T
Oprichting energieraad is
van het grootste helang
Op korte termijn geen lage prijs
voor aardgas te verwachten
KOOR VAN PARIJSE SLAGERSKNECHTS
„Waarom bouwen we geen Rome of Parijs?"
Weinig nieuws van forum
Staathuishoudkunde
ALLEMAAL KLEINE
BESTEDERTJES
Honderdjarige bank in
300-jarig grachtenhuis
Amsterdamse tak van Banque
de Paris et des Pays Bas
De resultaten van Dagra
weerspiegelen invloed
van plaatsgevonden fusie
O
D
m
a
if
ERFGENAAM
VAN DE SHEIK
Coördinatie van
energiepolitieh
in heel Europa
Mulder Vogem
Kort geding om
een huis
^Bespreki:
os van
en
pagina
DR. A. A. DE BOER VAN EURATOM:
Hoger resultaat
verwacht in 1963
UTERMÖHLEN
Aandelen van
f 100 en 1.000
Kapitaal vergroot
Mobil Oil gaat óók
boren op Cuneland
Buitenlandse handel
Dekkingspercentage
13 gedaald
Bontekoning en Aukes
verwacht redelijk
resultaat 1963
In verband met zet
fout in krant
Westduits bloem
naar Sovjet-Unie
Geen tijd voor tranen
Historisch Lexicon
Shakespeare
door
MAANDAG 25 NOVEMBER 1963
In Parijs hebben alle vakgenoten hun jaarlijkse H.Mis. Zo ook de slagersknechts, die altijd hun eigen
koor meebrengen om de liturgische viering op te luisteren. Hier ziet men de knapen van dat koor,
gekleed in karakter istieke slagerskleding.
Belastingverhogingen
L è.O°[
k' ket
W.AANDEKÊ
PAUL
VLAANDEREN
FRANCIS DURBRIDGE
AMSTERDAM, 23 nov. In een be
schouwing in Economisch-Statistische
Berichten van deze week wil dr. A. A.
de Boer van Euratom te Brussel aan
tonen, hoezeer de prijspolitiek ten aan
zien van het aardgas samenhangt met
de politiek ten aanzien van andere
energiebronnen. Van het grootste be
lang acht hq daarom de suggestie, die
drs. Nederhorst deed op de onlangs
door de Wiardi Beekmanstichting te
Groningen gehouden aardgasconferen-
tie. Deze pleitte daar voor de oprich
ting van een energieraad, die de rege
ring van advies kan dienen in alle za
ken omtrent de prijzen en het gebruik
van de verschillende energiebronnen.
Alleen door een gecoördineerde politiek
ten aanzien van olie, kolen, aardgas en
kernenergie kan een zo hoog mogelijk
profijt worden getrokken van de aard
gasrijkdom in de Nederlandse bodem.
Terzake van het nationaal-economisch
nut van het aardgas kan men. volgens
dr. De Boer, concluderen, dat in het
algemeen de toepassing van aardgas
als alternatief voor gas en huisbrand
de voorkeur verdient en b.v. de toepas
sing voor de elektriciteitsproduktie naar
alle waarschijnlijkheid niet in aanmer
king komt. Baseert men zich op het
beginsel, dat gestreefd moet worden
naar een prijs, waarbij een redelijke
winst verzekerd is, dan zou men tot
lagere bedragen kunnen komen dan de
als voorlopige prijs genoemde zes cent
per m3, rekening houdend met het door
de minister genoemde bedrag voor de
produktiekosten.
Tegen de conclusie, dat op korte
termijn een lage aardgaspnjs kan
worden verwacht, kan men twee ar
gumenten aanvoeren. In de eerste
plaats zou de extreem lage prijs voor
aardgas een ernstige concurrentie
betekenen voor steenkool en aardolie-
produkten; om de energiemarkt niet
te verstoren, zou dus de aardgasprijs
moeten liggen boven een bepaald mi
nimumniveau. In de tweede plaats
zou een lage prijs een grote vraag
oproepen op de binnenlandse markt,
terwijl bij export misschien een voor
deliger prijs zou kunnen worden ge
maakt. Een dergelijke, op langere
termijn niet wenselijke ontwikkeling,
kan worden voorkomen door een
voorzichtige prijspolitiek.
Uit de getallen blijkt dat de Neder
landse aardgasreserves, hoe belangrijk
«lie ook zijn voor onze nationale econo
mie, op de Europese energiemarkt
■lechts zeer geringe verschuivingen
kunnen teweegbrengen. Het is dus niet
verantwoord om door potverteren op
korte termijn veranderingen teweeg te
brengen in de structuur van de ener
gievoorziening, die op de lange duur
niet houdbaar zouden zijn. Hierdoor
stuit een uniforme radicale prijsverla
ging van aardgas op bezwarende be
sparingen, die op deze wijze door een
lage prijs zouden worden bereikt, zijn
voor een deel schijnbare besparingen.
Men moet naar andere wegen zoeken
om de lage kosten van het aardgas aan
de gemeenschap, dus aan de consu
ment. door te geven. Hiertoe is het no
dig dat een duidelijke politiek wordt
ontwikkeld, die niet een zuiver natio
naal maar een Europees karakter
draagt.
Terzake van de verhouding tussen
aardgas en kernenergie meent dr. De
Boer, dat de keuze tussen een kern-
reeds uit koster.CMF CMFW CMF
centrale en een aardgascentrale
reeds uit kostenoverwegingen over
enige jaren ten gunste van de kern
centrale zal uitvallen, zelfs wanneer
het aardgas geleverd zou worden te
gen een prijs, waarin een onwaar
schijnlijk lage winst is gecalculeerd.
Het lijkt de schrijver wenselijk, dat in
Nederland te nemen maatregelen afge-
•temd worden op de Europese energie
markt. dus ook op het Franse aanbod
van aardgas. Het is nodig, dat overleg
gepleegd wordt om te bereiken, dat de
ln verschillende landen te nemen maat
regelen met elkaar harmoniëren. De
NIEUW VENNEP, 22 nov. De di
rectie van Mulder-Vogem N.V. deelt mee
dat zij erin is geslaagd aan de produk-
tiecapaciteit de gewenste uitbreiding te
geven door overname van een fabriek in
Drente.
Het ligt in de bedoeling in deze fa
briek, die gelegen is in Drente, een van
de speciale produkten van de vennoot
schap te vervaardigen, waardoor een zo
veel mogelijk rationele verdeling tussen
de twee produktie-eenheden, waarover
de vennootschap thans beschikt, zal kun
nen worden bereikt.
De orderportefeuille van het bedrijf is
zodanig toegenomen dat, rekening hou
dend met de uitbreiding van de capaci
teit, het bedrijf ook nu nog tot rcedio '64
met opdrachten is voorzien.
De directie verwacht dat de resulta
ten, over 1963 nede dank zij de toege
nomen omzet, op een relatief belangrijk
hoger niveau zullen liegen dan die over
1962. Hierbij dient e~hter in aanmer
king te worden genomen dat het ge
plaatst kapitaal inmiddels sterk is uit
gebreid, zodat met een daling van de
n- o winst per aandeel gerekend moet
worden.
H geplaatste kapitaal, dat per eind '62
nominaal 120.000 bedroeg en ten tijde
van de jaarvergadering tot nominaal
ƒ335.000 was gestegen, is inmiddelo door
onderhandse plaatsingen verder uitge
breid tot circa nominaal ƒ550.000. Als
gevolg van een en ander is de agiorre-
serve toegenomen tot circa 360.000.
Hier-'oor is een gewenst geachte ver
sterking van de innerlijke kracht van
de vennootschap bereikt. Niettemin
heeft de relatief sterke expansie van
het bedrijf een zwaar beroep op de fi
nancieringsmiddelen in de vennoot
schap gedaan. In verband hiermede
dee.t de directie mee dat een onder-
ïdse lening van 500.00<" met middel
lange lcopti werd aangegaan.
Hoewel voor dit moment in de behoef
ten aan financieringsmiddelen is voor
zien. blijft de verdere financiering de
voortdurende aandacht vragen.
schrijver acht het verdedigbaar, dat
een andere weg bewandeld wordt dan
die van een extreem hoge commerciële
prijs. Vooralsnog zou een lage prijs
voor bepaalde toepassingen gecorri
geerd kunnen worden door verbruiks
belastingen. Bovendien is voorgesteld
een zekere steun aan de kolenmijnen.
Dergelijke maatregelen lijken hem te
verkiezen boven een winstmarge van
50 4 70 procent
AMSTERDAM. 23 nov. De Konin
klijke Fabriek van Verbandstoffen
Utermrhlen Co.. stelt voor de statu
ten zodanig 'te wijzigen dat Ie 2800 ge
plaatste aandelen van 700 nom. kun
nen worden omgewisseld in aandelen
van 1.000 en f 100, ter keuze van de
aandeelhouder, tot net totaal nominaal
bedrag van de ingeleverde aandeelbe-
w^jzen. Aandelen van 1.000 zullen om-
wisselbaar zijn in'die van f 100. Het
maatschappelijk kapitaal zal van 2,8
min. tot 9,8 min. worden vergroot.
Het maximale percentage van inkoop
van eigen aandelen i« in de voorge
stelde nieuwe statuten van 30 pet. tot
50 pet. vergroot. Elk aandeel van 100
heeft recht op een stem. Bij liquidatie
zal het liquidatieslado aan aandeelhou
ders worden uitgekeerd. Aan de doel
stelling van de vennootschap is toege
voegd: „Fabricage en handel in phar-
maceutische artikelen."
(Van onze correspondent)
LEEUWARDEN, 23 nov. De Ame
rikaanse benzinemaatschappij Mobii
Oil gaat, evenals de Caltex (Ameri
kaans) en de Nederlandse Aardolie
Mij. (een combinatie van de Neder
lands-Britse Shell en de Amerikaanse
Esso) een boring verrichten op Ame
land.
Caltex heeft reeds een boortoren in
bedrijf, in het midden van Ameland.
Zeker is, dat tot nu toe geen gas of
aardolie is aangeboord.
De boortoren van de NAM zal Din-
nenkort in bedrijf worden gesteld De
ze staat op de westpunt van Ame
land Mobil Oil gaat zijn toren in het
uiterste oosten opstellen
Het is nog niet bekend of de borin
gen om olie of om aardgas gaan. De
Amelanders zelf verwachten dat de bo
ringen olie zullen opleveren.
DEN HAAG, 23 nov. Volgens de
door het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek samengestelde voorlopige gege
vens bedroeg de waarde van de invoer
in oktober 1963 2.062 min (vm 1.642
min), terwijl voor een waarde van
1.745 min (vm ƒ1.616 min) werd uit
gevoerd. De uitvoer bedroeg 85 pet van
de invoer (vm 98 pet).
Het dekkingspercentage van okto
ber was in 1963 aanmerkelijk lager
dan in 1962 (vermindering van 14
punten), doordat de invoer sterker is
gestegen dan de uitvoer, namelijk
23 pet tegen 4 pet.
B;j het maandgemiddelde over janu-
ari-oktober liepen de te percentages
minder uiteen, namelijk 10 en 8 pet.
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT, 25 nov. Veel nieuws
heeft de vergadering van de Vereniging
voor de Staathuishoudkunde zaterdag
na de uitgebrachte pre-adviezen niet
verschaft. Misschien ligt dat aan de pro
cedure, «lie als volgt verloopt: 's mor
gens stelt een aantal leden min of meer
uitvoerige vragen aan de pre-adviseurs,
welke vragen dan grotendeels tijdens de
Pannel-diseussies na de lunch al
of niet duidelijk en expliciet beantwoord
worden. De vragenstellers hebben geen
recht of in ieder geval geen mogelijk
heid tot repliek. Ze moeten maar af
wachten of de Pannel-discussianten zo
goed of zo vindingrijk zullen zijn hun
vragen op een afdoende manier ter
sprake te brengen of eventueel te ont
wijken. Er zit in dat systeem iets on
bevredigends. Aan de gespreksleider,
prof. Biosman uit Tilburg, lag het be
paald niet. Hij deed zijn werk goed en
bondig.
Uiteraard maakte prof Pen deel uit
van de Pannel. Hij heeft dan ook alle
eigenschappen die hem voorbestemmen
tot levenslange zitting in alle Nederland
se forums, die iets met economie te
maken hebben. Om dat te bewijzen
kwam hij al onmiddellijk aan met de
AMSTERDAM, 13 nov, Histo
rische namen en feiten zyn verbon
den met de oprichting en de ont
wikkeling van een in Amsterdam ge
vestigde Franse bankinstelling, de
Banque de Paris et des Pays-Bas,
die de vorige week de financiële
wereld verraste met de aankondi
ging, dat haar aandelen vanaf 19
november voor het eerst zullen wor
den verhandeld aan de Amsterdamse
effectenbeurs. In feite is de Banque
de Paris hiermede een van de eerste
buitenlandse bankinstellingen, die
beursnotering voor haar aandelen in
Amsterdam zal verkrijgen.
Er blijkt een nauwe band te be
staan tussen Amsterdam en Parijs
sinds de totstandkoming in 1872 van
de Banque de Paris ft des Pays-Bas
thans de grootste Franse „banque
d'affaires", die in tal van sect-uen
van het industriële leven in Franxrfjk
en elders belangrijke initiatieven
heeft ontplooid. De oprichting vond
haar steunpunten in twee bestaande
bankinstellingen, één n Frankrijk en
één in Nederland: 'n Frankrilk de n
1868 opgerichte Banque de Paris n
Nederland de uit 1863 (dit jaar lus
juist honderd Jaar geleden) daterende
en in Amsterdam gevestigde N.V. Ne-
derlandsche Credit- en Depos'to-
bank (Banque de Crédit et de Dépot
des Pavs-Pas). Ter voortzetting van
de zaken van deze beide instellingen
werd de nieuwe bank opgericht.
De bakermat ligt in feite dus in Am
sterdam. en wel aan de Herengracht
539, in een opvallend fraai herenhuis
dat in 1863 werd aangekocht door een
bekend Amsterdammer, dr Samuel Sar
phati, die veel heeft gedaan voor ie
ontwikking en verfraaiing van de hoofd
stad. Het gebouw is ongeveer 300 'aar
oud en heeft de laatste jaren onafge
broken in de steigers gestaan wegens
een grondige restauratie, die over enige
maanden zal zjjn voltooid, waarna di
rectie en personeel hun tijdelijk ver
blijf aan dezelfde gracht zullen verlaten
om in het herstelde pand hun rentree
te maken. Pas dan kunnen mogelijke
voorbereidingen worden getroffen voor
een bescheiden herdenking bij het eeuw
feest, waarvoor tot dusver de mogelijk
heid ontbrak.
Als eerste directeur van de Amster
damse „succursale" der nieuwe Fran
se bankinstelling trad in 1872 op mr.
M. C. van Hall, de grootvader van de
huidige burgemeester van Amsterdam.
Thans is directeur de heer F. P. A
van Oyen'.
Tot goed begrip diene dat het bedrijf
in Amsterdam weliswaar deel uitmaakt
van do Franse Société Anonyme, maar
niettemin werkt als een afzonderlijke
Nederlandse economische eenheid met
een directie en personeel van uitslui
tend Nederlandse nationaliteit. Er is
geen raad van commissarissen, maar er
bestaat een adviserende raad, een z g.
comité consultatif, waarin zitting heb
ben de heren: C. J. baron Collot d'Escu-
ry, A. Dekna'el, W. H. de Monchy, mr.
J. A. G. Jonckheer en mr. J. Bosman
Via haar thans honderd jaar oude Ne
derlandse vestiging in Amsterdam, die
op haar beurt een kantoor heeft in Rot
terdam bezit de Banque de Paris et
des Pays-Bas een historische binding
met het Nederlandse financiële leven.
Het valt dus niet te verwonderen, dat
dit Franse bankaandeel zijn intrede doet
aan de Amsterdamse effectenbeurs. Het
betreft hier immers, volgens de opvat
tingen in beurskringen, een internatio
naal zeer belangrijk aandeel, dat van
oudsher toonaangevend is geweest voor
de beurs van Parijs.
Het ligt voor de band dat de bank
zich in de eeuw van haar bestaan een
niet onbelangrijke plaats in de Neder
landse financiële wereld heeft weten te
verwerven, hetgeen o.m. wordt geïllu
streerd door het feit, dat zij heeft be
hoord tot de mede-oprichters van de
Vereeniging voor den Effectenhandel,
terwijl zij als zodanig tevens de enige
buitenlandse bankinstelling is, die lid
vau deze vereniging ig, zoals zij ook
lid is van de Nederlandse Bankiersver
eniging.
De officiële notering van het aandeei
Banque de Paris aan de Amsterdamse
e'fectenbeurs betekent vqw de Ams'er-
damse vestiging een belangrijke mijl
paal in haar ontwikkeling.
stelling dat de Nederlandse overheid te
weinig grote dingen doet met het geld
dat zij beschikbaar heeft. Waarom bou
wen we eigenlijk geen Rome of Parijs?
Dat zouden we kunnen doen, zei oud
minister prof. Zijlstra, als we een oli
garchische bestuursvorm hadden. We
zijn echter een collectiviteit van „alle
maal kleine bestedertjes", die om een
samenhangend systeem vragen. Boven
dienhebben we per jaar maar 4 procent
van het nationaal inkomen waar we mee
kunnen spelen; 600 miljoen gulden na
melijk, en dat is niet zo erg veel.
Dat vond drs. Den Uyl weer wat
erg neutraal gesteld. Er zulllen best
mensen zijn, zo merkte hij op, die
zich in hun vrijheid beknot voelen als
de overheid te weinig geld besteedt
aan collectieve goederen. Hjj zinspeel
de daarbij op de mogelijkheid dat veel
Nederlanders een vergroting van col
lectieve uitgaven hoger zullen aan
slaan dan bijvoorbeeld een belasting
verlaging. Prof. Bosman sprak in dat
verband over de keuze tussen belasting
en lening. De laatste jaren kon die
keuze zei prof. Zijlstra wel eens
ten gunste van de lening uitvallen als
gevolg van de snelle opmars van de
besparingen door de werknemers.
Prof. Pen zei niet afkerig te zijn van
belastingverhogingen, mits maar werd
aangetoond dat een uitgavenverlaging
niet mogelijk was. Hij meent echter dat
de landbouwsteun in ons land oneven
redig hoog geworden is, terwijl ook aan
de huursubsidies nog wel wat te doen
AMSTERDAM, 22 nov. De directie
van de Houthandel v.h. Bontekoning en
Aukes deelt mee tevreden te zijn over
de tot op heden in dit boekjaar behaal
de resultaten van de afdelingen hard
hout, triplex, plaatmateriaal enz. Van
zelfsprekend kampt ook Bontekoning en
Aukes met de alomheersende arbeids
problemen. De komende loonstijging zal
haar invloed doen gelden, maar de direc
tie kan op dit moment nog niet zeggen
in welke mate. Concluderend verwacht
zij voor het eigen bwdrijf, onvoorziene
omstandigheden voorbehouden, een rede
lijk resultaat over 1963.
In de in juni jl. gehouden jaarver
gadering werd meegedeeld, dat de aan
voer van zachthout tengevolge van de
strenge winter zeker zes weken later
dan normaal begonnen was. Dit heeft
tot gevolg gehad, dat thans nog een
relatief groot deel van de geplande im
port voor 1963 moet worden aangevoerd.
De meer of minder vlotte afwikkeling
van deze aanvoer kan de uiteindelijke
cijfers beïnvloeden, aldus de directie.
Over het verbruik van hout in 1963
is men in het algemeen niet ontevreden,
terwijl ook voor 1964 rekening wordt
gehouden met een record Europees ver
bruik van gezaagd hout. Aankopen op
grote schaal gedurende de laatste vijf
weken zowel in Nederland als in enkele
andere landen van Europa hebben er
echter toe geleid, dat de aankoopprijs
in het buitenland in korte tijd niet on
belangrijk is gestegen.
is. Wie subsidieert wie? Het systeem
moet veranderd worden.
Prof. Drees herhaalde net pessimis
tische geluid uit zijn preadvies: onze
uitgaven zijn zo hoog door de procedu
re, die wij bü het totstandkomen van
nieuwe uitgaven toepassen. De pressie
groepen en de diverse secties in de
fracties hebben geen kritiek op eikaars
eisen. De fracties willen „geld in het
handje" er voor de rest valt men de
bewindslieden niet lastig met vragen
over de begroting als totaal. Dat zou
eigenlijk een braintrust van economen
moeten doen.
Drs. Den Uyl vond deze visie weer
wat pessimistisch. Er is volgens hem
al heel wat bereikt, want de regering
is al voorzichtiger geworden met plan
nen tot belastingverlaging. Prof Zijlstra
constateerde onder enige hilariteit, dat
zelfs de grote vakbewegingen na de in
williging van de looneis van tien pro
cent meer begrip beginnen te tonen
voor de zwaarte van onze belastingdruk.
Prof. Bosman zag vooruitgang in het
feit, dat onlangs een Kamerlid gesteld
heeft, dat een verhoging van de A.O.W.
de belastingverlagingen wel eens in de
weg zou kunnen staan. Ik laat nu na,
zo zei hij, zelf een oordeel over die
keus uit te spreken, maar het feit dat
men op die wijze de samenhangen gaat
zien, vind ik toch wel een verbetering.
Op de vraag van prof. Bosman,
of er een voldoende rem is op de
investeringen van de gemeenten,
antwoordde drs. De Mast, dat de ge
meenten in ieder geval vrij moeten
kunnen beslissen over de vraag of zij
hun gelden voor de gewone dienst of
voor de kapitaaldienst zullen beste
den. De heer Gaarland merkte ter
versterking van die stelling op, dat
het bedrijven van macro-economie de
gemeente-ambtenaar niet siert; ma
cro-economie is iets voor de centrale
overheid.
Daarmee was vrijwel iedereen het
eens.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 23 nov, Voor de pre
sident van de rechtbank heeft vanmor
gen een kort geding gediend dat ver
band houdt met de procedure om het
huis dat door een zetfout in een krant
advertentie voor een te lage prüs is
aangeboden.
De huidige eigenaar wil het beslag
opgeheven zien dat op het huis is ge
legd op verzoek van de ambtenaar die
een procedure is begonnen om het nuis
voor de oorspronkelijk vermelde prijs
te krijgen. Zoals gemald stond het huis
in de krant voor 21.000 gulden te koop
aangeboden. Toen de Voorburgse amb
tenaar reflecteerde bleek er sprake te
zijn van een zetfout: het huis moest
51.000 gulden kosten. Hierop liet de ad-
spirant koper beslag op het huis leg
gen en begon hij een procedure urn
het huis alsnog voor 21.000 gulden te
krijgen, een procedure die nog loopt.
Tegen de beslaglegging werd nu van
morgen geageerd door de oorspronke
lijke eigenaar en de man die inmid
dels al de derde eigenaar is. Gesteld
werd dat op dezelfde dag als waarop
de dagvaarding werd uitgebracht ;het
huis werd verkocht zodat de dagvaar
ding bij de verkeerde persoon is te
recht gekomen.
De president zal op 29 november
uitspraak doen.
DIEMEN, 18 nov. (ANP) De cij
fers van Dagra (medische en farma
ceutische preparaten) per 30 april 1963
weerspiegelen de invloed van de plaats
gevonden fusies, mede ten gevolge
waarvan de brutowinst en de bedrijfs
kosten beide een belangrpke toeneming
te zien geven. De bruto winst van de
groep, inclusief diverse baten, steeg
van 4.11 miljoen tot 5.27 miljoen, de
bedrijfskosten stegen van 3.35 mil
joen tot 4.29 miljoen. Ten laste van
de brutowinst is een deel van de aan
loop -en inbedrijfstellingskosten ge
bracht. Daarnaast zijn de onbevredi
gende resultaten van de veevoedersec
tor hierop van invloed geweest. De bru-
tobedrijfswinst komt uit op ƒ983.000
(v.j. ƒ764.000).
De toeneming van de vastgelegde
middelen, afschrijvingen en reserves,
is voor het grootste gedeelte toe te
schrijven aan de opneming der nieuwe
bedrijven in het groepsoverzicht. Zo
stegen vastgelegde middelen van 2.40
miljoen tot 5,05 miljoen, afschrijvin
gen en reserveringen namen toe van
ƒ254.000 tot ƒ439.000. Van de toene
ming der reserves is gebruik gemaakt
om het saldo der immateriële activa,
dat nog op de operingsbalans van het
boekjaar paraisseerde ten volle hierop
af te schrijven. Zoals gemeld, wordt
voorgesteld acht procent dividend in
contanten over het van 2774.000 tot
3.427.000 vergrote winstgerechtigde
kapitaal. Over het vorig boekjaar werd
tien procent gedeclareerd, waarvan des
gewenst vijf procent in aandelen uit
de agioreserve.
De directie werd terdege geconfron
teerd met de moeilijkheden, voortsprui
tende uit de spanningen op de arbeids
markt, zo zegt zij in het vandaag ver
schenen jaarverslag. De nettowinst van
de groep komt uit op 544.691 (v.j.
509.566)
Zoals op 6 november medegedeeld,
heeft het boekjaar in het teken gestaan
van reorganisatie en consolidatie. Te
vens werd de uitbouw van de nieuw
verworven bedrijven met kracht ter
hand genomen. De produktie en afzet
van verwerktt lijnoliën werd aanzien
lijk verhoogd, waardoor het aandeel
der n.v. in de binnenlandse markt be
langrijk kon worden opgevoerd. Een
uitbreiding van de export wordt thans
nagestreefd. Ook de afzet der produk
ten van de veevoederafdeling 's oerkt»
taal vergroot. De toch reeds v vgr.
marges vertoonden de tendens rrna-
dere inkrimping. De chemiscne- -
ceutische afdeling is de belang
sector gebleven.
tprïngen
Hoge aanloopkosten, inv®sm0esten
en inbedrijfstellingskosten vruch"
worden gemaakt, waarvan o ^„gen
ten pas in de volgende jaren )ang-
worden verwacht. Voor een wordej]
rijk deel konden deze kosten
bestreden uit fusie-reserves. jr«ven
de overneming der nieuwe
waren gevormd. j
Het strekt de directie to* Ar°nteUwe
doening dat de bouw van °e, ,„.,ngen
farmaceutische produktie-fl ,g ge-
dermate snel voortschrijdt, dat
bouwen geleidelijk in de loop _n. P®
in gebruik kunnen worden Sen°r stenbe-
directie verwacht daarvan ren^I
sparing en omzetvergroting. f bi(jft
biliteit was wederom gunsT!%pien,
zich in opgaande lijn ontwiks
Het verdient aanbeveling, volg®e0j0f
directie de activiteiten in aez ,,g0
te consolideren en de ontwikke far-
de groep vooral te realiseren ',,e9ectof-
maceutische sector en de l'jno va0
Het ligt in de bedoeling de exi di-
lijnolieprodukten op te voeren- ^yir-
rectie verheelt zich niet, dat zijn.
ges in deze bedrijfstak ge'pnlands#
maar vertrouwt eventuele nuiw bi®"
concurrentie het hoofd te kunn
den.
BONN, 19 nov. (UPI)
exportbedrijven hebben vergu l7f) oo0
tfoi
ontvangen voor de uitvoer van
ton bloem naar de Sovjet-Unie.
is maandag te Bonn vfcrn?Iknnb ,on
Sovjet-Unie zou in totaal 300 „anke
bloem in West-Duitsland wille'
porteurs neDDen aan ook u1'
ningen aangevraagd met de net (j<r
deze slechts drie maanden ge'QA i«ru'
kumenten te zijner tijd verlengd
gen.
In de Salamanderreeks van Querl-
do's Uitgeversmij, Amsterdam, is
een pocket verschenen over het
werk en de persoon van mevrouw
Truus Wijsmuller-Meijer. die
merkwaardige Nederlandse vrouw, die
vóór en tijdens de tweede wereldoor
log om en bij tienduizend joodse kin
deren uit de handen van de nazi's heeft
gered. Het boek, waarin haar verrich
tingen staan opgetekend, is geschre
ven door L. C. Vrooland, die de stof,
hem door mevrouw Wijsmuller aan de
hand gedaan, overzichtelijk heeft be
werkt in boeiend proza, levendige stijl
en met het onmiskenbaar accent van
de man. die critisch bewondert, en
zich dus evenzeer aan zijn lezers als
aan zijn „object" verplicht voelt.
Van hem kan de belangstellende le
zer vernemen, hoe mevrouw Wijsmul
ler tot haar machtig en nobel avon
tuur is gekomen, hoe zij de zaken heeft
aangepakt, wat zij bereikt heeft, hoe
de geredde kinderen over haar den
ken. welke motieven haar hebben ge
dreven en hoe men sommige hande
lingen van haar heeft te beoordelen.
Want mevrouw Wijsmuller heeft nu en
dan. ook in latere jaren, critiek te ver
duren gehad. Men heeft haar name
lijk wel verweten dat zij tezeer als
een zakenvrouw te keer is gegaan, te
weinig emotioneel, kinderen beschou
wend en behandelend als artikelen enz.
enz. Het antwoord op deze aanmerkin
gen zou kunnen luiden: mevrouw Wijs
muller zou de tienduizend nooit ge
haald hebben, als zij geweeklaagd had
inplaats van gewerkt. Een tempera
ment als het hare zal wel eens uitge
schoten zijn en moet wel eens de in
druk gewekt hebben van keiharde ge
voelloosheid. Maar: ze hééft die tien
duizend gered en dat, doet men niet
met treuren maar mét efficient aan
pakken, dag en nacht, zodat er geen
tijd voor tranen overblijft. Later, toen
het allemaal voorbij was, heeft ze wel
eens een deuntje gehuild. Toen had ze
er tijd voor. Herinneringen komen op
zetten in stille uren. In die uren zijn
de herinneringen van mevrouw Wijs
muller opgevangen door L. C. Vroo
land die er een boek van gemaakt
heeft, dat ons aller aandacht grote
lijks verdient.
Dbg.
nder leiding van Prof. H Herz-
feld, emeritus van het Friedrich
Meinecke Institut van de Vrije
Universiteit te Berlijn heeft een
groot aantal historici de taak op
zich genomen en volbracht om een
klein lexikon in vier deeltjes samen te
stellen van alle personen, die in de
wereldgeschiedenis van min of meer
belang zijn geweest.
Daarbij dient „geschiedenis" op de
allereerste plaats verstaan te worden
als „politieke geschiedenis" en dan
nog enigszins beperkt, omdat anders
de vastgestelde ruimte overschreden
zou worden. Men heeft met opzet de
belangrijke figuren uit de natuurwe
tenschappen en techniek voor het
verloop der moderne historie zo uiterst
gewichtig laten vallen. Zelfs grote
historici van naam zijn weggelaten
voorzover zij niet in de daadwerkelij
ke politiek een rol gespeeld hebben. Zo
ziet men namen als Seignobos, Mei
necke, Ranke niet, daarentegen B.
Croce wel. Eveneens zijn figuren uit
de eigen tijd slechts spaarzaam opge
nomen: Adenauer en Khroesjtsjev zal
men tevergeefs zoeken, De Gaulle
vindt men echter wel. De reden hier
van li,
1945
ligt in het feit dat men he
als grens heeft genomenv ^e{
nen, die pas hierna op het ton®stema"
politiek verschenen, liet men sy ,ettef*
tisch weg. Kunstgeschiedenis en 0yi-
kunde zijn ook niet opgenomen. rt«
dat het plan bestaat hieraan zjet
kleine lexika te wijden. Echte cU»
men wel b.v. Dominicus, Fran
en Ignatius. .^n-
Aldus ontstond toch nog een «ftan'
der bruikbaar werk, dat ons
zijn nut reeds meermalen oe ,t d®
heeft. Alle belangrijke figuren vvi®
historie, met name dus die, fi! nah
de leek snel geïnformeerd wil zl-\' vor
men hier vinden. Staatslieden ®P \ra-
sten uit China, Japan, Turkije, ttujtste-
bische Wereld vinden hier een
kende behandeling.
iel
van
on-
•rnV®1
Het Fischer-Verlag, dat a' 0hraC^'
goeds op de markt heeft ëp'p in
heeft ook met deze „GeschiriV verd:
Gestalten" uitstekend werk f®.^; t'J
De biografieën zijn helder en
geven het essentiële zonder in nie'
ze wijdlopigheid te vervallen. t:rjjvin-
al rond 1500 goede levensbesc" f
gen met samen 1800 namen, Aind®11
middel van een register snel te
"in' DR. B A. VXRMAS^
N.a.v.: Geschichte ln Gestalten- gü-
ausgeber: Hans Herzfeld. Fiscn® gsi*
cherei 1963. 4 dl. (Das Fischer 3g0.
kon, Sonderband) Prijs p.dl-t
e „Prevaces to Shakespea'®,
Harley-Granville-Barker, fLfjieb-
der de Shakespeare 1 zijn
bers grote faam genieter in
thans bij B.T. Batsford Ltd, Lon° "en.
vier delen in pocketvorm verse zeer
Het zijn uitvoerige, gedegen egi,alce-
boeiende analyses van tien van c0n-
speares spelen, wat betreft h"1 e(jen-
structie en hun aard, de erin OjPr s en
de karakters, de" eisen aan decu p»
costuums en begeleidende .TnUppSéhn®'
inleidingen zijn aanvankelijk iu3e'
ven voor een onvoltooid gebleve ge-
editie, The Players' Shakespe® reerd
naamd, waarvan elk deel gemukunste-
werd door een vooraanstaand _ggr-
naar of décorontwerper. Granv eit
ker schreef een algemene 'n -p0en
een voorwoord op elk stuk. Xjo0rge'
serie in 1927 niet verder wer „gi-scb®"
zet er waren zeven delen j \'00f
nen verzamelde Barker d®bpDaa'®i
woorden herzien en tot een 2,Jgface*
omvang uitgewerkt in z*15..fp ser'ei
to Shakespeare, eerste tot jn jeri
verschenen tussen 1927 en 1947- uj
I van deze goedkope (zes shiu trgft
Nederland evenwel 4.20) ser jjarpie'
men de algemene inleiding en eiin«:
aan. in deel II King Lear, Cyn add
Julius Caesar in deel III Am de®.
Goriolanus: fttl
IV Love's Labour's Lost, ^■g^e\\o.
C'eopatra,
IV Love's
Juliet, Merchant of Venice
Het raadsel van d?.,müZie „oCi
André M. Pols. (Vlaamse P°
W2). het t>e-
Oorsprong, wezen en zin' myste_r.'®
luisteren van muziek, net verScM
van de muziek in twmtig open?
ningen (van componisten
probleem in de westerse KLgpra"
tuur, Oosterse muziek en
over de muziek.
De wereld verandert, door Fm
Isacker. (Vlaamse pocket ^.o0roP
Het verhaal van de famibe
en de familie Brand.
HRDIKÜ DE REIS RUNNEN BE
SPAREN. TOEN DE ONTROUWE
DIENAAR 0NTMA5RERD WAS,
SLOEG H'J DE HAND PAN
tlCHZELF!
DUS H'J IS
DOOD
L5U
EEN MOMENT LANGER
AAN DE TELEFOON WAS GE
BLEVEN. MENEER VLA AN
DEREN.
