Nieuwe Haarlemsche Courant | 1963 | 11 december 1963 | pagina 7

Voor minister De Jong nog
voordeel van de twijfel

Kritiek op de „verticale
Defensie neemt nog toe

Felle taal P. v. d A.

in Tweede Kamer

Galvao terug
in Brazilië

LIJN

OORLOGSINVALIDEN

- rond veertigduizend

BETOGEN IN BONN

KASTEEL VOOR EEN GULDEN: ZORGENKIND

D

Geruchten, maar nog geen zekerheid

Gaat Smit hop

bouwen

voor

^erzuigers
Rusland?

Directie onderhandelt in
Moskou over order van
dertig miljoen

Gijzelaars nog
in handen van
mijnwerkers

Tachtig jaar onbewoond dankzij
merkwaardig testament

LICHT EN WATER ALS
Slotzusters H. Gemma
25 jaar in Siftard

JUBILEUMGESCHENK

Opheldering over

chef staf nodig

DE NIEUWE

-4 I -k tm

mmmÊSm

Fel geluid

ERRES VOL-OTO WASAUTOMAAT

WOENSDAG 11 DECEMBER 1963

PAGINA 7

Den HAAG, ll dec. De
P°litieke rozen waarop de minis-
van Defensie sinds de inter-
P0'latie-Wierda in oktober was
lieten, beginnen te verwelken.
r6 minister heeft nog wel te
«oren gekregen dat de politieke
benden van het kabinet-Marijnen
„the benefit of the doubt"
.met voordeel van de twijfel) wil-
,en blijven geven, maar het klonk
ang niet meer zo welgemeend als
de minister de eerste maal
Hto reorganisatie verdedigde. „Ik
moet zeggen, dat bij mij „the
j|0Ubt" (de twijfel) gaat over
heersen", zo zei de heer Couzy,
^oordvoerder van de WD. Het
^as uit het hele betoog van de
aeer Couzy wel duidelijk, dat hij
^at graag verder zou zijn gegaan,
maar dat de politieke draad
^aarmede de WD aan het kabi
net zit gebonden, stevig genoeg
^'as om hem daarvan te weer
houden.

Correctie

Kernvloot

Hogere soldij

HIS

Kasteel Nemelaer: te
„monumentaal" om, te skypen.

Het baggervaartuig Kasermet lepel- en rotsbrekerinstallatie,
gebouwd voor Egyptische rekening.

'Van onze parlementaire redacteur)

di>?e °°raaak van de slechtere verhou-
tussen de minister en de heer Cou-
C l«, dat deze oud-landmachtofficier
oir ?evoelen heeft dat de oud-marine-
't'cier De Jong bezig is met voort-
j^endheid op zijn gehele departement
J!® je passen, wat wellicht wel voor de
'arine, maar volgens hem geenszins
(J, de landmacht deugt. Hij kon het
n? uit zuiver organisatorisch oogpunt
Jr anders zien, dan dat de drie staats
ecretarissen in de Kamer horizontaal
,j?ast de minister gezeten, maar in de
"uWe organisatie verticaal ten depar-

tern
fÜn

1(11:

ente ingedeeld militaire figuren
en blijven. Van politiek hebben zij
'(Oers geen kaas gegeten. Zou het dan
kta?r niet veel eenvoudiger en minder
Kr baar zijn geweest, wanneer de vroe-
5] militaire bevelhebbers in hun
eftats waren gebleven?

-Verder vond de heer Couzy dat de
Whister er geenszins in is geslaagd zijn
dw ale indeling te verdedigen door de
^,0 - onderdelen van de krijgsmacht te
v®rgeljjken met drie toeleveringsbedrij-
voor de NATO. Ook vond hij een
wrgeljjking van onze defensie met die
Wtl de Verenigde Staten en Engeland,
.®ar eveneens een soort verticaal stel-
si' (v°rdt toegepast, niet opgaan. Ten-
Va* vrilde hij een volledige opening
v h zaken over het ontslag dat de chef
Va* generale staf, luitenant-generaal
hu" den Wall Bake, heeft genomen. De
(haiVe staatssecretaris van de land-
tap de heer Haex zou daar volgens
g hente publicaties, een rol in hebben

Natuurlijk was het kritisch geluid
Vah de socialist Wierda heel wat fel-
*er. Hij kon als woordvoerder van de
WPositie zijn gang gaan, niet geremd
r?°r enige band met het kabinet. Hij
°°hcludeerde, dat het hele departe

ment met de nieuwe organisatie op
het spel is komen te staan. Dat was
reeds het geval vanwege de slechte
financiële toestand, waaromtrent de
minister nu ontstellende mededelingen
heeft gedaan. De heer Wierda vond,
dat de vorige minister daar als eerste
schuldige voor moet worden aange
merkt, maar de onder hem dienende
staatssecretaris De Jong, thans minis
ter had dat alles moeten weten en
voorkomen. Hij heeft er immers „met
zijn r.eus bovenop gezeten". De heer
Wierda kondigde onder bedekte ter
men al aan, dat zijn fractie tegen de
begroting zal stemmen. Hoe kunnen
wij anders, zo merkte hn op. De mi
nister wil ons nog een half jaar op
aanvullende cijfers laten wachten. De
cijfers die wfj voor ons hebben, horen
dus in de prullenmand thuis, meende
de heer Wierda.

De drie staatssecretarissen noemde
hij vage politieke figuren, die niet als
de heren De Jong en Calmeyer de zorg
hadden voor de dagelijkse leiding. Dat
zit er voor deze heren niet bij. Zij be
hartigen alleen de zaken ,_an hun eigen
krijgsmachtonderdeel. „Land- en lucht
macht hebben nu een marinesysteem
opgedrongen gekregen uit de tijd van
Nelson."

Op dit laatste punt werd de socialist
gecorrigeerd door de woordvoerder van
de K.V.P., vice-admiraal b.d. Moorman.
In de tweede wereldoorlog Is de om
wenteling op organisatorisch gebied ge
komen, zoals de minister deze nu ook
in ons land wil invoeren, aldus de ka
tholieke spreker. Engeland en de Ver
enigde Staten zijn de oorlog ingegaan
met drie militaire ministers, maar zij
kwamen voor grote moeilijkheden te
staan, die ertoe geleid hebben, dat zij
deze periode eindigden met dit systeem,
dat de drie delen van hun krijgsmacht
tot coöperatie dwong.

De heer Moorman vond dat allerlei
ondeskundig geschrijf over het nieuwe
systeem veel verwarring heeft doen ont
staan. De minister heeft het systeem
van de marine niet over willen planten
omdat dit het alleenzaligmakende is,
maar wel omdat dit het meest efficiënte
is. Het is het systeem waarmede de
Marine na de oorlog in Nederland uit
Amerika terugkwam. Verder vroeg hij
de PvdA zich te willen herinneren, dat
zij zelf destijds had aanvaard dat onze
strijdkrachten zouden worden georgani
seerd volgens het systeem van de
NAVO. Daar sluit wat minister De Jong
thans wil geheel bij aan. Voorts herin
nerde hij eraan, dat de nieuwe staats
secretaris voor de luchtmacht, die wij
aan minister De Jong te danken heb
ben, een instelling is, waarvoor het par
lement de PvdA incluis jaren heeft
gevochten.

Het financiële aspect was ook voor de
hee. Moorman wel een duistere zaak.
Hij vond met anderen, dat minister Vis
ser destijds te ver is vooruitgelopen op
het zogenaamde accres dat in 1907 zal
zijn ontstaan en dat voor defensie op
650 miljoen is berekend.

De heer Moorman vroeg dringend om
een nota, die al deze zaken over enige
tijd duidelijk zal maken. Hij was met
name niet gerust over de bezuinigingen,
die de minister o.m. bij de herhalings
oefeningen zoekt, om zijn investerings
kosten te dekken. Hij herinnerde aan de
krappe personeelsvoorzieningen in ver
band met onze verplichtingen tegenover
de NAVO.

De vice-admiraal wilde weten wat
minister Luns bezielt, die een paar hon
derd mariniers aan de Verenigde Naties
heeft toegezegd met de belofte, dat dit
detachement binnen een uur paraat zou

(Advertentie)

Elke OLVEH polis is winstdelend

sllH[iiniiiiniinniinniinininniiininiiiittinniiniiiiinimiiiiiiiiinunininiinnniiinniiimniiinimnuni'.umnimnnuir

kunnen zijn. Weet de minister niet dat
het korps in aantal sterk achteruit loopt
en dat wjj ook nog verplichtingen in de
West hebben?

Het geluid dat de woordvoerder van
de CH liet horen was voor de minister
weer veel minder bevredigend. De heer
Kikkert vroeg of de minister zijn onrust,
die wel de zeeman maar niet een be
windsman betaamt, wat wil bedwingen
en als hij gaat reorganiseren op een de-

Eartement, deze zaken wat kalmer wil
ehandelen.

Hij vindt dat de minister beslist een
grote fout heeft gemaakt met de drie
staatssecretarissen in Den Haag te
verspreiden over bureaus, waar ook
de staven van hun krijgsmachtonder
delen gevestigd zijn. De CH is echter
door dezelfde banden aan het kabinet
gebonde'n. De heer Kikkert heeft de
minister zijn steun wel toegezegd.

Vele sprekers hebben laten uitkomen,
dat het parlement niets voelt voor een
Nederlandse deelneming aan de Ame
rikaanse plannen voor een multilaterale
kernvloot. Wij moeten echter wel aan de
beraadslagingen deelnemen, om onze in
vloed te kunnen uitoefenen, aldus de
heer Couzy (VVD).

Ook de heer Kieft, sprekende namens
de fractie van de AR, zei, dat de minister
op hem kon rekenen. Verder zal de
SGP de minister steunen.

Van vele zijden is gevraagd om hoge
re soldij in verband met de prijsstij
gingen. De heer Maenen (KVP) vroeg
de aandacht voor een vrijstelling van

NEW YORK, 11 dec. (UPI) De In
ballingschap levende Portugese ex-kapi
tein Henrique Galvao is gisteravond uit
New York teruggekeerd naar Brazilië,
na de mededeling te hebben verstrekt
oppositie te zullen blijven voeren tegen
de regering Salazar in Lissabon.

Galvao, die op uitnodiging van de VN
getuigenverklaringen heeft afgelegd ten
overstaan van de beheersschapscom-
missie, zei van mening te zijn dat het
bewind van premier Salazar slechts
„door geweld van binnenuit en van
buitenaf kan worden omvergeworpen.
Om dit te bereiken, zei hij, zouden de
Verenigde Staten, Engeland en Frank
rijk moeten ophouden met steun te ge
ven aan Salazars politiek. Volgens de
ex-kapitein is het bewind in Lissabon
„een rotte appel", die mogelijk in de
eerste zes maanden van '64 zal afval
len.

Op het vliegveld in New York van
waar Galvao het vliegtuig naar Rio de
Janeiro nam, deden zich geen inciden
ten voor, al was er eerder op de dag
enige bezorgdheid om het feit dat de
heer Galvao aanvankelijk geen visum
bezat om Brazilië weer binnen te ko
men. De luchtvaarmaatschappij in kwes
tie, „Varig", had meegedeeld hem om
die reden niet te kunnen meenemen.
Portugal is er niet in geslaagd Amerika
te bewegen tot uitlevering van Galvao,
al zullen de pogingen daartoe uit Lissa
bon niet erg krachtig geweest zijn.

dienst ook voor werknemers in toeleve
ringsbedrijven van de bouw en voor
hen die in ontwikkelingslanden gaan
helpen. Op zijn verlanglijstje stonden
voorts een bureau van bijstand voor
alle dienstplichtigen tijdens zowel als
na hun diensttijd, en een grondige her
ziening van de militaire kostwinnersver
goeding. Hij vestigde de aandacht op
de onevenredig zware lasten van de
dienstplicht voor gezinnen met twee a
drie jaar voor het toelaten van gees-
De heer Moorman zei, dat de KVP
akkoord gaat met een proeftijd van
drie jaar voor het toelaten vangeeste-
telijke verzorgers op humanistische
grondslag in de kazernes, mits men niet
buiten het boekje van geestelijke ver
zorging gaat en ook de behoefte hier
aan kan worden gemeten uit schrifte
lijke verklaringen van de dienstplichti
gen zelf of van hun ouders.

t Advertentie)

iüijiüiiiiiUi

mleto-

G—-

iiiÜlili!:!::!

40520C

Erres Vol-Oto wasautomaat voor: schoner wassen, beter 6poeIen, droger
centrifugeren. Erres Vol-Oto wasautomaat geschikt voor alle soorten textiel.
Ook voor de fijne en de fijnste was. Met een ongekend aantal wasprogram
ma's, o.a. een uniek voorwasprogramma. Erres Vol-Oto, handig van bediening,
fraai van lijn. Echt een aanwinst voor Uw keuken.

doet de hele was vol-automatisch voor U. f 1675."

(Van onze correspondent in Bonn)
BONN, II dec. Met extra trei
nen, zeshonderd autobussen en met ei
gen wagens waren gisteren rond veer
tigduizend Westdultse oorlogsslachtof
fers naar Bonn gekomen om te protes
teren tegen het feit dat bondskanselier
prof. Erhard weigert om in de begro
ting 1964 meer dan 650 miljoen Mark
op te nemen voor verhoging van hun
pensioenen. De organisaties der oor
logsslachtoffers eisen 1.3 miljard Mark
die zij ook zullen krijgen. De tweede
helft zal echter pas in 1965 worden
uitbetaald.

Het was de tweede demonstratie
van deze aard in de bondshoofdstad
in enkele dagen. Zondag hadden
22.000 oorlogsveteranen door Bonn
gemarcheerd. Zij willen over een pe
riode van drie jaren 1.8 miljard
Mark hebben voor hun slotuitkerin-
gen. Prof. Erhard is in de begroting
1964 begonnen met 37 miljoen Mark.
De protestmars der oorlogsslachtof
fers voerde gisteren langs het minis
terie van defensie naar het stadscen
trum. De regeringswijk mocht de stoot
die 7</t km. lang was niet betre
den. Voor in de stoet liepen veertig
sociaal-democratische parlementsle
den, wier partij uit de controverse tus
sen de oorlogsslachtoffers en de bonds
kanselier politieke munt hoopt
te slaan.

Overigens is over de verhoging der
pensioenen nog geenszins definitief be
slist. Vertegenwoordigers van alle vier
politieke partijen zoeken in de begro
ting 1964 nog naar mogelijkheden om
deze of gene post te schrappen en
ook de resterende 650 miljoen Mark
voor de oorlogspensioenen te 'vinden.
De protestmars was daardoor op zijn
minst voorbarig.

De commentaren op de spandoeken
en uit de monden der deelnemers wa
ren echter fel. „Pensioen inplaats van
bommen", „De schandmuur van het
Wirtschaftswunder", en „Ludwig, pas
op de verkiezingen!" stond er op de
spandoeken. „Als Erhard zegt dat ook
hij oorlogsinvalide is (de bondskanse
lier werd in de Eerste Wereldoorlog
zevenmaal gewond) moet hij zich nog
maar eens laten onderzoeken", hoor
den wij uit de mond van een der de
monstranten.

Onder de demonstranten waren oor
logsslachtoffers met een invaliditeit
,van twintig of dertig procent, die bii

een verhoging der pensioenen tien
Mark per maand meer zouden krijgen.
Het lijkt ondenkbaar dat zij op dit be
dragje niet tot 1 januari 1965 zouden
kunnen wachten.

De Bonnse politie was versterkt. Er
deden zich geen incidenten voor. De
marsleiding had de demonstratie goed
in de hand. De binnenstad van Bonn
was voor elk verkeer gestremd. De
demonstranten werden niet door prof
Erhard ontvangen, die heeft gewei
gerd onder druk te onderhandelen. Een
petitie overhandigde een delegatie der
invaliden aan bondsdagpresident dr.
Gerstenmaier. De sociaal-democra
tische oppositie ontving gisteravond
het presidium van de bond der oor
logsslachtoffers.

e stichting Het Noordbrabants
Landschap heeft haar bezit jn
minder dan drie jaar tijds van
nul op 275 ha gebracht. De
jongste aanwinst is het landgoed Ne-
melaer, 106 ha weiden, wallen mi
eikenlanen, met in het hart een ver
vallen kasteel, waarvan de fundamen
ten uit het jaar 1300 dateren.

Het is met dat kasteel een merk
waardige zaak. Het staat op de voor
lopige lijst van monumenten, maar
het heeft noch historische, noch archi
tectonische waarde: wat op de ge
noemde fundamenten oprijst dateert
uit het jaar 1880 en heeft een stijl
die weinigen imponeert. Ook econo
misch is het bouwwerk van geen be
tekenis, want het verkeert in een dus
danige staat van verval, dat het vol
ledig onbewoonbaar is (;n met het her
stel en de bewoonbaarmaking zouden
drie en een halve ton gemoeid zijn.
De stichting heeft het kasteel dan ook
letterlijk ,op de koop toe" gekregen:
de familie Van den Bogaerde van
Terbrugge, die het landgoed tot voor
kort in eigendom had, heeft het voor
een gulden van de hand gedaan.

Intussen zit de stichting ermee: om
dat het een monument betreft, kan
men het bouwsel niet zonder meer
slopen. Als het wèl kon, zou men het
trouwens niet willen, want de prach
tige eikenlanen verliezen hun zin, ais
ze naar een open plek zouden leiden...
Restauratie voor drie en een halve
ton is teveel eer en er zijn geen
fondsen voor. Instellingen die er dit
bedrag tegenaan willen gooien, mogen
hun gang gaan. Ze kunnen het ge
bouw na de restauratie gratis betrek
ken, bjj wijze van tegenprestatie...
Maar welke instelling zal voor die
prijs in zeven meter hoge kamers
willen huizen? De stichting denkt er
over, om met Monumentenzorg te
gaan praten en te overleggen, of men
niet een oplossing kan vinden door
het huidige kasteel te slopen en m
oude steentjes op de historische fun
damenten iets „nieuws" op te trek
ken, dat in overeenstemming is met

de wèl eerbiedwaardige bijgebouwen.
Deze nieuwe oud-bouw zou dan een

of andere nuttige bestemming moeten
krijgen.

Het kasteel is al tachtig jaar onbe
woond; dit tengevolge van een merk
waardig testament van een vroegere
Van den Bogaerde, die de kastelen
van Heeswijk en Nemelaer achterliet
met de plagerige bepaling, dat ze tot
een bepaalde tijd niet betrokken moch
ten worden. De termijn is juist deze
maand verstreken en de huidige oa-
ron Van den Bogaerde, die de bijge
bouwen van het Heeswijkse kasteel
bewoont, had daardoor eindelijk de
mogelijkheid gekregen om met zjjn
mede-erfgenamen vrij te beschikken
over zijn eigendommen.

Het landgoed Nemelaer omvat be
halve het kasteel met het omringende
landschap ook enkele boerderijen,
enig voedsel-arm en uit natuurweten
schappelijk oogpunt interessant moe
rasgebied, een vervallen schaapskooi
en het z.g. „Beeldven"

Dit laatste zou zijn naam danken
aan het feit, dat seminaristen van het
nabijgelegen groot-seminarie er in de
jaren dertig een aantal aanstootge
vende beelden zouden hebben verdron
ken, die er naar hun mening wat ai te
nadrukkelijk het natuurschoon verrijk
ten. De stichting heeft beloofd, naar
deze drenkelingen te zullen dreggen...

Wat de schaapskooi betreft: deze
wordt met de ondergang bedreigd,
omdat de schaapherder er op het
ogenblik geld moet bijleggen. De scna-
pen eten méér hooi dar economisch
verantwoord is. Aangezien de subsi
diemogelijkheden voor schaapskooten
gering zjjn, gaat de stichting na, of
er een oplossing mogelijk is door de
dure Tesselse schapen te vervangen
door Brabantse heideschapen, die
o.a. zouden kunnen grazen op de Kam-
pinase heide bjj Oisterwijk, een ge
bied van Natuurmonumenten, waar
de schapen gratis zouden kunnen wer
ken aan het behoud van het heide
landschap.

Het plotselinge bezit van bjjna 300
ha brengt voor de stichting wèl héél
wat zorgen mee.

miiiHiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmimiiiiiimiiiiiiiiiiiiiitiiiimiiniiiiiiiiimimiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiir

Zondag is het 25 jaar geleden, dat
de slotzusters Passionistinnen
van de H. Gemma zich te Sittard
vestigden in een klooster, dat wel
doeners daar hadden laten bouwen.
De zusters waren afkomstig uit Thielt
in België. Het waren vijf Belgische
en zes Nederlandse meisjes. De Bel
gische zusters mochten na zes iaar
zelf beslissen of zij weer terug wil
den keren naar een Belgisch kloos
ter. Twee zijn er teruggegaan, de drie
anderen zjjn gebleven. De zes Neder
landse zusters waren reeds in het
klooster te Thielt ingetreden in al-
wachting van een vestiging van de
congregatie in Nederland. Op het
ogenblik wonen in het klooster te Sit
tard dertig zusters.

De zusters Passionistinnen hebben de
zelfde stichter als de Paters Passio-
nisten. namelijk Paulus van het H.
Kruis Hun eerste klooster werd in
1770 in de omgeving van Rome ge
sticht.

De grootste bloei heeft de congregatie ge
kend na het overlijden van de H. Gem
ma in 1903. De H. Gemma kon tijdens
haar Ibven om gezondheidsredenen
niet in deze congregatie intreden,
maar na haar dood werd zij er toch in
opgenomen. Telde de congregatie voor
haar dood slechts drie kloosters, na
haar dood zijn er tot nu toe twee-

entwintig bijgekomen. Zij liggen ver
spreid over Italië. Amerika (zes),
België, Frankrijk, Japan en Neder
land (Sittard).

De dagtaak van de zusters in Sit
tard bestaat uit bidden en werken.
Er mag overdag alleen gesproken
worden over hetgeen noodzakelijk is
voor het te verrichten werk. Maar
tijdens de recreatie twee maal één
uur per dag wordt die „schade"
dubbel en dwars ingehaald. „Wij rijn
ook maar gewone mensen", zeggen
de zusters.

Als gewone mensen zijn zij ook blij
met het geschenk, dat hun bij dit
jubileum wordt aangeboden: eleo-
trisch licht en waterleiding in de cel
len. Al die jaren hebben zij geleefd
zonder dit „comfort"

„Een cel moet armoedig zijn", vin
den de zusters, „wij moeten immers
de konsekwenties drager van onze
roeping".

De tegenwoordige tijd vraagt echter
aanpassing, ook voor slotzusters.
„Kerstmis wordt dit jaar voor ons
een echt feest-van-net-licht". zegt
moeder-overste, die blij is, dat zij nu
ook eens de gelegenheid krijgt om al
le weldoeners van harte te danken.

Het feest is dus vastgesteld op zon
dag Om tien uur wordt een plech
tige Hoogmis opgedragen en daarna
volgt een receptie tot twaalf uur.
's Middags recipiëren de zusters
die ook voor déze gelegenheid niet
achter de tralies mogen uitkomen
van twee tot vijf uur

De dag wordt om vijf uur besloten
met een plechtig danklof.

(Van een verslaggever) [Kinderdijk is al eerder voor Russische

ROTTERDAM, 11 dec. De directie rekening gebouwd o.m. viskoelschepen
van J. en K. Smit's Scheepswerven N.V. en stoombaggervaartuigen.

onderhandelt thans in Moskou over de
levering van drie van de zes sleephop
perzuigers, die zullen worden ingezet bq
de kanalisatie van de rivier de Don.

J. en K. Smit is als deelgenoot van
de Industriële Handels Combinatie Hol
land de grote specialist op het gebied
van baggermaterieel. Op de werf van

Thans ligt op de werf de grootste tot
nu toe gebouwde hopperzuiger van de
wereld, die een capaciteit heeft van
4800 kubieke meter. Deze baggermachi
ne is bestemd voor Frankrijk.

De afgelopen drie jaar heeft J. en K.
Smit een cutterzuiger voor Brazilië, een
cutterzuiger voor Frankrijk, een bagger
molen voor Birma, een motorhopper voor
België, een baggervaartuig voor Egyp
te, een complete bagger inrichting voor
Canada, een cutterzuiger voor Finland,
voor Griekse rekening, een standaard-
cutterzuiger voor Indië, enkele zuigers
voor Nederland zelf en daarbij nog eens
een fMnk aantal sleepboten gebouwd,
waarvan de grootste zeesleper van de
wereld, de „Zwarte Zee" het eerst in
het oog springend voorbeeld is.

De werf werd in 1847 in Kinderdijk
opgericht door een van de vele nazaten
van ene Smit, die reeds in de zeven
tiende eeuw Luik verliet en zich in het
Holiandse waterland vestigde. Het zou
bijzonder interessant zijn eens na te
gaan welke banden er ooöt bestaan
hebben tussen de bedrijven De Noord
(nu opgenomen in Van der Giessen.
maar gesticht door J. Smit), L. Smit
en Zoons Werktuigbouw N.V., W. Smit
Electtrotechniek, de scheepswerf P. Smit
jr.. J. en K. Smit, de werf van J. U
Smit, die door Verolme is overgenomen
en om het helemaal compleet te maken
L. Smit en Co's Internationale Sleep
dienst, die praktisch allemaal opereren
ln het stromenland boven Rotterdam.
Tot 1878 werden op de werf slechts
zeilschepen, schroef en radarstoomsche
pen. sleepboten en emmerbaggermolens
vervaardigd.

In 1883 boekte de werf een order voor
drie zuigers, die zelfladend waren, voor
het Franse gouvernement. Successieve
lijk namen de orders van vooraanstaan
de buitenlandse baggerbedrijven toe.

Rond 1900 bouwde J. en K. Smit, die
tal van verbeteringen aanbracht op de
types baggermolens en zuigers, ook in
stallaties voor speciale doeleinden, zoals
was-inrichtingen er goten voor het win
nen van grint, tin en andere mineralen
Ook legde men zich toe op de bouw
van elevators.

Hoewel men zich dus specialiseerde in
het bouwen van baggermaterieel. werd
de traditionele scheepsbouw in Kinder
dijk niet verwaarloosd. In 1925 reeds
beschikte de werf over een helling
waarop schepen van 12 000 ton d.w
gebouwd konden worden.

De zevenhonderd werknemers zien in
tussen met belangstelling de terugkeer
van de werfdirectie uit Moskou tege
moet, want wel hebben de buitenlandse
persbureaus geannonceerd, dat J. «e
K. Smit de opdracht tot het bouwen van
drie hopperzuigers in de wacht heeft ge
sleept, maar in Kinderdijk is nog geen
officiële bevestiging binnengekomen. En
dat zou men daar toch wel graag zien,
voordat men begint te denken aan een
karwei, dat dertig miljoen gulden zal
gaan kosten.

ORURO (Bolivia) 11 dec. (CPI)
In het Boliviaanse mijncentrum Oruro
heerste practisch de staat van beleg
en het is stellig niet uitgesloten dat
het conflict tussen de regering en de
mijnwerkers op een burgeroorlog uit-
loopt.

Het is nog niet bekend wat zai go-
beuren als het ultimatum is verstreken
dat de mijnwerkers de regering gisteren
hebben gesteld. De mijnwerkers, die
ovei een eigen militie van flinke om
vang beschikken, houden in Catavi, na-
bij Oruro, zeventien mensen, meren
deels buitenlanders als gijzelaars vast,
om de regerin" te dwingen drie com
munistische vakbondsleiders uit gevan
genschap te ontslaan. In het ultimatum
var gisteren is gezegd dat als de re
gering het drietal niet binnen 24 uur
zou \n-jjlaten, zjj verantwoordelijk voor
de gevolgen zou zjjn.