CONTACT AFN-Europe brengt twaalf uur radioprogramma s over Nederland Programma 's T elevisie Radio: héinI HEINZ* WITTE BONEN Constellation blijft aan de ketting In 1939 vroeg kardinaal Tisserant om encycliek tegen Hitler-ideologie Paus PiusXIl ging niet op voorstel in m Hedenavond op de tv „DE DERTIG SECONDEN" Ex-SS-er moet onder scheiding teruggeven HOFNAR DAGPUZZLE jam-fe-wsys*» MOLENS IN RIJNLAND BENDER =3 Culturele en toeristische aspecten onderwerp van tal van reportages r A Donderdag Vrijdag Donderdag Wonder aan de Donau Spel van Dimitri Frenkel Frank mgoie Proces-Colombo verdaagd tot na PASEN A 64 stations bereiken tezamen 50 miljoen radio-luisteraars shave K.. J Buitenland Buitenland biografie van Mtte boo^ DONDERDAG 26 MAART 1964 PAGINA 11 Veroverend fris... lotion Keukenhof Krenterig De Doeshofmolen bij Leiderdorp na restauratie door de Rijnland se Molenstichting. Op de achter grond de eveneens gerestaureer de molen van de Achthovense polder. VOSSIUS i in tomatensaus Amsterdam, Spui 12, tel. 230853 Arnhem deskundig in klank Breda Leiden Rotterdam b dertig seconden". Droevig Commentaar super bolknak (Van onze radio- en tv-redacteur) AMSTERDAM, 25 maart Op Paas zaterdag en Eerste Paasdag zal American Forces Network in Europe (AFN) vanuit Nederland twee directe radio-uitzendingen van elk zes uur ^erzorgen, die gewijd zijn aan cultu- ?e'e en toeristische aspecten van ons ,and. Deze programma's, waarin onder andere bekende Nederlandse en Ame rikaanse artiesten optreden, zullen wor den gerelayeerd door alle 64 stations AFN-Europe, die tezamen 'n luister dichtheid hebben van vijftig miljoen. \an Nederlandse zijde worden deze hitzendingen voorbereid en verzorgd door Radio Nederland Wereldomroep in samenwerking met de Algemene Nederlandse Vereniging voor Vreem delingenverkeer (ANW). Onder de titel „A picture in sound Holland" zal deze radio-revue, wel ke wordt verzorgd vanuit de studio van de Wereldomroep in Hilversum, door middel van een lijnverbinding met de AFN-studio in Frankfurt zaterdag en zondag, 's middags van twaalf tot Zes uur direct worden uitgezonden. Prins Bernhard heeft zich bereid Verklaard een openingswoord te spre ien, dat dus zaterdag 28 maart zal Jvorden uitgezonden. Producer van het programma, dat een maandenlan ge voorbereiding met zich meebracht, is de Amerikaan John Morris. Hij wordt terzijde gestaan door twee Ame rikaanse presentatoren en een presen tator van de Wereldomroep, Guus van der Steen, die in Engelse uitzendingen steeds met de voornaam John wordt aangekondigd. Medewerking wordt verleend door de bekende USAFE Dance Band „The Ambassadors" onder leiding van Bob Bunton. Van Nederlandse kant heeft men zich verzekerd van de medewer king van o.a. het Trio Pim Jacobs met Rita Reys, Pia Beek, Teddy Scholten, Herman Schoonderwalt en Melle Weersma. Bovendien zal men opnamen kunnen (Advertentie) Exclusief verkrijgbaar bij de kapper! 22.30 Godsd. lezing. 22.45 Partem.overz. 22.58 Weerber. 23.00 Nws. 23.02 Voodr. 23.15-23.45 Kamermuziek. ENGELAND, BBC Bight Progr. 1500 en 247 m.18.33 Sportoverz. 18.45 Hoorspel. 13.00 Nws. en juurn—19.31 Hersengymnas tiek. 30.00 Gevai. progr. 20.30 Nws en act. 20.40 Amus. muz. 21,30 Brievenbe- AVRO: 18.30 Voor export doe. progr. antwoording. 22.00 Lichte muz. 23.40 Voor- NTS20.00 Journaal. AVRO: 20.20 Tele- dracht. 23.50 Meditatie. 23.55-24.00 Nieuws, vizier. 20.30 Achter de schermen, doe. 21.00 De dertig seconden, TV-spei 22.15 NDR-WDR: 309 m.: 19.00 Nws. 19.25 Doe. rep. v.d. militaire vliegbasis Woens- Lichte muz. 20.20 Amus. muz. 21.30 Nws. drecht. NTS: 23.00-23.05 Journaal. 23.05- 32.00 Klass. muz. 24.00 Nws. 0.15 Oude 23.10 Sport in Beeld: UEFA jeugdtoer- muz. 1.00-1.15 Weerbericht. n001, FRANKRIJK Culture 280 en 236 Experimentele uitz. op het tweede net m.: 18.00 Lichte muz 19 58 Nws. 20.42 /v „I Ml Klass. en mod. muz. 22.27 Gevar. muz. (Kanaal 2D 23.20 Gevar. muz. 23.49 Gram. muz NCRV: 20.30 De Marcus Passie, Georg 23.52-24.00 Nieuws. Philipp Telemann. (-22.00). BRUSSEL, 324 m.18.00 Nws. 18.03 V. Duitse televisieprogramma s d lg28 Paardesport berichten. 18.30 18.10-18.15 Nws. (Reg. progr.: NDR: Godsdienstige uitz. 19.00 Nws. en radio- 18.15 De maand in de zone: het leven in kroniek. 19.40 Gram. muz. 19.50 Vrije po- de bezettingszone der Sovjet. 18.00 Voor Utiek tribune. 20.00 Johannes Passion. de kinderen. 19.00 Nws. 19.03 Act. 19.19 22.00 Nws en ber. 22.15 Israëlische uit- Tussen Bayreuth en Tokio. 19.59 19.09 zending. 22.45 De zeven kunsten. 23.00 Programmaoverz. WDR: 18.30 Journaal. nws. jj.oö Gram. muz. 23.55-24.00 Nws 19 12 Intermezzo-aanvang. 19.15 De schaapherder: het oudste beroep v.d .we- BRUSSEL, 484 m.18.03 V.d. soldaten, reld 19 45 Provencehavensteden van de 19.00 Nieuwe grammofoonpl. 19.30 Nws. Camargue) 20.00 Joum. en weeiwerz. 20.30 Chansons. 22.00 Wereldnws. 22.20 20.15 Vibia Perpetus, spel. 20.50 Heimweh jazzmuz. 22.55 Nieuws, na oh Pikkuniemi. speelfilm. 22.10 Ont- moeting met de Wartburg, 22.45 Journaal en weeroverzicht. 23.00 Re portage Bundesliga-spelen. Zweites Deutsches Fernsehen HILVERSUM I, 402 m - KRO: 7.00 IR 9(1 Nws en nr 18 45 Zes pond ln Nws. 7.10 Morgengeb. 7.15 Ouverture.., 18.30 Nws. en pr. J- aan radio voor vroege mensen. 7.55 Overw spel. 19.30 Act. 20.00 ^^''V^' ondervveg uit mijzelf, overweging rond Goede Vrlj- Amerikaanse speelfilm. 2L15 litej. dag, 9.35 Waterstanden. 9.40 Requiem naar Chartres, filmrep. -2. 0 Va:i Fauré (stereofonisehe aitzending). ten- iü.20 ln de platensoos: progr. voor oude- re luisteraars. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Frans-Belgische TV-programm Mod. orkestmuz. (gr.J. 12.00 Angelus. 18.30 Ber. 18.33 Voor de kinderen. 19-00 Licht Instrument ens. en zangsol. Prot. uitz. 19.30 Tekenfilm. 19.40 Janlque jjed_ t.b.v. land- en tulnb. 12.33 Aimée, filmfeuilleton. 20.00 Journaal. gn orkestwerken (gr.). 12.55 20.30 Le journal d'un curé de campagne, nws_ 13 qq Nws. u.is Lichte gr. film. 22.20 Le Carrousel aux Images, VoQr de vrouWi 44.15 Omroep- nieuwe films. 22.50 Journaal. orkest groot omroepkoor en sol.: klaag- zangen van Jeremias. 14.55 Orgelmuziek. Vlaams-Belgische TV-programma's riijR K Goede Vrijdag-dienst. 16.30 Ge- 19.00 TeletaaUes: Engels. 19.30 Sport- iide muz. (gr.) 17.00 Voor de jeugd, kron 19.55 Sport. 20.00 Nws. 20.20 Ten - instrument, octet, huize van Michel Van Vlaenderen. 21.05 Filmprogr. 21.50 Nws. 22.00-22.30 Christus HILVERSUM II, 298 m. VARA: 7.00 onze Broeder, rep. van een kruisweg ge- Nws 7 i0 ochtendgymnast. 7.20 Socialis- houden in de koolmijn te Zolder. tisch strijdlied. 7.23 Lichte grain, muz. (Om 7.30 Van de voorpagina). 8.00 Nws. I en socialistisch strijdl. 8.18 Lichte grarn- Uvilülsfl muz. 9.00 Ochtendgymnastiek voor de vr. YlllUaQ 9.10 Klass. strijkkwartet (gr-). ^R5' 9.40 Morgenwijding. VARA: 10.00 Gram. Duitse televisieprogramma's. muz. 1KRO: 10.30 Paasdienst. VARA: Goede Vrij- uagaiensx. muz 13 3Q koor en orgeibegeleid. Zweites Deutsches Fernsehen GJïwi3?? muz' 14 00 PaasPr°Sr- ,14.f Die Markus-Passion. Mafctheus Passion, H. Schütz (gr.). ENGELAND, BBC Home Service, 330 m.: 12.25 Brievenbeantw. 12.56 Weerber. 13.00 Nws. 13.10 Hoogtepunten uit de pro gramma's van de afgel. week. 14.00 Goe de Vrijdag-dienst. 15.00 Lichte muz. 15.30 Voodr. op de gram. pl. 16.00 Klass. en HILVERSUM 1, 402 m. NCRV18.15 mod. muz 47 qq Voor de jeugd. 17.55 Sportrubriek. 18.30 Voc. ens. en sol.: Weerbericht Geestelijke liederen (Stereofonisehe uit- q zending). 18.50 Soc. perspektief, lezing. ENGELAND, BBC Light Progr. 1500 en 19.00 Nws. en weerpr. 19.10 Op de man 247 m.12.00 Kerkd. 12.31 Sportparade. af, praatje. 19.15 Kerkorgelmuz. (gr.). 12.50 Gevar. progr. 13.45 V.d. kinderen. 19.30 Radiokrant. 19.50 Kerkorgelmuziek. 14.OO Hoorspel. 14.45 Pianorecital. 15.00 20.00 Die Matthaus-passlon van Bach. Verzoekprogramma. 15.30 Lichte muziek, (circa 21.30 Het gelaat van Christus, over- 15.50 Voetbalrep. 16.45 Gevar. muziek, denking), 23.50 Gram. muz. 23.55-24.00 17.00 Sportreportage. Nieuws. NDR-WDR, 309 m.: 12.00 Finse muz. HILVERSUM II, 298 m. AVRO: 18.00 13.00 Nieuws. 13.10 Operamelodieën. 14.00 Nws. 18.15 Eventueel act. 18.20 Uitzen- Klass. pianomuz. 15.05 Gewijde muziek, ding van de Christelijk Historische Unie. 15.15 Klassieke muz. 16.00 Nws. 16.40 Jo- Onderwijsvraagstukken. Bert Buddingh m hannes-Passion. gesprek met dr. H. A. Schuring, lid v.d. C.H.U.-fractie in de Tweede Kamen BRUSSEL 324 m.: 12.00 Nws. 12.05 Gr. 19.30 Voor de Jeugd 20.00 Nws. 20.0o mUz. 12.05 Lezing. 12.16 Klass. muziek. Strijkkwartet- Mod muz 21.05 Gehoord, 12.0O Beursber. 13.00 Nws. 13.20 Fragmen- gezlen gelezen: kunstsymposion. 21.35 So- ten uit Parsifal, opera. 14.00 Nws. 14.03 praan en piano: Spaanse liederen. 21.55 Klass. muz. (Om 5.00 Nws.). 15.25 Kerk- Voodr 22 05 Variété-orkest en sol. 22.30 orgelconcert. 16.00 Nws. 16.03 Beursber. Nws. en meded. 22.40 Act. 23.05 Lichte 16.09 Klass. muz. 16.55 Gram. muz. 17.00 Grammuziek 23.55-24.00 Nieuws. Nws. 17.15 Orkestconc. 17.45 Duitse les. BRUSSEL 484 m.12.30 Gevar. muz en act. 14.03 Gevar. muz. progr. 17.00 Nws. 17.15 Gevar. muziek. ENGELAND. BBC Home Service, 330 m.18.00 Nws 18.10 Reg. progr. 18.32 FRANKRIJK Culture 280 en 235 Marktber. 18.35 Amus. muz. 19.00 Lied- m.12.02 Gevar. muz. 12.80 Nws. 12.42 les en herinneringen. 1930 Klankbeeld. Ork. conc. 13.37 Orgelrecttal. 14.12 Gewij- 20-15 Lezing. 20.30 Wetensch. quiz. de muz. 14.35 Gevar. muz. 14.55 Kamer- 21.00 Don Pasquale. opera. 22.00 Nws. muziek. 15.15 Passiemuziek. horen van The Dutch Swing College Band, de Maastreechter Staar, het Con certgebouworkest en de Nederlandse Bachvereniging. Het programma wordt beide dagen op ieder half en heel uur onderbroken voor een nieuws uitzending uit Frankfurt. Belangrijke bijdragen zijn verder actuele reportages over Rotterdam, de Delta-werken, het Rijksmuseum, de Keukenhof, de diamantindustrie, voorjaarsmode, dijken en kaas. Voorts een aantal klankbeelden, te weten over het Vrouwtje van Stavo ren, het ontzet van Leiden, en een nieuw historische klankbeeld „Un rest on Manhattan", over de vesti ging van Adriaan Blok, Je eerste Eu ropeaan die als gevolg van een scheepsbrand zich in 1614 vestigde op Manhattan. Daarnaast zal ook de AFN zélf verschillende reportages verzorgen, onder meer over Schiphol, de watersport, de auto's in Neder land en de fietsen in Amsterdam. Voor korte gesproken bijdragen heeft de AFN bovendien uitgenodigd mr. P. J. Mijksenaar, hoofd van de voor lichting van de gemeente Amsterdam, de heren J. Risseeuw, directeur van de ANW, en Ch. Zelmon, ANVV-di- recteur in Keulen, en drs. L. F. Tijm- stra, directeur van Radio Nederland Wereldomroep, welke omroep regelma tig actief is voor de American Forces Network. In het verleden werden door de We reldomroep in de zomermaanden regel matig muzikale programma's met toe ristische actualiteiten samenge steld, welke de AFN onder de titel „Welcome to Holland" eens per veer tien dagen ten gerieve van de verlof gangers uitzond. Voorts vinden mu- ziektranscripties (Holland Festival, lichte- en symfonische muziek en Kerstprogramma) bij de AFN meestal een goed onthaal. De ANW, die voor de plannen van de AFN grote belangstelling had, ge looft dat de uitzendingen van zaterdag en zondag in belangrijke mate zullen bijdragen tot de bevordering van het bezoek aan Nederland van in Europa gelegerde Amerikaanse militairen. Aan de bevordering van dit bezoek heeft de ANW sinds zestien jaar vee] aandacht besteed. In 1951 stond, blij kens mededelingen van een Duits reis bureau dat de reizen voor de militai ren verzorgde, Amsterdam bovenaan de lijst van favoriete verlofcentra in Europa. Tot en met 1956 bleef het bezoek van Amerikaanse militairen zich gunstig ontwikkelen. Daarna is er door ver schillende oorzaken abrupt een neergang gekomen. In totaal verminderde het van 157.000 overnachtingen in hotels in 1956 tot rond 143.000 overnachtingen in 1963, terwijl het cijfer van de over nachtingen van alle buitenlandse na tionaliteiten tezamen van ruim 2'/j mil joen in 1956 tot naar schatting ruim 4 miljoen in 1963 vermeerderde. Eén van de oorzaken hiervan was het vervallen van de grote reducties die de Amerikanen genoten op de tarie ven van de Duitse spoorwegen. De American Forces Network da teert van 4 juli 1943. In die dagen had het zijn „hoofdkwartier" in Londen en kwamen de uitzendingen niet verder dau de Britse eilanden. Direct na de bevrijding strekte zich de activiteiten ook uit over het vasteland van Euro pa en volgde men de troepen met mo bile zendapparaten van zeer dichtbij in hun opmars. Na de invasie in Duitsland werden er zes studio's inge richt. In 1958 kwam ook Frankrijk aan de beurt, waar thans drie permanente studio's zijn, te weten in Orleans, Poi tiers en Verdun. Het sleutelstation in Duitsland is Frankfurt. Voorts heeft men studio's in Berlijn, Bremerhaven, Kaiserlautern, München, Neurenberg en Stuttgart. Dezer dagen heeft de Rijnlandse Molenstichting in het Gemeen- landshuis van Rijnland, aan de Br jestraat te Leiden, haar eer ste lustrum gevierd. Voorzitter A. Bicker Caarten heette een groot aantal belangstellenden en medewerkers wel kom, onder wie zich vjjf burgemeesters bevonden. Uit het verslag van secre taris-penningmeester jhr. dr. L. W. E. van Heurn bleek dat in de vjjf jaar van het bestaan (1e stichting reeds zeven molens voor het Zuidhollandse polder landschap heeft weten te behouden en in maalvaardige toestand gebracht. Het waren achtereenvolgens) de Zwanburgermolen en de Warmond, de Hogewegse molen onder Noordwijk, de Vrouwe-Vennemolen in Alkemade, de beroemde „Zelden van Passé" aan rijksweg 4a in Zoeterwoude, de Boter- huismolen te Warmond, de Doeshof- molen van Leiderdorp en de Doesmo len onder Woubrugge. Op het program ma staat nog de Vletpolder in Wou brugge. Ook beijverde zioh de stichting voor het behoud van de laatste complete molen-viergang van Aarlanderveen. Deze vit molens bemalen de polder trapsgewijs. Door de oprichting van de Stichting Molenviergang Aarlander veen kon deze worden gered. Ir. R. Hotke. hoofddirecteur van Mo numentenzorg, stelde als grootste ver dienste het lichtend voorbeeld dat de stichting is geweest. In Zjjpe, Purmer, Utrecht, Heusden en Altena werden eveneens stichtingen opgericht naar gelang de Rijnlandse betere en spre kende resultaten boekte. De heer Bic ker Caarten was hierbij de ambassa deur geweest. BUSSUM, 26 maart Dat „Wonder aan de Donau" van Maxwell Anderson waarover u gisteren in dit blad al het een en ander kon lezen een erg sterk stuk is, zouden wij niet durven be weren. Daarvoor bleef het naar onze smaak te zeer in de opzet steken. Tom van Beek maakte van de door zijn ge weten „aangetaste" en door een vage Christus-figuur geïnspireerde kapitein Kassei niettemin een aanvaardbare fi guur. Ook Wim van de Brink maakte van zijn generaal Merck wat er maar van te maken viel. Zij konden het niet helpen dat het alles nochtans een niet helemaal overtuigende indruk maakte. Luc van Gent, die tekende voor een so bere en strakke regie de figuren in „dianegatief" alleen vonden wij een tikje te geforceerd trouwens ook niet. In „Het land van onze kinderen" was dit maal „Werk en welvaart" het the ma. Er werd minder in getheoretiseerd dan in de vorige afleveringen, wat de levendigheid ten goede kwam. Maar dat kón dan ook met dit onderwerp. In „Brandpunt" tenslotte trof een boeiende reportage van Henk van Baar- le en Henk Neuman over de „Fonda- tion Balzan". H. Hn. VOORBURG, 24 maart. De Neder landse organisatie voor Zuiver-Weten- schappelij k-Onderzoek heeft dr. F. F. Blok, leraar in de klassieke talen aan het Huygens-Lyceum in Voorburg, een subsidie verleend om een biografie van Isaac Vossius voor te bereiden. (Advertentie) Vraag uw winkelier de receptenfolder met vele heerlijke keuken-troeven. HAARLEM, 26 maart De presi dent van de rechtbank alhier heelt gis teren uitspraak gedaan in het kort ge ding dat was aangespannen door de heer M. Kozubiski uit Wenen, die ge vraagd had liet beslag op te heffen op een „Constellation" die sedert 17 fe bruari op Schiphol staat. De president bepaalde, dat dit toe stel, dat op verzoek van de „Aero- transport Flugbetrieb Gesellenschaft" te Wenen aan de ketting was gelegd niet zal worden vrijgegeven. Het vliegtuig is eigendom van de heer Kozubiski. De president overwoog in zijn uitspraak, dat aannemelijk is gemaakt dat de Weense maatschappij een vordering van twee miljoen Oos tenrijkse shilling op de heer Kozubiski heeft en achtte de vordering, die deze op de maatschappij zou hebben wegens het hem verleende ontslag, niet aan nemelijk. (Van onze Parijse correspondent) PARIJS, 26 maart Een zeer per soonlijke en zeer openhartige brief, die op 11 juni 1940 door kardinaal Tisserant werd gericht aan kardinaal Suhard, de toen pasbenoemde nieuwe aartsbis schop van Parijs, heeft gisteren door toedoen van een aantal persagent schappen wereldwijde ruchtbaarheid gekregen. De oorsprong van die rucht baarheid ligt in het feit, dat het Ro meinse linkse weekblad „II Mondo" ln zijn jongste nummer uittreksels uit die brief heeft gepubliceerd, hetgeen kardi naal Tisserant op zijn beurt bewogen heeft om te verklaren dat deze brief „niets te maken had met de nazi activiteiten tegen de Joden, omdat op dat moment de vervolging zich nog niet in al haar verschrikking had geopen baard". De huidige kardinaal-deken heeft gisteren ook verklaard, dat Pius XII alles deed wat hij kon om de slachtoffers van de racistische vervol ging te hulp te komen en Hij zei er ook van overtuigd te zijn dat iedere open bare tussenkomst van de Paus het lot van de Joden slechts had kunnen ver ergeren. De bewuste brief werd door de Gestapo gevonden tijdens een huls- zoeking, die zij gedurende drie dagen in september 1940 hield In het Parijse aartsbisschoppelijk paleis, en zij zond de brief door naar Berlijn, voorzien van de aantekening: „Dit is het be wijs, dat kardinaal Tisserant een agent van de geallieerden is". Het Parijse dagblad „Le Monde" publi ceerde gisteren de volledige tekst van het schrijven van kardinaal Tisse rant, vergezeld van een lang com mentaar van zijn medewerker Jac ques Nobecour. Het geheel onder de kop: „In juni 1940 betreurde kardi naal Tisserant het stilzwijgen van Pius XII over de plicht om te ge hoorzamen aan het geweten". Hieronder laten wij de tekst van het schrijven van kardinaal Tisserant aan kardinaal Suhard volgen: „Ik heb gisteren de brief ontvangen, die Uwe Eminentie mij de vierde heeft gezon den. Grote dank voor de goedheid, die Uwe Eminentie jegens mij aan de dag wil leggen. Indien wij de beproeving overleven zal ik gaarne bü mijn opont houd in Parijs gebruik maken van de gastvrijheid, die gij mij aanbiedt." (Hierna volgen enkele mededelingen die niet terzake doen.) (Advertentie) Uw muzikale kinderen hebben een piano nodig. Ook U kunt Uw gezin verrijken met zo'n nobel instrument... desnoods een half jaar op proef. Komt U daarover eens met ons praten. Wij advise ren U graag over onze vele merken (w.o. enkele exclusief voor Bender) en mogelijkheden. Bel of schrijf om onze foto-brochure nr. 60A De Dertig Seconden" van Dimi- tri Frenkel Frank speelt zich af in de moderne burgerluchtvaart, waarvan het niet de avontuurlijk heid noch de romantiek behandelt, maar een heel ander aspect: de spanning tus sen verantwoordelijkheid en persoonlij ke verhoudingen. Deze spanning tekent de auteur van het begin af, zonder haar nauwkeurig te definiërep: er blpft voor de toeschouwer net zoveel te gissen, dat hij geboeid zal raken. In verschillende reële scènes neemt het voelbare con flict duidelijker vormen aan. Het blijkt te bestaan tussen twee mannen, die vrij wel hun leven lang vrienden zpn ge weest, maar de kern ervan huist in eén van hen. De ene vriend is al vele jaren een uitstekend gezagvoerder, de ander het tot taak hem, zoals heel het vlie gend personeel, geregeld te testen op feitelijke vliegvaardigheid. Hij ontdekt, meer op zijn intuïtie dan op grond van feiten, bij zijn vriend tekenen van fysie ke en psychische achteruitgang. De vraag, die zich voordoet, is, of hy zich hierbij ook laat beïnvloeden door een persoonlijke controverse. Dat is dus zijn conflict en dit laat het stuk in toenemen de duidelijkheid uitkomen. Men mag aannemen, dat dit alles zich als span- R_0 van Dijk en Jan Retèl in „Dö nend zal doen ondergaan. BONN, 26 maart (Rtr) Een voor malig majoor van de S.S. heeft bevel gekregen de Westduitse federale Orde van Verdiensten, die hem eerder deze maand was toegewezen, terug te ge ven omdat het kantoor van de West duitse president onvoldoende was geïn formeerd over zijn rol tijdens de nazi- periode. Het kantoor van de president maakte bekend dat de betrokkene, dr. Hein- rich Biitefisch, ondervoorzitter van de directie van de „Ruhrchemie Ober- hausen", een chemische fabriek, het Grootkruis van de federale Orde van Verdienste op 11 maart had ontvangen. De president wist toen niet dat dr. Biitefisch in het proces tegen de oor logsmisdadigers in Neurenberg tot zes jaar gevangenisstraf was veroordeeld. De 70-jarige Biitefisch was in de oor log majoor van de S.S. Het geallieerde Hof in Neurenberg had hem schuldig bevonden aan „slavenhandel", omdat hij gevangenen van het concentratie kamp Auschwitz leverde als arbeiders voor de fabriek I.G. Farben in Leuna. „De Fransen moeten zich overigens geen illusies maken: wat hun vijanden willen is hun vernietiging. De Italiaan se kranten staan in deze dagen vol met teksten van Zijne Excellentie Mussolini, waarin het heet: wij zijn vruchtbaar en wü willen grondgebied. Duitsland en Italië zullen zich derhalve toeleggen op de vernietiging van de in woners van de bezette gebieden, zoals zij in Polen hebben gedaan. In plaats van te sterven op het slagveld zullen de Fransen dus een langzame dood moeten sterven, de mannen gescheiden van hun vrouwen, terwijl de kinderen misschien gespaard blijven, om de overwinnaars tot slaven te dienen, want zo is voor onze vijanden het oor logsrecht. Onze regeerders willen de natuur van het werkelijke conflict niet begrijpen en zij blijven zich hardnek kig inbeelden dat het om een oorlog gaat zoals in de oude tijd. Maar de fascistische en Hitleriaanse ideologie hebben de gewetens van de jongeren geheel veranderd. Zij die nog geen 35 jaar oud zijn zullen tot alle ver grijpen bereid zijn voor het doel dat hun chef beveelt." „Ik heb sinds begin december de H.Vader met aandrang gevraagd een encycliek uit te vaardigen over de individuele plicht om te gehoorzamen aan hetgeen het geweten voorschrijft, want dat is de vitale kern van het christendom, terwijl de Islam, die Hit- let tot model heeft gediend dank zij Hess, zoon van een mohammedaanse vrouw, het individuele geweten vervangt door de plicht blindelings te gehoorzamen aan de bevelen van de profeet of van zijn op volgers." „Ik vrees dat de geschiedenis de H.Stoel zal moeten verwijten een politiek van gerieflijkheid voor zich zelf te hebben gevoerd, én niet veel meer. Het is uitermate droevig, vooral wanneer men geleefd heeft onder Pius XI. En iedereen verlaat er zich op dat, Rome open stad ver klaard zijnde, niemand van de Curie iets te lijden zal hebben. Het is een grote schande, temeer omdat het staatssecretariaat en de nuntius de zeer talrijke vrouwelijke religieuzen en de mannelijke religieuzen over reed hebben om niet te vertrekken, teneinde Italië gijzelaars te verschaf fen." „Ik leef in de meest volslagen nutte loosheid, hier vastgehouden, terwijl ik de H.Vader gevraagd had mij naar Frankrijk te sturen. Ik bid en zulks veel voor Uwe Eminentie." Tot zover de brief van kardinaal Tisserant aan kardinaal Suhard, ge dateerd 11 juni 1940. Uit het commentaar van Nobecour thans nog het volgende. De brief, zo zegt hij, moet gezien worden tegen de achtergrond van die tijd. Het probleem van het pauselijk stilzwijgen was toen al aan de orde, nog vóór de periode van de Jodendeportaties, vóór de toe passing van de „Endlösung der Juden- frage", waartoe eind 1942 beslist werd. Sinds oktober 1939 was het immers duidelijk dat de Duitse regering in West-Polen, in het Warthegau gedoopte gebied, een politiek toepaste van radi cale verwijdering van alle Poolse ele menten om er het Deutschtum te planten. De deportaties naar het gebied van Warschau en de uitroeiing zonder meer wisselden hierbij elkaar af. De plicht om te spreken en deze in naam van het ras bedreven misdaden aan te klagen was dus voor Pius XII duidelijk gesteld. Zonder zelf uitdrukkelijk tussenbeide te komen, behalve één keer, in zijn encycliek „Summi Pontificatus", waar in hij de Polen noemde, liet de Paus Radio Vaticaan en de Osservatore Ro mano verslag uitbrengen van de gru welen van de Duitse politiek in Polen. De westerse pers verbreidde hiervan de echo op grote schaal en Duitsland en Italië protesteerden heftig tegen deze stellingname. De Paus was dus volkomen op de hoogte van het racistisch karakter van de Duitse politiek en tal van tekenen zoals de brief van kardinaal Tisse rant stellen in het licht dat in zijn omgeving stemmen opgingen 0111 hem aan te sporen de „onpartijdigheid" van de H.Stoel op te geven. ROME, (Reuter) Kardinaal Tisse rant, die in 1940 secretaris was van de Congregatie voor de Oosterse Ker ken en die momenteel deken is van het college van kardinalen, heeft gisteren in Rome verklaard, dat het „in grote trekken juist is" dat hij indertijd aan Paus Pius XII heeft verzocht een ency cliek tegen het nationaal-socialisme uit te vaardigen. De kardinaal wenste, blijkens zijn brief aan kardinaal Suhard, een ency cliek over de plicht van de enkeling zjjn geweten te gehoorzamen, aange zien het een belangrijk punt van Hitiers ideologie was, dat het geweten van de enkeling opzij moet worden gezet als bevelen van hogerhand moeten worden gehoorzaamd. In zijn commentaar zei kardinaal Tisserant gisteren nog dat het niet zijn bedoeling was geweest kritiek te leveren op Pius XII, „maar veeleer op prelaten van de Curie". In de cember 1939 had de kardinaal voor de eerste maal om de encycliek ge vraagd, maar toen de Paus niet op het voorstel inging had hij de kwes tie laten rusten. (Advertentie) ROME, 26 maart (UPI) Het pro ces dat wordt gevoerd tegen twee Ita lianen die ervan zijn beschuldigd na bij Amsterdam een van hun landgeno ten, Bruno Colombo, te hebben ver moord is gisteren verdaagd tot na Pa sen. Het Assisenhof besloot het proces te gen de 25-jarige student en de 33-jarige horlogemaker op 1 april voort te zet ten. De broer van de vermoorde zaken man, Italo, verklaarde gisteren, dat hij naar Nederland was gegaan toen Bruno niet van zijn buitenlandse reis terugkeerde. Hij zei dat hfi in een door vele Italianen bezochte expressobar in Amsterdam een foto van zjjn broer had gezien en had gevraagd of iemand Bruno had ontmoet. De horlogemaker had volgens Italo Colombo zó snel gezegd dat hij de ver moorde man nooit had gezien, dat Italo hem begon te verdenken. Na een lange ondervraging gaven S. en ande ren echter toe dat zij Bruno Colombo hadden gekend. Een andere getuige die voor het hof verscheen was Henk Essink, de eige naar van het Amsterdamse hotel waar Prisco logeerde. Hij zei dat Prisco en Colombo elkaar hadden gekend en sa men waren uitgegaan met twee meis jes. KRUISWOORDRAADSEL 23456789 10 Horizontaal: l. verzekeraar: 2. schaduw beeld; 3. groente, Sovjet-Unie; 4. ieder, letter van Grieks alfabet; 5. symbool tin, sluiskolk, stil; 6. thee (Eng.), modder; 7. Indische dagloner; 8. kleur, niet thuis; 9. grapjas; 10. ongebruikt, een schepsel; 11. Vlaamse omroep, vastgesteld geloofsartikel. Verticaal: 1. helpen; 2. muuraehtlge plant, voorzetsel; 3. mep, klokbloem; 4. z-c-t, boom, reukwater; 5. opgerold rundvlees, bezittelijk vnw.; 6. uitroep, afgrijselijk; 7. beschadiging. Romeins Rijk (Lat. afk.), Haarlemse voetbalvereniging; 8. afbeelding, bedroefd; 9. kolk, dezelfde; 10. zeldzaam heid, dwarshout. OPLOSSING VAN 25 MAART 1. deze - 2. zevende - 3. degene - 4. n«- vada - 5. daveren - 6. rendier. (Advertentie) Elke OLVEH polis is winstdelend

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1964 | | pagina 11