Risicospreiding en deskundig "beheers aandelen Vereenigd Bezit van 1894
Moderne regent bouwt aan
Amsterdam, van de toekomst
EERST DE UNIVERSITEIT,
TOEN DE IJ-TUNNEL EN
NU DE BIJLMERMEER
Willem Andrlessen
sterkeecht constructieve kracht
in het Nederlandse muziekleven
W
w
traitalO
DE
NEMESIS
GROEP
B.O.G.
WAGONS-UTS//C00K
'"AJ-
Ergerlijk
vandalisme
Europees record
25
millioen
Gevaarlijk terrein
bij de Kuukel in
de Zilk
m
DINSDAG 31 MAART 1964
PAGINA 9
AMSTERDAM, 28 maart
Mr. Gijsbert van Hall, de burge
meester van Amsterdam, zal 21
april a.s. zijn zestigste verjaardag
niet vieren met een receptie in
zijn flonkerende ambtswoning aan
de Herengracht. Hij is die dag
zelfs niet in stad of land, maar
verblijft dan met een delegatie
uit de hoofdstad in New York om
er de representatieve en zakelijke
belangen van Amsterdam te be
hartigen. Weinigen zal het heu
gen dat zeven jaren tevoren, de
zelfde burgemeester bij zijn in
stallatie verklaarde, dat de re
presentatie van de hoofdstad naar
buiten voor hem geen zaak van
het eerste belang zou zijn. „Ik
hoop", zei de burgemeester toen,
„mijn gevoel voor de stad, mijn
werk en mijn belangstelling voor
de Amsterdammers op een geheel
andere wijze te demonstreren".
Klachten
Geen „burgervader"
- ij
Donderrede
anno 1947
beleggingsfonds onroerende goederen
Zojuist is verschenen het
16E JAARVERSLAG
(1963)
Bijlmermeerbrief
REIS- EN PASSAGEBUREAUX
'N MIJLPAAL VOORBIJ
DE NEDERLANDSE FONDSEN MIJ. NEFO N.V.
Herengracht 436, Amsterdam (C) Tel. 231974
WILLEM ANDRIESSEN
Goed pedagoog
Sébo
shampoo
Een feestelijk
communiejurkje in kant
of nylon of heel modern
in 'n geweven satijn
streep of batist
met pettycoat en
onderjurkje.
Anegang 19
Haarlem
Tel. 02500-21413
door
FRANCIS
DURBRIDGE
VLAANDEREN
Advertentie
Burgemeester VAN HALL
viert 60ste
verjaardag in
New York
De bestedingsbeperking was in 1957
op haar hoogtepunt en iedereen ver
wachtte van de burgemeester geworden
bankier vooral finnanciële maatrege
len. De financiële problemen, zo klonk
het in de rede, zullen mijn grootste aan
dacht krijgen. En direct erop onthulde
mr. Van Hall een zeer persoonlijke be
kommernis: het handhaven van de u-
niversiteit van \msterdam aan de spits
van het Nederlandse hoger onderwijs.
De ontwikkeling gaat soms anders
dan een jonge burgemeester het zich
voorstelt. Het probleem van de univer-
siteitsfinanciëring is grondig opgelost
en burgemeester Van Hall verdient er,
te zijner tijd, een portret voor in de ver
gaderzaal van het College van Curato
ren. Maar sinds de goudstroom uit de
Rijkskas onafgebroken naar de hoofd
stedelijke universiteit vloeit, zijn haar
ruimtelijke eisen zo groot geworden dat
nu dezelfde beschermheer van die uni
versiteit als burgemeester van een met
grote ruimtenood kampende hoofdstad
wel eens de wenkbrauwen fronst.
Hij is, bij voorbeeld, nog steeds niet
overtuigd van de onmogelijkheid om op
het Wilhelmina-gasthuisterreïn een mo
dern medisch academisch centrum te
bouwen. Hü staat in die mening vrijwel
alleen, maar de tegenstanders hopen
nog altijd dat zij hem tot andere ge
dachten zullen kunnen brengen.
Het zal aan zijn verdiensten voor de
universiteit weinig afdoen. Tenslotte
waren er in Den Haag over dezelfde uni
versiteit nog veel grotere misvattingen.
Toen burgemeester Van Hull in 1957
zijn opwachting maakte bij een zeer
hoog geplaatste landsbestuurder en di
rect de zaak van de rijkssteun voor de
universiteit aan de orde stelde, was het
antwoord: „Ik denk er niet aan. Jullie
gebruiken dat geld toch maar om de
IJ-tunnel te bouwen".
Amsterdam heeft nu (bijna) een
IJ-tunnel en een welvarende universi
teit en de burgemeester heeft al ve
le representatieve delegaties naar
binnen- en buitenland geleid. De ont
wikkeling, wij zeiden het al, gaat
soms anders dan men denkt. Spee
chen, zei de burgemeester bij zijn
eerste interview, is niet mijn sterk
ste kan. Maar toen 't koninklijk paar
in 1962 zijn zilveren huwelijksjubileum
in Amsterdam kwam vieren, was het
juist burgemeester Van Hall, die met
een feestrede recht uit het hart -„lie
ve bruid, beste bruidegom" - een
nieuw en welkom geluid bracht in de
verhouding van koningshuis en burge
rij.
In de raad pleegt de burgemeester
door een nogal studentikoze wijze van
zitten om niet te zeggen hangen
in zijn pontificale voorzitterszetel de
raad en bezoekers van de publieke
tribune te verbazen en soms wel te
ergeren. Niettemin is er altijd aan
dacht als hij het woord neemt. Zijn
betogen gaan recht op de man en de
zaak af. Soms wel eens al te recht.
Menig jong raadslid heeft ervaren,
dat de studentikoze burgemeester in
het hoogste bestuurscollege van de
stad 'geen dispuutvergadering ziet en
alle pompeus vertoon van misplaatst
zelfbewustzijn nogal hardhandig af
straft. Er zijn momenten geweest dat
het ging spannen tussen een deel van
de raad en de voorzitter. Maar het is,
merkwaardigerwijs, nooit tot een uit
barsting gekomen.
Naast hardnekkigheid en een nogal
ontvlambaar humeur, kent de raads
voorzitter ook gevoel voor humor. Hij
prikt zijn ODmerldngen ontspannen in
een situatie en lacht zelf het hardst om
het effect. Van Hall, zei een man van
de zeer linkse hoek, is geen jofele maar
wel een joviale burgemeester.
Als de bjj wyien nogal lastige raad zyn
burgemeester de voet nooit heeft dwars-
gezet, dan ligt de oorzaak zonder twij-
fel in de algemene overtuiging, dat de
burgemeester voor zijn stad geen moei
te teveel is. Hij spaart zichzelf niet en
zelfs zjjn mislukte plannen hebben zijn
reputatie naar buiten eerder versterkt
dan verzwakt. Met nauweiyks verborgen
ergernis geeft hy b.v. toe, dat zyn plan
tot reorganisatie van de gemeentelijke
administratie op een dood spoor is ge
raakt.
Het aanvankeiyk met enthousiasme
aangesneden werk is doodgelopen in
competentiegeschillen en wetteiyke hin
derpalen. Naar buiten biyft mr. van
Hall de stryder voor een efficiënt ge-
meentebeheer, maar populariteit op dit
soort zwakke gronden is het laatste wat
hij zoekt. Op het stadhuis zeggen inge
wijden dat de burgemeester het resul-
te
taat van zyn reorganisatieplannen
pessimistisch ziet.,,Het werkt wel door",
zegt men, „maar het gaat minder vlug
dan hij wil."
Niets irriteert mr. van Hall meer dan
te merken dat adviescolleges en ambte
naren geen gevoel tonen voor de econo
mische behoeften van de stad. Hy wil
koste wat kost de indruk wegnemen, dat
ten voor zyn overtuiging. Hy heeft
daarna vrywel elk beroep aanvaard dat
op hem werd gedaan als het erom ging
sociale en culturele instellingen te be
sturen. Alleen toen men hem vroeg bur
gemeester van Amsterdam te worden,
heeft hy lang geaarzeld. Achteraf vindt
hy die aarzeling wat overdreven. Hy
heeft ervaren dat men in Amsterdam
wat kan bereiken als men wil. De con
junctuur van de afgelopen jaren heeft
Amsterdam, eindeiyk, klaar gevonden
om kansen te grypen. Vanuit het ge
meentehuis gaan voortdurend prikke
lende impulsen naar het bedryfsleven
om méé te doen. Het Hiltonhotel was
een gemeenteiyk initiatief, evenals het
Graanoverslagbedryf. De poort van ha
ven IJmuiden gaat wyd open, wie grypt
de kansen? Nieuwe industriegebieden
worden ontsloten, de stadssanering
komt op gang, en er wordt getekend
aan een ondergrondse.
Dat is natuurlek niet allemaal de ver
dienste van een burgemeester. Maar
wel duikt altyd in de ontwikkeling van
een project ergens de burgemeester op.
Hy coördineert, tast mogeiykheden af,
laat een naam vallen, geeft een advies,
luistert soms en praat een andere keer
weer zeer langdurig met een sleutelfi
guur. Hy is zelden geheel tevreden,
maar hy heeft ook een hekel aan amb
telijk perfectionisme. Hy is snel geprik
keld en soms scherp van tong, maar hy
houdt de grote ïynen met zorg in het
oog. Zyn ideaal, een gespannen daad
krachtig ambteiyk apparaat met een
kleine kern van competente en onver
moeibare leiders in een stad, die ook
voortdurend de bewustheid van het lei
derschap in zich draagt, zal waarschijn-
lük nooit geheel werkelijkheid worden.
Maar zyn idealen typeren zyn instel
ling. Hy is niet het type van de burger
vader, maar vooral van de bestuurder.
Hy maakt de indruk van een man, die
moeite heeft zyn temperament te be
heersen, maar die in de loop der jaren
heeft geleerd oog te krijgen voor de ge
compliceerdheid van de menseiyke na
tuur.
Toen aan het eind van de jaren vyftig
Amsterdam begon te merken dat de ach
terstand op Rotterdam geen verzinsel
van journalisten maar werkelijkheid
was, en dat de critiek op „Amsterdam-
plannenstad" ook bepaald niet onge
rechtvaardigd was, kreeg men behoefte
aan een burgemeester „zonder woorden
en met veel daden". Mr. Gösbert van
Hall past in dit verontruste Amsterdam.
Hy heeft met tact gepoogd het trage be
dryfsleven tot initiatief te brengen, hy
heeft zelfs geprobeerd de gesloten burcht
van „Publieke Werken" in de bestuur-
ïyke greep te krygen. Het is niet alle
maal gelukt, maar de zeven jaren van
Van Hall zyn gelukkig toch geen, al te
magere jaren geworden.
K.
op het stadhuis fantasieloze ambtenaren
aan de hand van meestal verouderde in-
stucties dikwyis belangrijke plannen en
voorstellen uit de burgerü naar de prul-
Iemand verwijzen. Elke klacht op dit ge
bied laat hy onderzoeken en de commis
sie of de ambtenaar, die het kille brief
je heeft ondertekend, kan voortaan op
controle van B. en W. rekenen. Er ha
pert nog steeds veel in de samenwerking
iussen overheid en bedryfsleven. De
schuld, zegt de burgemeester voorzich
tig, ligt aan twee kanten.
Men moet begrypen dat sommige din
gen gewoon niet kunnen, maar men
moet ook begrypen dat meer dingen in
Amsterdam kunnen dan men denkt. Het
zou hem veel waard zyn als de gemeen-
teiyke overheid, die de grootste werkge
ver van de stad is, ook vertegenwoor
digd was in de Kamer van Koophandel.
De Kamer zou dan een zeer doeltreffend
gesprekscentrum kunnen worden. Nu
werkt men nog veel langs elkaar heen.
Als er tenminste gewerkt wordt. Er
wordt veel van de diplomatieke gaven
i Advertentie)
Eén telefoontje of kaartje en wij zenden u dit
gaarne toe.
N.V. Hollandsche Belegging en Beheer Maatschappij
Keizersgracht 706, Amsterdam, telefoon 020-67661
van de burgemeester gevergd in een tyd
dat de problemen zich van alle kanten
opdringen. Onder de ingewijden is er
geen eenstemmigheid over de vraag of
burgemeester van Hall een goed diplo
maat is. Men is geschrokken van zyn
uitvallen tegen Rotterdam en nog meer
van zyn donderrede tegen de minister
van Binnenlandse Zaken toen het mis
ging met de Bijlmermeer. Anderen zeg
gen dat deze ontladingen de atmosfeer
gezuiverd hebben. Zolang de Bylmer-
meer-affaire nog geen oplossing heeft
gevonden, blijft het eindoordeel nog on
zeker.
Burgemeester van Hall noemt de Byl-
mermeer het belangrijkste probleem van
vandaag. Er moet, zegt hy, een oplos
sing komen voor de bestuursprobiemen
van de grote stadsgewesten. „Ik heb
vóór de Rijnmond gekozen, hoewel ik er
van overtuigd ben dat deze wet niet ver
genoeg gaat. Maar wij moeten een begin
maken, om van deze mislukkingen te
kunnen leren."
Probleem twee is het verkeer. Het
laat de burgemeester geen uur met
rust. Zyn ideaal is de bouw van zeer
veel en zeer grote parkeergarages,
ook in de binnenstad en een parkeer
verbod voor de hele grachtengordel.
Als jong bankier heeft hy enige jaren
in New York gewoond en zijn ervarin.
gen daar vertelt hij aan ieder, die ze
horen wil.
Het verteilen is trouwens een typische
fewoonte van burgemeester van Hall.
yn verhalen hebben altyd een mo
raal. Elke ervaring vindt ergens een
plaats in het ordelijke brein en wordt
geregistreerd als karakteristiek voor
een bepaald probleem. Komt een be
paald probleem aan de orde, dan komt
soms automatisch het verhaal tevoor
schijn. Sommige verhalen zyn zo lang
zamerhand algemeen bekend. Ze type
ren de bestuurder die graag uitleg
geeft van zyn bedoelingen. In het klein
en in het groot.
Sinds burgemeester van Hall in het
Amsterdamse stadhuis zetelt wordt er
energiek aan gemeentelyke voorlichting
gedaan. Toen de Bijlmermeer-affaire
ging spannen kreeg zelfs elke burger
een brief thuis van het gemeentebestuur
met uitleg over de stand van zaken.
Ondanks de vele problemen die het
welvarende Amsterdam thans kent is
burgemeester Van Hall geen zwaar
wichtige bestuurder. Hy vertoont niet
de neiging om als Atlas het complete
pakket van problemen dagelijks rond te
dragen. Hy kan soms de tobberij ener
giek van zich afschudden en dan ver
toont zyn gezicht die genoeglijke gea
museerdheid van een man, die plezier
heeft in zyn werk. Hy voelt zich thuis
in Amsterdam. Hij voelt zich nu ook
thuis in zyn bestuurszetel en hy is be
reid om al zyn energie (en zyn gezond
heid) op het spel te zetten om zyn stad
naar een goede toekomst te leiden. Hy
heeft de statuur van een bestuurder op
gebouwd uit de ervaring van vele ja
ren. De crisis bracht hem als zoon van
welgestelde huize voor wie menige be
stuurszetel vrij stond, in contact met de
zwaarst getroffenen, de arbeidende be
volking. Hy heeft die ervaring verwerkt
en het liberalisme vaarwel gezegd.
De oorlog heeft hem gesterkt in zyn
overtuiging dat men moet durven vech-
illem Andrlessen, die In Amster
dam is overleden, was de „grand
old man" van de Nederlandse
concertpianisten en hij was daar
heel ongemerkt toe opgeklommen. Men
heeft tientallen jaren met hem geleefd
in het Nederlandse muziekleven en men
heeft hem nauwelijks zien veranderen.
Men bedacht niet, dat hij ouder werd,
ook niet toen hy zyn leeftijd daartoe
gekomen was afgetreden als direc
teur van het Amsterdams Conservato
rium. Hij bleef trouwens in de roulatie,
gaf zelf concerten, verscheen trouw in
het Concertgebouw juist toen hy meer
tijd had gekregen, en was ook altyd by
operarpremières te vinden. Langzamer
hand trad hij minder op, maar het ging
allemaal zo geleidelijk, dat het nauwe
lijks opviel. Hij bleef vief en bewoog
zich gemakkelijk, gevat van geest, al
tyd bereid tot een onbevangen praatje,
waarin hy aanknoopte by wat hij zo
juist gehoord had.
Willem Andriessen had het vermogen
heel bescheiden en gewoon in zyn doen
te zyn, een grote podiumcarrière heeft
hem in dit opzicht niets aangedaan. Hy
vond zich niet interessant; hy vond de
componisten interessant; en hij beschouw
de zichzelf maar als een eenvoudige mu
zikant, een man van het vak die hun
werken liet horen naar zijn beste
vermogens.
Die waren aanzienlijk genoeg en ze
werden bovendien gekenmerkt door
een markante persoonlijkheid. Hy was
een typische Hollander; er was iets
in hem van de klaarte en zuiverheid
van de Noordhollandse stad waar hy
vandaan kwam. Hy had ook iets van
die nuchterheid, die daaraan inhae-
rent is, nuchterheid die een fyn aan
voelingsvermogen niet uitsloot. Hij
maakte nergens drukte van, aller-
Advertentie)
Zo juist verschenen:
Vakantie-programma 1964
ITé-vliegreizen programma
I Etappe-programma
voor automobilisten
Gratis op aanvraag
beschikbaar
Meer dan 400 eigen kantoren
In Nederland:
PM:
i-y
Advertentie
sedert 1 jan. 1964 steeg het aandelenkapitaal met meer dan 30%,
van f 19 millioen naar f 25 millioen
minst van zyn manier waarop hy
piano speelde en werken vertolkte.
Hy ging maar zitten en begon met
grote eenvoudigheid van geest. Als
zyn spel in sommige werken wel
eens een tikje naar het simplisme
neigde, dan stond daar tegenover,
dat het bijzonder zuiver gericht was
op het schone handwerk, dat in de
compositie vervat was. Hy liet altyd
de compositie zien; dat was in een
wereld waarin het virtuozendom geen
golf van egocentrie te excentriek is,
een niet genoeg te waarderen kwali
teit van Andriessens muzikanteske na
tuur.
Hij had een zeer groot en veelzijdig
repertoire, dat liep van Bach via de
Duitse klassieken en romantici tot De
bussy, Ravel en hun tijdgenoten toe. En
hij schuwde het in het geheel niet in
zijn recitals een lans te breken
voor verwaarloosde componisten
zoals Reger, die hy in zyn robuuste
natuur en zyn weerbarstige gevoelig
heid uitstekend verstond, juist misschien
omdat zyn eenvoudig inlevingsvermo
gen zo gemakkelyk de gevoeligheden on
der die weerbarstigheid ontdekte. Maar
voor zyn zeer talrijke bewonderaars
was Andrlessen toch voornamelijk de
vertolker van Beethovens monumentale
sonaten en pianoconcerten, alsook van
Chopin. Van de laatste vermoedelijk
omdat er zoveel poëzie in diens muziek
is, die Andriessen evenzeer bewonder
de als zyn vooroeeldige pianistiek. Van
de eerste stellig om zijn in wezen hart
grondige menselijkheid.
illem Andriessen was zeer men
selijk; het sprak door de vrien
delijkheid heen waarmee hy
iedereen tegemoet trad. Hij was
een goed pedagoog omdat hij belangstel
ling had en het wist uit te leggen; hy
animeerde. Vandaar ook dat hij zich in
latere jaren is gaan toeleggen op con
certen met instructieve toelichtingen,
die hy gaf op onbevangen met een tik
je humor gekruide toon. Als Conserva
toriumdirecteur hebben zijn pedagogi
sche kwaliteiten tot groot voordeel van
enige generaties leerlingen gestrekt.
Willem Andriessen is een sterke, echt
constructieve kracht in het Nederland
se muziekleven geweest. Er behoort wat
toe om een conservatorium te organi
seren en te besturen, dagelyks lessen
te geven en dan bovendien dan nog
zoveel te studeren als nodig is om een
drukke concertpraktijk gaande te hou
den. Misschien heeft dit alles de com
ponist in hem wel enigszins verdron
gen. Men moet tenslotte kiezen. Hy
heeft weinig geschreven, o.a. een Mis
door Theo v.d. Bijl eens in de Grote
Willibrordus uitgevoerd, toen de evolu
tie eindelijk zover was gevorderd dat
zij de kerkelijke goedkeuring kon krij
gen liederen en een pianoconcert,
werk uit zyn jongere jaren. Niet lang
voor 1940 is er nog een Pianosonate van
hem verschenen, die de weerslag vormt
van zijn gerijpte ervaring als kenners
van de ontwikkeling van de pianostijl,
een heel heldere en puntige muziek
waarin men diezelfde klaarheid en nei
ging tot sereniteit terugvindt die we van
de pianist zo goed gekend hebben.
HILLEGOM, 31 maart Vanuit de
omgeving komen er tegenwoordig veel
jongens en meisjes naar het jeugdge-
bouw achter de St. Josephkerk. Velen
komen per fiets en zetten deze dan op
het plein naast het jeugdgebouw neer.
Het waren dezer dagen ongeveer veer
tig fietsen.
Men kan zich de schrik indenken die
de jongens en meisjes ondervonden toen
zy tot de ontdekking kwamen dat alle
banden leeg waren, doordat onverlaten
de ventielen er hadden uitgehaald en
deze weggegooid hadden. De politie
heeft de zaak in onderzoek.
BAKOE, 31 maart De Rus Georgy
Prokopenko heeft het Europees record
op de 200 meter schoolslag verbeterd en
gebracht op 2 min. 30.2 sec. Het oude
record stond sedert verleden jaar op
naam van zijn landgenoot Ivan Karet-
nikov met 2.31.9.
Een sterk en oprecht muzikant is Wil
lem Andriessen geweest. Hy heeft in
de Nederlandse muziek een weldadige
werkdadigheid uitgeoefend.
(Advertentie)
Een produkt van l'Oréal de Paris
DE ZILK, 31 maart De politie in
De Zilk doet een beroep op de ouders
en de jeugd van de Zilk om zich niet te
begeven naar het stuk duingrond juist
voor de onlangs afgebroken boerderij
De Kuukel waar momenteel wordt ge
werkt aan een viadukt. Er blijkt hier
een gevaarlijke situatie te bestaan. Een
gedeelte van het geraamte is nog niet
verwijderd. De kans is niet uitgesloten
dat onverwachts ijzeren binten naar be
neden storten.
(Advertentie)
VOOR BETERE
KINDERKLEDING
VANUIT HET HOOFD
KWURTIER VfjN DE NEMESIS
SITUATIE MEESTER
VOSPB"
VERBINDEN
HEBBEN
HANDLANGERS
