen deze minister
van Economische Zaken werd.
Over zijn opvolging bij de KAB is nog
Seen beslissing genomen.
ZWOLLE, 27 juni De echtgenote
Van de commissaris der koningin in
Overijssel, mevr. H. A. Th. de van der
pchueren Helmich, is gisteravond
het gebouw van het Thomas a Kem-
6js Lyceum begiftigd met het erekruis
*ro Ecclesia et Pontifice. De onder-
scheiding werd haar door haar echtge
noot ir. J.B.G.M. ridder de van der
®chueren opgespeld.
Op sociaal terrein heeft mevrouw de
Van der Schueren zich in Overijssel
°tizonder verdienstelijk gemaakt.
Portugal. In Lissabon zijn dinsdag
®en sneltrein en een goederentrein met
blkaar in botsing gekomen, waarbij drie
Personen om het leven kwamen en 44
berden gewond. (Rtr)
(Van onze speciale verslaggever
H. J. Neuman)
Er is hier de voorafgaande weken
in de pers wel geschreven, dat Ken
nedy een nekel zou hebben aan Duits
land en dat hij omringd zou worden
door anti-Duitse adviseurs. Dat is ver
moedelijk een overdrijving. Maar het
is een feit dat Duitsland tot dusver
in het hart van Kennedy nauwelijks
warme gevoelens opriep. Per slot van
rekening is zijn oudste broer Joseph,
die hij altijd zo heeft geëerd en be
wonderd, in de strijd tegen de Duit
sers gesneuveld. Daar is een politieke
ergernis bijgekomen toen Kennedy het
Witte Huis betrok en Bondskanselier
Adenauer zich opstelde in de rij van
grijze eminenties, die het idealistisch
verlangen van de jonge president om
de impasse van de koude oorlog te
doorbreken, met scepsis bejegenden.
Kennedy heeft dat verlangen intussen
behouden, al hebben de Cubaanse en
een aantal binnenlandse kwesties hem
weerhouden dat uit te spreken.
De lof die hij bij tijd en wijle van
Adenauer ontving voor zijn standvastig
heid, beviel hem maar matig. De West-
duitse ambassadeur Grewe, die hem
naar zijn oordeel te dikwijls aan boord
kwam met vertogen over de juridische
onaantastbaarheid van de status quo,
heeft hij weggehoond. En toen dr. Aden
auer het oor begon te lenen aan presi
dent De Gaulle van Frankrijk, die al
sinds jaar eri dag in elegante zinnen de
Amerikaanse verdragstrouw beledigt,
toen was de maat vol. Niet uit sympa
thie, maar uit politieke noodzaak is
Kennedy naar Duitsland gekomen. Het
was, wat de Amerikanen zelf noemen,
een fence-mending operation". Gister
avond, toen zijn toestel boven Tegel ver
dween, op weg naar Ierland, was het dui
delijk dat de noodzaak van zijn bezoek
hem was meegevallen en dat hij een
begin van sympathie begon te voelen.
Voor de Duitsers in het algemeen. Niet
in het bijzonder voor Adenauer, met
hoeveel vastberadenheid de 87-jarige tij
dens deze gehaaste dagen ook heeft ge
tracht het tempo van de jonge president
bij te houden. Want de bondskanselier
is nog steeds de man die hem na zijn
aankomst op het Keulse vliegveld tracht
te vast te nagelen op die passages van
99
99
(Van onze correspondent)
ARNHEM, 27 juni. Het Provincie
huis kreeg gisteren 350 gasten uit de
hele wereld. Zij zullen zich drie dagen
lang bezighouden met de vraag wat
het beste is: de bestaande steden laten
uitgroeien tot kolossale opeenhopingen
van mensen of dit verschijnsel tegen
gaan door het bouwen van nieuwe,
kleinere steden, waarin het landschap
niet verder wordt aangerand. Die
vraag is nl. het thema van het gouden
jubileumcongres van de Internationale
Federatie voor Huisvesting en Ruimte
lijke" Ordening. Onder de gasten zijn
dertig Japanse architecten en planolo
gen.
Minister mr. J. van Aartsen heeft
het congres woensdagmorgen officieel
geopend. Hij zei, het te betreuren, dat
de discussie tussen overheid en stede
bouwkundigen over problemen van
ruimtelijke ordening dreigt te vervlak
ken tot een vriendelijk gesprek, nu
het pionierswerk van doorgaans buiten
staanders is overgenomen.
De eerste inleider van het jubileum
congres, de Engelsman Sir Frederic
J. Osborn, zei, dat er in het na-oorlog-
se Engeland op twintig plaatsen een
begin gemaakt is met nieuw wonen
in nieuwe steden. Hij achtte dit expe
riment sociaal en financieel geslaagd.
De grote moeilijkheid is echter de po
litieke haalbaarheid. Sir Frederic wees
verdere uitbouw van bestaande steden
categorisch af. Het verleden bewijst,
dat die uitbreiding te geweldig is ge
weest. De les voor de toekomst is dus,
daar niet mee voort te gaan. Men zou
b.v. met het verkeer in de knoop ko
men. Zelfs een stad als Los Angeles,
met de meest volmaakte verkeersver
bindingen mag geen voorbeeld voor de
toekomst zijn. Sir Frederic bestreed
de opvatting als zouden kleinere ste
den cultureel minder kunnen bieden
en wel op grond van de ontwikkeling
van de verkeers- en communicatieme
dia.
zijn rede van 10 juni jl, die min of
meer in Adenauers kraam te pas kwa
men; hij was ook de man die strak
voor zich uitkeek toen Kennedy giste
ren in zijn toespraak voor het Schöne-
berger Rathaus even preludieerde op wat
hij later zou gaan zeggen in de binnen
hof van de vrtje universiteit.
Wat hij daar gezegd heeft, was niet
zo'n geweldige sensatie. Want de wes-
sentie heeft hij ruim twee weken gele
den, aangemoedigd en geïnspireerd
door Paus Joannes XXIII, al uitgespro
ken voor de American University in
Washington. Toen deed hjj zijn grote
beroep, op zowel zijn landgenoten als
de communisten, om de vicieuze cirkel
te doorbreken en niet langer de gevan
genen te blijven van de cliché's van
de koude oorlog. Hg heeft gisteren in
Berlijn wel een paar nieuwe accenten
aangebracht, zoals de nauwelijks ver
hulde suggestie tot de communisten om
de draad weer op te vatten, waar die
vele jaren geleden is afgebroken, toen
Oost-en Midden-Europa weigerden of
moesten weigeren de economische hulp
van het Marshall-plan te aanvaarden.
Maar het voornaamste was dat hfö dat
allemaal zei in West-Berlijn: weliswaar
niet tot de menigte op de Rudolph Wil-
deplatz, met een grimmige Adenauer en
een grimmige generaal Clay aan zjjn
zijde, maar toch in West-Berlijn, in een
stad die alle neurosen heeft opgedaan,
die men in een belegering van achttien
jaar maar kan krijgen. Het bijzondere
by dit alles was, hoe de president gis
teren zijn herhaalde oproep tot beëin
diging van de koude oorlog heeft we
ten aan te kleden en acceptabel te mar
ken voor juist dit publiek.
In Keulen, Bonn en Frankfurt had hü
de Duitsers er, geloof ik, allang van"
overtuigd dat Amerika zijn beloften je
gens Berlijn en jegens de Bondsrepu
bliek zal nakomen. In Keulen en Frank
furt heeft hjj er nog eens op gewezen,
dat de Amerikaanse macht in Europa
onvervangbaar is, dat het Westen slechts
baat kan hebben bij 'n nauwe samenwer
king tussen Amerika en een oprecht
verenigd Europa en dat de weg van een
naar binnen gekeerd nationalisme dood
loopt. In Berlijn heeft hij uiteengezet
waarvoor de garanties van de V.S.
en de westelijke samenwerking moeten
dienen.
Niet Amerika is veranderlijk, maar
de communistische stelsels in Oost-
Europa. De wind van de verandering
waait achter het IJzeren Gordijn. En
om daar het volle profijt van te kun
nen trekken moet de vrije wereld tel
kens opnieuw haar eenheid bevesti
gen, haar kritische zin beproeven op
overgeleverde waarheden en onver
poosd streven naar een sociale en eco
nomische perfectie. De vier dagen, die
Kennedy in Duitsland heeft doorge
bracht, zjjn uitgedraaid op een poli
tieke stoomcursus.
De Duitsers, en vooral de Berlijners,
hebben oplettend geluisterd. Kennedy
op zijn beurt was kennelijk ingenomen
met zijn leerlingen. Hij heeft hen be
loond mét citaten van Goethe en met
de verklaring, dat hij het een erenaam
vindt Berlijner te worden genoemd,
achteraf heeft hij er misschien zelfs
spijt van dat hij niet net zoals De Gaul
le een Duitse oudoom bij de hand heeft.
In de zomerse temperatuur, die hier
gisteren heerste, heeft het bezoek van
Kennedy soms een gemoedelijk karak
ter gedragen. Het was een massale pick
nick langs de straten van een zich snel
vernieuwende stad. De geestdrift op de
Rudolph Wildeplatz was zo groot dat
zelfs Adenauer een open doekje kreeg.
In de Kongresshalle overhandigde de
voorzitter van de Duitse Bouwvakarbei
dersbond, Georg Leber, een boeket bloe
men aan de president, dat de nacht
tevoren uit Oost-Berlijn zou zijn aange
komen. Misschien had men verwacht
dat de belangstelling tijdens de door
tocht van de presidentiële karavaan wat
onstuimiger zou zijn. Maar er is van
Duitsers wel eens gezegd dat ze zelfs
geen revolutie beginnen als ze daarvoor
het gras in de openbare plantsoenen
moeten betreden. En zo groot is het
succes van Kennedy's reis geweest, dat
nu premier Khroesjtsjev op zijn beurt
aan een „fence-mending operation" be
gint, zelfs nog twee dagen eerder dan
hij in zijn eerste opwelling van plan
was geweest.
(Advertentie)
DEN HAAG, 27 juni Voor mr. J.
Slotemaker, president van de Haagse
rechtbank, diende gisteren een kort ge
ding, dat door de gemeente Noordwij
kerhout tegen boer J. W. Meiland uit
De Zilk was aangespannen over een
stuk grond. De veehouder oefent daar
al jarenlang zijn bedrijf uit. maar de
gemeente wenst het stukje grond nu te
gebruiken voor een parkeerterrein bij
het sportveldencomplex van de voet
balvereniging ,,Van Nispen". Mr. Slote
maker heeft de gemeente Noordwijker
hout geadviseerd naar een ander stuk
grond voor gedaagde uit te zien, zodat
boer Meiland zijn bedrijf, dat hij an
ders zou moeten opgeven, tijdelijk kan
blijven voortzetten.
Tot en mej maandag krijgt de ge
meente gelegenheid naar een Oplossing
te zoeken. Mocht zij er niet in slagen
een ander terrein te vinden, dan zal de
president onmiddellijk tot een vonnis-
wijzing komen, die, zoals hij verklaar
de, niet ten gunste van de gemeente
zal uitvallen. De president kwam tot
deze conclusie op grond van het feit, dat
de gemeente Noordwijkerhout. die al
geruime tijd bepaalde plannen met het
25-are groot stukje grond voorhad, de
veehouder eerder had moeten berich
ten waar de zaken op stonden en dat
het terrein mettertijd parkeerterrein
moest worden. Dat de veehouder door
de gemeente gedwongen was binnen
tweemaal 24 uur het stukje grond prijs
te geven, waardoor het bedrijf niet meer
exploitabel zou zijn en het gezin met
acht kinderen brodeloos zou worden,
noemde de president „vrij kras". „Ook
al heeft de gemeente misschien juri
disch alle recht op het stukje grond,"
aldus mr. Slotemaker.
Mr. L. v.d. Tas uit Amsterdam, op
tredend namens de veehouder, kon zich
geheel verenigen met de visie van de
president. Ook hij vond de gemeente
lijke aanzegging, het terrein op stel en
sprong te ontruimen een onmogelijke
eis en vergeleek de houding van de ge
meente in deze met de evacuatie-be
velen van de Duitsers eertijds. Mr. v.
d. Tas memoreerde hoe zijn cliënt en-
AMSTERDAM, 27 juni De politie
alhie - heeft vannacht in de Westerdok-
straat een 36-jarige schipper van een
rondvaartboot, aangehouden in zijn auto
Pfl hm 1 \AT\T Q Ij k* pl'C waarin hjj zich probeerde te vergrijpen
1 1 CU DU U W d.IVIVCl aan een 24-jarige Canadese studente. De
man weigerde uit de auto te komen en
verzette zich zo hevig toen de politie
hem naar buiten trok, dat deze hem met
de gummistok tot bedaren moest bren
gen. Het meisje was totaal overstuur.
Broeders van de intussen gewaarschuw
de GGD brachten haar naar het poli
tiebureau Raampoort waar zU er na
enige tjjd in slaagden haar te kalme
ren. De schipper is. op het hoofdbureau
ingesloten.
KEULEN, 27 juni. Een gerechts
hof in Düren (Westfalen) heeft gis
teren een arrestatiebevel uitgevaar
digd tegen drie Nederlandse bouwvak
arbeiders, die maandag zijn betrokken
geweest bij een gevecht met de poli
tie.
Volgens de politie heeft een Neder
landse bouwvakarbeider een politie
agent aangevallen die proces verbaal
opmaakte, van een auto-ongeluk waar
bij de Nederlander was betrokken.
Toen de agent hulp kreeg van colle
ga's kwamen ook twaalf Nederlandse
bouwvakarbeiders hun collega te hulp.
De politie slaagde er tenslotte in met
behulp van omstanders vijf personen
te arresteren.
Drie politiemannen en enige Neder
landse arbeiders liepen lichte verwon
dingen op.
Amerika In de haven van Yar
mouth op nieuw-Schotland is woensdag
brand uitgebroken aan boord van een
circusschip. Alle opvarenden en vrijwel
alle dieren konden worden gered, voor
dat de 1100 ton metende „Fleurus"
zonk. Alleen een zebra en een paard
kwamen om. Het circus was afkomstig
uit St. Petersburg in Florida. (Rtr).
Omstreeks twee uur vannacht wan
delde het meisje met een 19-jarige
Canadese student in do Raadhuis
straat. Daar kwam hen een Volkswa
gen terzijde. De bestuurder, de schip
per in zijn uniform, sprak hen aan.
Hi) zei ,,van de politie" te zijn en
hen op het politiebureau even te wil
len ondervragen. Aanvankelijk weiger
den zij en wilden weglopen. Tenslotte
stapten zij toch in. Het meisje achter
in, de jongen naast de chauffeur. On
derweg vertelde de schipper <iat hij
zich had bedacht en dat hij hen naar
hun hotels zou brengen. Na de jongen
aan zijn hotel te hebben afgezet, gaf
hij het meisje geen gelegenheid ook
even uit te stappen, doch reed meteen
met grote vaart door.
De terstond gewaarschuwde 5x8
kreeg even later een telefoontje van
iemand die in de Haarlemmerstraat een
kleine auto had zien passeren met een
hevig gillend meisje. Een groepssurveil-
lancewagen vond toen vrp snel de ge
zochte auto in de Westerdóks* at.
(Advertentie)
TETERINGEN, 27 juni De Missie-
procuur S.V.D. heeft hier gisteren een
nieuw kantoor geopend, dat de effi
ciënte centrale vormt voor de materi
ele voorzieningen van de Nederlandse
S.V.D.-missionarissen, die voor het
merendeel in Indonesië werkzaam zijn.
Per jaar wordt voor meer dan een
half miljoen aan goederen verzonden
en mgr. A. Thijssen S.V.D., bisschop
van Larantuka op Flores, gaat binnen
kort een boot van tweehonderd ton
aanschaffen om de stroom van zendin
gen naar zijn eiland te kunnen opvan
gen.
De S.V.O.-missie. die in totaal drie
duizend missionarissen telt, bedient
zich van alle verworvenheden van de
techniek en heeft o.a. vijf eigen vlieg
tuigen. Deze sparen niet allen tijd
maar ook geld: zij kosten tachtig gul
den per vlieguur, maar bereiken in
dat uur plaatsen waarvoor men anders
veertien dagen lang een karavaan van
dragers moet onderhouden, hetgeen
meer dan vijfmaal zo kostbaar is.
Daarbij komt dan nog het risico dat
de hele zending met karavaan en al
verdwijnt, wat in het verleden her
haaldelijk is voorgekomen. Ook voor
een snelle medische hulpverlening zijn
de vliegtuigen van enorm belang.
Teteringen is de centrale verzor
gingspost voor de 328 Nederlandse
S.V.D.-missionarissen, van wie er
- 200 in Indonesië werken. De procuur,
die onder leiding staat van pater
J. Hoeijmakers, fungeert als bank,
veem, inkoopcentrale, expeditie en
zelfs verzekeringsbedrijf.
Sinds acht jaar houdt men de ver
zekering van de goederen in eigen
hand en in die periode heeft men de
borgstelling al afbetaald en bovendien
nog 50.000 kapitaal in kas gebracht.
Wat de inkoop betreft werkt men
nauw samen met de Duitse procuur:
artikelen die in Duitsland goedkoper
zijn, worden van daar verstuurd en
omgekeerd. Men hoopt ook te kunnen
gaan samenwerken met de V.S., zodat
men nog meer kan profiteren van
prijsverschillen.
De artikelen, die uit Teteringen
worden verzonden, variëren van kleur
potloden en kerstkaarten tot dames
broches en singlets. De goederen wor
den betaald uit gelden die missionaris
sen op vakantie voor hun missiegebie
den hebben ingezameld; uit de uit
keringen van de Pauselijke Werken
aan de missiebisschoppen; uit subsi
dies en giften en uit de opbrengst van
het S.V.D.-orgaan, dat jaarlijks oen ton
in het laatje brengt. Gelden, die door
of voor bepaalde missionarissen zijn
ingezameld, worden uiteraard besteed
voor het gebied waarvoor ze geschon
ken zijn. De „vrije gelden" worden
jaarlijks door het generaalbestuur over
de diverse S.V.D.-missies verdeeld.
De procuur in Teteringen levert niet
alleen bestellingen af, maar stuurt ook
Eakketten aan de missionarissen die
un persoonlijke verzorging maar al te
vaak in de verdrukking laten komen.
Ook doet men veel aan het opvangen
van de missionarissen die op vakantie
komen, niet alleen door het verstrek
ken van contanten en kleding, maar
ook door het organiseren van inleidin
gen. Missionarissen, die zeven jaar of
langer niet in Nederland zijn geweest,
staan dikwijls volkomen vreemd tegen
over de situatie die ze hier aantreffen.
Dat is duidelijk gebleken uit de reac
ties van de veertig missionarissen, die
sedert januari zijn teruggekeerd uit In
donesië.
kele jaren geleden geheel te goeder
trouw het stukje grond van een weduwe
uit Bloemendaal gepacht had. die er
vroeger op had gewoond. Tot 1961. toen
het stukje grond in handen van de ge
meente overging, had de weduwe het
recht van bewoning, dat echter niet,
zoals zij aangenomen heeft, het recht tot
verpachten gaf. Daarbij komt, dat de
weduwe niet heeft geweten, dat het stuk
je grond haar in 1961 door de gemeen
te was afgekocht. Ook boer Meiland
was hier onkundig van gebleven. Door
allerlei misverstanden was ook de
Grondkamer in de veronderstelling, da»
hij het pachtcontract, dat boer Meiland
enkele jaren geleden met de weduwe
voor de tijd van twaalf jaar afsloot,
gerust kon goedkeuren. Daarom dacht
de veehouder, toen hem twee weken
geleden door de gemeente verteld werd.
dat hij het stukje grond moest prijs
geven. met het pachtcontract een troef
in handen te hebben.
Zodra bleek, dat het contract door
allerlei onvermoede omissies waarde
loos was, heeft boer Meiland zich op
onmacht beroepen. De gehele kwestie
werd er niet gemakkelijker op, doordat
de gemeente Noordwijkerhout, als eige
nares, de weduwe door een administra
tieve vergissing grondbelasting op het
terrein had laten blijven betalen. „Boer
Meiland mag niet de dupe worden van
verkeerde interpretaties en administra
tieve fouten van anderen en die bo
vendien buiten hem om zijn gegaan,"
zei mr. v.d. Tas, die zelfs betwijfelde
of het door de Grondkamer goedgekeur
de pachtcontract wel zo illegaal was,
zoals door de tegenpartij nadrukkelijk
wordt voorgespiegeld. Volgens de raads
man kan de veehouder niet gedwongen
worden ztjn bedrijfje op het terrein aan
kant te zetten en zijn vee tegen lagere
prijs dan hem bijvoorbeeld in het na
jaar geboden zou worden te verkopen.
„Deze eis druist tegen alle normen van
goed bestuur in."
Mr. E. G. Sprey uit Leiden, die na
mens de gemeente Noordwijkerhout op
trad, noemde het verblijf van de vee
houder op het stukje grond juridisch
volstrekt onrechtmatig en betwijfelde
of boer Meiland door het terreinver-
lies gedwongen wordt zijn bedrijfje ge
heel op te heffen. Achter de tot boer
derij omgebouwde woning zou nog ruim
te genoeg zijn. Ook voerde mr. Sprey
aan, dat de gemeente tot voor kort
niets geweten had van een pachtcon
tract. De gemeente Noordwijkerhout had
alle redenen voor een snelle ontrui
ming van het terrein: elke dag kost
het wachten van de bulldozers en drag
lines van de Nederlandse Heide Maat
schappij, die in opdracht van de ge
meente de werkzaamheden op het stuk
je grond zal uitvoeren, de gemeente
vijfhonderd gulden. Dat de gemeente
Noordwijkerhout de heer Meiland om
trent de gemeentelijke plannen met het
stukje grond niet eerder had bericht,
weet mr. Sprey aan het feit, dat de
rijksgoedkeuringen, enkele maanden
eerder dan verwacht werd, afkwamen.
Kortgeleden mocht ik er
in deze rubriek de aan
dacht op vestigen dat wij
de intrede van het vrouwe
lijke element in de steedi
in intensiteit toenemende
burger-ruimtevaart niet
mochten onderschatten.
H Nauwelijks is de drukinkt
opgedroogd of ik verneem geruchten,
die willen dat Valentina Teresjkova
zich gaat verloven met een collega-
astronaut, annex kosmonaut. En dat
de verwikkelingen zo spoedig zouden
optreden had ik óók niet gedacht.
Nu heeft Valentina op een perscon
ferentie in Moskou de geruchten noch
gedementeerd, noch bevestigd. Zij
hééft slechts verklaard dat de „lief
ste persoon" die zij op de aarde had
achter gelaten, haar moeder was. En
dat sieihaar. Maar het een sluit het
ander nu eenmaal al sinds mensen
heugenis niet uit.
De kosmonaut in kwestie is Adrian
Nikolajef, die het vorig jaar 64 om
wentelingen om de aarde heeft ge
maakt. En ik weet niet meer hoeveel
omwentelingen Valentina precies heeft
gemaakt, maar ik hoop dat het ver
schil geen wettelijk huwelijkbeletsel
vormt. Een mens kan per slot van
rekening niet beneden zijn stand trou
wen.
Maar goed, misschien is er ook in het
geheel niets aan de hand. Er zijn ech
te wel twee verschijnselen, die al
thans wijzen in de richting van een
astronautische romance. Op de eer
ste plaats is daar het feit dat Valen
tina drie dagen wég bleef, ofschoon
er slechts één dag was gepland. En
ik weet niet hoe dat in het astronau
tische ligt, maar naar aardse maat
staven gemeten vraagt men zich dan
ai gauw af: waarom eigenlijk? Op
de tweede plaats is er de schram op
de neus van Valentina. Zij heeft op
reeds aangeduide persconferentie óók
nadrukkelijk verklaard dat zij die niet
in de ruimte heeft opgelopen. Dat
zal. dan wel zo wezen.
Nu wil ik niet ophitsen tot jalou-
zi en zeker niet stoken in een even
tueel te sluiten astronautisch huwe
lijk, maar als ik Nikolajef heette, dan
zou ik kameraad Bykovsky toch wel
even goed in de gaten houden. En
hij kan nóg beter weten dan ik dat
Sovjet-Russen slim genoeg zijn, om
een eventueel geslaagd ruimtelijk ren
dezvous achteraf toch nog in de mist
te hullen. Enfin, Adrian, je ziet maar.
P.S. Inmiddels wordt het wél tijd,
dat ook de Amerikanen eens een da
rn. de ruimte laten nemen. Ik denk
in dit verband bijvoorbeeld aan Jane
Mansfield.
CELLE, 27 juni. Gisteren zijn
twee militairen in Duitsland in de om
geving van het plaatsje Celle met een
jeep tegen een boom gereden. Beiden
werden gewond naar het algemeen zie
kenhuis van Celle overgebracht.
De 35-jarige gehuwde sergeant van
102 technische dienst bataljon A. Vijge
uit Arnhem werd ernstig gewond. Hij
kreeg een schedeldakfractuur.
De 21-jarige reserve sergeant van 11
technische dienst bataljon J. A. Klab-
bers uit Heumen (Gld) liep een her
senschudding op.
Advertentie)
Elke OLVEH polis is winstdelend.
j ugust Vörding, een bekeyd
/I figuur in de kringen van
/i de beoefenaars van de
kerkmuziek en koorzang,
zal- zondag 14 juli zijn veertig
jarig jubileum vieren als diri
gent van het mannen- en jon
genskoor van de St. Lambertus-
kerk te Hengelo. Bij die gele
genheid zullen zijn verdiensten
voor het muziekleven in Neder
land in het licht worden gesteld.
's Morgens tijdens de plechtige
Hoogmis zal de jubilaris met zijn
koor de e-moll mis van Bruck
ner uitvoeren. Daarna volgt een
receptie in het Concertgebouw.
In 1901 geboren in het West-
faalse bedevaartplaatsje Egge-
rode, voelde de heer Vörding
Zich al vroeg tot de kerkmuziek
aangetrokken. Zijn opleiding ge
noot hij aan de Kerkmuziek-
school in de oude universiteits
stad Munster. Mgr. Lilie, direc
teur van dit instituut en tevens
directeur van het domkoor was
hier een van zijn belangrijkste
leermeesters. „Van hem heb ik
veel geleerd," zegt de heer Vör
ding. „Nooit was bij mij de ge
dachte opgekomen dirigent te
worden. Het interesseerde mij
niet. De piano en vooral het
kerkorgel hadden mijn grote liefde." In de oorlogsjaren '14-T8 waren in
Münster veel organisten onder de wapenen. In die jaren bespeelde hij
regelmatig in een twaalftal kerken het orgel. Het opluisteren van de ere
dienst in de Dom werd daarbij wel als een bijzondere eer beschouwd. De
heer Vörding deed in die jaren als organist grote ervaring op. De inflatie
in Duitsland na de eerste wereldoorlog maakt het hem helaas onmogelijk
na het behalen van het einddiploma van de Kerkmuziekschool hogere studies
te volgen. Na korte tijd als organist in het Duitse grensgebied te hebben
gewerkt, vestigde hij zich in 1903 te Hengelo, waar hij organist werd aan
de St: Lambertuskerk.
Na enkele jaren ging hij over tot de oprichting van een jongenskoor
en traden zijn kwaliteiten als dirigent al spoedig aan het licht. Weldra werd
hem ook de directie van het mannenkoor toevertrouwd. Met grote tact,
energie en doorzettingsvermogen gaf hij zich aan zijn nieuwe taak. Hij
stapte af van de gangbare liedertafelstijl en bouwde een repertoire op
van goede klassieke en moderne polyfonie. Zijn voorbeeld werd elders in
Twente en daarbuiten gevolgd. Het St. Lambertuskoor kwam tot steeds
grotere artistieke prestaties.
Het is geenszins overdreven te zeggen dat August Vörding pionierswerk
heeft verricht op het gebied van de kerk- en koorzang. Dat veronderstelt
moed en aan moed heeft het hem nooit ontbroken. Dat bewijst onder meer
het feit dat het St. Lambertuskoor voor de tweede wereldoorlog een der
eerste kerkkoren in het. land was, die met speciale toestemming van de
kerkelijke autoriteiten bij de eucharistieviering de zware e-moll mis van
Bruckner uitvoerde. Deze mis wordt nog jaarlijks uitgevoerd en trekt dan
van heinde en ver belangstellenden naar Hengelo. Van moed getuigt oolc
de lange lijst van klassieke en moderne werken, die hij in de loop der jaren
door het St. Lambertuskerk- en andere koren liet uitvoeren. Op verschil
lende plaatsen in Nederland en Duitsland is de heer Vörding met zijn koren
opgetreden. Vele malen was het St. Lambertuskoor voor de radio te
beluisteren.
Op zijn jongenskoor heeft hij meer dan duizend jongens opgeleid. Hij
bracht hen niet alleen kennis en liefde bij op het terrein van zang en muziek
maar oefende ook grote invloed uit op hun persoonlijke vorming. Daarnaast
zag hij nog kans zich verdienstelijk te maken op ander terrein. Hij was
jarenlang een gewaardeerd medelid van het Koninklijk Zangers Verbond
en van tal van andere commissies. Voorts maakt hij al vele jaren deel uit
van het bestuur van de Katholieke Dirigenten- en Organistenvereniging,
terwijl regelmatig zijn advies wordt gevraagd in allerlei zaken. Reeds voor
de oorlog verwierf hij het Nederlands staatsburgerschap. Sinds 1955 is hij
als muziekleraar aan het r.-k. lyceum „De Grundel" verbonden, waar hij
met het schoolkoor en het schoolorkest eveneens opmerkelijke prestaties
heeft weten te bereiken. Het Twents Kamerkoor is onder zijn leiding ge
groeid tot een koor van betekenis. En al dit werk deed August Vörding
onopvallend, zoals zijn figuur onopvallend is. Bescheidenheid is een van
zijn vele goede karaktertrekken, die hem bij iedereen die met hem in
aanraking kwam, bemind heeft gemaakt. Enkele jaren geleden werd hij
vanwege zijn grote verdiensten benoemd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau.
