Nederland in het
jaar tweeduizend
Driemaal zoveel consumptie'
goederen per hoofd
Ja, u! Ook al bent u gewend wat u koopt direct te
voldoen. Ook u kan het gebeuren dat er een bedrag
ineens nodig is, dat u niet altijd zo maar contant be
schikbaar hebt. Een verhuizing, een verbouwing in uw
huis, de aanschaf van instrumentarium of vakliteratuur...
PERSOONLIJKE LENING
ROTTERDAMSCHE BANK
Koningin bij
brug over
de Kwai
NIEUWE POLITIEK WEKT ACHTERDOCHT
Franse regering wil met
bedrijfsleven overleggen
Deskundigen menen:
Strijd tegen inflatie moet
beginnen bij de overheid
D
Stichting Bouwresearch
presenteert zich
E.l.B. wordt
onafhankelijk
Over de leken -
negatief begin
3
Toch een apart
Maria-schema?
Van diplomaat
tot premier
Weer stakingen
op komst
van da
INKOMEN VERDRIEVOUDIGD
Arbeider bekneld
T oonkunstenaarsbond
wil loonsverhoging
Iets speciaals? DROSTE pastilles, altijd welkom!
Diner-besluit? DROSTE pastilles, altjd welkom i\^
ZATERDAG 19 OKTOBER 1963
PAGINA
BUITENLANDSE
KRONIEK
en zo meer.
De Persoonlijke Lening van de Rotterdamsche Bank is
een gemakkelijke en verantwoorde oplossing. Een bij
zonderheid: bij deRotterdamscheBankkrijgtuhetgehele
geleende bedrag in handen, de rente wordt dus niet -
zoals veelal gebruikelijk is - vooruit daarvan afgetrokken.
Uw Persoonlijke Lening is voor ons een "bank-zaak",
d.w.z. een zaak van vertrouwen tussen u en ons. Eén
telefoontje - wij zijn met meer dan 345 vestigingen het
wijdst vertakte bank-bedrijf in Nederland - en u ontvangt
nadere inlichtingen over de
Deskundigen op het gebied van de
budgettering vragen zioh trouwens
Prol-
door
drs. F. HAARSMA
ALLEEN DUCANA ALUMINIUM VOORZETRAMEN
WORDEN 20 JAAR SCHRIFT. GEGARANDEERD
DUCANA NEDERLAND Liebergerweg 104a Hilversum
(Van een verslaggever)
OOSTERBEEK, 18 okt. Prof. dr.
P. de Wolff, directeur van het Cen
traal Planbureau, en prof. dr. Jac.
P. Thfjsse, hoogleraar aan het Insti
tute of Social Studies, hebben op een
drukbezochte conferentie van het Ne
derlands Gesprekscentrum op de
Pietersberg boeiende bespiegelingen
gehouden over de toestand van Ne
derland in het jaar tweeduizend. Hun
bespiegelingen soms tot persoonlijke
fantasieën relativerend, kwamen zfl
niettemin op grond van huns inziens
(Advertentie)
BELEGGING van kas-
7 en geldmiddelen op
f termijn.
O Interen, mogelijkheden
met 100 waarborg.
Rentevergoeding tot
I per iaar.
Vragen om Inlichtingen worden strikt ver
trouwelijk behandeld door: M. A. C. Pruys
van der Hoeven, Bedrijfsadviseur, Scholten-
straat 25. Lelden. Tel. 01710—23797.
Sinds een en zestig jaar heeft
Engeland geen premier meer gehad
die lid was van het Hogerhuis. De
Markies van Salisbury, die in 1902
door Balfour werd opgevolgd, was de
laatste .Prime Minister' die geen
Lagerhuiszetel bezat. In de 19de en
18de eeuw werden herhaaldelijk
Lords- met de leiding van de Britse
regering belast, maar in de 20ste
eeuw heeft men zich terecht op het
standpunt gesteld dat een premier
zijn beleid persoonlijk in het „House
of Commons" moet kunnen toelich
ten en verdedigen.
Nu is toch een edelman tot eerste
minister bestemd. Toen Lord Home
drie jaar geleden Selwyn Lloyd op
volgde als minister van buitenlandse
zaken, werd het door vele Britse poli
tici al bezwaarlijk geacht dat hij niet
in het Lagerhuis kon verschijnen. Dat
bezwaar geldt nu
in nog veel sterkere
mate, en de nieuwe
premier zou dan
ook afstand moeten
S doen van zijn ade-
Iijke titel om zich vervolgens tot
..Memher of Parliament" te laten
kiezen. Dit aspect van de verrassende
benoeming van gisteren is weer eens
een treffende illustratie van de merk
waardige en in sommige opzichten
onpractische en verouderde structuur
van de Britse staatsinrichting.
Toen Lord Home vorige week don
derdag, op het Conservatieve partij
congres in Blackpool, het aftreden
van de zieke Macmillan aankondigde,
werd hij nog nauwelijks beschouwd
als een serieuze kandidaat voor de
opvolging. Men dacht eerder aan
Butler. Hailsham of Maudling. maar
Home is het dus toch geworden. Deze
beslissing was vooral een hittere
teleurstelling voor Butler, die ook
reeds in 1957, bij het aftreden van
Eden. gepasseerd werd. Na rijp be
raad is Macmillan echter tot de con
clusie gekomen, dat zijn minister van
buitenlandse zaken de meest geschikte
man zou zijn om het geschokte pres
tige van de Tories te herstellen. Op
Home rust nu de zware taak te voor
komen dat Labour, hij de verkiezingen
van volgend jaar, voor het eerst sinds
1951, weer aan de macht komt, en
het staat nog te bezien of hij daarin
zal slagen.
De ervaren diplomaat Home, die
«inds 1960 het Foreign Office heeft
geleid, zal zich ongetwijfeld als pre
mier in bijzondere mate blijven bezig
houden met het bepalen van het
Britse buitenlands beleid. Uiteraard
mag men verwachten dat hij op dit
terrein de koers van het scheidende
kabinet niet drastisch zal wijzigen, al
zou hij de lijn wat kunnen ombuigen,
nu hij zelf aan het hoofd van het
kabinet komt. Met spanning zal men
in de hele wereld afwachten, wat zijn
houding zal zijn ten aanzien van de
voorgenomen reconstructie van de
N.A.V.O. en ten aanzien van de
Europese integratie, terwijl dan nog
de vraag blijft of hij Macmillans stre
ven naar een internationale détente
op soortgelijke wijze zal continueren.
Toen Lord Home jaren geleden een
operatie had ondergaan wegens een
aandoening van zijn ruggewervel
maakte hij tegenover de chirurg de
volgende ironische opmerking: „You
have performed the impossible task
of putting a backbone into a politi
cian". Dat het hem aan ruggegraat
niet ontbreekt, heeft hij vooral als
minister herhaaldelijk getoond. Zijn
wilskracht en wijsheid zullen echter
meer dan ooit te voren op de proef
gesteld worden, nu hij in Macmillans
voetspoor treedt als leider van de
Britse natie.
redelijk» veronderstellingen tot inter
essante prognoses.
Als zich geen bijzondere rampen
voordoen, als de bevolking zich inder
daad tot negentien a twintig miljoen
zal uitbreiden en als de produktiviteit
met ongeveer drie procent per jaar
zal toenemen, zullen er in het jaar
tweeduizend twee en een half tot drie
maal zoveel consumptiegoederen per
hoofd beschikbaar zijn. Een arbeider,
die nu zesduizend gulden verdient, zal
dan. de noodzakelijke belastingcorrec
ties in aanmerking genomen, ongeveer
twintigduizend gulden verdienen. Aldus
prof. De Wolff, die zich tot taak had
gesteld de zaak van de economische
kant te beschouwen.
Htj voorzag in samenhang met een
verkorting van de arbeidsduur tot 35
uren per week een sterke inkrimping
van de arbeid inzoverre die zou be
stasin in de verrichting van eenvoudige
hulpwerkzaamheden. Uitbreiding van
onderwijs, recreatiemogelijkheid en ge
zondheidszorg zouden van eerste ur
gentie worden.
Prof Thijsse, die een planologische
visie gaf op Nederland anno tweedui
zend, kwalificeerde zijn toekomstbeeld
als een projectie op grond van een
aantal veronderstellingen, overeenko
mend met die van prof. De Wolff en
dus ook de toeneming van het inwoner
tal tot twintig miljoen behelzend. Hij
stelde voorop, dat er een groot aantal
onzekere factoren van goeddeels mon
diale aard in het spel zouden zijn. Met
een daarop gebaseerd voorbehoud
kwam hij tot de schatting, dat in twee
duizend maar vijf procent van de be
volking in het agrarisch bedrijf werk
zaam zou zijn en dat vijfennegentig
procent (dat is 19 miljoen) in steden
zou kunnen wonen. Overeenkomstig de
inzichten van de regering en zijn eigen
visie, neergelegd in een voor de Demo
grafische Vereniging opgesteld ge
schrift, kwam prof. Thijsse tot het
volgende beeld.
De Randstad Holland zal zich nader
concentreren rond de beide Rijnmon
den met een groengebied tussen de
agglomeraties Utrecht-Amsterdam en
Rotterdam-Den Haag. Die groene bin
nenruimte zal onder geen beding mo
gen worden opgevuld. Voor de rest
zal de zogenaamde decentralisatie door
regionale concentratie moeten worden
toegepast, d.w.z. een uitbreiding, res
pectievelijk samenvoeging, van be
staande provinciale steden tot grote
steden van 450.000 tot een miljoen in
woners, ongeveer vijftig kilometer van
elkaar gelegen, met daartussen zuiver
agrarische en recreatieve ruimten. Dus
geen verspreide verwaterde verstede
lijking van geheel Nederland.
Als de Rotterdamse en Amsterdamse
industriële havengebieden verzadigd
zullen zijn, kunnen er nog twee haven
centra bijkomen: Den Helder, waar
ten oosten van de stad een zeegebied
kan worden drooggelegd, en de Wester-
schelde. Voor de hinder van supersoni
sche vliegtuigen had hij een aparte op
lossing achter de hand: een nieuw
vliegveld op een droog te leggen stuk
waddenzee bij Texel en Vlieland, dat
reeds van een zanderige bodem is
voorzien.
De „leefbaarheid" in de geconcen
treerde stedelijke gebieden, waaronder
bijvoorbeeld het samengevoegde Apel
doorn, Deventer en Zutphen met
700.000 inwoners en Eindhoven-Hel
mond met liefst een miljoen inwoners,
zal eenvoudigweg afhangen van de be-
bouwingswijze, de groenvoorziening, de
recreatieve en culturele faciliteiten.
Om de mensen onderdak te kunnen
verschaffen zullen er echter 125.000
woningen per jaar moeten worden ge
bouwd; met 85.000 per jaar komen we
er niet, aldus prof. Thijsse.
ALBLASSERDAM, 19 okt. Op het
terrein van de Nederlandse Kabelfa-
brieken is gistermiddag bij uitbrei
dingswerkzaamheden de 26-jarige H.
van Doorne uit Rotterdam bekneld ge
raakt op een kraanbaan en hierdoor
op slag gedood.
(Advertentie)
BANGKOK, 19 okt. In de bran
dende zon hebben koningin Juliana,
prins Bemhard en prinses Beatrix gis
teren, de vierde dag van het staats
bezoek aan Thailand, 140 kilometer ten
westen van Bangkok de fameuze brug
over de Kwai in ogenschouw geno
men. Hoofddoel van deze lange auto
tocht was echter een bezoek aan de
twee ere-begraafplaatsen Kantsjana-
boeri en Tsjoengkai, waar in totaal
bijna negenduizend slachtoffers liggen
die bij de gedwongen aanleg van de
beruchte Birma-spooriijn omkwamen.
(In tegenstelling tot wat de film poogt
te suggereren is de veelomstreden
brug nooit opgeblazen; zij ligt er ook
vandaag nog ezij wordt gebruikt).
Er waren vele leden van de Neder
landse kolonie naar de erebegraaf
plaats Kantsjanaboeri gekomen om te
zien hoe de koningin een krans ging
leggen.
AMSTERDAM, 18 okt. De Neder
landse toonkunstenaarsbond wenst voor
alle musici een loonsverhoging van
vijftien procent met ingang van 1
januari. Deze looneis geldt zowel voor
de musici bij de radio-omroep, de sym
fonieorkesten, de Nederlandse Opera, het
Forumorkest als voor hen die werk
zaam zjjn in het amusementsvak (thea
ters, horecabedrijven, bioscopen, operet
tes, circussen e.d.).
Voor de ambulante amusementsmu
sici wenst de N.T.B. niet met vijftien
procent te volstaan, aangezien de gages
in deze sector volgens de N.T.B. heel
ver achter liggen. De honorering voor
deze werkzaamheden is al jarenlang niet
verhoogd en daarom verlangt de bond
voor deze groep een loonsverhoging
van vijfentwintig procent. In de ko
mende weken zal de loonactie van de
N.T.B. in afdelings-ledenvergaderingen
worden besproken.
PARAMARIBO, 18 okt. De negen
de Surinaamse jaarbeurs, die in de af
gelopen week in Paramaribo werd ge
houden, is een succes geworden, niet
alleen wat het aantal inzendingen maar
ook wat het aantal bezoekers betreft.
Dit laatste aantal steeg nl. tot ruim
45.000.
De deelnemers met commerciële
stands, waaronder de Centrale Kamer
voor Handelsbevordering in Den Haag,
met een collectieve inzending, waren
zeer tevreden over de belangstelling van
de zijde van de handel en het publiek.
Ook de culturele inzendingen trokken
zeer de aandacht Zo werd de kunstnij-
verheidstentoonstelling, een gezamenlij
ke inzending van Nederland, de Neder
landse Antillen en Suriname, zeer druk
bezocht.
(Van onze financiële medewerker in
Parijs)
e plannen van de Franse re
gering in de strijd tegen de in
flatie zullen uitvoerig bespro
ken worden tussen de regeringslei
ders en de organisaties uit het be
drijfsleven, althans de deskundigen
van de werkgevers- en werknemers
bonden. Het initiatief hiertoe is uit-
(Advertentie)
(Van onze verslaggever)
UTRECHT, 19 okt. Voor het eerst
in gisteren de al sedert 1959 bestaan
de stichting Bouwresearch in de open
baarheid getreden. Het instituut is des
tijds opgericht door werkgevers en
werknemers in de bouwnijverheid met
het doei het wetenschappelijk speur
werk in de bouwerij serieus aan te
pakken, zowel in technisch als econo
misch opzicht. Een groot aantal stuur
groepen en commissies verricht thans
studies, die al of niel zullen uitmon
den tot opdrachten aan researchbu
reaus; de stichting bemoeit zich name
lijk niet zelf met het eigenlijke re-
searchwerk, maar beperkt zich tot
opdrachten aan bestaande instellingen
op dit gebied.
Ir. H. B. J. Witte, oud-minister van
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid,
thans burgemeester van Eindhoven en
voorzitter van de stichting, leidde de
vergadering in, waarop aannemers,
architecten, technici en anderen, werk
zaam in de bouwwereld, officieel met
dit instituut kennis maakten. Hij deel
de mee, dat het de bedoeling is het
Economisch Instituut voor de Bouw
nijverheid, dat wel zelf research ver
richt, maar grotendeels door de stich
tte wordt gefinancierd, tot een zelf
standig lichaam te maken en zo, al
thans ten opzichte van de stichting,
op één Ujn te stellen met de andere
instituten die research verrichten. Een
„Schönheitsfehler" noemde ir. Witte
de huidige situatie. De stichting Bouw
research kon tot dusver in stand blij
ven door giften uit het vakantie- en
risicofonds van de bouwnijverheid,
maar deze bronnen zijn opgedroogd;
men wil nu van de werkgevers een
opslag vragen in evenredigheid met
het aantal hunner arbeidskrachten.
Mr. G. van der Flier, secretaris-ge
neraal van het ministerie, toonde zich
met de stichting bijzonder ingenomen
omdat de bouwnijverheid van de sfeer
van ambacht steeds meer in die van
de Industrie zal raken en er zich een
dus grote behoefte aan speurwerk aan
dient. Hij noemde overigens ook twee
gevaren: dat men zich als onderzoe
ker in eindeloze analyses zou begeven
zonder ooit tot een syntese te komen,
een gevaar dat iedere wetenschap be
dreigt; en dat de stichting Bouwre
search een stroom rapporten zou pro
duceren die slechts het lot van bureau
lade of archiefkast zou wachten. Soms
zijn die rapporten er ook naar, erken
de mr. Van der Flier, maar laat in
dit geval het werk van de stichting
beantwoorden aan haar doel: de over
dracht van kennis, aldus besloot hij
zijn bemoedigend woord.
Gesproken is voorts nog door onder
anderen prof. dr. ir. W. Triebei over
rationalisering in de Duitse bouwnij
verheid, waarmee soms zeventien tot
twintig procent besparing in de kosten
is bereikt.
gegaan van de overheid, die met de
organisaties de huidige economische
en financiële situatie wil bestuderen
om dan gezamenlijk een oplossing
voor de huidige problemen te vinden.
De uitnodiging van de regering is op
zich zelf al bijzonder interessant, om
dat deze duidelijk wijst op een wjjzi-
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim
(iitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiKiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinimiiiiiiiiiiiiiii
ging van haar houding ten opzichte
van de organisaties. Tijdens de eer
ste jaren van de tegenwoordige re
gering hebben de leiders zich altjjd
bijzonder terughoudend getoond
tegenover de werkgevers- en werk
nemersbonden en met name aan de
meningen van de vakbonden werd
nooit veel aandacht geschonken.
Tijdens de beraadslagingen zullen de
eerste resultaten van de „anti-hausse
campagne" worden besproken. Daarna
worden de nog bestaande problemen en
de punten van onenigheid tussen de
verschillende groepen regering, werk
gevers en werknemers grondig onder
zocht. Het resultaat hiervan zal in een
volleig rapport worden uitgewerkt.
Tezamen met de vakbonden zal men
zich dan beraden over de lonen en sar
larissen en de hiermee samenhangende
problemen in het licht vau de gewijzig
de omstandigheden. Deze iaatste bespre
kingen kunnen zeker leiden tot interes
sante debatten in verband met de grote
meningsverschillen, welke over deze
kwesties bestaan.
De voorstellen van de Franse rege
ring zijn niet bepaald enthousiast ont
vangen. Want de uitnodiging om te
komen onderhandelen heeft onmiddel
lijk achterdocht gewekt. Waneer de
autoriteiten ojver hun nieuwe politiek
willen spreken betekent dat alleen dat
zij voornemens zijn de verhoging van
de inkomsten van de werknemers zo
wel als van de bedrijven tegen te
gaan, zo redeneert men.
Hiermee worden de eerder overeenge
komen besprekingen over de loons
verhogingen, welke deze maand ge
houden zouden worden, doorkruist. Nu
wil de regering eerst enkele maanden
wachten tot de maatregelen tegen de in
flatie hebben kunnen doorwerken en de
prijzen inderdaad gestabiliseerd zijn, al
vorens men aan een loonberaad wil be
ginnen.
Zover men thans kan beluisteren zijn
de vakbonden niet bereid zich te schik
ken in de verlangens van de regering
om een periode van rust te laten in
gaan met betrekking tot de looneisen.
Als men de officiële uitspraken van
enkele vakbondleiders moet geloven
stai-t men in Frankrijk voor een nieu
we periode van algemene stakingen.
Dat het zover zal komen wordt echter
niet verwacht, zelfs niet als ook de
landbouworganisaties en de werkgevers
verenigingen zich achter do scherpe
kritiek op de regeringsplannen zouden
scharen.
Toch zijn er al duidelijk tekenen van
arbeidsonrust te bespeuren. De vak
verenigingen hebben al besloten tot
een algemene staking van het spoor
wegpersoneel, zodat volgende week
woensdag het spoorwegverkeer ge
heel stil komt te liggen. De spoor
wegarbeiders eisen een uitkering
van 150 frs ineens en een verminde
ring van het aantal werkuren.
Voorts hebben de bankemployees een
demonstratie gegeven om hun grie
ven te onderstrepen. Ook zij zullen
de volgende week gaan staken.
In werkgeversikringen blijft men bij
de bezwaren tegen de voorstellen het
accent leggen op de groeiende buiten
landse concurrentie, die zij de voor
naamste factor noemden in onze huidige
economie. Dit vereist volgens hen een
binnenlandse arbeidsrust en een gelijk
matige politiek, welke de regering niet
kan verzekeren.
Bij de vakbonden zijn de meningen
zeer verdeeld. Maar zij komen allemaal
tot dezelfde slotsom, de lonen moeten
omhoog. De een verwerpt bij voorbaat
alle politiek, die gericht is op een van
boven af geleide loonontwikkeling. An
deren houden vast aan hun overtuiging
dat een stabilisatie van de prijzen en
dat het hele plan van de regering tot
niets zal leiden.
Een afzonderlijke groep vormen de
landbouwers. Zij blijven met klem aan
dringen op een herziening, lees verho
ging, van hun produktenprijzen in weer
wil van de veelvuldig gepubliceerde
studies, die duidelijk aantonen dat de
infalotore druk in de afgelopen twee
jaren in de eerste plaats te wijten was
aan de landbouwpryzen, welke verhou
dingsgewijs veel hoger waren dan die
voor industrieprodukten.
Ook in meer gematigde kringen is
verzet gerezen tegen de voorgenomen
maatregelen. Maar geen enkel pro
gramma, hoe goed het ook kan zijn, is
volmaakt. Men moet altijd rekening
houden met tegenstand van degenen,
die er in zekere zin het slachtoffer van
worden. Over het algemeen schijnt er
wel eenstemmigheid te bestaan over het
simpele feit dat er toch iets moest wor
den gedaan. Goed, wat er gedaan wordt
ontketent geen enthousiasme, maar zo
vraagt men zich af, moet men zich
daarover verwonderen?
Sommigen vinden het plan niet in
grijpend genoeg, anderen vinden het te
ver gaan.
In de meer gematigde kringen geeft
men toe dat de regeringsmaatregelen
misschien een rustperiode in de op
gaande prijstendens kunnen brengen,
terwijl de ondernemingen hieraan
kunnen meewerken door hun produk
tiviteit te verhogen.
Maar tegelijkertijd wijzen zij erop dat
de maatregelen nog lang niet voldoende
zijn om het land te bevrijden van de
prjjsdruk. Pas als de regeringsuitgaven
drastisch verminderd worden en paal
en perk gesteld wordt aan de hardnek
kige tekorten kan het kwaad afdoende
bestreden worden.
Advertentie)
1 m
De interventie van Kardinaal
Ruffini, die 16 oktober als
eerste het woord nam over
het derde caput van het schema
„De Ecclesia", mag als treffend
voorbeeld gelden van de vrijheid
van discussie in de Sint Pieter.
Niet alleen omdat hij de toegesta
ne spreektijd, die maar tien minu
ten bedraagt, met elf minuten over
schreed, maar vooral vanwege
toon en inhoud van zijn rede. De
toon was zo scherp, dat hij zich
aan het eind verplicht voelde zijn
excuses te maken. Wat hij zei was
van dien aard, dat een eerstejaars
theologant erop zou zakken. Men
mag de betekenis van dit optreden
niet overdrijven: de aartsbisschop
van Palermo sprak niet als verte
genwoordiger van het Italiaanse
episcopaat, maar voor eigen reke
ning. Toch kan het nuttig zijn wat
dieper op zijn opmerkingen in te
gaan, omdat men zo bij wijze van
contrast wordt ingevoerd in enkele
belangrijke gedachten van het be
treffende hoofdstuk.
Zijn eerste bezwaar was, dat het
ontwerp spreekt van een zen
ding van het hele volk Gods. Dit
woord, zo meent de kardinaal,
dient men te reserveren voor de
hiërarchie, die een onmiddellijke
zending van Godswege heeft, ter
wijl de leken hun zending alleen
door bemiddeling van de hiërarchie
ontvangen. Klaarblijkelijk heeft hij
alleen gedacht aan de zogenaam
de Missio Canonica, de speciale
zending, het bijzondere mandaat,
dat leken van hun bisschop kun
nen ontvangen, zoals in de Katho
lieke Actie. Dat de Kerk wezenlijk
missionair Is, dat al haar leden
daarom een opdracht en zending
hebben ten aanzien van de wereld,
dat deze zending berust op de Sa
cramenten van Doopsel en Vorm
sel en dus rechtstreeks van God
komt, schijnt hij niet te weten of
minder belangrijk te achten. Toch
is dit juist het uitgangspunt van
het schema bij de plaatsbepaling
van de leken in de Kerk en het on
misbare fundament om hen op
hun eigen verantwoordelijkheid aan
te spreken.
In aansluiting aan een woord van
de H. Augustinus zegt het schema,
dat de ouders als het ware de taak
van de bisschop vervullen, wan
neer zij hun kinderen in het geloof
onderrichten. Kardinaal Ruffini
vraagt om deze uitdrukking te
schrappen; men zou kunnen gaan
denken dat zij écht bisschop zijn!
Deze zorg om het onderscheid tus
sen hiërarchie en leken niet te ver
vagen, maar sterk te beklemtonen,
is het hoofdmotief van de hele in
terventie. Waar het schema spreekt
over het hiërarchisch ambt als
dienst aan het volk Gods, vraagt
de kardinaal, dat men niet zal ver
geten dat de herders een over
heidspositie innemen. Waar het
schema zegt, dat het onderscheid
tussen ambtsdrager en leek tegelijk
verbondenheid is in gemeenschap
pelijke zorg en gezamenlijke ver
antwoordelijkheid, vraagt de kar
dinaal aandacht voor de funda
mentele ongelijkheid tussen de her
ders en de eenvoudige gelovigen.
Als het schema vraagt, dat de
leken op het terrein waarop
zij competent zijn zullen mee
spreken in de Kerk, dan is de kar
dinaal beducht dat de bisschop
daar meer last dan steun van zal
ondervinden, want, zo gaat de
tekst van het communiqué verder,
het is niet altijd gemakkelijk de
acties van de leken tegen te gaan.
Hiervoor beroept hij zich op de
idee van de Kerk als societas per
fecta, als volmaakte maatschappij
dit begrip hoort thuis in een mid
deleeuwse juridische ecclesiologie,
die de Kerk benadert geheel naar
het voorbeeld van de staat, de an
dere societas perfecta, en staat
kundige categorieën tracht toe te
passen op de Kerk. De bovenna
tuurlijke werkelijkheid van de Kerk,
haar mysterie, door de Paus zo
sterk beklemtoond in de openings
rede, haar juist totaal-anders-zijn
dan de staat, door zoveel Vaders
onderstreept bij de discussie over
het eerste hoofdstuk, komt hier ge
heel op de achtergrond. Het is een
ecclesiologie, die zich versmalt tot
de leer het bestuursapparaat in
een totalitair regime.
C"1 een wonder dat kardinaal Ruf-
y fini geen heil ziet in de zeer
scnone passages uit dit hoofd
stuk over de geloofszin van het
volk Gods. Uitgaande van Johan
nes 6,45: „En zij zullen allen door
God geleerd worden" en aanslui
tend bij de hele theologische tra
ditie die naast het uitwendig spre
ken van God door de woordverkon
diging een inwendig spreken kent
van de Heilige Geest in het hart
van iedere gelovige, wijst het ont
werp op de onfeilbaarheid in het
geloven van het volk Gods onder
leiding van het leergezag en de ac
tieve rol die de gelovigen hebben
bij dieper doordringen en trouw
toepassen van de geloofswaarheid.
Volgens kardinaal Ruffini is er ech
ter bij de horende Kerk alleen
sprake van een passieve onfeil
baarheid. die enkel gave is van de
lerende Kerk. Een benadering dus
van de Kerk enkel van buiten af,
van het geloof louter als het aan
vaarden van waarheden, van de
leken alleen als onmondige kinde
ren, die niets anders te doen heb
ben dan passief aanvaarden wat
hun wordt gezegd.
Dan maakt de kardinaal zich be
zorgd over de betekenis die het
schema toekent aan de charisma
ta, de gaven die de Geest schenkt
aan wie Hij wil en die gericht zijn
op het heil van de medegelovigen
en van heel de Kerk. In de oude
Kerk hebben deze geestesgaven
een grote rol gespeeld (zie o.a. I
Corinthen 12). Lange tijd is men
van mening geweest dat zij in
Gods heilsplan alleen voor de stich
tingsperiode van de Kerk bedoeld
waren. De terugkeer van de bron
nen heeft echter ook hier tot nieu
we inzichten geleid. Nog afgezien
van de vraag naar de blijvende be
tekenis van de buitengewone gees
tesgaven als het spreken in tal van
talen, het profiteren, de gebedsge
nezing, een vraag, die door de
Pinksterbeweging opnieuw acuut is
geworden, wijst de nieuwe theolo
gie weer op de niet-opvallende,
maar daaiom niet minder belang
rijke eigen gaven en bijdragen van
zoveel gelovigen aan het leven der
Kerk. Men kan daar ook onder re
kenen de vele goede voorstellen bij
de voorbereiding der schema's die
aan mannen en vrouwen uit de le
kenstand te danken zijn en die don
derdag door de bisschop van Es
sen in de Concilie-aula dankbaar
vermeld werden. Naar het oordeel
van kardinaal Ruffini echter is het
niet verantwoord zich op charisma
tisch begaafde leken te verlaten.
Waar hij om vraagt is, dat het
Concilie de gelovigen de plicht tot
gehoorzamen nog eens inscherpt.
Tenslotte, als het schema stelt dat
alle leden van de Kerk tot dezelf
de heiligheid geroepen zijn, leidt
dat volgens kardinaal Ruffini tot
misverstanden. Ziet hij ook hierin
een aantasting van de privileges
van de hiërarchie?
De leken van het aartsbisdom
Palermo, waar de Kerk zich
in een desolate toestand be
vindt, zullen het Concilie wel niet
erg actief volgen. Zij zullen du»
ook wel niet de interventie van
hun aartsbisschop volgen. Dat is
in dit geval een voordeel! Een vol
gende keer hoop ik bepaalde aspeo-
ten van het schema te kunnen toe
lichten aan de hand van meer po
sitieve uitspraken in de Sint Pie
ter.
(Advertentie)
nn iaar schrift, fabrieksgarantie gepatenteerd
niiOANA-ventilatiesysteem.weg beslagen ra-
weg tocht - weg vocht. Bestel NU vóór
de winter komt DUCANA. Bel 02950-17851
ook af, of de overheid zich voldoende
heeft ingezet voor een besnoeiing van
de staatsuitgaven. De minister van
Financiën heeft weliswaar beloofd,
dat alle gaten, waardoor de inflatoire
krachten zouden kunnen binnenko
men, gestopt zullen worden. Het
schijnt echter dat de bodemloze put
van het staatsbudget het voornaam
ste gat is, dat voor dichting in aan
merking komt, hoewel het voor 1964
iets kleiner is uitgevallen.
Toch zijn de begrote uitgaven nog der
mate toegenomen dat men met recht
ongerust is over de inflatore uitwerking
ervan Naar de mening van tallozen
moet de weg naar de prfjsstabilisatie
beginnen bij de regering zelf, die moet
streven naar een evenwicht in de staats
uitgaven en inkomsten. De regering
moet het goede voorbeeld geven anders
kunnen zij het vertrouwen in haar poli
tiek. dat de laatste tijd sterk is ge
daald, niet terugwinnen. En vertrouwen
is een eerste vereiste om een goede
samenwerking tussen overheid en be
drijfsleven te bevorderen.
NIJMEGEN, 19 okt. Op de Sint
Agnetenweg werd hier gistermiddag
het vijfjarig jongetje J. P. Berns ge
grepen door een trekker met oplegger,
toen het plotseling de rijbaan opliep.
Het kind werd ze ernstig gewond, dat
het korte tijd later overleed.
ROME, 19 okt. (KNP) Algemeen
hoort men in Rome de veronderstel
ling uiten, dat een groot deel van de
Concilie-vaders tóch geporteerd 1*
voor een apart schema over de H.
Maagd. De verzekering van kardinaal
Suenens, dat het bestaande schema
als een zesde hoofdstuk aan het sche
ma over de Kerk zal worden toege
voegd, wordt meer en meer in twijfel
getrokken.
Minstens drie schema's over Maria,
buiten het officiële, circuleren onder
de bisschoppen, afkomstig van episco
paten of éénlingen uit verschillende
landen. Ook wordt nog regelmatig ac
tief propaganda gemaakt voor het ai-
kondigen van een nieuw dogma over
Maria, waarbij het aantal hiermee
sympathiserende bisschoppen niet
moet worden onderschat.
AMSTERDAM, 19 okt. Universiteit
doet. mej. Chr. Baarslag en de heren
Th Vesseur, B Luger »n (met lof) R.
van der Doel (Amsterdam), kand. ned.
mej. H. Hendrikx en de heer C. Lub
ber (Amsterdam), doet. rechten: mevr.
E. Jessurun d'Oliveira-Prakken, mevr.
J. van Thijn-Hofman en de heren 3.
Mulder, A. Goudsmit, F. Samwel (Am
sterdam) en R. Gerrits (Naarden).
