m
m
Zakelijke bedrijvigheid en
hoofse dienstverlening
een wereld-omspannende
miljoenen-organisatie
E:
Surinaamse Indonesiërs
willen naar „huis" terug
Slechts 500
kunnen over
tocht betalen
WELVAART geen vijand van
BRABANTSE GEMEENSCHAPSZIN
St. Willibrord -
er meer zitten
achterstand om
geen
- zet
kind blijft
sociale
D
1,
m
in voorsprong
Oudercomité bouwt
BUITENCENTRUM
m
Geen wagenspel
op Binnenhof
DR. SHARIF NA BEZOEK
w
Eert varken als
bouwloon
Uniek onderwijs
experiment is
succesvol
lip
lil
f
m
mm
TE DUUR
Nu wel in Utrecht?
Nikodemos kandidaat
Russisch orthodox
primaatschap
WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1963
PAGINA 9
De fleurin is een munteenheid die
gelijk staat met ongeveer 80 ct
In Nederland werden 500.000 be
stellingen verzorgd, ter waarde
van vier miljoen gulden. Achter
deze even nuchtere als indruk
wekkende cijfers staat een orga-
msatie, die een merkwaardige
combinatie is van zakelijke be-
'livigheid en hoofse dienstver-
Mmg, maar boven alles van
^Ualiteit. Want als uw naar
da geëmigreerde neef van-
ag zijn bloemist opbelt met de
ededeling dat er over tien dagen
n bloemstuk moet zijn op uw
veren jubileum, dan is de kans,
het stuk keurig op tijd wordt
ezorgd praktisch honderd pro
cent.
Amertk?S vuerschillen- Zo is he/ -in
Een prachtige etalage van een
bjoemenzaak met als blikvanger
het Fleur op-embleem.
Spijtoptanten
De recreatiezthd van het buitencentrum,
e vakantiefoto's bij dit ver
haal betreffen geen wille
keurige, commerciële speel
tuin: ze zijn genomen in het
„eigen" buitencentrum van het
west-Brabantse dorp St. Wille-
brord, dat de laatste jaren een
spectaculaire opbloei kent, maar
waar het goede, dat er in het
magere verleden toch altijd was:
de spontane bereidwilligheid om
elkaar te helpen, de zin voor de
t
Kinderen vermaken zich best op het buitencentrum.
kleine, eigen gemeenschap, by
alle welvaart bewaard is gebleven.
INTSBFLORA
DEN HAAG, 7 aug. Kr 7,al deze
omer geen oud-hollandsp klucht meer
als wagenspel op het Binnenhof wor
den opgevoerd door de Nieuwe Kome
die, zoals dat de afgelopen drie jaar
met veel succes is gebeurd. Het alge-
meen Haags comité heeft het gezel
schap. dat reeds voorbereidingen had
getroffen voor de opvoering van de
ducht ,,Hanneken Keckertant" laten
weten dat er geen geld voor deze ma
nifestatie beschikbaar is. s s
De Nieuwe Komedie had voor tien
voorstellingen 3415 gulden gevraagd,
een bedrag dat volgens de directi van
het gezelschap nog niet de helft is van
wat elders gevraagd zou worden.
Het algemeen Haags comité zegt als
toelichting op de beslissing herstel dat
de uitkoopsom, die de nieuwe komedie
dit jaar calculeert, weer hoger is dan
vorig jaar. toen het voor het comité
ook al aan de hoge kant was. Het
getal van gemiddeld vefhondrd bezo-
kers per voorstellingn dat door het ge-
zlschap genoemd wordt, lp'kt het Haags
comité wel aan de hog kantm „Wan
neer wij gaan uitrekenen wat deze voor
stellingen ons gemiddeld per persoon
kosten, dan ligt dit hoger clan voor ons
werk: het scheppen van vakantiebezigd
heid, als verantwoord beschouwd kan
worden. Vandaar dat we ermee zijn ge
stopt.' s
Thans voert de directie van de Nieu
we Komedie onderhandelingen met het
gemeentebestuur van Utrecht om de
wagenspelen in het vervolg daar te
doen plaats vinden en wel op de Vis
markt, vlak onder de Domtoren.
BLOEMEN EXPRESSE,
V°£nriar n in Nederland
36.500 bloemstukken be-
j0rSd in opdracht van bui
tenlandse firma's en particulie
ren. De meeste bloemengroeten
kwamen uit Duitsland, de baker
mat van het systeem, dat onder
31oemenexpresse'
„®Ur°p en „Interflora bloe-
menorders verzorgt tot in de uit
hoeken van de aarde. De interna
tionale organisatie boekte vorig
jaar niet minder dan negentien
miljoen opdrachten, met een
waarde van 413 miljoen „fleorin".
kan al voor negen gulden
zijn; hij kan ook méér beste-
stml samenstelling van het bloem-
zioK* hij over laten aan het in-
i-n en de srnaak van de bloemist
uw woonplaats, maar hij kan ook
ren woordje meespreken. De bloemist
C? Australië kan met de Interflora-
weufi in de band Precies vertellen,
Nedot-i soortenkeus er deze maand in
eigen -!1 is- zo goed als u bij uw
men ^nWrhora-bloemist kunt verne-
in- Au<uSL ®r voor mogelijkheden zijn
ook in ai16' .ln Zuid-Af rika of waar
meen worrtori^e wereld. In .bft al8e-
nale orde^T nationale of ïnternatio-
der omschrPL0or zakenrelaties niet na-
mist bepaalt nn' De uitvoerende bloe-
drag en de de hand van het he
ling van de egenheid de samenstel
den kiezen h \°emengroet. Particulie-
dèn kan Lf 61 vaak zelf' maar ook
mist ter nf Y°°dkomen, dat de bloe-
heemt Rie een oigen beslissing
bonale P °fmen spreken een interna-
hen maar de dialecten kun-
^=-,agebniik®iyi<. bij begrafenis
manden met bloemen te sturen.
^®derlandse bloemist die uit de
m'enmana°P iacht ^Ügt voor een bloe-
kran? - 2 er zonder bedenken een
**IlS VflTl tnalzev. t\ t bl06*
-..Al15 ,maken. De Japanse
ordpr u Vla een Nederlandse collega
gen hii aeg; een bloemstuk te bezor-
derlanJJw j.aPansG bruid van een Ne-
bet huwpiHv16 enkeIe dagen later in
stellinvWpiljk 20u treden, hield de be-
kine „2?2 tot na de huwelijksvoltrek-
bat nas ril j8tJn Japan traditie is,
geboden bloemen worden aan-
f'ora oréan^nngels lid van de inter-
lande? H?iSa e bj-'zorSde een Neder-
van bloemir, TL bepaalde combinatie
Prinses ad laten bestellen voor
behaeen tL u-6en gevoel van on
dank?» kreif" J een uitvoerig be-
M tOtaal ^dè^XwmennaT;i §2TT"
M t0htadal audere bloemen die §e prin
ontzenuwde ^1SgieLre^en' De bloemist
dat de n! be klacht door te stellen,
kon wordm tufVen 2Tder onmogelijk
dat de h^t2Lgev2,erd' omdat bij wist
smaak zo,?! bloemen niet in de
™|d dat h" Vallen- Hi3 had dus ge-
bloemen Le pr,'nses naar lievelings-
m?sten rmufe82n kan het de bloe-
komen Lit5t!g „overlaten: als er orders
K«¥endrieht zf?' met bestemming
Katendrecht, wordt een imponerend
boeket bezorgd en geen bosje fijne,
maakt kleine fresia's
n dan zijn er de sterke, maar
ware verhalen over de prompte
uitvoering van opdrachten, tot
aan de grens van het onmoge
lijke toe. Koploper Is daarbij de
geschiedenis van een boeket chrysan
ten, dat besteld moest worden aan
boord van de Nieuw Amsterdam, die
al was afgevaren uit Rotterdam. De
fleurop-bloemist in Maassluis wist de
oceaanreus binnen twintig minuten op
te vangen, slingerend in een gechar
terde notedop, met, volgens voor
schrift, een douane-ambtenaar aan
boord als getuige. Het is een hachelij
ke en uiteraard tamelijk dure bestel
ling geworden...
In Nederland is een bloemenexpres-
se overigens geen (lure aangelegen
heid, hóeft het althans niet te zijn.
Het minimumbedrag is f 4, vermeer
derd met 50 ct aan kosten. Voor som
mige plaatsen, waar geen aangesloten
bloemist gevestigd is, komt er een
klein bedragje bij wegens bezorging
uit een naburige plaats. Alle grotere
plaatsen hebben echter één of meer
bloemisten die bij de organisatie zijn
aangesloten. Het totaal aantal leden
bedraagt 1250, op een algemeen totaal
van 3000 bloemisten. Toelating tot de
organisatie is een uitverkiezing; men
neemt geen leden aan die niet voldoen
aan hoge eisen van vakmanschap en
betrouwbaarheid. Het laatste is even
belangrijk als het eerste: per slot van
rekening komt het merendeel van de
opdrachtgevers nooit te weten, wat
er precies bezorgd is voor hetgeen hij
heeft neergeteld. „Men hoeft echt niet
b^ng te zijn, dat de bloemisten van
het gegeven vertrouwen misbruik ma
ken, door b.v. voor f 10 bloemen te
bezorgen als er een opdracht is van
f 25", zegt de directeur van Bloemen-
expresse, de heer W. Amesz, die zijn
hoofdkwartier heeft op de centrale in
Den Haag. „Zoiets kan trouwens ge
makkelijk uitkomen. Heel vaak het
bleek nog wel bij de bestelling voor
Prinses Margaret wordt het bloem-
geschenk in een dankbetuiging duide
lijk beschreven. Voorts weet de bloe
mist zelfs bij buitenlandse opdrachten
bijna nooit, of de opdrachtgever niet
zelf naar de receptie ko-mt. De orga
nisatie neemt bovendien nog steek
proeven en de buitendienst brengt elk
lid regelmatig bezoeken om te zien of
de zaak nog op het gewenste peil
staat."
De Nederlandse bloemenexpresse
dateert van 1921. Het was in het be
gin een clubje van 21 man, die el
kaar opdrachten doorgaven, welke on
derling per giro werden verrekend. Te
genwoordig is de financiële afwik
keling een zaak van formulieren, pons
kaarten en Hollorith-manupulaties. De
leden staan bij de centrale in reke
ning-courant; hun vorderingen wegens
uitgevoerde opdrachten worden verre
kend met hetgeen zij wegens aangeno
men opdrachten hebben ontvangen;
want de klant betaalt gewoon in de
winkel -vaar hij bestelt. In het alge
meen kan men vandaag bestellingen
doen die morgen in een andere hoek
van het land bezorgd moeten worden.
Wil men aan het bloemstuk een zelf
geschreven kaartje hangen of een
brief bijvoegen, dan is het zaak, een
of twee dagen eerder opdracht te ge
ven. Ook opdrachten voor de zater
dag kunnen beter een dag tevoren
worden doorgegeven. Als het moet kan
het natuurlijk ook dezeflde dag, zelfs
in het buitenland, maar voor die non
chalance betaalt men in de vorm van
telegram- of telefoonkosten.
Typisch is, dat in Nederland méér
bestellingen uit het buitenland
worden uitgevoerd dan er voor
uitvoering in het buitenland wor
den opgegeven. De oorzaak is
waarschijnlijk het feit, dat bloemen
in Nederland relatief goedkoop zijn.
„Als men in Zweden naar een etentje
gaat, maakt men al een heel goede
beurt, als men drie of vijf anjers mee
brengt. Als Nederlanders horen wat
tien of vijftien anjers daar kosten,
schrikken ze ervoor terug". Buitenlan
ders kunnen in Nederland bloemen la
ten bezorgen voor f 8 of meer. De mi
nima in andere landen liggen aanmer
kelijk hoger: Engeland, Australië en
Nieuw-Zeeland 9. Frankrijk 15.
V.S. en Canada 20. Merkwaardig is,
dat het minimumbedrag in alle met
Engeland verbonden landen gelijk ligt,
zodat men in Afrika al bloemen kan
laten bezorgen voor een bedrag dat
zes gulden lager ligt dan het mini
mum in Frankrijk.
Fleurop, de Europese organisatie,
en Interflora, die heel de wereld om
spant, lopen nog op één grens vast:
het ijzeren gordijn. Niet dan men
daarachter geen belangstelling heeft
voor fleurige groeten: op de interna
tionale tentoonstellingen die er geor
ganiseerd worden, kijkt men zijn ogen
uit en vóór de eerste wereldoorlog was
de bloemenexport naar Rusland zelfs
aanzienlijk. Het ontbreekt in Oost-
iiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiixniiiiiiiiiniiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'
Europa echter aan een net van bloe
menhandelaren, die opdrachten zouden
kunnen uitvoeren. De aandacht ligt
nog zo op de eerste levensbehoeften,
dat van een werkelijke bloemenhan
del geen sprake is. Zonder die handel
is een bloemenexpresse onmogelijk:
men kan geen opgemaakte bloemstuk
ken van hieruit verzenden en zelfs als
men de bloemen stijf verpakt volgens
de regels van de kunst laat overvlie
gen, moet er aan de andere kant van
de luchtlijn een vakman klaarstaan,
om de bloemen opnieuw tot leven te
wekken. Het geheim van het enorme
succes van Interflora is de bederfe
lijkheid van het produkt, dat hiér be
steld, maar daar gekweekt en geleverd
wordt.
Overigens ziet het ernaar uit, dat
de Oosteuropese landen in de toe
komst wat fleuriger gaan worden
De tuinbouwschool in Aalsmeer heeft
al speciale Russische leraren, die
de zoontjes van een aantal Neder
landse exporteurs de beginselen van
de Russische taal moeten bijbren
gen. Misschien kunt U binnenkort
eens een bloemetje laten bezorgen
in het Kremlin
Vic Langenhoff
ROTTERDAM, aug. Aan de op
25 september te houden algemene ver
gadering van aandeelhouders van N.V.
Vereénigd Bezit van 1894 zal worden
voorgesteld het contante dividend over
het per 30 jum afgesloten boekjaar
1962-63 te verhogen van 7v, procent
tot 8 procent (hiervan werd reeds in
april vier P,r.oc®1lt j2Ls__ jnterim divi
dend betaald) en daarnaast onveran
derd vier procent in aandelen uit te
keren.
PARAMARIBO, 7 aug. De Indo
nesische zaakgelastigde in Den Haag,
dr. Moh. Sharif, is gistermiddag met
het KLM-Iijntoestel via Curacao en
New York teruggereisd naar Neder
land na een vijfdaags bezoek aan Su
riname. Hier wonen, zoals bekend,
20.000 Indonesische staatsburgers.
Voor zijn vertrek verklaarde dr.
Sharif zeer getroffen te zijn door de
grote hartelijkheid welke hij zowel van
de overheid als van de particulieren
had ondervonden. Hij had het een
groot genoegen gevonden zijn landge
noten te ontmoeten om met hen de
verschillende problemen, grieven en
wensen te bespreken.
Dr. Sharif had overigens naar hij
zei van vrijwel alle 20.000 Indone
siërs de wens te horen gekregen dat
zij „terug naar huis" willen. Deze
mensen zijn, aldus dr. Sharif, als
alle Indonesische burgers natuurlijk
welkom, doch eerst zal moeten wor
den bekeken hoe deze aangelegenheid
kan worden aangepakt. Hij schatte
het aantal Indonesiërs, dat op eigen
kosten de overtocht zal kunnen ma
ken, op ongeveer 500.
Glimlachend merkte dr. Sharif op
dat Suriname nu ook zijn spijtoptan
ten kent. Een aantal Nederlandse In
donesiërs heeft nl te kennen gegeven
de Indonesische nationaliteit terug te
willen hebben, terwijl ook sommige
personen maar dat is slechts een
zeer klein aantal de Indonesische
nationaliteit wil ruilen voor de Neder-
landse. Dr. Sharif hoopt dat beide
groeperingen eikaars meningen zullen
respecteren en vreedzaam naast el
kaar zullen leven, de ene groep als
gastheer en de andere als gast.
Na het vertrek van de Indonesische
zaakgelastigde werd de Indonesische
vlag, die voor het eerst sinds lange
tijd in Paramaribo officieel wapperde,
binnengehaald van het Palace Hotel
aan het eeuwenoude Oranjeplein, waar
dr. Sharif zijn intrek had genomen.
AMSTERDAM. 7 aug. De vorige
maand is mejuffrouw drs. M. J. A. de
Koster, wetenschappelijk ambtenaar
aan de universiteit van Amsterdam,
voo eer. etnologisch onderzoek naar
Small Nggela, een van de Salomons
eilanden vertrokken. Na een reis van
zes weken per vrachtboot en een kor
te voorbereidingstijd in Honiara (het
na-oorlogse hoofdplaatsje van het ge
bied) hoopt zij omstreeks eind augus
tus op Small Nggela te beginnen.
Het Britse bestuur heeft zeer veel me
dewerking verleend en onder meer ge
zorgd, dat midden in het dorpje Belaga
een met stro gedekte hut voor haar
werd gebouwd. Het traditionele bouw-
1 bestaat uit een varken, dat zij, na
aankomst, aan het dorpshoofd zal of
freren ter feestelijke verdeling onder
de bevolking.
Mejuffrouw De Koster hoopt een jaar
in Belaga te blijven om het dagelijks
léven in al zijn aspecten te bestuderen
en te zien welke veranderingen door de
vele vreemde invloeden an de laatste
honderd jaar zijn doorgedrongen. Als
ontspanning zal zij voorts planten ver
zamelen voor het rijksherbarium te
Leiden en insecten voor het zoölogisch
museum te Amsterdam.
MOSKOU, 7 aug. (UPI) De Hei
lige Synode van de Russische-Orthodoxe
kerk heeft de 33-jarige aartsbisschop
Nikodemos benoemd tot metropoliet van
Rostov en Jaroslav; hij is daardoor
kandidaat geworden voor het primaat
schap van de Russisch-Orthodoxe chris
tenheid.
Nikodemos, de tweede priester in de
geschiedenis van de Russisch-Ortho
doxe kerk die op zo jeugdige leeftijd
metropoliet wordt, komt nu reeds recht
streeks onder de 86-jarige patriarch
Alexis, primaat van de Russische Kerk.
Hij is het geweest die informele be
trekkingen met de Heilige Stoel heeft
aangeknoopt door waarnemer# af te
vaardigen naar het Tweede Vaticaan
se Concilie en vertegenwoordigers naar
de begrafenis van paus Joannes XXIH.
Aartsbisschop Nikodemos, die in 1947 tot
Pope werd gewijd, heeft gezorgd voor
opneming van de Russische Kerk in de
Wereldraad van Kerken in 1861, en hij
heeft een reis van zes weken door de
Verenigde Staten gemaakt.
De welstand van Helke" straalt
van de nieuwe woningen, die er heer-
lijk ruim in de. y aan- Het Is
met het wonen hetzelfde als op ande
re levensgebieden: de achterstand
wordt meteen ln «en voor
sprong. De Rotterdamse collega's van
de pendelende werkers uit St. Wille-
brord kunnen In nun „flatten" jaloers
zitten -"Men op de
de
uren met elgen jncnsen gebouwd en
de kosten zijn betaald uit de verdien
sten die de vader» van St. Willebrord
hebben verworven met hun veelge
smade pendel naar Rotterdam. Heel
het lange weekeind zitten die vaders
nu van hun bezit, hun kinderen en hun
duiven te genieten in hun vriendelijke
achtertuinen, als gold het een demon
stratie tegen de proleten, die van hun
iange-afstandswerk funeste gevolgen
voorspelden voor hun gezinsleven
Nu hebben diezelfde Willebrorders
hun eigen buitencentrum: een terrein
van drie hectare dennenbos tussen
Schijf en Rucphen, met een kampge
bouw dat er zijn mag en dat er in
vrijwillige arbeidsuren is neergezet
door leden en aanhangers van het ou
dercomité van de jongensscholen. Jon
gens èn meisjes van 't Heike mogen
er elke vrije middag naar hartelust
ravotten: 's zondags mogen ook de
ouders komen, om mee te spelen of
uit te rusten en om en passant eens
met de leerkrachten te praten. Ze
krijgen er koffie bij en frisse dran
ken, die, alweer door vrijwillige
krachten: meisjes en moeders uit
het dorp, geserveerd worden.
Het buitencentrum heeft een waar
de van f 18.000 en het is helemaal
bijeengebracht door de ouders en de
Willebrordse gemeenschap. De ouders
betalen contributie en het comité „De
helpende Hand" gaat bij de overige
inwoners om een donateursbijdrage.
Sinds kort is de accommodatie uitge
breid met een barak, zodal er ook
geslapen kan worden. Daar hebben ai
diverse groepen jongens van geprofi
teerd, door deel te nemen aan de uit
voerige voorlichtingsdagen, die er ge
regeld georganiseerd worden. Men
heeft ook plannen om in samenwer-
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiimiiiiiiiii
king met de Pastoor Bastiaansen-stich-
ting die in St. Willebrord het maat-
schappefijk werk behartig)ietsvoor
de moeders te gaan organiseren en
ook de vaders wil men op een oi an
dere wijze laten meeprofiteren
De broeders van Oudenbosch, die
de zaak zoveel mogelijk gestimu
leerd hebben, zijn enthousiast, voor
al omdat het centrum hun een uit
stekend contact heeft gegeven met
de ouders, zondei wier medewerking
men zelfs met de mooiste facilitei
ten geen succes kan boeken
Faciliteiten hééft men in St. Wil
lebrord: al sedert jaren is hier de
droomwens van elke onderwijzer:
een schaal van 25 leerlingen, in de
praktijk gerealiseerd. In verband
hiermee zijn in het kleine dorp al
leen al voor de jongens drie moder
ne lagere scholen gebouwd. Daar
naast is er nog een BLO-school. De
schooldiehtheid is in Nederland ner
gens groter!
De drie lagere jongensscholen vor
men één geheel. Ze bestaan niet uit
zes klassen van één tot en met zes,
maar uit twee klassen met drie leer-
groepen: de Wilhelmusschool heeft
drie eerste en drie tweede klassen, de
Saint-Louisschool drie derde en drie
vierde klassen en de Willebrordus-
schooi drie vijfde en drie zesde klas
sen, plus drie VGLO-klassen. Men
heeft voor deze opzet bijzondere toe
stemming gekregen van het ministe
rie van OKW, dat het onderwijs van
-aSieM jbbui 'OHOA i9C( fit.
St. Willebrord als een experiment be
schouwt, een experiment overigens,
dat het experimentele stadnpi glans
rijk achter de rug heeft. Het cl®®1
van de ongebruikelijke indeling is dui
delijk: men heeft op deze manier geen
A-, 'B- en C-school, met alle prestige
kwesties daaraan verbonden. Wèl
heeft men in ieder leerjaar een a, ti
en c-eroep, die op verschillend niveau
staan* de eerste volgt het normale on
derwijs, de tweede ligt een half jaar
achter en de derde is bestemd voor
kinderen met defecten, die een bijzon
dere aandacht nodig hebben. De term
a-, b- of c-groep is echter niet bekend:
ook de klassen zijn niet op de gebrui
kelijke manier genummerd: St. Wille
brord hééft geen zes klassen lagere
school plus een zevende en achtste
teld éénentwintig leergroepen, gediffe
rentieerd naar de mogelijkheden en
moeilijkheden van de leerlingen. Nie
mand blijft ooit zitten: alleen door
loopt de ene leerling de schoien vlug
ger dan de andere, omdat hij de brug
klassen die de ander nodig heeft, kan
missen. De besten komen terecht in
de opleidingsklas, die voorbereidt op
het Ulo-onderwijs, dat men meestal in
Roosendaal gaat volgen. Vandaar ko
men sommigen dan weer op de HBS
terecht, of op de kweekschool voor
onderwijzers. St. Willebrord heeft op
het ogenblik zes jongens op de kweek
school en één afgestudeerde onderwij
zer is alweer doorgestroomd naar het
middelbaar onderwijs, want die heeft
na zijn onderwijzersopleiding de mid
delbare acte gymnastiek gehaaid.
Dit alles bewijst niet alleen, dat het
onderwijs in St. Willebrord zijn vruch
ten oplevert, het illustreert ook, dat
de ouders hun welvaart niet zonder
meer consumeren en hun kinderen niet
dwingen om die welvaart zo gauw mo
gelijk mee te vergroten, maar dat ze
er iets voor over hebben hun kinde
ren zover mogelijk te laten opklim
men. En dat zegt méér van de voor
uitgang in 't Heike dan alle zichtbare
welstand.
