Europa - Seminarie zondag in nieuw gebouw Nieuwe Kleine Vauxhall Zuid-Afrikaanscli Handelshuis zoekt ook andere activiteiten NIJMEGEN TILB UR G VRAGEN MORGEN 2 MILJOEN D Sint Radboudstichting teert in °P reserves Audiologisch centrum Nijmegen Kostbare computer voor Tilburg Moderniseer uw meubelen met PRACHTBIJTS Kies de soort die bij uw auto hoort Optimisme voor het lopende jaar Ni BP steeds 'n stap vóór! Congres seminarie opleiding: volgend jaar in Maastricht „Gewoon tanken wordt ouderwets!" ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1963 PAGINA 7 De kliniek voor keel-, neus- en oorheelkunde van de katholieke universiteit in Nijmegen. Gebouw van de nieuwe „Katholieke hogeschool voor economische, sociale en recntswetenschappen. e katholieken van Ne derland zullen morgen, of kort daarna weer worden geconfronteerd met de financi ële zorgen van het eigen hoger onderwijs. In de veertig jaar van haar bestaan is de Nijmeegse Uni versiteit gegroeid tot een indruk wekkend centrum van weten schapsbeoefening en kennisover dracht. Juist nu bevindt zij zich in een stadium van explosieve groei. Het landgoed Heyendaal is één grote bouwplaats van vol tooide, half voltooide en pas uit de grond rijzende constructies van steen en beton. Ook rond het De logo-akoepediste een nieuw woord voor een nieuw vak) be dient de audiometer, waarmee le graad der hardhorendheid kan worden vastgesteld. nieuwe onderkomen van de Ho geschool in Tilburg wordt nog druk gewerkt om de stroom stu denten straks in een passende, doelmatige omgeving te kunnen ontvangen. Investeringen die jaarlijks miljoenen guldens ver slinden, maar gelukkig groten deels uit Rijksbijdragen kunnen worden gedekt. Waar het om zulke hoge bedra gen gaat, betekent dat „groten deels" evenwel, dat de beurzen van de individuele katholieken tezamen nog altijd het kapitaal van ruim 23/£ miljoen gulden moeten opleveren, wil althans de begroting van dit jaar sluitend worden gemaakt. De programmeur aan het werk voor het paneel van de nieuwe computer in de Tilburgse hoge school. MEERSSEN, 27 sept. De vierde lichting studenten van het Europa-Se minarie neemt zondag haar intrek in een fraai nieuw gebouw, verrezen op de fundamenten van een voormalige Limburgse boerderij in het kerkdorp Rothem. Zonder enig feestvertoon ove rigens, aangezien de nieuwbouw nog niet geheel is voltooid. Het heet nog even behelpen, hetgeen overigens de drie vorige lichtingen ook hebben moe ten doen, gehuisvest als zjj waren in noodgebouwen te Maastricht. Het nieuwe seminarie is in velerlei opzichten Europees. Allereerst vanwe ge het feit dat het priesterstudenten uit landen, waar nog geen groot tekort aan priesters bestaat, een jaar lang voor bereidt op hun uitzending naar en hun fi- losofisch-theologische opleiding in de noodgebieden. De huidige lichting van 21 studenten bestaat bijvoorbeeld uit negen Nederlanders, acht Belgen, twee Spanjaarden, een Zwitser en zelfs een Amerikaan. Vervolgens omdat de nieuwbouw gerealiseerd is door een goe de samenwerking tussen de werkkrach ten van aannemersbedrijf Van Geel uit Breda en leden van de internationale Bouworde, alsmede van enige vrijwil ligers van een bouwgroep van de UNO. De inschakeling van de Bouworde le verde een besparing op aan loon van 60.000 arbeidsuren. Het Europese karakter van dit ge bouw wordt tenslotte nog bepaald door het feit, dat de bisdommen in Duits land, Oostenrijk, Skandinavië en Frank rijk, waar de priesternood het grootst is, de bouwkosten grotendeels voör hun re kening hebben genomen. Ook de in richting, met name de artistieke aan kleding van het interieur, gptuigt van Europese solidariteit. Zo bijvoorbeeld faf het Nederlands Episcopaat het ta- emakel voor de Sacramentskapel ten feschenke; de bij het Europa-Seminarie etrokken Franse bisdommen schonken de gebrandschilderde ramen ver vaardigd door Tom Franssen uit Roer mond voor de Sacramentskapel; de aartsbisschop van Salzburg, mgr. dr. A. Rohracher, stelde onder meer het mar mer (Gasteiner Grünn) voor het hoofd altaar beschikbaar, terwijl de katholie ken van de dekenaten Maastricht en Meerssen de gelden bijeenbrachten voor een door Kees Keijzer uit Wouw ontworpen smeedijzeren kruisweg. De zelfde kunstenaar vervaardigde nog een êlastiek, dat de doelstelling van het luropa-Seminarie: uitzending van (Van onze Limburgse redacteur) MAASTRICHT, 27 sept. De huidi ge problematiek van de groot-semina- rieopleiding zal het centrale thema zijn van een Europees studiecongres, dat hier volgend jaar van 1 tot en met 4 september wordt gehouden. Aan dit - congres, onder voorzitter schap van mgr. dr. Franz Jachym, priesterkandidaten naar de noodgebie den, door middel van vliegende vogels symboliseert. Dit kunstwerk vormt de bekroning van de toren van de kapel. Het werd geschonken door de bouwers van het seminarie met aan het hoofd, de architect C. van Ginneken uit Don gen. De bouwmeester is er in geslaafd om een gebouw te ontwerpen, waarin de Europese priesterstudenten zich zullen thuis voelen. De architectuur van het gebouwencomplex wordt gekenmerkt door een duidelijke openheid open poorten aan de voor- en achterkant maar tegelijkertijd ook door een zekere intimiteit, welke vooral bereikt werd door de groepering van de gebouwen rond een fraai binnenplein. De pleinwand aan de voorzijde wordt gevormd door het meer representatie ve gedeelte: de ontvangsthal, welke toe gang geeft tot de directeurskamer, de administratie en de woning van de con- rektor. De achterwand van de binnen plaats bestaat grotendeels uit de ka pel met toren. De oostelijke vleugel omvat ruime leslokalen, een aula, als mede de zit-slaapkamers van de stu denten. In de westelijke vleugel tenslot te bevinden zich diverse gemeenschap pelijke ruimten, als de eetkamer en de woonkamer de oude terminologie van refter en recreatiezaal is bewust verlaten de keuken en de woning voor de zusters van de Congregatie van het Heilig Hart uit Veldhoven, die de zorg voor de huishouding op zich hebben ge nomen. Het nieuwe gebouw, dat pas begin volgend jaar op feestelijke wijze in ge bruik zal worden gesteld, biedt plaats aan maximaal veertig studenten. aartsbisschop-coadjutor van Wenen, zul len deskundigen op pedagogisch en so ciologisch gepied, alsmede leiders van groot-seminaria, afkomstig uit de Bene- lux-Duitsland, Oostenrijk, Frankrijk en Zwitserland deelnemen. Tot de inleiders behoren mgr. dr. W. Reuss, wjlbisschop uit Mainz en prof. dr. J. Crottogini van het Zwitserse groot-seminarie te Schöneck, die vooral vanwege zijn on langs verschenen boek over de crisis met betrekking tot de priesterroepin gen bekendheid geniet. De organisatie van de studiedagen berust bjj mgr. dr. J. J. Deilepoort, directeur van het in stituut voor Europese priesteihulp al hier, bij -.vie nadere inlichtingen te ver krijgen zijn. (Van een verkeersredaoteur) AMSTERDAM, 27 sept. Vandaag la. ceerde General Motors een nieuwe kleine wagen, de Vauxhall Viva, een lang-verwacht model, dat nog voordat het eerste exemplaar van de band rol de, aan investeringen en research een bedrag van circa tweehonderd miljoen gulden heeft gekost. Het is een vier- persoons auto met een watergekoelde vier-cylinder motor (inhoud 1.057 c.c.) en een geheel gesynchroniseerde vier versnellingsbak. Als topsnelheid wordt 130 kilometer per uur opgegeven. Het onderhoud mag modern-minimaal" worden genoemd: vier smeemippels (twee op elk stuur- gewricht) en de voorwiellagers moeten om de 50.000 kilometers (of om de twee en een half jaar) van nieuw vet wor den voorzien. De Viva wordt door de constructeurs geen revolutionaire wagen genoemd. Wel is er, volgens de bouwers, naar gestreefd, door het aanwenden van vaak de meest kostbare technische oplossin gen de bezitter zoveel mogelijk ter wille te zjjn. Over de prjjs in Nederland is nog n' „s bekend. De auto zal voor het eerst op de a.s. Salon te Parijs worden ge toond. (Advertentie» AMSTERDAM, 27 sept. Hoewel het zwaartepunt van het Zuid-Afrikaansch Handelshuis in de Portugese overzeese gebiedsdelen Angola en Mozambique blijft liggen, omdat daar een zeer be langrijk deel van het vermogen vast ligt, heeft de maatschappij ook naar andere mogelijkheden gezocht om het bedrijf geleidelijk uit te bouwen. Men probeert de zaken in Afrika geheel of gedeeltelijk af te breken, maar men tracht de risico's zoveel mogelijk te be perken. Het is bijzonder moeilijk andere activiteiten te vinden, maar de onder neming is er in geslaagd o.a. in Suri name, in de Levant en zelfs in Europa transacties af te wikkelen, zo werd tij dens de jaarvergadering medegedeeld. Voor wat de toekomst op dit gebied betreft, de concurrentie is hevig, maar het Zuid-Afrikaansch Handelshuis vindt zichzelf bijzonder geschikt om als im porteur voor goederen uit Angola en Mozambique in Europa en elders op te treden. Via buitenlandse kantoren, doet A rlv>prlen\te GENEVER Oude genever Bessenrood Citroen jenever het bedrijf al zes of zeven jaar zaken met Indonesië. Men behoeft daar dus geen geheel nieuwe activiteit te ont plooien. Nederland heeft nog niet belang rijk tot de winst bijgedragen. Het be stuur blijft optimistisch gestemd ten op zichte van de totale resultaten in het lopende boekjaar. Hoewel de politieke situatie voor een bedrijf dat het van Portugees-Afrikaanse gebieden moet hebben weinig gunstig lijkt, is het tot nu toe in die gebieden betrekkelijk rustig gebleven. De levens standaard van de inheemse bevolking stijgt, de industrialisatie neemt, zij het in bescheiden mate, toe en de devie- zenpositie is verbeterd. Angola expor teert jaarlijks voor 400 min en Mo zambique voor 350 min. De oogst van 1962 was goed. Van die van dit jaar dreigt een deel te verregenen. De levensmiddelenindustrie waarmee wordt samengewerkt is een Portugese onderneming met een kapitaal van 10 min. Mogelijk wordt uitbreiding van zaken gegeven in Portugal en Spanje. Aan de twee reeds ingerichte koelka- mers voor fruit en vis langs de Afri kaanse kust zijn er thans nog vier toe gevoegd. Zij kosten elk 25 tot 30.000. Men drijft hier zowel handel als tus senpersoon ais voor eigen rekening. Het Zuid-Afrikaansch Handelshuis heeft geen belastingschulden. De winst, die in de resultatenrekening tot uitdruk king komt, is de uitkeerbare winst, die de in Afrika behaalde resultaten niet volledig weergeeft. Aandeelhouders bleken zeer te vreden over de behaalde resultaten en over de wijze van verslaggeving. (Advertentie) Voor katholiek hoger onderwijs (Van onze verslaggever) Piepkaarten en op de band op genomen babygehuil zyn twee belangrijke hulpmiddelen in de jongste aanwinst van de Nijmeeg se universiteit: het audiologisch cfn~ trum, een onderdeel van de kliniek voor keel-, neus- en oorheelkunde. En men kan, niet alleen hierom overigens, deze afdeling wel uniek in Europa noemen, zo vernuftig is het instrumen tarium en zo gevarieerd de staf aan wie de patiënten worden toevertrouwd. Men heeft zich in Nijmegen gespecia liseerd op de behandeling van slecht horende kinderen en daarvoor nieuwe methodieken ingevoerd. Daartoe be hoort bijvoorbeeld de inschakeling san een psycholoog en een orthopedagoge. Een psycholoog omdat gebleken is, dat hardhorendheid soms samenhangt met stoornissen van geestelijke aard, en een orthopedagoge voor het contact tussen ouders en kind en voo*" het scheppen van het goede opvoedkundige klimaat in het eigen milieu van het kind, ook wel genaamd de „home training". Het is opmerkelijk, hoe naast hoogst moderne apparatuur, zoals een audio meter, voor het onderzoek naar de graad der hardhorendheid onder kin deren ook gebruik gemaakt wordt van zulke simpele zaken als piepkaarten en brombeesten. Toch blijkt men met laatstgenoemde speelgoedjes aardige resultaten te bereiken. Het door de taperecorder geproduceerde babyge huil dient om te bepalen, of de pa tiëntjes op dit geluid normaal reage ren, namelijk door solidair mee te huilen. Het audiologisch centrum be schikt voorts over aparte observatie ruimten, waar op verzoek der ouders de kinderen voor enkele weken kun nen worden opgenomen. De patiëntjes worden geheel buiten de ziekenhuis- sfeer gehouden. Witte jassen en ver- pleegstersschorten ontbreken in deze afdeling. In een speelkamer kunnen zij zich naar hartelust uitleven, soms evenwel gadegeslagen door de zelf onzichtbare psycholoog vanuit zijn van eenzijdig licht doorlatende ruiten voorziene kamertje. Jammer genoeg wordt slechthorend heid vaak laat ontdekt, ofwel men stelt een bezoek aan de dokter uit. Ook komt het voor, dat een minder goed gehoor voor debiliteit wordt aan gezien, gevolg van het feit, dat doof heid bij kinderen leidt tot afwijkende reacties in het gedragspatroon. Anderzijds kunnen er ook andere re denen dan slechthorendheid zijn waar om een kind niet op geluid reageert. Het audiologisch centrum constateert de aard en mate der stoornissen en beveelt de therapie aan. Met de even tuele medische behandeling laat deze afdeling zich niet in. Wel beoefent het oer trum, zoals al werd aangeduid, de nazorg in het gezin. De kliniek voor keel-, neus- en oor heelkunde beschikt sinds kort voorts over een zogenaamde diploscoop, een chirurg in staat stelt zijn eigen opera chirurg in staat stelt zijn eigen oper tieve handelingen onder de microscoop stereoscopisch te volgen, maar ook nog een assistent die gelegenheid biedt. Bovendien kan op dit apparaat oen televisiecamera worden aangesloten, zodat velen tegelijk van hel gebeuren getuigen kunnen zijn. Daaraan ontleent de diploscoop zijn waarde als hulpmid del voor de studie. Heeft het nog zin het belang van het katholiek hoger onderwys uiteen te zet ten? W;j willen daar op deze plaats niet diep op ingaan, maar slechts vast stellen dat het eenmaal begonnen werk in Nijmegen en Tilburg dient te wor den voortgezet. Nijmegen ontwikkelt zich momenteel tot een volwassen universi teit De uitbreiding met nieuwe facul teiten is te beschouwen als een natuurlijk groeiproces, beantwoordend aan het universele karakter van het hoger on derwijs. De faculteit van de medische wetenschappen en die der wis- en na tuurwetenschappen verkeren in volle opbouw. Zij behoren tot de kostbaarste activiteiten die de Stichting Katholieke Universieit momenteel onderneemt. Over tien jaar zal hopelijk de cité Universiteit momenteel onderneemt, pige afronding hebben bereikt. In die periode zal naar schatting alleen al aan investeringskosten de som van een half miljard gulden worden verwerkt. aar bepalen wy ons tot de feiten van vandaag. Eerst wat begro tingscijfers uit de boeken van de St. Radboudstichting over het jaar 1963. Volgens deze begroting zal de Nijmeegse universiteit dit jaar aan investeringen en exploitatiekosten 54.678.000 vergen, waarvan uit subsidies ƒ51.776.000 en uit andere bijdragen, zo als eigen vermogen, giften en legaten, maar zonder de bijdrage van het Ho ger Onderwijs Fonds, 600.000 wordt gedekt. Er resteert derhalve eeii te kort van 2.302.000. De Tilburgse hoge school doet het wat bescheidener met aan investering en exploitatie 3.351.200. Deze kosten worden bestreden uit een subsidie van 8.049.215 en uit andere bijdragen ad 141.500. Inclusief de door het rijk niet vergoede uitgaven res teert een bedrag van 220.000. Samen een tekort van 2.522.000. Daar komt nog bjj de som van 155.000 ten behoe ve van studentenvoorzieningen buiten Nyraegen en Tilburg en van 93.000 voor byzondere leerstoelen aan andere universiteiten en hogescholen. Totaal resultaat: een tekort van 2.770.000. Waarschynlyk zullen de werkelyke uit ga-en iets beneden deze ramingen blij ven, maar in het gunstigste geval bluft de St. Radboudstichting nog zitten met een gat van twee en een half miljoen gulden. Dat zjjn dus de zorgen van vandaag. De inkomsten biyven vooral de laatste jaren steeds meer achter bij de uit- faven, en als gevolg daarvan heeft de t. Radboudstichting al enkele miljoe nen guldens op haar bezittingen inge teerd. De moeilijkheid is, dat het niets helpt om bijvoorbeeld het investe ringsprogramma wat in te snoeren. De voortschrydende wetenschap maakt zulk een stap al hoogst ongewenst, maar bovendien, het tekort zal daardoor nau- weiyks worden teruggebracht, aangezien de overheid 95 procent der stichtings- kosten betaalt. Verhoudinjgsgewys zakt de resterende vüf procent, waarvoor men grotendeels op de katholieke be volking is aangewezen, dus maar wei nig. Yermoedeiyk zal met ingang van januari -964 een andere rege ling worden ingevoerd, die voor de verdere ontwikkeling van het ho ger onderwys wat gunstiger perspeclie- van biedt. De regering streeft eer na- melgk naar voortaan de investerings kosten voor de volle honderd procent te subsidiëren en van de exploitatie- uitgaven 97 pet. voor haar rekening te nemen. Met name voor Nymegen biedt het nieuwe systeem echter maar voor korte tjjd soelaas. Nu reeds staat het vast, dat over vyf jaar de exploitatie kosten voor de katholieke universiteit vijftig miljoen gulden zullen bedragen. Dat betekent, dat uit eigen middelen anderhalf miljoen gulden byeengebracht moeten worden, alleen al voor Nyme gen. Ook Tilburg, waar pas begonnen is met de faculteit der rechtsweten schappen, blyft, zy het in mindere ma te, een beroep doen op de solidariteit va katholiek Nederland. Het Hoger Onderwys Fonds, dat be last is met de inzameling der gelden, houdt het er voorlopig op, dat jaar lijks een bedrag van twee miljoen gulden beschikbaar moet komen voor de instand houding van de instituten in Nijmegen en Tilburg. Dat bedrag is overigens nog lang niet bereikt. De resultaten van de actie in 1962 tonen aan, dat de ka tholieke bevolking er in totaal 1,4 mil joen gulden voor over had, gemiddeld 17 cent per katholiek. De inzamelingen in de parochies, hetzij aan de kerkdeur, hetzij aan de huisdeur, brachten zes ton op, de kloosters stonden ƒ75.000 af, de industrieën ƒ375.000 en uit SUS- acties kwam drie ton het fonds ten goe de. Mooie bedragen, maar niettemin: 17 ct per katholieke per jaar kan moei lijk een financiële aderlating worden ge noemd. Dat is trouwens helemaal met de bedoeling. We behoeven zelfs niet het voorbeeld te volgen van de reformato rische christenen, die voor hun Vrye Universiteit gemiddeld 80 cent per man per jaar bijeenbrengen. Het Hoger Onderwys Fonds zal In zy zorgen al zeer verlicht zijn, als de katholieken morgen, op Universlteits- zo.ulag, hun bydragen zullen verhogen tot drie dubbeltjes de man. Dat scheelt direct zes ton, en daarmee zou het streefbedrag van twee miljoen gulden zyn bereikt. Wie modern tankt, heeft de keus uit 5 soorten benzine. En dat moet ookl Want iedereen rijdt verschillend, en bij elke auto zijn de rij-omstandigheden anders. Geef Uw auto 'individuele voe ding'... dat is töp-kracht bij het zuinigste verbruik! Overtuig U zélf; kies uit: BP normaal, BP Mix 25, 50 of 75, BP super. De Super-Mix pompen zijn zeer speciale pompen. Vraag adressenboekje (per brief kaart) aan BP, Frederiksplein 42, Amsterdam. Dat kan alléén bij Primeurs voor Nederland De eerste multigrade motor-olie was: BP Visco-Statio (sept. '54). De eerste verwarmingsolie met anti-roest: BP Super Haardbrandolie sinds dec. '60. Alleen BP biedt 5 soorten benzine met Super Mix: sinds april '62. In april '63 kwam BP Longlife, de eniga motor-olie met dubbele levensduur. De Katholieke Hogeschool voor economische, sociale en rechts wetenschappen, zoals het Til burgse instituut voortaan heet, mag dan, In vergelyking met Nyme gen, slechts gematigde financiële eisen stellen, dat wil nog niet zeggen, dat men kansen om de outillage te verbe teren laat voorbijgaan. Zo heeft dezer dagen een kostbare rekenmachine haar intrede gedaan In het nieuwe gebouw van de hogeschool, exacter uitgedrukt: een computer, waarmee vooral prof. dr. H. O. Goldschmidt, hoogleraar in de bedryfseconometrie en voorzitter van het bestuur van het Rekencentrum, en zyn staf byzonder ingenomen zyn. Is een electronische rekenmachine voor een economische hogeschool wel zo 'onontbeerlijk? Prof. Goldschmidt gaf ons het antwoord op die vraag. Naar zyn mening zal de computer in het Nederlandse bedrijfsleven snel veld winnen, niet alleen in de grote onder nemingen, maar evenzeer in de middel grote bedrijven. In het hoger onderwijs zullen we ons meer en meer op het middelgrote type moeten richten, zo zei hij, en daarom ook zullen de studenten vertrouwd moeten raken met doel en werkwijze der electronische rekenma chines. Men bezint zich in Tilburg mo menteel op de manier die zich het best leent, voor het overbrengen- van de ken nis. Economen en bedrijfseconomen lo pen kans later regelmatig met compu ters te maken te krijgen, en zoveel te meer geldt dit voor (bedryfs)econome- tristen en accountants. Kennismaking met de electronische rekenapparatuur op de hogeschool kan dus bepaald geen luxe worden genoemd, aldus prof. Gold schmidt. De computers hebben voorts de stoot gegeven tot nieuwe methodie ken op het gebied van de administra tieve organisatie en nieuwe wiskundig- statistische technieken voor het oplos sen van (bedrijfs) economische vraag stukken. Het is duidelijk, dat de colle ges in deze nieuwe wetenschappen meer relief krygen wanneer men daar bij over een dergelijk instrument de beschikking heeft. Ook voor het onderwys in andere fa culteiten zal het Tilburgse rekencen trum naar verwachting een grote rol gaan spelen. Prof. Goldschmidt gelooft, dat het apparaat op het gebied van de sociologie, planologie en psychologie nuttige diensten zal kunnen bewyzen. En uiteraard zullen diverse aan de ho geschool verbonden instituten, zoals het Economisch Sociologisch Instituut en het Instituut voor Arbeidsvraagstuk ken, van de computer dankbaar ge bruik maken. De electronische rekenmachine, een IBM 1620, kost 400.000, maar in het kader van het „educational allowance program" is een korting van liefst zes tig procent verkregen. Het rekencen trum krygt eind van deze maand de beschikking over een eigen ruimte. Het vier man tellende personeel is nu al volledig bezet, de computer voor 60 pet van de tyd. Daarom zullen opdrachten uit het bedryfsleven moeiiyk aanvaard kunnen worden, tenzy deze bepaalde researchprojecten betreffen die voor het onderwy«programma Interessant zyn.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1963 | | pagina 7