NICOLAAS KROESE: „Ik verwacht
voor mijn werk vijf Nobelprijzen"
Binnen vijf jaar:
beeldbuizenstorm F
Profeet die
de Steen der
Vijzen heeft
gevonden, of
Warhoofd?
Werkspoor giet stukken
van Haringvliet- sluizen
Kamer zal bestuursregeling op
vele punten gaan bijschaven
Gieterij straat op Voorjaarsbeurs
Stadium „brosse"
is men te boven
AMENDEMENTENREGEN OVER
RIJNMOND-ONTWERP OP KOMST
Verdeeldheid in
K.V.P-fractie
Mr. J. Cramer
gaat heen
Benoemingen
IN LOPPERSUM
Boerderij door
brand verwoest
SCHIPPERSVROUW
VERDRONKEN
Slagersgezellen eisen
langere vakantie
Commissaris van de
Koningin in Drente
WOENSDAG 29 JANUARI 1964
PAGINA 5
l&i
Nicolaas Kroese, de bolronde
Amsterdamse „profeet", te
vens directeur van het
?'Greldberoemde restaurant voor
Gkkerbekken De Vijf Vliegen,
Atving mij in zijn oud-Hollands
v °fdkwartier aan de Spuistraat
eep de hoofdstad. We zaten aan
0J1 ruwhouten tafel met boven
hoofd en aan de wanden an-
tiia §ehruiksvoorwerpen uit de
In a an ^emhrandt en Jan Steen.
0v de alkoofkeuken vlak tegen-
Gr ons dirigeerden een paar
batt en S°edgemutste koks de
beo van f°rnuizen, waarop de
gemaakfe Spi^Zen werden gereed
Krijgt Nicolaas Kroese iets in
beweging?
Nicolaasprofeet
Nicolaas Kroese in zijn tuin in
Warmond waar hij mimosa tot
bloei bracht met waterlicht en
lucht.
DEN HAAG, 28 jan. Dat de
instelling van een nieuw bestuurs-
üchaam in het Rijnmond-gebied
nodig is, heeft de Tweede Kamer
al zoveel jaren geleden tot uit
drukking gebracht, dat het nauwe
lijks denkbaar is» dat het door
minister Toxopeus ingediende
wetsontwerp nu nog vefworpen
zou worden. Wel zai men van alles
ondernemen om het ontwerp met
amendementen hij te schaven. De
Kamer is met omzichtigheid aan
deze behandeling begonnen. Men
wil geen kinderen met waswater
wegspoelen en het dus weten, dat
het ontwerp in beginsel aanvaard-
bctcLE is#
Uitnodiging
Geven en nemen
de overkant van het Binnenhof.
derlands Katholiek Vakverbond.
bleem kan uitsluitend worden opgelost
met de nieuwe alles vernieuwende wis
kunde en de harmonieleer van het huis
van Oranje dat de wereld redden kan.
Nicolaas Kroese"
Dat deze geniale ballon in ribfluweel
begaan is met het lot van medemen
sen. ofschoon hij nooit honger of gebrek
heeft gehad, is een van zijn goede eigen
schappen.
Er zijn mensen in zijn omgeving, die
zeggen „Nicolaas is gek. Hij moet in
een gesticht worden opgesloten." Maar
is dat wel helemaal eerlijk? Kroese
houdt er curieuze denkbeelden op na,
maar nog nimmer heeft hij opzettelijk
mensen kwaad gedaan of open-
lijk kwaad toegewenst. Zijn personeel
draagt hern op handen en niet alleen
om den brode. Hij verkondigt stellingen
en „waarheden" die moeilijk zijn te be
grijpen noch tegelijkertijd zegt hij din-
gen, die glashelder zijn en niets te ma
ken hebben met ingewikkelde formules
en wiskunde.
rihfl u,a,as' gekleed in zijn traditionele
kand'"f''en costuum met het gros astra-
dc f~?je, werd door zijn caissière aan
Zichnf5*?0" geroepen. Hij excuseerde
tien al' (ie opmerking: „Je zuit het
'K kan niet eens meer goed lopen,
"""""■iiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiNiiiiiniimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim,,,,
zich hier thuis voelden stop de rivie
ren in de Sahara stonden toen in vér'
binding met het Soedanese rivier??"
stelsel stop het fijnere Sahara zand iV
niet onvruchtbaar stop de oasen waar
door aanwezigheid van bron- of put
water cultuur van dadels en diverse
andere soorten gewassen mogelijk is
bewijst dit stop in Nederland kan men
zand vinden dat veel onvruchtbaarder
is stop de hevigheid van de droogte
varieert plaatselijk sterk en is afhan
kelijk van de verschillen in terrein-
reliëf stop waar planten groei tijde
lijk of permanent voorkomt draagt de
ze door de aanpassing aan khmaat en
groeiomstandigheden u een
der karakter stop de wortels van een
tamarisk boompje in de woestpnkun
nen tot dertig meter diep m dejg™
dringen stop sommige soorten kunne
in een schijndode toestand vebker?a
en plotseling bij een der sporadische
in
regenbuitjes weer^ oplev Jericho
stoo president Esjkol behoeft slechts
naar Amsterdam, het tweede Jerusa
lem te komen om uit handen van
mhnses Beatrix de nieuwe wereldwis-
kunde de nieuwe harmonieleer, cie
nieuwe milieuleer, de algebraïsche
b oïïeometrie van professor Mathieu
Schfenmaekers m ontvangst te
men. Met behulp van deze oud-testa
mentarische wiskunde zal het moge
liik zijn vocht te onttrekken aar, a
Negev woestijn stop er zal geen To^
riaanwater nodig zijn stop rlaarmA
zal spanning tussen Israeli's??™.^'
clat ,er binnen vijf jaar
een complete beeldbuizenstorm door
Europa zal woeden. Ja, je verstaat het
8° beeldenstorm maar een
beeldbuizenstorm. Zet maar ppns een
he'.«Svan fen
horfl' J slaat uit en begint
als een bezetene te tikken Dp men-
tod Vmaarndpiew aIleen door rook vergif-
fi sóoiHhric stralen uit
kwaat? minstens net zo veel
aan de w«n en
mompelt, „Goed voor een mens1" De
^nrCeltoofdSpChAIen met kostelijke spij
zen. Gestoofde tong met saus en wrar-
neerd met gele druiven We prooften
bootsen. Nicolaas T
bord en besrmt L Ulgt zich over zi)n
lippen te efet SUS^age smakkende
een ware lekkerbek. 18 ee" f«"proever,
z i jn*rechterhan dr'S•Stri'k-- h« J
lende manen ™vïc( Zmt gr"?e krul"
richte ogen- V U14 met omhoog ge-
niefte gKronde'RAmanï e? C,li"ï ga4an
punt gepassee'rd pif"ifa Is z«" koo£,te:
rookrapport van de Ameriklnen is een
irrote leugen ^mermanen is een
ding van de atne^V 1S ,verantwoor-
over zo'n heelrtK? "]- °h ?a' n(>g e,ven
ten blootgesteld kanaries en plan-
ven. Ik zie da} <>e straling ster-
de mensen vriiLn- een tljd komt, dat
apparaten ziiiii1'1^ en en masse deze
ze beeldbuizen?* vernlelen. Ik hoop de-
Het getal een ,rm mep te maken.
Ik verwacht v»? xtU?? mÜ" favoriet,
komst voor Nobelprijzen in de toe-
en vredeso» ,"n werk als plantkundige
SJT&Srl. denkt dat ik zit te
waar ik h V11' n'efs schelen, ik weet,
klankbord „odi°g»r heb' Ik heb geen
Terwijl ik-
„eeuwigheid» °°rden en begrippen als
enz. opvan? relativiteitstheorie" enz.
colaas uit denk ik terug aan de Ni
kon babhei VroeBer jairen die gezellig
met bemonfil. over zÜn ontmoetingen
Mansfield d^eden- >-Ha--- ba... Jayne
kwam vHÏ' v beb haar omhelsd. Ik
Henrv handen te kort... ha... ha
van ebo~; de automagnaat hield niet
vereif+yrF^gnons. Hij dacht, dat hij
vond ik WeTd- ha ha- Danny Kaye
gewild m,aar aanstellerig mannetje met
niet'" bumor. Een ijdeltuit, meer
het s de man daar voor mij aan
wiizon a en of bad hij de steen der
an",,h aangeraakt' Ik durf hierop geen
ribfluweel, (jo^oord te geven. Nicolaas praat
"Ik laat appels en peren en ml
bieren worden opgeheven" Ara"
Jaweh (God) de glorie stop
Aan
Nicolaas Kroese"
Het zou te ver gaan
lange telegrammen, waSaan dHe eHen"
sterdamse profeet ti??d a deze Am-
dens besteedt, ged??,j?'zenden gul
ten, maar het seinonGmi te bch-
landse regering dat kS aan ?e N«der-
van zo'n actulie aard ffi S,tuurde'
enkele zinsneden uit heb oid er toch
„President De Gaulle gFnomen-
China stop andere realiteiten Rood
de eerste zor? van de volkereT at
Zuidoostazië niet is democrat "van
voedsel, niet anticommunisme m??r
rust en veiligheid stop het voeds^pro?
■nniiiNiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiHMiiiiiiiiiiiiiiituiiiiiiiiiiii
'"iiiium
Sttab
"ig <i;i Uoet 'k gerold worden, als ik
Was h -ker ben geworden." Even later
'el en'it >ug' ur.ollg zicb tussen de ta-
bapie-J ?n ze' wijzend op een stapel
b)en .j1 yoor hem: „Dit zijn telegram-
s,aakh„e«i aan onze regering en aan
Sestn„,?,ofdfn elders in de wereld heb
"UlirU v ui ue wereia neo
"aar ,i„ Van.daag nog is een seinbrief
^aarin n P'ef'dent van Israël gegaan,
ïe'f i„„k volgende zeg. hier lees
^a;
'I| uier ie,
Ter, r e" noteer maar wat je wilt.
°dschLik nauwkeurig de profeets-
h^r«f besten^ Nlcolaaa Kroese op-
n" een ven -de,ze merkwaardige man
s beiden Z1Jn kellners maaltijd voor
8c^atbestuSder??"0eSe &an de IsraëIi"
t^nDge£??ara ,is niet altijd een woes-
een.r^? ~- °P de- vochtigheid was
hiosa
van .groeien in de woestijn. De Negev
mii Se Joden is geen probleem voor
ui? VAorg dat het water de grond niet
lom Dr zullen zich dan geen wol-
e-r yormen en het water blijft in de
sen ®4ocbemisch is alles op te los-
Ia dit wartaal?
Is dit profetische taal?
De tijd zal het leren. Nicolaas Kroese
mijmert tijdens het dessert (ijs met
warme gember in cognac) over zijn
kasteeltje in Warmond. „In mijn cha
let aldaar heb ik de natuur teruggevon-
den. Je weet toch dat ik planten en
vruchten heb gekweekt alleen met
lucht, licht en water. Aarde heb ik met
eens nodig gehad. Ik heb de lente, en
de herfst aan één boom verwezenlijkt.
Via de natuur ben ik bij Einstein te
recht gekomen en via Einstein bij het
Oerwezen uit Wie alles is ontstaan en
bestaat."
Nicolaas drinkt het glas rode wijn in
één teug leeg en zegt dan: „Ik heb de
boom des levens gevonden... ik wil
graag, dat anderen dit geluk ook krij
gen. Wil je koffie... mét of zonder slag
room?"
WILKO A. G. M. BERGMANS
LOPPERSUM, 29 jan. De hoeve
„Scherlingsheerd" in Garrelsweer in
de gemeente Loppersum is gisteravond
door brand verwoest. De gehele vee
stapel, waaronder 21 stuks rundvee,
kwam in de vlammen om. Ook alle
landbouwwerktuigen en het opgeslagen
graan en hooi werden een prooi van
de vlammen. Het woonhuis bleef be
houden.
De boerderij wordt bewoond door de
familie K. Bos. De brand is ontstaan
tijdens de afwezigheid van de bewo
ners: man, vrouw en zeven kinderen.
De familie Bos vierde elders in het
dorp een bruiloft. De brand werd door
een inwoner uit Ten Boer ontdekt, aie
onverwijld de heer Bos opzocht en
waarschuwde. Tien minuten later werd
de brand nogmaals ontdekt door een
landarbeider in de omgeving, die de
brandweer inlichtte.
De brandweer van Loppersum kon
niet vlakbij de boerderij komen, daar
er gevaar bestond voor explosie van
olievaten.
MAASEIK (België), 29 jan. De
22-jarige Nederlandse schippersvrouw
IV. Kleine van het schip „De List" uit
Amsterdam is dinsdag op de Maas al
hier in het water gevallen en verdron
ken.
UTRECHT, 29 jan. Het hoofdbe
stuur van de katholieke bond van ar-
beiders(sters) in voedings- en genot-
middelenbedrijven „St. Joris", heeft in
een gisteren bier gehouden vergade
ring zijn teleurstelling uitgesproken
over het standpunt van de patroons
organisaties in het slagersbedrijf over
een nieuwe CAO. De eis om de mini
mum vakantie van drie weken per
jaar in de CAO op te nemen, zal on
verkort worden gehandhaafd, aldus het
hoofdbestuur.
Het is slechts bereid de onderhan
delingen te heropenen, indien de werk
gevers bereid zijn dit voorstel te aan
vaarden. Met voldoening heeft het be
stuur geconstateerd, dat niet alleen de
zusterorganisaties van C.N.V. en
N.V.V. dit standpunt innemen, doch
dat de Coöp. Vereniging van Werkge
vers beter inzicht heeft in de belan
gen van het slagersbedrijf dan de
overige werkgevers-organisaties, ge
tuige haar akkoord verklaring met de
vakantie-uitbreiding.
Zij en haar man hielpen
schip een Belgische schipper die
Be"
met hun
aan
de Belgische overkant was vastgelo
pen. De vrouw pakte op een moment
een kabel van het Belgische schip en
liep daarmee naar achteren. Zij moet
toen gestruikeld zijn. Zij viel over
boord en kwam tussen beide schepen
terecht. De Belgische schipper lukte
het nog de vrouw aan boord te hijsen
maar korte tijd later is zij overleden.
Zij was moeder van twee kinderen.
UTRECHT, 29 jan. Als er vroe
ger over gietijzer werd gesproken be
tekende dit vooral, dat men er voor
zichtig mee moest omspringen Het was
niet zo sterk en bij vallen brak het.
Denken we slechts aan de roosters van
onze vooroorlogse kachels. Maar intus
sen heeft zich ook in ons land een gie-
teriibedrijf ontwikkeld, dat tot het gie
ten van alle mogelijke stukken van al:
lerlei materiaal in staat is, dank zij
nieuw verworven inzichten. Het stadium
van de „brosse", gemakkelijk uit el
kaar vallende kachels is men te bo
ven.
Uit kleine ambachtsbedryven z»n be-
driiven van nationale betekenis
creoToeid. Zij hebben zich verenigd in
h "Algemene Vereniging van Nederland
se Gieterijen, kortweg AVNEG geheten.
Een aantal vooraanstaande bedrijven
presenteert zich onder auspiciën van
deze organisatie op de van 9 tot en
met 17 maart te houden voorjaarsbeurs
in een „Gieterij straat", teneinde geïn
teresseerden op de hoogte te brengen
van de grote betekenis van deze belang
rijke basisindustrie.
Tot belanghebbenden moet men ook
ten, hf.f??, groot, dat olifanten, giraf-
Hels en andere grote dieren
(Van onze parlementaire redacteur)
Tcircliikertiid ec"te,r z>jn reeds al-
lerTef Itoten bedenkel#dicht op het
hart B-ericht van de plannen van de
minister. Men -'iaT d?ingeIPeenteIiike
autonomie in 'e,fhpr '5 vpr"
meende aanvallen op dit stokpaardje
™n onze Nederlandse staatsinrichting.
De minister wil b.v. het bovengemeen-
teliike bestuurslichaam een grote in
vloed geven bij het samenstellen van
streekplannen. Anderen, zoals drs. Aar
den (K.V.P.) vonden, dat degenen, die
zieh zoveel zorgen maken over het ver
lies aan autonomie van de gemeenten
het nieuwe experiment op bestuurlijk
gebied in een keurslijf gaan stoppen.
Hjj vond het star vasthouden aan auto
nomie een gebrek aan dynamisch in
zicht.
Zelfs wil hjj een poging ondernemen
om bij amendement de officiële over
wegingen, waarop het wetsontwerp be
rust, in zijn richting om te buigen. Zijn
partijgenoot dr. Van Heivoort daaren
tegen nam het voor de gemeenten op.
Hjj is burgemeester van Boxtel en kent
deze problemen uit eigen ervaring.
„Rijnmond zal vooral op het gebied
van de ruimtelijke ordening een taak
hebben, maar het moet geen streek
plannen gaan verwezenlijken. Dat is
het -werk van de gemeenten zelf al
dus Ten van zijn waarschuwingen.
Ook over de verkiezing van de raad
van de Rnnmond - een soort distncts-
parlement, waaraan het bestuur van
Rijnmond verantwoording zal moeten
afleggen hepen de meningen uiteen.
Rechtstreeks alle leden van die raad
laten kiezen was het verlangen van de
socialist Westerhout, de C. H.-spreker
Bode en de A.R. woordvoerder Elffe-
rich Een politiek lichaam moet langs
de gewone democratische weg worden
samengesteld, meende de laatste. Een
derde deel van de leden door de deel
nemende gemeenteraden, dus getrapt,
laten kiezen, zoals de minister wil, is
een probaat middel om de invloed van
Rotterdam wat aan banden te leggen
meende dr. Van Heivoort (K.V.P
Ook de heer Corver (V.V.D.) vond dat
alle gemeenten in het Rijnmondgebied
met één stem vertegenwoordigd moe
ten zijn in de raad. De heer Aarden
(K.V.P.) kwam op dit punt met een an
dere gedachte. Hij was er voor dat
een deel rechtstreeks wordt gekozen en
een ander deel getrapt door de geza-
menluke leden van de gemeenteraden.
Over het algemeen was men ge
neigd eerst het antwoord van minis
ter Toxopeus af te wachten alvorens
amendementen te gaan indienen.
Twee leden konden zich echter met
inhouden. De heer Elfferieh kwam
met een uitvoerig amendement op
tafel om rechtstreeks verkiezingen
vrfor'de gehele raad in te voeren. De
heer Bode deed hetzelfde om te be
reiken dat niet de waterschappen over
het hoofd worden gezien bij het opstel
len van streekplannen.
Het is zeker, dat deze twee nog
slechts voorboden zijn. „Het ontwerp
rekenen, aldus drs. C. Blaauw, vice-
voorzitter van de AVNEG, het hoger
en middelbaar technisch onderwijs.
Tot voor kort is volgens hem de be
langstelling voor de nieuwe ontwikke
lingen in de gieterij uitsluitende ge
komen van individuele technici en lie
ten met name de technische hoge
scholen in ons land verstek gaan.
Vandaar, dat tijdens de beurs een spe
ciale dag wordt georganiseerd voor
leraren van hts en mts, terwijl het
ook in de bedoeling ligt medio 1964
enkele leerlingen van deze school te
adopteren, teneinde de band tussen
onderwijs en bedrijf op dit terrein te
verstevigen.
Voorts zijn er aparte dagen voor ba
zen en chefs, constructeurs en inko
pers van technische bedrijven.
Hef gietprocédé is de oudse methode
van vormgeving en wordt ook wel
vloeibare vormgeving genoemd. Te on
derscheiden zijn ijzergieterij, spuitgieten
en precisiegieten. Een prachtig
„staal" van ijzergieten is zeker het mo
torblok, een enkel stuk met ingegoten
waterkoeling, tot acht cylinders, waar
in de krukas, de zuigers en het klep-
mechanisme hun plaats vinden. Bij de
tegenwoordige jaarproduktie van vijftien
miljoen wagens worden er elke dag
50.000 motorblokken gegoten.
Werkspoor in Utrecht is een van de
grote bedrijven, die jarenlange ervaring
heeft met gietwerk van zeer uiteenlo
pende aard, onder meer voor de eigen
machinefabriek. Gietstukken tot
40.000 kilo kunnen vervaardigd worden,
zowel in enkel- als in seriefabrikage.
Er worden hier ook de lagerstoe-
len gegoten waarin de schuiven van
de grote sluis in het Haringvliet
een onderdeel van de Deltawerken
zullen draaien. De deuren of schui
ven zelf worden eveneens gebouwd
door Werkspoor, in samenwer
king met andere bedrijven. Het hoofd-
ontwerp is echter van Werkspoor en
van dit omvangrijke bedrijf aan het
Amsterdam-Rijnkanaal worden de
60 meter lange deuren, in twee stuk
ken van 30 meter naar het Haring
vliet getransporteerd. Dat is geen si
necure. Ook de armen worden voor
het vervoer gedemonteerd.
Er is op het montageterrein van
Werkspoor voor deze schuiven een
mast ter hoogte van vijfenzestig meter
gebouwd met een hefvermogen van
tweehonderd ton.
DEN HAAG, 29 jan. Met ingang
van 1 maart 1964 is eervol ontslag
verleend aan mr. J. Cramer, commis
saris der koningin in de provincie
Drente, met dankbetuiging voor de
vele en gewichtige diensten aan den
lande bewezen.
De heer Cramer werd op 25 februari
1899 in Heukelum geboren. Hij stu-
deerde rechten aan de rijksuniversi
teit Utrecht, was directeur van
de stichting opbouw Drente en werd
in 1945 voor de Partij van de Arbeid
lid van de Eerste Kamer. In 1951 werd
hij benoemd tot commissaris der ko
mngm in Drente. Hij volgde als zoda
nig mr, dr. R. H. baron De Vos van
Steenwijk op.
Mr. Cramer was ondermeer voorzit
ter van de voogdijraad in Assen en
van de raad voor de kinderbescher
ming in Assen, en curator van de
rijksuniversiteit in Groningen.
Mr. Cramer is ridder in de orde
van de Nederlandse Leeuw.
DEN HAAG, 29 jan. Tot lid van
de Centrale Plancommissie zijn be
noemd: prof. dr. H. W. J. BOSMAN,
te Tilburg, hoogleraar aan de katholie
ke economische hogeschool; prof. dr.
J. S. CRAMER, te Loosdrecht, hoog
leraar aan de gemeentelijke universi
teit te Amsterdam; J, M. W. VAN
Kamer enkefe wetsontwerpen moet be-1 GR.EUNSVEN, ec. drs, te Utreent,
handelen, daar hij de volgende week I waarnemend directeur van het weten
zijn begroting krijgt te verdedigen aan schappelijk adviesbureau van het Ne-
nodigt ons uit om te gaan amende
ren", vond de heer Elfferieh,
De heer Westerhout (P.v.d. A.) stuurt
het erop aan, om het verdelen van wo-
ningbouwcontingenten in dit gebied aan
het nieuwe bestuurslichaam over te
dragen. Hij vroeg minister Bogaers, die
met zijn ambtgenoot Toxopeus het ont
werp zal behandelen, hierover zijn me
ning kenbaar te willen maken. Voorts
wil hjj een regeling om ook het open
baar vervoer met name het inter
communale vervoer aan Rijnmond
over te dragen.
Het plan zal slagen, mits alle ge
meenten met name ook Rotterdam
zich ervan overtuigen, dat men moet
weten te geven en te nemen en dat
niet iedere gemeentelijke eigen haan
koning moet kraaien, meende dr van
Heivoort. Hjj vroeg de
terwijl het Rijnmond-experiment loopt
reeds voorbereidingen te treffen vwr
andere bestuurlijke regelingen b Joemde
gelijke agglomeraties. Daarop Haag
hij speciaal Amsterdam, Pen «aag,
Eindhoven en de mpnstree
Minister Toxopeus zal ui\\!;!nI/>Y>V'nVle
meningen^n de Kamer. Een^verdeehl-
nainelijk van
Drs. Aarden
heid die in één fractie
'}e l^ u iU hii' ken om deze inuruK weg
}e nemen en stelde vast, dat in ieder
Beval overeenstemming bestond over
twee uitgangspunten: erkenning van
het belang en de noodzaak van het
nieuwe bestuurslichaam en daarnaast
eveneens erkenning van de beproefde
waarde van plaatselijke besturen. Het
gaat er nu maar om hoe dit te combi
neren. Waarom zouden wij zo bevreesd
zijn om een nieuwe bestuursvorm met
een eigen krib-htig rakter in het le
ven te roepen, was de voornaamste
strekking van zijn betoog.
Het uitstel tot over een week, wan
neer de ministers aan het woord ko
men, houdt verband met het feit, dat
dr. Veldkamp deze week in de Tweede
