NIEUW CURIOSUM IN DEN HAAG Onzekerheden en spanningen Impasse dreigt bij kabinetsformatie Nög geen akkoord tussen Vaticaan en Hongarije Voorstellen van Boedapest voor Rome onaanvaardbaar Brunei houdt zich huiten federatie Maleisië In Helmond en Gemert 700 man staken Geheimzinnigheidover 1962geen winstuitkering GRIEKS KONINGSPAAR - zeer zwaar bewaakt - VANDAAG IN LONDEN SPAAK:NUTTIG' GESPREK MET KHROESJTSJEV Betrekkingen tussen Oost en West zullen heter worden weer Prof. De Quay wil geen premier zijn, Zijlstra omstreden kandidaat DRIE BISSCHOPPEN ZIJN WEL VRIJGELATEN MAAR MOGEN HUN AMBT NIET UITOEFENEN Wantrouwen bij werknemers van textielf abri eken Inbreker verrast meisje op slaapkamer Westen peilt wensen van Moskou mjorc ijoit ouij! Koel weer Nieuwe Israëlische ambassadeur in ons land aangekomen Na gesprek verdwenen zomerprijzen pelterijen DINSDAG 9 JULI 1963 87sfe JAARGANG No. 31482 Het ministerie van A,gemene Zakenwaar grof.De Quay naarstig CtWl een nieuw kabinet werktIS een trekpleister voor schoolreisjes wanneer een partij kan beschikken over geworden. Mcuxndxtgmorgen stopte een bus met scholieren, die zich tionafe figuur is, zodat hij min of meer nieuwsgierig voor het hek verdrongen. doorV1ede"eaan^ard kanVord^Aan ROME, 9 juli (ANPj KNPj euter) De jongSte voorstellen an de Hongaarse regering inzake e benoeming van bisschoppen zijn onaanvaardbaar voor het Jaticaan, zo is van gezaghebben de zijde in Rome vernomen. Men Suède dames- en herenjasjes JANSSTRAAT 56 wijst erop, dat het voor de Kerk onmogelijk is bisschoppen m Hongarije aan de kant te zetten, omdat zij de regering niet zinnen. Dit standpunt van het Vaticaan zou ook uiteengezet zijn aan de twee Hongaarse prelaten, mgr. Hamvas en mgr. Bresanoczy, die deze week door Paus Paulus in audiëntie zijn ontvangen. fa?nrifrChif,Sïhoppen benoememom" dat zij de bisschapper Peterv en Rn delik onmogelijk kan paiserem merking kornis Daar m aan_ ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- 8UREAU SMEDESTRAAT 5 HAARLEM hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 A 9 8Pi R IS 1 KBMÊM tm m 0 A «g H M BB AI BP I A A B®®® De administratie oehoudt zich het recht voor Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Kil 9 H ga 9 Kh AhI 9 ML ML K H B 9 B&BH B B B B B B B B B B B B Ba B B advertentiën eventueel zonder opgave van Bijkantoor Beverwijk. Zeestraat 50: telef. 4790 11^1$ W-m B SI Bins ffi~. &|j J| ifM JSI i^Tf M 9 1BL— A>Jh m. B firaati ak» 9 fl B B B &'-1l Saam redenen te weigeren. AltUWt nAAKLtMolnt lUUnAN I Ifeofd red actie. Drs. H. v. RUN en W Severia V-r (Van onze parlementaire redacteur) DEN HAAG, 9 juli Het is niet on- mogelyk dat ook prof. De Quay zijn pogingen zal moeten opgeven om een kabinet samen te stellen. Gisteren 5,1...® duidelijk te kennen gegeven, dat I: i| wel wil trachten de opdracht van de koningin te vervullen, maar dat hfj er definitief van afziet een nieuw kabinet-De Quay te formeren. Tfij wil dus geen minister-president worden. Het aantrekkelijkst lijkt hem een kabinet, waarvan minister Zjjl- stra, de huidige A.R.-minister van Fi nanciën, de leiding op zich gaat ne men. Deze plotselinge wending gaat recht in tegen de verwachtingen van de laatste weken en is de oorzaak van spoedbijeenkomsten van de ver schillende fracties, die vandaag be zig waren het plan van prof. De Quay te beoordelen. Zjj moeten morgen vóór twee uur hun instemming of verwerping kenbaar maken. Prof. Zijlstra is op dit moment nog bereid op het voorstel van de demis sionaire premier in te gaan. Zal hij het morgen nog zijn? Er is veel weerstand tegen hot voorstel van de formateur. De K.V.P. liet weten: ronduit een blamage voor onze par ty. Waarom zouden wij niet een ka tholiek minister-president kunnen op brengen, nu w\j de verkiezingen zo evident gewonnen hebben? i I ii u I ui I Maar ook in zjjn eigen party, de A.R. mémttM heeft men geen onverdeelde bewonde- ring voor de ambitieuze plannen van (Advertentie) BARTELJORISSTP. HAARLEM TEL 13439 h'D:f.'j!RAAT (BIJ KOTMINQSPLEIN) AMSTERDAM TEL.V2t3SR6 Verwachting tot woensdagavond (opgemaakt te 11.15 uur) VrtJ veel bewolking, maar slechts hier en daar wat lichte regen. Over wegend matige wind tussen zuidwest en west. Dezelfde temperaturen als vandaag of iets lagere. Woensdag: Zon: 14.31-20.59 Maan: 23.15-8.17 (Advertentie) 30—45 korting op alle montu ren voor iederéén I Ziekenfondsleden glazen op voorschrift zonder bijbetaling. 2 jaar garantie tegen breuk en verlies. Leden Co-op Haarlem ontvan gen dividendzegels. DE BRILLENSPECIALIST tegenover het Gerechtsgebouw U vooral op het juiste nummer 56 Enkele dagen geleden verklaarde de Hongaarse vice-premier Kallai, dat zijn regering het Vaticaan geen strobreed in de weg zou leggen, indien het de zes vacante bisschopszetels in Hongarije zon laten bezetten. De Hongaarse re gering stelt geen enkele politieke voor waarde. Zij eist alleen zo zei Kal lai tegen verslaggevers dat de bis schoppen op hun beurt de regering alle politieke vrijheid laten. Uit deze verklaring blijkt aldus gezaghebbend commentaar uit Rome dat de Hongaarse regering niet van plan is de nog levende bisschop pen, die uit hun diocezen zijn ver wijderd, weer de vrije uitoefening van hun ambt toe te staan. Men wees er in dit verband op, dat er niet zes bisschopszetels vacant zijn maar drie. Van drie bisdommen zonder bisschop leven de bisschoppen nog, namelijk van het aartsbisdom Esztergom, het öisdom Vac en het diocees Veszprem. bisschoPPe" van beide laatste bis- flommen mgr. Petery en mgr. Bade- vii m„ijn onlangs vrijgelaten, maar teruScer^i IU5t naar hun residentie bestuur van hun bis- ticaan kan vLr°J te Pemen- Het Va ticaan Kan voor deze twee bisdommen Voor het aartsbisdom Esztergom waarvan kardinaal Mindszenty in naam nog steeds de leiding heeft en waar voor op het ogenblik een door het Va ticaan benoemde apostolische adminis trator verantwoordelijk is, zou in overeenstemming met kardinaal Minds zenty een oplossing gevonden kunnen worden. De denkbeelden van het Va ticaan en kardinaal Mindszenty hier over stemmen vrijwel overeen. Zowel het Vaticaan als kardinaal Mindszenty staan afwijzend tegenover een eventuele opvolging door de huidige waarnemend voorzitter van de Hongaarse bisschop penconferentie, mgr. Hamvas van Csa- nad. Deze bisschop wordt een te gecom promitteerde figuur geacht om de lei ding van het aartsbisdom Esztergom op zich te kunnen nemen, temeer om dat aan dit aartsbisdom het primaat schap van Hongarije verbonden is. Het Vaticaan is slechts genegen nieu we onderhandelingen te beginnen, wan neer de Hongaarse regering door wer kelijke concessies de bereidheid daar toe toont. De verklaring van Kallai is daarvoor beslist onvoldoende, aldus het commentaar uit Rome. Bovendien neemt men in Rome het Kallai bijzon der kwalijk, dat hij twee geëxcommuni ceerde priesters officieel als vertegen woordigers van de katholieke kerk voor stelde op de persconferentie, waarop hij zijn verklaring aflegde. Het gaat hier om twee afgevaardigden uit het parlement, de priesters Miklós Beresz- toczy en dr. Richard Horvath. Beiden zijn door het Vaticaan geëxcommuni ceerd. In dit verband is de mededeling van kardinaal König, aartsbisschop van We nen, dat hij op het ogenblik niet van plan is naar Hongarije te gaan, opmer kelijk. De kardinaal zei dat maandag tegen een verslaggever van het katho lieke persbureau „Katpress" in Wenen. Zoals bekend is kardinaal König naar Boedapest geweest voor overleg met kardinaal Mindszenty. (Van onze Londense correspondent) LONDEN, 9 juli Na iange en in tense onderhandelingen in Londen is gisteren de overeenkomst over de vor ming van de Federatie van Maleisië, welke tot stand zal komen op 31 augus tus, geparafeerd. De nieuwe federatie zal bestaan uit Malakka, Singapore, Sarawak en Brits Noord-Borneo. Tot op het laatste ogenblik verliepen de onderhandelingen moeilijk, en het Sul tanaat Brunei, dat eveneens toe had zullen treden tot de federatie, weiger de gisteren de overeenkomst te onder tekenen, omdat de sultan zich niet kan verenigen met de positie, welke hem persoonlijk zou worden toegekend in de federatie. De eerste minister van Malakka, Toenkoe Abdoel Rahman, die evenals de Britse eerste minister gisteren de ondertekeningsplechtigheid bijwoonde, gaf uiting aan zijn teleurstelling dat Brunei, nadat men het over zoveel an dere punten eens was geworden, had besloten niet toe te treden. De grond wet van de nieuwe federatie zal dezer dagen gepubliceerd worden in die vorm van een Brits wetboek. deze vuurproef, die herinneringen op roept aan de sterke figuur van de A.R.- voorman Colijn, wordt prof. Zijlstra thans in feite onderworpen. Het lijkt echter een huzarenstukje. Prof. Zijlstra heeft maanden geleden verklaard, dat hij geen „homo politicus" is. Men is dat nog niet vergeten. Had hij zich met hart en ziel parlementariër getoond, dan zou het hem nu veel gemakkelijker zijn gevallen spitsroeden te lopen. Thans wordt hij meer gezien als de virtuoos, die bereid is met bliksemsnelheid een periode van politieke vingeroefeningen over te slaan. Zijn gezag als econoom is zeer groot, maar het is de vraag of hij als politicus voldoende rijp wordt geacht voor een functie, die het uiter ste aan bezonnenheid en staatsmans wijsheid vereist. In K.V.P.-kringen worden allerlei nar men genoemd van figuren die eerder in aanmerking zouden komen voor de functie van minister-president. Men denkt aan de huidige Kamervoorzitter mr. F. J. van Thiei. Deze heeft wel laten weten dat hij er niets voor voelt, maar dergelijke uitlatingen moeten in een stadium als het huidige met vele korrels zout worden genomen. Men brengt ook de jeugdige minister van Landbouw mr. V. Marijnen, naar vo ren. Hij is met name door prof. De Quay geprezen als een eminente kracht. Zijn positie als minister van Landbouw lijkt niet voor herhaling in een nieuw kabi net vatbaar door de omstandigheden, die de landbouw bijzonder moeilijk heb ben gemaakt. Ook minister Luns wordt genoemd. Men is zich echter bewust, dat deze zo populaire politicus gespecialiseerde kennis mist van de financieel econo mische en sociale binnenlandse proble men. Nu de partijen die bereid zijn aan de regering deel te nemen voor deze belangrijke beslissingen staan, worden kandidaten uiteraard met grote zorg gewogen. In AR- en CH-kringen wordt S?.,v£ees gekoesterd, dat in een kabinet- Zijlstra spanningen zullen ontstaan. Men suggereert dat de KVP zich tegenover zo n kabinet minder volgzaam zou to nen, omdat er geen katholiek aan het hoofd staat. De reden dat prof. De Quay plotse ling is gaan weigeren kan gelegen zijn er reeds veel in het feit, dat er reeds veel span ningen zijn, nog vóór er een kabinet is. In .de kring van de demissionaire ministers heeft met name minister Veldkamp de laatste tijd van zijn onte vredenheid doen blijken. Hjj heeft met grote kracht de laatste tijd een vooruitstrevend sociaal beleid voorgestaan en ziet zich vermoedelijk beperkt in zijn doelstellingen als minis ter van Sociale Zaken. De „overeen komst van Wassenaar" zou hem te weinig zekerheid bieden voor zijn plan nen. Het vooruitzicht dat de strenge financier Zijlstra in een tijd waarin de financiële expansie terug gaat lonen het roer in handen zou nemen, schrikt hem vermoedelijk af. Er werden gisteren diverse mogelijk- Worol ve£<lelmg van de portefeuilles besproken. Er werd gedacht aan een uitbreiding van het aantal ministers. „5°:, D® Quay zou als vice-minister- president een portefeuille krijgen waarin een groot deel van „Algemene Zaken zou warden verzameld, zoals de zorg voor de rijksdelen over zee, de burgerbescherming enz. Prof. Zijlstra zou dan de handen vrij krijgen om zich met de grote lijnen bezig te houden, hetgeen zijn invloed op de sociaal-eco nomische sector sterk kan accentueren. tüïL zÜde zijn verlangens te mSl?ngeven om prof. Witteveen de vaï Economische Zaken nortefaifm dacht °°k aan de Portefeuillevan Europese Zaken voor ris ,thans staatssecreta- echter inmr» laudse Zaken. Dat zou uitbreiding leiden tot een verdere g van dertien ministers. Voor Financiën naar vijftien ter de Tilbürgse Vnf n ^vr-mmis- minister JJaay de kansen van ondanks steuS hem' aI^doejme1^%dacht men vc>or partement, b.v. indien minister'Lims^eelf'ÏJ!— ,Zaken' Buitenlandse Zak™ Zof, ?^mster van b.v. premier, zou «w 5en' maar „ister Zijlstra tomen'w^den ^reserl veerd. Als htf weigert gereser rijke portefeuille voo? de VVD vrijX" bassadeur teXm!"thans^b^de6 VN H' N" B°°" W" h?eiwoor^ge- De situatie ieent zich echter liiks voor voorspellineen nauwe- zekerheden rond de pogingeri vfl n iW~ De Quay als format^Te? ^rVStin verdwenen. SCHIPHOL, 9 juli. De nieuwe am- bassadeur vau lsraël in ons land, de heer Davxd Shaltiel, die de enkele we ken geleden vertrokken ambassadeur H A. Oidor opvolgt, ig gisteravond met het straalvliegtuig van de El-Al uit Tel Aviv hier aangekomen. Do nieuwe ambassadeur is zestig iaar. Hij is in Berhjn geboren en ves tigde zich in 1923 m Palestina. De heer Shaltiel heeft verschillende belangrij ke functies bekleed op het ministerie van Buitenlandse Zaken in Israël en heeft zijn land als ambassadeur ge diend in Mexico en Brazilië. Tot dus- Ver was hij directeur van de afdeling politieke planning. HELMOND, 9 juli. Ongeveer vijf honderd personeelsleden van de Ko ninklijke Textielfabrieken J. A. Ray- makers en Co alhier hebben gasteren het werk neergelegd als protest tegen de geheimzinnigheid die volgens hen door de directie wordt betracht met betrekking tot de bedrijfsresultaten over 1962. Deze resultaten zouden geen winstuitkering aan het personeel mo gelijk maken. Vrijdagmorgen heeft ir. Joh. Ray- makers in een vergadering van de on dernemingsraad de leden het accoun tantsrapport voorgelezen, waarin er melding van wordt gemaakt, dat de bedrijfsresultaten een winstuitkering over 1962 niet toelaten. Deze medede ling veroorzaakte nogal wat deining en toen de directie maandagmorgen niet voornemens was verdere opening van zaken te doen, verlieten nagenoeg alle werknemers van de afdeling we verij, spinnerij en de finishafdeling de fabriek. In Gemert, waar kermis wordt gevierd, zijn bij de Koninklijke tex tielfabrieken J. A. Raymakers twee honderd man in staking gegaan. (Van onze Londense correspondent) LONDEN, 9 juli - .He2.®"rtfiLiveren koning Paul en koningin Fredenka van Griekenland in Londen voor een staats siebezoek van drie dagen. De afgetre den eerste minister van Griekenland, Karamanlis, had zoals AfJ T ninklijk paar geadviseerd om het bezoek uit te stellen uit vrees L0f£,. emon- straties in de Britse hoofdstad, waar Koningin Frederika tijdens haar bezoek in april voor het huwelijk van prinses Alexandra, werd gemolesteerd buiten haar hotel. De koning van Gnekenland weigerde het advies van Karamanlis te aanvaarden, hetgeen leidde tot het aftreden van de premier. De meuwe premier van Griekenland, zaI het koninklijk paar vergezellen voor het bezoek. De Londense politie heeft speciale en ongehoorde maatregelen genomen om te voorkomen dat het tot onaan- (Van onze correspondent) GOOR, 9 juli. De politie zoekt in tensief naar een inbreker, die in het weekend een bezoek "eelt gebracht aan de woning van de familie J. aan de Kerkstraat. Een der dochters van de familie heeft door het bezoek van de ongewenste gast de schrik van haar leven gekregen. Toen zij van gestommel in de ka mer wakker werd en a.an het koord van het licht trok, keek zij tegen een voor haar vreemde mall op, cüe haar kamer was doorgedrongen. Het meisje verstijfde van schril^ en maak te geen alarm. De inbreker begon in het holst van de nacht een gesprek met het ang stige kind. Hij vertelde haar dat hij uit de gevangenis was ontslagen en zonder middelen van bestaan rond zwierf. Daarna verdween de mem door het raam, waardoor hij naar binnen was gekomen. Het meisje waarschuw de haar ouders en deze, op hun beurt, riepen de politie te nuip. genaamheden zal komen. Het zoge naamde „Comité van 100" heeft aan gekondigd, dat het demonstraties zal organiseren tijdens het bezoek, om vrijlating te eisen van de politieke ge vangenen in Griekenland. In verband hiemiee zullen vijfduizend mail poli tie op de been zjjn om onlusten en opstootjes te voorkomen. De politie heeft verder speciale volmachten ont vangen, om alle maatregelen te ne men, welke zy nodig acht om versto ring van de openbare orde tijdens het koninklijk bezoek te voorkomen. Het „Comité van 100" werd oorspron kelijk opgericht om protestdemonstra ties te organiseren tegen het Brits be zit van kernwapenen, maar is nu ook actief op ander terrein en is nauwelijks te onderscheiden van een communisti sche mantelorganisatie. Er wordt ver wacht, dat het comité, gesteund door andere linkse organisaties, zal probe ren een massa-betoging te houden he- denayond tijden het staatsiediner in het Buekingham-paleis voor de koninklijke gasten. De staking wordt door de organi saties niet gesteund. Van werkne merszijde wordt gesteld, dat men geen vertrouwen heeft in de mede- deling van de directie, dat een winst- uitkering niet mogelijk is. Ondanks de slechte gang van za ken, waarover de directie spreekt, wordt te Mierlohout een geheel meu we fabriek gebouwd terwijl in het bedrijf zelf kapitalen worden geïn vesteerd. Door te grote afschrijvin gen wordt de winst bijna geheel weg gewerkt, zo menen de werknemers. De directie deelt mede, dat reeds in januari in het personeelsblad gepu bliceerd werd dat 1962 voor Rayma kers een mager jaar was. Op de on- dememingsraadvergadering van 12 april 1963 is dit als volgt herhaald: Voor wat betreft een herhaling van de uitkering over 1962 zoals die over 1961 heeft plaats gevonden, kan de voorzit ter momenteel geen positief geluid la ten horen. De resultaten over 1962 la ten jammer genoeg geen ander ant woord toe". Uit een hierna volgende discussie bleek echter wel, dat de di rectie het lopende jaar met een gema tigd optimisme tegemoet ziet, mede dank zij in het begin van dit jaar door haar genomen maatregelen. De bewuste accountantsverkla ring werd vrijdag aan de ondermings- raad ter inzage gegeven. Ook gaf de heer Raymakers de redenen die tot de minder goede resultaten over het jaar 1962 hadden geleid, aldus de medede lingen van de directie. De staking heeft een rustig verloop. (Advertentie) Op basis M62: naturel persianer, per- si aner, perslaner partes, medianet, bisamrug 3 en 4 rij hoog, nertskop, nertsoksel, nertspoot, fehbuik, ring- seal, bever, dankali (lemen), blue back. Stola's van nerts, nertsstaarten en bisamrug. Voorbeeld: lange bisamrug mantel, vier vellen hoog 1800.- nu 1575.- en wilt hem drie veHen hoog: 1975.- mi Vogelzang Grote Houtstraat 28Haarte«* Telefoon 11919 MOSKOU, 9 juli (AFP, Reuter) Paul-Henri Spaak, de Belgische minis ter van buitenlandse zaken, heeft gis teren in Kiev een onderhoud gehad met premier Khroesjtsjev. Volgens Tass hebben beide mannen „een nut tige gedachtenwisseling over de huidi ge internationale vraagstukken" ge had en is het overleg gevoerd In een „sfeer van openhartigheid en weder zijds begrip". Spaaks overleg met Khroesjtsjev wordt beschouwd als een onderdeel van de peilingen van het Westen vóór de kernstopconferentie in Moskou, die maandag begint. Aan de ze conferentie nemen vertegenwoordi gers van Rusland, de VS en Engeland Tijdens hun ontmoeting in Kiev spraken Spaak en Khroesjtsjev ongedwongen met elkaar in de tuin van een luxueuze villa. De verfrissingen ontbraken niet, zoals deae foto bewijst. deel. Bij de besprekingen tussen Spaak en Khroesjtsjev waren onder meer aanwezig Nikolai Podgorny, secretaris van het centrale comité van de Russi sche communistische partij, en Vale rian Zorin, vice-minister van buiten landse zaken van de Sovjet-Urne, Spaak heeft, zo neemt men aan, in verband met het steeds stroever worden van de besprekingen tussen Moskou en Peking getracht te weten te komen of Khroesjtsjev nu een grootscheepse poging wil doen om enkele van zijn geschillen met het Westen te regelen. Zoals bekend heeft Spaak zich openlijk voorstan der verklaard van een niet-aanvals- verdrag tussen de landen van het Pakt van Warschau en die van de NAVO. Het is mogelijk dat Khroesjt sjev daarom Spaak wil gebruiken om de meningen hierover te peilen van de landen van de NAVO, die niet op de kemstopconferentie in Moskou vertegenwoordigd zijn. Spaak heeft misschien ook de kans aangegrepen om met de Russische pre mier te praten over de betrekkingen tussen de EEG en de economische ge meenschap van de Oosteuropese lan den, de Comecon. Voor zijn vertrek naar Moskou heeft Spaak voorts ge zegd, dat hij met Khroesjtsjev zou spreken over de kwestie-Berlijn. Na het overleg in Kiev ging Spaak naar Moskou. Hij zei daar tegen jour nalisten dat hij „ervan overtuigd was dat de betrekkingen tussen Oost en West beter zullen worden". Op de vraag of hij met Khroesjtsjev ook ge sproken had over het niet-aanvalsver- drag tussen de landen van het Pakt van Warschau en die van de NAVO, antwoordde Spaak: „Over dergelijke bijzonderheden kan ik niet praten". Spaak antwoordde in dezelfde geest toen men hem vroeg of de kwestie- Berlijn en andere internationale pro blemen aan de orde waren gekomen. AFP tekent hier echter bij aan, dat Spaak liet doorschemeren, dat noch de kwestie van de betrekkingen tussen China en de Sovjet-Unie, noch die van het komende overleg over een kem- stopverdrag bij de besprekingen in Kiev zijn aangesneden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1963 | | pagina 1