EEN ENKELE REIS VAN HONDERD GULDEN
3
m
KORT VERHAAL
HARRY BOUTS
ZWOLSMAN bezit meer
dan 75% van kapitaal
Van Wijk en Heringa
i
E
i
E
E
E
E
I
1
E
S
I
B
E
I
S
E
S
E
I
E
L
¥@rrass@iacl
Goedkoop
vG
''fMl
1
B
VROOM DREESMANN
W;>Sy
h'iw
DOOR
VRIJDAG 27 DECEMBER 1963
PAGINA 4
druk te praten bij een ziekenauto
Zaten om de televisie geschaard
1 v
fes
fierst hier de rust verstoren en dan
een enkele reis
Geborduurde
lakens en
slopen
Coupons ecru
lakenflanel
Lakens en
slopen
4.00
Gootsteen
doekjes
1.00
Batist dames
zakdoeken
Batist heren
zakdoeken
Luxe
baddoeken
50xioo 3.00 2.00
Badstof
keukendoeken
restant
partij
ontbijtlakens
Groot
assortiment
washandjes
Grote partij
baddoeken
Coupons flanel
damespiama
Speciale
aanbieding
Fantasie lakens
en slopen
Uw warenhuis
Mijnheer De Bruine kon zich niet langer
beheersen, hij voelde het bloed naar
zijn hoofd stijgen. Zijn hart, hij moest
aan zijn hart denken, zoveel kon hij
niet meer verwerken. Naast hem op de bank
zat zijn vriend zijn woede af te reageren in
halfgesmoorde verwensingen; maar hij had
zich stilgehouden. Een oud-notarisklerk ge
draagt zich nu eenmaal anders dan een
oud-kapitein de heer De Bruine had nooit
ander gedaan dan zich stilgehouden, zijn hele
leven lang en onder alle omstandigheden.
Door zich te concentreren op de bewegingen
van de langharige jongeman in zijn rode,
veel te wijde trui en de veel te smalle broek
glimmend zwart vastgeplakt aan de dunne
benen, had hij het knetteren van de brom
fiets zonder al te veel moeite kunnen ver
dragen. Het was hem zelfs gelukt de sierlijke
lijnen van het voertuig te bewonderen en de
felle doch geraffineerde kleurencombinaties.
De hardnekkigheid van de jongen benauwde
hem nochtans na enkele minuten wachten.
Hij begreep het niet, het afwisselend prutte
len. brommen, knetteren en knallen van het
sierlijke monster. Het was hem volkomen
vreemd, beangstigde hem zelfs. Van Houten
drukte onbeheerst de overhangende takken
van de beukeboom weg, die de bank geheel
omsloot, en stapte naar de jongen toe. Deze
lag languit ingespannen luisterend op zijn
brommer, als een temmer, die kükt hoe ver
hij kan gaan met het plagen van zijn
lievelingsleeuw zijn handen hielden het
stuur omklemd en streelden de gashandle.
Het verwonderde en verontrustte de heer
De Bruine dat de jongen zo langzaam
reageerde op de harde terechtwijzingen van
de kapitein. Ondanks zijn zeventig jaren had
van Houten niets verloren van zijn respect
afdwingende kracht, waarmee hij zijn man
nen in de oorlog onder de grootste gevaren
tot onherroepelijke gehoorzaamheid moest
hebben gedwongen. Het grootste gedeelte van
de kefferige bromfiets verdween achter zijn
enorme gestalte, maar met een tergende traag
heid zakten de voeten van de jongen naar
de grond. „Mijnheer wat hebt u? Wat moet
u van mij?" Hij had een heldere stem; niet
bang, niet brutaal, eerder verontwaardigd.
„Kwajongen, wil je wel eens maken dat je
wegkomt. Je verpest het hele bos met dat
rotding!" De jongen lachte hartelijk. „Ha,
die opa", riep hij, „die opa toch!" „Ver
keerd, helemaal verkeerd," bedacht mijnheer
de Bruine. „Zulke nozems moet men heel an
ders aanpakken." Deze gedachte veegde zijn
schuldgevoelens bijna helemaal weg; zijn be
sluiteloosheid kwam hem nu voor als be
dachtzaamheid. Het ergerde hem alleen dat
hij opeens aan zijn gestorven vrouw moest
denken, en vooral aan haar stem, haar
scherpe, krenkende stem.
„Dromer, je bent een halfzachte dromer."
Alle belangrijke beslissingen had hij aan haar
overgelaten, dat had ze hem nooit vergeven.
De herinnering dreef hem naar het ruziën
de tweetal; bij slenterde in een grote boog
naar hen toe in de hoop dat zijn vriend de
problemen zou hebben opgelost voor hij er
was. „Ha. is dat uw vriendje?" schetterde
de jongensstem, nu kwaadaardig omdat hij
weer aan rjn motor wilde gaan werken.
„Wat doet u daar met zijn tweetjes achter
die bomen? Wacht u op uw liefjes?" „Bru
tale aap, eerst hier de rust verstoren en dan
onbeschoft worden op de koop toe, vlegel, ik
zal je." Zelfs de vuisten van de kapitein
brachten de jongen niet uit zijn evenwicht.
Vol overgave bleef hij luisteren naar het rit
me van de motor. Dan schreeuwde hii
kwaad: „Verdomme ik kom speciaal hier
naar toe omdat de buren elke minuut naar
de politie lopen vanwege het lawaai en nu
begint u ook nog? Ik vertik het gewoon,
we wonen in een vrij land en ik heb net
zoveel rechten als u. Betaal ik daarom mis
schien mijn belastingen? Handen thuis opa,
u hebt uw tijd gehad. Alsof u zulke fijne
kereltjes bent geweest vroeger." Mijnheer de
Bruine bleef stom. Nozems, wezens van een
andere wereld waren het voor hem, onbe
grijpelijk en angstaanjagend. Hij beet op zijn
trillende lippen en verroerde zich niet. „Kom.
we gaan terug," brulde Van Houten hem
toe: „In mijn tijd zouden we met zo'n ventje
wel afgerekend hebben!" In blinde woede
schopte hij tegen een steen en liep de weg
af naar het bejaardentehuis. „Tot morgen"
riep de jongen hun na; ze waren te ver
slagen om erop te reageren. „Zou hij toch
gekomen zijn?" probeerde mijnheer De Brui
ne. De Kapitein haalde achteloos zijn schou
ders op, voor hem was de lol eraf. „Zo'n
vogel kan duizend andere plekjes vinden om
te zingen," zei hij kortaf. Er lag iets ver-
wijtends in zijn stem, hetgeen mijnheer De
Bruine niet ontging. „Zijn we daarvoor over
dat hek gekropen? Nu we hem eindelijk zo
ver hebben nat hij blijft zingen bederft zo'n
nozem de hele boel. Als ze ons nu nog snap
pen is het feest compleet. Dan is het afge
lopen met wegsluipen. Bah, om acht uur bin
nen zijn. Heb ik daar mijn hele leven voor
rondgezworven? Verdomme!"
De dienstdoende portier merkte niet hoe
ze hun stramme benen over het ijzeren
tuinhekje werkten. Niemand zag hen
binnenkomen, alle bewoners zaten om
de televisie geschaard. Hun gelach galmde
door de gang. „Ha, ik ben nog net op tijd
voor de quiz, gaat u mee?" De kapitein
trok de deur van de gemeenschappelijke zit-
5^'.
kamer open, maar de notarisklerk liep door
naar zijn kamer. Hij ging asm zijn bureau
zitten, dat bijna de helft van het vertrek
in beslag nam, haalde zijn vulpen uit zijn bin
nenzak en scheurde een vel papier van een
nieuw schrijfblok. „Liefste dochter," schreef
hij in krullige letters, dan liet hij zijn pen
weer zakken en zijn blikken gleden door het
vertrek, naar het smalle bed tegen de muur
met de verkleurde bloempjessprei, het rek
met boeken, de leunstoel en de armetierige
geranium op de vensterbank. „Bah," zei hij.
„ba" en hij dacht daarbij aan de kapitein
„Zij kon me misschien die zolderkamer
verhuren, waarover ze geschreven heeft. Ja.
dat doet ze wel. Verdorie." Het angstbeeld
van een vreemde stad met vreemde stra
ten en winkels drong zich ineens aan hem
op. Nieuwe dingen maakten hem bang, hij
kon ze niet aan. Daarom had hij vijf en der
tig jaren long op hetzelfde notarisbureau ge
zeten ofschoon hij dozijnen kansen had gehad
om hoger op te komen, op andere kantoren
Daarom ook had hjj zich laten opsluiten in
het tehuis nadat zijn dochter was getrouwd
met een voor hem onbekende man in een
andere stad. Zorgvuldig draaide hij de dop
weer op de pen en scheurde het blad in fijne
strookjes, die hij in de prullemand snipperde.
Hoe dikwijls hij zich ook had voorgenomen
naar zijn dochter te gaan, telkens als hij
ontmoedigd was, nu pas begreep hij dat hij
het haar nooit zou vragen. En morgen moest
hij met de kapitein naar het bos naar die
misselijke jongen Van Houten, zou zich
zeker niet laten wegjagen door zo'n nozem.
Het vooruitzicht maakte mijnheer De Brui
ne wanhopig, vooral omdat hij niet langer
op de zolderkamer van zijn dochter rekenen
kon.
Voor het eerst sinds zijn driejarig verblijf
in het tehuis riskeerde hij de sprong naar
de straat alleen. Die nacht kon de kapitein
niet slapen, omdat hij mijnheer De Bruine
om twaalf uur nog niet thuis had gevonden.
Zijn ongerustheid sloeg om in verbijstering,
toen hij zijn vriend de volgende morgen
om acht uur al aan de ontbijttafel vond.
„Vanavond zullen we geen last hebben van
die jongen," vertrouwde hij Van Houten toe.
„Daar heb ik voor gezorgd. U gaat toch mee
vanavond?" Ondanks zijn tegenzin dat
mannetje hing hem de keel uit met zijn ver
velende vogels en zijn schuw - kop kon de
kapitein niet weigeren.
Om half negen 's avonds stopen ze weg.
Ze zwegen beiden, de kapitein omdat
hij zich zo langzamerhand begon te er
geren aan het geheimzinnige gedoe van
de kantoorklerk en mijnheer De Bruine omdat
hij zich niet wilde uitlaten over zijn list.
In een van de vele haarspeldbochten van
de steile weg, met uitzicht op de geel en
grauw rokende schoorstenen en de rechtlij
nige, verlichte straten, waar het donkere
blauw van de schemer was neergestreken,^
stond een groepje mensen druk te praten bij
een ziekenauto. Agenten waren bezig de brok
stukken van een bromfiets bij elkaar te zoe
ken. Onmiddellijk wist de notarisklerk wat
er gebeurd was. Hij rende naar de agenten
en schreeuwde: „Dat is mijn schuld, dat
heb ik gedaan." De toeschouwers verstom
den en drongen naar voren.
Verstoord staakten de agenten hun bezig
heden, het was toch al zo'n vervelend kar
wei en nu kwam dat mannetje hen nog
langer ophouden. Ziende dat het heertje
herrie zou gaan schoppen, liet de sergeant
hem plaats nemen in de kleine politiewagen
en reed hem naar het bureau. „Ik heb het
gedaan, want ik heb gisteravond overal
spijkers rondgestrooid; die jongen wilde ons
ergeren met zijn brommer." Hoe vaker
hij de beschuldigingen herhaalde met
steeds dezelfde woorden in precies dezelfde
volgorde - des te minder geloof hechtte de
sergeant eraan. Hij gaf geen antwoord, deed
alsof zijn aandacht volledig op de weg was
gevestigd. Via het kleine spiegeltje dat hi)
iets scheef had gezet, keek hij naar het man
netje en verwonderde zich over diens chique
donkere pak, het gesteven witte boord en
het gladgeschoren gezicht. „Een werkje
voor de inspecteur," vond hij. Geen dom idee
om hem naar het bureau te brengen. Na
tuurlijk zou de inspecteur het zelf willen
opknappen en voor hij terug was hadden de
iongens daarginds alle rommel opgeruimd.
Misschien schoot er nog tijd over voor een
film, als hij dat verbaal een beetje vlug klaar
kreeg. Uiterst behulpzaam hielp hü de oude
heer bij het bureau uit de wagen, voerde
hem naar net wachtzaaltje en ging verslag
uitbrengen bij zijn chef. „Hij kan het niet
gedaan hebben, de banden waren niet be
schadigd, geen spijkertje te zien. Trouwens,
die weg wordt elke ochtend geveegd. De
jongen is uit de bocht gevlogen, hij reed veel
te hard. We zaten hem achterna wegens die
rel in de Kerkstraat." Het schoot de ser
geant te laat binnen dat zijn vurig pleidooi
.v. v» v -v.*. - -.v-Cvj
ook in zijn proces verwerkt moest worden en
dat ergerde hem. „De jongen heeft alleen
een been gebroken. Ik geloof dat dat heertje
een beetje getikt is," mopperde hij.
Het behoorde tot de vele theorieën
van de inspecteur, dat ieder mens
op een of andere manier moet wor
den behandeld. Hoewel hij zich voor
genomen had de spijkerstrooier zoals hij
hem in gedachten al noemde streng aan
te pakken kon hij het niet over zijn hart ver
krijgen het bleke mannetje nog meer te pij
nigen. Op een oud tramkaartje, goed wegge
borgen in zijn notitieboekje krabbelde hij
onleesbaar de antwoorden op zijn korte vra-
meewarig kakende ogen, liefde, gehecht
heid, vriendschap? Dat hij juist hier de waar
heid moest ontdekken. Een ongekende woede
zwol binnen in hem als een ballon, die zijn
ingewanden platdrukte. Hij rende terug naar
het tehuis, naar zijn kamer; haalde de kas
ten leeg en smeet alles in zijn koffer. Uit een
der laden van zijn bureau trok hij een giro
boekje en schreef in haastige letters op het
eerste strookje „Aan de commandant van
het politiebureau, Wilhelmplein 6, alhier. Eén
honderd vijftig gulden. Dan scheurde hij het
eraf en krabbelde op de rug; „Voor nieuwe
bromfiets": Nadat hij zich ervan vergewist
had dat het ingevulde bedrag overeenstemde
met het laatste saldo op het girostrookje
ruimde hij het hele bureau leeg en stopte
de papieren tussen de kleren in zijn koffertje.
Toen hij de gang doorliep hoorde hij het
gelach van mensen in de zitkamer.
„Weer die rot-televisie" lachte hij
schamper en hij klapte de deur hard
achter zich dicht. Hij liep de straat over
naar het station. Voor een der loketten in
de grote, bijna lege hai telde hij zijn geld
na. „Ja mijnheer?" maande hem de haastige
kaartjesverkoper. „Hoever kom ik als ik een
enkele reis van 100 gulden neem?" vroeg bij-
De verbazing van de zure man achter
het raam dronk hij als zijn eerste glas
cognac, het bedwelmde hem
gén, „Uw naam, adres, geboortedatum? Goed
mijnheer, U begrijpt dus wat voor onheil u
hebt aangericht. Zover wij kunnen nagaan
hebt u een blanco strafregister en derhalve
zult u niet vervolgd worden." Hij gebruikte
alle clichéuitdrukkingen, die hij zich herin
nerde. Afstand scheppen noemde hij het,
een middel dat bijzonder goed werkte. Zijn
vermaningen ontgingen mijnheer De Bruine
volkomen, hij bespeurde enkel het diepe me
delijden, dat van de roodwangige politieman
afstraalde. Aanvankelijk begreep hij er niets
van, medelijden met hem, de misdadiger
Terwijl de inspecteur hem naar buiten bracht
dwong hem een vaag wantrouwen rond te
kijken naar de agenten in de aangrenzende
kamer en de hal. Overal staarden dezelfde
ogen hem na, wat een arm mannetje, wat
een ongelukkig kereltje, en hij voelde zich
bedrogen. Ja, bedrogen hadden ze hem alle
maal, zijn vrouw net zo goed als zijn dochter,
de oude notaris, de kapitein, de directeur
van het tehuis, met hun blikken vol me
delijden. Wat had hij erin gezien, in die
(Van een verslaggever)
LEIDEN, 23 dec. De tot de Zwols-
m an groep behorende V.H.S. (Verenig
de Handelsonderneming Scheveningen)
bezit thans meer dan 73 procent van
het aandelenkapitaal van Van Wijk en
Heringa N.V.. Onderhandelingen tussen
de Zwolsmangroep en de familie Herin
ga, die honder was van een belangrijke
pakket in de vennootschap, hebben er
toe geleid dat de V.H.S. thans een over
grote meerderheid der aandelen Van
Wijk en Heringa bezit.
De Zwolsmangroep zal het bedrijf
van Van Wijk en Heringa op normale
wijze voortzetten, tenzij een onoverko
melijke noodzaak haar zal dwingen tot
opheffing over te gaan, zo verklaarde
de heer R. Zwolsn -,n op een inderhaast
bijeengeroepen pc-*conferentie.
Het ligt in onze bedoeling, zo zei de
heer Zwolsman, dat binnen de econo
mische normen gestreefd zal worden
naar continuering van de omvang van
het bedrijf en van het huidige perso
neelsbestand. (circa 800 man). Als ge
volg van de thans ontstane situatie zijn
de heer J. W. Heringa als directeur en
mevr. mr. J. H. de Lussanet en prof.
ir. W. A. Bos als commissaris afgetre
den.
Door de prioriteitsaandeelhouders zal
een voordracht tot benoeming van ten
nieuwe directeur worden opgemaakt
voor de a.s. buitengewone vergadering
van aandeelhouders. Conform het voor
stel van commissarissen zal als eerste
op deze voordracht voorkomen de heer
K Wildeboer, die reeds thans door com
missarissen tijdelijk met het beheer van
de vennootschap is belast. De commis
sie van aandeelhouders, die op de vo
rige jaarvergadering van 25 september
jl. gevormd werd en bestond uit de
heren J. van Holten, N. Blonk (com
missionair in effecten), P. Heringa, Van
Gils en de heer v.d. Berg, heeft het
navolgende communiqué verstrekt;
Nadat de commissie geruime tfjd
doende is geweest om tot een oplossing
van het bestaande geschil tussen com
missarissen en directie te geraken en
daartoe in oktober jl. enige voorstellen
aan commissarissen en directie heeft
gedaan, bleek de controverse te gruot
om het doel te bereiken.
Korte tijd later echter meende de
commissie dat er redenen waren te ver
onderstellen dat er onderhandelingen
plaats hadden, die een geheel veran
derde situatie zouden kunnen doen ont
staan Toen haar vermoeden in deze
richting in de loop van november werd
bevestigd, leek het de commissie niet
opportuun met een mededeling omtrent
haar werkzaamheden te komen 'voordat
deze onderhandelingen waren beëindigd.
Volgens de publikatie van vandaag van
de Zwolsmangroep zowel van com
missarissen- als van directie (lees ia-
milie Heringa)-zijde van de N.V. Van
Wijk en Heringa is dit thans het geval.
Tevens blijkt uit dit bericht dus, tat
de commissie in deze aangelegenheid
geen verdere taak meer heeft en zij
zal derhalve in de aangekondigde buiten
gewone vergadering van aandeelhouders
verzoeken haar te déchargeren.
Nu de V.H.S. de meerderheid in Van
Wijk Heringa bezit, staan ons voor
lopig twee dir.gen te doen, zo zei de
heer Zwolsman. Op de eerste plaats
moeten wij de nieuwe directeur enige
tijd gunnen om de eenheid tussen
directie en haar medewerkers op
nieuw te herstellen. Voorts zal
hij de weg moeten vinden om
conform de adviezen van het orga
nisatiebureau Beerenschot te komen tot
modernisering van het bedrijf. Wat deze
moderniseringen nu precies inhouden
kon de heer Zwolsman thans niet mede
delen. In elk geval impliceren zij niet
dat bedrijfsonderdelen of een deel van
het onroerend goederenbezit zullen
worden geliquideerd.
Of op de nog uitstaande aandelen
Van Wijk Heringa een bod zal wor
den gedaan, valt thans moeilijk te zeg
gen.
Met betrekking tot de gang van zaken
in de thans tot het Zwolsmanconcern
behorende onderneming deelde de pre
sident-commissaris de heer Van Zeven
nog mede, dat de situatie in de garen-
fabriek nog steeds niet gunstig is. Even
als vorig jaar zal dit bedrijfsonderdeel
een verlies opleveren. De dekenfabriiek
echter zal het jaar met winst afsluiten.
Nochtans kan over het uiteindelijke
resultaat niet veel meer worden mede
gedeeld, aangezien de maand december
van oudsher grot afleveringen te zien
geeft, die nog van invloed kunnen zijn
op het totale resultaat
De president-commissaris gaf vervol
gens een uitvoerig overzicht van de ge
beurtenissen in de laatste meenden. Hei
is voor commissarissen, zo besloot de
heer Zeven zijn betoog, zeer moeilijk
geweest om steeds een juiste koers te
varen tussen alle groepen van in'eres-
senten door, doch door constant aan het
uitgangspunt vast te honden, namelijk
dat het belang van Van Wijk Heringa
N V meebracht om, conform de ap-
porten Beerenschot, over te gaan tot
benoeming van een nieuw algemeen di
recteur en ons niet te bemoeien met
datgene wat buiten ons lag. namelijk
koop en verkoop van aandelen ter beim
ze. ot buiten de beurs om, menen com
missarissen de juiste koers te hebben
gevonden.
r
in set-verpakking.
Laken 150x240
met 1 sloop 11.00
Leken 180x240
met 2 slopen 15.00
voor heerlijke wolwarme
lakens. Extra grote maten:
1-persoons 150x260 5.50
2-persoons 180x260 6.50
*»- tf fsf? m
gemaakt van hei beste
Twentse graslinnen, ge
bracht in 'n smaakvolle
verpakking „Flora" tegen
ongekend lage prijs.
Lakens gezoomd:
150x240 2 stuks 12.50
180x240 2 stuks 14.50
Slopen:
60x70 2 stuks
met wafeleffek
3 stuks
In diverse dessins
Per 5 stuks 1 *00
k
In bonte kleuren en des
sins. Afmeting 41x41. Per
3 sluks t .00
van dichtlussige kwaliteit
in veelkleurige moderne
dessins. Afmeting:
..W„ - S<.
zeer veel en snel vocht
opnemend, voor keuken
of toilet. Afmeting:
58x58 2 stuks 3.00
met kleine schoonheids
foutjes van bekende merk
fabrikanten.
in diverse maten en soor
ten.
4 stuks
3 stuks
voor een charmante
een combinatie van:
2Vj mtr. uni zwanendons
70 cm breed en 2Vj mtr
bedrukte zwanendons,
eveneens 70 cm breed, in
'n groot assortiment kleu
ren en dessins. 5 mtr. fla
nel samen voor 6.00
unl gekleurde flanellen
lakens In wit, bleu, rose
en geel.
1-persoons 150x240 6.UU
2-persoons 175x240 7.00
In set-verpakking. 1-pers.
laken, afm. 150x240
1 sloop. Normale prijs
1975 nu 11.00
2-pers. laken, afm. 180x
240, 2 bijpassende slopen
van 27.50 voor 15.00
