Wie rijdt er nog op echte laagspnnger
Opmars der „Noren" ten koste van
het oud-vaderlandse schaatsmodel
Nederlandse Noor doorstaat de
mishandeling van Geer Dijkstra
f)
Si
Onze stijgende
loonsommen
Eerste Franse
raketduikboot
Primeur
uit
Akkrum
Rumoerige vergadering
Vissers veriverpen
loonakkoord
VIERHONDERD MAN
WILLEN DOORSTAKEN
geen stak
Sportauto
uit wraak
vol beton
loten
e
Twee coasters met
polyester-opbouw
Verstelbare schroef vanaf
brug direct te bedienen
i
Anti-Franse rel
in SAIGON
Primeur van KNSM in proefneming:
Uw vrouw heeft
het ook nodig
->u
OVBDit is
DINSDAG 14 JANUARI 1964
PAGINA 7
De jonge schaatser in zijn
zwarte maillot nam de
bochten volgens de regelen
der kunst. Met kleine, felle over
stapjes, één arm op de rug, de an
der losjes meezwaaiend in het
ritme. Hij had een echte, diepe
zit, het witgemutste hoofd ver
voorover, met de vedelstreek van
het ijzer als zoete muziek in het
oor. Voor hem was de bochtige
Boerenwetering op zijn minst de
fameuze ijspiste van Bislet. En
daarop suisde hij rond als de
grote Knut Johannessen, ongrijp
baar in een grandioze 10.000 m
triomf. Hij ging ver in zijn fanta
sie, nu hij de nieuwe, flitsende
Noren" onder had. Voor hem
Was dit het einde, het summum
van schaatsgenot. Voor hem en
duizenden anderen. Want onweer
staanbaar is de opmars van de
lange, scherpe schaats, onwrik
baar vast onder de stevige veter
schoen. De fabrikanten, grossiers
detaillisten zitten met de han-
1
1962
IN MAART:
Vakmanschap en routine voor houten model.
den in het haar. De vraag is hun
produktiecapaciteit voorbij ge
sneld. „Ze worden gekocht als
gaat het om koekjes", sprak er
een, en hij toonde ons met een
verbaasde glimlach 't prijskaartje
van een paar Noren: 89.50
Oud-vaderlands model
Allemaal Sjoukje
Miljoenenzaak
Mêéê
Op Noren jaag je op snelle Noren
üiBi
Primeur uit Akkrum. Nederlandse Noor".
Meer automatie
rAdvertentie)
indexcijfers
(LOONSOM INDEX) 1954,100
Handel-Verkeer
Bankwezen
Nijverheid
—kwartalen
2 3 4
Meestal hebben by de statistiek
der lonen met louter het bruto loon te
doen. Het inkomen pleegt echter groter
te zijn, omdat in de loop van het jaar
bij het loon ook de gratificaties, de va
kantietoeslag, tantièmes en de winst
aandelen kunnen komen.
Van deze totale loonsom in ons land
geeft het Centraal Bureau voor de
Statistiek elke drie maanden een index
cijfer, dat ons een beeld geeft van de
stijging van het totaal uitbetaalde loon
bedrag. En zo zien wij dan dat in het
derde kwartaal van 1963 de totale loon
som in de gehele nijverheid 9 pet. hoger
lag dan in het derde kwartaal van
1962. In de sector handel, verkeer, bank
wezen enz. was de stijging 8 pet., waar
door er voor beide sectoren tezamen
een gemiddelde stijging van 8,5 pet. uit
de bus komt. Het ligt in de lijn der
verwachting dat de stijging in het vier
de kwartaal evenmin zal tegenvallen.
Volledigheidshalve zij nog vermeld dat
de stijging van de totale sector be
drijfsleven in 1962 t.o.v. 1961 11 pet. was
en in 1961 t.o.v. 1960 8 pet.
PARIJS, 15 jan. (Reuter) De cer
ate Franse raketduikboot zal naar ver
wachting ongeveer half maart te war
ter gelaten worden, aldus is in mari
ne-kringen in Parijs meegedeeld.
De onderzeeboot, die Gymnote zaj
heten naar de eerste in 1888 in Frank
rijk gebouwde duikboot, zal zijn uit
gerust met vier ianceerinstallaties,
waarmee raketten onder water gelan
ceerd kunnen worden.
De eerste Franse kernduikboot,
waarvan de motor momenteel in net
Zuidfranse atoomcentrum Cadarache
wordt gebouwd, zal pas in 1968 opera
tioneel zit-
jjgm
De kans voor het vaderlandse ijs
vermaak, met al zijn elementen
van stemming en sfeer, lijkt de
ze winter nog aanwezig. Het
barre spektakel van vorig jaar zit ie
dereen no-g vers in het geheugen.
Sinds vele weken worden de winkels
massaal bestormd voor schaatsen. En
daarbij zijn de „Noren" veruit favo
riet. De „Noren" waarop Hjaimar An
dersen, Sigge Ericsson, Kees Broek
man, Henk v.d. Grift en Liebrechts
naar grote triomfen suisden. Waarop
Reinier Paping het vorig jaar als eer
ste de verschrikkelijke monstertocht
langs de elf Friese steden uitreed. In
drukwekkende prestaties, die onmis
kenbaar een rol speelden in de toene
mende populariteit van de „Noren".
Op films, televisie en foto's ziet ieder
een dat de „Noren" thans dé wapens
van de wedstrijden zijn. En ook al
rijdt men niet om het hardst, de mees
ten zijn ervan overtuigd dat deze gro
te flitsende ijzers onder de voeten be
paald niet misstaan. Ja zelfs de allure
vergroten, omdat ze zo fijn ln de mode
zijn. En dat alles gaat dan ten koste
van het oud-vaderiandse model, waar-
bij de schaats een steven heeft, een
neus zoals een schip, bestemd dan ook
voor lange afstanden, voor verre toch
ten in gestadige vaart. De schaatsen
waarvan men de banden strak moet
aanhalen, een feestelijke oranjestnk
op de wreef. De houten schaats heeft
door de jaren heen de hoofdrol ge
speeld in het Hollandse ijsvermaak,
waarin wij dan plotseling een stoer en
sportief volk worden, gekleed als bo-
Idvertende)
hémlens, helemaal vrij, los van voor
oordeel van leeftijd en milieu, zo he
lemaal de democratie van het Hol
landse ijs.
Deze houten schaats nu wordt van
twee kanten besprongen. En
met succes. Enerzijds dus de
„Noren", anderzijds de kunst
schaatsen voor dames, ook alweer met
de schoen daaraan vast. In zijn grote
IIIIIIII11IIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIUIIII1III
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiiiiimiiii
fabriek te IJlst heeft de oude heer
Nooitgedagt iets van de fabricage la
ten zien, o.a. hele tafels vol met de
gladde kunstijzers. „Allemaal Sjoukje
Dijkstra", zei hij erbij, en de opmars
van deze groep van het kunstrijden
zal inderdaad wei heel veel te maken
hebben met de knappe verrichtingen
van het Amstelveense meisje. Niet dat
de houten schaats nu meteen van het
toneel is verdwenen. Zeker niet. Er
zijn er nog altijd een heleboel en er
worden er nog duizenden bij gemaakt.
Maar de „Noren", die notabene drie
tot zesmaal zo duur zijn als de hou
ten, komen sterk opzetten. Ze worden
enerzijds ingevoerd uit Noorwegen
zelf. In 1958 met de slappe winter wa
ren het er nog slechts 110. Het vorig
jaar reeds 34.218 en dit jaar is al
dik de 45.000 gepasseerd. De hoge
prijs die daarvooi tot f 100 kan oplo
pen, is kennelijk geen bezwaar. Ze
worden grif gekocht, evenals de „No
ren" die hier in eigen land vervaar
digd worden. De heren Lasche en Ha-
vekotte te Amsterdam waren hiermee
voor de oorlog al actief en zijn dat
tot vandaag toe gebleven. In Fries
land werken Nooitgedagt en De Rui
ter in Akkrum op volle toeren en is
Nijdam in Oranjewoud er druk mee
bezig.
Een andere Nijdam in Akkrum is
zelfs met de primeur van een Neder
landse „Noor" op de markt gekomen.
Een eigen schaats gebaseerd natuur
lijk op het „Noren -principe. Maar
verder toch tal van afwijkingen. Tjit-
ze Nijdam vertelde ons dat de schoen
van deze schaats een tot anderhalve
centimeter lager op de ijzers staat,
wat naar zijn mening beslist meer
houvast biedt. Dat ijzer is uit één
stuk vervaardigd, één vast verband
dus. De buis als het ware, die men
bij de Noren aantreft, is hier verval
len. De kans dat het ijzer verzet wordt,
is volgens de ontwerper kleiner. En
om dat te bewijzen heeft men de oud-
Friese kampioen Geer Dijkstra een
paar van deze schaatsen met T-pro-
fiel laten beproeven. „Ga er maar
eens fijn mee raggen, Geer. Ros er
maar wat mee, zoveel als je wil. Let
alleen op Jezelf". Geer Dijkstra Is er
inderdaad als een duivel mee omge
sprongen. „Hij beeft ze gewoon mis
handeld", sprak Tjitze Nijdam. „Hij
vloog ermee in houten beschoeiingen
en dergelijke, maar het resultaat was
dat de schaats deze afstraffingen over
leefde, zonder enige verbuiging of ver
zetting. Alleen één van de schoenen
was onder dit ge eld bezweken", al
dus Tjitze Nijdam. Sinds enige weken
zijn deze Nederlandse „Noren" op de
markt gekomen. Zij gelden als schaat
sen voor lange, lastige en moeilijke
toohten, de Elfstedentocht bijvoorbeeld.
Niet alleen de toerrijders, ook de wed
strijdrijders hebben er belangstelling
voor en thans zijn al enkele ervaren
Elfstedencracks er druk mee aan het
trainen. „Het is de schaats i'oor „de
kwalsters", het beruchte knobbelijs" Is
hun verteld.
De resultaten van dit ln Friesland
geboren model moeten dus nog even
worden afgewacht. Maar de kansen
liggen gunstig. Het kan per slot van
rekening mee in het gouden spoor van
de „Noren". Want alles wat nu aan
wedstrijden doet, heeft zo'n beetje de
ze ijzers onder. Dat geldt ook voor
de traditionele kortebaanwedstrijden
her en der in het land. Ook wat de
dames betreft, want daarvoor heeft
men thans „Noren", speciaal met wit
te schoenen. Op de kunstijsbanen van
Amsterdam en Deventer zijn de No
ren troef. Den Haag is nog altijd een
hecht bolwerk voor de ijshockey-
schaatsen, die niet in Nederland wor
den gemaakt, maar uit Canada en Ja
pan worden ingevoerd. De activiteiten
van de Haagse ijshockeyclub zijn hier
aan uiteraard niet vreemd. Vanuit al
deze centra wordt de grote aanval op
de houten modellen ingezet. „Maar
vergist u zich niet", zei men ons bij
Nooitgedagt. De houten schaats wordt
er echt niet een, twee, drie uitgere
den. O zeker er zijn al verschillende
modellen verdwenen, of hoogstens nog
ln het (gelukkige) bezit van een enke
ling, zoals de Koninginneschaats, ooit
de grote keus van wijlen koningin Wil-
helmina. De Bergambachterschaats
met koperen voetplaten. De Friese
laagspringer, met de lage hals om liet
overstappen te vergemakkelijken. De.
houten dames-schoonrijdschaat met
de hoge leren voetsteun, de Oudeker-
kersdhaats en de IJLster doorloper.
Maar gebleven zijn de Friese doorlo
per met de veillgheidskrul, de jon
gensnoor, het korte Brabantse klomp
je, de Friese kinderschaats en de Frie
se renschaats bij uitstek, de houten
„Noor" van het model Stheeman.
Vooral de laatste houdt nog dapper
stand en voldoet goed als overgangs-
schaats. Dit model wordt zelfs naar
Zweden geëxporteerd waar men meent
dat het voor lange tochten op de be
vroren Botnische Golf beslist beter vol
doet dan de kwetsbare „Noren" ln
1962 produceerde de Friese schaatsin-
dustrie nog altijd zo'n 220.000 paar
houten schaatsen, waarvan de kinder
modellen het leeuwenaandeel opeisten.
Deze produktie zal dit jaar zelfs nog
wel groter zijn. Per slot van rekening
zullen de meeste kinderen toch wel op
de houten schaatsen blijven beginnen.
Vele fabrieken kunnen de vraag nau
welijks en zelfs in het geheel niet be
antwoorden. Sommigen hebben zelfs
al de zogenaamde huisindustrie moe
ten inschakelen om te proberen bij te
blijven. Want als hier de ijspret op
leeft, gaat iedereen op de gladde Ij
zers, één groot familiefeest zoals men
dat nergens ter wereld kan evenaren.
Het Is het vermaak dat wij door de
eeuwen heen hebben hooggehouden. En
wie dat niet gelooft kan Bredero erop
naslaan, speciaal zijn beschrijving van
het ijsvermaak op de bevroren Am-
stel, waar het krioelde van Amster
dammers en Amstellandse boeren, rijk
en arm dooreen, „vesjesvolck en vlas-
sters", zowel als de „frayste jonge-
luy". Stemmige juffertjes evenwel re
den liefst, om zich ongestoord te ver
maken, „met haar speulnootjes en
vrijertjes after op de slootjes"; want
midden op de Amstel was het een ra
zend gewoel. Hier scharrelde Juriaen,
„de Brekebien", en liet zich door Lan
ge Lijs „moytjes slepen". Ginds wag
gelde stijve Dirck met Lobbrich „sijn
nieuwbakke wijf" en had wel vier paar
kousen aan, terwijl hij nog keek of hij
bevroren was. Er waren in die eeuw
der ferme koppen, waar velen graag
op wijzen, ook benauwde mannetjes.
Hier reed Melis met zijne bolle meijt,
daarachter „Blaeu Aecht", die de kou
in haar wangen had. Ginds Keesje van
de Slochter met zijn „Waterkantse
tuytmeyt" en ouwe Japendochter met
Meeuwis Malmond en Marie Slomps
met haar bestevaer. Harmen Hoog
hart, een regte baaivanger, haakte in
de schaats van Niesje Kaecks en de
arme meid deed een „harden smack
op haer neus", en ze moest maar
gaauw weer opstaan, wilde ze niet
overreden woraen door de grote ijs-
slee waar Jan Doeterniettoe zijn hele
familie, namelijk: sijn bestemoêr, sijn
wijf, sijn kij'ren en zijn peetje inge
pakt had. En zo is dat gebleven tot
vandaag de dag toe, al zijn dan ver
schillende ijsgebruiken in het ongerede
geraakt. Maar het schaatsen zelf is
onverminderd op niveau gebleven, een
zaak waarin thans zelfs miljoenen om
gaan.
HAYE THOMAS
SAIGON, 14 jan. (Reuter) Onge
veer tweeduizend studenten heb
ben maandag ln Saigon voor de Franse
ambassade en Franse onderwijsinstellin
gen betoogd. Zjj protesteerden tegen de
voorkeur, die president Do Gaulle voor
een onpartijdig en verenigd Vietnam
zou hebben. De betogers riepen „Weg
met De Gaulle!" en droegen borden
mee waarop stond geschreven: „Neu
tralisme is verraad!". Er deden zich
geen incidenten voor.
De Franse directeur-generaal voor
culturele en .technische aangelegenhe
den, J. Pasdevant, was ooggetuige van
de betoging, die, volgens waarnemers,
opzettelijk samenviel met zijn bezoek.
-
DEN HAAG, 14 jan. In een gis
teravond te Scheveningen gehouden
vergadering van vissers, belegd door
de drie erkende vakbonden, is het door
deze bonden bereikte resultaat bij de
onderhandelingen met de werkgevers
bij zitten en opstaan met overgrote
meerderheid verworpen. De vergade
ring had aanvankelijk een rumoerig
verloop, toen bleek dat na de aanvang
leden van de niet erkende OVB (Onaf
hankelijk Verbond van Bedrijfsorgani
saties) op het balkon waren gekomen.
Het bestuur weigerde aanvankelijk on
der deze omstandigheden een discus
sie toe te laten, maar toen van de Kant
van de OVB-ers de toezegging werd
verkregen, dat zij zich niet in de dis
cussie zouden mengen, kwam een op
posant uit de eigen geiederen der er
kende organisaties aan het woord.
De inleiding, die de heer De Boon
van de CKV (Centrale van zeevaren
den ter Koopvaardij en Visserij) hield
over het akkoord werd herhaaldelijk
door hoongelach en scheldwoorden on
derbroken. Op een gegeven ogenblik
waren op het podium de voorzitter en
een spontaan uit de zaal naar voren
gekomen persoon tegelijk aan het
woord.. De heer De Boon zei, dat met
het door de erkende bonden bereikte
resultaat hun eisen voor honderd dio-
cent waren aanvaard. Hij vertelde ver
der, dat van de reders thans mede
werking is verkregen voor te onderne
men pogingen om bij de minister «n
Landbouw en Visserij het rapport van
de commissie-Diepenhorst „uit het
laatje" te krijgen. In dit rapport wordt
een arbeidsfysiologisch, psychologisch
en sociologisch onderzoek op de vis
sersvloot aanbevolen, waaruit «an
blijken welke arbeidsprestaties de vis
ser levert. De heer De Boon sprak
de moderne vloot,
van
van
schepen
die wat de arbeidsomstandigheden be
treft „moordwerktuigen" zijn. Hij
cussiant Van de Hak, die stelde dat
de sociale toestand op de schepen zien
derogen achteruit is gegaan. Van het
door de commissie-Diepenhorst voor
gestelde onderzoek bleken hij en de
andere aanwezigen geen hoge ver
wachtingen te hebben.
De heer De Boon is het er wel mee
eens, dat het bedrijf, zoals het nu
wordt gevoerd, wat de arbeidsomstan
digheden betreft onmenselijk is gewor
den. Daarover wil hij te zijner tijd
graag „met de vuist op tafel slaan",
als dat zin heeft, „maar men zou op
hei ogenblik tevergeefs zijn kruit ver
schieten". Met de thans aan de gang
zijnde actie kan men er niets aan doen,
„de overheid moet in dezen maatrege
len nemen".
Een nieuw stakingscomité bestaande
uit ca. twaalf man Is inmiddels ge
vormd. Namen wilde men niet noe
men. maar wel werd meegedeeld dat
er ook een reservecomité is voor het
geval dat het thans aangewezen comi
té door een rechterlijke uitspraak zal
worden uitgeschakeld. Aan de Scheve-
ningse haven bleef het gisteravond
rustig; er voeren geen schepen uit.
Het OVB heeft gistermiddag ge
daan, wat de president van de Haag-
se rechtbank het 's morgens in zijn
uitspraak in kort geding had opge
legd; het heeft het stakingsparoof in
getrokken en meegedeeld, dat uit zijn
kassen géén uitkeringen kunnen wor
den verwacht. Maar de vissers, die
de vergadering waarin dit gebeurde
bijwoonden, spraken zich bij
handopsteken unaniem uit voor
doorstaken Het waren er zo veel als
de vergaderzaal bevatten kon: onge
veer vierhonderd van de ongeveer
1800 vissers die Scheveningen in to
taal telt. De door de rechter in kort
geding veroordeelden: de OVB. sta
kingsleider Koning en de Scheve-
ningse leden van het actiecomité,
trokken zich terug; na de vergade
ring werd begonnen aan de vorming
van een nieuw actiecomité....
De heer Koning, voorzitter van de
bij het O.V.B. aangesloten bedrijfsor
ganisatie van zeevarenden (B.V.Z.)
kondigde de intrekking van het sta
kingsparool door het O.V.B. aan. Een-
te.' niet dan nadat hij duidelijk had
laten uitkomen dat de actie ook zou
kunnen worden voortgezet buiten het
O.V.B. om en zonder Je veroordeelde
commissie-leden en zijn eigen persoon.
„Houdt er rekening mee dat voor de
man die hier staat een ander kan ko
men", zei hij tot zijn g^noor. Hij deed
verder een aantal suggesties over de
wijze waarop men aan een plicht tot
vhren zou kunnen ontkomen. Opnieuw
ontkende nij dat er van een staking
sprake zou zijn. „Dat woord hebben
we nooit gebezigd", zei hij.
De voorzitter der vergadering, de
heer T. van den Berg van het OVB,
zei ook dat dit verbond nooit een
stakingsparool heeft gegeven. Iets
wat niet gegeven is in te trekken
leek hem niet goed mbge'lijk, maar
om f 50.000 (de dwangsom bepaald
door de president van de rechtbank)
per dag uit te sparen wilde hij aie
„slag in de lucht" toch doen. Hij
noemde, doelend op de uitspraak in
het korte geding, wat gebeurd is een
Westduitse industriestad
Bochum wordt ons de vreem
de geschiedenis van een onge
wone wraagoefening gemeld.
De chauffeur van een rijdende beton
molen werd door de politie aange
houden. Op de vraag naar zijn rijbe
wijs deed hü de gebruikelijke greep
in z'n jaszak en stelde vast, dat hij
zijn papieren thuis had laten liggen.
Hjj verzocht de ordebewaarders hem
toe te staan de vergeten bescheiden
te halen. De politieagenten vertrouw
den de keurige man en willigden zijn
verzoek in.
De man reed weg. Toen hij ln de
straat kwam, waarin hij woonde,
wekte een open sportwagen, die pre
cies voor zijn voordeur geparkeerd
stond, zijn wantrouwen; want hij had
een knappe vrouw, die overal opzien
baarde. Zachtjes sloop hij de trappen
op, sloot de deur open en betrapte
zijn vrouw in gezelschap van een
vreemde man.
Verontwaardigd iiep de bedrogen
echtgenoot het huis uit. Daar viel
zijn blik op de attractieve sportslee
van zijn medeminnaar. Hü voelde de
woede plotseling ln zich opbruisen,
rende naar zyn eigen wagen, liet de
mixer draaien, reed naar de sportwa
gen en goot deze tot aan de rand vol
met beton. Daarna rende hü terug
naar zün woning, adviseerde de ri
vaal eens uit het raam te küken,
nam zijn rübewüs en reed naar de
politie. Daar toonde hy, zoals afge
sproken, zijn papieren en stelde een
aanklacht in tegen zichzelf, wegens
verstoring van de openbare orde en
opzettelijke beschadiging van ander
mans eigendommen. De rechter vond
echter, dat er verzachtende omstan
digheden aanwezig waren.
slag in het gezicht van de Neder
landse bevolking, een belediging van
het rechtsgevoel en van de arbei
dersklasse. Het OVB, zo deelde hij
mee, heeft tegen de uitspraak hoger
beroep aangetekend.
Ais de vissers doorgaan zonder het
OVB en de BVZ, zo zei hij, zal er „in
het Nederlandse volk genoeg aanwezig
zijn" om voor de vrouwen en kinde
ren te zorgen. Acht deelnemers aan
de vergadering kwamen vervolgens
nog aan het woord; zeven drongen aan
op voortzetting van de staking.
(Advertentie)
Elke OLVEH polis is winstdelend
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM, 14 jan. De Nieu-
cha
we Kustvaart Maatschappij, een doch.
ter onderneming van de Koninklijke
Nederlandsche Stoombootmaatschappij
heeft twee nieuwe coasters besteld,
waarvan een deel der opbouw uit po
lyester is vervaardigd. Naar wij ver
namen, is dit de eerste keer dat in
Nederland nu ook bij een groter
scheepstype in de opbouw van kunst
stof wordt gebruik gemaakt. De twee
kustvaarders, de Boreas en de Ilias,
worden op de werf van E. J. Smit en
zoon in het Groningse Westerbroek ge
bouwd.
Het werken met polyester is voor
de kleinere scheepsbouw niets nieuws
meer. Vooral in de luxe-jachtbouw
heeft men er al heel wat ervaring mee
opgedaan. Maar bij grotere schepen is
in de opbouw tot nu toe steeds met
de beproefde middelen: hout, staal en
aluminium gewerkt. De directie van
de Koninklijke Nederlandsche Stoom
bootmaatschappij heeft nu besloten op
twee van haar nieuwe coasters ont-
Smit in Westerbroek bouwt de sche
pen, maar krijgt van de scheepswerf
Van der Giessen-de Noord, Krimpen
aan de IJssel, het frontschot van de
opbouw en het stuurhuis van polyes
ter kant en klaar geleverd. De heer
dit materiaal in Nederland nog niet
eerder op grotere schepen op deze wij
ze is toegepast.
Hij wees op de voordelen die er aan
de toepassing van deze kunststof ver
bonden zijn. In tegenstelling tot het
gebruik van aluminium en staal, doen
zich geen corrosieproblemen voor. Het
gewicht van een polyester frontschot
en dito stuurhuis is aanzienlek minder
dan dat van een stalen construc
tie. Om precies te zijn ongeveer 55
procent. Ook is volgens de heer Ha-
geman het „invreten" van de zeelucht
op het materiaal minder. En afwij
kingen aan het kompas doen zich niet
voor, terwijl ijzer wel invloed heeft op
het magnetisme. Men is met de kwa
liteit van polyester thans zo ver ge
vorderd dat ook de duurzaamheid een
helangrijke rol kan spelen bij het ge
bruik van dit materiaal.
De Boreas en de Ilias worden ook
in ander opzicht „nieuwe" coasters. In
hun bouw wordt een volgende stap ge
zet naar automatie op de koopvaardij.
De verstelbare schroef van deze sche
pen zal men straks direct vanaf de
brug kunnen bedienen. Het betreft hier
schepen van 960 ton draagvermogen.
De Werkspoordieselmotor zal deze
schepen een dienstsnelheid van 10,75
mijl geven. De laadruimte van deze
Hageman, het hoofd van de plasticaf- coasters zai berekend zijn op het ver
deling op deze werf, vertelde ons datl voeren van koel- en vrieslading.
