Massale executies
bij „zwarte muur
in kamp Auschwitz
DAGPUZZLE
SPROETJE EN DE ERFGENAMEN
PANAMA en VS
vinden elkaar
Gemeenschappelijk comité
van samenwerking
DE HEER VAN DE GOUDBERG
1
<H>
l
OLD SHATTERHA
m
OM PLAATS TE MAKEN VOOR
NIEUWE GEVANGENEN
FREDERIK DINGEMANS
VRAAGT BESCHERMING
SUCCES VOOR OAS-MISSIE
k
Uitbreiding van
visserij grens
Winstverdeling bij
De Gruvter wordt
gemoderniseerd
Prof. de Quay
commissaris
<b
DeWadders Pief Loeris en cfc Jodziumdruppels
Voorstel in Londen:
SOCIALE ZAKEN
„T ariefsverhoging
specialisten heeft
niet veel effect
DINSDAG 14 JANUARI 1964
PAGINA 4
-door MARTIN MONS-
„Ja, fiks idee, en dat is zoveel as malligheid, die jy je iivje stomme,
stijve kop heb gehaald. Denk je meschien asdat je je leve lang met
je luie achterste in bed ken bljjve ligge? Geloof je dan meschien asdat
ze daar in Avondrood na p je zelle blijven wachten? Kon je je wel
eens in vergissen."
,,Ik wil der geeneens terug," zegt Keesie koppig.
,,0, meheer wil der geeneins terug! Wat il meheer dan? Renteniere
meschien?"
„Ikke...ikke ken toch wel een ander baanje vinden?" zegt Keesie
kleintjes.
„Een ander baantje! Denkie, asdat de baantjes, waar je, behalve
een goed loon, nog het middageten voor je hele fermielje mee naar
huis brengt, opgeschept liggen? Dat zou je wel es niet mee kennen
vallen! Gottogottogot, waar heb een arme weduwvrouw as ikke dat
nou an verdiend! Ik werk zeilevers toch van de vroege morrege tot
de late avend! Je gaat terug, joor je, je gaat, al mot ik je d'r hein
ranselen. De vollengede week ga je weer anjewerk, hoor je, jpU
luiwammes, jouniksnut.jou..
Juffrouw Sytje Vroegtebed barst uit in een gierend gehuil.
„Maar ik heb toch niet gezeid asdat ik nie werreke wil, verdedigt
Keesie zich wanhopig. „Ik heb alleen maar gezeid, asdat ik niet terug
wil naar Avondrood."
„En ik zeg, asdat je gaat! Tjesses, dokter, ik heb u geeneens
gehoord!"
„Ik heb gebeld, juffrouw Vroegtebed, maar u hoorde het niet. En
omdat de deur toch open stond... Wel, jongmens, en hoe staat het er
nu mee?"
Juffrouw Vroegtebed geeft haar zoon geen kans die vraag te beant
woorden. Op schelle toon begint ze al haar grieven op te sommen
„En nou wil ie daar niet terug," eindigt ze haar klaagzang. 9
dat die meheer Dingemans inspres op hem geschoten heb. Stel je
nou voor, zo'n in-net persoon. En ie heb van alles late brenge: vlees
en eiere enne vruchte en wyn ook al. En gisteren heb ie een gebraje
kippetje late brenge met abrikozekempootMaar denk u, asdat ie er
een mond an gezet heb? Niks hoor. Zijn zussies hebbe het opgegete.
De dokter knikt zwijgend en kijkt zijn patiënt nadenkend aan. Een
typerend voorbeeld van een waanvoorstelling tengevolge van een shock.
Zo iets ligt toch eigenlijk niet op zyn terrein, denkt hij wat wrevelig.
Lichamelijk kan hij de jongen er bovenop halen, maar voor dit andere
is een zenuwarts nodig. Als dat waanidee tenminste niet vanzelf ver
dwijnt, wanneer de jongen wat aansterkt. Zulke gevallen komen ook
voor.
„Als ik u was, zou ik mij daar nu nog maar niet druk over maken,
zegt hij. „De jongen is de eerste tyd toch nog te slap om weer te
beginnen. Laat hij eerst maar eens rustig aansterken, dan zien we wel
weer verder."
„Ja maar, dat ken toch zo maar niet," protesteert juffrouw Vroegte
bed en heel haar omvangrijke figuur trilt van ergernis. „Hij mot toch
inbrengen. Ik ken toch niet zomaar..."
,,U krijgt toch immers zijn ziekenuitkering?" zegt de dokter. „En
ik geloof dat mijnheer Dingemans toch een flinke schadeloosstelling heeft
gegeven
(Wordt vervolgd)
PANAMA CITY, 14 jan. (Reu
ter, UPI) De „vredescommis-
sie" van de Organisatie van Ame
rikaanse Staten, die zaterdag naar
Panama vloog om te proberen
een oplossing te vinden voor de
Panamees-Amerikaanse ruzie, is
er in geslaagd een voorlopig com
promis tot stand te brengen. Gis
teren maakte de commissie be
kend, dat zowel Panama als de
Verenigde Staten akkoord zijn
gegaan met haar voorstel een ge
meenschappelijk „Comité van sa
menwerking" te vormen. De taak
van het comité, waarin dus zowel
Amerikanen als Panamezen zit
ting zullen nemen, is het voorko
men van nieuwe wanordelijkhe
den en, als die toch uitbreken,
het snel beëindigen ervan.
vet. zeccev,
KARL MAY
"""""""""iiuiHiHmiu,minui
jL
K
86. Mijn vrienden schrokken erg, toen ik mijn
verhaal vertelde. Wij braken direct op en baanden
ons een weg door het donkere woud. Het duurd® cen
uur voor wij dit achter ons lieten. Vol b^een 0p
schrammen galoppeerden wij om de bergDeze had
de kloof af, waar Winnetou gelegerd was-maar
van deze kant geen gevaar te d^clJu^de stem aan-
toch een post uitgezet, die ons rn« Apachen
nep. Ik antwoordde even luid- broeder DM
kenden mijn stem en sprongen oPW goeder Old
Shatterhand komt?" vroeg imre<tou verw<onderd.
„Dan moet er iets gebeurd zijn. j hebben vergeefs
°P de Kiowas gewacht!" „Zij komen morgen vroeg
Pas, maar niet slechts door de kloof, doch ook van
deze kant om jullie te vernietigen. „Oef! Om dit te
kunnen besluiten, moeten ze jou eerst overwonnen
hebben en weten, wat wij willen doen." „Zij weten
het." „Onmogelijk." „Santer is ons na gekomen. Hij
was de Kiowaspion. Hij heeft alles doorzien. „Wa
neer jij dit weet, moet je hen ook afgeluisterd he
ben." „Natuurlijk." „Dan zijn al hun berekeningen
niets waard. Vertel." Ik deed hem het hele verhaal.
„Mijn broeder heeft verstandig grfiandeld. Wij zul
len bespreken wat er gebeuren moet.
CC5
38. Toen ze de bom in de kelder
van het gemeentehuis van Dover
hadden onschadelijk gemaakt gmgen
Piet Loeris en Sientje zitten wachten
op de komende gebeurtenissen. Die
gebeurtenissen kwamen in de vorm
van een correct gekleed Engels
mannetje met een bolhoed. „Dat
mannetje Sientje,' zei de grote
speurder met een air van onbekom
merdheid," is het bendelid dat komt
kijken waarom de bom niet is ont
ploft." „Maar meneer Loeris," ant
woordde Sientje, „dat is toch een
keurig onschuldig kereltje. Ik ben
dol op dat mannetje, dat voel ik
nou al." „Sientje," vermaande de
detective onderwijzend, „dat manne
tje is net zo min goed als jij. Mijn
nimmer falend geheugen vertelt mij
dat het niemand anders is dan Ver
molmde Victor uit Kenterburrie.
Maar ik geef toe dat hij er netter uit
ziet dan anders. Mijn oom Johan zei
altijd: Slechte mannen zijn net
krentebollen. Als je niet voordurend
waakzaam blijft breek je je kiezen
op een steen." Tijdens deze woorden
was het mannetje moeizaam de kel
der binnengedrongen waar hij door
Piet Loeris vriendelijk werd ont
vangen met de woorden: „Broer,
bolhoed, jij gaat mij vertellen waar
ik professor Maccerini kan vinden."
„Goede vriend," sprak het mannetje,
„Ik weet niet waar u het over hebt.
Ik ben vertegenwoordiger van een
wijnfabriek en ik kom een order
plaatsen." „Dan zal ik je voorlopig
zelf even plaatsen," sprak de grote
speurder en voor het mannetje op
nieuw kon ademhalen lag hij ver
kreukeld tussen de wijnflessen. „O
meneer Loeris," juichte Sientje,
„wat een prachtige greep was dat."
„Dat was de Brusselse boorden-
buiger Sientje," sprak Piet Loeris
achteloos, om vervolgens dreigend
en tussen de tanden tegen het ver
kreukelde mannetje te sissen: „Het
adres van Maccerini. En vlug."
„Bondstreet 21," bracht deze met
moeite uit.
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, 14 jan. Op de te Londen
•rvatte conferentie van zestien mo-
jndheden over visserijgrenzen is nu
oor Brittannië, tezamen met de zes
inden van de E.E.G., een voorstel in-
ediend voor een visserijgrens van zes
nijlen (ongeveer tien kilometer), waar-
n de visvangst uitsluitend zou worden
voorbehouden aan het betrokken land
zelf, plus nogmaals zes mijlen, waarin
de visrechten zouden worden voorbehou
den aan het betrokken land en aan die
landen, welke in deze wateren traditio
neel de visvangst hebben beoefend, on
der voorwaarde evenwel dat de visserij
wordt voortgezet op dezelfde schaal als
voorheen.
Het lijkt op het ogenblik alsof IJs
land, Noorwegen en Denemarken
(laatstgenoemde mogendheid mede spre
kend namens Groenland en de Faröer
Eilanden) zyllen insisteren op een vis-
serijgrens van twaalf mijlen, waarin de
visserijrechten geheel zouden worden
voorbehouden aan deze landen zelf. Het
nieuwè voorstel houdt in, dat Brittan
nië voor zichzelf niet langer eist, dat
de zes-mijllimiet voor eigen visvangst
samen zal vallen met uitbreiding van
de territoriale limiet tot dezelfde af
stand van zes mijlen. De huidige limiet
van drie mijlen zou worden gehand
haafd.
DEN BOSCH, 14 jan. De directie
van P. de Gruyter en Zoon deelt mede,
dat de winst over 1963 zodanig zal zijn,
dr aan de houders van preferente
winstdelende aandelen in ieder geval
het maximum dividend van 8 pet. kan
worden uitgekeerd, zoals dat vorig jaar
eveneens het geval was. Voor de be
noeming van een commissaris staat
air. nummer 1 op de voordracht prof.
dr. J. E. de Quay.
De Gruyter stelt een wijziging van
de statuten voor, waarvoor de hoofdre
den is, de winstverdeling te moderni
seren. Het primaire dividend óp de ge
wone aandelen, dat ten opzichte van de
preferente winstdelende aandeelhouders
1,5 pet. bedraagt, wordt ten opzichte
van de tantièmegenieters gebracht op
5 pet. Dit heeft tot gevolg, dat het
wiustdelingsrecht van de preferente
winstdelende aandeelhouders volledig
moet zijn gehonoreerd, voordat de tan-
tièmisten aanspraken kunnen doen gel
den.
De naam directie" wordt gewijzigd
in ..raad van bestuur". Prioriteitsaan
deelhouders stellen salaris en winstaan
deel van elke directeur vast. Het maxi
male winstaandeel van de raad van
bestuur wordt van 20 tot 15 pet. terug
gebracht. De commissarissen krijgen
voortaan een vast bedrag. De nieuwe
winstverdeling zal reeds voor 1963 gel
den De leeftijdsgrens van commissaris
sen wordt 70 jaar.
FRANKFORT, 14 jan. (UPI)
Twee voormalige Gestapomannen
hebben gisteren op het Auschwitz-pro-
ces in Frankfort verteld, hoe destijds
de overbevolking van het kamp werd
tegengegaan door het neerschieten en
vergassen van gevangenen. De twee
behoren tot de 22 verdachten, die te
rechtstaan wegens moord op 2,5 tot
4 miljoen inwoners van het beruchte
uitroeiingskamp. ,,Er moest plaats ge
maakt worden voor nieuwe gevange
nen", zei de 47-jarige Klaus Dyle%vs-
ki, die tijdens het proces steeds de
handen gevouwen houdt, als bij het
bidden. „We noemden dat: barakken
uitmesten", aldus de li jarige, in Bra
zilië geboren Pery Broad. Beiden ver
klaarden zelf nooit een pistool tegen
de gevangenen te hebben gebruikt of
een blik gas te hebben geopend.
Broad zei, dat zijn levendigste her
innering uit Auschwitz teruggaat
naar de dag waarop hij zag hoe on
geveer dertig mannen bij de beruch
te „zwarte muur", die doorzeefd was
met kogelgaten, werden neergescho
ten met kleine geweren die niet veel
lawaai maakten. Een helper leidde
de mannen naar de muur, waar een
SS-man klaar stond met een geweer.
Inmiddels werden de lijken opgesta
peld om later naar het crematorium
gebracht te worden. Ook Dylewski
is vaak getuige geweest van de exe
cuties bij de zwarte muur, „om op t.e
passen dat de gevangenen niet1 in
opstand kwamen, zoals zij soms
trachtten te doen".
Een andere kwade herinnering van
Broad is de eerste proei met Zyklon-
B-gas, waarmee later zesduizend ge
vangenen per dag gedood zouden wor
den. „Door het raam van mijn bureau
zag ik m de zomer van 1942 de eerste
vergassing", aldus Broad. „Enxete
SS-ers openden blikken met een blik
opener en goten de innoud door het
plafond van een oud crematoriumge
bouw". Hij heeft ook, toevallig naar
hij zei, gezien, hoe de gevangenen bij
hun aankomst gesorteerd werden. Vol
wassenen die nog redelijk gezond wa
ren gingen naar de werkbarakken,
maar oude mensen, kinderen en an
dere zwakken gingen onmiddellijk
naar de gaskamers.
Op de vraag, of hij wel eens ge
vangenen zelfmoord had zien plegen
door tegen het elektrische prikkel
draad te lopen, antwoordde Broad:
„Dat gebeurde bijna dagelijks", llii
ontkende, dat hij een keer zijn op
tooi geleend had aan een SS-er, die
twintig gevangenen had bevolen plat
op de grond te gaan liggen om hen
daarna neer te schieten. Toen een
rechter opmerkte, dat hij tijdens het
vooronderzoek gezegd had, dat hij
zijn pistool wèl had uitgeleend, ant
woordde Broad: „Mijn herinnering
is nu duidelijker geworden".
Een van de rechters stelde Dylewski
de vraag: „Ik geloof dat u christen
bent en het vijfde gebod kent: Gij
zult niet doden. Hoe dacht u daarover
in Auschwitz?" De verdachte ant
woordde: „Ik wist dat Duitse piloten
erg slecht behandeld werden in Rus
land. Een oorlog is altijd wreed... Ik
was erg jong... Het was moeilijk goed
en kwaad uiteen te houden..." Ook
Broad zei: „Ik was te jong om veel
na te denken".
KRUISWOORDRAADSEL
3 4 5 (5 8
HORIZONTAAL: 1. vorderingen, klaar; 2
Franse componist, dunnetjes; 3. gemeen,
vreemde taal; 4. hersenschimmig; 5. ver-
voeronderneming, helder: 6. bewerking; 7.
althans; 8. een moordenaar, ongeluksgodin;
9 parkeerverbod, gebruiksvoorwerp van
een scheidsrechter; 10. samengestelde klin
ker, uitroep, teer; 11, vloeistof, viering.
VERTIKAAL: 1. Amerikaans heldenkerk
hof; 2. grensplaats, houtsoort; 3. wisselborg
tocht, kompasstreek, peuter; 4. keizer van
Afrik, land, vadsig; 5. inhoudsmaat, Spaanse
havenstad; 6. vogel; 7. deel van bruidstoi
let (mv); 8. aanhouding; 9. zwemvogel,
hechtkrammetjes; 10. schijngestalte, huid
verharding.
Oplossing 13 Januari.
HORIZONTAAL: 1. lev; 4. gelid; 6. pro
faan; 8. ra; 9. va; 10. eng; 11. sem. 12. na;
14. re; 15. takelen; 18. toren; 19. pos.
VERTIKAAL: 1. leo; 2. elft; 3. vis; 4.
granaat; 5. daveren; 6. prent; 7. namen;
13. nero; 16. kop; 17. les.
Het comité zal bestaan uit vijf per
sonen: twee Amerikanen, twee Pana
mezen en een Chileense voorzitter. Al
gemene taakomschrijving: coördinerend
bij het herstel van de normale situatie.
Het comité heeft in zekert zin beperk
te supranationale bevoegdheden gekre
gen,omdat het zich moet bezig houden
„met alle vraagstukken die verhand
houden met het handhaven van de
openbare orde, ongeacht of deze onder
de Amerikaanse of de Panamese rechts
bevoegdheid vallen.
SCHIPHOL. (ANP) - Op doorreis
uit Rome, waar hij ambassadeur bij de
Heilige Stoel is geweest, heeft de !n
november benoemde Panamese minis
ter van justitie, Max Aresemena, giste
ren op Schiphol uiteengezet op welke
gronden de wrok gebaseerd is, die het
Panamese volk tegen de Verenigde
Staten koestert:
1 De V.S. beschouwen de kanaalzone
ais hun eigen soevereine gebied, ter
wijl Panama van mening is, dat
ook volgens het verdrag de Ame
rikanen er alleen zijn om het kanaal
te exploiteren en te onderhouden.
2. In de Kanaalzone heerst een vorm
van discriminatie ten nadele van de
ongeveer 10.000 Panamese arbeiders,
die er werken, naast de ruim 20.000
Amerikaanse burgers en 6.000 tot
8.000 Amerikaanse militairen.
3' ?anania ontvangt jaarlijks voor bet
kanaal het bedrag van 1.930.000 dol-,
Iar> terwijl het voordeel dat de V.S.
ec uit putten veel en veel groter is.
4. De Amerikanen boycotten enkele
kleine concessies, die zij (je iaatste
tijd op Pa£,1„eJ' 5nnrw,9ama hebben
verleend. Êen voorbeeld daarvan is
de concessie, dat in de kanaalzone
ook de Panamese vla? moet worden
gehesen.
De minister herinnerde er aan( dat
de Panamese president, Roberto Chip-
n, in 1962 aan president Kennedy i et
voorstel heeft gedaan een nieuw7 ver
drag op te stellen, dat meer in over-
penstemming:. is met de tegenwoordige
tiid Wij zijn namelyk van menin„
dat de kanaalzone Panamees gSn?l
en wü hebben uiteraard altijd gev£°n^
da- ook het Panamakanaal ons^"„
dom wordt. Wij geloven dat het^j
nog wel zal komen.
On grond van een telegram, dat hem
gistermorgen had bereikt, sprak de mi_
nister tegen, dat de Amerikaanse am_
bassade in Panama is vernield. Even
eens ontkende hij, dat twee Amerikaan-
se militairen in Panama door de woe-
dende bevolking zouden zijn gelynent.
Wij hebben altijd bepaalde wensen
gehad, maar de situatie is thans zo
gespannen, dat wij onze eisen hebben
verhoogd", aldus de Panamese consu-
generaal in Amsterdam, de heer Izaza,
die eveneens op Schiphol was. „Wij
vragen >(thans nationalisering van het
kanaal."
Over de discriminatie zei de consul
nog. „In de kanaalzone gelden de
wetten van de Amerikaanse staat Loui
siana. Daaruit alleen al vloeit een vorm
van discriminatie voort tegenover ge
kleurde Panamezen."
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG, 14 jan. ,In d® Prak
tijk verwacht het ministerie van Soci
ale Zaken en Volksgezondheid met veel
effect van de tariefsverhoging
van twintig procent die de Amster
damse specialisten met terugwerken
de kracht tot 29 december nebben aan
gekondigd. De verhoginR gelat, zoals
bericht, de minimumtarieven.
Nu kennen de Amsterdamse specia
listen vijf tarief-klassen. ye
daarvan werd in de praktijk jaren
niet meer gebruikt.
A/ee, BeMJ TfQS/O,
Auroe/joefj zac
<//y usee jjoojt
ZEZZEKZ.'
/J/J ÜJOU M£
eejj ojjgbcuu
t-aTetjve&ooR.-
zaucefijf
6VEN
LATER...
/V££?F, VeeP UJOCJJT
evbkjj -zee. kjibtsi loot
toe a/og eest toasts oP
ob ejzfen/s. /t* zac gbbaJ
UBCTfZ,
Zt< U'THOt r=Kl'
h/SBBSM ze.
HeT ueRreLD:
ZJ/BT UGIKUeKJ.'...
i//pfZOBP)c of mor CeM
Be/v je e/Z
Toom ujec
&tJ!
Lt£JE HEC-F: at_s
'K ze tJu fJaCr
O/JTSMCtP, KPKJ ik
tOAJ 7- zz<- G.et-UK
KjJtK U' 7~ O KJ KJC> KJ D/-
isekJt! eerj Beer Je
fJrtJRoefz, EJJ JK HBO
MjjkJ OC-/E
oe/joiZST/
Mjjkj
"MIJN
MfjrJ
r
fbl ,y
CeJèfide.
iiiiiiii
MOCO