„WIJ HEBBEN ERNSTIG NAGEDACHT
OVER DE KRITIEK OP DE CURIE*
Desiderata: Vereenvoudiging;
meer hoven-nationaal: meer
oecumenisch geschoold
a
Tin nu naar Nederland
Soekarno breekt
ook economisch
met Maleisië
Maatregel zou
Indonesië het
meest treffen
DRS. L. VAN EYSEREN BIJ DE PAUS
-J
Typografen
staken door
Lottgering
ij
house o
Schatkamer
op zolder
Kolendamp
verrast velen
in weekeinde
DUIDELIJKE
BLIJKEN VAN
WAARDERING
Het weer-
Amsterdammer in
Leipzig verdacht
van goudsmokkel
ziet 't
modern
Handenschudders
wachten vergeefs
op prinsessen
Roken en longkanker
geslapen^*
°'een
Boterhandelaar
H. Buisman overleden
Vrij warm
WEER 1JN EUBOPA
l
NYLON JACKETS
I AT A-conferentie
Tarieven op trans
atlantische route
20 omlaag
VROUW GEDOOD
MAANDAG 23 SEPTEMBER 1963
87ste JAARGANG No. 31546
ROME, 23 sept. De Paus
heeft zaterdag de leden van de
Romeinse Curie om zich heen
verzameld en een toespraak tot
hen gehouden, die zoals wij ver
moeden, naar inhoud, uitdruk
king en zegswijze de nieuwe za
kelijke stijl van Paulus VI tenvolle
inluidt.
uit-
Fabrieken Zevenbergen
rWMORRIS "beforeyou Snif!
FALCON REGENJASSEN
(nu leverbaar]
MAAK EEN
PROEFRIT
IBIJ UW SIMCAi
DEALER
A. I. ROTTEVEEL'S
AUTOMOBIELBEDRIJF
m
deze week
voor heren:
gewatteerde
-Mhuafefaai arsfnrgTTEr;ii-«
Zaterdag, de dag waarop hij zijn
plannen met betrekking tot de
reorganisatie van de Curie be
kendmaakte, ontving de Paus
ook een groep pelgrims in audiën
tie. Onder hen bevond zich drs.
L. A. H. van Eyseren, bestuurslid
van de Limburgse Katholieke
Werkgevers Vereniging.
L_
Dekens stomen tijd. f 1,50
STOMEN
regenjas is
winterproof
AUREAL! SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
'Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk, Zeestraat 50: telef. 4790
Bijkantoor en Red. Ilmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
ÏHrectie: W. C H. Leijdeckers en
Mr. W. A. M. van der Kallen,
hoofdredactie: Drs. H. v. RUN enW. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer millimeter
hoogte Omroepers 16 cents eer m m. noogte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week
2.65 per maanc, 7.90 oet kwartaal.
Voor klachten over de bezorging 's avonds
tussen 5.30 en 7 uur. tel 20800.
De Paus zal mèt de CURIE
reorganisatie bestuderen
(Van onze Romeinse correspondent)
In d« eerste plaats met het oog
cp het Concilie en de in de Kerk
levende wensen, verder ook als een
zeer opportune correctie op de geest
driftige vernieuwers in de Kerk,
voorzover die naar de bekende zegs
wijze het kind met het nadwater
willen weggooien, heeft de Paus over
en tot de Romeinse Ourie gesproken:
„Wij hebben zelf de eer gehad om
onze eenvoudige diensten (gedurende
(Advertentie)
LEEUWARDEN, 28 sept. De heer
H. H. Buisman, firmant van de boter-
groothandel R. Buisman alhier, is in de
Valeriu sklini ek in Amsterdam, waar hü
de laatste tijd werd verpleegd, op
Jarige leeftijd plotseling overleden. Hij
werd getroffen door een hartaanval.
De heer Buisman, geboren, getogen
en woonachtig in Leeuwarden, kwam
onlangs in het nieuws door zijn besluit
tot verhoging van de boterprijs, dat in
de zuivelwereld in ons land opzien baar
de.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllIIKIIIIIIIIlllllllllllllllllllllIIlllllll
(Advertentie)
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. .13439
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 223596
Verwachtlng tot dinsdagavond
(opgemaakt te 11.15 uur)
Vrij warm weer met veranderlijke
bewolking en enkele lokale regen- of
onweersbuien en in de nacht en och
tend hier en daar mist. Zwakke tot
matige wind, in hoofdzaak tussen
zuidoost en zuidwest.
Dinsdag:
Zon: 6.27—18.36; Maan: 13.12—21.43
Max. min. neersl.
Stations:
Weer temp.
temp
afgel.
gisteren
24 uur
Den Heidei
zw. bew.
17
13
0
Ypenburg
Vlissingen
half bew.
licht bew.
19
19
12
13
0
0
Eelde
mist
16
10
0.4'
De Bilt
zw. bew.
19
12
0
Twente
geheel bew.
17
8
0
Eindhoven
mist
22
14
0
Zd-Limburg
mist
21
12
0
Helsinki
mist
17
5
0
Stockholm
mist
18
10
1
Oslo
geheel bew.
7
Kopenhagen
geheel bew.
lil
13
0
Londen
mist
18
10
0
Amsterdam
licht bew.
18
12
0
Brussel
Luxemburg
mist
mist
20
21
12
12
ruim dertig jaren) aan de Romeinse
Curie te mogen bewijzen. Wij hebben
er allerwaardigste superieuren en
leermeesters gehad, uitstekende col
lega's en medewerkers, onvergete
lijke vrienden. Wij hebben gewerkt
vanuit de voor observatie bevoor
rechte plaats, de Staatssecretarie,
het- persoonlijk apparaat van de
Paus. Wjj hebben het vele voortreffe
lijke werk gezien, maar ook de teke
nen onderkend van nieuwe behoeften
en van aanpassing en wij hebben
tevens de kritiek op de Curie tot
onderwerp van ernstige gedachten
gemaakt."
De Paus drukte precies en zonder
de bekende krullende loftuitingen zijn
hoogschatting en waardering uit voor
dit korps van functionarissen, dat naar
het oordeel van de schrijver dezes,
ascetisch en uit het geloof levend, goed
onderlegd, met een esprit de corps en
in grote trouw aan de Kerk en de Paus
zeer belangrijke verdiensten voor de
Kerk en door haar voor de wereld
heeft sinds (om ons in ons oordeel
historisch te beperken) 1870, en tot
voorbeeld kan strekken aan de ge
meenschap der staatsambtenaren van
welk land ook.
„Wij leven in een groot historisch
gebeuren", zei de Paus. „Er kwam
een man van Godswege gezonden en
zijn naam was Joannes." Deze riep een
Concilie bijeen en om welke motieven
hij dit ook deed, het was de Paus,
de Plaatsbekleder van Christus, die
het bijeenriep, de Opvolger van Petrus,
die de Romeinse Curie erkent als haar
bisschop, meester en hoofd. Nooit zal
dez Curie verdacht worden van een
anders uitvallend oordeel of gevoel dan
dat van de Paus. Wat de Paus im
mers beveelt of wenst, moet rigoureus
in overeenstemming zijn met het han
delen van deze Curie. De Romeinse
Pontifex heeft dit apparaat, deze Curie
nodig voor zijn apostolisch werk en in
de strikte gehoorzaamheid aan zijn
leiding vindt de Curie haar reden van
bestaan, haar waardigheid, nut en
gezag.
Wij geven summier de woorden van
de Paus weer, woorden die een ant
woord zijn op de veel gestelde vraag
BERLIJN, 23 sept. De Amsterdamse
zakenman die, zoals eerder gemeld,
sedert twaalf dagen in Leipzig in
arrest is, wordt verdacht van het
smokkelen van goud, zo heeft de ad
vocaat Wolfgang Vogel in Oost-Berlijn
thans meegedeeld. Deze avocaat Is
gespecialiseerd in het verdedigen van
vreemdelingen die in Oost-Duitsland zijn
aangehouden.
Het onderzoek kan zes tot twaalf we
ken in beslag nemen, zo deelde de heer
Vogel mee. Het proces zal plaatsvinden
in Leipzig.
Advertentie
w
S I M C A-dealer voó^
Haarlem en omstreken
Dr. D. Bakkerlaan 12
LBloemendaal - Telefoon 57500—57501
of de Curie een bestuurscollege in de
Kerk is onder het presidium van de
Paus of een bestuursapparaat. Het is
een apparaat, al is het er dan een op
het hoogste niveau, een „zeer waardig
instrument, waarvan wij verwondert
u niet allen zoveel vragen, de
Paus in de eerste plaats, en zoveel
eisen!"
Er is kritiek op de Curie en dat
is meer dan begrijpelijk. Als de Paus
het Nederlandse spreekwoord „Hoge
bomen vangen veel wind" zou kennen,
had hij dit hier in stede van een
langere omschrijving gebruikt. Het
criterium echter voor de beoordeling
der Curie moet alleen zijn de dienst
aan de zielen, de zaak van Christus.
Daarom moet men de kritiek nauwge
zet aanhoren en wegen. De apert on
rechtvaardige en ongegronde beoor
deling- mag en moet men beantwoor
den: het is een verdediging zijn-er eer,
maar dan zonder rancune en bitse
polemiek.
De vraag oom aanpassing en hervor
ming is een andere. Zelfs de Kerk als
menselijk instituut behoeft steeds her
vorming. Paulus VI neemt het dan op
voor Rome als hedendaags centrum
van het kerkelijk bestuur. Van Rome
uit is in onze tijd zoveel uitgegaan.
(Vervolg op pag.
DJAKARTA, 23 sept. (AFP) Pre
sident Soekarno heeft zaterdag offici
eel het verbreken van alle economi
sche betrekkingen met „het neokolo-
nialistische" Maleisië bekendgemaakt.
De waarnemende minister van buiten
landse zaken van Indonesië, Joh. Lei-
mena, zei dat de economische betrek
kingen met Singapore en Malakka een
slechte invloed op de Indonesische eco
nomie hebben. In handelskringen te
Djakarta wijst men er echter op, dat
tot nu toe 80 procent van de Indonesi-
Advertentie)
M
aan twee kanten
te dragen,
met yl NE
capuchon
AMSTERDAM, 23 sept. De wilde
staking, die vrijdag uitbrak onder de ty
pografen werkzaam by De Telegraaf en
die tot gisteravond twaalf uur zou duren,
is toch niet beëindigd. De nachtploeg
weigerde gisteravond het gebouw in te
gaan uit protest tegen het ontslag dat
een van de aanstichters van de staking
vrijdag schriftelijk kreec
De typografen, die hun actie begon
nen voor een loonsverhoging, staken nu
door om het ontslag van hun collega
ongedaan te maken. De directie schijnt
dit echter niet te wiü intrekken.
Als gevolg van de staking zijn van
morgen De Telegraaf en De Volkskrant
niet verschenen.
Ook de dagploeg van het technisch
personeel van „De Telegraaf" heeft, uit
protest tegen het ontslag van een hunner
collega's, vanochtend het werk niet her
vat, zodat moet worden aangenomen dat
het „Nieuws van de Dag" en ook „Het
Parool" vanavond niet zullen verschij
nen.
SALZBURG, 23 sept. (Comtel)
Volgens een woordvoerder van de I.A.
T.A. (International Ar Transport As
sociation) zijn de luchtvaartmaatschap-
pijen, welke op de transatlantische rou
te vliegen, bijna tot overeenstemming
gekomen over eenu algemene tariefsver
laging op deze route van ongeveer 20
pet. Avorens tot een definitieve beslis
sing te komen besloot men de IATA-
vergadering die te Salzburg is gehou
den, te verdagen en op 22 oktober op
nieuw in deze stad byeen te komen ten
einde het besluit inzake deze verlaging
te nemen.
SCHIPHOL, 23 sept. De prinses
sen Beatrix en Irene, die zoals be
ken» een tweedaags bezoek aan het
hoofdkwartier van de NAVO en SHA
PE in Parijs hebben gebracht, zijn
zaterdagavond niet, zoals werd ver
wacht, op Schiphol aangekomen.
Nadat het KLM-lijntoestel uit Parijs,
waarvoor de prinsessen zouden heb-
b< geboekt, aan de grond kwam en
naai- het platform was getaxied, bleek
het dat KLM-functionarissen, de zgn.
„handenschudders", de naast de vlieg
tuigtrap opgestelde marechaussee, fo
tografen en journalisten, tevergeefs
stonden te wachten. Ook de VIP-ka-
mer in de Ica-hal was voor de prin
sessen in gereedheid gebracht en kon
nu weer worden gesloten.
Een KLM-functionaris, die zich ter
stond telefonisch in verbinding stelde
met paleis Soestdijk, kon weinige
ogenblikken later meedelen dat er een
vergissing in het spel was. De prin
sessen hadden in Parijs een militair
toestel genomen, naar Soesterberg.
De rijksvoorlichtingsdienst deelde
mee dat er voor de prinsessen bij de
K.L.M. geen boeking had plaatsgevon
den.
sche export (60 procent legale handel
en 20 procent smokkelhandel) via Sin
gapore liep.
Volgens buitenlandse deskundigen
op economisch gebied zal de har
dere politiek van confrontatie, die
Soekarno nu gaat voeren tegenover
Maleisië, Indonesië gevoeliger tref
fen dan Maleisië. Indonesië zal nu
voor de zware taak komen te staan
nieuwe markten voor zijn produkten
te vinden. Dit geldt niet alleen voor
de olie maar bijvoorbeeld ook voor
het tin, dat in Sumatra wordt ge
wonnen en op het ogenblik in Pe-
nang in het noorden van Malakka
wordt gesmolten. Zoals gemeld zal het
Indonesische tin in de nabije toekomst
weer gesmolten worden bij de Billiton
Mij. in Arnhem.
(UPI) Het officiële Indonesische
persbureau Antara heeft ook bericht
dat de regering een speciale gevol
machtigde heeft aangewezen om met
de Shell samen te werken. Deze maat
schappij werd woensdag ernstig bena
deeld tijdens de onlusten van die dag,
gericht tegen Britse eigendommen. De
Shell is half Engels, half Nederlands.
Een regeringswoordvoerder deelde
desgevraagd mede dat de gevolmach
tigde er zorg voor zal dragen dat er
normaal gewerkt kan worden bij de
maatschappij. De regering vindt dat
alle oliemaatschappijen een belangrijk
onderdeel vormen van de wankele
Indonesische economie, en men zou
geen voorstander zijn van de nationa
lisatie van de maatschappijen, aldus
de woordvoerder.
Antara berichtte voorts dat grond
gebied van de Shell in Zuid-Sumatra
dat genaast is, weer zal moeten wor
den teruggegeven.
Inmiddels is men er in geslaagd de
Union Jack te hijsen op het huis van
de Britse ambassadeur in Djakarta.
Woensdag hadden duizenden fanatici
het huis van ambassadeur Andrew
Gilchrist bestormd en het in brand
gestoken. Toen Gilchrist dit weekein
de zijn woning weer betrok, tracht
een twee man van zijn personeel de
Union Jack te hijsen. Zij werden hier
echter van weerhouden door vier op
wacht staande Indonesische militairen
die hen hardhandig van hun plan af
hielden.
LONDEN. De Indonesische am
bassadeur bij het Hof van St. James,
Boerhanoeddin Mohammed Diah, is
zaterdag voor de zesde keer van de
week ontboden op het Britse ministe
rie van buitenlandse zaken, vermoe
delijk voor een bespreking van de
naasting van Britse ondernemingen in
Indonesië. Diah, die vrijdagavond een
onderhoud had met de Britse minis
ter van buitenlandse zaken Lord Ho
me, werd zaterdagmorgen ontvangen
door E. H. Peck, onderstaatssecreta
ris van buitenlandse zaken. Diah heeft
Lord Home meegedeeld dat zijn land
niet voornemens was de door vakbon
den uitgevoerde naasting van Britse
bedrijven te sanctioneren, maar hij
heeft evenmin gezegd wanneer ze dan
weer zouden worden teruggegeven.
NEW VORK (Rtr) De Verenig
de Staten hebben het Indonesië „vol
komen duidelijk gemaakt", dat zij
„slechts dan andere regeringen kun
nen helpen, als deze zich in interna
tionale aangelegenheden verstan
dig gedragen", zo heeft het hoofd van
het Amerikaanse program voor hulp
aan het buitenland, David Bell, zon
dag in een radiovraaggesprek ver
klaard. Hij zei dat de Amerikaanse
regering verontrust was door de re
cente gebeurtenissen in Djakarta. Het
in brand steken van de Britse am
bassade aldaar noen.de hij „een zeer
ernstige zaak". Hoewel er nog geen
beslissingen waren genomen, zou het
gebeurde van invloed zijn op de Ame
rikaanse hulp aan Indonesië, aldus
Bell.
(Advertentie)
GROTE HOUTSTRAAT 5 - TH. 10771
AMSTERDAMSEVAART 30 - TEL. 11561
BINNENWEG 137 - TEL. 36432
(Advertentie)
Unieke regenjassen, ge
heel berekend op koudste
winters. Want: de solide
katoenen gabardines of
getwernde poplins zijn
geheel gevoerd met zui
ver wollen stoffen. Al of
niet uitknoopbaar. Blau-
we, bruine en grijze tinten.
Sfï Onder andere:
gevoerd roet donegels of
shetlands v.a. 129.50
met zeer sportieve cordu-
roy-voering 169.50
Wiener model van Noperti
met tweedvoering 199.50
Ook zeer bijzondere 'ge
wone' regenjassen, in alle
gangbare en aparte mo
dellen, stoffen en tinten
v.a. 89.50
PARIJS, 28 sept. (Reuter-UPI)
De Parijse politie heeft zaterdag op
een zolderkamertje In de Franse
hoofdstad een ware schat aan kunst
werken aangetroffen en de bewoner
van de kamer, de dertigjarige Joego-
slaviër Nikola Franusic, gearres
teerd. De kunstwerken, waaronder ne
gentig schilderijen, en voorts juwelen
en zilverwerk, vertegenwoordigen een
waarde van miljoenen guldens. Onder
de gevonden schilderyen bevinden zich
acht belangrijke impressionistische
werken vijf van Renoir, waarvan
er een ruim 830.000 gulden waard is,
een van Corot, een van Pissarro en
een van Monet die vorig jaar sep
tember uit de woning van de voorma
lige Boliviaanse ambassadeur in Pa
rijs, Carlos Aramayo, werden gesto
len. Franusic heeft als huisschilder
voor Aramayo gewerkt; hij heeft be
kend, nog acht andere grote diefstal
len in Parijs en omgeving te hebben
gepleegd.
Na de betrekkelijk jo.ige ontdek
king van het verband tussen roken en
longkanker leven velen in een toe
stand van onrust, waarvan de gevol
gen voor de geestelijke en lichamelijke
gezondheid ons niet te onderschatten
lijken. Bij iedere angstaanjagende
publikatie schrikken zij op, maar na
ieder geruststellend bericht, dat al
tijd wel hier of daar ter wereld ge
lanceerd wordt, klampen zij zich aan
hun strohalm vast en bezien hun
verslaving weer met andere ogen. Zij
roken zich van het ene goede voor
nemen naar het andere en ziezij
leven nogi Maar zij roken met minder
plezier. Zij lezen met gemengde ge
voelens over de anti-rookacties onder
de jeugd en denken daarbij aan hun
eigen jonge jaren, toen het roken nog
beschouwd werd als een vrij onschul
dig bijverschijnsel van het volwassen
worden. Intussen vragen zij zich af
of zij „het al hebben, of er nog iet»
aan te genezen zou zijn en of het du»
nog wel zin heeft er mee te stoppen.
Het gaat hier ongetwijfeld niet om
het meest moedige, stabiele en wils
krachtige volksdeel, maar de groep i»
juist daarom zeer groot en de
onmiskenbare nood waarin zij van
tijd tot tijd komt te verkeren is in
ieder geval niet te verlichten met de
tamelijk negatieve berichtgeving die
op het ogenhlik in zwang is en die
op velen een ontmoedigende en zelfs
averechtse uitwerking heeft. Ons
dunkt, dat deze groep meer positief
benaderd moet worden dan nu het
geval is. Zij moet meer wetenschap
hebben over de kansen die zij heeft
als zij nü ophoudt, over de diagnose
en over de kans op genezing bij spoe
dige ontdekking van de kwaal. Zoiets
bereikt men niet met realistische
affiches en met dorre dodencijfers.
Waarom begint men niet met voor
lichtingsavonden voor kettingrokers
en brochures over de mogelijkheden
tot ontwenning? Dat kost wat geld.
maai het zou een groot aantal goed-
willenden van de indruk kunnen be
vrijden, dat zij tamelijk hopeloze ge
vallen zijr. die slechts dienst kunnen
doen als hoemannen voor hun nico-
tine-vrije kinderen.
(Van onze correspondenten)
VEENENDAAL, 23 sept. Op ver
schillende plaatsen in Nederland heb
ben zich tijdens het vrywel windstille
weekeinde vaak ernstige gevallen van
kolendampvergiftiging voorgedaan. In
Veenendaal eiste de kolendamp het le
ven van de zeventigjarige mevr. De
Kleuver. Haar echtgenoot is in zeer
zorgwekkende toestand in het streek
ziekenhuis van Bennekom opgenomen.
Een Einder echtpaar dat op bezoek
was by familie werd eveneens door
de kolendamp verrast. Door het bijtijds
opengooien van de rEimen kon het erg
ste worden voorkomen. Een derde geval
van vergiftiging deed zich in Veenen
daal voor bg de familie Van de Hopen
in de Govert Flinckstraat.
In het Brabantse plaatsje Aimkerk
moesten acht mensen met vergifti-
gingsverschynselen in een ziekenhui»
worden opgenomen. De situatie van
het bejaarde echtpaar Heystek wordt
zorgwekkend genoemd. Gunstiger is
de toestand van de zes familieleden
die by hen logeerden. De slachtoffers
werden bewusteloos aangetroffen door
de buren die het verdacht stil vonden
in het huis en derhalve op onderzoek
uitgegaan waren.
Kolendampvergiftiging deed zich ook
voor in Enschede. Acht personen moes
ten hier in het ziekenhuis worden opge
nomen terwül anderen thuis met zuur
stofapparaten werden beheuideld. Een
echtpaar uit Groningen werd bij een
bevriend echtpaEir thuis eveneens door
de kolendamp overweldigd. Een van
hen wist nog juist naar buiten te ko
men. Daar slaakte zjj enkele gillen al
vorens bewusteloos op straat te VEillen.
Overburen hoorden het gegil, vonden de
drie achtergeblevenen bewusteloos in
hun stoelen en waarschuwden de GGD.
In Brummen raakte het echtpaar Hen-
driksen vanmorgen door kolendampver
giftiging bewusteloos. Door snel me
disch ingrypen konden man en vrouw
weer bij bewustzijn worden gebracht.
Uit het onderzoek is gebleken dat de
kachels en schoorstenen in de meeste
gevallen geen gebreken vertoonden.
Men wqt de vele gevallen van kolen
dampvergiftiging daarom aan de weers
omstandigheden. By gebrek aan wind
bleef de trek in vele schoorstenen ach
terwege.
HAARLEM, 23 sept. Zondagmor
gen is een jong echtpaar in zpn woning
aan de Kerkhofstraat door kolendamp
bedwelmd geraakt. De man en de
vrouw zpn evenals een zevenjarig jon
getje voor observatie in de Mariasöch-
ting opgenomen.
Om kwart over zeven belde
een vriendinnetje van het jongetje aan
om te vragen of hy buiten kwam spe
len. Het jongetje zei, dat hy niet lek
ker was en dat zyn ouders ook riek
waren. Zjjn moeder vroeg aan het
meisje of deze haar ouders, die in de
zelfde straat wonen, wilde waarschu
wen. Dezen alarmeerden direct de poli
tie. Man, vrouw en kind werden over
gebracht naar de woning van de ouders
van de vrouw. Uit een onderzoek door
de brandweer bleek, dat In de schoor
steen oen lek zat. De vrouw had zater
dagmiddag de kachel aangestoken.