rapport
Moord
De Quay
C.P.N.
Kruideniers
Zwaarste palen van Haarlem
KOUSENFABRIEK HIN
midden in een groot
nieuwbouw -proj eet
Gehandicapten
op ruiterkamp
Van Nispen vierde met
supporters de promotie
Auto rijdt
verkeerszuil
omver
Vier neomisten van Augus-
tijnse huize in Haarlem
en omgeving
Knap geschrevenmaar schok
kend stuk in Schouwburg
Uiteindelijke
opzet gebouw
van negen
verdiepingen
Auto gestolen
voor garage
SOLEX
Auto vliegt in
de bocht over
de kop
GROOTS FEEST IN DE ZILK
Bestuurder onder
invloed
Grafisch magazijn
in Heemstede
uitgebrand
Oud-leerlingen van Augustijner
scholen
PETRI.inter.eur
„WIE IS BANG VOOR
VIRGINIA WOOLF?"
Kundig opgebouwde voorstelling
door Nederlandse Comedie
Cultuurhistorische
diorama's worden
tentoongesteld
Joy-riding eindigde
in Veisen
HARDEBELT
Rijbewijs van bestuur
ster ingetrokken
Aanwinsten leeszaal
Heemstede
P AuINa
O T O
Scène uit „Wie is bang voor
Virginia Woolf?" met Femke
Boersma en Han Bentz v. d. Berg.
o
Voor een buit van goed 500.
hebben twee mannen in Zevenaar een
pompbediende neergeschoten. Op het
moment, waarop wij dit schrijven, is
het slachtoffer gelukkig nog in leven.
Wat doet men echter straks als men
de daders pakt? Wordt het een ge
woon, klein rechtszaakje met natuur
lijk een fikse straf? Of is men be
reid tot een diepgaand onderzoek?
Wat brengt twee jonge kerels er toe,
voor een paar honderd gulden een
willekeurige pompbediende neer te
schieten? Ergens moet men daarvoor
een verklaring kunnen vinden.
Welnu, alleen die verklaring leidt
naar de wortel van het kwaad. En
onze maatschappij is verplicht die op
te sporen. Heeft de t.v. schuld, de
krant, het milieu? Wij hebben te veel
benzine-pompen om onverschillig aan
die vragen voorbij te gaan.
Het schijnt vrijwel zeker, dat onze
oud-ministerpresident Prof. de Quay
president-commissaris van de K.L.M.
zal worden. Wij juichen dat toe.
Prof. de Quay moet natuurlijk uit
kijken, dat hij niet zoveel commissa
riaten aanneemt, dat hij als ambte
loos burger meer werk krijgt dan
als minister-president, maar voor het
overigeHij is de goede man op
de goede plaats. Wim Kan kan zo
weer opnieuw beginnen.
Lijmen, Jan!
Op het partijcongres van de Com
munistische Partij Nederland heeft
Paul de Groo' in het Paas-weekeinde
enkele opmerkingen gemaakt, die cri-
tiek op het Sovjet-Russische systeem
inhielden. Ja. Dat is ongehoord!
Betekent het echter, dat er in de
communistische wereld sprake is van
groei? Wordt de discipline minder
streng?
Men kan met die gedachten spe
len, doch het is veiliger aan te nemen,
dat men zelfs in C.P.N.-kringen heeft
ontdekt, dat in de communistische
wereld Rusland niet langer opper
machtig is. En de marxistische dia
lectiek verlangt in zo'n geval dat men
zijn huik naar de wind hangt.
Nederland mag één scholier aan
wijzen die in juli en augustus kan
deelnemen aan het Amerikaanse
kamp „Rising Sun". Om tot die aan
wijzing te geraken richt het ministe
rie van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen een aanschrijving tot
alle directeuren van rijks h.b.s.en,
de rectoren van openbare lycea, alle
besturen van gemeenten die dagscho
len voor v.h.m.o. in stand houden
en besturen van bijzondere v.h.m.o.
scholen.
Dit gebeurt nu al zestien jaar. Ieder
jaar opnieuw wordt een massa tijd
en papier besteed om één jongmens
te kunnen aanwijzen voor dit kamp.
„Is niet een meer doelmatige pro
cedure denkbaar om tot de selectie
van deze ene leerling te komen?"
vroeg een kamerlid.
„Neen" antwoordde de staatssecre
taris. „Deze methode is de beste die
tot dusver kon worden gevonden. In
dien een meer doelmatige procedure
kan worden gevonden, zal de onderge
tekende niet nalaten deze toe te pas
sen."
Wij kunnen niet nalaten op dit
staaltje van hooghartige, ambtelijke,
eigenwijsheid de aandacht te vestigen.
Het gerechtshof in Arnhem zal de
kruideniers wel zeer aan zich ver
plicht hebben door te beslissen, dat de
supermarkten geen kruideniersbedrij-
ven zijn en zich dus niet aan de ver
plichte vakantiesluiting in deze bran
che behoeven te storen.
Wij vragen ons af wat er op die
manier van de vakantiesluiting zal
overblijven. Want waar ligt de grens
tussen supermarkt en kruidenierswin
kel? Zijn supermarkten iets anders
dan een soort superkruideniers? Vol
gens het gerechtshof, dat de wet moet
toepassen, wel. Maar maakt het pu
bliek ook dat onderscheid? Wij dach
ten van niet. In de praktijk zal het
er op neer komen, dat de verplicht va
kantiehoudende kruideniers machte
loos moeten toezien hoe zijn klanten
weglopen naar de grote buurman.
*Une vakantie!
„Men kan zich met recht en re
den afvragen wat het nut is van het
houden van auto-rally's". Dit schre
ven wij op 22 januari op deze plaats
in verband met de rally naar Monte
Lario. De NCRV heeft thans het
Wijze besluit genomen dit jaar geen
reportages te verzorgen van de tul-
penrally. De christelijke omroeporga
nisatie meent, als wij, dat de toe
nemende verkeersintensiteit op de
wegen het houden van dergelijke
j>sport-evenmenten" eenvoudig niet
meer toelaat. De openbare weg is al
gevaarlijk genoeg zonder overmoe
dige, racende amateurs.
Hoe lang moet het nog duren voor
rauy-organisatoren tot dezelfde .oor
de hand liggende conclusie zullen
komen?
Door vandaag een onzelfzuchtige daad
te doen kunt u het verleden doen
terugwijken.
FREDERIC LOOMIS
HAARLEM, 31 maart In de loop
van het volgend jaar zullen de kousen-
fabrieken van Hin N.V. de beschik
king krijgen over een nieuw fabrieks
gebouw van vele etages. De uiteindelij
ke opzet is een gebouw van negen ver
diepingen, elk met een vloeroppervlak
te van ongeveer 1.600 vierkante meter.
In verband met de schaarste op de
arbeidsmarkt en het vergunningsstelsel
worden in de eerste fase vier etages
gerealiseerd.
In de jaren na 1945 ondergingen de
brei-afdeiingen al enige malen een be
langrijke vergroting en modernisering.
Automatisering en rationalisatie leidden
voor de afwerk-afdeling naaien, con
trole, opmaken en verpakken tot een
nijpend ruimte-gebrek, temeer daar de
produktie in de loop der jaren sterk
werd vergroot en ook de tricotage een
belangrijke plaats ging innemen. Het be
drijf heeft momenteel 900 medewerkers
in dienst.
Het nieuwe gebouw dient ter ge
deeltelijke vervanging van de bestaan
de behuizing en tevens voor uitbrei
ding. De oude ruimten zijn dringend
nodig voor de technische dienst, die
Zlc'i .meer £aat bezighouden met de
ontwikkeling van nieuwe machines.
Z° is bij Hin een zeer universele
machine ontworpen voor het ge
heel automatisch verpakken van ny
lons. Voor deze machine bestaat in
de gehele wereld een grote belang
stelling. In een groot aantal landen
werd er een patent op aangevraagd en
m enkele gevallen reeds verkregen.
Bovendien schaften de „Libelle"-fa
brieken voortdurend nieuwe machines
aan.
De nieuwbouw, volgens de ontwerpen
van het architectenbureau Prof. ir. H.
T. Zwiers, is opgedragen aan J. P. A.
Nelissen, aannemingsbedrijf N.V. te
Haarlem-Venray. Voor de nieuwbouw
moeten 268 stuks 140-tons palen en 50
100-tons palen worden geheid. De leng-
HAARLEM, 31 maart Vandaag ver
trekt een groep van 19 gehandicapte
Haarlemse kinderen tussen 12 en 11
jaar naar Apeldoorn, waar tot en me.
zaterdag voor hen een bijzondere *"_aas'
vakantie wordt bereid. Diverse autobe
zitters verzorgen het transport naar het
kamp; manege Groenendaal waar de
meeste kinderen rijles hebben stelde
enkele paarden beschikbaar en nam
ook het transport daarvan op zich, ter
wijl het evenmin moeilijk bleek om ge
schikte leidsters en leiders voor deze
groep kinderen te vinden.
Dat dit Paaskamp voor zoveel gehan
dicapten doorgang kon vinden is voor
al te danken aan de vele werkzaam
heden welke geschiedden onder leiding
van mevrouw Naessens en de heer H.
Hendriks. Voor de kinderen wordt wel
iswaar een bijdrage in de hoge kosten
gevraagd van de ouders, doch veruit
het belangrijkste deel is verkregen van
een aantal ruiters, van het kindercir
cus uit Hoofddorp en uit een bijzon
der geslaagde kienavond in manege
Groenendaal.
Onder de groep die aan deze vakan
tie kunnen deelnemen zijn polio-pa
tiënten, spastische kinderen en trau
ma-patiënten, die al menige paardrij
les onder deskundig toezicht achter de
rug hebben. Nu komen zij een vijftal
dagen in de gelegenheid deze voor hen
zo belangrijke ontspanning in de bui
tenlucht te genieten.
HAARLEM, 31 maart Uit de col
lectie van dr. W.G.L. Wieringa, die on
langs in het bezit van de gemeente
Haarlem is overgegaan, wordt een ten
toonstelling van cultuurhistorische dio
rama's gehouden. De opening is op
vrijdag 3 april 's avonds om kwart over
acht in het Museum van Looy, ingang
Kamperlaan. Jaap Buijs leidt de expo
sitie in.
te van de palen, de zwaarste ooit in
Haarlem geheid, varieert van 15 tot
18,50 meter. De vloerbelasting op de
begane grond en de eerste verdieping
zullen 2.000 kg per vierkante meter
bedragen; en op alle overige verdiepin
gen 1500 kilogram per vierkante meter.
De verwarming, elektrische tijdsinstal-
latie en airconditioning worden geleverd
door Heringa en Wuthrich N.V. te Haar
lem en de liften zijn afkomstig van
Duyvis te Zaandam.
HAARLEM, 31 maart Een per
sonenauto, die zaterdagavond omstreeks
zes uur in de Gasthuisstraat onafge
sloten bij een garage werd neergezet
om daar te worden gerapareerd, bleek
even later te zijn verdwenen. De
Velsense politie vond omstreeks midder
nacht in een verlaten wijk de auto
terug en... een van de bestuurders, de
17-jarige classificeerder L. H. uit
Haarlem. Hij was met een meisje gaan
rijden en verklaarde met zijn vriend
de 20-jarige betonwerker R. S. uit
Haarlem, de auto te hebben gestolen.
Deze werd later door de politie ge
grepen. Beiden zijn ingesloten.
(Advertentie)
f 375.—
„Nu wegreden zonder trappen"
SOLEX-SERVICE-STATION
RIJKSSTRAATWEG 249 - HAARLEM-N.
TELEFOON 57455
HEEMSTEDE, 31 maart In de
nacht van zaterdag op zondag is om
streeks half vijf een personenwagen op
de Van Merlelaan te Heemstede over de
kop geslagen en totaal vernield. De be
stuurster en een der passagiers moes
ten naar een ziekenhuis worden over
gebracht.
De auto, die reed in de richting He
renweg, werd bestuurd door de 23-jari-
ge mej. S. v. E. uit Haarlem, die bij
de bocht naar rechts de macht over
het stuur kwijtraakte. Zij remde en
raakte met de rechter zijkant een boom.
De auto draaide een slag om en sloeg
vervolgens over de kop. Mej. Van E.
werd met verwondingen aan het voor
hoofd en de linkerhand en met klach
ten over pijn in de rechterschouder naar
het Grote Gasthuis overgebracht. Na
behandeling kon zij naar huis terugke
ren. De politie heeft haar rijbewijs in
getrokken, daar zij vermoedelijk onder
invloed had gereden.
Een naast haar zittende 40-jarige kel
ner uit Haarlem werd gewond aan het
rechteroog. De derde passagier, een
nog onbekende vrouw, is met rugklach
ten opgenomen in de Mariastichting.
DE ZILK, 30 maart Op waarlijk
grootse wjjze heeft gistermiddag de ge
meenschap De Zilk en vele vertegen
woordigers van sportverenigingen en
bonden uit het land, het eerste elftal
van de Zilker voetbalvereniging Van
Nispen gehuldigd met het behaalde kam
pioenschap dat een promotie voor de
heren spelers betekende naar de derde
klasse der K.N.V.B. Tientallen spre
kers meldden zich, en hadden allen
zonder uitzondering woorden van lof
en eer voor de overwinnaars en het
voltallige bestuur van de vereniging dat
schuil ging achter een tafel bloemen
die, bijzonder rijk in variatie en kleu-
renschakering waren aangebracht door
vrienden en supporters. De feestavond
was in handen van de supportersvereni
ging, en werd door de heer P. v. Saa-
se als voorzitter daarvan gepresenteerd.
Deze morele steun van de voetbalver
eniging Van Nispen heeft bij de laat
ste competities zich niet onbetuigd ge
laten en heeft zich ook deze huldigings
avond van haar allerbeste zijde laten
zien.
Het supporterscomité heeft na de of
ficiële huldiging het bestuur met de le
den en hun dames van het eerste elf
tal een genoegelijke avond aangeboden.
Er is daarbij goed gebruik gemaakt
van het royale aanbod toe te tasten.
Uit lof van de enorme rij van sprekers
komen enkele kernachtige woorden naar
voren, die niet dadelijk in het vergeet
boek zullen geraken. Na het voorwoord
van de heer Van Saase, die in het kort
de aanleiding tot deze feestbijeenkomst
schetste, kreeg als eerste pastoor Ha-
selaar het woord, die vooral de gezonde
sfeer binnen de vereniging prees. B«
monde van de heer Van Saase:erhnui
de burgemeester van Noordwijkerhout
zich tot de aanwezigen.
Na het behaalde sukses wenste deze
de Zilkenaren nog meer lauweren.
Burgemeester v. d. Weyden deed ztfn
goede wensen vergezeld gaan van een
fikse bydrage voor de z.g. bouwfonds
pot. De heer De Winter sprak namens
de hele sportvereniging. Zijn eerste ge
dachten gingen uit naar de trainer van
Van Nispen de heer Evers, die op de
achtergrond zoveel verdienstelijk werk
verzette. De heer De Winter hoopte dat
binnen zeer korte tijd een accommoda
tiegelegenheid kan worden geschapen,
een sportveren. als Van Nispen waar
dig. Enige toespelingen op deze, nu in
planning zijnde accommodatie, maakte
de heer Schaap, die namens de NKV
het woord vroeg. In een rede, die tin
telde van spitsvondigheden, bracht hij
dank voor de goede spel door de voet
ballers gebracht. Persoonlijk overhandig
de hij de voorzitter vijf gloednieuwe voet
ballen in een omhulsel.
Na S. J. van Haaster, die namens de
supportersvereniging sprak, kwam de
geestelijk adviseur kapelaan Kerklaan
aan het woord. In een enthousiast
betoog omschreef deze duidelijk de waar
de van sport als vrije tijdsbesteding.
Namens de middenstandsbond bood
P. Zoet een tafel aan, een speciale ver
rassing voor de trainer die deze soms
zeer sterk miste bij zijn massagewerk.
C. Jansen richtte zich tot de aanwezi
gen als promotor van de jeugdelftallen.
Hij hoopte het peil in alle opzichten te
handhaven zowel wat betreft het aantal
opkomende spelers als de technische de
tails. Ook afgevaardigden van buurelf-
tallen waren ter receptie aanwezig. Ver
tegenwoordigers van V.V.S.B. van Hil-
legom van Concordia, van de Vogelen-
zangse voetbalvereniging en tenslotte een
lid van een club uit Voorburg, waarvan
Van Nispen enige tijd geleden met zo
veel roem ging strijken bij een uitwed
strijd die eindigde met 7-1. Deze laatste
club bood een prachtig boeket bloemen
aan, vergezeld van oprechte bewondering
voor de geleverde prestaties.
Toen de rij sprekers bleek te zijn
afgewerkt, ging het woord over naar de
voorzitter van Van Nispen, de heer Th.
Förrer. Verrast door de vele felicitatie
woorden, en talrijke geschenken zowel
in geld als in natura, dankte hij iedere
spreker.
De voorzitter liet nog in het kort het
een en ander de revue passeren en merk
te daarbij vooral op dat de discipline
in de vereniging grote bekendheid heeft
verworven. Met de wens dat alles in
de toekomst tot meerdere eer en glorie
van Van Nispen zou gaan verlopen zette
hij een punt achter het officiële gedeel
te.
Betsie Jansen, Smedestraat 15, ver
koopster melkhandel:
Zaterdag:
Achter het nieuws 6
Wurgmoord en boksen
(raar voor t.v.)
Artiestencircus 9
(fijner dan gewoon circus)
Toneelstuk 7
(in het begin iets onbegrijpelijk)
Fam. G. Kneppers, Pijnboomstraat
30 (leraar N. O.)
Zondag:
Erik Sikkes 5
(flauw, te veel kolder, te weinig
humor)
Susanna y José 7
(zijn op hun best met Spaanse
dansen)
Touwslagerij 7
(aardige tijdvulling)
Stilte r.v.p8
idee niet zo origineel, uitwerking
des te beter)
Kiekeboe 4
(Taartjes-grap aardig, maar het
voor gek zetten van behulpzame
mensen kunnen wij niet waarderen)
Kunstmaand orkest 7
(goed zonder meer)
N. van Os, Frans Halsstraat 14,
Haarlem, (student)
Maandag:
Comedy Capers 8
(als gewoonlijk uitstekend)
Edmundo Ros 8
(slechte kwaliteit film)
Lucille Ballshow 5
(goed voorbeeld van grof Ameri
kaans amusement)
Sport in beeld 8
(iets te veel voetbal)
Gitaarprogramma 8
Peter Sellers 6
(goeie filmfragmenten, slechte ver
bindende tekst)
Indische jongen 8
(ietwat overdreven. Goeie ty
pering van het aanpassingspro
bleem)
Boule de suif 7
(Pikant kaasbolletje)
Gesprek aan de schrijftafel
Geen cijfer Irriterend college
HAARLEM, 31 maart In de nacht
van zondag op maandag reed de 21-
jarige schrijfmachinemonteur C. v. A.
uit Amsterdam in de Zuiderhoutlaan
een verkeerszuil omver met zijn auto.
De auto zelf maakte een slip en kantel
de. De bestuurder werd niet gewond,
van de auto bleef niet veel meer over.
De monteur, die zich later aan het bu
reau kwam melden, bleek in Amster
dam zes glazen bier en zeven borrels
te hebben gedronken. Hij was niet in
het bezit van een kentekenbewijs. Zijn
rijbewijs werd ingevoerderd, hij zelf
werd ingesloten.
HEEMSTEDE, 31 maart De 25-
jarige magazijnbediende J. A. 3. uit
Hillegom is door de politie aange
houden en ingesloten, daar hij wordt
verdacht van opzettelijke brandstichting
in het magazijn van de Grafische
Groothandel aan de Hendrik de Keyser
te Heemstede.
De brand ontstond in de nacht van
maandag op dinsdag tussen half twee
en half vier. In het magazijn ont
wikkelde zich zeer snel een felle brand.
Een groot deel van de inboedel, be
staande uit chemische stoffen en
grafische artikelen ging verloren. De
brand kon worden geblust met twee
slangen en een schuimblusser. De ver
dachte heeft inmiddels een bekentenis
afgelegd.
JAARVERGADERING Op donder
dagavond 2 april houdt de Haarlemse
Reddingsbrigade voor Drenkelingen de
jaarlijkse algemene vergadering in de
muziekzaal van restaurant Brinkman.
Naast de gewone jaarstukken wordt
deze vergadering een afronding van de
viering van het vijftigjarig bestaan
en zullen onderscheidingstekens worden
uitgereikt aan hen die in het afgelopen
jaar op het 25-jarig lidmaatschap van
de Brigade konden terugzien.
HAARLEM, 31 maart Niet minder
dan vier augustijner neomisten dragen
in deze dagen hun eerste plechtige H.
Mis op: drie in Haarlem, één in Heem
stede. Zjj werden met zeven andere
confraters zaterdag 14 maart priester
gewüd in Nijmegen door mgr. Bekkers.
Een van hen is Edward Clarenbeek, die
zijn gymnasiale studie op het Thomas
college te Venlo heeft gemaakt.
Hij droeg gisteren zijn eerste plechtige
H. Mis op in de kerk van het Klever
park, nadat hij Eerste Paasdag 's mid
dags om vier uur met bruidjes en leden
van de jeugdbeweging was ingehaald.
Tijdens de Mis werd hij gisterochtend
geassisteerd door pastoor M. Louwe
O.F.M., de kapelaans pater W. Prin-
senberg en pater A. Verweij fungeerden
als diaken en subdiaken. De Augustij
ner pater Oldens hield de predikatie.
Het parochieel koor verzorgde onder lei
ding van de heer A. Broersen de ge
zangen. Tijdens een druk bezochte re
ceptie ten huize van de neomist aan' het
Veenbergplein gaven velen van hun be
langstelling blijk.
De drie andere neomisten van Augus-
tijnse huize zijn Han Schoorl, Joop Smit
en Hans van den Berg. Eerstgenoem
de is een oud-leerling van het Mendel-
college, ook de eerste oud-leerling, die
priester werd gewijd. Hij draagt zon
dag 5 april, 's morgens om negen uur,
zjjn eerste plechtige H. Mis op in de
kerk van Onze Lieve Vrouw van Zeven
Smarten in Haarlem-Noord.
Joop Smit is een oud-leerling van het
Triniteitslyceum. Zijn eerste plechtige
H. Mis is aanstaande zondag om kwart
over negen in de Bavo-kerk van Heem
stede. Tenslotte Hans van den Berg,
(Advertentie)
Zijlweg 56-58 Haarlem Tel. 18014
eveneens een oud-Trinitariër. Hij is oor
spronkelijk afkomstig uit de Antonius-
parochie te Aerdenhout, waarvan hij
de eerste neomist geweest zou zijn. Door
de oprichting van de Paulus parochie
draagt hij nu. zondag 5 april, om kwart
over tien zijn eerste plechtige H. Mig
op in de noodkerk aan het Duinroos-
plantsoen. In deze jonge parochie is hij
dus de eerste neomist.
Ontwikkelingslectuur: Baaren, Can:
Mensen tussen Nijl en zon; Boerman,
Hanrath en Keuning: De wereld waar
in wü wonen en werken, Dl. 6; Hoe
word ik zendamateur?: Samengst. on
der red. van „Radio bulletin"; Hunnin-
ger: Kruistocht op Broadway; Kampen
van: Het zilveren spoor; Orpheus: Niet
zonder Theseus; Robinson: Eerlijk voor
God; Scherphuis: Welk mineraal is dat?
Teilhard de Chardin: De plaats van de
mens in de natuur (r.-k. afd); Vi"
jaar luchtmacht: onder red. van F
de
Ge-
Habuit; Weijling: Het boek voor
kleurkanariekweker; Wintermans:
zin en maatschappij, (r.-k. afd.).
Romans: Belcampo: Luchtspiegelin
gen; Duncan: De vreemdeling (r.-k.
afd.); Gestel, van: Buiten de grens
(r.-k. afd); Halbertsma: Het neksers-
hol; Kishop: Ark van Noach, toeristen
klasse; Michiels: Het boek Alfa; Praag,
van: De toneelspeler; O'Meara: De gro
te strijd; Roche, De la: Liefde op Jal-
na; Simenon: De klokken van Bicêtre;
Borchert: Die traurigen Geranien; und
andere Geschichten; Malamud: A new
life; Marcotte: Le poids de dieu.
Romans: Breedveld, De open stad
(r.-k. afd.); Gulik, van, De nacht van
dc tijger; Heil, Dwarsliggers; Lartéguy,
De pretorianen; Loggem, van, Een zon
op Hirosjima; Lynn, Geen tranen voor
Johnny Brant (r.-k. afd.); Mason, Peri
kelen onder de palmen (r.-k. afd.):
Rasmussen, De nalatenschap;
HAARLEM, 31 maart Het meest
besproken Amerikaanse toneelstuk van
de laatste tijd, „Who's Afraid of Vir
ginia Woolf?" van Edward Albee (nu
34 jaar oud) is zaterdagavond in de
vertaling van G. K. van het Reve (Wie
is bang voor Virginia Woolf?) door de
Nederlandse Comedie in de stadsschouw
burg gespeeld. Het succes was groot.
Niet omdat het zulk een aangenaam, wel
omdat het een sterk geschreven stuk is.
Het legt in de meest-elementaire woor
den, waarover een taal beschikt, primi
tieve gevoelskernen bloot, ontdaan van
elke terughoudendheid, die men pleegt
in acht te nemen. Het is schokkend in
een mate, die voor menigeen over de
schreef kan liggen van wat hij nog op
het toneel aanvaarden wil.
Er is overigens een opvallend ver
schil tussen de vertaling van het stuk.
die bij Van Ditmar, Amsterdam, is uit
gegeven, en de taal, die men in de
voorstelling van de Nederlandse Come
die hoort. De grofste woorden en de
sterkste krachttermen, die Albee rijke
lijk gebruikt, zijn afgezwakt, waardoor
zij nu vermoedelijk hetzelfde effect heb
ben voor het gemiddelde Nederlandse
incasseringsvermogen als de originele
voor het Amerikaanse.
Hij koos dit uitgangspunt: een wat
ouderwets Amerikaans echtpaar keert
terug van een wekelijks faculteits
avondje, waarop rijkelijk is geschonken.
Het heeft daar een jonger echtpaar
uitgenodigd thuis het feesje nog enige
tijd voort te zetten.
De drank heeft in het bijzonder het
oudere echtpaar een graad van over
moedigheid bezorgd, waarin zij open
hartiger zijn dan normaal en dit doet
hen automatisch grijpen naar een di
rectere, minder verhullende taal dan
in het eigen academische milieu ge
bruikelijk is: zo plat mogelijk, omdat
dit zo duidelijk en op de duur ook zo
kwetsend mogelijk is. Hun gewone ge
dragspatroon blijft evenwel door
werken: zoals in het dagelijks leven
blijven zij een rol spelen, ook als zij
de meest afschuwelijke dingen zeggen,
want dat doen zij dan met een glim
lach, alsof het een compliment geldt.
In het eerste bedrijf „gezelschaps
spelletje" is dit element het sterkst
aanwezig. De grove taal, de bittere op
merkingen behoren daar nog tot een
spel, een gewaagd spel, want het wordt
bijzonder kwetsende ernst. In het twee
de bedrijf is het spel dan ook slechts
nog schijn: het geprovoceerde venijn
vreet verder, bepaalt de daden die
zelfstandig naar een climax, een ontla
ding voeren (Walpurgisnacht). In hel
derde bedrijf (exorcisme) worden de
losgebroken krachten bezworen: het
spel neemt de vorm aan van een op
zettelijk ritueel, waarin de illusie wordt
gedood, en men elkaar, uitgeput en ge
temd, op basis van de realiteit opnieuw
ontmoet.
De specifiek Amerikaanse trekken er
in, die onder meer heten te verwijzen
naar de matriarchale aard van de
Amerikaanse samenleving, zijn voor de
Nederlander minder gemakkelijk na
speurbaar. Mogelijk waren zij in de
voorstelling onder regie van Henk Rig-
ters niet sterk benadrukt. Het was een
heel kundige, toegewijd opgebouw
de voorstelling, die in grote trekken rea
listisch genoeg was om suggestief weer
zinwekkend te zijn, maar ook enkele
minder overtuigende, weinig ge
loofwaardige passages bevatte, die
weerzinwekkend vervelend waren. Het
stuk vraagt soms een fellere, een har
dere expressiviteit dan binnen het be
reik van deze spelers ligt.
Ank van der Moer brengt alles van
dit type vrouw tot overtuigende expres
sie, behalve haar soms alles overheer
sende vermogen om zich te doen gel
den, als is het maar met behulp van
een loeiende stem, want daarover be
schikt zjj niet. Haar kracht ligt ook
in deze rol in het uitgebreid veld van
menselijker, ingehoudener emoties. Ook
bjj Han Bentz van den Berg mist men
soms de recalcitrante hardheid, maar
hij is in het geheel gezien verbluffend
knap in het doorzichtig maken van zijn
uiterlijke spelen en zijn innerlijke emo
ties met behulp van zijn benevelde toe
stand. Het jonge echtpaar, Hans Bos
winkel en Femke Boersma, is voorna
melijk geroepen tot tegenspel, hetgeen
zij knap deden. Een knappe toneelpres
tatie derhalve, al geldt zij niet een aan
genaam stuk.
