Ook buiten katholieke
kring veel begrip voor
medisch missiewerk
Kardinaal Van Dijk" begroet mgr. Bekkers
Rectoraatsoverdrachten
800 jaar Mariëngaarde in
Hallum stijlvol herdacht
DE
DODELIJKE
LADING
Johan Bendien
overleden
Stakingen in
verschillende
metaalbedrijven
Truck en oplegger
doken van brug
in Buiten IJ
Grimeur Michels
overleden
Geen studenten- Vacatures in
vakbeweging docentencorps
Nieuw reglement
bestuursvorm
i
Rij schoolhouders
boycotten
examinator
Samenhang van
politiek - ethiek
3i-ste „MEMISA-CURSUS"
ÜEG1NT MET JASSEN-PASSEN
Oud-directeur van
Stadsschouwburg
Werkgevers: CAO 1963
onverkort nakomen
Bestuurder gered
AMSTERDAM DELFT
NIJMEGEN
Eerste Norbertijner
klooster in Friesland
LEIDEN
Efficiëntere
Geen leswagen meer
Prof. Arntz O.P.
Katli. Werkgemeen
schap in de P.v.d.A.
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1963
PAGINA 13
Toneel
Mi
In de pauze van de première van het toneelstuk „De opvolger", dezer dagen in Tilburg, kon het
gebeuren, dat een „kardinaal" op vrolijke wijze kennismaakte met echte bisschoppen. Het was
„kardinaal" Ko van Dijk, die voorgesteld werd aan de bisschoppen Bekkers van Den Bosch en De
Veth van Breda. Kardinaal Van Dijk (let op de serene gelaatsuitdrukking) begroet mgr. Bekkers.
(Van onze universitaire correspondenten)
De jaarredes, die de rectores magnifici van de Nederlandse
universiteiten en hogescholen op de derde maandag van sep
tember plegen te houden, leveren tezamen voor een deel een
klachtenboek op, namelijk voor zover zij een opsomming zijn van
een aaantal problemen, die bijna overal dezelfde zijn, en waarvoor
de oplossing niet in zicht schijnt. Bij de enorme groei, die de hoger
onderwijs-instellingen doormaken blijkt de bestaande bestuursvorm
inefficiënt, de ruimte te beperkt, ook wat de huisvesting van stu
denten betreft. Met het ruimtegebrek samen hangen gedeeltelijk
samen een te lang geachte studieduur en een niet hoog genoeg
geacht studierendement.
Prof. dr. J. KOK
Prof. ir. H. J. DE WIJS.
rector magnificus van Delft.
Prof. dr. W. DEN BOER
rector magnificus van Leiden.
VLAANDEREN
öeeh!TTERDAM< 16 seP*- Met 43
de u'e,mers c''e vandaag voor het eerst
Sist» doktersjas aan kregen, is de
0D "Memisa-cursus" gestart. Het
eers»6lae4'ke was, dat Ihans voor het
heiri keren sterk in de meerder-
'ier« jVaren met 23 paters en zes broe-
uk tegenover elf religieuze en twee
"^zusters.
B. G. Henning, voorzitter van
Weli, sche Missie Acie, zei in zijn
t» J^ttstwoord dat geloof en liefde niet
Öitip t zÜn- ,,Een poging, die schei-
eooa u bewerken zou stoken zijn in een
«a' H huwelyk". De band tussen de kerk
tien Caritas wordt intuïtief door de
StnffS.aangevoeld omdat bp zich in zjjn
huln rve nood tot de Kerk wendt om
ta E'. Pit gebeurde in overstelpende ma
in bivs de crisis in de jaren dertig
'niss Nederlandse pastorie. In de
iieho ervaart men dat men zich bii
we^peii)k lijden tot de missieposten
„Memisa" poogt langs tweeër-
ei weg behulpzaam te zijn, namelijk
,00r het zenden van medisch mate
riaal naar de missielanden (de laatste
jaren behoefde nooit ,,neen" te wor
den gezegd) en door medische scho-
1!ng.
Aan de 31ste „Memisa-cursus" wordt
angeloos meegewerkt door negen zie-
fhulzen of instituten, waarvan vijf
®'et-katholieke, en door 48 docenten,
^"aarvan er veertien niet katholiek zijn,
Sr. Henning toonde zich bijzonder
ankbaar, dat buiten de katholieke kring
z°veel begrip voor het medisch missie-
VVerk wordt gevonden.
.Tenslotte zei mgr. Henning dat ook op
arsusgebied de vrije zaterdag zich doet
sevoelen, waardoor er meer avondles-
c®k^zuiien zijn gedurende de zesweekse
Namens de regenten van het St. Fran-
'scus Gasthuis, de vaste basis van de
iai-sus, heette de heer G. Moussault
cursisten welkom. De cursusleider,
AMSTERDAM. 16 sept. De heer J.
T4- Bendien is zaterdag in de Lutherse
'aconessenstichting overleden. De oud-
directeur van de Stadsschouwburg was
72
Jaar.
T In 1957 heeft hij zijn functie aan het
Leidseplein neergelegd en afscheid
Benomen van zijn medewerkers en
Zhn vrienden. Hij is er evenwel blij-
X®n komen als de toneeliefhebber, die
(Hl ook als ambteloos burger bleef,
rvten zag hem er nog herhaaldelijk op
®en andere plaats weliswaar, meer
i?.rzÜde, maar wel op een plek waar
nij zaal en toneel gelijkelijk kon over
een. Hij was een goed leider van het
wnslachtige bedrijf geweest, dat de
^tadsschouwburg in feite is, en tevens
uitermate charmant gastheer voor
jv'e er alleen maar als bezoekers
tjWamen. van de manier, waarop hij
mensen omging, kreeg men een
"druk tijdens de openbare recepties
?n huldigingen, die er bij tijd en wijle
p de Stadsschouwburg zijn. Hij had
aanstekelijk soort humor, waarin
XCn lichte zelfspot aanwezig leek, en
,aarmee hield hij het verloop van de
'teestelijke gebeurtenis op een schtjn-
E?ar moeiteloze manier, maar uiterst
lent, soepel in de hand.
'w Als men weet, dat Johan Bendien bij
onderwijs is begonnen, dan deed hij
r'nken aan dat zelden voorkomende le-
j^arstype, bij wie de klas alles lijkt te
r,ii wiof rviorlft rint hii haar
JPgen, omdat zij niet merkt dat hij haar
z'fi een kwinkslag en slechts uiterst
h»v??n met een enkel fors woord in de
jp?d houdt. Op soortgelijke wijze moet
hp an Bendien, als men insiders over
hoort, het gecompliceerde bedrijf
on 4wee huurders het toneel en de
h«kua °P de goede manier beheerd
hio» Lang bij het onderwijs is hit
ho-I ,®eveest. Hij was er te veel bo-
eP?'^n voor, zoals ook ziin uiterlpk
tlpV.hoof met zwierig krullend haar
En u verstaan. Hij heeft wel even in
Wp&eland voor de klas gestaan, maar
tjPr„ra, zat hij in Canada op een boer-
hit A vanwege ziin dienstplicht kwam
rip 'n 1914 naar Nederland terug en toen
boBters,te wereldoorlog over was trok het
erenleven minder dan de kunst. Dat
ton* ,eggen- dat hij in ziJn yrije tijd
w e'sPeelde en verder klerk werd op
gpp stadhuis. Het toneel werd voor hem
sisto ?eroeP. wel werd hij spoedig as-
,van de directeur van de stads-
l<ku urS- Daar op het Leidseplein
ainds 1919 gebleven, sinds 1933 als
tejnnustrateur, sinds 1946 als direc-
er Alleen in de bezettingstijd is hij
hew?let geweest. De Duitsers hadden
ne*n ontslagen.
Hoewel
een sterke persoonlijkheid was
Hiau* v/ui\ uv
trönX' u, e hiJ in vele liefhebberijen
*W .bleef. Hij schreef het een en an-
brpV, derboeken, een thriller, een 11-
kunsaen,.bescheiden man. Ook in de
trouw
ber' k
retto voor een korte opera.
gJ^nderdag wordt het stoffelijk over-
beoS. van Johan Bendien op Zorgvlied
rti?^ayen- Zijn eigen wens was het, dat
Zou g hvan de stadsschouwburg uit
dokter G. J. M. C. Klop, gaf daarna
een aantal praktische wenken. Het mo
ment van het witte-jassen-passen was
aangebroken.
AMSTERDAM, 17 sept. Behalve in
de hoofdstad is gisteren ook in Leiden
en Rotterdam in enkele metaalbedrr
ven gestaakt, a!s gevolg van de onrm
rond de loonontwikkeling bij de Amster-
damsehe Droogdok Maatschappij.
In de hoofdstad staakten onder meer
arbeiders bij de N.V. Verschure en Co's
scheepswerf en machinefabriek en bi)
de machinefabriek Du Crio en Brauns
N.V. Bij de staking in dit laatste be
drijf waren rond 350 uur- en weekloners
betrokken.
In Leiden lag het werk bij de Holland
se Constructie Werkplaatsen en de zus
termaatschappij Nederl. Electrolas Mij.
stil.
De zeven tot achthonderd arbeiders
van Werkspoor N.V., d'ie bij verschillen
de bedrijven in het Botlekgebied van
Rotterdam werkzaam zijn, hebben gis
teren in de loop van de dag hun werk
zaamheden gestaakt. De algemene ver
wachting was dat zij vandaag weer aan
het werk zouden gaan.
Ook bij de Nederlandse Tank- appa
raten- en machinefabriek Netam N.V.
is korte tijd gestaakt doch na schafttijd
waren alle arbeiders weer normaal aan
het werk.
De metaalnijverheid heeft alle belang
bij een verdere- en mogelijke- verbete
ring van de arbeidsvoorwaarden in de
CAO voor 1964. Maar het is noodzake
lijk dat de huidige CAO in de nog res
terende looptijd zowel door de werkge
vers als de werknemers onverkort wordt
nagekomen". Tot deze conclusie is gis
teren het landelijk bestuur van de con
tactgroep van werkgevers in de metaal
nijverheid gekomen in een vergadering
in Rotterdam, waarop -de recente ont
wikkelingen op de arbeidsmarkt werden
besproken.
In een communiqué werd gezegd, dat
het tekort op de arbeidsmarkt, dat
reeds zeer lange tijd bestaan heeft, de
laatste tijd ongekende vormen heeft aan
genomen en tot kritieke situaties heeft
geleid. De verbeteringen in de arbeids
voorwaarden, welke per 1 januari zijn
ingevoerd en welke gebaseerd waren op
de voor de nationale economie toelaat
baar geachte ruimte, zijn- aldus het
communiqué- te gering gebleken om het
toch reeds labiele evenwicht op de ar
beidsmarkt in stand te houden.
(Van een verslaggever)
AMSTERDAM, 17 sept. Een chauf
feur van een truck met oplegger, de
25-jarige C. Hartsinck uit Diemen,
heeft gisteravond om half zeven maar
nauwelijks zijn leven kunnen redden
toen de truck, die hij bestuurde, op de
Schellingwouderbrug alhier tegen een
hem tegemoet komende auto botste, met
de oplegger door de brugleuning schoot
en in het ongeveer 15 meter lager stro
mende Buiten IJ stortte. Hoewel hij
zijn gezin al had afgeschreven, zoals
hij later verklaarde, wist hij zijn kalmte
te bewaren en slaagde er onder water
in de cabine van de truck te openen.
HÜ wist naar een van de pijlers van
de brug te komen en naar boven te
klauteren. Hij was slechts lichf gewond.
De oorzaak van het ongeval was nog
al gecompliceerd. Een busje in een file
op de orug kreeg een lekke band en
de bestuurder ervan gaf stopsignalen.
Achter het busje reed een auto, be
stuurd door de 48-jarige Amsterdamse
mevrouw G. K. Rozendaal. De auto
stopte, maar raakte de trottoirband
waardoor de bestuurster naar links
zwenkte tegen de van de andere kant
komende truck met oplegger aan, die op
zijn beurt uitweek, eveneens tegen de
trottoirband schampte en over het trot
toir door de leuning het IJ inschoot.
De oplegger was met betonnen heipalen
geladen. Het ware gevaarte verdween
dan ook bijna geheel onder water, hoe
wel het in het ondiepe gedeelte van het
Buiten IJ was terechtgekomen.
Mevr. Rozendaal werd bij het on
geluk ernstig gewond en is in het Wees-
perpleinziekenhuis in Amsterdam opge
nomen.
AMSTERDAM, 16 sept. Vannacht is
op 68-jarige leeftijd overleden de in to
neel-, film- en televisiebringen bekende
grimeur Herman Michels. De heer Mi-
cehsl was directeur van de fa. Michels,
toneelkappers, grimeurs en pruikenfa-
briek in Amsterdam.
De naam Michels is in de wereld van
de mimische kunsten in Nederland een
begrip. Ook de bezoekers van allerlei
voorstellingen treffen telkens deze naam
weer in hun programma's aan ,,kap-
werk frima Michels". Herman Michels
was de directeur van deze grote zaak
sinds jaren bijgestaan door zijn zoon
Henri, die hem opvolgt en met een
staf van achttien assistenten. Hij heeft
haar overgenomen van zijn vader. Ruim
vijftig jaar heeft hjj het ambacht be
oefend op een uiterst knappe wijze. Lang
durig heeft hij gevorst naar de metho
den die gebruikt kunnen worden om
mensen van gezicht te doen veranderen,
zij het voor korte duur. Zijn vader stuur
de hem naar Parijs, Londen en Berlijn
om er in de drukke filmateliers het
vak grondig te leren. De opkomst van
de televisie bracht hem tot een nieuwe
specialiteit: ook het gezicht van een
gewone spreker heeft een korte behande
ling nodig om te voorkomen, dat het
op het scherm in de huiskamer een lijk
kleur heeft.
Voor Herman Michels was zijn vak
tevens zijn hobby. Dit had er hem toe
gebracht een bezienswaardige collectie
antieke en negermaskers aan te leggen.
DELFT, 16 sept. In een buiten
gewone senaatsvergadering van de
technische hogeschool heeft de rector-
magnificus, prof. ir. H. J. de Wijs, ge
wezen op de moeilijkheden, die zich
voordoen bfj het bezetten van vacatu
res in het docentenkorps van de hoge
school. Deze moeilijkheden worden ge
stadig groter. Factoren die hiertoe iei-
den zijn o.a. de huisvesting, de pen
sioenregeling, de spreiding van het
technisch wetenschappelijk onderwijs,
de zuigkracht van het bedrijfsleven en
de uitputting van het potentieel van
hoogleraren door de snelle uitbreiding
van het wetenschappelijk onderwijs.
Deze toestand, aldus prof. De Wijs, vergt
vroegtijdig overleg over de bezetting van
docentenplaatsen tussen de overeen
komstige afdelingen of faculteiten van
de universiteiten en de hogescholen. In
de kleine kring der rectoren die zitting
hebben in de commissie voor de tech
nische wetenschappen van de academi
sche raad is dien aangaande een gent
lemen's agreement gesloten.
Nadat spreker had stilgestaan bij de
achtervtand in de nieuwbouw van de
hogescnool, waardoor in allerijl tijde
lijke voorzieningen moesten worden
getroffen, bepaalde hij de aandacht
van zjjn gehoor bij de groei van de
studentenbevolking. Deze groei wekt
strijdige reacties op. In de eigen kring
der hogeschool overheerst het verlan
gen naar respijt; buiten de hogeschool
werd echter geconstateerd (oud-minis
ter Cals) dat „de toeloop van de stu
denten naar de technische hogescho
len niet geruststellend is". Wat de af
zonderlijke ingenieursopleiding betreft,
merkte spreker op, dat de belangstel
ling afneemt voor de studie van mijn
ingenieur. Hij noemde het geheimzin
nig en zorgwekkend, dat het verschijn
sel geen verband houdt met plaat
singsmogelijkheden voor mijninge
nieurs.
Een actueel vraagstuk noemde spre
ker thans dat van de sociale voorzie
ningen voor de gehuwde studenten. Hun
aandeel In de totale studentenbevolking
steeg sedert 1947 van 3 tot bijna 13
procent. Aan het slot van zijn rede
wijdde prof. De Wijs nog enige woorden
aan de verhoging van de bestuurskracht
van de universiteiten en hogescholen,
waarbij hij gewaagde van een netelige
kwestie. Hij vroeg zich namelijk af of
het mogelijk zou zijn het hoge goed van
de academische vrijheid onaangetast te
laten, als men het voetspoor volgt van
het bedrijfsleven en van goed bemande
bureaus een strakker ordening invoert.
NIJMEGEN, 16 sept. De aftreden
de rector magnificus van de Nijmeeg
se universiteit, prof. dr. H. J. Lam
mer» ging in zijn overdrachtsrede in
op de problemen waarvoor een univer
siteit zich tegenwoordig gesteld ziet.
De universiteit wordt vergeleken met
een groot-onderneming, een bedrijf, waar
in de maatschappij via 's Rijks schat
kist honderdtallen miljoenen steekt.
Van deze miljoenen wordt dan wel geen
dividend, maar toch een behoorlijk
rendement verwacht. Een rendement,
dat hoger ligt dan tot nu toe het geval
is. En om dit te bereiken, zo zegt men,
dient de universiteit een straffere in
terne organisatie te krijgen en grotere
bestuurskracht, welke in de plaats moe
ten komen van de min of meer anarchis-
AMSTERDAM, 16 sept. „Ik heb
nog onvoldoende gelegenheid gehad mij
volledig over de studentenvakbeweging,
een nieuw verschijnsel aan het acade
misch firmanent, te oriënteren, maar
mijn voorlopige mening is dat zij, naast
de reeds in februari ingestelde studen
tenraad volkomen overbodig is. De stu
dentenraad, opgebouwd op basis van de
faculteits- en studieverenigingen, kan
alles doen, wat deze vakbeweging zich
voorstelt te gaan doen. Over het z.g.
democratisch manifest zal ik zwijgen
omdat men verzuimd heeft het mij toe
te zenden." Dit zei vanmiddag de rec-
tor-magnificus van de universiteit van
Amsterdam, prof. dr. J. Kok, tijdens
de ter gelegenheid van de aanvang van
het nieuwe academiejaar gehouden open
bare senaatsvergadering in de aula van
de universiteit aan het Spui, waarin hij
verslag uitbracht over de lotgevallen
der universiteit in het afgelopen jaar.
Prof. Kok zeide verder o.m., dat
iedereen gebaat zal zijn met een ver
korting van de studieduur. Er zijn reeds
verschillende maatregelen genomen om
dit te bevorderen maar het lijkt gewenst,
dat, eerder dan tot nu toe, een achter
stand in de studie gesignaleerd wordt.
Afgezien daarvan zal men desnoods,
vooral in de -eerste studiejaren de
studievrijheid, die door velen wordt op
gevat als de vrijheid om mets te doen,
moeten beperken, aldus de rector-m&g-
nificus.
N.a.v. discussies over het studieloon
merkte prof. Kok op dat door velen
het volgen van een akademische studie
als een voorrecht wordt gezien. Indien
dat zo is, dan behoeft het niet extra
beloond te worden. Wel eist de sociale
gerechtigheid dat iedereen die daartoe
de capaciteiten heeft, onverschillig uit
welk milieu hij afkomstig is, dat voor
recht kan genieten. Op dit ogenblik zijn
er ternauwernood financiële beletselen
om aan een universiteit te studeren, zo
meende prof. Kok. In het afgelopen jaar
waren 2574 studenten in het genot van
een rijksstudietoelage. Een totaalbedrag
van 5 miljoen gulden werd verstrekt,
waarvan 2,8 miljoen aan beursen. Men
kan studeren ook zien als een burger
plicht. In dit geval lijkt een beloning
billijk en rechtvaardig, aldus de hoog
leraar, al zal men zich dan naar zijn
mening wel hebben af te vragen of er
ook niet andere groepen van studeren
den zijn, wier sociaal nut even groot
is die evenzeer voor beloning in aan
merking komen.
AMSTERDAM, 16 sept. Aan het be
gin van zijn rede heeft de rector-magni-
ficus van Amsterdam, prof. Kok, gewe
zen op de ruimtelijke problemen van de
universiteit, die nog niet zijn opgelost.
Wat het probleem akademisch zieken
huis betreft was hij van mening dat men
verstandig zal doen een geheel nieuw
wetenschappelijk medisch centrum te
projecteren aan de periferie van de stad
of desnoods buiten de stad bv. in de Bijl
mermeer en daarvoor nu reeds een ter
rein van 60 70 hectare te reserveren.
Het oude, maar gemoderniseerde Wil-
helmtnagasthuis, zou als ziekenhuis ge
handhaafd kunnen blijven, aldus de rec-
tor-magnificus.
tische leiding van hoogleraren, die, als
of de tijden niet veranderd waren,
voortgaan ieder voor zich het onderwijs
op hun eigen terrein te bepalen en
het personeelsbeleid in instituten en la
boratoria te voeren.
Het onderwijs moet aangepast wor
den, evenwel met behoud van de essen
tiële academische waarden, welke deze
in de tijd die wij beleven dan ook mogen
zijn. De studieduur moet verkort, het
examen-rendement verhoogd worden.
Deze opvattingen zijn al in ruime kring,
zeker buiten de universiteit, gemeen
goed geworden.
Maar, zo vroeg prof. Lammers zich
af, wat bedoelt men met het rfJl' -j
ment van een universitaire opleidm„^
Wat is de inhoud en welke zijn de
consequenties van het zo vaak en zo
vaag gehanteerde begrip collectieve ver
antwoordelijkheid? Tot hoever reikt die
en waar begint de individuele era"
woordelijkheid? ïaarbii komt dat de
universiteit toch ook nog een centrum
dient te blijven van wetenschappelijk
onderzoek, een taak die in de laatste
tijd al evenzeer aan groeiende relative
ring onderhevig is geworden, in mt op
zicht dient men ook rekenin? Jj™-
den met buiten-universitaire invloeden^
Prof. Lammers dacht hierbij aan de
zware concurrentie van vaak veel ka
pitaalkrachtiger industriële
neids-insteilingen, waar m
mate ook fundamenteel wetenschappe
lijk onderzoek wordt verricht.
De zaken waarbij de functie en taak
van de Nijmeegse universiteit het meest
wezenlijk betrokken is, zijn het nieuwe
reglement en het ontwikkelingsplan voor
de eerstkomende vier jaren. De wijzi
ging van het reglement is vooral nood
zakelijk geworden vanwege de nieuwe
wet op het wetenschappelijk onderwijs.
Uit dit reglement, dat nog niet geheel ge
reed gekomen is, komt duidelijk naar vo
ren de veranderde ingesteldheid van cu
ratoren en senaat t.a.v. de verschillende
verhoudingen binnen het bestel van
de universiteit: met name de grotere
bevoegdheid van senaat en faculteits
besturen en de uitwerking hiervan op
de herziening van de onderwijsprogram
ma's. Wat dit laatste betreft heeft de
minister reeds enkele malen gezegd te
hopen, zoal niet te verwachten, dat
senaten en faculteiten niet zullen terug
deinzen voor ingrijpende besluiten, met
name i.v.m. dé ook door hem zo zeer
nodig geachte verkorting van de stu
dieduur en de verbetering van het stu
dierendement. Verscheidene suggesties,
zo zei de aftredende rector, tot ver
betering van de bestaande toestand lig
gen reeds ter tafel.
Na een overzicht gegeven te hebben
van de gebeurtenissen en feiten die zich
in het afgelopen jaar binnen de Nij
meegse universitaire gemeenschap heb
ben afgespeeld, droeg prof. Lammers zijn
ambt over aan de nieuwe rector mag
nificus, prof. Thomas Anthony Blrrell,
hoogleraar in de Engelse letterkunde.
(Van een medewerker)
HALLUM, 16 sept. „Een hoge worp,
eer. aan vermetelheid haast grenzende
onderneming", zo noemde zaterdag dr.
Van Buijtenen, rijksarchivaris in
Uitrecht, de stichting achthonderd
jaar geleden van het Norbertijner
klooster „Mariëngaarde" door de Za
lige Frederik van Hallum. Strak wap
perden drie vlaggen, de Nederlandse,
de Friese en die van de gemeente Fer-
werderadeel in de zomerwind aan de
voet van de resten van de terp, waar
op in 1163 aan de oevers van de Mid
delzee het eerste Norbertijner klooster
in 'riesland verrees. Een grote groep
belangstellenden woonde de onthulling
hij van een eenvoudig monument, opge
richt uit stenen, ter plaatse in de terp
gevonden, weik monument de herinne
ring aan de Premonstratenser abdij
voortaan levendig zal houden.
Nadat door de burgemeester van Fer-
werderadeel, waartoe Hallum behoort,
gewezen was op de rol die het vroegere
klooster had gespeeld in het leven van
de bevolking van de streek, legde de
Gedeputeerde Van der Mark. die na
mens het prov. bestuur van Friesland
sprak, de nadruk op de grote waarde
van het Christendom, dat drijfveer was
geweest voor de stichter, en 800 jaar
later nog richtsnoer moet zijn, ook voor
de overheid. Nadat de tigenlijke ont
hulling door twee zeer bejaarde Hal-
lumers- was verricht, trok men te
voet naar de oude parochiekerk, thans
de Nederlands-Hervormde kerk, prach
tig gelegen op de terp midden In het
dorp Hallum. Daar had de plechtige
herdenkingsdienst plaats, een heel bp-
zondere dienst, met schriftlezing, toe
spraken en zang in het Nederlands, het
Fries en het Latijn', door ds. L. A.
Eygenraam die de leiding had, alle
aanwezigen, het Ned. Herv. Kerkkoor
van Hallum en een groep Witheren uit
de abdijen van Berne en Harderwijk.
De heer J. Tj. Piebenga, hoofdredac
teur van de Leeuwarder Courant, die
evenals dr. Van Buijtenen het woord
LEIDEN, 16 sept. Het rectoraat
van de Leidse universiteit is vanmid
dag in de Pieterskerk door prof. dr
S. Dresden overgedragen aan prof. dr
'•V. den Boer. Prof. Dresden was vol lof
vo< de wijze, waarop allen, die met hef
bestuur van de universiteiten te maken
hebben, hun arbeid verrichten. Hij achtte
dit bestuur niettemin inefficient door
een wezenlijke fout in het systeem. De
bestuursproblemen zijn zo ingewikkeld
van aard, dat het weinig zin heeft de
bestuurstaak in handen van twee licha-
*nen te leggen, namelijk het college van
curatoren en de senaat.
Er treedt thans een steeds groter ver
lies aan tijd en energie op door talloze
doublures in het werk en door onnodige
gecompliceerdheid van de bestuurs
vorm. Het zou volgens prof. Dresden
verstandiger zijn, een andere bestuurs
vorm na te streven en een centraal
lichaam te vormen, waarin vertegen
woordigers van senaat en curatoren ge
zamenlijk een centraal directorium vor
men.
Hoewel in het afgelopen jaar enige
belangrijke aanwinsten aan universitai
re gebouwen geboekt konden worden,
is voor vele wetenschapstakken de
ruimtelijke nood nog schrikbarend Dit
is echter nog slechts kinderspel verge
leken bij de studentenhuisvesting. Hier
moet werkelijk van een noodtoestand
gesproken worden, aldus prof. Dres
den.
Deze moeilijkheden met de studenten
huisvesting hangen nauw samen met
het vraagstuk van de steeds langere
studieduur. Deze ontwikkeling is onge
wenst, en veranderingen zijn derhalve
dringend geboden.
Een van de aspecten vi i dit pro
bleem is de studievrijheid. Prof. Dres-
den zei ervan overtuigd te zijn, dat de
belangrijke I studievrijheid voor de jongere studen-
ten eenvoudig moet verdwijnen, en dat
deze vrijheid voor de latere jaren door
hen in zekere zin verdiend moet wor
den. De straffere studiebegeleiding van
de laatste tijd is wel een stap m de
goede richting, doch de weg zal verder
moeten worden afgelegd. Overigens zal
men ook ten aanzien van het doceren
een straffere vorm van organisatie niet
lan> meer kunnen missen, aldus prof.
Dresden.
-
voerde, beschreef in zjjn toespraak
Freark van Hallum als de dienaar van
Kerk, volk en streek. Zinspelend op de
verdeeldheid der latere eeuwen stelde
hü aan het zeer gemengde gehoor, dat
tot in de uiterste hoeken de grote kerk
vulde, de vraag, waar nu, in 1963, in
Hallum het adres was van de gemeen
te van Christus. Immers degenen die
daar bijeen waren in wat eens de pa
rochiekerk was van Freark, zouden de
volgende dag, zondag, weer gescheiden
zijn door vele en hoge kerkmuren!
Dr. Van Buijtenen had tot onderwerp
van zjjn briljante toespraak gekozen
de „Augustjjnse vroomheid in Mariën
gaarde", er daarbij aan herinnerrend,
dat het de regel van Sint Augustinus
was, die door de Premonstratensers
werd nageleefd en dus door de zalige
Frederik in 1163 werd gekozen als het
kompas, waarop hij en degenen die
met hem en na hem zijn stichting zou
den bevolken, zouden varen.
Hoezeer het organiserende comité
had mogen profiteren van de mede
werking van de medebroeders van Fre
derik uit de twintigste eeuw, bleek
vooral op de tentoonstelling, die na af
loop van de kerkdienst door pater E.
Hoekx, Witheer van Berne, geopend
werd in ,,It noegjend sté". Uit de ab
dijen van Heeswijk, Tongerlo en Har
derwijk vooral waren kostbare en be
langrijke inzendingen te zien, zoals een
waardevolle mijter, ring en staf; boe
ken, handschriften, zelfs twee authen
tieke relieken van de Z. Frederik en
zijn opvolger, de Z. Siardus. De heer
Elzinga van het Fries Museum te
Leeuwarden, die de inrichting ver
zorgd had, komt voor de buitenge
woon overzichtelijke en instructieve
presentatie een extra woord van lof toe.
VENLO, 16 sept. Enige tientallen
rijschoolhouders uit Noord-Limburg heb
ben te Venlo een protestvergadering
belegd, wegens de moeilijkheden die hun
cursisten, naar zij menen, ondervinden
met de hier aangewezen en werkzame
rij-examinatoren.
In Venlo zouden resultaten van rijles
sen het gemiddeld ongunstigste beeld
geven van geheel Nederland. Zes tot
zeven maal de rijproef moeten afleg
gen eer men als geslaagd wordt be
schouwd, is hier meer regel dan uitzon
dering, aldus het protest.
Tal van andere grieven werden tegen
de examinatoren geuit. O.a. meent men,
dat er sprake is van een weinig genu
anceerde beoordeling van examens die
op de rustige maandagmorgen worden
afgenomen, vergeleken met de beoor
deling van de examens die op vrijdag
en zaterdag, wanneer het rijden in Ven
lo zelfs voor geroutineerde automobilis
ten niet gemakkelijk is.
Besloten werd bij de minister van
verkeer en waterstaat aam te dringen
op ontslag van een examinator, die zich
bijzonder de toom der rijschoolhouders
op de hals heeft gehaald. Men zal hem
nu gaan boycotten, door geen leswagens
beschikbaar te stellen voor door hem
af te nemen examens. Verder hebben
de rijschoolhouders zich van rechtskun
dige bijstand verzekerd, om zo mogelijk
verandering in de thans bestaande situa
tie te verkrijgen..
OOSTERBEEK, 16 sept. Een deel
van de zomerconferentie van de Katho
lieke Werkgemeenschap in de P.v.d.A.
in „De Pietersberg" was «-ewijd aan de
verhouding politiek-ethiek, waarover
prof. J. Arntz O.P. een inleiding hield.
HU zei er zich van bewust te zUn, dat
de vraag naar de samenhang heel het
bestaansrecht van de werkgemeenschap
in het geding brengt.
Er is z.i. een samenhang van het
katholicisme uiten wil men hier een bij
drage leveren In de ontwikkeling van
het socialisme. Gelijk moest prof. Arntz
bfj de werkgemeenschap een gevoel
van onbehagen constateren, omdat
men de vraag of er tussen politiek en
ethiek samenhang is, in discussie stelt.
Hij zag dit alles tegen de achtergrond
van drie factoren. Het wereldbeeld van
nu is niet meer het onze; politiek en
ethiek zijn gedacht als vaste groothe
den, terwijl ze nog bezig zijn te worden
wat ze in gedachte z\jn. Op de derde
plaats ls onze geloofswereld bezig een
radicale wijziging te ondergaan.
Zonder de pretentie te willen hebben
Inzake dit moeilijke vraagstuk het ver
lossende woord te zullen spreken heeft
prof. Arntz achtereenvolgens de politiek
binnen het humaniseringsproces ge
plaatst en de verhouding van de politiek
tot de ethiek nader bezien.
De ethiek gaat volgens prof. Arntz niet
terug tot op de Openbaring, maar ligt op
het religieuze vlak. De verdienste van
het christendom is, dat het de eisen van
het Evangelie als humane eisen erkent.
De ethische orde is wel gefundeerd in
God, waarmee alleen de heiligheid ervan
erkend wordt. Pleiten voor een humanis
tische etiek doet eo besloot prof.
Arntz aan eep gelovige houding niets
af.
De discussies leidden o.a. tot de con
clusie, dat het verschUnsel van de .-er-
zuiling op zich niet verwerpelijk behoeft
te zUn, maar dat het onjuist is die
als verplichting het katholieke volksdeel
op te leggen.
TERW'JL DE eSTRBLLf) DE
RAKETTEN NAAR7UID-AMERIKA
BRENGT-VOOR VUAYA'5
REBELLEN
LIEVELING. HOE
KUN JE DIT PLAN VER
HINDEREN?
IK VERMOED DAT DE OXcL
EN DE TREILER ESTR5UA
ELKAAR ZULLEN ONTMOETEN
EN DE LADINGEN 0? ZEE VER
WISSELEN
NOG GEEN
IDEE VAN, INfl.
WEGAAN NAAR
MILF0RD HAVEN
OM DE ESTRSLU)
TE ONDERZOE
KEN
DE OXEL
NEEMT DE ECHTE
WASMACHINES OVER DIE
MAJOOR EMELA KOCHT EN
LEVERT ZE AFIN DUBLIN,
ALS EEN ONSCHULDIGE
KOOPVAARDER..
