m
hoe
DE
KOM IK HET SNELST DOOR
SPITSUUR-DRUKTE?
Steekproef in Amsterdam
en Rotterdam
de AUTo
DE TIJDEN
Rijke sortering
klapfietsen
Bromfiets -
primeurs
WEER GROTER
Vespa en
Lambretta
met nieuwe
scooters
Fiets van plastic
Brommend commentaar
Deelnemers uit twaalf landen; talrijke primeurs
„KLAPFIETS"IS TROEF OP
V oetversnelling
itfiiiii
"'Vlaste
L"TCri le -*«n/ehaald en
shave
lotion
DONDERDAG 27 FEBRUARI 1964
PAGINA 9
t
UPPi^
Vooral de bewoners van de
grote steden weten wat het
zeggen wil, als de „spits"
begint. Dan storten fietsers, brom
fietsers, scooters, motoren, auto's,
bussen, trams en vermetele voet
gangers zich in de sleuven van het
stedelijk wegennet en proberen zo
vlug mogelijk hun doel te berei
ken. Omdat iedereen haast heeft
gaat het allemaal langzamer dan
ledeieen wil, en omdat iedereen
daai om nog sneller wil, gaat het
uog langzamer, volgens een be
aamde spitsuur-wet.
Door de tunnel
°uivfiets arriveert op de
Nleuwe Zijds.
De start in Rotterdam. Klaar voor
een „duik" in de Maastunnel.
Start op het Victorieplein in Amsterdam.
Bij de wielrijderstunnel zette de
heer Touw de Moulton-vouwfiets
snel in elkaar.
Demontabele fiets van Burgers.
De nieuwe 98 cc scooter Lambretta, de Lababydie op deze
RAI-tentoonstelling de wereldpremière beleeft.
AMSTERDAM, 27 febr. In
het RAI-gebouw wordt morgen
ochtend de 48ste tentoonstelling
voor twee-wielers geopend, waar
op meer dan 120 exposanten uit
twaalf landen hun produkten zul
len tonen. Uniek op deze Twee
wieler-RAI is de rijke collectie
„klapfietsen", bestaande uit 19
verschillende typen.
Motoren
Veroverend fris.~
TÉ5i
j-®
"""'""""1'iiUiHMiimiiimnMmnniiiuiiMHimuimiiiiun
"Utiiiiiiiiiiiiiiiiiuii Hm iiiiiiiin inn luim tniin,
."ij vragen ons daarbij altijd weer af
v1® zal er met zijn vervoermiddel
jet snélst doorheen komen. De automo-
?l''8t, die zo vlug kan „wegspuiten".
S* hij het staartje van de volgende
™e heeft bereikt? De scooterrijder, die
l? sn®l optrekt en die dit voordeel
j,' 'lat hij rijen auto's kan passeren;
lif. hromfietser, die behendig alle moei-
kan omzeilen en via kleine
de ?n",oor straatjes vaak een stuk van
die kan afsnijden of de fietser,
•en et gemakkelijkst kan aanpas-
bu aar ,w'ens acceleratie-vermogen
eenmaal beperkt is.
8rototU^11i''jIï zÜn er factoren, die een
moETBiinS ?Peleli> zoals de afstand, de
henlaiH tot ^sluipweggetjes" voor
te va„WervoermWdelen en de druk-
stari io "et,.verheer in een bepaalde
^iettUuv, Zt de dag van de week.
ee*ns üd hebben we de (steek) proef
sterdf™ men' n botterdam en in Am-
dag op een maandag en een dins-
dat we hiervoor sa-
hiiis? lden' bestond uit: een automo-
fiettl' een scooterrijder, een brom-
bilistT6611 Metser en 'n fiets-automo-
tvan m de bagageruimte van zijn
gen n 6611 °Pvouwbare fiets had lig-
de afspraak was; we zouden met
bfidri i "gewoon" rijden, zoals de ge-
op g®ide burger dat zou doen, die zich
haar611--normale werkdag van zijn huis
zfln werk begeeft. Geen snelheids-
«ep dus, maar de ervaringen van
verv dsbewoner, die zich met zijn
•tovermiddel in de spitsuur-drukte
n botterdam kozen we met op-
?®t een traject, dat via de
"faastunnel leidde. Het woonhuis,
'h ^5? waaruit werd vertrokken, staat
S®vhtaXt,?hoek, een klein gehucht, dat
ftotta Bllgt in de nieuwbouw-armen van
We dam-zuid, vlak bij de grote nieu-
woonwjjk Zuidwijk. Het tijdstip van
vertrek is 8.02 uur »n s
gebouw van onze krant doel is het
naerstraat, vlak bfl de cSS1 de Ko£e~
afstand van 9,6 km Coolsmgel. Een
Zelf besturen we de auto. Na precies
negen minuten staan we op fie Dorps
weg, aan het staartje van de enorme
file wagens, die voor de Maastunnel
staat te wachten. Voetje voor voetje
gaan we vooruit. Soms bleven de ver
keerslichten maar vier of vijf seconden
op groen staan, juist lang genoeg om
twee automobilisten of een trage
maandagmorgen-dromer de gelegen
heid te geven, door te rijden. Toch
valt het vandaag allemaal nogal mee.
We hebben hier wel eens een vol uur
staan wachten en menige automobilist
met ons. Als we eindelijk de tunnelbuis
verlaten, is het 8.31 uur en omdat het
in de omgeving van de Kortenaerstraat
(nog) niet zo verschrikkelijk moeilijk
is om een parkeerplaatsje te vinden
(de „zoek-tijd" moeten we immers bij
de reisduur meetellen), arriveren we
om precies 8.37 uur bij de portier van
de krant, die opgewekt zegt; „Mijn
heer, U bent de laatste".
a 5e bromfietser is aangekomen om
fur. Hp is met zijn Solex door
u erstunnel gereden. In de
mocht hij zijn motortje
het- ,gebruiken, maar buiten leverde
ten nn1^ e„cn wmst op van zes minu-
veerde. fletser' die °m 8.35 uur arri-
had6 met de auto-fiets
miiden ziin ange tunnel-file te ver-
de wi'elriiHor- tagen 3eParkeerd nabij
ziin vouw fietf Vnnel' had vervolgens
61 en was daarna, via
Rotterdam (9,6 km.)
Auto 35 min.
Auto-fiets 30 min.
Scooter 23 min.
Bromfiets 27 min.
Fiets 33 mm.
Amsterdam (3,8 km.)
Auto 22 min.
Auto-fiets 17 min.
Scooter 11 min.
Bromfiets11 min
Fiets 15 min.
de wielrijderstunnel, naar de Korte
naerstraat gepeddeld. Hij kwam daar
aan om 8.32 uur.
Winnaar was de scooterrijder, die
met zijn Vespa door de autotunnel
reed en om 8.25 uur al de plaats
van bestemming bereikte.
De volgende dag startten we - in
Amsterdam op het Victorieplein.
Plaats van bestemming 's 00h
dit keer het gebouw van onze
krant, Nieuwe Zijds Voorburgwal. De
afstand is nu 3,8 km. Het tijdstip van
vertrek is 8.27 uur en opnieuw is het
de auto, die in de stad het traagste
vervoermiddel blijkt te zijn. De auto
mobilist komt aan om 8.49 uur, na in
de buurt van de Nieuwe Zijds een
parkeerplaatsje te hebben gevonden en
zich vervolgens lopend naar de krant
te hebben begeven. De wielrijder arri
veert om 8.38 uur en de automobilist
met de vouwfiets, die zijn wagen op
het Museumplein zette (waar hij, zoals
hii vertelde, heel gemakkelijk een
plaatsje kon vinden), is er om 8.44
uur.
De bromfietser en de scooterrijder
hadden allebei precies evenveel tijd
nodig: elf minuten. Z« arriveerden als
„winnaars" om 8.38 uur.
Hoewel het overdreven is, om uit
deze steekproeven gew>chT|e t_c9nclu"
sies te trekken, viel het ons toch op,
dat de verschillen minder groot zp,
dan we hadden verwacht. Wel bleek
de auto in Amsterdam bijzonder traag,
maar dit werd voor een groot deel
veroorzaakt door het zoeken naar een
parkeerplaatsje. Dat de bromfietser in
Amsterdam precies dezelfde tijd maak
te als de scooterrijder komt wellicht,
omdat deze laatste zich aan de grotere
verkeersstraten hield (met stoplich
ten), terwijl de bromfietser via een
aantal achteraf-straatjes een groot
deel van de verkeerslichten wist te om
zeilen.
Interessant zijn de tijden van de
auto-fiets combinatie. Het valt op,
dat de tijdwinst ten opzichte van de
auto in beide gevallen gelijk is
(5 minuten). De automobilist op zijn
vouwfietsje boekt natuurlijk méér
tijdwinst, wanneer hij in de binnen
stad op meer adressen moet zijn en
nu dus geen tijd behoeft te verspe
rt» het zoeken naar verschillen
de Parkeerplaatsen.
proef isUglwe!lt™rte b" mm»
spitsuur-drukte w= »snelheid" in de
zou letten on w -eer men all«en
lijk de auto bovenaan erf' Staat natuur"
alleen let op de veiiitheT^'T®1' m-en
de fiets het, want de fnlev'alsvatblir
held van een wielrijder5 is maar 13"
die van een bromfietser 71 die vtm'
de automobilist 13,8 en van' èen motor
rijder en een scooterrijder 14,6.
(Dit is het resultaat van een onder
zoek van de Stichting Wetenschappe
lijk Onderzoek Verkeersveiligheid. Het
aantal geregistreerde ongevallen per
miljoen afgelegde kilometers, werd als
„ongevalsvatbaarheid" beschouwd.)
Economisch gezien staat de fiets ook
aan de top, maar de actie-radius van
het vervoermiddel is nu eenmaal erg
beperkt en men dient de energie voor
het voortbewegen nu eenmaal hoogst
persoonlijk te leveren.
En overigens: de snelste manier om
door de stad heen te bomen per
auto, scooter, brommer of fiets is
nog altijd: even Wachten, tot de spits
uur-drukte voorbü is. Want stilaan zul
len we moeten gaan beseffen, dat we
in dit land met zes miljoen fietsen,
anderhalf miljoen bromfietsen, 160.000
motoren en scooters, 200.000 bedrijfs
wagens en buna een miljoen personen-
auto s, niet eens meer allemaal tegelijk
op straat kunnen.
VIC SNIEKERS.
OnSfJCe,}d .Pr.oot is de sortering de-
%??ut efletsen °P deze RAI- En
fW» de mogelijkheden van
het kleine klap-fietsje, welke ons
im en onder ogen worden
9 k, er als automobilist het
parkeerprobleem mee omzeilen, door de
-agageruimte °P te bergen
en -f 2 te halen, wanneer U het
C- !JiitL i city nadert. U kunt het
qebruiken in mooie stre-
•lÜ'nerorto^T?' met de aUt0 Uaar t0e te
S Yerder kan het fietsje goe-
f -„iLï? bewijzen aan kampeerders
m vaarders, aan binnenschippers
rtotoli'P' winkel of schippersbeurs
hnr,n innJo rt®71 aan kleinbehuisden en
LnTfa' die Me dng de fiets
P P en af moeten sjouwen.
^eJ!^®£landse industrie is op de RAI
razln^"1331" liefst zeven fabrikan-
1 Rat-,,,,,!6 brengt een opvouwbare fiets
»,v P™ nSers, de Germaan, Phoe-
en Union een demontabele
fiets. erder zien we nog van Union de
cp\rtr!.Ur?!s met een zeer aparte vorm-
§ir, Dehaive deze Nederlandse inzen-
tnn5f;ZVn er de geïmporteerde, de Moul-
Mn,Aets' 6en Produkt van de British
ctniT, Corporation (importeur R. S.
i„tto en Zonen) en de Franse Moby-
Kant van Motobécane (importeur W.
rtA Handelsonderneming), en ver-
Ttoi- nog acbt Duitse fabrikanten, één
kla f-ns 6n ddn Japans merk. Op de
hia ts"s,and kan men °P een speciaal
tiri i6 ..Proefrijden en verder voorlich
ten5 ^PÜSen over de technische aspec-
Zo'n fietsje moet namelijk snel en zon
der gereedschap kunnen worden gede
monteerd, het mag niet te zwaar zijn en
stuur en zadel moeten verstelbaar blij
ven. We zijn heel erg benieuwd, hoe
het Nederlandse publiek op dit rijke
aanbod zal reageren.
p de RAI beleven de volgende
bromfietsen (waarvan een met
voetversnelling' bun première
voor Nederland:
Amstel Sport 777: Puch-motor, 2 ver
snellingen met geforceerde koeling.
Batavus Combi SP°rJ: JDO-mptor, 3
versnellingen en geforceerde koeling;
Berini Tour '64 F 70: Pluvier-ketting-
motor M 46 met staande start;
Cyrus Sport Special Sachs-motor, twee
versnellingen;
Fongers Sport Luxe: Saohs-motor, drie
versnellingen;
Gazelle Isabelle; JLO-motor met 2 of 3
versnellingen;
Gazelle Grant: JLO-motor met 2 of 3
versnellingen;
Ital Saturnino: Ital-m°tor, 3 versnellin
gen (Italië);
Kaptein-Mobylette EEG: Volautomati
sche start- en stationairkoppeling;
Locomotief Unica: Saxonette-ketting-
motor, 1 versnelling,
Simplex Ibis: Saxonette-kettingmotor, 1
versnelling;
Magneet Globemaster Coronet: Saohs-
motor, 2 of 3 versnellingen;
Magneet Scoot-o-Matic: Saxonette-motor
2 of 3 versnellingen;
Puch Skybolt: Puch-motor, 3 versnellin
gen (Oostenrijk);
Rabeneick Binetta: Sachs-motor, 2 ver
snellingen (Duitsland)
RAP Rocky; Stokvis-motor, 3 versnel
lingen;
Solex Ami: zelfinstellende trommelrem-
men, blauwe kleur;
Sparta GH 50 Grand Sport- JLO-motor,
2 of 3 versnellingen;
Sparta SE 50 Automatic: automatische
koppeling, motor; Saxonette A.M.;
Testi Telstar: FB Minarelli-motor, 3
versnellingen Joegoslavië)
Tomos Silver Streak: voor het eerst met
voetversnelling;
Union Polaris: Sachs-motor, 3 versnel
lingen, met en zonder geforceerde
koeling.
De ruim 120 exposanten van de
tweewieler-R.A.I. nemen de
22.500 m2 tellende vloeropper
vlakte van de Europahal,
Zuid- en Westhal in beslag, waar
door de tentoonstelling weer groter
is dan die van drie jaar geleden.
De geëxposeerde merken twee- en
driewielers zijn afkomstig uit twaalf
landen: Nederland, Italië, de Duitse
Bondsrepubliek, België. Frankrijk,
Oostenrijk, Zweden, Tsjecho-Slowa-
kije, Oost-Duitsland, Joego-Slavië,
Japan en de Verenigde Staten. De
specificatie van de catalogus bevat
de namen van 41 merken bromfiet
sen en gemotoriseerde driewielers,
27 merken motorfietsen, 13 merken
scooters en autoscooters, terwijl er
tenminste 35 rijwielmerken zullen
zijn vertegenwoordigd (waarvan 26
uit Nederland). Een internationale
collectie onderdelen en toebehoren
completeert deze RAI-tentoonstel
ling.
(Van onze verkeersredacteur)
Op het gebied van de bromfietsen
exposeren 41 merken en de liefhebber
kan er talrijke primeurs vinden. Lam
bretta en Vespa lanceren op deze RAI
allebei een lioht type scooter, wellicht
onder invloed van de stijgende vraag
van het publiek naar een „stads-
scootertje" De kleine Vespa heeft een
50 cc motor (of, het iets grotere type,
90 cc) die voor 2,5 pk zorgt. Als top
snelheid wordt zestig kilometer per uur
opgegeven. Deze 50 cc-uitvoering heeft
vier versnellingen. Iets sneller is de
Vespa 90 cc, die drie versnellingen heeft.
De topsnelheid bedraagt 70 km per uur.
Voor beide modellen kan een mensver
houding van 1 op 50 voor de smering
worden aangehouden.
Geheel nieuw is ook de Lambretta
„Lababy", met een 98 cc motor, drie
versnellingen en een 4,5 pk motor, ue
prijs zal beneden de duizend gulden
komen te liggen. Verder brengt Lam
bretta de 150 Li Speciaal, een opge
voerde versie van de bestaande 150'cc
Li, en een nog snellere „200 Jet met
een opgevoerde 200 cc motor. En
schijfrem op het voorwiel moet deze
hardloper in staat stellen snél te stop
pen.
Nieuw voor ons land is ook de Aer-
macohi „Brezza" (bries), een 150 cc
tweetaktscooter van de Italiaanse fa
briek, die sinds enige tfld een samen
werking heeft met de Amerikaanse Har-
ley Davidson en haar modellen de ge
combineerde naam Aermacchi-Harley
Davidson laat voeren. De Biezza heeft
drie versnellingen, telescopische voor
vork en zweefarm achtervering.
Voor het eerst is op de RAI een
Oostduitse scooter te zien, de „Berlin",
met een krachtige 150 cc twe-etakt mo
tor (9,5 pk). Deze scooter heeft vier
met de voet te schakelen versnellingen,
een zweefarm voorvork en een verstel
bare zwevende achtervork.
De fabrikanten van motorfietsen
zjjn druk vertegenwoordigd met
27 merken. De Duitse Maico-
fabriek brengt als nieuw model
de 250 cc Supersport met van haar
wedstrijdmaehines afgeleide 24,8 pk
ééncilinder tweetaktmotor. Verder is
nieuw bij dit merk een 250 cc moto-
cross model met extra licht wiegfra-
me van dubbele buizen, waardoor het
totale gewicht van deze wedstrijdma
chine slechts 98 kg bedraagt.
Voor een primeur zorgt verder Gree-
ves (Engeland) met een crossmachine
met tweetaktmotor van geheel eigen
fabrikaat. De lichtmetalen cilinder
heeft een vierkante vorm met speciale
plaatsing van de koelribben, waardoor
voorwiel en spatscherm de koeling zo
weinig mogelijk kunnen beïnvloed-en. In
teressant is ook de Nederlandse Berini
met een Japanse Suzuki tweetaktmo
tor, vier versnellingen en desgewenst
een electrische starter. Deze Berini-
Suzuki heeft een 50 cc motortje.
Een aparte groep vormen op deze
tweewielerexpositie de drie- en
vierwielers. Hun aantal is be
perkt, maar hun uitvoering is
zeer -gevarieerd. Zo kan men de auto
scooters zien: de Duitse Messer-
schmitt met de 200 cc tweetaktmotor
en de thans Britse, maar van huis-uit
Duitse Heinkel-Trojan, met 200 cc kop-
klepmotor en de twee achterwielen zo
dicht naast elkaar, dat ze volgens de
wet als één wiel gelden en de bestuur
der derhalve kan volstaan met een rij
bewijs voor motorfiets.. Bij de bestelwa-
gentjes zijn modellen, die wegens hun
geringe cilinderinhoud (max. 50 cc) of
wegens snelheidsbegrenzing (20 km per
uur) zonder rijbewijs bereden mogen
worden. En tenslotte zjjn er de skel
ters, die worden geëxposeerd op een
gezamenlijke stand en die afkomstig
zijn uit Nederland, Italië en Amerika.
Een belangrijke plaats neemt natuur
lijk ook de fiets in. Op de tentoonstel
ling worden in totaal 35 rijwielmerken
geëxposeerd, waarvan er 26 afkomstig
zijn uit Nederland.
Op de tentoonstelling is verder een
grote informatiestand te vinden van de
A.N.W.B., testapparatuur van het Ver
bond voor Veilig Verkeer, een echte mo
tor-reparatiewerkplaats van de Bovag
en een inzending rijwielcuriosa.
Deze Tweewieler-RAI duurt tot en
met 7 maart en is op werkdagen ge
opend van 10 tot 17 uur en 's avonds
van 19.30 tot 22.30 uur. Op zaterdag 29
februari, zondag 1 maart en zaterdag T
maart is de tentoonstelling geopend
van 10 tot 18 uur.
(Advertentie)
Exclusief verkrijgbaar bij de kapper!
Zeg bromfiets, zeg „kabaal" en zie
vervolgens de bromfiets-industrie
op U afkomen met het brommende
commentaar, dat men hiervoor be
slist niet de industrie verantwoordelijk
na-g stellen.
Sedert 1 oktober 1961 kennen wij ook
Mi ons land wettelijke voorschriften
voor het bromfietsgeluid. Met ingang
van die datum zijn de keuringseisen
voor nieuwe brommers uitgebreid met
de bepaling, dat geen grotere geluids
sterkte mag worden voortgebracht dan
75 decibel; na één jaar is deze n°rm
verlaagd tot 74 decibel en op een later
te bepalen tijdstip tot 73 decibel-
Deze aanvulling van de tv^°^egenier-
sluit aan op «e» hevaling.
keersreglement °pg^Xruikers van de
De norm voor de gebruikers v
oudere bromfietsen wordt na het
ogenblik 81 decibe i n van drie
verstrijken van een decibei Het
}-arZ voorschrift, waarnaar de toen-
IS mi-nister van Verkeer en Water-
Ttaai drs H. A. Korthals, de politie-
instanties enkele maanden geleden
heeft verwezen.
Was het geluidsniveau van de nietitoe
bromfietsen enkele jaren geleden nog
77 a 79 decibel, thans wordt elke brom
fiets met een geluidssterkte van
decibel afgekeurd, die met een g
luid van 74-76 decibel kjvgen een
goedkeuringstermijn van een h^jaar
en de tweewielers met 73 decibel en
minder worden ^nder meerde,
keur A aangeboden nieuwe
typen ruim onder de" voorgeschreven
geluidssterkte blijven.
Kortom, zegt de industrie, kosten noch
moeite worden door de bromfietsfa
brikanten en importeurs gespaard,
om hun motortweewielers af te leve
ren in overeenstemming met de wet
telijke voorschriften. Wat er daarna
na aflevering door de fabriek via
de detailhandel aan de uiteindelijke
kopers gebeurt, onttrekt zich veelal
aan hun waarneming en invloed. He
laas moet worden vastgesteld, dat er
door jeugdige branieschoppers nog wel
eens aan de motorafstelling en het uit
laatsysteem wordt geknoeid met de
hoop de bromfiets sneller te doen lo
pen. Doch dit is dan veeleer een zaak
van de verkeerspolitie, dan van de
bromfietsleverancier.
Plastic wint overal terrein en het
kon dus niet uitblijven. Op deze
Tweewieler-RAI zal men kunnen
kennismaken met de plastic-fiets
die hier, compleet met plastic-bel, de
wereldpremière beleeft. Het rijwiel
komt uit Amerika en heeft een „body"
van met glasvezel versterkt polyester.
Het ontwerp is van de Amerikaanse in
dustriële vormgever Ben. G. Bowden.
Zowel de ontwerper als de. fabrikant
zullen op de RAI in Amsterdam aanwe
zig zijin.
De bel komt-uit Italië en is óók ge
heel van kunststof, met uitzondering
van de belsohaal, want om te kunnen
tingelen is er nu eenmaal metaal no
dig.
De nieuwe plastic fiets zal binnen
kort m Amerika in produktie komen.
IIIIIIIIIHIISIIIIIIIIIIIIIIIIIIIJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIK
m» FEBRUARI TIM 7 MAART