Na onafgebroken opsluiting; sinds 1949:
Maar vermoedelijk mag hij zijn
bisschopsambt niet bekleden
„B0UWN0TA" van
minister Bogaers
[falcon tweedjassen
V Schous
Rollen
op zicht
Herleving van
het diaconaat
voor LEKEN?
Zelfs dr. Vondeling erkent
slagvaardigheid regering
Koninklijk bezoek aan Iran
Koningin Juliana ontvangt
gouden sleutel van Teheran
bezit al sleutel
tot onze harten
Honderdduizenden zagen
ware „sprookiesstoet"
Drie doden en
twee gewonden
bii botsing
SAAB
fmntmd
H.&J.Lamp
WILLA REINKEcv.
6 0 0
CONCILIE
CAD1ER EN KEER
SERVIEZEN
Schous
Het weer-
Af en toe zon
Bril 44 geeft
méér korting!
Saab rijden
is
veilig rijden
fa. Flinterman
BARKER'S BEHANG
mooie mantels
met
zalig bont
Geschenk van Teheran
aan koningin
VRIJDAG 4 OKTOBER 1963
87ste JAARGANG No. 31556
PRAAG/ROME, 4 okt. (AFP,
CTK, Rtr., UPI) In het Vati-
oaan is gisteravond officieel be
kendgemaakt dat de Tsjechoslo-
waakse autoriteiten mgr. Joseph
Beran, de 7&>jarige aartsbisschop
van Praag, op vrije voeten hebben
gesteld. Tegelijk met mgr. Beran,
die veertien jaar gevangen heeft
gezeten, werden vier andere Tsje-
choslowaakse bisschoppen vrijge
laten. In de verklaring van het
Vaticaan wordt overigens niet
gesproken over „in vrijheid stel
len", maar over „beperkingen op
de persoonlijke vrijheid van mgr.
Joseph Beran en vier andere bis
schoppen, die zijn weggenomen".
Het nieuws werd gisteravond nog
bevestigd door het Tsjechoslo-
waakse staatspersbureau CTK. De
vrijgelaten bisschoppen zijn, be
halve mgr. Beran: de bisschop
van Brno, mgr. Karei Skoupy;
de bisschop van Spis, mgr. Jan
Vojtassak; de titulair bisschop
van Arpassa, mgr. Stanislav Zela,
en de titulair bisschop van Cedie,
mgr. Ladislav Hlad.
Wéér wat nieuws
grote
drie-opener
6.50
Internationale Boekhandel
Gierstraat 87
Tel. 11081
Verkoop-tentoonstelling
ENGELSE KINDERBOEKEN
haarden en kachels
compleet met uitleg
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44
44 44 44 44 44 4444 44 44 44 44
44
44
50 ®/o korting op alle 44
brillen 44
IJ Irffg li-TT 44
JANSSTRAAT 44 44
44 44 44 44 44 44 44 44 44 44 44
service
wit of bruin» 80 ct
heerlijk bij
elke broodmaaltijd
ook uw levens-
middelenbedrijf
verkoopt Finnbrod
DEN HAAG, 4 okt. Het is
de oppositie niet gelukt iets tegen
het kabinet-Marijnen te onder
nemen, op grond van de maat
regelen die zijn aangekondigd om
ernst te makel, met een bestrij
ding van de moeilijkheden op het
gebied van lonen en prijzen. De
minister-president heeft zonder
moeite de instemming van een
ruime meerderheid in de Tweede
Kamer gekregen op de plannen
der regering, die met name ge
richt zijn op het wegnemen van
de spanning 01 de arbeidsmarkt
Een socialistische motie van
afkeuring werd met 79 tegen
46 stemmen verworpen.
Voor stemden alleen socialisten,
communisten, pacifisten en de
Kort na aankomst op het vlieg
veld van Teheran werd deze tele-
foto gemaakt van het keizerlijk
paar van Iran met de Nederlandse
gasten. De foto werd gemaakt
nadat de burgemeester van Tehe
ran de sleutel van de stad aan
koningin Juliana had overhan
digd.
boerenpartij. De socialist Patijn
vergiste zich en verwierp de mo
tie van zijn eigen partij.
Logica
Van alles zo veel
alles zo leuk
(snuffel vrij!)
fUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
(Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21545
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk. Zeestraat 50: telef. 4790
Bijkantoor en Red. Dmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Mrectie: W. C H. Leijdeckers en
Mr. W. A. M. van der Katten,
hoofdredactie; Drs. H. v. RUN enW. Severin.
NIEUWE HAABLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents oei -nillimeier-
hoogte Omroepers 16 cents rei nn m nooo e
De administratie behoudt zich net recht voor
advertentiën eventueel zonoer opgave ven
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRIJS 61 cents per week
2.65 per maanc., t 7.90 Dei kwartaal
Voor klachten over de bezorging 's avonds
tussen 5.30 en 7 uur. tel. 20800.
MGR. RERAN IS VRIJ
De bisschoppen Vojtassak, Zela en
Hlad zijn vrijgelaten krachtens een am
nestie van president Novotny, maar
mgr. Beran en mgr. Skoepy vallen vol
gens CTK niet onder die amnestie. Op
welke gronden zij dan wel hun vrijheid
hebben herkregen onthulde CTK niet.
Een interessante bijzonderheid is dat
de vrijlating van mgr. Beran en zijn me
debisschoppen gistermiddag reeds, als
een wereldprimeur van de eerste or
de, werd gepubliceerd door het com
munistisch gezinde Romeinse avond-
Verhoging van de sociale status
van de bouwvakarbeider, verbe
ringen in het goedkeuringsbe-
leid, activering van de bouw
capaciteit en het tegengaan van ver
dere stijging van de bouwkosten
dat zijn de vier „hoekstenen van
minister Bogaers' „Bouwnota aan cie
Tweede Kamer. Die nota bevat voor
stellen voor wat de minister noemt
„een pluriform en expansief bouw
beleid". Wat daaraan allemaal vastzit
resp. daarmee samenhangt, kunt u op
pagina 5 in een uitvoerige samenvat
ting lezen.
Advertentiet
BARTELJQRISSTR. HAARLEM TEL 13439.
LEIDSESTRAAT (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL. 2235,96
Verwachting tot zaterdagavond,
(opgemaakt te 11.15 uur)
Nu en dan zonneschijn, maar voor
namelijk in het noorden van het land
ook hier en daar enkele buien.
Koudere nacht en morgen overdag
ongeveer dezelfde temperaturen als
vandaag. Matige, langs de kust af en
toe krachtige westelijke wind.
Zaterdag:
Zon: 6.45—18.11 Maan: 10.45-9.37
Advertentie)
Robuuste, roestvrijstalen ope
ner voor het wippen van kleine
en van grote kroonkurken en
om gaatjes te prikken in blik
ken sap. 28 cm lang, met roze-
houten handvat en oog om op
te hangen. Cadeautje voor zijn
bar.
«WINKEL VOL ONTDEKKINGEN"
Barteljsrisstratt H«rlera-ul.18574'
blad „Paese Sera". Volgens dit blad
waren mgr. Beran en mgr. Skoupy
„geïnterneerd", terwijl de drie andere
bisschoppen „in de gevangenis" zaten.
Onze Romeinse correspondent te
kent hierbij aan, dat hfl in Rome
heeft vernomen, dat het mgr. Beran
niet zal worden toegestaan zijn bis
schoppelijk ambt weer op te nemen.
Van de andere bisschoppen is dit nog
(Advertentie)
Wij verzenden naar Uw
keinkinderen overzee.
55
Advertentie
U weifelt? u weet nog niet
welk merk, welko
welk model, welke kleur? Kolln
olie, gas, elektra? Bij Schous
staan 55 uitvoeringen van 14
merken, compleet met de brood
nodige vakman die er alles van
vertelt wat u weten wilt. Kies
mét de vakman, die raad geeft
en jarenlange service nageeft.
Kóm.
Schous service
is (voor en na) een vakman
x huishoudafdeling
J 'f Haarlem - Tel. 11266 (02500)
1L Oude Groenmarkt 14-16
Voor inlichtingen na 6 uur te!. 54579-02500
Voor service na 6 uur tel. 50989-02500
(Advertentie)
Leden van de Co-op Haarlem
nog 5 extra korting, niet als
dividend, maar rechtstreeks aan 44
henzelf uitbetaald
II
de zaak met twee etalages 44
niet bekend. Een officiële Vaticaan
se zegsman deelde een verslaggever
van het Amerikaanse persbureau
UPI gistertvond mee, dat men in Va
ticaanstad nog niet weet of mgr. Be
ran weer zal kunnen optreden als
aartsbisschop van Praag. De moge
lijkheid bestaat dat hij het land zal
moeten verlaten, zoals mgr. Joseph
Slipyi, de metropoliet van de Oekrai-
ne, die in december 1962 door de
Russische regering op vrije voeten
werd gesteld en in februari 1963 naar
Rome kwam. Het is hem verboden
naar de Sovjet-Unie terug te keren.
Voegt men hierbij het feit, dat ook
enkele Hongaarse bisschoppen in het
recente verleden door de Hongaarse re
gering in vrijheid werden gesteld, zon
der dat zij toestemming kregen hun
bisschopszetel weer te bezetten, dan
lijkt het inderdaad waarschijnlijk dat
het ook mgr. Beran verboden zal wor
den wederom op te treden als aarts
bisschop van Praag.
Joseph kardinaal Mindszenty, de
aartsbisschop van Boedapest, is nu nog
de enige bisschop achter het ijzeren
gordijn die geen bewegingsvrijheid ge
niet. In feite is hij niet gevangen, hij
leeft als balling in het gebouw van de
Amerikaanse legatie in Boedapest. De
legatie wordt echter dag en nacht door
agenten van de Hongaarse veiligheids
politie bewaakt, die hun paraatheid zó
vei hebben opgevoerd, dat zij bij de
legatie constant een auto met draaien
de motor laten staan om onmiddellijk
de achtervolging te kunnen inzetten,
indien de kardinaal een poging zou
doen het gebouw te verlaten.
Zoals bekend begonnen onder het pon
tificaat van paus Joannes XXIII onder
handelingen tussen het Vaticaan en de
Hongaarse regering over de vrijlating
van kardinaal Mindszenty. Deze onder-
ha .delingen schijnen echter te zijn mis
lukt omdat de kardinaal zelf vast houdt
aan zijn recht aartsbisschop van Boe
dapest te zijn. De Hongaarse regering
is bereid hem een vrijgeleide te ver
schaffen, op voorwaarde dat hij dan
onmiddellijk het land verlaat, en dat
is nu precies wat kardinaal Mindszen
ty niet wil.
Het nieuws van mgr. Berans vrijla
ting werd gisteren door de Tsechoslo-
waakse ambassadeur in Italië meege
deeld aan de apostolische nuntius in
Italië, mgr. Carlo Grano. Deze op zijn
beurt gaf het nieuws door aan het
staatssecretariaat van het Vaticaan. De
ze omslachtige weg moest worden ge
volgd omdat Tsjechoslowakije met het
Vaticaan geen diplomatieke betrekkin
gen onderhoudt.
Uiteraard werd het nieuws in Vati
caanstad met voldoening ontvangen.
Reuter meldt dat de beslissing van de
regering in Praag, die voor velen komt
als een verrassing, het gevolg schijnt
te zijn van geheime contacten tussen
het Vaticaan en de Tsjeohoslowaakse
autoriteiten.
(Advertentie)
Dealer voor Haarlem en omstr.
Zandvoortselaan 365, Tel. 42212
(Advertentie)
Geen uitzoeken met kleine pa-
Piertjes. Kom kiezen uit een
voorraad van 600 behangsels uit
5 landen, met 100 stalen van
H .meter in de Behangbar.
Twijfel? Neem mee wat u wilt
om thuis te beslissen aan de
vólle rol!
Gen. Cronjéstraat 135 - Haarlem
Telefoon (02500) 55432
Advertentie)
finnbrod
(Advertentie)
Fijne, warme winterstoffen met bont
waar u zalig in wegduikt. B.v. nerts al
v.a. 239.-, bever v.a. 229.-, echt Russisch
persianer v.a. 189.-. Helemaal met bont
gevoerd? Elegant zijn de mantels met
wallaby, Amerikaans opposum of
bisam (425.-). Sportief is Italiaanse
tweed met hamstervoering 395.-. Zo
veel.komt u kijken?
Grote Houtstraat 28 Haarlem Tel. 11912(02500)
VATICAANSTAD, 4 okt. (Rtr) In
het tweede hoofdstuk van het Concilie
schema „De Ecclesia", over de aa-d
van de Kerk, het gezag van de bis
schoppen en de rol van priesters en
leken, wordt voorgesteld het mogelijk
te maken dat leken tot het diaconaat
worden verheven, zo is gisteren bekend
gemaakt.
Het diaconaat in de katholieke Kerk
is sinds enkele eeuwen niet meer dan
een stap op weg naar het priesterschap.
Het is de bedoeling, dat de diaken in
de toekomst een bijzondere en perma
nente rang in de hiërarchie bekleedt,
althans wanneer het Concilie daartoe
besluit. Zowel de mogelijkheid om deze
diakonale funetie alleen plaatselijk in te
voeren als om deze in de gehele Kerk in
te steller) wordt in het voorstel openge
laten.
Indien het voorstel wordt aanvaard,
zal men nog moeten besbssen of de
nieuwe diakenen zich aan het celibaat
moeten houden.
Een van de belangrijkste redenen, die
naar voren zijn gebracht om het diaco
naat als een aparte bediening te doen
herleven, is het aanvullen van het acute
tekort aan priesters in b.v. de Latijns-
Amerikaanse landen.
Het diaconaat brengt het recht met
zich mee te preken en te dopen, de
communie uit te reiken en de priester
bij te staan bij het opdragen van de Mis.
Kabinet wint
het loondebat
'Van onze parlementaire redacteur)
TEHERAN, 4 okt. Vele honderd
duizenden Perzen hebben gistermiddag
zwaaiend, juichend en applaudiserend
onze koningin, prins en prinses op hun
staatsbezoek aan Iran in Teheran inge
haald. Mannen, vrouwen en kinderen in
dichte gelederen stonden vanaf het
Mehrabadvliegveld langs de gehele
twaalf kilometer lange route tot aan het
fonkelende Gola Tan-paleis. Het was
alsof heel Teheran was uitgelopen. Het
werd een sprookjesstoet.
Nadat een onafzienbare rjj auto's
de Sjah en zijn gemalin Farah met
de koninklijke Nederlandse gasten in
snelle vaart naar de stad gebracht
hadden stapten koningin Juliana en
de Sjah over in een rijtuig, dat door
zes paarden werd getrokken. In een
tweede koets volgde prins Bernhard
met keizerin Farah. Prinses Beatrix
volgde in een open auto, samen met
de Perzische premier Assadollah
Alam.
De koetsen werden voorafgegaan door
de bereden keizerlijke lijfgarde op hon
derd Arabische volbloeds. De ruiters
droegen zilveren helmen met helrode
pluimen en hielden in de rechterhand
recht omhoog de lans met een wappe
rend vaandel.
.achter de rijtuigen volgde in zestien
^roene jeeps de keizerlijke wacht met
vier soldaten per jeep. Als in een Ame
rikaanse film over Bedoeïnen hadden
deze woestijnrijders rechts op de jeep
een twee meter hoge vlaggestok met
de Perzische vlag in top. Iedere soldaat
hield een geweer in de hand met de
bajonet erop.
Voordat het gezelschap in de koetsen
overstapte bood de burgemeester van
Teheran koningin Juliana de gouden
sleutel van de stad aan. ,,U bezit reeds
de sleutel tot onze harten", zo zei hij.
Tijdens het galadiner, dat de ko
ninklijke gasten ter gelegenheid van hun
bezoek door de Sjah en keizerin Farah
werd aangeboden heeft de koningin een
toespraak gehouden. „De hartelijkheid
en de vriendschap die u en de keizerin
persoonlijk betonen, en de gast
vrije ontvangst door heel de Iraanse
natie raken ons hart en eveneens dat
van ons volk. Wij denken steeds met
vt vreugde terug aan het bezoek van
uwe keizerlijke majesteit aan ons land.
Het heeft een sterke indruk achterge
laten", aldus de koningin tot de Sjah.
„Wij verheugden er ons verleden jaar
zeer op, u op onze beurt te bezoeken.
Het heeft niet zo mogen zijn, want er
kwam grote rouw over Iran.
Temeer deelden wij in het leed, dat
uw natie toen heeft getroffen, waar wij
zo lang reeds hadden uitgezien naar
deze kennismaking met uw land en
volk. Zoals voor ons de zee, is voor u
de aarde een voortdurende bedreiging.
Met een zo verschrikkelijke ramp op zo
grote schaal waren wij allen diep be
gaan. Onze oudste dochter acht het zich
een groot voorrecht in een verband van
Europese jongeren met u allen mee te
werken aan de opbouw van de geteister
de streek."
Sprekend over de schoonheid en de
glorie van het Perzische verleden me
moreerde de koningin de tentoonstelling
„7000 jaar Perzische kunst", die in Ne
derland is gehouden.
En zij vervolgde: „Er bestaat in Ne
derland een ware bewondering voor de
wijze, waarop u, uitgaande van de
oude 'cultuur, thans met zo grote voort
varendheid, uw natie doet varen op de
machtige stroom van onze tijd. Ik denk
hierbij in de eerste plaats aan het in
drukwekkende landhervormingsplan. Zo
zullen wü dezer dagen, tussen alle schit
tering van de schatten van het ver
leden, evenzeer de glans mogen ontwa
ren van het moderne Iran, zoals het
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimn
zich handhaaft tussen de naties en een
voorbeeld is voor anderen."
De koningin besloot haar toespraak
met het glas te heffen ter ere van de
keizer en keizerin, en van hun kinde
ren, „daarbij denkende aan de toorts,
thans door uwe keizerlijke majesteit ge
dragen, en die eenmaal door nw zoon
moge worden overgenomen. Onze
vriendschap en onze wensen vergezel
len u en de uwen en geheel het volk
-a- Iran".
TEHERAN, 4 okt. (UPI) De be
volking van Teheran heeft koningin
Juliana op de eerste dag van haar
staatsiebezoek aan Perzië een geschenk
aangeboden: een gouden toiletdoos
met ingezette juwelen en een even
eens met juwelen versierde fotolijst
met haar eigen portret erin. Burge
meester Nafici overhandigde het ge
schenk gisteravond tijdens de ont
vangst van diplomaten in het Goles-
tan-paleis, het paleis waar de Neder
landse koninklijke familie tijdens haai
bezoek za] verblijven.
CADIER EN KEER, 4 okt. Op
de rijksweg te Cadier en Keer zijn
gisteren bij een frontale botsing tus
sen een Duitse en een Belgische per
sonenauto drie personen om het le
ven gekomen. In de Duitse personen
auto zaten vier pe. sonen waarvan er
twee op slag gedood werden. De beide
andere inzittenden werden zeer ern
stig gewond. In de Belgische auto zat
alleen de bestuurder, die eveneens op
slag werd gedood.
De botsing ontstond, doordat de
Belg links reed. De slachtoffers zijn
de twintigjarige heer Windten uit Bil-
zen, de 41-jarige mevrouw Springmann
en de 23-jarige mevrouw Eckelt, bei
den uit Salzgitter. Hun echtgenoten
werden zwaar gewond.
De oppositie kwam er niet uit met
het argument, dat er eigenlijk niets
nieuws aan de hand zou zjjn met de
spanning op de arbeidsmarkt, zoal*
drs. Roemers, voorzitter van het NV\
en lid van de Partij van de Arbeia
in de Tweede Kamer nader kwam be
togen. De spanning is thans op naar
hoogtepunt gekomen, zo stelde mr. Ma-
rijnen vast.
De maatregelen ware vdot de >ppo-
sitie te globaal, maai de minister
president verdedigde juist dit globale Ka
rakter. Het zou de regering op d)t ogen
blik zeker niet passen de loonbewesing
aan haar laars te lappen en in te rij
pen in een zaak die allereerst door de
werknemers en werkgevers moet .vrr-
den geregeld. De hoogte van de loons-
verhoging, die zeker komt. moet n et
door de regering van bovenaf worden
opgelegd. Tot verbazing, vooral van de
communisten, die niet anders konoen
dan hun vermeende nieuwe social ïstisrhe
strijdmakkers afvallen, liet dr Vonde
ling weten, dat na het betoog van de
minister-president de zaak hem inder
daad we] duidelijker was geworden
Niettemin nam de socialistische
fractie-voorzitter toch weer zjjn draai,
in de logica waarvan nauwelijks
iemand in de Kamer kor geloven, en
diende aan het slot van de derde
dag een motie van afkeuring ;n :egon
het beleid van de regering. Hjj nad
dit beleid op zichzelf geprezen als een
moedige daad en vond met vele ande
ren, dat het parlement door dit -cabi
net ook op correcte wijze was behan
deld. Daarmede slikte dr Vondeling
een stuk betoog in, waarin hij in an
der verband zelfs van minachting e-
genover het parlement had gesproken.
Het is vroeger weieens anders ge
weest met de voorlichting aan de Sta-
ten-Generaal to constateerden ande
ren met hem.
In de socialistische motie wordt niet
temin stokstijf volgehouden, dat een
loonsverhoging rors za; moeten zijn -n
dat de aanvullende maatregelen die de
regering wil nemen, voor het doeJ on
geschikt zouden zijn. Het was kenne
lijk een uitspraak pour besoin de a
cause. De oppositie bracnt het na alle
stoom die zji had afgeblazen tegen de
maatregelen niet op het gezichts
verlies na de sterke verdediging van
mr. Marjjnen maar liever te nemen.
Het debat nad ook op de derde dag
weinig spanning, al waren er zelfs oud
ministers (prof. Zijlstra) in de loges
aanwezig en kwamen vele ministers
vrouwen luisteren.
De minister-president volgt een sys
teem van spreken dat bij het ontnuch
terende af is. Wel zeer gewetensvol,
maar zonder enig Teken van vechtlust.
En helaas, geen betoogtrant, die een
volk, dat door de ingewikkeldheid van
de materie steeds onverschilliger wordt,
zon kunnen begeesteren voor een zaak
die toch van groot algemeen belang
is.
Het lijkt erop dat tij] het griezelig
vindt, eens een vlucht omhoog te nemen
en zich over de hoofden vein de experts
in de Kamer heen tot de miljoenen be
trokkenen te wenden, waarvem een lid
van het kabinet ons oniangs zei, dat hjj
hoopte dat hun gezond verstand wat
betreft het ionen-en-prjjzen-probleem zal
zegevieren. Met gezond sentiment houdt
het kabinet zich blijkbaar liever nog
niet bezig.
(Vervolg op pagina 5)
Advertentie
ARZBERG
GROTE HOUISJRAAT 82-84- HAARLEM
(Advertentie)
Warme windjekken de een na de
andere, aardige truien niet te tellen,
piekfijne lange broeken bij stapels,
snoezen van jurkjes en geraffineerde
paKjes - Kinderland is een feestland,
zo veel, zo leuk, voor jongens tot 8
en meisjes tot 12. U snuffelt maar vrij
rond, kijkt en keurt maar metuwjspruit:
een vondst doet u altijd voor een
préttige prijs!
Oude Groenmarkt 16, Tel. 11266 (02500)
achter de oude Sint Bavo