Hooglanden van Schotland
Maarten van Rossum
Ailrcdo
Objectieve informatie
over communisme
Cursus van katholieke en
protestantse zijde
BOODSCHAPPER
VAN DE NACHT
DB „GREENHORN
De oorlog van de Zeven Bronnen
7
Lad
DE STILLE STRIJD
m
ft
Wi
T elefoonvcrkeer
met Duitsland
m
BIRMINGHAM
ST. MORITZ
Een vrouw doctor in
het canonieke recht
HBS-opleiding voor
onderofficieren
ZATERDAG 29 JUNI 1963
PAGINA
mmmjÊMSmm
W52BB
STOKVIS
hjcrt-Q-TruaJ:
hmmhsq,
SaMflHBÏK
rUiSiiSiiSJ»
door
JOHN BINGHAM
KARL MAY
n
let Etc....
ERIC DE NOORMAN
Hl
-
mmmt
JX~*,X
W$m
Het Schotse Hoogland biedt veel aantrekkelijks door zijn ongerepte natuurschoon,
waarin fraaie water- en bospartijen van een zeldzame bekoring zijn.
Mux van. Maarten van Rossum.
te "SLaC-t-BommeL
Deze maand is het 485 jaar geleden
dat de gevreesde Gelderse krijgsover
ste Maarten van Rossum, berucht door
zijn plunderingen in ons land, te Zalt-
bommel werd geboren. Hij nam op
jeugdige leeftijd dienst in de ruiterti
van hertog Karei van Gelre en onder
nam voor diens rekening plundertoch
ten naar Holland, (o.a. 1528 Den Haag).
Zjjn troep bestond uit ongeveer duizend
man ruiters en voetvolk. Ze drongen
huizen binnen en namen natuurlijk op
de eerste plaats, kostbaarheden mee,
maar ook mooie kieren enz.
Later ging Maarten in Franse dienst
over en trok in het jaar 1542 brand
schattend door Brabant en tenslotte
stelde hij zijn „diensten" ter beschik
king van Keizer Karei V. Door de
voortdurende veldtochten had Maarten
geen vast verblijf, doch hij liet te Zalt-
bommel een fraai kasteel bouwen. Hij
stierf te Antwerpen aan de pestziekte
in 1555. Het Maarten van Rossumhuis
te Zaltbommel is thans als museum
ingericht.
Het grootste deel van de Schotse
Hooglanden behoren tot stukken onge
repte natuur. Men kan er kilometers
reizen door land waar men aan alle
kanten omringd is door scheppingen
van de natuur: grote stukken moeras
en laagveen, afgewisseld door hoge,
kale bergen; een land ook met zach
tere contouren waarin varens en heide
zich uitspreiden over heuvels en dalen,
een toevluchtsoord voor korhoen en
sneeuwhoen, das en vos, waar de bui
zerd en de zwerfvalk zweven en dui
ken boven eenzame rotsen; een land
van bergen en dalen en bruisende ri
vieren.
Het water van de ontelbare meren
onophoudelijk kabbelend tegen rots en
oever, is meestal rustig en vredig. In
het merengebied van de Hooglanden
is een overvloed van vis, vooral zalm.
Bij goed weer en goed water zijn
de meren ideaal voor de hengelsport
in Groot-Brittannië en misschien wel
in heel Europa. En wat de bruine fo
rel betreft, de meest onwetende leek
kan ze vangen op ieder piekje in de
Hooglanden.
Een andere attractieve sport is golf.
Het werd reeds in de veertiende eeuw
gespeeld, ook is er volop gelegenheid
voor bergklimmen en zeilen.
Waar denkt men het eerst aan als
men de naam Birmingham hoort? Na-
tuuriyk aan de industrie. Vele jaren
werd de plaats ,,de stad der duizend
ambachten" genoemd. Er zyn niet
minder dan 2456 bedryven, in alfabeti
sche volgorde, van gereedschappen tot
zinkplaten, met daar tussenin briljant-
ringen, hondebanden, tractoren, kof
fers, touw, klinknagels, enz. enz.
Het inwonertal is 1.105.000, iets meer
dan Glasgow, zodat Birmingham niet
slechts de hoofdstad van de Midlands
is, maar tevens de tweede stad van
Groot-Brittannië.
St. Moritz werd in de 19e eeuw wereld
beroemd. Een gemoedeiyk boerendorp
veranderde, onder de ongewoon grote
toeloop van toeristen van overal ter we
reld, in een hotelstad, waaraan ook het
opnieuw in gebruik stellen van de krach
tige zouthoudende geneeskrachtige bron
nen van St. Moritz-Bad een groot aan
deel had. Die groei duurde tot de eerste
wereldoorlog. St. Moritz is rykeiyk door
de natuur gezegend en geschikt voor de
beoefening van alle sporten, ook zeilen,
vissen, golf en de wintersport vooral.
Een kabelbaan en de laatste jaren
een zweefbaan voeren de toeristen naar
de gebergten, waar zü langs verschil
lende wegen weer naar het dorp kunnen
terugwandelen. Het Engadiner Museum
bewaart de mooiste dingen van de oude
Engadiner volkskuituur en is een aan-
schouweiyke les in kuituurgeschiedenis.
MOCO
DEN HAAG, 28 juni Vanmorgen
heeft de Westduit se minister voor
PTT-zaken, de heer R. Stücklen een
telefoongesprek gevoerd met de dir.-gene-
raal van de Nederlandse PTT prof. ir.
G. H. Bast. Dit gebeurde ter gelegen
heid van het in gebruik nemen van de
automatische telfoonverbinding tussen
de Westduitse steden Bonn, Aken, Dort
mund en Roetgen met Amsterdam, Den
Haag en Rotterdam. Automatisch tele
foonverkeer in omgekeerde richting
was al enige tyd mogelijk.
Tydens dit gesprek deelde prof. Bast
aai. de Westduitse minister mede, dat
binnenkort de abonnees in Utrecht,
Eindhoven, Venlo en Maastricht ook de
mogeiykheid zullen krygen automatisch
met genoemde plaatsen in Duitsland
te telefoneren.
Advertentie
Wat moet die
Fasto geiser
met 'n brander
voor alle
aoorten gas?
Jongen, die
universele brander
zal narigheid
voorkomen als we
hier ooit ander
gas gaan krijgen,
presenteert
d« enige geiser veilig
voor Uw kinderen
vanaf f 169.50
UW VASTE KEUSï'N FASTO GEISER
i Advertentie)
hi - nt*ï' "i
nan -1 OMI Tilt taal m nu W90
i iHuaJiaaiiflpr
PftgJüi! iW#
O 1*1) 1*1
DRIEBERGEN, 29 juni Half
oktober start een schrifteiyke cursus
over het communisme, van katholie
ke en protestantse zyde gegeven, om
vattend veertien lessen. De lessen
worden om de veertien dagen aan
de deelnemers toegezonden, voor wie
halverwege en aan het einde van de
cursus een contactdag wordt belegd
met een inleider en een gedachten-
wisseling.
Het initiatief is uitgegaan van het
Katholiek Genootschap voor Internatio
nale Betrekkingen (Kagib), gevestigd
in het vormingscentrum De Horstink
te Amersfoort en van het instituut
Kerk en Wereld in Driebergen van de
Ned. Hervormde Kerk. Gebleken is,
dat er een grote behoefte bestaat aan
objectieve voorlichting omtrent het
communisme, zoals het voornameiyk in
de Sovjet-Unie aan de dag treedt. Het
Kagib had reeds eerder bij wpze van
experiment verschillende schrifteiyke
cursussen georganiseerd, waarvoor een
byzonder grote belangstelling bestond.
Ook het houden van een contactdag
voor een mondeling gesprek werd
daar zeer gewaardeerd, gezien de op
komst van 200 cursisten op een totaal
van 650. Op Kerk en Wereld werden
geregeld bijeenkomsten over het com
munisme gehouden.
Sinds een jaar bestond er een studie
groep over communisme en Marxisme,
uitgaande ook van Kerk en Wereld en
De Horstink, die zich nader op de ver
schillende aspecten van het communis
me bezon. De verkregen kennis wil
men nu nader brengen tot een zo
breed mogelijk publiek. Uit de laatste
Jaren gevoerde polemieken is de nood
zaak van objectieve informatie, ge
baseerd op feitenmateriaal maar al te
duldeiyk gebleken.
In de lessen behandelen kundige
schrijvers bij de keuze is meer ge
let op deskundigheid dan godsdienstige
overtuiging achtereenvolgens de
historie, de politiek, de economie, de
cultuur, de leer en
het communisme.
oe
Ten
invloed
gerieve
van
van
de cursisten is aan het eind by whze
van test een vrageniyst opgenomen.
Het is echter niet de bedoeling dat
antwoorden worden opgestuurd. Een
van de schrijvers is prof. Bezemer
uit Amsterdam, die thans een studie
reis door Rusland maakt.
Er mogen van deze cursus zo
verklaarden mej. M. H. C. Vendrik
van De Horstink en dr. A. Th. van
Leeuwen van Kerk en Wereld, die bei
den in de redactie-raad zitten, op een
persconferentie geen pasklare ant
woorden of conclusies worden ver
wacht. Er zullen geen stevige apolo
getische bolwerken worden opgetrok
ken, waarin het „veilig schuilen" is.
Het doel is te komen tot openheid in
de confrontatie door een heldere uiteen
zetting van de feiten en een oordeels
vorming door inzicht in verhoudingen
en achtergronden.
Van de redactie-raad maken verder
deel uit: pater drs. A. Dekker O.P.,
mevr. dr. A. M. v.d. Eng-Liedmeier
en dr. J. M. v. Veen (dir. Kerk en
Wereld). Een raad van advies wordt
gevormd door: prof. dr. W. Banning,
prof. dr. B. Delfgaauw, Groningen;
prof. dr. J. de GraaL Utrecht; prof.
dr. G. Kuypers, Amsterdam en prof
dr. R. Kwant O.E.S.A., Utrecht.
(Van onze correspondent in Brussel)
BRUSSEL, 29 juni Waarschynlljk
voor de allereerste keer in de kerkelij
ke geschiedenis heeft een vrouw de doc
torstitel in het canonieke recht behaald.
Deze inderdaad vermeldenswaardige
„primeur" is te beurt gevallen aan een
jonge Nederlandse, mej. Jacoba Hanen-
burg, uit Sneek. Tijdens een plechtige
zitting der faculteiten van godgeleerd
heid en canoniek recht aan de Kath.
Universiteit van Leuven, werd deze
hooggeleerde jongedame gepromoveerd
door de rector van de Alma Mater, mgr.
Descamps, zelf.
41
Geïnspireerd door machtige, zij het ongeziene krachten besloot Don
tenslotte vloekend, het vermoorde meisje op de frontpagina te houden en
die pagina op te vrolijken met het verhaal over die filmster (plus foto)
als tweede blikvanger en de weggelopen advocaat als hoofdbericht op het
voornaamste binnenblad te zetten. Op datzelfde binnenblad kwam een kop
over drie kolommen en een foto van het dode raadslid. Behalve het sim
pele maar veelzeggende feit, dat er een leeg flesje dat slaaptabletten had
bevat, naast zijn bed was gevonden, konden geen nadere details verwacht
worden vóór de lijkschouwing had plaatsgevonden.
Het bericht bevatte dan verder ook alleen een „in memoriam" waarin de
lange en toegewijde diensten, door het raadslid de stad bewezen, werden
geprezen. Er werd ook in vermeld, dat het arbeidzame raadslid begonnen
was als winkelbediende en door hard werken en spaarzaamheid was op
geklommen tot eigenaar van het op een na grootste warenhuis in Hollington
en lekeprediker van een afgescheiden kerk.
Hoewel het in elk opzicht een plezierig verhaal leek over behaalde suc
cessen en het als zodanig een weldadige variatie was op de dagelijkse
triester verhalen over tegenspoed en ellende, waarmee de heilige werd ge
plaagd, zou zelfs een ziel begiftigd met heilig erbarmen moeilijk hebben
kunnen ontkennen dat het maar een saaie bedoening was geweest. En daar
hij ongetwijfeld begiftigd was met heilig inzicht zou hij geweten hebben,
dat de brief die het raadslid aan de lijkschouwer had geadresseerd en
waarin hij hem zijn beweerde financiële moeilijkheden beschreef, al heel
weinig overeenkwam met de waarheid.
Piekerend over het levenloze lichaam van het raadslid, zoals dat in het
lijkenhuisje van het Centrale Ziekenhuis lag, zal de heilige ongetwijfeld
gedacht hebben dat het een verloren zaak was en dat hij er niets aan kon
doen, althans niet in deze wereld.
En dan had je Barbara Hardy, de vrouw van de blinde, dappere, ge
wezen officier Alan Hardy hoe stond het met haar? Ik mag me graag de
heilige zacht handenwrijvend voorstellen. Dit was een geval dat waard was
gered te worden en dat ook gered kón worden zonder al te veel inspanning,
vooropgezet, dat ze haar kaarten goed uitspeelde, beter dan in het ver
leden. Alles zou toch nog voor haar terecht kunnen komen en ook voor
Alan, die alléén worstelde met zijn verborgen angst.
En tenslotte is het mogelijk dat de onvermoeibare heilige, toen tegen
het eind van de dag de Londense trein Hollington naderde, dokter Robert
Augustus Burrows in het oog kreeg, die uit een van de raampjes keek.
En, plaats nemend naast de dokter, zal hij misschien gezegd hebben;
„Hoe staat het met jou, vriend? Ik geloof dat je een moeilijk geval bent.
Nog niet verloren dat niet, hoewel, als je het mij vraagt, ik moet bekennen
dat ik je kansen niet erg hoog aansla."
Dr. Burrows zou niet aangedrongen hebben, dr. Burrows wijdde mooie
gedachten aan wellustige vrouwen of, om juister te zijn, wellustige ge
dachten aan mooie vrouwen en in 't bijzonder aan Barbara Hardy, én hoe
hij voor het eerst verliefd op haar was geworden en hoe prettig het af
gelopen week-end in dat hotel in Sussex was geweest.
Dat was ironisch, omdat Barbara Hardy op dat moment gedachten aan
dr. Burrows wijdde, die allesbehalve mooi waren laat staan wellustig.
Toch was Barbara Hardy de dag normaal begonnen. Het was woensdag.
Ze was maandag van haar week-end teruggekeerd. Vandaag zou Robert
terugkomen. Hij had haar, trots op zijn pienter brein, uitgelegd, dat het
veiliger zou zijn om op verschillende dagen terug te reizen. Hij zou maan
dag en dinsdag in Londen blijven om twee belangrijke medische conferen
ties bij te wonen.
En zo zat Barbara Hardy die woensdagmorgen, tegen de tijd dat dr.
Burrows erover zat te denken welke trein naar Hollington hij zou nemen,
met haar man te ontbijten misschien een beetje nerveus door haar
schuldige geweten, maar in staat de schoonheid van de zonnige meimorgen
te waarderen.
Ze was een klein, goed geproportioneerd vrouwtje, midden dertig, met
een rond gezicht, blauwe ogen en een klein wipneusje. Ze had blond haar,
in het midden gescheiden en kort genoeg gehouden om de lijn van achter
hoofd en hals goed uit te doen komen.
Er waren een paar kraaiepootjes bij de ooghoeken, maar verder
verkeerde haar blank-rose huid in prima conditie. Haar mond was goed
gevormd en haar tanden waren klein en wit.
Ze nam het kopje van haar man mee naar de zijtafel bij het grote
venster, waar de koffiekan op een electrisch plaatje stond, en vulde de
kop. Ze keek even de tuin in, naar het goed onderhouden gazon met
de twee ovale rozenbedden in het midden en een altijd groene heg
aan het eind.
Daarachter was het een woestenij.
Vóór de tweede oorlog en vóór twee maal successierechten was het
geen woestenij geweest. Het gazon was toen tweemaal zo breed en drie
maal zo lang geweest en strekte zich uit tot aan de kleine vijver
met de rustieke brug, waarover je in het bos kwam. Achter de groene
heg waren nog restanten van vroegere bloemenborders en van bloeiende'
COmiGBT iWA* rtATDBE» «YKDICAT»
41. Sam Hawkins deed zijn best, mij zoveel moge
lijk over het sporenlezen te leren. Hij vertelde mij.
hoe men uit het spoor kon opmaken, of de paarden
in draf, of in galop hadden gelopen en verder alles,
wat hij er aan zag. Dit was niet weinig, want Sam
was een goede woudloper. Op een gegeven moment
waren de Indianen achter elkaar gaan rijden. Wij
maakten hieruit op, dat één van hen vooruit was
gereden, om zijn makkers te waarschuwen, terwijl
de andere met het lastpaard zijn spoor verborg,
door dit precies te volgen. Vermoedelijk was Int-
schu Tschuna vooruit gereden, om zijn krijgers te
verzamelen, terwijl Winnetou langzaam volgde.
Tegen één uur in de middag vond Sam het welletjes.
We wisten nu, dat de Indianen de hele nacht had
den doorgereden, zodat we de aanval binnen vijf
dagen konden verwachten. We namen dezelfde weg
terug. Bij een beekje, stegen wij af om de paarden
te laten drinken en zelf een uurtje te rusten. Ik
zou de wacht houden en Sam deed een tukje. Sam's
muildier graasde op enige afstand, terwijl mijn
paard vlakbij ihij liep te eten. Plotseling liet de
eerste een kort geluid horen en tegelijkertijd stond
Sam naast me. „Mary heeft me gewaarschuwd, ia
hoorde haar in mijn slaap. Kom mee kijken." Mary
stond in een bosje verborgen ergens naar te kijken.
Toen wijzelf naderbij waren gekomen en eveneens
door de bladeren keken, kon ik mijn ogen niet ge
loven.
DÓT IS ALLEMAAL NOU
U/EL HEEL MOOI HAAF [NAT
ZOU OU DM! WILLEN DOEN, ON
/NDirULND HETIVATE/Z TE-
fFUG TE LATEN JZOMEHF
J}AT (WEETHZ NOG WETJE ZOU
EE SOT MOETEN IA/ETENU/AT EQ
VAN DB OUDE SABA GEIDOEDEWS
MAAIZ, ZEG, OE VE&SEET CAT
D'E GESCHIEDENIS HONJDEIZD
VAAfZ GELEDEN GE&EU/ZD tS
D/E TD VEeHEkLS NA ET u/EL DOOD
~EN &EGHZAYEN ZJJMf
DA TBEN UZ NET OE EENS. MAA/Z,
H/SSCH/EN HEEFT ZE HAA&.
TO VEtZFOENULES AAN/ENAND
CVEPGEDPA GEN. OFWEL ZE HEEFT
"ZE IN EEN TTDVEtZBOE/Z. CP-
GETEIZEND F e/E MOETEN GAAN
zrisJZfrN t
JA HOOtZ HZBEGZUP HET AL- {WE
MOETENJLLE TOVENAARS IN HET
HELE LAND AFLOPEN, DPGEVAAIZ
AF DP BEN /ZEEF /N lAIIOZEJZS
VEtZANDETZD TE U/DeDENiVATy
15. Erwins krijgers die gehoorzamend aan het
bevel van hun aanvoerder zonder links of rechts
te kijken de Britse vluchteling achtervolgd hebben,
staken hun triomfantelijk gebrul als zij het meisje
herkennen, dat nu vergeefs worstelt in de ijzeren
greep van hun prooi... „Stijgt allen af," brult Artor,
„Erwins vrouw is in mijn macht, haar leven is in
uw handen Vloekend en grommend voldoen de
krijgers aan dit bevel en gehoorzaam gooien ze ook
hun wapens af, als Artor ze dit beveelt. „Dit meisje
zal niets overkomen, daar is mijn naam borg voor,"
roept Artor hen toe. „Ik breng haar slechts terug
naar koning Eric en dat is voorwaar een daad waar
niets op aan te merken is..." „Dat dacht je maar,"
gromt op dat ogenblik de ruiter, die vanaf een hel
ling dit tafereel knarsetandend gadeslaat. Het is
Erwin, die in het holst van de nacht weggeglipt is
uit Olafs burcht. „Snel handelen moet ik," prevelt
de Noorse prins, „want lang kan het niet duren
voor ik m'n vader en m'n schoonvader en ik weet
niet hoeveel krijgers op m'n hielen heb." Hij over
tuigt zich er even van dat dit nog niet 't geval is en
stijgt dan snel af. „Hoor hem brallen," prevelt de
jonge Noorman. Met ogen als vuurbollen slaat hij
Artor gade, die Ingrid meetrekkende lang
zaam achteruit wijkt om bij zijn paard te komen...
De stekende pijn in zijn schouder is vergeten, als
Erwin onheilspellend en grimmig als een doods
engel op de plek waar Artor staat toesluipt...
struiken te onderscheiden en planten, die zichzelf hadden uitgezaaid en
wild waren opgeschoten. Verder was er niets dan door onkruid verstikt
gras, en de waterhoentjes nestelden ongestoord aan de oevers, waar eens
de tuinlui hun grasmachines hadden laten glijden.
„De rozen doen het goed," zei ze.
Alan Hardy stak een stuk toast met marmelade in zijn mond.
„Dat zal wel."
„Er loopt een fazant over het grasveld."
..Zo? Die zullen ze over zes maanden wel neerschieten, denk ik."
Barbara Hardy zuchtte. Ze wendde zich van het raam af en zette
de kop koffie naast het bord van haar man.
Wat waren er toch een massa misverstanden in de wereld, dacht ze.
Zogenaamde lieve oude dames konden verschrikkelijk vervelend en
snibbig zijn en dikwijls bepaald onhebbelijk. Blinden konden erg twist
ziek, veeleisend en zelfzuchtig zijn, als Alan was. En erg achterdochtig
ook. Bezaten ze een zesde zintuig dat hun vertelde wanneer die
achterdocht gerechtvaardigd was? Hoeveel tijd zou er nodig zijn om dat
zintuig te ontwikkelen? Twee jaar? Hoe lang duurde het voor ze leerden
berusten in hun donkere wereld
Ze bedacht triest, dat hij toch zeker nu, na twee jaar, wel eens
kon beginnen zich een beetje ln te spannen en wat belangstelling
te krijgen in. het leven en om eens uit te gaan, al deed hij het dat alleen
maar terwille van haar.
(Wordt vervolgd)
DEN HAAG, 29 juni De minister
van defensie heeft voor jonge beroeps
onderofficieren van de landmacht en de
luchtmacht de mogeiykheid geopend
om op rgkskosten en in diensttijd te
studeren voor het HBS-diploma, waarna
zy aan een school voor reserve-officie
ren verder opgeleid kunnen worden tot
officier. De nieuwe regeling treedt 1 ju
li in werking.
UTRECHT, 29 juni Aan de univer
siteit promoveerde gistermiddag tot
doctor in de diergeneeskunde op proef
schrift „Mortaliteit van kalveren bij de
partus a terme van M. R. IJ-runderen"
de heer S. W. J. van Dieten, direc
teur van het K.I.-centrum „De Kem
pen" in Oerle.
