Onwrikbare wil om eenheid
van „Leuven" te behouden
Twee taalgemeenschappen
*net dezelfde rechten en
plichten aan de universiteit
Duur vee
naar Zuid-Amerika
Geen last van
zeeziekte
Fiat 500 Sunroof
veel autovreugde
voor
weinig geld...
3450.
Duitse bisschoppen contra
schrijvers Böll en Amery
De week in Westminster
w
Reden tot politieke onrust
onder katholieke arbeiders?
BEZINNING
NODIG
B
1
Sociaal
commentaar
BRIEF VAN BELGISCH EPISCOPAAT
Vloer begaf het;
arbeider om het
leven gekomen
^oor duizenden
nan platen en
boeken gestolen
Hartelijk afscheid
van dr. A. Bartels
Viering 150 jaar
Koninkrhk gaat
drie ton kosten
MODEHUIS HARING
Prinses Irene
als regisseuse
Non-conformisten
een gevaarlijke
stroming
Kamervraag over
geweigerde visum-
verlenging
Indonesische bezoekt
familie
Pola Negri weer
voor de camera's
A
Vlamingen gevraagd
ruimdenkend te zijn
In ventilatieschacht
Om fanclub te
financieren
Man bespuit kleding
met chemische stof
Ziekenauto's aan
Surinaamse regering
overgedragen
Een kip zonder kop Britse zekerheid is zoek I
De medailles Van de oude cavalerist
Van Britse gehuwde
vrouwen werkt 40
procent buitenshuis
In Den Helder:
JONGETJE (2)
VERDRONKEN
ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1963
PAGINA 5
„Dure'' klant
toont haar Wintercollectie 1963 '64
dinsdag 17 september a.s., in
KASTEEL DE HOOGE VUURSCHE
Aanvang:
's middags S.1S uur 's avonds 8 uur.
Thé complet 6.-
Lachend schikt prinses Irene iets
aan het kostuum van Minie Wee-
nink uit Haarlem, in het spel prin
ses Ilona. Naast deze „prinses"
Ellen Thomas uit Hengelo, die de
rol van prins Nikolawitch ver
vult.
v.a.
compleet
3! au*' (KNP) - ,Met
van n are Wil zullen wij de eenheid
''ik universiteit behouden en tege-
Van h Maximale ontplooiing verzekeren
deyputwee taalgemeenschappen met
Zeker rechten en plichten." Dit ver
een vP",iC'e Belgische bisschoppen in
?6richt Sepubliceerd schrijven, dat
tenspil 's aan bet academisch en we-
siten aPPe!ijk personeel van de univer-
sin„' Van Leuven. Nu door een beslis
ten»!,?,?11. bet parlement de taalstrijd
Srote !s.' me,>en de bisschoppen met
eonir.i- Vp'_ligheid en zonder politieke
Overe aties' bun beleidslijn geheel in
Wet* •Stemmin* met <le burgerlijke
«eving te kunnen doorvoeren.
VeiSi'eri de ër°te naam en het grote
en .]y, van de Leuvense Alma Mater
ke 7h' °°g °P de enorme taak wel-
Vpn, 't ten aanzien van de moderne le
de ^olernen te vervullen heeft, menen
eenh vpk^PPen met alle kracht voor de
komen der untversiteit te moeten op-
«lomf.n^ereld stt'St vandaag op tot
dor nde eenheid en het Christen-
o\ Moet zjjn eigen boodschap tegen-
ten elgentijdse problemen formule-
rineen gevoelen van hoge waarde-
d6 g voor de autonomie van de zoeken-
keliiuestdaarom valt Leuven klaagblij-
lêidPi-ieen eigen zending te beurt, ge-
Van u Meer een bevoorrecht centrum
christelijk denken te worden."
KcK Verband hiermede geven de bis-
-!-doppen een aantal concrete aanwij
zigen.
j. Ten eerste, de territoriale eentalig-
?®'d van de stad Leuven zal overeen-
ïK-Mstig de bestaande wegeving eer
tri Worden aanvaard. De Franstali-
gen wordt verzocht deze regeling te
aanvaarden en te eerbiedigen daar
de Vlamingen recht hebben hun cul
tureel bezit te behouden.
De bisschoppen vragen de Vlamingen
ruimdenkend op te treden tegenover de
Franstaligen temeer waar de universi
teit zélf, tweetalig zal zijn. De acade
mische overheid zal ten behoeve van
de Franstaligen passende schikkingen
treffen op schoolgebied. De Vlamin
gen moeten ook de Fransen de kans
EINDHOVEN, 31 aug. Gisteren
is de dertigjarige arbeider J. van R.
om het leven gekomen bij werkzaam
heden in de ventilatieschachten van
het Philips-kantoorgbeouw.
Aangezien een der schachten gereed
was klommen twee van zijn collega's
naar de bovenzijde van de tweede
schacht om de hangsteiger in die ruim
te aan te brengen. Van R. heeft zich
intussen, met welk doel weet nie
mand, in de tweede schacht begeven
en is daarbij op een vloertje gaan
staan, dat was achtergebleven van de
bekisting van het beton. Het vloertje
begaf het echter met het gevolg dat
van R. van een hoogte van ongeveer
veertig meter in de schacht stortte.
Op weg naar het Binnenziekenhuis is
de man overleden.
31 aug. Het motor-
fcindso es van dc Koninklijke Neder
land Scheepvaartmaatschappij is
Gn gen "aar Zuid-Amerika ver-
Luu.*'1'! ietwat ongebruikelijke
dniwiUke houi 'n eenvoudige, maar
lagen eenenderti». dutten, stonden of
ren. Zij zijn <>p L *1™ en vier stie-
in oktober een grot*int^nJw",1 waar
tentoonstelling wordt gehoud™ v|f"
Wanneer men zo'n tentoonstelling orga
niseert, is het ondenkbaar dat daar
«en Nederlandse inzending mag ont
breken.
L>e kans dat zjj terugkomen ls maar
veel klein. Het is de bedoeling dat zij
jh Zuid-Amerika worden verkocht. Nu
vfn gemiddelde prijs voor de koeien
tiao Vet kaliber dat deze reis onder-
tnp?3t,en dat is uiteraard hoog, op
Le an, drieduizend gulden per stuk.
tüurïm3» n van de stieren liggen na-
*o'n tri hoger. Stieren kunnen al gauw
^duizend gulden vertegen-
v0or maar er zijn er verkocht
u°r drie ton.
Zui ,at de dieren gaan opleveren in
Oipt ka, konden de insiders ons
eP|. verteIIen. „Er kan natuurlijk altijd
tpi.i "Rembrandt" tussen zitten", ver-
Gtèu nien ons' En dat „Rembrandt"
k0ei«b»t dan een gouden prijsje. Onze
de fn en stieren staan aan de top van
bo),t"1<)'re,dranglijst, vooral de zwart-
hi?e,-,yWtien witte Franse koeien van
Lharollaisras, die
in het gezel-
onze Utrechtse redacteur)
tarigp TH!", 31 aug. Een achttien-
®*Hjeil',0ngeman heeft voor enkele dui-
bopjje,, Guldens aan grammofoonplaten,
Vei-L6'1 Postzegels weggenomen die
;W°r o„0pht om aan geld te komen
rt"er w'n tanclub waarvan hij
aanoS" plaatste advertenties oi
De Jracht op zijn club te vestigen,
«hgp a,efstallen strekten zich uit over
voor-
om
aStYkf een iaar- Hij was al die tijd
.k'ant
van een muziekwinkel waar
het^ dagelijks een plaat uitzocht.
f°6dkp„ -atst Sing de winkelier er, met
tkigon ring van de moeder van de
ring it„Mee akkoord dat hij op reke-
h?«hdo De jongen werd goede
?0(jph,h met de dochter voor wie hij
r'Wa» e?..meebracht uit de boekhan-
ri ar nnu werkte. Het meisje keek
een aar neus toen °P een g°ede
var te„r?1?ne*r de winkel instapte en
oh te L,u's'er|ie door de etalage ge-
-eri Dla=. n .dat de jongeman stiekem
let i ln zbn tas stoPte- ZP sprak
Qui» j3r .vader over, die besloot
de e j°ngen alleen maar goed
ue Saten te houden.
«t n.
ontdekte men
jongen platen stal. De
.dure klant" werd ge
Verdï°LReJde bezoeken
w°eder va de j°nSen
haarschS ...dure klant" werd ge-
J.aar znn^ en het platenbezit van
ï°'en niotna' Daarb« werden 159 ge-
Pie erbii „ltn aanSetroffen. De politie,
^«Uren 1,1 werd, ging eens verder
?°k j-, a ontdekte dat de jongen zich
r?arh wat bandel waar hij werk-
boekon goederen had toegeëigend.
?an kerin it werden met 30 pet. korting
v°°hplaitn verkocht en de grammo-
?a"d. T„ Smgen. voor f 1,50 van de
laÜen Kooi z^n 200 platen en tien-
j«eft vrpfotr11 ohlvreemd. De jongeman
bewav bekend en is in verzeker-
"«warmg gesteld.
schap van de Nederlandse dieren mee
reizen, zullen het vrijwel uitsluitend
van de vleeskwaliteit moeten hebben.
Op moeilijkheden tijdens het transport
wordt niet gerekend. Mer kent het
klappen van de zweep. De koeien,
die alle drachtig zijn en dus geen
melk geven, hebben naar men ons
vertelde een groot aanpassingsver
mogen. Zodra zij de invloed van een
knobbelig zeetje voelen gaan ze er op
hun gemak bij liggen en is van zee
ziekte geen sprake.
geven in deze Vlaamse gemeenschap te
kunnen leven.
Voorts bepalen de bisschoppen dat de
inwendige reorganisatie van de univer
siteit op basis van de tweetaligheid,
verder zal worden voortgezet.
UTRECHT, 31 aug. Het bestuur
van het katholiek Nationaal Bureau voor
Geestelijke Gezondheidszorg heeft gis
teren aan de nieuwe staatssecretaris
van Volksgezondheid dr. A. J. H. Bar
tels ten kantore van het bureau een
receptie aangeboden.
Honderden belangstellenden, waaronder
talloze medewerkers en bestuursleden
van instellingen, waarbij dr. Bartels als
directeur van het Katholiek Nationaal
Bureau voor Geestelijke Volksgezond
heid betrokken was, hadden aan de uit
nodiging van het bestuur gehoor gege
ven om van dr. Bartels afscheid te
nemen en hem tevens geluk te wensen
met zijn benoeming tot staatssecretaris.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 31 aug. De viering
van het 150-jarig bestaan van het Ko
ninkrijk gaat de schatkist 300.000 gul
den kosten. Minister-pres. Mariinen heeft
de Tweede Kamer in een wetsontwerp
tot wijziging van de begroting 1963
voorgesteld dit bedrag ter financie
ring van de feestelijkheden beschik
baar te stellen.
Van de 300.000 gulden is blijkens
de memorie van toelichting op het ont
werp 15.000 gulden bestemd voor reis-
en verblijfkosten, 20.000 voor secreta-
riaatskosten en uitbesteding van werk,
30.000 voor publiciteit en 100.000 gul
den voor tentoonstellingen en kunst
manifestaties. De kosten van activitei
ten op het gebied van jeugd en on
derwijs (musical, toneelstuk, jeugd-
dag, organisatie van discussiegroepen,
volkszangweek, pocketboek over ka
rakter en cultuur in Europa) worden
begroot op 78.000 gulden. Tenslotte
maakt een bedrag van 57.000 gulden
voor onvoorziene uitgaven de drie ton
vol.
Het ligt in de bedoeling het Konink
rijksjubileum op 30 november natio.
naai te herdenken. De overige activi
teiten zijn zoals bekend reeds begon
nen op 30 april van dit jaar en strek
ken zich uit tot 30 maart 1964. Deze
activiteiten betreffen onder meer het
organiseren van tentoonstellingen,
kunstmanifestaties en een kransleg-
ging bij het monument op Plein 1813.
Advertentie)
Verzoeke tijdig uw plaats te reserveren bij MODEHUIS HARING,
's-Gravelandseweg 46, Hilversum, tel. 02950-14681.
UDCDEL, 31 aug. Met de opvoe
ring van „Jaloezie in tsarenland" is
vrijdagavond het kamp van de Mr. J.
M. H. Baron van Heemstrastichting
feestelijk besloten. Het spel was be
dacht en werd opgevoerd door de veer
tien kampeersters zelf, zeven astma
tische meisjes met hun vriendinnetjes,
die zich de afgelopen drie weken op
het terrein ,,De Hunneschans" van de
Stichting Zilveren Jeugdcentra, on
danks de vaak bij stromen neervallen
de regen, geen moment hebben ver
veeld.
Dat was mede te danken aan prin
ses Irene, die het kamp in die tijd
ve.l bezocht en dan in dikke trui en
spijkerbroek leiding gaf aan verschil
lende activiteiten van de meisjes. Zij
was het ook, die „Jaloezie in Tsaren-
land" regisseerde, daarbij geholpen
door haar vriendin, mejuffrouw Mia
Boksen.
De uitvoerenden hoefden geen tekst
uit het hoofd te leren. Prinses Irene
voelt erg veel voor vrije expressie.
Het spel werd geïmproviseerd rond
een zelf bedacht sprookje.
Advertentie
J. Leonard Lang's Automobielbedrijven N.V., Amsterdam
HENGELO, 31 aug. In de Duitse
staat Osnabrück is de 42-jarige Paul
K. aangehouden onder verdenking van
het bespuiten van vrouwenkleding. K.
heeft bekend dat hij op 31 mei van
Osnabrück naar Hengelo is gereisd en
daar op het station en in een waren
huis vrouwenkleding met chemische
stof heeft bespoten. De vloeistof die
de man ervoor gebruikte had hij ont
vreemd uit een accufabriek waar hij
tijdens de vakantie werkte. Hij is op
gespoord in Duitsland en heeft tegen
over de Westduitse politie een beken
tenis afgelegd. De schade die hij be
rokkend heeft aan vrouwenkleding be
draagt ongeveer f 270.
PARAMARIBO, 81 aug. Op het mi
nisterie van Algemene Zaken alhier
heeft mevrouw Truus Wijsmuller-Meij-
er, gemeenteraadslid van Amsterdam
en penningmeesteresse van het Konin
gin Wilhelminafonds, de Surinaamse re-
gering twee ziekenauto's aangeboden.
Deze auto's, geschenken van de Bonds
republiek Duitsland aan het Wilhelmina
fonds voor de TBC bestrijding in Suri
name, zullen dienst doen in het district
Coronie en bij het diaconessenziekenhuis
in Paramaribo.
Namens de rederij Wijsmuller te
Baarn bood dr. Hans Hotte de Suri
naamse premier Pengel enkele geschen
ken aan, o.a. bestemd voor het long
paviljoen te Paramaribo en het logeer-
gebouw te Stoelmanseiland.
l Advertentie)
Elke OLVEH polis is winstdelend
FULDA. 31 aug. (KNP) Tijdens
zijn na afloop van de Duitse bisschop
penconferentie gehouden persconferen
tie heeft kardinaal Frings aangekon
digd, dat de Duitse bisschoppen op 22
september een gemeenschappelijk
schrijven zullen publiceren, dat ge
richt is tegen een jonge gevaarlijke
stroming onder de Duitse katholieken:
de beweging der non-conformisten.
De beweging der non-conformisten
is ontstaan rond de boeken van twee
Duitse schrijvers Heinnch Boll en
Karl Amery. Hun boeken „Die Katho-
lische Kirche" en „Die Kapitulation
"j"n zovele opzichten lijkt het, alsof
de Britse internationale politiek
en de Britse houding de laatste
tijd van dusdanige aard geweest
zijn. dat zij vreemde verwachtingen
hebben gewerkt bij onze vijanden en
een zeker wantrouwen bij onze
vrienden. Door kwaadwilligen zijn
onze aarzelingen toegeschreven aan
verraderlijkheid; maar zij behoren
ongetwijfeld te worden toegeschre
ven aan verwarring, aan een duide
lijk onvermogen om te bepalen wat
het zwaarst moet wegen en op
grond daarvan consequent te hande
len. Het lijkt alsof wij naar alle
richtingen tegelijk worden getrok
ken; naar Amerika en met tus
senpozen naar Rusland, naar
Europa en naar het Gemenebest. Als
een kip zonder kop strompelen wij
blindelings heen en weer, totdat wij
ons tenslotte geplaatst zien in ons
huidig hulpeloos isolement."
Dit is een citaat uit een artikel
van de heer Colin Welch, redacteur
van de „Daily Telegraph", en wij
citeren het alleen maar, omdat
dergelijke geluiden overtuigender
klinken als zij komen uit de mond
van een Engelsman, schrijvend in
een braaf conservatief blad. De heer
Welch schreef het bovenstaande
naar aanleiding van het verschijnen
van een nieuw boek. van de hand
van de heer John Mander, getiteld
„Groot-Brittannië of Klein Enge
land dat zojuist is verschenen bij
de firma Seeker en tegelijkertijd in
Penguin-editie. Onze eigen in-
MiimNiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinii'iinHiHiiniiiii^
^HiiiiiimiimiiiniiiiiiiiiMiiiiiiiiiiMimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiimiHiiiiuiiM))^
de
druk is al jaren, dat Brit.annië geen
buitenlandse politiek heeft en dat
dit te danken is aan het enorme
machtsverlies van een land, dat
voorheen de lakens heeft kunnen
uitdelen en legers en vloten in ge
reedheid had om zijn wil op te leg
gen aan derden. Sedert de macht
teloor ging, is ook de zekerheid zoek.
Wat zullen toekomstige geschied
schrijvers zeggen van de onzalige
blunder van Suez, waarvan zovelen
de rampzalige gevolgen hadden
voorzien, maar niet de Britse rege
ring?
Wat zullen ze zeggen van Brit-
tannië's houding ten aanzien van
Europa? Het is allemaal goed en
wel te zeggen, dat de koppige en
balorige president Van Frankrijk de
deur voor Engelands neus heeft
dichtgeslagen, maar het is niet on
redelijk zich af te vragen of Brit-
tannië zelf niet de grootste schuld
draagt.
ie herinnert zich niet de
voorgeschiedenis, de bezielde
redevoeringen van Churchill
en anderen, en de kille on
verschilligheid en vijandigheid, welke
volgden toen de tijd voor rede
voeringen voorbij was en het ogen
blik was gekomen om te handelen?
Het is waar, dat Brittannië na lange
tijd afkerig te zijn geweest van het
Verdrag van Rome, met de pet in de
hand is komen aankloppen in Brus
sel, een gebeurtenis welke allang
was voorspeld door buitenlandse
waarnemers. Maar als De Gaulle
inderdaad de deur toewierp, was het
omdat Brittannië zelf hiertoe de
oorzaak en zeker de aanleiding
schiep. Zoals John Mander opmerkt,
was het het bezoek van Macmillan
aan Kennedy in Nassau, dat presi
dent De Gaulle ervan overtuigde,
dat Brittannië er de voorkeur aan
gaf te heulen met Amerika en dat
het niet lager beschouwd kon wor
den als „Europees"
Over Brittannië's befaamde argu
menten, dat het Gemenebest de
voorrang had boven Europa, is hier
vaker geschreven. Het Gemenebest
is een mythe, getuige de vijandig
heid van twee leden van het Geme
nebest, die zich tegen elkander
wapenen over Kasjmir, Indië en
Pakistan, getuige ook de dictaturen
en de rechtsverkrachtingen in som
mige landen van het Gemenebest.
Colin Welch merkte in zijn artikel
van gisteren op, dat William Pickles
onlangs het Gemenebest heeft be
schreven als „de meest effectieve
internationale groepering, die de
wereld heden 'ent"
Toen wij deze uitlating zagen,
vroegen wij ons wederom af.
of de Engelsen zich inderdaad
alles wijs kunnen maken. En
Colin Welch merkt op naar aanlei
ding van deze zelfde uitlating van
Pickles, dat door niemand anders op
aarde een dergelijke betekenis
wordt toegekend aan het Gemene
best. Welch gaat door met te zeg
gen, dat het de aparte anti-Ameri
kaanse en anti-Duitse gezindheid in
Brittannië is, tezamen met de schro
melijke overdrijving van de beteke
nis van het Gemenebest, welke het
vermoeden wekken dat Brittannië
een hartgrondige afkeer heeft voor
de wereld waarin het nu eenmaal
moet leven en dat dit heeft geleid
tot een zekere weerzin om de inter
nationale werkelijkheid onder ogen
te zien, zoals Amerika dit heeft te
doen.
Welch gelooft, naar onze mening
terecht, dat er in Brittannië sprake
is van een levens- en werkelijk-
heidsvreemde poging om te vluch
ten in het verleden, een mening die
eveneens eerder is geuit door
Anthony Sampson in zijn beroemde
boek „The anatomy of Britain"
Welch vraagt, wie Brittannië meent
anders voor de gek te houden dan
alleen maar zichzelf, als het zijn
toevlucht neemt tot de uiterlijkhe
den van een imperiale macht, die
allang niet meer bestaat. „En zo"
aldus Welch, „gelijk een oude cava-
leriesoldaat, vertonen wij onze
medailles en brengen wij praatziek
in herinnering wat wij van het leven
geleerd hebben. En de wereld rept
zich voort met enig medelijden (voor
Brittannië) De wereld heeft haar
eigen leven te leiden en haar eigen
vergissingen te maken. Onze ervaring
lijkt niet langer relevant".
Eerder in de week vroegen wij ons
af, wat er in 's hemelsnaam aan het
gebeuren is in Engeland. Zelfs een
blad als de „Times" vond het nodig
op de voornaamste nieuwspagina
bijzonderheden te brengen over het
nieuwe costuum, dat de eerste minis
ter van Groot Brittannië had laten
maken om op de korhoenderjacht te
gaan.
DAAN VAN DER VAT
1 oder Deutscher Katholizismus rl,?b"
ten een sterke aanval tegen de katnu-
lieke kerk van heden, vooral tegen nel
katholicisme zoals het in brede mi
lieus wordt beleefd. De Duitse pejs
gaat over brede lijn met deze kritie
mee, hoewel de beweging ze o>p
pp een kleine groep jonge intellect"
len; Kardinaal Frings deelde mee, na
de bisschoppenconferentie zich m
neze stroming had bezig gehouden, na
dat kardinaal Doepfner daarover
pre-advies had uitgebracht.
In de literatuur zo zei karchna^
Frings, zonder namen te npemen
wordt een vals, vergeestelijkt ne
van de kerk gegeven en de kerk.0,J
„een Kerk van Heiligen" voorgeste
aie dan wordt vergeleken met
kerk, welke ook het levenselement van
het maatschappelijk leven begrijp
DEN HAAG, 30 aug. - Het
Kamerlid mr. dr. C. Berkhouwer (VVD)
heeft de minister van Justitie gevraagd
waarorr. de minister verlenging van een
visum van de Indonesische mevrouw Me-
linda Diah-Ong heeft geweigerd.
„Is het juist", vraagt hij, „dat me
vrouw Melinda Diah-Ong meerdere fa
milieleden in ons land heeft, doch het
niettemin redenen van staatsbelang ge.
weest zijn op grond waarvan de hierbij
betrokken ambtelijke instanties gemeend
hebben aan het verblijf yan, mpvrouw
Melinda Diah-Ong hier te lande een
einde te moeten maken.
Indien inderdaad zulke zwaarwichtige
re.'-men aanwezig zijn geweest, is de
minister dan bereid mede te delen van
welke aard deze redenen waren?", zo
vraagt dr. Berkhouwer.
NEW YORK, 31 aug. Walt Disney
heeft Pola Negri gecontracteerd om met
Hayley Mills, Eli Wallach, Irene Pap
pas en Peter McEnery op te treden in
de film „The Moon-Spmners", een span
nend drama naar een roman van
Mary Stewart. Begin september zal met
de verfilming een begin worden ge
maakt o<p het eiland Kreta.
LONDEN, 29 aug. Gisteren publi
ceerde het Britse ministerie van finan
ciën het Overzicht van Persoonlijke In
komens voor het jaar 1960. In dit Over
zicht worden onder meer de cijfers ge
publiceerd over de aantallen gehuwde
Britse vrouwen, die uit werken gaan
in winkels, fabrieken, kantoren, zieken
huizen enz. Voor het jaar 1960 bedroeg
het totaal van werkende gehuwde vrou
wen vjjf miljoen, d.w.z. veertig procent
van het totaal aantal gehuwde vrouwen
in het land.
XX f
tijdens de, minstens voor de
K.V.P., nogal onrustige kabinets
formatie, kregen we meerdere
verzoeken in het komende sei-
zoe een politieke gespreksavond te
komen verzorgen. Gedurende de va
kantie blijkt "dat aantal zich nogal te
hebben uitgebreid. Wanneer men be
denkt, dat deze verzoeken in hoofdzaak
komen uit K.A.B.-kringen, waar over
het algemeen de politieke belangstel
ling niet bepaald overweldigend ge
noemd kan worden, dan is men ge-
neigd te zeggen dat we hier met een
verheugende en interessante ontwikke
ling te doen hebben. Maar een nadere
bestudering van de toon waarop de
aanvragen zjjn gesteld brengt een
merkwaardige bijsmaak teweeg.
Onmiskenbaar getuigen alle ontvan
gen brieven en gevoerde gesprekken
van een gebleven gevoel van onvol
daanheid en één afdeling formuleert
het verzoek zelfs als volgt: „Wilt U
een gespreksavond komen leiden onder
de titel; Moeten wij (de Katholieke
arbeiders) politiek naar een eigen
arbeiderspartij?"
Nu komen die vragen beslist niet
van opstandige elementen of querulan
ten, maar van serieuze, regelmatig
van hun verantwoordelijkheidszin ge
tuigende plaatselijke en gewestelijke
arbeidersleiders. Laten we er aan toe
voegen te weten, dat er ook wel echte
onruststokers bij zjjn, die het interes
sant zouden vinden zelf Kamerlid te
worden of iets dergelijks. Maar we zijn
bereid daartegen nogal beslist stelling
te nemen en over dat soort mensen
hebben we het hier bepaald niet.
uitgaande nu van de vraag, door
.®"e afdeling gesteld, komen we
onmiddellijk voor een wedervraag te
staan. Zjjn er redenen om die vraag
te stellen en zijn die redenen ook
concreet te omschrijven? Wanneer we
'Mm.ers de resultaten van de sociale
politiek bezien die met name de laatste
vier jaar zijn behaald, dan constateren
we m diezelfde arbeiderskringen een
zekere voldaanheid.
-Een leuk voorbeeld: op een van onze
vakantiotochtjes troffen we een Am
sterdamse arbeider die ons herkende
en die ons spontaan zei blij te zijn
eens de kans te hebben ons (excuseer
ae onbescheidenheid) te bedanken voor
net naar zijn mening uitstekende werk
dat de laatste jaren was en is verzet,
riet is ook zo; er zjjn de laatste jaren
betere loonsverhogingen gekomen dan
P' na de oorlog, de prijsstijgingen
bleven beperkt, er werd meer aan
dacht geschonken aan de laagstbe
taalden; de gemeenteklassificatie werf
wat ingekrompen; de A.W.W. kwam
tot stand; de A.Ó.W.-uitkeringen wer
den niet onaanzienlijk verhoogd; er
kwam arbeidstijdverkorting met voor
honderdduizenden een vrije zaterdag;
or kwam een interimregeling voor de
invaliden die tienduizenden uit de nood
hielp; de Algemene Bijstandwet werf
aangenomen. En deze lijst is nog met
vele andere voorbeelden mt te breiden.
We hebben daarom de neiging te
zeggen dat, indien een zeker gevoel
van onbehagen tot de gestelde vraag
voert, het antwoord op het waarom
ervan niet op de eerste plaats moet
worden gezocht bij het practisch effect
van de gevoerde sociale politiek. Wel
kan men bij een bepaalde, wat hoger
te klasseren, groep werknemers klach
ten vernemen over een te trage gang
van zaken bij de realisering van de
P.B.O. Wel hoort men in diezelfde
kring dat er van een wezenlijke aanpak
van de herstructurering van de bezits-
verhoudingen nog weinig te bespeuren
valt. Al heeft men waardering voor
het complex maatregelen van oud
staatssecretaris drs. Sehmeltzer, men
ziet daarin toch bepaald nog geen
positieve bezitsvorming. Jok verneemt
men wel dat de K.V.P. te weinig ernst
zou méiken met het programmapunt:
herziening van het vennootschapsrecht,
waardoor de stemmen van Romme en
Steenkamp in een woestijn schijnen te
blijven klinken.
Maar toch zouden wij ook deze traag-
heidskiachten geen essentiële oorzaak
van het onrustgevoelen willen noemen.
De doorsnee-arbeidersleider van plaat
selijk of gewestelijk niveau immers is
zich in het algemeen nog op geen
stukken na bewust van welke sociaal-
revolutionaire betekenis de realisering
van deze wensen en eisen is. De door
snee-man die hjj te leiden heeft nog
minder.
een poging om de feitelijke
gronden van de gestelde vraag
wat dichter te benaderen, kwa
men we toch wel t een aantal
constateringen. Sommige daarvan vin
den hun oorzaak in een verder ver
leden, maar de meeste zijn toch zeer
recent. Deze feiteliikheidsgronden laten
zich bundelen in één opmerking die
veel meer gehoord wordt dan men
eigenlijk wel zou denken: „Och, men
kan niet meer langs de arbeiders heen
kijken zoals men vroeger deed, maar
wij worden hoogstens geduid. Waar het
maar enigszins kan worden we uit
verantwoordelijke posten gehouden of
gestoten. Zonder academische titel of
geld tel je in leidinggevende kringen
niet mee." Men herinnert dan b.v.
nogal eens aan „het geval De Bruyn",
het feit n.l. dat jaren geleden de
landelijke voorzitter van de K.A.B. van
een verkiesbare plaats voor de Tweede
Kamer werf gedrongen.
Meer recent hebben we de volgende
„feiten" op een rij kunnen zetten. Let
wel: dit zijn constateringen uit reacties
van kiezers en lezers, zonder dat wij
er. althans vandaag een interpretatie
aan verbinden.
1) In de dagelijkse partijleiding van
de K.V.P. zit maar één arbeidersrepre
sentant, nl. de heer Jan Maenen, die
overigens reeds te kennen heeft ge
geven, na de verkiezingen ais vice-
voorzitter van de partij te zullen af
treden. Men verwacht dat dan ,.na-
tuurlijk"(?) geen arbeider deze plaats
zal innemen
2) Bij de statenverkiezingen van 1962
viel het percentage typische arbeiders-
representanten in de Oostelijke en
Noordelijke provincies terug van plm.
25 tot plm. 9.
3) De enige zetel van G.S. die in deze
provincies door een arbeider werd be
zet, nl. in Overijssel, werf door een
niet-arbeider ingenomen. Het feit dat
Drente een katholieke gedeputeerde
kreeg in de persoon van een arbei
dersleider wordt slechts gezien als een
tijdelijke en toevallige situatie.
4) Kwanitatief viel bij de laatste
Kamerverkiezingen het aantal volks
vertegenwoordigers uit arbeiderskrin
gen terug en men meent dat dit in
nog ernstiger mate het geval zou zijn
geweest, indien niet een krachtige
actie bjj het partijbestuur van de
K.V.P. zou zijn gevoerd.
5) De zitting hebbende Kamerleden uit
arbeiderskringen hebben geen van al
len een rbeider als directe plaatsver
vanger, zodat, wanneer er onverhoopt
enkelen zouden weggaan, zoals nu het
geval is met de heer Bogaers die
minister werf, de arbeidersbezetting
in dé Kamer nog sterker zal dalen.
6) De laatste vier jaar hebben vele
katholieke arbeiders in de verwachting
geleefd dat, indien daartoe een rede
lijke grond was, een hernieuwde sa
menwerking met de P.v.d.A. tot stand
zou komen. Men heeft nu eenmaal een
grote schrik voor de V.V.D. en die
schrik is in de afgelopen jaren sterk
toegenomen door de houding van die
partij t.a.v. het woningbeleid, de kin
derbijslagkwestie, de mammoetwet en
vooral door de houding van de V.V.D.
tijdens de kabinetsformatie. Blijkens
brieven en gesprekken wordt het de
K.V.P. zeer kwalijk genomen, dat men
blijkbaar wel bereid was met een
partner in zee te gaan, die zich nauwe
lijks wenste te binden en die bovendien
op elke kans zal loeren, belasting
verlagingen de voorkeur te geven
boven verbeteringen in de sociale sec
tor, en niét met een partner die zich
tot binding bereid verklaarde en ty
pisch socialistische eisen bereid was te
laten vallen.
7) Een herhaling van de geschiedenis-
De Bruyn. De partijleiding zag geen
kans de landelijke voorzitter van de
K.A.B. een verkiesbare plaats op de
ljjst te bezorgen.
Ziedaar een vrij willekeurige optel
som van te beluisteren bezwa
ren. Men kan elk van deze echte
of vermeende bezwaren als af
zonderlijke punten bezien en op elk
ervan een verklarend antwoord geven.
Misschien zelfs btf meerdere punten
een volkomen afdoend en acceptabel
antwoord. Maar indien deze methode
zou worden toegepast, dient men er
rekening mee te houden dat mis
schien de discussie kan worden gewon
nen, maar dat men zeker geen gevoel
van een bevredigd auditorium zal heb
ben. Deze zaken dienen in hun onder
ling verband als één geheel, als een
de sfeer bepalende situatie te worden
gesteld. Tegen deze achtergrond dient
de gestelde vraag naar onze mening
te worden bezien.
Wel zouden we het op prijs stellen
alvorens er nader op in te gaan van
de lezers te mogen vernemen of we
;oed hebben geluisterd en goed hebben
gelezen.
(Van onze correspondent)
DEN HELDER, 31 aug. In de Li
niegracht is gisteren het tweejarig jon
getje Adriaan Verhoef verdronken.
Met etenstijd was het kind niet thuis
gekomen waarna zijn moeder het ging
zoeken. Ze vond haar zoontje drijvend
in de gracht. Op haar hulpgeroep
sprong een buurman te water. Hij slaag
de erin het kind naar de kant te bren
gen. Toegepaste kunstmatige ademha
ling in het St. Lidwinaziekenhuis mocht
niet meer baten.