Nieuwe Haarlemsche Courant | 1963 | 30 oktober 1963 | pagina 5

Loonakkoord

PRIJZEN

GAAN
OMHOOG

Bewindsman niet bang voor zwaard van Damocles

Kamer steunt

reorganisatie

MINISTER STAAT STERK
TEGENOVER PARLEMENT

Patiënt door

vergissing
verpleegster
overleden

(voorlopig)

Defensie

DRS. BOGAERS BLIJFT
VOL OPTIMISME

Nieuwe mogelijkheden voor
méér woningbouw in zicht

Voedsel en landbouw uit VS
naar Amsterdamse RAI

Symposia afgewisseld met
Hillbilly en ,Hootenanny'

Vondeling
tapt af

in Kamer

lekker en gezond

Zwaar vergif in koffiekruik

Volgende maand
beslissing over
rijkssteun F-28

naadloze tapijtweelde van plint tot plint

Eerste contact met Tweede Kamer

„Het goede der aarde in miljoen-dollar-show"

Knutselaars lijmen met VELPON, omdat 't van Ceta-Bever is

Op hoop van zegen

OVERDOSERING
SLAAPMIDDEL

m

m

m

WOENSDAG 30 OKTOBER 1963

PAGINA f

„Groot genoegen"

De uitkering-ineens

Ruim f 2 miljard

De bouw

#1

«I

«S

#i

s#

Met uw vrouw in de stad eerst wat eten,
Daarna in de stalles gezeten
En moog'lijk nadien
Nog een dansje misschien,

Zou een "UITJE-COMPLEET" kunnen heten.

WWW

INTERTEST Norland jacq. wilton 3.80 m.

Reeds enig succes

Vriend uit Zeeland

Eén van
Ringers' klassieke creaties:

(Vervolg van pagina 1)

8) prijsaanpassingen zullen, gezien de
loonstijging, die uitgaat boven de stij
ging van de produktiviteit, onvermijde-
'Uk zijn, aldus de Stichting van den
Arbeid. „Een wijziging van het prijsbe
leid is derhalve, aangewezen".

Door de concurrentie op de binnen
in buitenlandse markt zijn grenzen
gesteld aan de doorwerking van de
extra-kosten in de prijzen. In vele
gevallen zal de kostenverhoging dus
van de winstmarge afgaan. Daarbij
moet echter tevens in aanmerking
Worden genomen, dat door het prijs
beleid in het verleden in bepaalde
bedrijfstakken de prijsaanpassing wat
achter is gekomen. Die achterstand
kan volgens het akkoord niet wor
den voortgezet bij de komende loons
verhogingen. Werkgevers en werkne
mers realiseren zich dat de stich
ting over het prijsbeleid niets te zeg
gen heeft, „maar", aldus de heer
De Koster van het verbond van Ne
derlandse werkgevers, „het is nu een
kwestie van wijsheid van de regering
om zich bij de unanieme uitspraak
van de stichting neer te leggen."

De voorzitter van het Centraal So
ciaal Werkgeversverbond dr. ir. Bölger
mi in een gezamenlijke persconferen
tie

van werkgevers en werknemers,
dat „tot het grote genoegen" van beide
partijen „een zekere overeenstemming"
Is bereikt. „Beide partijen hebben grote
risico's genomen. Of dat goed is ge
weest, moet de toekomst leren. Maar
ais wfi anders hadden beslist, waren
de risico's nog groter geweest".

De enige partij in het gesprek, die
tot een andere conclusie is gekomen,
ts de Koninklijke Nederlandse Midden
standsbond. Deze heeft zich in een ver
klaring van het akkoord gedistancieerd
omdat de aanvaardbare risico-marge
Zou worden overschreden.

Het gesprek van gisteren duurde van
's morgens tien uur tot 's avonds even
Over zes, met enkele onderbrekingen.
Onderbrekingen, 'ie soms nodig wa
ven om werkgevers of werknemers de
gelegenheid te geven zich nog eens on
derling te beraden.

Ondanks het „grote genoegen" van
dr. ir. Bölger toond na afloop geen
van belde partijen zich erg enthou
siast. Het akkoord is kennelijk onder
druk van de omstandigheden tot stand
gekomen. Ir. Bosma de voornaam
ste onderhandelaar van de werkge
vers, verklaarde dat men niet moet
zeggen dat de Stichting nu gered is.
„Dat hangt ervan af of de overeen
stemming van thans in de toekomst
redelijk uitvoerbaar blijkt en of men
erin slaagt de overspannen arbeids
markt binnen de perken te brengen.
Eerder is een goed overleg niet mo
gelijk. De loonstijgingen leggen een
zware druk op het bedrijfsleven en
trekken een wissel op produktiviteits-
stijgingen, die nog tot stand moeten
komen. Ik hoop, dat wij zó geslaagd
zijn, dat wij niet over een jaar een
paar hoogst pijnlijke stappen
terug moeten doen"

De voorzitter van het NVV, drs. Roe
mers, zei dat de vakcentrales ernstig
betreuren dat geen overeenstemming
kon worden bereikt over de uitkering-
Ineens. „De verantwoordelijkheid^ daar
voor dragen de werkgevers. Wij heb
ben er tot het einde voor gepleit. Aan
het slot moesten wij echter afwegen
Wat zwaarder weegt: de overeenstem
ming die nu kon worden bereikt of de
Zekerheid van een breuk in de Stich
ting, waarbij de werknemers maar zou
den moeten afwachten wat er van hun
eisen zou terecht komen," aldus de
heer Roemers. De vakcentrales hebben
voor het eerste gekozen, vooral ook om
dat zij inmiddels kans hadden gezien
het oorspronkelijke aanbod van de
Werkgevers belangrijk aan te vullen.
In plaats van een loonsverhoging van
acht procent, inclusief een eventuele
huurcompensatie en zonder onderne
mingsgewijze differentiatie is er tien
Procent uit de bus gekomen, plus een
eventuele huurcompensatie, plus een re-
Keling van de minimumlonen plus dif
ferentiatie.

„Wjj hebben er ver boven de twee
miljard gulden uit kunnen halen", zei
drs. Roemers. De uitkering-ineens zou
echter volgens de vakcentrales vooral
Psychologisch zeer gewenst zijn geweest
gezien de kennelijk te geringe loons
verhoging in 1963. Maar uit de woor
den van dr.ir. Bölger bleek dat ook
de werkgevers psychologische factoren
hebben laten meespelen. Bij een uit
kering-ineens zou de indruk zijn gewekt
dat alles mogelijk is als er maar „actie
Wordt gevoerd en radau wordt ge
maakt".

9) De vakcentrales nemen aan, dat
de overheid voor haar personeel over
eenkomstige maatregelen zal nemen als
Waartoe nu voor het bedrijfsleven is
besloten.

In tegenstelling tot wat de werk
gevers tijdens het informele beraad
van vorige week hadden voorgesteld,
Wordt er in het akkoord niet gespro
ken over de bouwlonen. De werkge
vers willen dat deze niet te ver voor-
Uitlopen op de lonen in andere be
drijfstakken. Het gevolg zou zijn dat
hieruit nog meer arbeiders zouden
Worden weggezogen, waardoor de
spanning daar zou worden vergroot
inplaats van verminderd. Een grote
prioriteit voor de bouwlonen is in de
huidige omstandigheden irreëel, zei
ir. Bosma.

De heer Middelhuis (KAB) daarente
gen verklaarde dat de achterstand in
de bouw een prioriteit voor de bouw
lonen rechtvaardigt. Ook hij bleek er
echter voorwaarden aan te verbinden:
de voorsprong mag niet té groot wor
den, de hogere lonen moeten op een
reël systeem van prestatiebeloning zijn
Kebaseerd en de overspanning op de
bouwmarkt moet aanzienlijk worden

verminderd.

Italië. Uit protest tegen het in
gebreke blijven van de regering om
Se salarissen te herzien en admimstra-
Peve hervormingen in te voeren, heb-
reh gisteren de ambtenaren twee uur
gestaakt. Deze staking is slechts de
{meiding op een 48-uur staking, die de
v°°fden van regeringskantoren binnen
in zuilen houden. (UPI)

(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 30 okt. De Tweede
Kamer heeft zich gisteren in haar ge
heel neergelegd bij de eerste stappen
die de minister van Defensie heeft on
dernomen om tot een andere organisa
tie op zijn departement te komen. B\j
de behandeling van de begroting zal de
zaak opnieuw in duscussie komen. De
Kamer zal dan over meer gegevens be
schikken en vooral de resultaten van
de reorganisatie kritisch gaan bekijken.
De aanval die in een socialistische in
terpellatie op minister De Jong werd
ondernomen, betrof sle'hts de manier
waarop hij deze reorganisatie heeft aan
gespannen; de zaak zelf is voorlopig
nog buiten schot gebleven.

Het was een oud-kolonel can de land
macht, de heer Wierda, die zich na
mens de socialistische fractie tegen de
procedure richtte. Hij noemde het niet
iuist, dat de minister geen overleg met
de Kamer had gepleegd. De vaste
commissi" voor Defensie was wel inge
licht, maar dat was hem niet genoeg
want de commissie is de Kamer niet,
aldus de heer Wierda. Hjj wees op de
veie kritiek die de plannen van de minis
ter hebben ondervonden. Minister De
Jong heeft geweigerd op het verzoek
van de heer Wierda in te gaan. de zaak,
die op 1 november officieel van kracht
wordt, op te schorten totdat de Kamer
de gelegenheid zal hebben haar oordeel
te vormen en uit te spreken.

De overgang van de oude op de
nieuwe toestand is halverwege, aldus
de minister. ,,Op dit ogenblik stoppen
zou aan de top van mijn departement
verwarring doen ontstaan. Bovendien
is er van een principiële wijziging van
de structuur geen SDrake. Er was al
een verticale organisatie onder miin
voorgangers." De minister heeft wel
toegezegd dat hij de Kamer aan de
hand van een duideliik schema, dat

LEIDEN, 30 okt. Eerst thans is
bekend geworden, dat een vergissing
van een verpleegster geleid heeft tot
de dood van een jpatiënt van de psy
chiatrische inrichting Endegeest te
Oegstgeest, nabij Leiden. Het overlij
den van de 45-jarige J. M. Buysen uit
Leiden geschiedde reeds op 6 augustus
ais gevolg van het innemen van een
te grote dosis van een slaapmiddel. Tot
vorige week vrijdag is de vader van de
overledene, de 72-jarige J. Buysen,
over de doodsoorzaak in het onzekere
gebleven.

Het blijkt, dat de familie van de
overledene maandag 5 augustus was
gewaarschuwd dat Johannes Buysen
het niet goed maakte en naar het aca
demisch ziekenhuis was overgebracht.
Nog dezelfde morgen heeft de heer
Buysen senior daar zijn zoon bezocht;
deze was buiten bewustzijn. Er werd
kunstmatige ademhaling toegepast en
zijn hart werd gemasseerd. Dinsdag
avond 6 augustus kwam het bericht, dat
de patiënt was overleden. De heër
Buysen had daarna een onderhoud met
dokter Callier van „Endegeest", die
hem zei, dat de doodsoorzaak moest
worden gezocht in een te grote dosis
slaapmiddel; de officier van justitie
was onmiddellijk gewaarschuwd en de
heer Buysen zou nog bericht krijgen.
Hij wachtte echter enkele maanden te
vergeefs, vroeg steeds opnieuw zijn
huisarts om nader bericht en trachtte
ook gegevens van het academisch zie
kenhuis te krijgen, waar een arts hem
meedeelde, dat hij al even weinig wist.
Tenslotte wist de huisdokter afgelopen
vrijdag een onderhoud met de kliniek
arts tot stand te brengen.

Het is wel zeker dat naar de vergis
sing van de verpleegster een onder
zoek zal worden ingesteld. Zij was ziek
op de dag van het gebeurde en heeft
waarschijnlijk het recept voor een
slaapdrank verkeerd uitgevoerd.

De zaterdagavond tevoren waren de
patiënten van „Endegeest" nog geza
menlijk met de bus uitgeweest. De
patiënt was aan de beterende hand;
hij werkte in de inrichting als schil
der en zou waarschijnlijk binnen niet
al te lange tijd als patiënt ontslagen
zijn.

De wethouder van bedrijven te Lei
den ir. J. J. van Hoek, onder wiens
zeggenschap ook „Endegeest" valt,
heeft bevestigd, dat de doodsoorzaak
van de patiënt inderdaad aan een be
treurenswaardige vergissing in de in
richting is te wijten. Zoals ook andere
instituten in Nederland kampt de in
richting met personeelsgebrek.

(Van onze parlementaire redactie)

DEN HAAG, 30 okt. Volgende
maand zal de regering een beslissing
nemen over het voor te schieten be
drag voor de ontwikkeling van het
Fokker straalvliegtuig F-28. Dit heeft
minister Van Aartsen gistermiddag in
de Tweede Kamer meegedeeld in ant
woord op vragen van de socialistische
afgevaardigde Assmann.

Minister Van Aartsen acht de vrees
van de heer Assmann ongegrond, dat
de ontwikkeling en produktie van het
vliegtuig door het uitstel in gevaar zou
worden gebracht. Op het ogenblik is
Fokker met medewerking van de NV
Instituut voor Vliegtuig Ontwikkeling
bezig plannen voor het straalvliegtuig
uit te werken.

spoedig wordt toegezonden, desnoods
nog vóór de behandeling van de be
groting gaarne alle gelegenheid tot dis
cussie zal geven. Mocht het oordeel
alsdan afkeurend zpn, dan is de mi
nister bereid zijn opzet terug te nemen
en alsnog tot een horizontale organi
satie terug te keren.

Minister De Jong maakte de indruk
zeker te zijn van zijn zaak. Dat de Ka
mer hem waarschuwde voor een
zwaard van Damocles dat boven zijn
hoofd zou hangen, noemde hij geen
zaak om zich over te verontrusten. Dat
is nu eenmaal het lot van elke minister,
zei hij. Het bleek dat de minister poli
tiek althans voorlopig inderdaad sterk
staat.

Deze eerste aanval betrof echter nog
niet de zaak zelf. Niet alleen de oud
staatssecretaris van marine, vice-admi-
raal Moorman, die namens de KVP het
woord voerde, stond achter hem. Ook
de fracties van de AR, de CH, de WD
en het Gereformeerd Politiek Verbond,
zij het soms met enige reserve, bleken het
in dit stadium met hem eens te zijn. Zjj
lieten zich althans overtuigen door zijn
betoog. De minister moet zjjn departe
ment zelf kunnen inrichten, zo oordeel
de men. De Kamer kan daarover pas
een oordeel geven wanneer de zaak door
hem geheel is geregeld. Mr. Geertse-
ma (WD) vond dat er in dit geval
sprake was van „bijzondere omstandig
heden" die de Kamer dwingen genoe-

gen te nemen met het aanvaarden van
deze feiten. Hij gaf de heer Wierda
(PvdA) wel in beginsel geljjk dat een
minister het parlement niet voor vol
dongen feiten mag stellen. De heer
Moorman zei van mening te zjjn dat de
minister in zijn contact over zijn nieuwe
organisatieplannen met de Kamer ver ge
noeg was gegaan omdat hjj de vaste
commissie van Defensie tijdig had inge
licht. Men had hem zelfs moeten rem
men toen de minister nog vóór Prins
jesdag daarover met de commissie wil
de spreken. Bovendien, aldus de heer
Moorman, was het iedereen bekend, dat
er het een en ander op het departement
van Defensie moest gebeuren, niet al
leen op politiek, materieel en financieel
terrein, maar met name op het gebied
van het personeelsbeleid.

,,U weet best dat er politieke be-
voegheden in handen van ambtenaren
waren gelegd", zo antwoordde de ka
tholieke spreker op een interruptie van
de heer Vondeling (PvdA), die hem
zonder de naam tc noemen, aan het ont
slag van de directeur-generaal, de
heer Duyverman herinnerde.

De Kamer heeft de minister „the be
nefit of the doubt" gegeven, zoals de
heer Kieft (AR) het noemde. Een mo
tie, die algemeen werd verwacht, is niet
ingediend.

Noord-Kenia. De autoriteiten heb
ben de politie van het naburige Oe
ganda gevraagd, te helpen bij het op
sporen van gewapende mannen, die in
het grensgebied 23 vrouwen en kinde
ren en vier mannen van de Toerka-
nastam om het leven hebben gebracht.
Zes vrouwen en kinderen zijn in een
ziekenhuis opgenomen met speerwon-
den. (Rtr)

i Advertentiel

5Ro«i:0.miö:03:0'">jGO:eöiOO:Oö:6öj|>ai6d:G^;eO:<;0:6.1s6DJ6.1{6.1:GO!Ö«ljOOi6dsf.O:GOiGd:Oö:GO:OD:GOsGöiG

yfco

«Tri
*sx
Wf

j&sji

wS

mij)
tjRj

AS-O

vc'6
jöög

géi»

vcèi

tekening DOEVE

iCdiCdi60:6

«v
mF

CiY?

Sgfc
Ut

s?

SKF
an*

Wfc,

SR»

Alexander Pol*

Lt'9:0 910 9

aw

!%l

•ÜL
W

w

Sis.

ere?
gfite

fiÜS.

(Advertentie)

Het internationale keurmerk voor kwaliteitstapijt

soort breedte prijzen

INTERTEST Gazon verzetbouclé 4.50,3.80,2.00,1.30 m. f. 25.25 per m2.

INTERTEST Espada moquette frisé 3.80 m.

f. 36.25 per m2.
f. 39.75 per m2

WYERS afd. tapijten

Vraag uw woninginrichter

(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG, 30 okt. Minister Bo-
gaers heeft gisteren In zijn eerste con
tact met de Tweede Kamer in een open
bare commissievergadering medege
deeld, dat hjj zich na enige maanden
minister te zijn, pas goed bewust wordt
hoe ernstig de toestand is op het gebied
van de woningbouw. De Kamer bleek
hem dankbaar te zijn dat hij reële cij
fers op tafel legde. De minister hield
de Kamer voor, dat de behoefte aan
woningen per jaar reeds 85.000 a 90.000
nieuwe woningen bedraagt. Dat cijfer is
nog alleen maar in staat om de bevol
kingsaanwas en een zeer bescheiden
vervanging van oude woningen op te
vangen. De produktie is de laatste ja
ren echter voortdurend gedaald. In
1959 werden er nog 84.000 woningen ge
bouwd, in 1962 waren het er nog slechts
78.000. In de eerste zeven maanden van
1963 is in vergelijking met de overeen
komstige periode van het vorige jaar
weer een daling van vierduizend wonin
gen ingetreden. De minister voegde
daaraan nog het sombere gegeven toe,
dat hoewel het aantal werknemers in
de nieuwbouw in het tweede kwartaal
van 1963 met tien procent is gestegen,
het effect daarvan op de produktie 0,0
is geweest.

Het tekort aan nieuwe woningen is
waarschijnlijk ook dit jaar weer toegeno
men. „Ik ben ervan geschrokken toen
ik de betekenis van deze cijfers op mij
liet inwerken", aldus drs. Bogaers. Het
had hem ertoe gebracht om in zijn
bouwnota inzicht te geven van de plan
nen die hij heeft om de zaken anders
aan te pakken. Welbewust heeft hij in
deze nota slechts over enkele hoofdzaken
willen spreken en onderdelen die daar
eigenlijk niet geheel bij horen, voorlopig
laten rusten.

Op een vraag hoe de minister kon vol
houden dat hp de woningnood in 1970
onder die omstandigheden nog denkt te
kunnen oplossen, luidde het antwoord:
„Het is een nationale zaak waaraan wij
alles moeten doen. Het moét eenvoudig
en ik houd vol dat het ook kan. Dan
moet echter wel een goede samenwer
king tot stand komen. De maximum
raming van het tekort aan
woningen is 215.000 woningen. Het kan
misschien iets meevallen wanneer de
gezinsverdunning als factor over enige
jaren wat minder zwaar gaat wegen. Ik
geef toe dat daar weer andere ongun
stige mogelijkheden tegenover staan."

Van socialistische zijde werd de mi
nister erop attent gemaakt, dat de
woningbouw volgens zijn berekening
slechts 51 procent van de totale nieuw
bouw zou bedragen. Ook dat cijfer
moet volgens de minister met optimis
me worden bezien. Hij had het zeer
voorzichtig berekend. Wanneer allen
meewerken, wordt het meer. aldus
drs. Bogaers.

De minister wees erop, dat ztfn pogin
gen, met kracht de produktie omhoog
te brengen, reeds enig succes hebben ge
had. Hjj noemde het steeds duidelijker
worden van het voordeel van werken in
bouwteams dat zeer besparend werkt.

(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM, 30 okt. De Ameri
kanen zien het ruim. Zn komen West-
Europa in Amsterdam laten zien dat
„Amerika het goede der aarde (land-
bouwprodukten) brengt" en doen dit
onder meer met Oklahoma-muziek,
Western, „Where the red roses grow"
van Bobbi Staff en met een demonstra
tie „Hootenanny", de nieuwste rage na
de twist. Gesproken wordt er ook. Bin
nen de expositieperiode worden niet
minder dan acht degelijke symposia ge
houden over landbouwproblemen. De
sprekers zijn onder meer minister-pre
sident Marijnen, minister Biesheuvel,
de Amerikaanse senator Humphrey en
de vice-voorzitter van de EEG, dr.
Mansholt. Het zjjn slechts enigen van
de 44 sprekers uit zeventien landen.

Deze maal behoefde het VW geen
ton aan advertenties te plaatsen in
Amerikaanse bladen met „burgemees
ter Van Hall wacht op u". Amerika
kwam zelf, zoals de berg naar Mo
hammed. „En naar de RAI", aldus de
organisatoren, „omdat er nergens in
West-Europa een zo groot gebouw -net
een zo gunstige accomodate is." Bijna
tweehonderd mannen metselen, tim
meren, schilderen, plakken en stoffe
ren in het RAI-gebouw om de expo
sitieruimte vóór 7 november gereed te
hebben. Dan komt de vice-president
van Amerika, Lyndon B. Johnson deze
voedsel- en landbouwtentoonstelling
openen.

„Een miljoen-dollar-show", zeggen de
Amerikanen vrijblijvend over de kos-

Advertentie)

ten van dit landbouwspektakel. „Wat is
een miljoen op twee miljard dollar ex
port per jaar naar Europa?"

Behalve cowboys en landbouwexperts
beluisteren kan de bezoeker uiteraard
ook de produkten waar het om gaat
bewonderen. Allereerst op het doek.
Daar zjjn metselaars voor aan te pas
gekomen. Ze hebben in de RAI uit forse
steen een groot amfitheater opgetrok
ken. Veertig meter doorsnee, eenzelfde
als die van het pantheon in Rome!
In dit theater rood en blauw
wordt de wereldpremière van een „mul-
tibleed-film" weggegeven. Acht minu
ten „Grenzeloze gulheid der aarde". En
meteen bij binnenkomst. De bezoeker
ziet zes verschillende beelden tegelijk
op het scherm. Deze film waarin
ook het Muiderslot, de Amsterdamse
diamantindustrie en de Rotterdamse ha
vens voorkomen wordt achttien da
gen lang onafgebroken dat wil zeg
gen tijdens de expositietijden ver
toond. En er is nog een theater, klei
ner weliswaar, in het RAI-gebouw op
getrokken. Op drie schermen wordt
„Voedselsortering en voedselinspectie"
getoond. Deze filmzaal heeft van de
Amerikanen de schone naam „Tele
prompter-theater" meegekregen. Voor
het overige zijn er de stands, de bars,

Êlatenwanden en reclamecampagnes.

ie man met landbouw- en voedselinte-
resse zal zijn tijd economisch moeten in
delen wil hij in één dag alles doorwer
ken. Hij kan zelfs kennismaken met
„Uw vriend de boer", een stand gewijd
aan de familieboerderij.

Het is zeer wel mogelijk op de show
een oude kennis te ontmoeten. De Ame
rikanen hebben behalve een staf van
deskundigen en 160 kubieke meter ma
teriaal ook twee emigrantengezinnen

over zee gestuurd. Het zijn de Zeeuwse
families Patmos en Van Timmeren. Zij
zullen voor de vele duizenden bezoekers
uit binnen- en buitenland als „de
vriend" optreden.

De Amerikanen zien er geen brood
in het graan, de rijst, koffie en tabak
in vele soorten uit te stallen met al
leen maar wat teksten en een vrien
delijke juffrouw erbij. Het moet draai
en. Niet in een gehuurde draaimolen
van een kermis-exploitant, maar in
een eigen creatie, het „Turks rad
In de schommelstoeltjes worden
kleurige landbouwgewassen gepoot,
Men wil kleureffect. In de omgeving
zet men wat tarweschoven, korenaren
en graanmozaïken.

Terwijl de volwassen bezoeker zich
verdiept in verpakkingsproblemen, land-
bouweffecten door „uitwisseling van
kennis" of in de techniek van „instru
menten ter bepaling van de voedselkwa
liteit" kunnen de kinderen terecht in
een onverwoestbare keuken. Een geoe
fend huishoudkundige laat hen „Ameri
kaanse ingrediënten" bereiden.

Tabak, katoen, rijst, mais en alles
wat duidt op de leus „Amerika brengt
u het goed der aarde" vindt men in
de RAI geëxposeerd. Er staat zelfs een
machine opgesteld die tweeduizend si
garetten per minuut „rolt", verpakt en
voor verzending gereed maakt. Er is ook
een zelfbedieningswinkel (2000 m2 op
pervlakte) waar de Nederlandse huis
vrouw op Amerikaanse wijze haar bood
schappen kan doen. Bij het afscheid ten
slotte wordt de bezoeker gedompeld in
een „Western Barbecue "-sfeer. Hij zal
niet kunnen ontkomen aan de „Yippie-
yayees" van cowboys en aan de vele
soorten Amerikaans vlees, geroosterd
boven authentieke houtskoolvuren.

De Amerikanen komen Nederland
een miljoen dollar brengen, ze hopen
er in West-Europa vele voor terug te
halen. Daarvoor zijn ook de symposia
bedoeld, lezingen en discussies over
„De plaats van de vrije handel In de
Westerse politiek", „De technologische
revolutie in de landbouw''^ en „De
moeilijkheden en de mogelijkheden in
de handel van landbouwprodukten". De
ze symposia worden gehouden in de
Glazen Zaal. Een simultaan-vertaalin-
stallatie is aanwezig.

In dit verband wees hij op het project
van 59.000 woningen in Delft. Voorts
herinnerde hij eraan dat deze winter
de vorstverletregeling ingaat, dat het
toewijzingsbeleid meer op continuïteit
wordt gericht, dat in 1964 de vrijstelling
vs t dienstplicht gaat beginnen en dat
de scholing van bouwvakarbeiders in
regionale werkplaatsen op gang komt.
Van groot belang acht hij ook het feit
dat topfiguren van het economische in
stituut voor de bouwnijverheid gaan sa
menwerken met het Centraal Planbu
reau. „Wij krijgen dan researchmen-
sen en makro-economen bij elkaar om
plannen op lange termijn voor te berei
den."

Tijdens het debat heeft de directeur-
generaal van de Volkshuisvesting, dr. ir.
Buskes, de Kamercommissie gerustge
steld ten aanzien van het zogenaamde
„majoreren" bij het indienen van bouw
plannen. Men doet dat wel door plan
nen, die nog onvoldoende zijn voorbe
reid alvast in te dienen om snel goed
keuringen te krijgen. Bij kleinere op
drachten is er echter al geen sprake
meer van en bij de nijverheid kan men
zeggen dat slechts één kwart wat voor
barig is ingediend, aldus de heer Bus
kes.

(Van onze parlementaire redacteur)

DEN HAAG, 29 okt. Politici in
Nederland zijn zich door het debat over
de Binnenlandse Veiligheids Dienst be
wust geworden dat allerlei gesprekken
tegenwoordig met elektronische appa
raatjes die voor weinig geld te koop
zijn, kunnen worden afgeluisterd.
Iemand die in een gebouw vertoeft, dat
voorzien is van een omroepinstallatie die
met transistortjes verbindingen tot
stand brengt, kan, wanneer de appara
tuur niet is uitgeschakeld, in de kamer
waar hij zich bevindt op de centrale post
heel gemakkelijk worden afgeluisterd.
Gesprekken binnen de muren van ka
mers of zalen gevoerd zijn niet meer
veilig, wanneer dit soort installaties, die
vaak onzichtbaar blijven, in een gebouw
aanwezig zijn. Er zijn voorts versterker-
tjes te koop, die alles wat achter geslo
ten deuren wórdt besproken in een ka
mer ernaast weergeven. In de Tweede
Kamer heeft de heer Vondeling de pers
gisteren een dergelijk apparaatje laten
zien. Het tapte eerst een telefoonge
sprek af en gaf vervolgens in een aan
grenzende kamer een gesprek weer van
journalisten onderling, op afstand en
door gesloten muren heen. De heer Von
deling zei, dat dit nog maar het meest
simpele was wat er aan de markt is.
Het wordt veel griezeliger wanneer ie
mand een miniatuur-apparaatje achter
zijn revers meedraagt, dat van een mi
nuscule bandrecorder is voorzien en
vier uur lang alles kan opnemen. Een
heel perfect apparaat kan tot een reik
wijdte van 30 kilometer in de omtrek
gesprekken uit een gebouw weergeven.
Velen zullen zich daarvan niet bewust
zijn.

Deze elektronische nieuwigheden heb
ben de heer Vondeling op de gedachte
gebracht de regering in het vragenuur
tje erop attent te maken, dat het tijd
wordt onze grondwettelijke rechten van
brief- en telefoongeheim in de gewone
wetgeving nader te omschrijven en te
trachten de nieuwe technische ontwikke
lingen bij te houden. Het zou, om een
simpel voorbeeld te noemen, gewenst
zijn dat wordt voorgeschreven dat hotel
gasten die zich van niets bewust zijn,
worden gewaarschuwd dat al hun ge
sprekken kunnen worden afgeluisterd
wanneer zij elektronische oproepappa-
raten in hun kamer niet buiten werking
stellen.

De werknemersorganisaties kunnen
tevreden zijn over het resultaat dat
zij na taaie onderhandelingen hebben
bereikt in de ongebroken, zelfs niet
merkbaar gebarsten. Stichting van den
Arbeid. De werkgevers zullen de
voorlopige uitkomst zorgelijker bezien.
Een loonsverhoging van in totaal 10
pet. is namelijk heel wat: zóveel, dat
haastig moet worden gelet op de
misschien minder plezierige gevolgen.
Zullen de prijzen, ondanks de te ver
wachten strakke houding van minister
Andriessen, niet te veel stijgen?
Zullen een aantal ondernemingen niet
in onoverkomelijke moeilijkheden
komen, waarvan de werknemers mede
de dupe worden?

Bovendien: we zijn er nog niet. De
huurverhoging blijft een probleem:
over een verlenging van de vakanties
met twee dagen a raison van een
lichte vermindering van de loonsver
hoging kan geharrewar ontstaan; er
kunnen zich moeilijkheden voordoen
rond de verwezenlijking van de moge-
Iijkheid om per bedrijfstak naar boven
af te wijken van de twee maal 5 pro
cent-verhoging; het is onzeker op
welke wijze en in hoeverre de bouw
vakkers kunnen worden bevoorrecht:
mogelijkerwijs ontstaat er enig onbe
grip over het achterwege blijven van
de uitkering ineens.

Natuurlijk blijft voorop staan, dat
de komende loonsverhoging (waarin
de regering intussen nog een woordje
zal moeten meespreken) voor talloze
werknemers enig noodzakelijk soelaas
zal bieden, mits een stijgende produk
tiviteit het gevaar van aanzienlijke
prijsverhogingen zoveel mogelijk zal
kunnen bezweren. En voorts verdient
het bijzondere lof, dat men onmiddel
lijk heeft gedacht aan het optrekken
van de sociale uitkeringen ten Late
van de zwakke groeperingen die zich
buiten het proces van produktie en
dienstverlening zien gesteld.

Maar nogmaals: gelet op de zojuist
aangeduide risico's, waarbij zich voegt
de al moeilijker wordende positie van
de kleine zelfstandigen, met name
van een aanzienlijk deel van de mid-
denstand, kan men op dit ogenblik
niet veel verder komen dan de voor
waardelijke wens: op hoop van zegen.

t Advertentie)

CARA - chocolade en caramel-doublé.
Een tongstrelende combinatie. Een
bonboji waar vele fijnproevers al
jaren op terugkomen!

DEN HAAG, 30 okt. Dr. D. A. A.
MOSSEL, hoofd van de bacteriologische
afdeling van het Centraal Instituut voor
Voedingsonderzoek T.N.O. te Utrecht is
tijdens zijn verblijf in Peru, waar htj
vertoefde voor het geven van een aan
tal gastcolleges, benoemd tot honorair
hoogleraar in de microbiologie der le
vensmiddelen aan de San Marcos uni
versiteit te Lima, Peru.

I Advertentie)

20 cent per rol

TILBURG, 30 okt. Het onderzoek
naar de verdachte dood van de 68-
jarige W. K. van Nuenen uit Goirle,
die 15 oktober na het drinken van kof
fie uit een kruik onwel werd
en kort daarna overleed, is in overleg
met de officier van justitie in Breda,
mr. G. J. M. Temmink, overgedragen
aan de rijkspolitie in het district Til
burg. In de kruik heelt zich blijkens
het onderzoek het zeer giftige insecten
bestrijdingsmiddel parathion bevonden.
Hoe dit in de kruik is gekomen, is
vooralsnog niet opgelost.

Een zeer minutieus onderzoek op Til-
burgs grondgebied heeft de recherche
geen enkele positieve aanwijzing opge
leverd en dit is de reden, waarom het
onderzoek buiten Tilburg wordt voort
gezet door de rijkspolitie. Geruchten,
als zou reeds eerder een van moord

verdachte persoon zijn aangehouden en
als zou bij graafwerkzaamheden door
de rijkspolitie in de tuin, behorende
bij de woning van de overledene aan
de Sint Jansstraat in Goirle, een flesje
met het vergif zijn opgegraven, wor
den door overste M. C. Ruigrok, dis-
tricscommandant der rijkspolitie in Til
burg, naar het rijk der fabelen verwe
zen. Hij zei tevens dat de rijkspolitie
het onderzoek eerst intensief ter hand
zal kunnen nemen na bestudering van
de uitgebreide rapporten van het on
derzoek door de Tilburgse politie.

West-Duitsland. Bij een ongeluk
in een kolenmijn in het Roergebied bij
Essen zijn twee mijnwerkers om het
leven gekomen en drie anderen ern
stig gewond. (Rtr)