:i
m
m
m
1:
TUMULT OP PERSCONFERENTIE
Mijnwerkers beschuldigen
directie van nalatigheid
Oostduits hulpaanbod
voor mijn Mathilde
Limburg
herdenkt
ontstaan koninkrijk
Boeiende rede van prof.
dr. L. J. Rogier
Mijndirectie beschuldigd
1
Broeders St, Louis
bouwen scholen
in Oudenbosoh
jVeilig gebruik
endes da Costa
Honderd jaar
Gleden geboren
^Cleopatra
niet op de helft
nog
bb—mmm
mm
wM
-UT" T
Schenking na diefstal
Nieuwe ambtsketen
v°or burgemeester
van Zeist
het
verfijnde
KING SIZE FILTER CORK
In Weerselo
Woningnood-bouwsel
wordt afgebroken
DINSDAG 5 NOVEMBER 1963
rAGINA 5
®ren beproefd en hoog geroemd
sjjnhardt's Zenuwtabletten
tret^S, Costa, getekend por
ti 1919 van M. de Klerk.
Gjfen was bet honderd jaar ge-
de beeldhouwer Jo-
rioS? ^en^es da Costa te Amster-
uit hi11, werd geboren. Vlak voor
°°rlog oo -van de tweede wereld-
?verledpn JVA' 1939 is de beeldhouwer
£®lijk tv was een ernstig, naden-
t mötr' en men plaatst hem, teza-
yatl onze arnb.ert Zijl, bij de aanvang
%e\eggingS/i^
BELEGGING IN NEDERLANDSE AANDELEN
In de eerste 9 maanden van 1963
nam het vermogen van de NEFO toe
van f 18.000.000 tot f 34.000.000
Vraagt ons derde kwartaalbericht
E NEDERLANDSCHE FONDSEN MIJ. NEFO N.V.
Integratie
Manfred Söllinger voorgrond
linkswas een van de bij de ramp
in de ijzermijn ,J\lathilde" gered
de mijnwerkers, die gistermiddag
nogal wat tumult veroorzaakte
op een persconferentie, uitge
schreven door de directeur, Ru-
dolf Stein (midden op de foto);
men ziet op de bovenste foto
laatstgenoemde luisteren naar de
vrij ernstige beschuldigingen van
nalatigheid bij de reddingsacties.
De tweede foto toont een andere
geredde kompel, Willi Hütter, in
gesprek met verslaggevers op de
persconferentie, waar hij en enkele
van zijn maats blijkbaar tegen de
bedoelingen van de organisatoren
in aanwezig waren. Hütter was
een van de mijnwerkers, die de
directie vertélde, dat er overle
venden konden zijn op de plaats
waar zich thans nog elf ingeslo-
tenen bevinden.
De derde foto toont een Lutherse
bisschop, Hans Lil je (links) en
de katholieke bisschop mgr. Hein-
rich Maria Jansen in gesprek met
de echtgenote van één der nog r
ingesloten kompelsJohannes
Sitter.
Tenslotte een opname van een
reddingsploeg, bezig met een van
de buizen voor de boring naar de
elf ingeslotenen.
f
T -
(Van onze correspondent)
aeV^EN?0SCH.. 5 nov- De Uroe-
Wen If Louis in Oudenbosch bou-
Pao-n. 0'euwe kweekschool aan de
Jol rVÜ In Oudenbosch. Architect
Welt ®daux u'i Goirle heeft de school,
intern aa? 311 leerlingen, waarvaii 100
Er tn'.„ ats Saat bieden, ontworpen,
len „I"6" bertien theorie- en vakloka-
naa'rini i, gemeenschaPsruiiute en gym
nastieklokaal. By de school komt een
ODïppt»» bisschoppelijke kweekschool,
24 °ioi v ln l"3 met vier klassen en
gehelfi gen> beeft leerlingen uit het
sportveld.
Deze
in 1905 met vier klassen en
Eehoi ",""Sen, heeft le
Sraho„. juaar toch vooral uit West-
en ria" ..eP Zeeland. Zestien juvenisten
de pja wintiS jonge broeders van
leidinL *ionSregatie volgen er hun op-
Skteujj,
de^l?' w\skuncle of handenarbeid. Als
tal do v,® kweekschool klaar is, in 1965,
Bktoo^i onderwijzer, dan wel een
s„._ Pleiding voor Duits, Engels en
handenarbeid,
zat do vT yL^ooi_iivK>l klaar is, in lauu,
Worden ge kweekschool internaat
tw? broeders bouwen in Oudenbosch
en h ï?3 nieuwe L.T.S. van twee
.miljoen gulden (inclusief de
Ze t Praktijklokalen van de-
jn B t-S. voor 387 leerlingen werden
m aufnstus reeds in gebruik geno-
]e O- Volgend jaar hoopt men de he-
de„j waarvan de hoofdgang hon-
te »ndertig meter lang is. klaar
eon n- beze school komt ook
een sportveld.
si^uH bebbeh de broeders het Mis
boek 3an Berchmans in Ouden-
hiksio aangekocht, dat door de paters
Send ar*ssen van de H. Familie vol-
ter^ JaaF za' worden verlaten. De pa-
klein-= Stl-gGn zicb in Kaatsheuvel. Het
vanuitn}marie van de paters wordt
Vught Kaatsheuvel verplaatst naar
hef J--. z9<lat de ruimte vrij komt voor
ters Missiehuis. Het vertrek van de pa-
meent Oudenbosoh wordt in deze ge-
Schamo al§emeen als een verlies be-
be<sto~ ^et is no§ niet bekend, welke
aan i?1?1111? de Broeders van St. Louis
net missiehuis zuilen geven.
heeft'^.' 3 nov' De gemeenteraad
Sistermiddag een bedrag van
'tela "'Zent' gulden beschikbaar
ket,
en
De
ge-
v°or een nieuwe zilveren ambts
voor de burgemeester.
Rel ri °Ude keten werd enige maanden
g6rn en bij een inbraak in het Zeister
de eentehuis gestolen. De dief trachtte
lukteSten 0IT1 smelten, hetgeen mis-
b®vat?'euwe keten zal veertig schakels
Voor®»6i1?/ waarvan de helft met diverse
Op dp v'bngen, die betrekking hebben
0nlai7 huidige Zeister samenleving. Een
ties ontvangen schenking in obliga-
Voor worden benut om de uitgave
ae nieuwe ambtsketen te dekken.
(Advertentie)
"an
Pre:
moderne'
ang
beeldhouwkunst.
tressionist,b ,ls de aanvang echter im-
heeft hl? geweest. Mendes da Cos-
o ehhouu!o vak Rrondig geleerd in het
bP de ^fatelicr van rijn vader en
heolr tot oiin-s®?kool te Amsterdam,
2,-eft (jjB ®en artistieke persoonlijkheid
jT.P het einaP g bem niet gemaakt.
'1 echter o van be vorige eeuw maakt
("eest kloivnig?. karakteristieke dingen,
sSns of Ai6 bguren in hout, steen,
'•2iekeUJL°?ramiek, b.v. zijn bekende
yrouwtio \rzu,n plow" en het Jood-
hL bent do ir indruk maakt dan
er ^UseumEgyPt'sche verzameling in
Jl Wanned «""T °udheden te Leiden
faatl zowel v,H0r!agrf--zÜn Heurs bouwt,
ooi gestvleov^ 1,1 mee in de stren-
witstaat de k' vergeestelijkte stijl. Zo
Wc" in veel "a°UVÏ l^bhouwkunst die
)>r de zo^TrA^bamse architectuur
i?hdes is 'j,_ kehjkheid kan vinden.
zij'1 '.St/pra eonsequent in geweest en
W'V°rmend nCUf van Assisië (1911),
tont Van anüv Denken" (1926), zijn Vin-
ktrecht veel h„vn Z1jb Rasmus genieten
bon,dste vSrKek??dheib' Hij is het spre-
taf'bhouwws o ïj van het aanbeel der
i£ien' Als do hJi er dR z'g- Monumen-
eï, g men ^bekroning van dat streven
tia btooi geolaatl* Zyn an,g overdachte
»aah ie w? ,monumerii voor Chris-
a&t. 6 Wet. dat op de Hoge Veluwe
is er
(Advertentie)
Ontdek
r'v'2y
c
ilFdff
NEW YORK, PARIS, STOCKHOLM, BERLIN, ROMA, ZÜRICH, W1EN, BRUXELLES
Thans ook in Nederland.
NEW YORK, 5 nov. (UPI) De
film „Cleopatra" is thans verzekerd
van 24,8 miljoen dollar inkomsten uit
hoofde van vertoningsrechten, aldus
Semour Poe, vice-president van de
20th Century Fox. Dit is 4,8 miljoen
dollar meer dan tot augustus is ont
vangen.
De film ging in juni in New York in
wereldpremière en zal tegen het
einde van dit jaar in 62 bioscopen buiten
de Verenigde Staten zijn vertoond. Men
heeft geschat, dat „Cleopatra" 62
miljoen dollar moet inbrengen, alvorens
men van winst kan spreken.
(Van onze correspondent)
WEERSELO, 5 nov. Aan de Born-
sche Torenlaan zijn arbeiders van de
gemeente Weerselo bezig met het af
breken van een gedeelte van een hou-
fen woning. Eigenaar is de heer G.
Löbker.
Achter dit gegeven gaat een triest
verhaal schuil. Menselijke aspecten
moeten wijken voor de harde wetge
ving. De heer Löbker breidde zijn hou
ten woning, die hij in 1957 op klande-
stiene wijze in de gemeente Weerselo
bouwde, het vorige jaar uit met een
ruime slaapkamer, omdat het huis
voor zijn gezm met twee kinderen en
zijn 72-jarige moeder te klein was.
Hij ging eerst tot klandestiene
bouw over nadat herhaalde verzoek
schriften van zijn kant door het ge
meentebestuur waren afgewezen.
Een beroep op de koningin oogstte
evenmin effect, daar zij het verzoek
van de heer Löbker naar het ge
meentebestuur van Weerselo door
zond. Ook het beroep van de oude
moeder op de landsvrouwe baatte
niet.
Het gemeentebestuur wenst niet van
zijn standpunt af te wijken, daar er in
het verleden in deze grote gemeente
al zoveel huizen op klandestiene wijze
zijn gebouwd. Met een geldboete is dat
voor de betrokkenen goed afgelopen.
De oude moeder stond te huilen toen
er met de afbraak werd begonnen. De
mannen, die het karwei moesten op
knappen deden het overigens ook met
tegenzin, terwijl de twee veldwachters
er al evenmin plezier in hadden de
wacht bij dit werk te houden.
(Van onze correspondent ln Bonn)
LENGEDE, 5 nov.
De bedrijfsraad van de Ilsedermiju,
waarin alleen de mijnwerkers zijn ver
tegenwoordigd, heeft zich intussen gis
teren nadrukkelijk gedistancieerd van
beschuldigingen, die door drie mijn
werkers werden gericht aan het adres
van de mijndirectie. De kritiek der
drie mijnwerkers, die op de een of
andere raadselachtige manier in de
persconferentie niet mijndirecteur
Stein geraakten en hem in de rede
vielen, richt zich op de omstandigheid,
dat de directie niet tijdig genoeg he»
gat zou hebben gehoord, waar men
zondagmorgen vroeg de elf ingeslote-
nen ontdekle. De drie mijnwerkers be
weerden de mijndirectie reeds de vo
rige. week woensdag op deze mogelij
ke vindplaats van overlevenden te heb
ben atfent gemaakt. Hun interrupties
verwekten nogal wat tumult. Herr Di-
rektor Siein is deze plaats echter pas
zaterdagavond ter ore gekomen en hij
is vervolgens onmiddellijk handelend
gaan optreden.
Ook in een gesprek met mijndi
rectie en bedrijfsraad bleken de drie
mijnwerkers niet bereid te zijn hun
beschuldigingen terug te trekk n of
hun mening te wijzigen. De beschul
digingen zijn niet opgehelderd. Ze
zijn noch overtuigend bewezen, noch
overtuigend weerlegd.
De mijn-inspectiedienst heeft intus
sen een onderzoek gelast. Eenzelfde
onderzoek verricht reeds de justitie in
Hildesheim, die een „Sonderkommis-
sion" beeft ingesteld om een onderzoek
in te stellen naar de oorzaak van de
ramp, om de eventuele schuldvraag te
kunnen beantwoorden. Daarbij zal de
ze commissie ongetwijfeld in aanra
king komen met de vraag of de mijn
directie snel genoeg alles heeft gedaan
om mogelijke overlevenden te redden.
Niet veel mensen, die kennis van de
zaak hebben, zijn bereid mijndirecteur
Stein verwijten te maken. De enige
fout, die de directie maakte, is dat
zij reeds 48 uur na de ramp, op za
terdag 26 oktober met zo grote stellig
heid 43 mijnwerkers voor dood ver
klaarde. Nog diezelfde dag werd zij
gedementeerd door de ontdekking van
de drie man, die de vorige week vrij
dag konden worden gered en een week
later door de vondst van opnieuw elf
overlevenden. Het is niet uitgesloten
dat zich nog elders overlevenden in
de mijn bevinden. Of de stoffelijke res
ten van mijnwerkers die nog in leven
waren, toen de directie hen op 26 ok
tober reeds opgaf. In totaal heeft de
directie echter op dertien plaatsen
proef- en zoekboringen laten houden.
Misschien is dit cijfer dertien hier wel
symbolisch.
Ook de Landdag het parlement
van de deelstaat Nedersaksen zal zich
met de mijnramp bezighouden. De mi
nister van Verkeer en Economische
Zaken dr. Carlo Graaf zal hierover
worden geïnterpelleerd.
Natuurlijk hebben de familieleden
(Advertentie)
Herengracht 436, Amsterdam(C)
van de negentien mijnwerkers, die nu
nog worden vermist van de 43 voor
dood verklaarden zijn er drie gered,
elf nog in leven en tien met zekerheid
dood in de schacht waar de elf man
nen op hun redding wachten nu
weer hoop gekregen Het is echter in
hoge mate twijfelachtig of deze hoop
nog zal worden verwezenlijkt.
Op de redding der elf kan niet wor
den gerekend voor op zijn vroegst
vanmiddag. Het toeval of was
het toch een wonder? heeft bij hun
ontdekking een grote rol gespeeld. De
proefboring van zaterdagnacht zou na
melijk oorspronkelijk op een andere
plaats worden ondernomen. Op die
plaats was het echter vanwege een
spoorlijn onmogelijk de boor op te
stellen. Men begon toen een paar me
ter naar links. Zondagmorgen om ze
ven uur hoorde men de klopsignalen.
Spoorrails, die in de weg lagen, heb
ben tot. de ontdekking van deze elf
mannen geleid.
BERLIJN, (UPI) Het hoofd van
het Oostduitse centrum voor reddings
werk in mijnen, Fritz Westhauser,
heeft de leider van de reddingsopera
ties in de ijzermijn „Mathilde" en de
Westduitse organisatie voor reddings
werk in mijnen te Essen in gelijklui
dende telegrammen hulp aangeboden
bij de pogingen om elf in de ramp
mijn opgesloten zittende mijnwerkers
te bevrijden, zo is bericht door het
Oostduitse persbureau „A.D.N.".
In de telegrammen werd volgens
A.D.N. onder meer gezegd: „wij zijn
ervan overtuigd dat de reddingsploe
gen ondanks enorme moeilijkheden al
het mogelijke doen om de opgesloten
mannen en degenen die nog in leven
zijn te redden. Wij zijn bereid u bij
deze reddingsactie te helpen en ver
zieken u ons te laten weten wat voor
soort hulp u nodig heeft".
MAASTRICHT, 5 nov. - Met een bij
zonder stijlvolle zitting in het Staarge-
bouw heeft Limburg gisteren de tot
standkoming van de Nederlandse onaf
hankelijkheid, nu 150 jaar geleden, her-
dacht Bij de opening van de zitting,
welke muzikaal omlijst werd door het
Limburgs Symfonie Orkest, kon de
commissaris van de koningin, dr. F.
Houben, dankbaar vaststellen, dat de
vele honderden aanwezigen waarlijk
heel Limburg vertegenwoordigden. Deze
representatie vormde f.en nieuw bewijs
voor de conclusie van prof. dr. L. J. Ro
gier uit Nijmegen, dat ook Limburg,
hoewel veel later dan alle overige pro
vincies, een volledig geïntegreerd deel
van Nederland geworden is.
In een boeiend en tegelijk geestig be
toog toonde prof. Rogier het waarom
van deze late integratie duidelijk aan.
Vóór 1800 waren „Oranje-trouw" en
„vaderlandsliefde" in het huidige Lim
burg onwezenlijke klanken, daar dit ge
west toen één grote lappendeken van mi
niatuurvaderlandjes was. Dank zij de
Franse revolutie groeiden de vorsten
dommetjes naar eikaar toe en pas toen
ontstond een eenheid, welke we ieder
Limburg zijn gaan noemen.
Tijdens de Franse revolutie maakte
Limburg een periode van straffe ver
fransing door, bestuurd als het werd
rechtstreeks vanuit Parijs. Nergens in
Nederland was de Franse invloed zó
groot, als juist in Limburg. Een van
de gevolgen hiervan is geweest, dat
het voor vele Limburgers in 1813, be
ter nog in 1814, een open vraag was
of zij tot Frankrijk aan wel tot het
Koninkrijk der Nederlanden wilden
behoren.
Dit gebrek aan Integratie tussen Lim
burg en de rest van ^pderland vormt,
volgens prof. Rogier, ook de reden,
waarom de meerderheid van de Lim
burgers in de jaren 1830-1839 vóór Bel
gië opteerde en later zelfs voor Duits
land. „Voor Limburg was Den Haag
toen vaag, veraf en vijandig en het be
grip vaderland stond gelijk met het be
grip ouders voor een vondeling."
Pas dank zij Thorbecke werd Limburg
met de rest van het huidige Nederland
verzoend en de daarna gevolgde ont
wikkeling is van die aard geweest, dat
er thans geen twijfels meer bestaan over
de integratie van Limburg in het ge
heel. dat Nederland heet. De eerbied
voor het vorstenhuis en de liefde voor
het vaderland is in de jongste provin
cie van Nederland minstens even groot
als elders in ons land. Prof. Rogier
noemde het onjuist om de vorige gene
raties Limburgers verantwoordelijk te
stellen voor hun voorkeur voor België
en Duitsland, want dit was een logisch
gevolg van de historische toestanden.
Dat de integratie inmiddels een feit
is, bewees Limburg duidelijk in 1919
(kwestie rond afscheiding van Zuid
limburg) en in de daarop volgende ja
ren, met name in de laatste oorlog.
Nationaal bezien leverde deze oorlog
een belangrijk winstpunt op in die zin,
dat het Nederlandse volk het nationalis
me voortaan niet meer synoniem stelt
met chauvinisme. De bekrompen „ons-
eigen-erf-visie" heeft plaats gemaakt
voor een ruimere blik, welke ons tot
het besef heeft gebracht, dat datgene
wat elders gebeurt ook onze zaak is.
Na de eerste wereldoorlog, tijdens wel
ke ons land maar „wat waterschade
als belendend perceel opliep," was deze
blikverruiming nog geen sprake.
Sprekend over het Oranjehuis merkte
prof. Rogier op, dat men dit prachtige
symbool van onze nationale eenheid bo
ven alle verdeeldheid van confessies en
partijen, oneer aandoet door in termen
a la Tollens over ons vorstenhuis te
spreken. Titels van gedenkboeken als
„Wij samen onder Oranje" of „O hoe
zalig is het te duiken onder de Oranje
boom" zijn veel te zoetsappig en beant
woorden niet aan onze boge achting voor
sterke figuren als koningin Wilhehnlna
en koningin Juliana.
MM
