Onwrikbare wil om eenheid van „Leuven" te behouden Twee taalgemeenschappen *net dezelfde rechten en plichten aan de universiteit Duur vee naar Zuid-Amerika Geen last van zeeziekte Fiat 500 Sunroof veel autovreugde voor weinig geld... 3450. Duitse bisschoppen contra schrijvers Böll en Amery De week in Westminster w Reden tot politieke onrust onder katholieke arbeiders? BEZINNING NODIG B 1 Sociaal commentaar BRIEF VAN BELGISCH EPISCOPAAT Vloer begaf het; arbeider om het leven gekomen ^oor duizenden nan platen en boeken gestolen Hartelijk afscheid van dr. A. Bartels Viering 150 jaar Koninkrhk gaat drie ton kosten MODEHUIS HARING Prinses Irene als regisseuse Non-conformisten een gevaarlijke stroming Kamervraag over geweigerde visum- verlenging Indonesische bezoekt familie Pola Negri weer voor de camera's A Vlamingen gevraagd ruimdenkend te zijn In ventilatieschacht Om fanclub te financieren Man bespuit kleding met chemische stof Ziekenauto's aan Surinaamse regering overgedragen Een kip zonder kop Britse zekerheid is zoek I De medailles Van de oude cavalerist Van Britse gehuwde vrouwen werkt 40 procent buitenshuis In Den Helder: JONGETJE (2) VERDRONKEN ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1963 PAGINA 5 „Dure'' klant toont haar Wintercollectie 1963 '64 dinsdag 17 september a.s., in KASTEEL DE HOOGE VUURSCHE Aanvang: 's middags S.1S uur 's avonds 8 uur. Thé complet 6.- Lachend schikt prinses Irene iets aan het kostuum van Minie Wee- nink uit Haarlem, in het spel prin ses Ilona. Naast deze „prinses" Ellen Thomas uit Hengelo, die de rol van prins Nikolawitch ver vult. v.a. compleet 3! au*' (KNP) - ,Met van n are Wil zullen wij de eenheid ''ik universiteit behouden en tege- Van h Maximale ontplooiing verzekeren deyputwee taalgemeenschappen met Zeker rechten en plichten." Dit ver een vP",iC'e Belgische bisschoppen in ?6richt Sepubliceerd schrijven, dat tenspil 's aan bet academisch en we- siten aPPe!ijk personeel van de univer- sin„' Van Leuven. Nu door een beslis ten»!,?,?11. bet parlement de taalstrijd Srote !s.' me,>en de bisschoppen met eonir.i- Vp'_ligheid en zonder politieke Overe aties' bun beleidslijn geheel in Wet* •Stemmin* met <le burgerlijke «eving te kunnen doorvoeren. VeiSi'eri de ër°te naam en het grote en .]y, van de Leuvense Alma Mater ke 7h' °°g °P de enorme taak wel- Vpn, 't ten aanzien van de moderne le de ^olernen te vervullen heeft, menen eenh vpk^PPen met alle kracht voor de komen der untversiteit te moeten op- «lomf.n^ereld stt'St vandaag op tot dor nde eenheid en het Christen- o\ Moet zjjn eigen boodschap tegen- ten elgentijdse problemen formule- rineen gevoelen van hoge waarde- d6 g voor de autonomie van de zoeken- keliiuestdaarom valt Leuven klaagblij- lêidPi-ieen eigen zending te beurt, ge- Van u Meer een bevoorrecht centrum christelijk denken te worden." KcK Verband hiermede geven de bis- -!-doppen een aantal concrete aanwij zigen. j. Ten eerste, de territoriale eentalig- ?®'d van de stad Leuven zal overeen- ïK-Mstig de bestaande wegeving eer tri Worden aanvaard. De Franstali- gen wordt verzocht deze regeling te aanvaarden en te eerbiedigen daar de Vlamingen recht hebben hun cul tureel bezit te behouden. De bisschoppen vragen de Vlamingen ruimdenkend op te treden tegenover de Franstaligen temeer waar de universi teit zélf, tweetalig zal zijn. De acade mische overheid zal ten behoeve van de Franstaligen passende schikkingen treffen op schoolgebied. De Vlamin gen moeten ook de Fransen de kans EINDHOVEN, 31 aug. Gisteren is de dertigjarige arbeider J. van R. om het leven gekomen bij werkzaam heden in de ventilatieschachten van het Philips-kantoorgbeouw. Aangezien een der schachten gereed was klommen twee van zijn collega's naar de bovenzijde van de tweede schacht om de hangsteiger in die ruim te aan te brengen. Van R. heeft zich intussen, met welk doel weet nie mand, in de tweede schacht begeven en is daarbij op een vloertje gaan staan, dat was achtergebleven van de bekisting van het beton. Het vloertje begaf het echter met het gevolg dat van R. van een hoogte van ongeveer veertig meter in de schacht stortte. Op weg naar het Binnenziekenhuis is de man overleden. 31 aug. Het motor- fcindso es van dc Koninklijke Neder land Scheepvaartmaatschappij is Gn gen "aar Zuid-Amerika ver- Luu.*'1'! ietwat ongebruikelijke dniwiUke houi 'n eenvoudige, maar lagen eenenderti». dutten, stonden of ren. Zij zijn <>p L *1™ en vier stie- in oktober een grot*int^nJw",1 waar tentoonstelling wordt gehoud™ v|f" Wanneer men zo'n tentoonstelling orga niseert, is het ondenkbaar dat daar «en Nederlandse inzending mag ont breken. L>e kans dat zjj terugkomen ls maar veel klein. Het is de bedoeling dat zij jh Zuid-Amerika worden verkocht. Nu vfn gemiddelde prijs voor de koeien tiao Vet kaliber dat deze reis onder- tnp?3t,en dat is uiteraard hoog, op Le an, drieduizend gulden per stuk. tüurïm3» n van de stieren liggen na- *o'n tri hoger. Stieren kunnen al gauw ^duizend gulden vertegen- v0or maar er zijn er verkocht u°r drie ton. Zui ,at de dieren gaan opleveren in Oipt ka, konden de insiders ons eP|. verteIIen. „Er kan natuurlijk altijd tpi.i "Rembrandt" tussen zitten", ver- Gtèu nien ons' En dat „Rembrandt" k0ei«b»t dan een gouden prijsje. Onze de fn en stieren staan aan de top van bo),t"1<)'re,dranglijst, vooral de zwart- hi?e,-,yWtien witte Franse koeien van Lharollaisras, die in het gezel- onze Utrechtse redacteur) tarigp TH!", 31 aug. Een achttien- ®*Hjeil',0ngeman heeft voor enkele dui- bopjje,, Guldens aan grammofoonplaten, Vei-L6'1 Postzegels weggenomen die ;W°r o„0pht om aan geld te komen rt"er w'n tanclub waarvan hij aanoS" plaatste advertenties oi De Jracht op zijn club te vestigen, «hgp a,efstallen strekten zich uit over voor- om aStYkf een iaar- Hij was al die tijd .k'ant van een muziekwinkel waar het^ dagelijks een plaat uitzocht. f°6dkp„ -atst Sing de winkelier er, met tkigon ring van de moeder van de ring it„Mee akkoord dat hij op reke- h?«hdo De jongen werd goede ?0(jph,h met de dochter voor wie hij r'Wa» e?..meebracht uit de boekhan- ri ar nnu werkte. Het meisje keek een aar neus toen °P een g°ede var te„r?1?ne*r de winkel instapte en oh te L,u's'er|ie door de etalage ge- -eri Dla=. n .dat de jongeman stiekem let i ln zbn tas stoPte- ZP sprak Qui» j3r .vader over, die besloot de e j°ngen alleen maar goed ue Saten te houden. «t n. ontdekte men jongen platen stal. De .dure klant" werd ge Verdï°LReJde bezoeken w°eder va de j°nSen haarschS ...dure klant" werd ge- J.aar znn^ en het platenbezit van ï°'en niotna' Daarb« werden 159 ge- Pie erbii „ltn aanSetroffen. De politie, ^«Uren 1,1 werd, ging eens verder ?°k j-, a ontdekte dat de jongen zich r?arh wat bandel waar hij werk- boekon goederen had toegeëigend. ?an kerin it werden met 30 pet. korting v°°hplaitn verkocht en de grammo- ?a"d. T„ Smgen. voor f 1,50 van de laÜen Kooi z^n 200 platen en tien- j«eft vrpfotr11 ohlvreemd. De jongeman bewav bekend en is in verzeker- "«warmg gesteld. schap van de Nederlandse dieren mee reizen, zullen het vrijwel uitsluitend van de vleeskwaliteit moeten hebben. Op moeilijkheden tijdens het transport wordt niet gerekend. Mer kent het klappen van de zweep. De koeien, die alle drachtig zijn en dus geen melk geven, hebben naar men ons vertelde een groot aanpassingsver mogen. Zodra zij de invloed van een knobbelig zeetje voelen gaan ze er op hun gemak bij liggen en is van zee ziekte geen sprake. geven in deze Vlaamse gemeenschap te kunnen leven. Voorts bepalen de bisschoppen dat de inwendige reorganisatie van de univer siteit op basis van de tweetaligheid, verder zal worden voortgezet. UTRECHT, 31 aug. Het bestuur van het katholiek Nationaal Bureau voor Geestelijke Gezondheidszorg heeft gis teren aan de nieuwe staatssecretaris van Volksgezondheid dr. A. J. H. Bar tels ten kantore van het bureau een receptie aangeboden. Honderden belangstellenden, waaronder talloze medewerkers en bestuursleden van instellingen, waarbij dr. Bartels als directeur van het Katholiek Nationaal Bureau voor Geestelijke Volksgezond heid betrokken was, hadden aan de uit nodiging van het bestuur gehoor gege ven om van dr. Bartels afscheid te nemen en hem tevens geluk te wensen met zijn benoeming tot staatssecretaris. (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, 31 aug. De viering van het 150-jarig bestaan van het Ko ninkrijk gaat de schatkist 300.000 gul den kosten. Minister-pres. Mariinen heeft de Tweede Kamer in een wetsontwerp tot wijziging van de begroting 1963 voorgesteld dit bedrag ter financie ring van de feestelijkheden beschik baar te stellen. Van de 300.000 gulden is blijkens de memorie van toelichting op het ont werp 15.000 gulden bestemd voor reis- en verblijfkosten, 20.000 voor secreta- riaatskosten en uitbesteding van werk, 30.000 voor publiciteit en 100.000 gul den voor tentoonstellingen en kunst manifestaties. De kosten van activitei ten op het gebied van jeugd en on derwijs (musical, toneelstuk, jeugd- dag, organisatie van discussiegroepen, volkszangweek, pocketboek over ka rakter en cultuur in Europa) worden begroot op 78.000 gulden. Tenslotte maakt een bedrag van 57.000 gulden voor onvoorziene uitgaven de drie ton vol. Het ligt in de bedoeling het Konink rijksjubileum op 30 november natio. naai te herdenken. De overige activi teiten zijn zoals bekend reeds begon nen op 30 april van dit jaar en strek ken zich uit tot 30 maart 1964. Deze activiteiten betreffen onder meer het organiseren van tentoonstellingen, kunstmanifestaties en een kransleg- ging bij het monument op Plein 1813. Advertentie) Verzoeke tijdig uw plaats te reserveren bij MODEHUIS HARING, 's-Gravelandseweg 46, Hilversum, tel. 02950-14681. UDCDEL, 31 aug. Met de opvoe ring van „Jaloezie in tsarenland" is vrijdagavond het kamp van de Mr. J. M. H. Baron van Heemstrastichting feestelijk besloten. Het spel was be dacht en werd opgevoerd door de veer tien kampeersters zelf, zeven astma tische meisjes met hun vriendinnetjes, die zich de afgelopen drie weken op het terrein ,,De Hunneschans" van de Stichting Zilveren Jeugdcentra, on danks de vaak bij stromen neervallen de regen, geen moment hebben ver veeld. Dat was mede te danken aan prin ses Irene, die het kamp in die tijd ve.l bezocht en dan in dikke trui en spijkerbroek leiding gaf aan verschil lende activiteiten van de meisjes. Zij was het ook, die „Jaloezie in Tsaren- land" regisseerde, daarbij geholpen door haar vriendin, mejuffrouw Mia Boksen. De uitvoerenden hoefden geen tekst uit het hoofd te leren. Prinses Irene voelt erg veel voor vrije expressie. Het spel werd geïmproviseerd rond een zelf bedacht sprookje. Advertentie J. Leonard Lang's Automobielbedrijven N.V., Amsterdam HENGELO, 31 aug. In de Duitse staat Osnabrück is de 42-jarige Paul K. aangehouden onder verdenking van het bespuiten van vrouwenkleding. K. heeft bekend dat hij op 31 mei van Osnabrück naar Hengelo is gereisd en daar op het station en in een waren huis vrouwenkleding met chemische stof heeft bespoten. De vloeistof die de man ervoor gebruikte had hij ont vreemd uit een accufabriek waar hij tijdens de vakantie werkte. Hij is op gespoord in Duitsland en heeft tegen over de Westduitse politie een beken tenis afgelegd. De schade die hij be rokkend heeft aan vrouwenkleding be draagt ongeveer f 270. PARAMARIBO, 81 aug. Op het mi nisterie van Algemene Zaken alhier heeft mevrouw Truus Wijsmuller-Meij- er, gemeenteraadslid van Amsterdam en penningmeesteresse van het Konin gin Wilhelminafonds, de Surinaamse re- gering twee ziekenauto's aangeboden. Deze auto's, geschenken van de Bonds republiek Duitsland aan het Wilhelmina fonds voor de TBC bestrijding in Suri name, zullen dienst doen in het district Coronie en bij het diaconessenziekenhuis in Paramaribo. Namens de rederij Wijsmuller te Baarn bood dr. Hans Hotte de Suri naamse premier Pengel enkele geschen ken aan, o.a. bestemd voor het long paviljoen te Paramaribo en het logeer- gebouw te Stoelmanseiland. l Advertentie) Elke OLVEH polis is winstdelend FULDA. 31 aug. (KNP) Tijdens zijn na afloop van de Duitse bisschop penconferentie gehouden persconferen tie heeft kardinaal Frings aangekon digd, dat de Duitse bisschoppen op 22 september een gemeenschappelijk schrijven zullen publiceren, dat ge richt is tegen een jonge gevaarlijke stroming onder de Duitse katholieken: de beweging der non-conformisten. De beweging der non-conformisten is ontstaan rond de boeken van twee Duitse schrijvers Heinnch Boll en Karl Amery. Hun boeken „Die Katho- lische Kirche" en „Die Kapitulation "j"n zovele opzichten lijkt het, alsof de Britse internationale politiek en de Britse houding de laatste tijd van dusdanige aard geweest zijn. dat zij vreemde verwachtingen hebben gewerkt bij onze vijanden en een zeker wantrouwen bij onze vrienden. Door kwaadwilligen zijn onze aarzelingen toegeschreven aan verraderlijkheid; maar zij behoren ongetwijfeld te worden toegeschre ven aan verwarring, aan een duide lijk onvermogen om te bepalen wat het zwaarst moet wegen en op grond daarvan consequent te hande len. Het lijkt alsof wij naar alle richtingen tegelijk worden getrok ken; naar Amerika en met tus senpozen naar Rusland, naar Europa en naar het Gemenebest. Als een kip zonder kop strompelen wij blindelings heen en weer, totdat wij ons tenslotte geplaatst zien in ons huidig hulpeloos isolement." Dit is een citaat uit een artikel van de heer Colin Welch, redacteur van de „Daily Telegraph", en wij citeren het alleen maar, omdat dergelijke geluiden overtuigender klinken als zij komen uit de mond van een Engelsman, schrijvend in een braaf conservatief blad. De heer Welch schreef het bovenstaande naar aanleiding van het verschijnen van een nieuw boek. van de hand van de heer John Mander, getiteld „Groot-Brittannië of Klein Enge land dat zojuist is verschenen bij de firma Seeker en tegelijkertijd in Penguin-editie. Onze eigen in- MiimNiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinii'iinHiHiiniiiii^ ^HiiiiiimiimiiiniiiiiiiiiMiiiiiiiiiiMimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiimiHiiiiuiiM))^ de druk is al jaren, dat Brit.annië geen buitenlandse politiek heeft en dat dit te danken is aan het enorme machtsverlies van een land, dat voorheen de lakens heeft kunnen uitdelen en legers en vloten in ge reedheid had om zijn wil op te leg gen aan derden. Sedert de macht teloor ging, is ook de zekerheid zoek. Wat zullen toekomstige geschied schrijvers zeggen van de onzalige blunder van Suez, waarvan zovelen de rampzalige gevolgen hadden voorzien, maar niet de Britse rege ring? Wat zullen ze zeggen van Brit- tannië's houding ten aanzien van Europa? Het is allemaal goed en wel te zeggen, dat de koppige en balorige president Van Frankrijk de deur voor Engelands neus heeft dichtgeslagen, maar het is niet on redelijk zich af te vragen of Brit- tannië zelf niet de grootste schuld draagt. ie herinnert zich niet de voorgeschiedenis, de bezielde redevoeringen van Churchill en anderen, en de kille on verschilligheid en vijandigheid, welke volgden toen de tijd voor rede voeringen voorbij was en het ogen blik was gekomen om te handelen? Het is waar, dat Brittannië na lange tijd afkerig te zijn geweest van het Verdrag van Rome, met de pet in de hand is komen aankloppen in Brus sel, een gebeurtenis welke allang was voorspeld door buitenlandse waarnemers. Maar als De Gaulle inderdaad de deur toewierp, was het omdat Brittannië zelf hiertoe de oorzaak en zeker de aanleiding schiep. Zoals John Mander opmerkt, was het het bezoek van Macmillan aan Kennedy in Nassau, dat presi dent De Gaulle ervan overtuigde, dat Brittannië er de voorkeur aan gaf te heulen met Amerika en dat het niet lager beschouwd kon wor den als „Europees" Over Brittannië's befaamde argu menten, dat het Gemenebest de voorrang had boven Europa, is hier vaker geschreven. Het Gemenebest is een mythe, getuige de vijandig heid van twee leden van het Geme nebest, die zich tegen elkander wapenen over Kasjmir, Indië en Pakistan, getuige ook de dictaturen en de rechtsverkrachtingen in som mige landen van het Gemenebest. Colin Welch merkte in zijn artikel van gisteren op, dat William Pickles onlangs het Gemenebest heeft be schreven als „de meest effectieve internationale groepering, die de wereld heden 'ent" Toen wij deze uitlating zagen, vroegen wij ons wederom af. of de Engelsen zich inderdaad alles wijs kunnen maken. En Colin Welch merkt op naar aanlei ding van deze zelfde uitlating van Pickles, dat door niemand anders op aarde een dergelijke betekenis wordt toegekend aan het Gemene best. Welch gaat door met te zeg gen, dat het de aparte anti-Ameri kaanse en anti-Duitse gezindheid in Brittannië is, tezamen met de schro melijke overdrijving van de beteke nis van het Gemenebest, welke het vermoeden wekken dat Brittannië een hartgrondige afkeer heeft voor de wereld waarin het nu eenmaal moet leven en dat dit heeft geleid tot een zekere weerzin om de inter nationale werkelijkheid onder ogen te zien, zoals Amerika dit heeft te doen. Welch gelooft, naar onze mening terecht, dat er in Brittannië sprake is van een levens- en werkelijk- heidsvreemde poging om te vluch ten in het verleden, een mening die eveneens eerder is geuit door Anthony Sampson in zijn beroemde boek „The anatomy of Britain" Welch vraagt, wie Brittannië meent anders voor de gek te houden dan alleen maar zichzelf, als het zijn toevlucht neemt tot de uiterlijkhe den van een imperiale macht, die allang niet meer bestaat. „En zo" aldus Welch, „gelijk een oude cava- leriesoldaat, vertonen wij onze medailles en brengen wij praatziek in herinnering wat wij van het leven geleerd hebben. En de wereld rept zich voort met enig medelijden (voor Brittannië) De wereld heeft haar eigen leven te leiden en haar eigen vergissingen te maken. Onze ervaring lijkt niet langer relevant". Eerder in de week vroegen wij ons af, wat er in 's hemelsnaam aan het gebeuren is in Engeland. Zelfs een blad als de „Times" vond het nodig op de voornaamste nieuwspagina bijzonderheden te brengen over het nieuwe costuum, dat de eerste minis ter van Groot Brittannië had laten maken om op de korhoenderjacht te gaan. DAAN VAN DER VAT 1 oder Deutscher Katholizismus rl,?b" ten een sterke aanval tegen de katnu- lieke kerk van heden, vooral tegen nel katholicisme zoals het in brede mi lieus wordt beleefd. De Duitse pejs gaat over brede lijn met deze kritie mee, hoewel de beweging ze o>p pp een kleine groep jonge intellect" len; Kardinaal Frings deelde mee, na de bisschoppenconferentie zich m neze stroming had bezig gehouden, na dat kardinaal Doepfner daarover pre-advies had uitgebracht. In de literatuur zo zei karchna^ Frings, zonder namen te npemen wordt een vals, vergeestelijkt ne van de kerk gegeven en de kerk.0,J „een Kerk van Heiligen" voorgeste aie dan wordt vergeleken met kerk, welke ook het levenselement van het maatschappelijk leven begrijp DEN HAAG, 30 aug. - Het Kamerlid mr. dr. C. Berkhouwer (VVD) heeft de minister van Justitie gevraagd waarorr. de minister verlenging van een visum van de Indonesische mevrouw Me- linda Diah-Ong heeft geweigerd. „Is het juist", vraagt hij, „dat me vrouw Melinda Diah-Ong meerdere fa milieleden in ons land heeft, doch het niettemin redenen van staatsbelang ge. weest zijn op grond waarvan de hierbij betrokken ambtelijke instanties gemeend hebben aan het verblijf yan, mpvrouw Melinda Diah-Ong hier te lande een einde te moeten maken. Indien inderdaad zulke zwaarwichtige re.'-men aanwezig zijn geweest, is de minister dan bereid mede te delen van welke aard deze redenen waren?", zo vraagt dr. Berkhouwer. NEW YORK, 31 aug. Walt Disney heeft Pola Negri gecontracteerd om met Hayley Mills, Eli Wallach, Irene Pap pas en Peter McEnery op te treden in de film „The Moon-Spmners", een span nend drama naar een roman van Mary Stewart. Begin september zal met de verfilming een begin worden ge maakt o<p het eiland Kreta. LONDEN, 29 aug. Gisteren publi ceerde het Britse ministerie van finan ciën het Overzicht van Persoonlijke In komens voor het jaar 1960. In dit Over zicht worden onder meer de cijfers ge publiceerd over de aantallen gehuwde Britse vrouwen, die uit werken gaan in winkels, fabrieken, kantoren, zieken huizen enz. Voor het jaar 1960 bedroeg het totaal van werkende gehuwde vrou wen vjjf miljoen, d.w.z. veertig procent van het totaal aantal gehuwde vrouwen in het land. XX f tijdens de, minstens voor de K.V.P., nogal onrustige kabinets formatie, kregen we meerdere verzoeken in het komende sei- zoe een politieke gespreksavond te komen verzorgen. Gedurende de va kantie blijkt "dat aantal zich nogal te hebben uitgebreid. Wanneer men be denkt, dat deze verzoeken in hoofdzaak komen uit K.A.B.-kringen, waar over het algemeen de politieke belangstel ling niet bepaald overweldigend ge noemd kan worden, dan is men ge- neigd te zeggen dat we hier met een verheugende en interessante ontwikke ling te doen hebben. Maar een nadere bestudering van de toon waarop de aanvragen zjjn gesteld brengt een merkwaardige bijsmaak teweeg. Onmiskenbaar getuigen alle ontvan gen brieven en gevoerde gesprekken van een gebleven gevoel van onvol daanheid en één afdeling formuleert het verzoek zelfs als volgt: „Wilt U een gespreksavond komen leiden onder de titel; Moeten wij (de Katholieke arbeiders) politiek naar een eigen arbeiderspartij?" Nu komen die vragen beslist niet van opstandige elementen of querulan ten, maar van serieuze, regelmatig van hun verantwoordelijkheidszin ge tuigende plaatselijke en gewestelijke arbeidersleiders. Laten we er aan toe voegen te weten, dat er ook wel echte onruststokers bij zjjn, die het interes sant zouden vinden zelf Kamerlid te worden of iets dergelijks. Maar we zijn bereid daartegen nogal beslist stelling te nemen en over dat soort mensen hebben we het hier bepaald niet. uitgaande nu van de vraag, door .®"e afdeling gesteld, komen we onmiddellijk voor een wedervraag te staan. Zjjn er redenen om die vraag te stellen en zijn die redenen ook concreet te omschrijven? Wanneer we 'Mm.ers de resultaten van de sociale politiek bezien die met name de laatste vier jaar zijn behaald, dan constateren we m diezelfde arbeiderskringen een zekere voldaanheid. -Een leuk voorbeeld: op een van onze vakantiotochtjes troffen we een Am sterdamse arbeider die ons herkende en die ons spontaan zei blij te zijn eens de kans te hebben ons (excuseer ae onbescheidenheid) te bedanken voor net naar zijn mening uitstekende werk dat de laatste jaren was en is verzet, riet is ook zo; er zjjn de laatste jaren betere loonsverhogingen gekomen dan P' na de oorlog, de prijsstijgingen bleven beperkt, er werd meer aan dacht geschonken aan de laagstbe taalden; de gemeenteklassificatie werf wat ingekrompen; de A.W.W. kwam tot stand; de A.Ó.W.-uitkeringen wer den niet onaanzienlijk verhoogd; er kwam arbeidstijdverkorting met voor honderdduizenden een vrije zaterdag; or kwam een interimregeling voor de invaliden die tienduizenden uit de nood hielp; de Algemene Bijstandwet werf aangenomen. En deze lijst is nog met vele andere voorbeelden mt te breiden. We hebben daarom de neiging te zeggen dat, indien een zeker gevoel van onbehagen tot de gestelde vraag voert, het antwoord op het waarom ervan niet op de eerste plaats moet worden gezocht bij het practisch effect van de gevoerde sociale politiek. Wel kan men bij een bepaalde, wat hoger te klasseren, groep werknemers klach ten vernemen over een te trage gang van zaken bij de realisering van de P.B.O. Wel hoort men in diezelfde kring dat er van een wezenlijke aanpak van de herstructurering van de bezits- verhoudingen nog weinig te bespeuren valt. Al heeft men waardering voor het complex maatregelen van oud staatssecretaris drs. Sehmeltzer, men ziet daarin toch bepaald nog geen positieve bezitsvorming. Jok verneemt men wel dat de K.V.P. te weinig ernst zou méiken met het programmapunt: herziening van het vennootschapsrecht, waardoor de stemmen van Romme en Steenkamp in een woestijn schijnen te blijven klinken. Maar toch zouden wij ook deze traag- heidskiachten geen essentiële oorzaak van het onrustgevoelen willen noemen. De doorsnee-arbeidersleider van plaat selijk of gewestelijk niveau immers is zich in het algemeen nog op geen stukken na bewust van welke sociaal- revolutionaire betekenis de realisering van deze wensen en eisen is. De door snee-man die hjj te leiden heeft nog minder. een poging om de feitelijke gronden van de gestelde vraag wat dichter te benaderen, kwa men we toch wel t een aantal constateringen. Sommige daarvan vin den hun oorzaak in een verder ver leden, maar de meeste zijn toch zeer recent. Deze feiteliikheidsgronden laten zich bundelen in één opmerking die veel meer gehoord wordt dan men eigenlijk wel zou denken: „Och, men kan niet meer langs de arbeiders heen kijken zoals men vroeger deed, maar wij worden hoogstens geduid. Waar het maar enigszins kan worden we uit verantwoordelijke posten gehouden of gestoten. Zonder academische titel of geld tel je in leidinggevende kringen niet mee." Men herinnert dan b.v. nogal eens aan „het geval De Bruyn", het feit n.l. dat jaren geleden de landelijke voorzitter van de K.A.B. van een verkiesbare plaats voor de Tweede Kamer werf gedrongen. Meer recent hebben we de volgende „feiten" op een rij kunnen zetten. Let wel: dit zijn constateringen uit reacties van kiezers en lezers, zonder dat wij er. althans vandaag een interpretatie aan verbinden. 1) In de dagelijkse partijleiding van de K.V.P. zit maar één arbeidersrepre sentant, nl. de heer Jan Maenen, die overigens reeds te kennen heeft ge geven, na de verkiezingen ais vice- voorzitter van de partij te zullen af treden. Men verwacht dat dan ,.na- tuurlijk"(?) geen arbeider deze plaats zal innemen 2) Bij de statenverkiezingen van 1962 viel het percentage typische arbeiders- representanten in de Oostelijke en Noordelijke provincies terug van plm. 25 tot plm. 9. 3) De enige zetel van G.S. die in deze provincies door een arbeider werd be zet, nl. in Overijssel, werf door een niet-arbeider ingenomen. Het feit dat Drente een katholieke gedeputeerde kreeg in de persoon van een arbei dersleider wordt slechts gezien als een tijdelijke en toevallige situatie. 4) Kwanitatief viel bij de laatste Kamerverkiezingen het aantal volks vertegenwoordigers uit arbeiderskrin gen terug en men meent dat dit in nog ernstiger mate het geval zou zijn geweest, indien niet een krachtige actie bjj het partijbestuur van de K.V.P. zou zijn gevoerd. 5) De zitting hebbende Kamerleden uit arbeiderskringen hebben geen van al len een rbeider als directe plaatsver vanger, zodat, wanneer er onverhoopt enkelen zouden weggaan, zoals nu het geval is met de heer Bogaers die minister werf, de arbeidersbezetting in dé Kamer nog sterker zal dalen. 6) De laatste vier jaar hebben vele katholieke arbeiders in de verwachting geleefd dat, indien daartoe een rede lijke grond was, een hernieuwde sa menwerking met de P.v.d.A. tot stand zou komen. Men heeft nu eenmaal een grote schrik voor de V.V.D. en die schrik is in de afgelopen jaren sterk toegenomen door de houding van die partij t.a.v. het woningbeleid, de kin derbijslagkwestie, de mammoetwet en vooral door de houding van de V.V.D. tijdens de kabinetsformatie. Blijkens brieven en gesprekken wordt het de K.V.P. zeer kwalijk genomen, dat men blijkbaar wel bereid was met een partner in zee te gaan, die zich nauwe lijks wenste te binden en die bovendien op elke kans zal loeren, belasting verlagingen de voorkeur te geven boven verbeteringen in de sociale sec tor, en niét met een partner die zich tot binding bereid verklaarde en ty pisch socialistische eisen bereid was te laten vallen. 7) Een herhaling van de geschiedenis- De Bruyn. De partijleiding zag geen kans de landelijke voorzitter van de K.A.B. een verkiesbare plaats op de ljjst te bezorgen. Ziedaar een vrij willekeurige optel som van te beluisteren bezwa ren. Men kan elk van deze echte of vermeende bezwaren als af zonderlijke punten bezien en op elk ervan een verklarend antwoord geven. Misschien zelfs btf meerdere punten een volkomen afdoend en acceptabel antwoord. Maar indien deze methode zou worden toegepast, dient men er rekening mee te houden dat mis schien de discussie kan worden gewon nen, maar dat men zeker geen gevoel van een bevredigd auditorium zal heb ben. Deze zaken dienen in hun onder ling verband als één geheel, als een de sfeer bepalende situatie te worden gesteld. Tegen deze achtergrond dient de gestelde vraag naar onze mening te worden bezien. Wel zouden we het op prijs stellen alvorens er nader op in te gaan van de lezers te mogen vernemen of we ;oed hebben geluisterd en goed hebben gelezen. (Van onze correspondent) DEN HELDER, 31 aug. In de Li niegracht is gisteren het tweejarig jon getje Adriaan Verhoef verdronken. Met etenstijd was het kind niet thuis gekomen waarna zijn moeder het ging zoeken. Ze vond haar zoontje drijvend in de gracht. Op haar hulpgeroep sprong een buurman te water. Hij slaag de erin het kind naar de kant te bren gen. Toegepaste kunstmatige ademha ling in het St. Lidwinaziekenhuis mocht niet meer baten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1963 | | pagina 5