T
BINNENKORT 10.000ste NA-OORLOGSE WONING
Dit
jaar
maar
komen
455
er in
woningen
e winter,vertraging hij
en beperkte afgifte
rijksgoedkeuringen oorsaken
Haarlem
klaar
Streng,
Gembouw
In periode 1962-1963 werd er
77 dagen niet gewerkt
Naar oplossing
I
ri
f
i Detail van activiteit 1
Werkzaam duo
aan roer van
woningbouw
B
D
m
rt
«I
Afscheidsconcert
Jack P. Loorij
«JtJ
Zang en Vriendschap
U
v»n
M'
M-
F-
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1963
PAGINA 3
Haarlem, 9 nov. De bouwactiviteit in
Haarlem zal dit jaar sinds 1960 een dieptepunt
eleven: er komen maar 455 woningen klaar. Dat
s bijna honderdvijftig huizen minder dan in 1962,
het
Jaar, dat tot nog toe met de slechtste resul-
.aten uit de bus was gekomen. De oorzaken voor
eze sombere situatie zijn: de bijzonder strenge
inter van 1962-1963, waardoor voor enige maan-
en alle werk op de bouwplaatsen in Haarlem stil
*Wam te liggen, hetgeen een verlies van niet min
er dan 160 woningen opleverde: de beperkte af
gifte van de zo noodzakelijke rijksgoedkeuringen
premiebeschikkingen door het ministerie van
olkshuisvesting en Bouwnijverheid en tenslotte
belangrijke vertraging, die in het afgelopen
par optrad in de bouw van het complex van de
gembouw in de Boerhaavewijk in Schalkwijk en die
Haarlem nog eens zestig huizen kostte. Na deze
frededeling-in-mineur dient onmiddellijk gewag
te worden gemaakt van het feit, dat aan het einde
van dit -jaar meer dan 2500 woningen in aanbouw
zullen zijn, een aantal, dat in de na-oorlogse jaren
nog nimmer in Haarlem werd bereikt. Elfhon
derd van deze huizen worden gebouwd in de zo
genaamde woningwetbouw, de rest in de premie-
of vrije sector. Het is duidelijk, dat de meeste
huizen in de nieuwe Boerhaavewijk in aanbouw zijn
waar sinds kort alle grond voor de woningbouw is
uitgegeven. Maar ook op nog andere plaatsen in
Haarlem komen aan het einde van dit jaar
grote aantallen woningen in aanbouw. Zo zal in de
komende maanden begonnen worden aan de bouw
van twee torenflats in Parkwijk, een torenflat in
Delftwijk en 270 vrije sector-woningen aan de
westelijke rand van de Europawijk. Het is dan
ook wel zo goed als zeker, dat op korte termijn
het tienduizendste huis na de oorlog klaar komt
Bouwput
V
msmm
Vijf torenflats
Over enkele jaren zal de Boerhaavewijk er vanuit de lucht zo uitzien:
een wijk met een rationeel stratenplan en met bijna eendere huizen.
Afwisseling is er alleen door hoog-, laag- en strokenbouw. Op de
maquette is duidelijk te zien hoe de wijk in twee delen is gesplitst.
De scheidingslijn loopt van west naar oost (van links naar rechts)
precies in het midden. Het zuidelijk gedeelte is voornamelijk bestemd
voor de bouw van eengezinswoningen. Aan de zuidrand komen vijf
torenflats (de sterk verhoogde blokjes op de maquette). Boven de
scheidslaan komt bijna uitsluitend flatbouw. De enigszins wit ge
kleurde bouwselsstellen een school, verzorgingscentrum, kerk,
wijkgebouw en andere bijzondere gebouwen voor.
Europawijk
IKfpllPillra
iiiiiiÈ
ÉÉfüÜ&
roR
1
1
im
WONINGWET
TOTAAL
1960
Woningbouw in het westelijk deel
van de Boerhaavewijk: een detail
slechts van de enorme activiteit
in deze nieuwe Haarlemse wijk.
Links de flatgebouwen aan de
Edward Jennerstraat en rechts
de in aanbouw zijnde eengezins
huizen aan de Prof. Donderslaan.
Het hoge gebouw op de achter
grond rechts staat op de hoek van
de Prof. Donderslaan en de Floris
van Adrichemlaan. Op de voor
grond zijn bejaardenwoningen in
aanbouw. Op deze foto is de eer
ste aanzet zichtbaar van de wo
ningen, welke door de Gembouw
in deze wijk worden gebouwd.
Rechts van deze bouwplaats is
de Stichting Woningbouw Schalk
wijk bepig met de bouw van twee
honderd premie-eengezinswonin
gen, de zogenaamde ,^Abbinghui-
zenHelemaal links de torenflat,
die aan de Nederlandlaan wordt
gebouwd.
Hiernaast twee grafieken, die bij
nadere bestudering voor zich zelf
spreken.
Delftwijk en Parkwijk
J. A. SCHIPPERS
G. B. F. HOES
*y
$r
zi<*
ei*
eH
Hoe catastrofaal de vorige winter en
j® vele regen voor de woningbouw in
«aarlem zijn geweest wordt duidelijk
smen de cijfers onder ogen krijgt,
WfHb- 1 cia uuutl W6CU mveli
«uce d€ Dienst voor Volkshuisvesting
an de werkbare periodes over de
aatste jaren heeft verzameld. Voor
en goed begrip zij vermeld, dat deze
J®ren niet parallel lopen aan de kalen-
v®riaren, maar van bouwvakantie tot
°°uwvakantie. Dan blijkt, dat in het
'-seizoen" 1960-1961 van de 289 werk
dagen er 252 werkbaar waren. Er gin-
dus maar 37 dagen voor de woning
bouw verloren. Het jaar daarop kon er
°P een totaal van 243 werkdagen (de
yur-daag.se werkweek had inmiddels
volledig haar intrede gedaan) 47 dagen
met gewerkt worden. Het resultaat van
en ander was, dat er 56 dagen
minder was gewerkt dan het jaar
uaarvoor. Voor het afgelopen werkjaar
ïuh deze cijfers nog veel ongunstiger.
Van het aantal beschikbare werkdagen
t^43) kon liefst een derde deel als ge-
y°lg van de slechte weersomstandig
heden niet worden benut: 77. Er werd
Slechts 166 dagen gewerkt, dat is min
der dan de helft van het aantal dagen
JfSt een jaar telt, of 86 dagen (bijna
dpie maanden!) minder dan twee jaar
«rieden. Zonder te overdrijven mag men
r?f?gen, dat dit verontrustende cijfers
*vh, die nopen tot een energieke aan
pak van de woningbouw.
Aan de weersomstandigheden valt
geinig te doen. In het ene jaar zal er
meer regen- en vorstverlet zijn dan in
£et andere. Van het beschikbaar
ftornen van meer mankracht voor de
^oningbouw is evenzeer weinig te ver
dachten, want blijkens een recente
mededeling van de minister heeft een
Rename van tien percent aan man
nacht het vorig jaar een resultaat van
*mwkomma-nul opgeleverd. Maar hoe
SSn de produktie omhoog te krijgen?
P°or toepassing van industriële bouw
methoden. In de Boerhaavewijk wor-
den deze tot in hun uiterste consequen
ts doorgevoerd. De eengezinswonin
gen, die daar in de buurt van de Prof.
r°nderslaan door de Gembouw worden
neergezet, worden in volledige
'""HHiiiHiHHiiHmimiHHimuiiMiimiiiimiiiiiiniiiiiimiii
Naast teleurstelling over de wo-
"'bgprodukt ie van da jaar is er ook
*®den tot getemperde vreugde, omdat
het einde van het jaar niet min-
*r dan vijfentwintighonderd wonin-
in aanbouw zullen zijn. Dat is
e®n record sinds de oorlog. Vreugde
Mag
er ook wezen omtrent de ver
achtingen voor de komende jaren.
et begint er op te lijken, dat de wo-
"mgnood, waaronder nog zovelen van
°bzc medeburgers gebukt gaan, thans
®rkeiijk in de richting van een oplos-
HnS gaat.
Nis een belangrijke bijdrage in de
£miging van die nood mag worden
®8chouwd het feit, dat de regering
ar*s is overgegaan tot het afgeven
^ari meerjarige contingenten, waar-
k°01, onder andere continuïteit in de
,°Uw voor een langere termijn dan
nog toe mogelijk was, verzekerd
ls- In dit verband mag er nog eens
Worden herinnerd, dat de hui-
yga Haarlemse wethouder van
°j'kshuisvesting reeds vroeger meer-
a'en bij het betrokken ministerie
0p langjarige contingenten heeft
ingedrongen. Hij zal zeker blij zijn
het thans bekende voornemen
Van de regering.
Heeft hij op dit stuk succes gehad
110 8 meer verdiensten heeft hij ver-
gaard voor het feit, dat hij het is ge-
die in samenwerking met de
1Tecteur voor de Dienst Volkshuis-
^sting de bouw van woningen in de
jTetnie- en vrije sector sterk heeft be-
®vorderd. Voordat hij het (ondank-
roer van Volkshuisvesting in
^anden nam, werd op het terrein
woningbouw buiten de over-
pj Sseetor tengevolge van een mis-
aatste angst weinig gedaan. En dat
^jl de bouw in deze sector toen
T B niet aan conttngenteringen ge-
nJ«n was.
systeembouw opgetrokken. Dat is voor
Haarlem een primeur. Verder kan er
meer gebouwd worden, wanneer er
meerjarige contingenten zijn, waardoor
planning op langere termijn mogelijk
wordt en continuïteit realiseerbaar.
Het is bekend, dat de Haarlemse wet
houder voor Volkshuisvesting, de heer
J. A. Schippers, verschillende malen
bij het ministerie daarop heeft aange
drongen. Hjj was uiteraard niet de eni
ge, maar mede door zijn toedoen is het
zover, dat in 1964 voor het eerst drie
jarige contingenten worden afgegeven.
Volgende week kan de verdeling van
het bouwcontigent door de minister te
gemoet worden gezien. Ofschoon daar
over niets met zekerheid valt' te zeg
gen moet het niet onmogelijk worden
geacht, dat Noord-Holland drie- tot vier
duizend woningen meer krijgt dan vo
rig jaar, toen er voor dit gewest elf
duizend woningen uit de bus kwamen.
Zolang het provinciale contingent niet
bekend is is er ook niets mede te de
len over de toewijzing aan Haarlem.
Toch is er, gegeven het feit, dat thans
in Haarlem op grote schaal arbeidsbe
sparende methoden worden toegepast,
een aanwijzing, dat er in Haarlem meer
gebouwd kan worden, zonder dat het
toegewezen contingent wordt overschre
den. Deze aanwijzing is te vinden in de
in begin oktober verschenen bouwnota
van minister Bogaers, waarin le lezen
staat, dat bij een arbeidsbesparing van
dertig percent, vijfentwintig percent van
het aantal woningen, dat in de arbeids
besparende bouw wordt uitgevoerd, meer
mac worden gebouwd.
In ieder geval wil de Dienst voor
Volkshuisvesting op grond van het be
staande contingent in het komende jaar
750 woningwetwoningen en 350 premie-
en vrije sectorwoningen realiseren. De
prognose voor 1965 reikt zelfs tot een
productie van vijftienhonderd woningen.
Ter realisering van deze ambitieuze
plannen is thans reeds een begin ge
maakt met de ophoging van dertien
hectare bouwgrond ten zuiden van het
bestaande gedeelte van de Europawijk.
Binnenkort zal het resterende deel van
deze kwadrant onder handen worden
genomen.
Schalkwijk-B, dat sinds enige maan
den Boerhaavewijk heet, is thans een
enorme bouwput, waar gewerkt wordt
aan de bouw van niet minder dan twee
duizend woningen. Alle bouwgrond is
uitgegeven. Twee weken geleden gingen
de aanvragen voor rijkssteun en -premie
de deur uit voor 184 woningwetflats, 56
premie-eengezinswoningen, 24 woning-
wet-eengezinshuizen in de zuid-oostelij
ke punt van dit uitbreidingsplan en 77
woningwet-eengezinswoningen in het
noordoostelijk deel van de wijk.
Evenals in de Europawijk zullen ook
in de Boerhaavewijk laag-, hoog- en
strokenbouw elkaar afwisselen, waar
door een levendig geheel ontstaat, dat
de toekomstige bewoner daar nooit zo
ervaren zal, omdat het werkelijke plan
in grootte veel omvangrijker is dan een
maquette. Wat onmiddellijk bij het zien
van de plattegrond opvalt is, dat de
eengezinswoningen praktisch over de
hele breedte in het zuidelijk deel van
de nieuwe wjjk zijn gelegen. Zjj liggen
als het ware beschut tussen een reeks
flatgebouwen aan west- en oostkant en
in het zuiden in de schaduw van vijf
torenflats, welke ongetwijfeld de boei
endste punten van de nieuwe wijk zul
len worden. In het noorben worden de
ze vijfhonderd eengezinswoningen „af
geschermd" door een winkelcentrum
van bescheiden schaal en een reeks
van bijzondere gebouwen (zoals een
verzorgingscentrum, scholen en een
kerk) aan de Floris van Adrichem-
laan. Wat daar boven ligt zijn flats
met in het uiterste noorden langs de
Westermanstraat de 77 eengezins
woningen in strokenbouw.
De eerste huizen van de Boerhaave
wijk zjjn reeds bewoond. Het zijn twee
flatgebouwen, die deel uitmaken van
een complex van vijf flatgebouwen aan
de westkant van de wijk en die ge
bouwd worden door de Gembouw. Zjj
zijn gelegen langs de Edward Jenner-
straat, Floris van Adrichemlaan en
Prof. Donderslaan. Nog dit jaar zullen
de flats aan de Edward Jennerstraat
klaar komen, terwijl daarna begonnen
wordt met de afbouw van het flatge
bouw aan de Floris van Adrichemlaan.
De onderbouw daarvan is eerder ge
maakt in verband met de aanleg van
de centrale verwarming. In totaal gaat
het hier om 190 flats.
Daarachter in oostelijke richting
worden door dezelfde maatschappij
in de woningwetsector 174 eengezins
woningen gebouwd en 27 bejaardenhui
zen die in twee blokjes van drie ge
groepeerd liggen tussen de overige
woningen. Bij de bouw van deze hui
zen wordt volledige systeembouw toe
gepast. Nu de Gembouw eenmaal de
slag te pakken heeft vliegen deze hui
zen zes kamers met negen tot tien
slaapplaatsen als paddestoelen uit
uit de grond. Weer verder oost
waarts bouwt de Stichting Woning
bouw Schalkwijk de zogenaamde ,,Ab-
binghuizen", zo genoemd naar de ini
tiatiefnemer voor dit project van twee
honderd woningen, mr. C. Ph. Abbing
van de afdeling Onderwijs van de Haar
lemse secretarie. De eerste zijn begin
volgend jaar klaar. Ook hier worden
her en der 35 bejaardenwoningen ge
bouwd. De bouwer van dit project is
Muwi. die in de Boerhaavewijk de
meeste huizen bouwt. Tussen de Ab-
binghuizen en de flats aan de oostrand
komen nog eens 129 eengezinswonin
gen.
ONTWERP UEfeREIOlNSSPLAN SCHALKWIJK WIJK B lOOO
'■•-■■■■£&sR'.-.v.ïwsjb•'-W'-
JUL
'XI ii w
V é-MJ&r *mm A
Aan de zuidrand langs de Robert
Kochlaan gaat Muwi voor eigen reke
ning vier flatgebouwen van drie ver
diepingen met in totaal 90 huurflats
en de vijf torenflats van vijftien ver
diepingen met in totaal 275 woningen
houwen. Deze woningen voor een
belangrijk deel bestaande uit vier
karrters zullen een huur van 200 tot
250 gulden per maand „doen". De
bouwplannen zijn reeds ingediend. Ar
chitect voor beide projecten is de heer
Groosman uit Rotterdam.
Aan de zuidkant van de Floris van
Adrichemlaan is tussen de flatwonin
gen van de Gembouw en het verzor
gingscentrum een klein winkelcentrum
geprojecteerd, waarvoor de plannen
reeds klaar zjjn. Het is de bedoeling
dat er twaalf winkels komen. In de
naaste omgeving van dit centrum is
in een L-vorm een flatgebouw gepro
jecteerd voor 24 woningwetwoningen.
Aan de andere kant van de Floris van
Adrichemlaan komen naast elkaar drie
flatgebouwen van vijf woonlagen, die
in de premiesector zullen worden ge
bouwd in samenwerking met de in
dustrie. Dat worden daar 150 huur
woningen. Op de hoek van de Floris
van Adrichemlaan en de Roordastraat
(recht tegenover het kleine winkelcen
trum) komt een flatgebouw van elf
verdiepingen voor 99 woningen. Het zal
in de vrije sector worden gebouwd en
verwacht wordt, dat binnenkort de rijks-
goedkeuring daarvoor wordt afge
geven. Achter deze 249 flats in noor
delijke richting zijn thans 360 woning-
bouwflats in aanbouw.
De Europawijk is bijna voor de helft
klaar. Er zijn al meer dan duizend
huizen gebouwd. Wat daar thans aan
activiteit de aandacht trekt is de bouw
van vier torenflats één aan de Ita-
liëlaan, die in februari waarschijnlijk
klaar is en drie „torens" aan de Ne-
pBS I
BOUWACTIVITEIT HAARLEM
WONINGEN IN AANBOUW
WON.i
CONTINGENT WON.WET WON.
WONINGWET
2400
rO PREMIE VR. SEC'
TOTAAL
476
440
471
3K 332
*425
2000"
rO 507
O 406
O 405
O 352
O 510
1600
1200"
600
400"
1
1
1
1
l.
1959
1960
1961
1962
1963
GEREED GEKOMENW0NIN6EN
1600
1400
1000
PROGNOSE GEREEDKOMENDE
WONINGEN
1961
1962
1963
1964
1965
derlandlaan in de vrije sector. In elke
torenflat komen 48 woningen. Aan de
Italiëlaan is in de schaduw van de
torenflat een winkelcentrum met 32
flatwoningen geprojecteerd. Het win
kelcentrum aan de zuidkant van deze
laan in Schalkwijk A-2 zal niet
worden gebouwd.
Tussen de Oostenrijklaan en de Zwit
serlandlaan is een bejaardentehuis van
112 woningen in aanbouw. Inmiddels is
aan de Ierlandstraat en Schotlandlaan
(ten noorden van de Nederlandlaan) de
bouw in de vrije sector begonnen aan
twee flats van acht verdiepingen met
in totaal 224 woningen. De bouw van
270 flats aan de Engelandlaan in het
westen van de Europawijk kan even
eens beginnen, omdat de rijksgoedkeu
ring ontvangen is.
In het noorden van Haarlem wordt
hard gewerkt aan twee van de drie
torenflats. Vorige week is de kraan,
welke aan de Italiëlaan in de afge
lopen maanden werd gebruikt voor de
bouw van de torenflat aldaar, over
gebracht naar Delftwijk, waar op de
hoek van de Delftlaan-Rijksstraatweg
een toren wordt gebouwd. De torenflat
in de vrije sector aan de Gen. Spoor-
laan schiet goed op. Aan de bouw van
het derde gebouw aan de P.C.Boutens-
straat hoopt men vóór 1 december te
kunnen beginnen. Ook deze flat zal in
de vrije sector worden gerealiseerd.
Een rijksgoedkeuring is ook ontvangen
voor het flatgebouw aan de Faraday-
straat in de onmiddellijke omgeving van
„Haarlem-Hoog". Er komen daar 36
premiewoningen, die gebouwd worden
door het Landbouwpensioenfonds.
Tenslotte nog iets over Parkwijk.
Daar zullen aan de Leonard Springer
laan vier torenflats worden gebouwd
in samenwerking met de Industrie.
De eerste flat komt tegenover de
Prinses Beatrixdreef te staan. Voor
de eerste twee is reeds de rijksgoed
keuring ontvangen. Over een stede-
bouwkundige „afronding" van het
terrein op de hoek van de Leonard
Springerlaan en de Prins Bernhard-
laan wordt thans hard gestudeerd,
nadat bekend is geworden, dat het
zwembad daar niet kan worden ge
bouwd. De 30 eengezinswoningen aan
de Hannie Schaftstraat zijn zo goed
als klaar.
Betere kleding bij
Uil Nederland Kattenburg
sinds 1856
WnMMKJ»
HAARLEM, - nov. Na ruim 17
jaar de artistieke leiding van de. Ko
ninklijke Liedertafel „Zang en Vriend
schap" te Haarlem in handen te heb
ben gehad, zal Jack P. Loorij dinsdag
10 november in het gemeentelijk con
certgebouw te Haarlem als dirigent af
scheid nemen. Als solisten werken mee
de sopraan Erna Spoorenberg en de
bas Peter v.d. Berg. verbonden aan de
Nederlandse Opera. De begeleiding van
koor en solisten geschiedt door het
Noordhollands PhiUiarmonisch Orkest.
Op het programma staan koorwerken
en soli uit „Hériodiade" van J. Masse
net, Faust" van Ch. Gounod, „Mig
non" van Ambr. Thomas, ..La Damna
tion de Faust" van H. Berlioz, „Die
Zauberflöte" en „Die Entführung aus
dem Serail" van W. A. Mozart, als
mede uit „Emani", „Traviata", „Rigo-
letto", „Nabucco" en „La Forza del
Destino", alle van G. Verdi.
Na afloop van het concert zal er voor
belangstellenden in de tuinzaal van het
concertgebouw gelegenheid bestaan af
scheid te nemen van dirigent Loorjj.
Zaterdagavond 23 november zal Jack
P. Loorij in gebouw „Zang en Vriend
schap" afscheid nemen van de koor
leden en hun dames.
innenkort komt „ergens" in
Haarlem de tienduizendste
woning sinds de oorlog klaar.
Dat is een verheugende mededeling,
want het betekent een ferme stap
in de richting van de oplossing van
de woningnood in Haarlem. Het
vijfduizendste huis kwam klaar in
1957, om precies te zijn op 23
november van dat jaar. Op die
dag ontving de familie W. Janus
in haar huis aan de Van Moerker
kenstraat in Delftwijk een uitge
lezen gezelschap woningbouwdes-
kundigen met de heer W. F.
Happé aan het hoofd, die toen
wethouder van Volkshuisvesting
was.
Toen in 1958 de heer J. A.
Schippers deze portefeuille over
nam is er aan de oplossing van de
woningnood snel doorgewerkt. Zes
jaar na het berieken van de eerste
belangrijke mijlpaal in de woning-
produktie staat men in Haarlem
aangetreden voor de tienduizendste
woning. In die periode zijn er dus
evenveel woningen gebouwd als
in de jaren tussen 1945 en 1957, bij
welke vergelijking men wel in acht
moet nemen, dat de bewindslieden
van vlak na de oorlog met uitzon
derlijke moeilijkheden te kampen
hebben gehad.
e voortvarendheid in het
woningbouwbeleid van de
laatste jaren is naar ons ge
voel ook gestimuleerd door de be
slissing een aparte dienst voor de
Volkshuisvesting in het leven te
roepen en aan het hoofd daarvan
een man te plaatsen, die niet uit
de ambtenarenwereld kwam. Met
deze beslissingen werd het Haar
lemse woningbouwbeleid voorgoed
uit een ambtelijke verstarring
gehaald, waarin het na de oorlog
terecht was gekomen. Architect
G. B. F. Hoes is tot nog toe de
eerste directeur van de Dienst
(juister is bedrijf) voor Volkshuis
vesting.
Wethouder Schippers en de heer
Hoes vormen een duo, dat in de
afgelopen jaren een werkzame
combinatie is gebleken. Beiden
staan aan het roer van de woning
bouw in Haarlem, waarvan ieder
hoopt, dat deze steeds sneller en
steeds beter wordt gerealiseerd.
