Wat gaat aardgas de
consument nu kosten?
Gasrijkdom gaat neus
van kleine verbruiker
praktisch voorbij
k oordeligste
combinatie
stoken, koken
en geiser
Bepaaldelijk een jas voor
mannen met gezag. Voor
receptie-gangers en han
den-schudders. Voor man
nen die zich op niveau
bewegen.
house
house of england
wees
gezellig
neem
9n
échte
borrel
LONDENSE BRIEF
Overleden na
ongeval met
dorsmachine
Vicieus banket
Militairen
gewond door
handgranaat
„Ja is ja en nee is nee
CONCURRERENDE KRACHT
MET OLIE (NOG) GERING
Verbruik
Kennedy-internaat
in Culemborg
NEGEN procent
voor beambten in
metaalindustrie
Staatssecretaris
W. den Toom
TV
Ul ci 1UIGI
Prins Bernhard in
Amerika
brandewijn
door Daan van der Vat
Waar blijft de nationale strakke bovenlip
De Beatles brengen gemoederen in allerhevigste
beweging—Tante onthult geheim van pony haar
IN HARSKAMP
De TUD-MAASBODE
VRIJDAG 6 DECEMBER 1963
PAGINA
U h
Overjassen van de
mooiste Crombies,
Shetlands en mo
hairs. In voorname
grijzen en beheer
ste blauwen. Ge
maakt in een voel
bare maatwerk-stijl
Van179.50 tot 289.50
j^JDE GENEVER
JONGE JENEVER
CITROEN
"'«i
het geheim van de pony
(Van een redacteur)
Aan de verwarring rondom de tarie
ven voor het komende aardgas en
de vergeiijkingscijfers met de kos-
fe ten van de traditionele brandstof-
On lckÜnt maar geen einde te komen.
®oéi P'aats willen wij een nieuwe
hein ^oen het zicht enigermate op te
&ant ien' me* dien verstande, dat een
Vol sterk wisselende factoren ge-
lj van individuele stookgewoonten,
taoen en tddeling van het huis enz.
Öerrt i anders dan zeer globaal bena-
(r d kunnen worden. Bijna altijd zullen
de v verschillen blijven optreden in
Vonïu n der berekeningen. De
ook t en 'n dit artikel gelieve men
te* ,n deze zin op te vatten. Er zijn ech-
hief °uk tal van vaststaande gegevens,
«en i hulp waarvan ieder voor zich
„"tamelijk nauwkeurige schatting kan
&ara n' van hetgeen kolen, olie en
tvel 35 hem als financiële voor- dan
Jtadadelen opleveren, voor zover het
mer- en huisverwarming betreft.
jjj^teraard moeten we uitgaan van de
(jrj oktober officieel door minister An-
,iessen bekendgemaakte tarieven voor
dio Vroriingse aardgas, zoals de S.R.O.G.
lyS. «aar leden heeft geadviseerd. Ze
2g?eh als volgt: bij een verbruik tot
kubieke meter per maand een kwartje
Pas alsmede een vastrecht van 1,
hu, Paaand; bij een verbruik tot 50 ku-
ai5|ke meter per maand 20 cent per m3
ftlaaj een vastrecht van ƒ2,25 per
diet hij een verbruik boven 50 ku-
ber, Paeter aardgas per maand 10 cent
Hie "l3 okamede een vastrecht van 7,25.
Of,»1- beginnen de moeilijkheden al. Ten
o echte wordt bijvoorbeeld vaak ver-
(ju??5steld, dat het laagste tarief een
ïüh i e er m3 pas ëeldt voor iedere
ÏO meter boven het verbruik van
ter 3- In werkelijkheid gaat men ech-
tje v°or het totale verbruik een dubbel-
]weP m3 betalen, welk bedrag dan ver-
f7ïk wordt met het vastrechttarief van
maandelijks. Eenzelfde principe
cat toegepast voor het kwantum
'.blnrïï en m3* Valt men in dit
ber t han wordt het hele verbruik
tftpt ,end tegen 20 cent, vermeerderd
eï het vastrecht van ƒ2.25.
bp?ri bestaat nog een andere wijze van
l6ij®kening, die tot dezelfde uitkomsten
Vp? en die we volledigheidshalve even
„."Pelden. Ze is wellicht nog iets ge-
VrvrSa ijker te hanteren. Bij deze opzet
liit Pitgegaan van een onverander
ds vastrecht van twaalf gulden per jaar.
bet he eerste 300 m3 aardgas per jaar
Öp t? men een kwartje per m3, voor
wj. tweede 300 m3 twintig cent, en voor
hèirt vPlgende m3 een dubbeltje. Langs
u wegen komt men tot hetzelfde
Steil Proef °P de som: veronder-
we een jaarlijks verbruik van
W u h m3 aardgas. Volgens de officiële
jQfekening kost ons dat duizend maal
fj Sent verhoogd met het vastrecht (12 x
dp'l 187,Andere methode: voor
Volste 300 m3 een kwartje 75,
/6o he tweede 300 m3 twintig cent
de resterende 400 m3 tegen tien
40,Dat maakt samen 175,
we dan ƒ337,per stookseizoen moeten
uittellen, wederom onder aftrek van een
evenredig deel van het vastrecht.
Zal aardgas zich op het gebied
van ruimteverwarming ontwik
kelen tot een geduchte concur
rent van olie, zowel haard- als
huisbrandolie? Afgaande op de, overi
gens nog geringe, prijsverschillen zijn
we geneigd te zeggen: Ja. Haardolie
ofwel petroleum kost momenteel on
geveer 20 cent per liter bij een vrij
wel zelfde verbrandingswarmte als
één m3 aardgas. Met huisbrandolie,
dus voor centrale verwarming, ligt de
zaak iets anders. Weliswaar kost één
liter huisbrandolie, tenminste bij af
name van minstens 1000 liter tegelijk,
ongeveer 12,4 cent, maar die heeft dan
ook een hogere calorische waarde dan
een kubieke meter aardgas. Voor een
zuivere vergelijking moet men de
prijs van beide brandstoffen per 1
miljoen nuttige kilooaloriën nagaan.
Die blijkt dan voor de olie op 20,
te komen en voor aardgas of 18,
(op basis van 10 cent per m3). Het
verschil is dus niet groot, maar inge
wijden houden er ernstig rekening
mee, dat de prijs voor het aardgas
nog wel onder de tien cent zal zak
ken. Men spreekt al over 8 a 9 cent en
in die gevallen springt het voordeel
van aardgas duidelijker in het oog.
Bijkomende voordelen, zoals de over
bodigheid van opslagruimte en de uit
sparing van kosten, verbonden aan de
aanleg van een tank, nog terzijde ge
laten.
De gestegen kolenprijzen hebben tot
gevolg gehad, dat het verschil met
haardbrandolie goeddeels is weggeval
len. Stelt men het indexcijfer van 1953
op 100, dan blijkt, dat voor nootjes III
het cijfer momenteel 151 bedraagt, en
voor nootjes IV zelfs 189. Per 10.000 kilo
calorieën netto komt men dan voor
huisbrandolie thans op circa 30 cent,
voor nootjes III op 31 cent en voor
nootjes IV op 28 cent. Met slechts 18
cent komt aardgas daar nog ver beneden.
Nogmaals, terwille van de duidelijk
heid, een vergelijking. We zagen al, dat
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiuiiiiiiiituiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
waarboven dan nog het vastrecht van
12,moet worden gesteld. Uitkomst
derhalve ook 187,
Het maakt voor de berekening van uw
aardgasnota natuurlijk geen enkel ver
schil, met welk doel u het gas hebt aan
gewend, voor koken, warm water (gei
ser) of ruimteverwarming. Het gaat
slechts om het totale verbruik, en er
komen dan ook geen aparte meters voor
elk der drie bestemmingen. Daaruit
volgt bijvoorbeeld, dat de kleine ver
bruiker, die het gas alleen benut om
op te koken, slechts weinig voordeel ge
niet van de aardgasvondst in Groningen.
Een gezin van vier personen zal per
maand niet veel meer dan 20 m3 stads-
gas of wel (het Groningse gas heeft
vrijwel de dubbele warmtewaarde, nl.
8000 kilocaloriën per m3) 10 m3 aard
gas nodig hebben. Daarvoor betaalt men
momenteel vier gulden. Aardgas blijkt
dan niet veel goedkoper. Eén gulden
vastrecht plus 10 x 25 cent is samen
3,50.
Men kan er dus wel uit concluderen,
dat de kleine consument van onze nieu
we fossiele bodemschat vrijwel niet pro
fiteert. Niet met KOKEN, maar met
STOKEN gaan de voordelen pas merk
baar worden. En dit betekent, dat, bij
een verbruik van meer dan 600 m3 aard
gas per jaar, de goedkope prijs ook het
koken tien goede komt, en eventueel
het gebruik van warm geiserwater. Men
kan opmerken, dat in deze regeling iets
onbillijks schuilt ten opzichte van de
kleine verbruiker. Anderzijds staat te
genover het voordeel van het lage een
heidstarief weer het nadeel van het
hogere vastrecht. In feite betaalt de
grotere verbruiker een deel van het
vastrecht dat eigenlijk op de kleine con
sument drukt. De kosten per aansluiting
bedragen momenteel namelijk, naar ge
meentelijke opgave, gemiddeld omstreeks
65,— per jaar.
volgende vraag die van belang
is voor een prijsvergelijking luidt:
hoe hoog is het aardgasverbruik
voor ruimteverwarming. Hierop
zijn legio antwoorden mogelijk, naar
gelang van het aantal wisselende om
standigheden. Een algemeen uitgangs
punt is eigenlijk niet voorhanden. Om
ons eerst te bepalen tot de éénkamer-
verwarming, de haard of kachel dus:
waar is de warmtebron opgesteld, zijn
er buitenmuren, is er veel glas, hoe hoog
zijn de muren, hoe is het vertrek ge
oriënteerd, allemaal zaken die het ant
woord beïnvloeden. Daarom geven we
de volgende schatting onder alle voor
behoud. Een kamer met een vloeropper
vlakte van 18 tot 20 m2 vereist per
stookseizoen ongeveer duizend m3 aard
gas. Voor deze éénkamerverwarming
betaalt men derhalve 100,plus het
vastrecht van 87,187,In verre
weg de meeste gevallen dient het aard
gas evenwel ook voor koken en, even
tueel, de* warmwatervoorziening, zodat
een evenredig gedeelte van het vast
rechttarief op deze bestemmingen dient
te drukken. De ruimteverwarming op
zich wordt daardoor dus goedkoper. Met
dezelfde reserve vermelden we een glo
baal cijfer voor de verwarming van een
heel huis met een maximum inhoud van
300 m3. Men neemt aan, dat als gemid
delde hiervoor 2500 m3 Gronings gas
nodig is. Eenzelfde som leert ons, dat
voor een vertrek van ongeveer 20 m2
duizend kubieke meter aardgas nodig
is, waarmee, inclusief vastrecht, een be
drag van 187,gemoeid is. Een deel
van het vastrecht drukt echter op het
gasverbruik voor koken en warm water.
Voor ditzelfde vertrek zou ongeveer
duizend liter petroleum worden ver
stookt, hetgeen 185,kost. Met nootjes
IV komt men op een bedrag van onge
veer ƒ240,uitgaande van een prijs
van 13,50 per mud en van een ver
bruik van 18 mud.
Veel hangt af van de wijze, waarop
de regionale en gemeentelijke gasbe
drijven het advies van de S.R.O.G. op
volgen. Er zijn al enkele bedrijven, met
name de G.A.M.O.G., in de Achterhoek,
en VEKO-gas, in de Veenkoloniën, die
het vastrechttarief vermoedelijk hoger
zullen stellen. Men beweert dan, dat bij
een inkoopprijs van 6 h 6% cent per
rö3 de winst voor het bedrijf te klein is
om deze onrendabele gebieden te kun
nen bedienen.
Toch is het billijk iedereen in gelijke
mate van het stuk welvaart dat de „gas
bel" voor Nederland betekent, te laten
delen. Er wordt nu al beweerd, dat de
winst voornamelijk in handen van de
Staat en de oliemaatschappijen terecht
komt. Weliswaar ziet men daarbij licht
de reeds gemaakte exploratiekosten over
het hoofd die al gauw 250 miljoen
gulden zullen belopen alsmede de
transport- en aansluitingskosten, maar
het feit, dat er steeds opnieuw wat op
de prijs beknibbeld kon worden, maakt
wel duidelijk, dat er een ruime marge
bestond. Door verhoging van het vast
recht wordt het kleine verschil in prijs
dat momenteel nog bestaat met haard
en huisbrandolie, nog geringer. En dan
wordt het wel moeilijk de consument
duidelijk te maken, welk een grote rijk
dom wij in de Groningse delfstof heb
ben aangeboord.
(Advertentie)
i« 1 - - .li r. .v ..""Ti z
ii J Jfcr gyBBsa&j ju-j gf-gz
CULEMBORG, 6 dec. Op voor
stel van het bestuur, de directeur en
de zestig jongens van het ,,Prot. Chr.
internaat" alhier zal dit internaat
voortaan ,,Prot. Chr. internaat John F.
Kennedy" heten.
ORANJESTAD Het bestuurscolle
ge van Aruba heeft besloten de naam
van de Arubaanse technische school te
veranderen in president J. F. Kenne
dy-school.
NEW YORK, 6 dec. Prins Bern
hard is hier donderdag voor een be
zoek van enkele dagen aangekomen.
Vandaag zou hp in West Point een toe
spraak houden ter gelegenheid van de
vijftiende studentenconferentie inzake
Amerikaanse aangelegenheden Scusa
geheten.
(Advertentie)
Een van Engelands meest
beroemde instellingen is
ons inziens bezig te ver
dwijnen. Niet dat wy er
zelf erg in hebben geloofd.
Maar de Engelsen, 's werelds
meest bekwame zelf bedriegers,
hebben er zelf altijd in geloofd.
De instelling is de strakke bo
venlip, in het Engels geheten
„stiff upper lip". Deze natio
nale lip is, als wij het alsje
blieft zo mogen zeggen, de be
haarde banier van het flegma
welke de Engelse natie zich
toedicht. Deze straikke lip,
deze moordlip, die leeuwen op
de vlucht jaagt en legers ver
slaat, gaat samen met het
huilverbod. Een Engelsman
huilt niet. Als u het niet ge
looft, moet u een Engelse be
grafenis bijwonen. Zoals Zeus
wolken verzamelde en school
jongetjes postzegels, zo heb
ben wij strakke lippen verza
meld op Britse begrafenissen
die wij bij hebben moeten wo
nen. Alleen een man van het
formaat van Churchill kon zich
veroorloven in het publiek een
traan weg te pinken. Wij heb
ben het hem vaak zien doen,
zowel in het parlement als el
ders. Doch Engelsen hebben
van Churchill gezegd, in de da
gen van zijn politieke bloei, dat
hij een schaamteloos man was.
Als wij nu menen dat de
strakke lip bezig is te wor
den opgeheven, is het niet om
dat er bij de herdenking van
John F. Kennedy in het lager
huis tranen zijn gevallen uit
parlementaire ogen. De (rage-
die was te groot. Ze mogen
je in je jonge jaren hebben
geleerd dat, ofschoon je inwen
dig jankt als de honden en
huilt als de wolven, je dit niet
mag verraden door je tranen
de vrije loop te laten. Maar
er zijn rampen zo ontzettend,
dat alle scholen op aarde je
In verschillende steden is de
politie onder de voet gelopen
bij de voorverkoop van kaar
tjes. Tijdens voorstellingen zijn
meisjes in de zalen op hun
knieën gevallen, kermend van
extase. Er zijn benen gebro
ken, ribben gekneusd, oren
half afgerukt, neuzen verstuikt
en kuiten en schenen blauw ge
schopt. De gemeenteraad van
Liverpool heeft erover ge
klaagd dat de voorverkoop van
kaartjes in deze stad (waar
de Beatles vandaan komen)
vijftienduizend gulden had ge
kost aan de politieversterikm-
gen welke nodig waren om te
voorkomen dat er ongelukken
zouden gebeuren. En men ver
wacht dat als de Beatles deze
maand hun voorstelling zullen
komen geven nog meer politie-
versterkingen nodig zullen zijn.
Om te voorkomen dat de Beat
les zelf het slachtoffer zouden
worden, heeft de politie hen
moeten vervoeren naar de con
certzalen in gesloten vracht
auto's en zelfs in gevangen
auto's. Men heeft ze een keer
naar buiten gesmokkeld na
een voorstelling in de vermom
ming van politie-agenten. Eni
ge keren hebben de Beatles
zich voor een avondvoorstel
ling reeds vroeg op de morgen
heimelijk naar de concertza
len möeten begeven om te ont
komen aan de horden die later
op de dag buiten stonden te
wachten om hun afgoden te ver
welkomen.
niet kunnen wapenen tegen zulk
niet a Een van Beatles, John
de ouderen wij denken aan de
komende generatie welke, al
thans in Engeland, het gemoed
lucht met ongehoorde vrijheid,
een vrijheid welke dikwijls be
gint te lijken op hysterie. En
degenen die de gevoelens wek
ken welke leiden tot de uitbar
stingen zijn de ,,pop"-zangers.
Wij schreven over het kwar
tet dat door het leven raast,
jankt, kreunt, kroent, kermt
onder de naam van de Beatles.
Lennon, verloor op jeugdige
leeftijd zijn moeder. Hij werd
opgenomen en opgevoed door
een tante, de weduwe Mimi
Smith, die in Woolton woont.
De Beatlemaniakken hebben
het adres ontdekt en de arme
vrouw heeft geen rust meer.
De hele dag heeft zij aanloop
van Beatle-maniakken die brie
ven komen brengen voor John,
af kamen smeken am souve-
niers. Sommigen vragen om
een haarlok van de Beatle.
Een meisje dat kwam vragen
om zulk een souvenir barstte
in tranen uit toen tante zei dat
zij geen haarlok van John had.
Hierop was tante naar binnen
gegaan, had een lok geknipt
van haar eigen haar en het
meisje deze lok overhandigd,
waarop het kind schreiend van
dankbaarheid heen ging. De tan
te is in het bezit van een rol
behang. Maar het is geen ge
wone rol behang. Het is een
brief van een meisje aan John.
De gehele achterkant van de
rol is volgeschreven. De meis
jes van een naburig college
komen vragen om zand uit de
tuin waar John speelde als
kind. Ze nemen het zand mee
naar hun college, maken een
chemische analyse en bergen
het vervolgens op in karton
nen doosjes als souvenirs. De
ze tante heeft het grote geheim
ontsluierd van de haarstijl van
de Beatniks. Deze vier jonge
lieden hebben namelijk alle
vier dezelfde welige haardos
met een ponyfranje welke hun
voorhoofd bedekt tot bijna aan
de wenkbrauwen. Als deze
haarstijl wenst te zien, behoeft
u niet naar een voorstelling van
de Beatles te gaan. Er lopen
vandaag in Brittanniës straten
tienduizenden jongemannen die
in navolging van de door hen
aanbedenen dezelfde ponystijl
imiteren. Volgens de tante gin
gen de Beatles een keer met
zijn vieren zwemmen. Toen zij
uit het water kwamen en hun
natte haar neerhing tot aan
de ogen, barstte^^.e Beatles
uit in een schate. .ach en na
men spontaan het besluit om
de natte haarstijl ook in droge
staat te bewaren.
En nu wachten wfl met
angst en beven op zater
dag. Want de BBC heeft
eveneens het hoofd ver
loren. De Beatles zijn meer
ders malen verschenen voor de
televisiecamera's. Maar op za
terdag wordt het ernst. Er wordt
elke zaterdagmiddag door de
BBC via de televisie een Fo
rum uitgezonden. Dit Forum,
bestaande uit vier personen,
heet „Juke Box Jury" en
wordt geacht een oordeel uit
te spreken over nieuwe pop
platen die worden afgedraaid
ten aanhore van een zaal ge
vuld met pop-aanbidders. Op
zaterdag wordt het Forum ge
houden in Liverpool, de ge
boorteplaats van de Beatles.
En de vier Beatles zullen het
Forum vormen. Wij wensen de
politie van Liverpool "sterkte.
Maar het Forum van zater
dag is niet alles. Later op de
dag volgt een Beatle-program
van een half uur. Ook dit zal
worden uitgezonden in aanwe
zigheid van een „levend" ge
hoor. Welk een ernstige bedrei
ging dit vormt voor de con
current van de BBC, de onaf
hankelijke (d.w.z. alleen maar
afhankelijk van de adverteer
ders), ITV, deze heeft zich in
alle bochten gewrongen om een
program te bedenken dat moet
voorkomen dat de BBC op
zaterdag een monopolie zal
krijgen op het gebied van volks
vermaken. Zij brengt een rijk-
besteed program, waarin me
juffrouw Honor Blakman zal
optreden. En Honor Blackman
is niet zozeer een ster als een
verschijnsel, waaraan wij mis
schien' nog eens een keer deze
kolom zullen wijden. Maar wij
durven wedden dat slechts vol
wassenen zich zullen laten ver
leiden om naar Honor te kij
ken. Alles wat jong is in En
geland zal met de ogen vastge
kleefd zitten aan het scherm
om met wijdopen ogen en mon
den te kijken naar hun vier
Liverpoolse helden. En meni
ge volwassene. Toen kort ge
leden de jaarlijkse Koninklijke
Variétévoorstelling plaats
vond in de Prince of Wales
Theatre voor een gehoor van
koninklijke gasten, edellieden,
ministers, parlementsleden, ge
neraals en admiraals en alles
wat rijk en groot en belang
rijk is in den lande, genoten
de Beatles de grote eer om op
te mogen treden voor de zaal
gevuld met diademen, diaman
ten, robijnen en smaragden
en jurken van Dior en Balan-
ciaga. Alle volwassen harten
smolten onmiddellijk. Van deze
voorstelling dateert een on
sterfelijke opmerking van een
van de vier Beatles. Bij het
aankondigen van een van de
nummers zei hij: „Willen de
genen op de goedkopere plaat
sen alstublieft applaudisseren
na dit nummer. De anderen
behoeven slechts te rammelen
met hun juwelen."
DEN HAAG, 6 dec. De centrale
commissie voor de beambten in de
metaalindustrie heeft meegedeeld dat
men overeenstemming heeft bereikt
over een nieuwe cao.
Onder voorbehoud van goedkeu
ring door de bevoegde instanties van
de verschillende organisaties en door
de Stichting van den Arbeid, zullen
als voornaamste wijzigingen ten op
zichte van de huidige cao gelden:
1. Verhoging van de salarisschalen
met negen procent.
2. Een minimum maandinkomen
van 433 gulden op 25-jarige leeftijd in
de laagste gemeentegroep en wel door
middel van een garantiebepaling en
een geringe extraverhoging van enke
le salariscijfers.
3. Uitbreiding van het aantal in de
cao geregelde vakantiedagen met twee
dagen.
4. De toeslag voor overwerk op za
terdag en zondag zal worden verhoogd
van 25 tot 40 procent resp. van 25
tot 80 procent.
5. Aan de Stichting van den Arbeid
zal worden gevraagd de centrale com
missie te machtigen om ondernemin
gen op him verzoek een beperkte
verruiming van de beloningsmogelijk
heden toe te staan in gevallen, waar
in bij die ondernemingen ten gevolge
van door de vakraad te verlenen dis
pensaties voor de handarbeiders ver
storingen ontstaan in de onderlinge
verhoudingen van de beloningen van
handarbeiders en beambten.
NIEUW WEERDINGE, 6 dec. Bij
het transporteren van een dorsmachi
ne is gistermiddag de 58-jarige arbei
der J. Niewoner uit Ter Apel door
een val onder een der wielen van de
dorstkast terechtgekomen en zo ern
stig gewond, dat hij kort na aankomst
in het ziekenhuis is overleden.
De dorsmachine werd getrokken
door een tractor. Het ongeval gebeur
de toen plotseling de trekhaak los
schoot.
Indonesië Dr. Soesanto Tirtoprod-
jo, die onlangs is benoemd tot voor
zitter van de raad voor codificatie van
het nationale recht, vindt dat de wet
ten uit de Nederlandse tijd de ont
wikkeling van het land in de weg
staan. Zy moeten volgens hem geheel
verdwijnen. (AFP)
Naar ik hoop en stellig
verwacht heeft de goede
Sint u gisteren goed be
dacht. En als het u mocht
opvallen dat deze zinsnede
rijmt, dan berust dat op
een verwarrende toevallig
heid, waar u zelf een ver
klaring voor mag trachten
te vinden.
Nu echter gaan wij weer vastbe
raden het volle leven tegemoet, zij het
met een nieuwe das of shawl of want
of tas. Wij steken vol suikergoed en
marsepein en dat zal ons overigens
niet weerhouden om ineens weer Sle
maal even scheef te gaan zitten. Zo
voelen wij ons trouwens thuis. Voort
durend recht zitten is niet ieders
werk, waarschijnlijk ziet alleen Sin
terklaas er wat in, maar die is dan
ook eeuwig.
Kortom, het feest was fijn, maar nu
herneemt het leven zijn rechten. Dat
wil zeggen, wij gaan ons nu eens
duchtig voorbereiden op de op stapel
staande feestdagen. Welaan, mensen,
wij aarzelen niet en grijpen manmoe
dig naar de ongetwijfeld nog uit de
overvloed resterende staaf banket en
buigen die om tot een cirkel. Ik be
doel krans.
HARSKAMP, 6 dec. Op de ha&d-
granaatbaan van het schietkamp
„Harskamp" zyn gisteren twee militai
ren vrjj ernstig en twee anderen Mcht
gewond door een ontploffende handgra
naat.
De
dienstplichtige
negentienjarige
soldaat A. Vooys uit Monster, liet
toen hij voor een oefenworp aan de
beurt was, een til op scherp gestelde
handgranaat achter zich uit zyn hand
vallen. De tweede luitenant A.G.H.
Kerkhoffs uit Venlo trachtte het pro
jectiel nog weg te schoppen maar dit
ontplofte reeds. Soldaat Vooijs en lui
tenant Kerkhoffs werden aan htm be
nen en voeten gewond. Soldaat Voofls
kreeg bovendien een shock. Beiden
zijn opgenomen in het militair hospi
taal in Arnhem.
De negentien jarige militair H. Ver
sluis uit Den Haag en de sergeant J.
C. van Rooy uit Korthoef werden licht
gewond. Zy konden ter plaatse door de
militair-geneeskundige dienst worden
behandeld.
(Advertentie)
De OLVEH sluit uw zorgen uit
l Is militair heb ik dat ook
/T altijd al voorgehouden. Ja
/A. is ja en nee is nee. Ze
moeten weten wat z aan
je hebben en omgekeerd". Met
deze woorden maakt de nieuwe
staatssecretaris voor de Lucht
macht, W. den Toom onomwon
den duidelijk wat men aan hèm
heeft. Een beslissing neemt hij
na ampele overwegingen, maar
als hij die eenmaal genomen
heeft, valt er ook niets meer aan
te veranderen. In dit licht ook
moet worden gezien zij beslis
sing de functie van staatssecre
taris voor de luchtmacht te aan
vaarden. ,JHet was een moeilijke
beslissing op het aanbod in te
gaan", zegt de staatssecretaris.
Nooit heeft hij deze post geam
bieerd. Een jaar jaar geleden
heeft men wel eens gezegd, dat
hij bijzonder geschikt zou zijn
voor het bekleden va de func
tie van staatssec-etaris. Opmer
kingen van die strekking beant
woordde hij st eds met „Je moet
een dergelijke functie niet am
biëren, voordat een minister je
vrcagt." Toen de minister van
Defensie hem de post aanbood,
heeft hij wel even vreemd staan
kijken.
Een beslissing te nemen werd hem nog moeilijker gemaakt, omdat door de
veelbesproken verticale organisatie van minister De Jong, hij mocht ver
wachten, dat ook hem de kritiek niet bespaard zou blijven. Toch koos hv
voor de functie in de defensietop. Enerzijds omdat hij met hart en ziel
verbonden is aan de luchtmacht en anderzijds omdat hij eer. absoluut
vertrouwen heeft in de reorganisatieplannen van minister De Jong.
„Trouwens", zegt de heer Den Toom, „cils ik voor het staatssecretariaat
kies, kan ik dat maar op één manier doen door achter de minister te staan."
Dat vertrouwen .lijkt hem ook aanwezig bij het merendeel van de leden
van de volksvertegenwoordiging.
De heer Den Toom is nog te kort in zijn nieuwe functie (bijna twee
weken) om te kunnen zeggen wat hij gaat doen. Hij is bezig een pro
gramma op te stellen, maar het is nog in het embryonale stadium. Wat
hem wel duidelijk voor ogen staat, zijn de uitgangspunten van zijn toe
komstig beleid. Het zijn de drie pijlers, waarop het werk van de staats
secretaris voor de Luchtmacht zal rusten. Het eerste uitgangspunt is om
binnen het kader van de budgetaire mogelijkheden een maximum aan
operationele gevechtsgereedheid te bereiken, waarbij tevens het streven
zal gericht zijn op het zoveel mogelijk voldoen aan de Nederlandse taken
voor de NAVO. Het tweede uitgangspunt zal zijn, dat geen maatregel
mag worden nagelaten waardoor de vliegveiligheid kan worden opgevoerd.
Tenslotte mag er nooit afbreuk gedaan worden aan de zorg voor het per
soneel. Aan deze drie punten geeft staatssecretaris Den Toom de hoogste
prioriteit, die niet door financiële zorgen, waarvan ook de Luchtmacht
niet vrij is, in het gedrang mogen komen.
Wat de vliegveiligheid betreft denkt de staatssecretaris aan een vlieger,
die zit te piekeren over financiële problemen, over moeilijkheden met zijn
gezin of over huisvesting. Dat mag nooit gebeuren, want het slaat terug
op de vliegveiligheid. En datzelfde geldt voor het grondpersoneel, voegt hij
eraan toe. De sociale zorg voor het personeel van de staatssecretaris is
niet nieuw. „Daarvoor heb ik altijd een bijzondere belangstelling gehad."
Een bewijs daarvan is, dat hij een van de oprichters is geweest van het
erefonds van de Koninklijke Luchtmacht, waaruit bijvoorbeeld een graf
steen wordt betaald van een overleden lid van het luchtmachtpersoneel,
wanneer de familie minder draagkrachtig is. Of men laat de familie over
komen om op de verjaardag van het overlijden het graf te bezoeken.
De staatssecretaris vindt deze vormen van steun erg belanprijle. Al
twaalf jaar is hij ook lid van de raad van bestuur van het Van Weerden
Poelmanfonds, waaruit mensen, die tot de luchtmacht behoren of hebben
behoord, financieel worden geholpen. In het feit, dat het Van Weerden
Poelmanfonds, een particulier fonds, bestaat en zich kan handhaven, ziet hij
het symbool van de verbondenheid van het luchtmachtpersoneel. „Niemand
vraagt waar blijven die duiten. Men weet dat het goed besteed wordt."
De staatssecretaris spreekt graag over de goede samenwerking tussen
het luchtmachtpersoneel onderling. Hij heeft dat ervaren in zijn lange loop
baan bij de luchtmacht. Het laatst voordat hy staatssecretaris werd als
luitenant-generaal in de functie van directeur van het Directoraat Ma
terieel Luchtmacht. Boven alle lof verheven noemt hij de samenwerking
met de chef van de luchtmachtstaf, luitenant-generaal H. Zielstra.
Itaatssecretaris Den Toom verwacht helemaal niet, dat als gevolg van
de reorganisatie meningsverschillen zullen ontstaan zoals deze week bij de
Generale Staf. Hij is sterk geporteerd voor horizontale bindingen tussen de
de drie krijgsmachtdelen. De reorganisatie heeft voor de luchtmacht wel
swolgen, maar veel gebeurde toch al op horizontaal gebied. De heer Den
oom verwijst hiervoor naar de opleiding van de vliegers. De opleiding
van de vliegers van de marine wordt verzorgd door de luchtmacht. De
luchtmacht koopt voor de landmacht helikopters, maar de landmacht be
taalt ze.
In een gesprek met staatssecretaris Den Toom zou men de indruk krij
gen, dat de luchtmacht zijn grootste hobby is. Het is voor hem zeker een
hobby, maar zijn voornaamste liefhebberij is zyn gezin. Hij heeft drie
kinderen. Zijn oudste zoon studeert in Delft voor werktuigbouwkundig
ingenieur, een andere zoon zit op de H.B.S. en zijn enige dochter op het
gymnasium. Persoonlijke liefhebberijen van de staatssecretaris zy* teke
nen, sport en timmeren.
