Schema over oecumenisme
thans uitbundig geprezen
Een document in de geest
van Paus Joannes XXIII
Schuld van de Kerk
aan verdeeldheid?
D
AEG'—
Al-Hafi terug
in Damascus
AEG
A
/I
ZEVENTIGSTE ZITTING VAN CONCILIE
Hoofdstuk over
Joden heeft geen
politiek karakter
BANKBOEKJES
De VARA koopt
volumineus
BBC-ORGEL
„Zee-muur" gaat Harlingen beschermen
V
Londen weigert
Delgado visum
Ook Lufthansa
over Noordpool
EXAMENS
De Bree-straat
Surinaamse postzegels
./o
SYRIË-IRAK
Grootste van Europa
O/
rente
mmm
1 Hl 1
-if
WOENSDAG 20 NOVEMBER 1963
PAGINA 9
de verlovingsring
voor moderne mensen
mKKm
door
Prof. drs. F. HAARSMA
TOASTER f<9.50
PERFECT L
30.-
Maak
meer rente
van Uw geld
Storten en
opnemen
ook per giro
Folder op aanvraag verkrijgbaar
GEMAKKELIJK OPEISBAAR GEEN KOSTEN GROTE SOLIDITEIT
De „muur" van Harlingen.
-
-
«e I
'\7
t ,k
Cor Steijn voor het monster-orgel van de VARA.
De Surinaamse zegel, ontworpen
door R. Oxenaar uit Den Haag.
onze Romeinse correspondent)
20 nov. Gelijk toegezegd,
U.J2* de Concilie-vaders gisteren het
Schen? 'yijfde) hoofdstuk van het
Ben i.a ever het oecumenisme ontvan-
hoofdstuk dat de godsdienst-
Haal R tot onderwerp heeft. Kardi-
2182 1Ü1 leidde voor de aanwezige
'tuk ®n van het Concilie het hoofd-
lifiko-0V6r de verhouding tussen katho-
)n »?,en 'n het bijzonder de Joden
hiaar StüH kwam ln me» 1962 klaar,
luku;„ 18 hiijven liggen wegens onge-
Secr<Se .P^htieke omstandigheden. Het
chrï.t laat voor de eenheid onder de
®nderu?en heeft, zei de kardinaal, dit
ferlrtp niet op eigen gezag uitge-
„aar ingevolge een speciaal en
[""Uk verzoek van Paus Joannes
Het heeft niets met enige poli
tiek van doen, het blijft verre buiten
controversen over de staat Israël,
maar is zuiver een religieus docu
ment, dat de betrekkingen nagaat, die
bestaan tussen de Katholieke Kerk (en
tevens van alle Christus-gelovigen)
en het oud-testamentische uitverko
ren volk der Joden, wien God ook na
de dood van de Messias nooit het ver
bond van de Sinaï heeft opgezegd.
Mgr. De Smedt (Brugge) hield de
Inleidende beschouwing over het the
ma der godsdienstvrijheid, die een
bijzonder grote indruk op de vaders
maakte. Alom hoorde men dit van
de bisschoppen, toen zij de Concilie
aula na het eind der sessie verlie
ten. Bisschop De Smedt verklaarde
nog, dat het hoofdstuk door de com
missie tevoren aan de theologische
commissie is voorgelegd en dat de
ze na ampele discussie er haar „ni
hil obstat" aan hechtte. De relator
vermeldde dit, zo komt ons voor,
om de vaders, wien de begrippen
van godsdienstvrijheid en tolerantie
nog niet geheel eigen zijn, vooral
wanneer het aankomt op het trek
ken der praktische consequenties, te
voren enigermate gerust te stellen.
Advertentie)
CLAUDIA de
nieuwste creatie
van de CONSTANT
T fabrieken
Een der mooiste ringen
uit de Constant collectie
Levering .van de producten der CONSTANT"fabrieken uitsluitend via de erkende
juwelierswaar de kleurenfolder met alle CONSTANT-modcUen gratis verkrijgbaar is.
Een van de waarnemers uit de
kringen van de Wereldraad
vertelde na de Coricilie-zit-
ting van gisteren, dat hij
,'?h helemaal had thuis gevoeld
v de discussies in de aula. Aller-
- st vanwege het steeds terug
lende protest, vooral van de
osterse vaders, tegen het hoofd
tak over de Joden in het schema
ver het oecumenisme, een geluid
at hem ook vanuit eigen kring
ei"trouwd was. Gelukkig was er
.aast deze negatieve overeen-
d°mst ook een positieve, namelijk
gunstige ontvangst van, men
a8 wel zeggen, de vreugde en
ankbaartieid over het werkstuk
hevi secretariaat voor de een-
jejn, dat het Concilie nu is voorge
el eu1 de beide eerste dagen van het
°at over de oecumene is vier-
s.aal een thema aan de orde ge-
ei", dat ook door Paulus VI in
3n openingsrede is aangeraakt en
,3e ar°P hij bij de audiëntie van
Jj-.^aarnemers is teruggekomen,
dia de erkenning van de schuld
hipt ?p de Katholieke Kerk rust
Öer batrekking tot de verdeeldheid
\vpl.c"ristenen. Sinds de indruk-
IW ende schuldbelijdenis van de
hepfariandse Paus Adrianus VI
ian» de Katholieke Kerk eeuwen-
C0JL gemeend dat dit openlijke
vatl 'eor in strijd was met haar
beid Godswege geschonken heilig-
*ekp De woor<Ien van de Paus,
Wn zoals ze samengevat in de
iVea van de kranten werden
Sou.'Segeven, hebben ook ver-
Ora Uende gelovigen vreemd in de
- geklonken. Dit is mij uit be-
OW schriftelijke reacties ge-
dezo Juist de interventies van
eerste dagen zijn daarom een
WpJÏ116 gelegenheid om op deze
stle nader in te gaan.
e aanzet ligt eigenlijk reeds in
de vorige zitting, want in het
eind november vorig jaar
eenh esPr°ken ontwerp over de
W0rjieid van de Kerk werd onom-
erkp -n de schuld van het Westen
D0s dd bij het ontstaan van het
is t„erse schisma. Maar deze tekst
g;e erbggewezen naar de commis-
vaned daarom hebben de woorden
T êi^IYlclelkt
Wo^^rtijk luiden de betreffende
den: „Indien ons vanwege
ac„ ^aus Paulus de zaak pas
-et
ori
biQp, scheiding enige schuld zou
Slhek w°rden toegerekend, dan
gevi w« G°d nederig om ver-
e". aan de broeders zelf
door n wii indien zij menen
gijfp pns te zijn beledigd ver-
de vn*s- Onzerzijds zijn wij bereid
Rath ,edigingen te vergeven die de
de Kerk zijn aangedaan en
ian3art te vergeten, waarvan de
ding. ^ri§e onenigheid en schei-
de t,ae oorzaak is geweest. Moge
klarjnernelse Vader deze onze ver
fris welwillend aanvaarden en
Vrej „den (je ware broederlijke
Ër terugschenken."
tal „pijn in deze woorden een aan-
de ^duidelijke punten. Betekent
de p ®ev°udige conditionalis dat
I^'dclpni de eigen schuld in het
vekkeii i at °t is vanwege de (be
laden! nieuwheid van deze
i?nrrn,i„s enkel een voorzichtige
Hl kt rif g. gekozen? Het laatste
enige zinvolle interpreta
tie. Vervolgens, wat wordt bedoeld
met het woord „ons"? Alleen de
individuele leden van de Katholie
ke Kerk of ook grote delen van de
Kerkgemeenschap, bepaalde be-
levingsvormen van het geloof, en
kerkelijke praktijken, die door de
gemeenschap als geheel bevorderd
of op zijn minst ten onrechte ge
tolereerd werden? Bestaat de
schuld met andere woorden alleen
in de morele tekortkomingen van
de leden of ook in institutionele
gebreken, die men vanuit het
Evangelie in bepaalde periodes
van de kerkgeschiedenis kan aan
wijzen?
Als de Paus nog geen drie weken
later de waarnemers toespreekt,
dan blijkt de reserve voor een
groot deel verdwenen te zijn. „Wij
hebben het in onze rede van 29
september aangedurfd in de eer
ste plaats terug te grijpen op de
christelijke zo mogelijk weder
kerige vergeving: „veniam da-
mus petimusque vicissim" (Hora-
tius), „wij schenken vergiffenis en
vragen het wederkerig". Onze
geest heeft deze rust nodig,
wanneer hij zich wil opmaken
tot vriendschappelijke betrekkin
gen en tot gesprekken in een at
mosfeer die niet vertroebeld is.
Allereerst, omdat dat christelijk
is: „wanneer gij uw gave naar het
altaar brengt en u daar herinnert,
dat uw broeder iets tegen u heeft,
laat uw gave daar, voor het al
taar, en ga eerst heen, verzoen u
met uw broeder en kom en offer
daarna uw gave" (Mat. 5, 23-24).
Vervolgens, dit is voor ons de
beste methode: niet terugzien naar
het verleden, maar de blik richten
op het heden en vooral op de toe
komst." Ook hier gaat de Paus
niet in op de nadere concretisering
van de schuld; anderen, zo ver
volgt hij, moeten het verleden
maar onderzoeken; maar de we
derkerigheid van schuld en ver
geving wordt nu duidelijk uitge
sproken.
Uit de dagelijkse Conciliever
slagen heeft men kunnen op
maken dat het schema over
het oecumenisme door de
meest representatieve woordvoer
ders met grote bijval en dankbaar
heid (het werd zelfs een genade
Gods genoemd) ontvangen is. Van
de vier vaders die de afwezigheid
van een schuldbelijdenis als een
gemis signaleerden, namelijk kar
dinaal Quintero van Venezuela,
patriarch Maximos van Antiochië,
de Armeense patriarch Petrus
XVI Batanian en mgr. Elchinger
van Straatsburg, kan ik alleen van
de laatste enkele gedachten ver
melden.
Bij het ontstaan en voortbestaan
van de scheiding, zo stelde mgr.
Elchinger, zijn aan beide kanten
fouten gemaakt. Niet alleen door
individuele zonden van de leden,
maar door structurele gebreken
en misgroeiingen. Zo waren er ten
tijde van de Reformatie niet alleen
misstanden in het morele en
godsdienstige leven van bisschop
pen, clerus en volk, maar bepaal
de geloofswaarheden werden door
de gescheiden broeders beter aan
gevoeld dan door de katholieken.
Als voorbeelden noemde hij de in
terne vrijheid van de geloofsact,
de souvereine vrijheid van God en
het sole gratia (alles uit genade).
Ten aanzien van de Schrift kende
hij aan de niet-katholieke theolo
gen meer vertrouwen en moed toe
Negen leden der kerkvergadering ga
ven vervolgens in de algemene be
schouwingen over het gehele schema
hun opinies. In tegenstelling met het
geen in de vorige zitting gehoord werd,
hebben deze maal alle woordvoerders
het onderwerp als het ontwerp grote
lof toegezwaaid: dit is hét document
in de geest van Joannes XXIII en van
de huidige Paus. Het helpt werkelijk
voo: de toenadering aller christenen,
toont de weg naar de eenheid en het
is een gave Gods voor onze tijd. Want,
zei bisschop Elchinger van Straatsburg
pater Congar na: het gaat hier niet
om een tekst, maar om een daad. Zo
dient dit stuk tot de verwerkelijking
van een der hoofddoelen van het Con
cilie. De beweging voor de eenheid
der christenen gaat niet op een ge-
voelsopwelling uit het hart terug, maar
stoelt op het Evangelie en wordt door
de H. Geest geleid (kardinaal Léger,
Canada)
Kardinaal König (Wenen) en ver
schillende andere vaders vroegen een
nauwkeurige omschrijving der begrip
pen oecumene, oecumenisch en oecu
menisme. Reeds zijn denkbeelden hier
over aan het secretariaat afgegeven.
In de tekst moet duidelijk uitkomen,
dat wij uitgaan van ons oecumenis
me, zoals wij dat verstaan vanuit on
ze ecelesiologie. Deze ecclesiologie
kent verschillen met die der andere
christenen, ofschoon zij op de wezen
lijke punten overeenstemmen. Het is
nodig om dit van meet af aan duide
lijk te stellen teneinde eventuele mis
verstanden te voorkomen.
Niet, aldus de kardinaal, dat wij on
ze ideeën van oecumenisme anderen
zouden willen opdringen en de hunne
afwijzen. Want net katholieke oecume
nisme is bij lange na nog geen geslo
ten en afgerond systeem. Wij katho
lieken staan nog pas aan het begin
van een beweging die niemand dertig
jaar geleden had verwacht of voor
zien. Christus zelf wil ons door Zijn
Geest, door het onderling overleg en
het gesprek met anderen naar een
diepere kennis der waarheid brengen
en nieuwe aspecten van het oecume
nisme openen.
Het eenheidsstreven, zo zei mgr.
Garrone van Toulouse, is geen ireni
sche vriendelijkheid, maar een ware
deugd, „in ons hart uitgestort door de
H. Geest, die ons werd geschonken"
(Rom. 5,5). Voor een werkelijk oecu
menisme, aldus mgr. Elchinger, zijn
vier dingen nodig. Men moet geen
angst voor de Waarheid hebben, ook
als ons die ongelegen zou komen. Wij
dienen niet alleen te erkennen, dat de
geloofsscheiding voortkwam uit mis
slagen (van beide zijden), maar ook
dat onze afgescheiden broeders toen
gedreven werden door waarachtige ge
loofsmoed. Men moet verder eerlijk de
waarheden erkennen, die het bezit zijn
der niet-katholieke christenen. En dan
weer een belangrijk punt: het is vals
om verzadigd neer te zitten naast on
ze geloofsschat inplaats van steeds ver
der naar de waarheid te zoeken. Wij
hebben bij lange na nog niet de vol
heid van Gods boodschap ontdekt. De
Kerk is heilig, maar Gods hëïllgè za
ken worden gedragen door ons, die
slechts lemen vaten zijn. De vragen
die onze gescheiden broeders ons stel
len, zijn aansporingen tot verder speu
ren. Tenslotte mag men eenheid niet
met uniformiteit verwisselen.
Mgr. De Provenchères van Aix-en-Pro-
vence voegde hier nog aan toe, da
wij de eenheid aller christenen op drie
vlakken moeten nastreven: door de
liefde, door het gesprek en door de
inwendige vernieuwing van de Kerk.
Het schema spreekt duidelijk over de
eerste twee, niet over het laatste.
Kardinaal Roegambwa viel het oecu
menisme bij en bezag dat, als eergis
teren de Japanse kardinaal, mede uit
het oogpunt van de missie. Hij sprak
over het dagelijks beleefde drama der
geloofsscheiding in de kerkelijke ont
wikkelingslanden. Bij de innerlijke
vernieuwing der Kerk, de bekering van
het hart het gemeenschappelijke ge
bed en het wederzijds begrijpen, zo
als het schema het verlangt, moet ten
slotte de samenwerking komen tussen
de christenen, waar die maar moge
lijk is. Maar dit is niet genoeg, van
de christenen wordt meer gevraagd:
ook samenwerking op het directe ge
loofsgebied. D kardinaal noemde als
voorbeeld de samenwerking voor een
authentieke uitgave der Heilige Schrift,
in de verkondiging van het Evangelie
aan de ongedoopten en in de strijd
tegen het bijgeloof.
(Advertentie)
dan aan de katholieke theologen
in het verleden en hij wees erop
dat iemand als Lagrange zijn leven
lang onder verdenking heeft ge
staan. Ook het oecumenisme had
zich sneller en breder kunnen ont
plooien als men in de Katholieke
Kerk het voorbeeld van mensen
als kardinaal Mercier en Lord
Halifax meer had nagevolgd.
Verloochent dan de Kerk nu dat
gene wat zij altijd heeft beleden:
ik geloof in ene Heilige Kerk? Ziet
zij zichzelf niet meer als de bruid
van Christus zonder vlek of rimpel
of iets van dien aard (Ef. 5)?
Uiteraard kan de Kerk geen af
stand doen van de geopenbaarde
leer over de heiligheid van de
Kerk. Maar de kennis van de ge
schiedenis brengt haar tot een ge
nuanceerder begrip van die waar
heid. En het contact met de ge
scheiden broeders stimuleert haar
om ook zichzelf steeds beter te
verstaan in geloof. Dat de Kerk
heilig is, betekent dat de Heilige
Geest in haar werkt in verkondi
ging, sacrament, ambt en charis
ma, dat zij geroepen is om zich
te laten heiligen door God, dat zij
altijd vruchten van heiligheid
voortbrengt en dat zij eenmaal bij
de eindvoltooiing volkomen heilig
zal zijn door Gods genade. Maar
het betekent niet de historische
waarheid is ook waarheid! dat
zij, hetzij in haar leven, hetzij in
haar gemeenschapsvormen, hetzij
in haar instellingen, hetzij in het
gewone leergezag, immuun is voor
de macht van de zonde.
BEIROET, 20 nov. (RTr/UPI/AFP)
De Syrische president, Al-Hafi, en de lei
der van de internationale Baath-partq,
Aflaq, zjjn gisteravond naar de Syri
sche hoofdstad Damascus terugge
keerd. Beiden waren donderdag j.l. op
uitnodiging van de, toen nog aan de
macht zijnde, Iraakse Baath-partij naar
Bagdad gevlogen om de situatie, die
na de mislukte staatsgreep van Saad-
hi was ontstaan, te bespreken. Zij be
vonden zich ook in de hoofdstad toen
daar maandag door president Arif een
staatsgreep werd ondernomen. Na het
welslagen hiervan werden ze gevan
gen genomen, maar gisteren weer vrij
gelaten. Voor hun vertrek hadden bei
de mannen nog besprekingen gevoerd
met president Arif. Het gevolg hiervan
wa1, dat radio-Damascus zijn anti-
Iraakse uitzendingen heeft gestaakt en
de verbindingen tussen beide landen
zijn hersteld.
Inmiddels werd gisterenochtend nog
tamelijk zwaar gevochten op diverse
plaatsen in de Iraakse hoofdstad. Voor
al ir. het zuidelijk gedeelte van de stad
wordt in de smalle straatjes nog hevig
weerstand geboden door leden van de
nationale garde. Volgens de Iraakse
ambassade in Brussel zijn alle buiten
landers in Irak ongedeerd.
In de loop van de dag werd bekend
gemaakt, dat het uitgaansverbod ge
deeltelijk is opgeheven. Tussen negen
uur 's morgens en vier uur 's middags
mag de bevolking zich weer op straat
begeven. Gemotoriseerd verkeer is ech
ter verboden.
Waarnemers in Beiroet verwachten,
dat er in Irak thans een coalitierege
ring zal worden gevormd, bestaande
uit gematigde Baathisten en Nationa
listen, en beheerst door het leger.
(Advertentie)
F. VAN LANSCHOT-ANNO 1737 - B A N K I E R S A N N O 1839 -VERMEER fr Co.
(Advertentie)
HILVERSUM De VARA heeft nel
grote BBC-theaterorgel gekocht. Waar
schijnlijk zal het instrument een plaats
krggen in een nog te bouwen deel van
het VARA-studiocomplex. Of de om
roep in de toekomst eigenaar za! blij
ven. hangt echter af van de belang
stelling van andere omroepverenigin
gen.
Het orgel is het grootste van Euro
pa en bevindt zich momenteel in een
oude kerk, de Jubilee-ohapel aan de
East Road in Oost Londen, die geheel
voor dit doel als radiostudio werd in
gericht.
Het orgel werd enkele jaren vóór
de tweede wereldoorlog in opdracht
van de organist Reginald Foort, ge
bouwd door Moller, Hagerstown,
U.S.A. Het ruim 25 ton wegende in
strument was bestemd voor een toer-
nee door Engeland. In nauwelijks
drie jaar trok Reginald Foort ermee
langs 118 verschillende theaters. Het
gevaarte werd daarvoor 167 maal op
gebouwd.
Vroeg in 1941 werd het orgel bij
een Duitse luchtaanval ernstig be
schadigd. Later werd de BBC de
nieuwe eigenares.
Het instrument heeft vUf klavieren
plus voetklavieren en 2370 pijpen.
Het BBC-orgel zal in Hilversum een
tijdelijk tehuis vinden in de kerk van
de Nederlandse Protestanten Bond.
Amsterdam, Herengracht 199-201, 's-Hertogenbosch,H.Steenweg27-31,tel.22321,giro 1117570
Telefoon (020) 248486, Eindhoven, Keizersgracht 17, tel. 27442, giro 1130570
Postgiro: 3656, Gemeentegiro A 13656 Tilburg, Stationstraat 17, tel. 30300, giro 1140570
's Lands Kroniek
Hy is wel niet kilometers lang,
maar toch is de muur zó fors
en groots, dat de Harlingers
er trots op kunnen zijn. Sinds
kort is er tekening gekomen in de
muur. die Harlingen ln stormgetij
moet beschermen tegen het geweld
van de zee. Het forse bouwwerk Is
zo breed, dat vele moeders en vaders
er met de kinderen hun zondagse
wandelingetje op kunnen maken.
Aan beide uiteinden van de muur
kan men vreemde bouwsels zien.
Daar, waar de muur aansluit op de
Westerzeedijk is een heuse sluis van
een stoer formaat ingebouwd. Niet
ten gerieve van scheepvaart uiter
aard, maar voor het spoorwegver
keer naar de los- en laadkaden en
naar het toeristenperron voor de
boten. Dit is de enige coupure in
het hele bouwwerk, dat de inventieve
Harlingers al „Caspar di Robles
muur", naar de Spaanse dijkenbou
wer, hebben genoemd.
Het wegverkeer kan niet van de
sluis-op-het-droge gebruik maken.
Om aan de andere kant van de muur
te komen moet men er overheen rij
den. Om dit mogelijk te maken is een
tweetal op- en afritten gemaakt.
Met opzet zijn er voor het wegver
keer geen doorsnijdingen gemaakt,
om aan de stevigheid van het bouw
werk geen afbreuk te doen.
Wie zich de moeite getroost, naar
het andere uiteinde van de muur ?a
wandelen, kan ook daar een vreemde
ontdekking doen. Daar is namelijk
f c
,;::X
- V
4v v.1- -fr
LONDEN, 20 nov. (UPI) Volgens
het Britse dagblad The Guardian heeft
de Britse regering geweigerd een vi
sum te verstrekken aan de verbannen
Portugese oppositieleider Humberto
Delgado om zijn reis naar Algerije en
andere Afrikaanse landen te onderbre
ken voor een bezoek aan Engeland,
waar vele Portugese ballingen verblij
ven.
De ex-luchtmacht-generaal die thans
in ballingschap in Brazilië vertoeft is
door de Britse ambassadeur in dat land
op de hoogte gesteld van het besluit.
Volgens de Guardian had beraad in de
hoogste kringen van Whitehall plaats
gevonden en was de afwijzing persoon
lijk goedgekeurd door minister-presi
dent Sir Alec Douglas-Home.
De afwijzing zal waarschijnlijk een
zware belediging zijn voor de 32 bij de
organisatie van de Afrikaanse eenheid
aangesloten onafhankelijke Afrikaanse
staten en een aantal deelgenoten van
het Gemenebest, aldus het blad.
':Jgf ,'SV A*>
HPS»
TOKIO, 20 nov. (Reuter) De West-
duitse Lufthansa zal met Ingang van
april volgend jaar tweemaal per week
een vlucht van Frankfort naar Tokio
via de Noordpool verzorgen, zo is in
Tokio meegedeeld. Voor de Frankfort-
Hamburg-Anchorage-Toko lijn zullen
Amerikaanse Boeings-707 worden ge
bruikt. Twee vluchten per week over
de Noordpool worden al uitgevoerd
door de Japan Airlines, de Air France,
de Scandinavian Airlines System en
de K.L.M.
AMSTERDAM, 20 nov. Univers.
doet. ex. theolog. W. Duvekot Brielle.
LEIDEN, 20 nov. Rijksunivers.
doet. grieks: mevr. J. Huijgens-Sprey
Amersfoort.
CULEMBORG, 20 nov. Nederl.
schrift, studiecentr. pedagog. M.O. a:
mej. M. Fraai, Amsterdam: de heren
R. Brouwer, Heerlen: P. Kampman,
Colijnsplaat; H. Zwaan, Bergschenhoek.
een brug die niet wordt opengedraaid
voor het scheepvaartverkeer, maar
wordt gesloten voor de voetgangers
die naar de kaden van de boten naar
Terschelling en Vlieland moeten.
Al deze vreemde bouwsels aan de
zeekant van Harlingen maken deel
uit van een waterkeringsprogram in
het kader van de deltawerken. Wan
neer de muur klaar is, wat niet zo
lang meer zal duren, zal de Wester
zeedijk tot aan de Afsluitdijk worden
opgehoogd tot 9 meter boven NAP.
Daarna zal ook de Noorderzeedijk,
die vanaf Harlingen naar de Lauwers-
zee loopt, worden opgehoogd tot dit
zelfde peil. Wanneer ten slotte de
Lauwerszee is afgesloten kan Fries
land zich weer veüig voelen voor het
watergeweld.
Door de vele werkzaamheden die
nu reeds zijn uitgevoerd is het aan
zien van Harlingen in een korte tijd
wel drastisch veranderd. Door <te
muur is de stad na min of meer
van de haven afgezonderd.
De muur zelf bestaat uit twee
muren van dikke basaltblokken, lis
enkele meters van elkaar af staan.
Ze zijn tot een geheel gemaakt door
dat de ruimte ertussen is volgegoten
met beton. Op die manier is een
bouwwerk ontstaan dat bestand is
tegen de allerzwaarste aanvallen.
Men heeft zelfs rekening gehouden
met het feit, dat bij springvloed
schepen kunnen losraken en over het
kadeterrein ronddrijven Door zijn
dikte is de muur tegen botsingen
met deze schepen wel bestand. De
bovenkant van de muur somt
overal op een hoogte van 6 meter
boven NAP. Men kan zich deze „ge
ringe" hoogte permitteren doordat de
muur recht afloopt, zodat de golven
geen „aanloop" kunnen krijgen, .ets
wat bjj de scheef oplopende dijken
wel het geval is.
Voor de verhoging van de dijk van
Harlingen naar Zurich is een aan
zienlijke verbreding van de djjkvoet
nodig De gehele weg naast de dijk
zal moeten verdwijnen en de Djjk-
vaart die weer langs de weg loopt
zal zelfs hier en daar moeten worden
gedempt. Een nieuwe snelweg van
Harlingen naar de kop van de af
sluitdijk is reeds in gebruik.
Bi) het nieuwe waterkeringsproject
is zelfs de recreatie niet vergeten.
De landerijen tussen het terrein van
de gemeentereiniging, de sportvel
den, de Bolswardervaart en de rond
weg zullen worden ingericht als re
creatieoord. De boerderij „Zeehoeve''
is voor dat doel al door de gemeente
Harlingen aangekocht.
De oudste- inwoonster van Neder
land, de 105-jarige mevrouw
J. A. de Bree-Meyer uit
Hoogkerk, zal op zaterdag 23
november a.s. een naambordje ont
hullen van een naar haar genoemde
straat in plan-zuid in haar woon
plaats, waar zij al 75 jaar woont,
/ele plaatselijke autoriteiten zullen
deze plechtigheid bijwonen, alsmede
Sint Nicolaas, die juist die middag
een officieel bezoek brengt aan deze
gemeente.
Zo spoedig mogelijk zullen alle
Nederlandse postkantoren met
de gangbare Surinaamse post
zegels worden bevoorraad. Ne
derlandse postzegelverzamelaars zub
len deze dan aan de loketten kunnen
kopen.
Dit is het resultaat van besprekin
gen, die de Surinaamse directeur van
financiën, de heer L. Kruisland, en
de Surinaamse directeur der poste
rijen, de heer E. Lede, in de afge
lopen twee weken hebben gevoerd
met de directie der Nederlandse
PTT. Er is reeds een begin gemaakt
met de verkoop van Surinaamse
kinderpostzegels in de Nederlandse
postkantoren.
Intussen zal van 21 november tot
en met 31 maart door de Surinaams#
postadministratie een bijzondere post
zegel worden uitgegeven.
Deze zegel zal behalve in Suri
name hier ook verkrijgbaar zjjn
aan de filatelistenloketten op de post
kantoren. De zegel, die in de waar
de van 10 cent (Surinaamse munt)
wordt uitgegeven, is vervaardigd naar
een ontwerp van de heer R. D. E.
Oxenaar te s'-Gravenhage. De prüi
van de zegel in Nederland bedraagt
0,20. Op de zegel is afgebeeld de
landing van de Prins van Oranje te
Schevenlngen; de kleuren zijn blauw,
goudoker en zwart. Behalve de aan
duiding „Suriname" en het waarde
cijfer worden voorts de jaartallen 1*13
—1963 op de zegel vermeld.